Duitsche opmarsch in
Silezië voortgezet
Poolsche raid
op Berlijn
industriegebied met mijnen en fabrieken viel
grootendeels onbeschadigd in de
handen der aanvallers
Opnieuw Poolsche
duikboot vernield
Duitsche bommen
blijven vallen
Een crediet van
2 milliard franc
V rachtschepen
sneuvelen
Naar een Fransch
oorlogskabinet
Het nieuws van heden
W egentr oepen
opgeroepen
I GLASVERZEKERINGEN j
VEREENIGDE STATEN
NEUTRAAL
BELGISCHE REGEERING
LEGT VERKLARING AF
HET VIERDE FRANSCHE
LEGERBERICHT
PP SÉÜ
SPit 1 I
I HEERKENS THIJSSEN Co
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TEL 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 2IVi ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V, DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1939 - OCHTENDBLAD
DRIE 04/ZESTIGSTE JAARGANG No. 21979
it<J ZESTICS
fe be..
Twee Britsche vliegtuigen
neergehaald
Hitier aan het front
vreemde vliegers
boven ons land
Nederlandsche gezant bezoekt
Von Weiszacker
Het gebruik van val-
ichermtroepen
Spoorwegverkeer met Oost-
Pruisen hervat
Oprukkende Duitsche troepen in het Poolsche gebied
Het Weer
DAMRAK 60 AMSTERDAM
Telef. 45014 45016
De bevolking van Parijs heeft bevel gekregen de hoofdstad te verlaten, indien
het verblijf in de stad niet dringend noodzakelijk is
Gevolgde politiek wordt geïnspi
reerd door onzijdigheid en
vredelievendheid
Spoed-wetsontwerpen
ingediend
WARSCHAU MELDT:
Veertien vijandelijke machines
werden gisteren neergehaald
Belgische Kamer keurt bijzondere
volmachten voor den Koning goed
Berichten over het zinken van
één Britsch schip en twee
Duitsche schepen
Het beeld van O. L. Vrouwe van
Czestochowa kon tijdig
worden gered
Ruim honderd parlementsleden
zullen in militairen dienst
treden
Pamflettenstrijd in de
lucht voortgezet
Britsche machines wederom
boven Duitschland
Staat van oorlog
in Frankrijk
Vergissingen
Er is een bom neergekomen op neu
traal gebiedeen huis vernield.
ehkele dooden en gewonden Een
vergissing!
Een vergissing. Het was niet zóó be
doeld. Maar de uitkomst dezer vergis
sing is: veel ellende. Zoo gaat het
meer in het leven, ook in 't gewone
leven. Door onnadenkendheid, door
onnauwlettendheid, door domheid
worden soms de ergste en ergelijkste
vergissingen begaan die heel veel na
righeid na zich slepen. „Het was maar
een vergissing." Intusschen zitten de
betrokkenen met de gevolgen. Een
vergissing in de apotheek, een vergis
sing in de kliniek, een vergissing in
een beschuldigingeen vergissing in
een persoon kan heel wat akeligheid
met zich brengen. Hoed u daarom
voor vergissingen. Zich vergissen is
menschelijk en voor een redelijke ver
gissing moeten we ook groote vérge-
vingsgezindheid in acht nemen. Doch
een vergissing kan ernstige gevolgen-
hebben en daarom moeten we allen
de uiterste voorzichtigheid steeds in
acht nemen geen vergissingen te ma
ken. We moeten ons werk met groote
nauwlettendheid doen.
Oproeping van de tot deze troepen
behoorende buitengewóón-
dienstplichtigen
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., tngez
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 ceni
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voot
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
BERLIJN, 5 Sept. Het Duitsche
Nieuwsbureau bericht dat 't groot
ste deel van het industriegebied in
Oostelijk Opper-Silezië thans in
duitsche handen is. Dit gebied
,*°rdt van de laatste haarden van
tegenstand gezuiverd.
De meeste fabrieken, mijnen e.d.
lIin niet beschadigd. Door het
Sl,elle oprukken van de Duitsche
hoepen is voorkomen dat de voor-
Rstomen vernieling tot stand kon
borden gebracht.
une'
herder meldt het Duitsche Nieuwsbureau:
Duitsche troepen, welke tot den tegen
aanval tegen Polen zijn opgetrokken, zijn
e eerste drie dagen tot honderd kilometer
ln ',e' vijandelijke land doorgedrongen. De
afzonderlijke troependeelen zijn dagelijks
tiet ert'ff kilometer door een grensgebied met
°r s'echte wegen en onder voortdurenden
senstand van den vijand voorwaarts ge-
rt|kken. De uitwerking van de luchtmacht
®n haar feillooze samenwerking met de
Sortroepen hebben daartoe sterk bijgedra-
jvist, Son. De terreinwinst, waarom op zeer moci-
'Jken grond en in hevige gevechten moest
gorden gestreden, beteekent een uitstekende
rostatie van de Duitsche troepen.
^oneens wordt bericht dat de Duitsche zee-
''or'd '<rac'1ten voor de Danziger bocht een
en Poolschen onderzeeër hebben vernield.
da^°'°enS een ander D.N.B.-bericht heeft Maan
den 6611 'Duitsch zeevliegtuig boven Doggersbank
®ritsch bombardementsvliegtuig omlaag
^aalfl0ten Nadat het toestel was neergehaald
^stei.
Cle e bet Duitsche vliegtuig op zee en redde
emanning van het zinkende Britsche
"ten slotte bericht het Duitsche Nieuws
bureau dat boven Hamburg vier Britsche
Torkeiiningsvliegtuigen zijn gezien en aange-
^"en door de Duitsche luchtstrijdkrachten.
Britsche toestellen werden neerge
schoten.
Tiet Duitsche Nieuwsbureau bericht van het
^oofdkwartier van Hitier aan het Oostfront, dat
eetl station achter het front de speciale trein
k 0611 Fuehrer Dinsdagmiddag tegelijk aan-
ahl met een trein met gewonden, welke op
e6 Was naar het binnenland. De Fuehrer liet
1 onmiddellijk door den trein-commandant
PPort uitbrengen en onderhield zich eenigen
niet de gewonden, die hij dankte voor hun
aPperheid.
inVerder wordt van Duitsche zijde bericht dat
g oe bosschen ten Noorden van Krone aan de
Po 1 Patrouilleerende afdeelingen van de
cbe cavaleriebrigade Pomorski Maandag
ge nd omstreeks 6 uur een Duitsche hospitaal-
g bPagnie hebben aangevallen en de ziekendra-
gc] s en de gewonden hebben gedood. Slechts
t man wisten te ontkomen.
et Duitsche Nieuwsbureau voegt hieraan toe,
Berlijn, 5 Sept. Het Duitsche Nieuwsbureau
öeelt mede:
-Be staatssecretaris van het departement van
"Uitenlandsche Zaken heeft hedenmiddag den
joderlandschen gezant in Berlijn, jhr. mr. H
van Haersma de With, ontvangen.
In aansluiting c-p de démarche van de Neder
Ohdsche regeering ter opheldering van de na
J°naliteit der vliegtuigen, die in den nacht van
fandag op Maandag boven Nederlandsch gebied
iebben gevlogen, overhandigde de staatssecre-
aris den Nederlandschen gezant een Britsch
llJgschrift, zooals dat door Britsche vliegtuigen
°lgens een officieele mededeeling van het Brit-
'e ministerie van Voorlichting in dien nacht
üven West-Duitschland is uitgeworpen. Aan
gezien deze vlugschriften op Duitsch gebied aan
jNederlandsche grens gevonden zijn, kan da
'Atonaliteit van de vliegtuigen, die boven Ne-
erlandsch souverein gebied hebben gevlogen,
met twijfelachtig zijn.
dat overeenkomstig de bepalingen van Genève
de hospitaalsoldaten en gewonden niet gewa
pend waren, terwijl de hospitaal-soldaten den
voorgeschreven witten armband met rood kruis
droegen.
Het Duitsche Nieuwsbureau schrijft ten aan
zien van het gebruik van valschermtroepen, dat
naar van Poolsche zijde is gemeld, men daar
valschermtroepen zal beschouwen als spionnen
en dienovereenkomstig zal behandelen. Het
D.N.B. stelt hiertegenover, dat de valscherm
troepen een essentieel bestanddeel zijn van de
Duitsche luchtmacht, dat nooit verheimelijkt is.
De manschappen van deze afdeeling hebben
steeds deelgenomen aan de parade's, waarbij
ook de buitenlandsche militaire attaché's tegen
woordig waren. De Duitsche valschermjagers
nemen aan militaire operaties deel gekleed in
uniform en gewapend en zij kunnen derhalve,
overeenkomstig de bepaling van artikel 29 van
de Haagsche overeenkomst van 18 Oct. 1907,
geenszins worden beschouwd als spionnen.
Spionnen zijn slechts zij, die zich op heimelijke
wijze in het vijandelijk gebied hebben begeven
om berichten te verzamelen.
Het Duitsche Nieuwsbureau bericht verder
dat tot nu Me geen Duitsche valscherm-
troepen achter de Poolsche linies omlaag
zijn gesprongen. Indien dus van Poolsche
zijde wordt gemeld dat Duitsche valscherm
jagers zijn gefusilleerd, dan zou hier alleen
sprake kunnen zijn van de bemanning van
beschadigde vliegtuigen, die zich met behulp
van hun parachutes poogden te redden.
De directie van de Duitsche Spoorwegen
deelt mede, dat met onmiddellijk in werking
treden het goederenvervoer met Oost-Pruisen
in beperkten omvang is hervat.
VERWACHTING: Meest zwakke ver-
anderlijkc wind, gedeeltelijk bewolkt,
weinig of geen regen, plaatselijk och-
tendmist, warm Meer.
111111111111111111111111111111111111111111111111111 li 111111111111111111M111111111 lü
ASSURANTIEBEZORGERS
vïi 1111111111111111111111111111111111111111111111 ii 11111111 ii 11111111111111 it 1111111111 irj
WASHINGTON, 5 Sept. (Havas) Om
14 uur 10 is door het Witte Huis medege
deeld, dat Roosevelt een algemeene neutra-
liteitsproclamatie voor Amerika had onder
teekend.
BRUSSEL, 5 Sept. (Belga). De regeering
heeft in Kamer en Senaat een verklaring
doen voorlezen, waarin o.a. het volgende
vermeld staat:
In Europa is een oorlog uitgebroken. Het is
onmogelijk vooruit de ontwikkeling te zien,
welke de gebeurtenissen zullen nemen, en even
min hun duur en hun gevolgen. België is een
volop vredelievend land, en de wensch naar
vrede van ons land wordt niet alleen geïnspi
reerd door het eigen belang, doch ook door het
gevoel van menschelijke solidariteit. Daarom
ook hebben de pogingen, welke ondernomen zijn
om een catastrophe te vermijden, België niet
onverschillig gelaten.
Onze Koning heeft uiting gegeven aan het
eensgezinde gevoelen des lands, toen hij, tot
tweemaal toe, de eerste maal uit naam van
de Oslo-staten en de tweede maal tezamen met
de Koningin der Nederlanden, zijn stem ver
hief om een beroep te doen tot verzoening. Al
deze pogingen hebben geen succes opgeleve"
De beginselen, waarmede talrijke landen zich
hebben vereenigd, zullen een grondslag blijven
waarop men eens zal moeten terugkeeren om
de internationale orde te herstellen.
Sedert drie jaren heeft België een politiek
van onafhankelijkheid gevoerd welke geken
merkt werd door den wensch vreedzame be
trekkingen te onderhouden met hen, die de
zelfde politiek voerden. Zij is dus niet het
resultaat eener improvisatie, maar wordt voor
geschreven door het verstand, door de geogra
fische positie van België, door onze meest
wettige belangen. Zij stemt overeen met den
wil van het land. Een logisch gevolg van deze
politiek in de huidige omstandigheden is dc
verklaring van neutraliteit, welke dc regeering
heeft afgelegd.
Wij zullen ons loyaal daaraan houden. De
houding van de regeering moet ook de hou
ding zijn van het land. Al blijven de meeningen
vrij, het is onontbeerlijk dat zij in hun uitin
gen een strikte matiging in acht nemen. De
regeering zal niet nalaten daarop te letten.
Wij hebben van alle oorlogvoerende landen,
onze naburen, verzekeringen ontvangen, welke
aan den vooravond van den oorlog hun vroe
gere verbintenissen vernieuwen. Men mag zich
niet ontveinzen welken weerslag het conflict
zal hebben op onze economische activiteit. Onze
voorraad levensmiddelen rechtvaardigt geen
enkele bezorgdheid. De operaties tot verster
king van ons leger zijn in meest volmaakte orde
geschied; het geheele leger is klaar voor zijn
plicht.
De regeering zal bij het bureau van de
Kamer verscheidene wetsontwerpen indie
nen, welke den Koning de noodige bevoegd
heden verleenen en onontbeerlijke actie
middelen te onzer beschikking stellen. Wij
verzoeken den beiden''Kamers deze ontwer
pen te willen onderzoeken en aan te nemen
volgens de spoedprocedure.
WARSCHAU, 5 Sept. (PAT). Het vijfde
communiqué van den generalen staf van den
opperbevelhebber, gedateerd op 5 September,
luidt als volgt:
Luchtoperaties: de vijandelijke luchtmacht
heeft heden sedert dsn ochtend de operatics
voortgezet over. het geheele gebied van den
staat, waarbij zij zich richtte op steden, spoor
wegstations en colonnes vluchtelingen op de
wegen. Onze luchtmacht zette het doeltreffend
luchtbombardement voort op pantsercoionnes
van den vijand in dc streek van Ciechanow en
in de richting van Radomek.
Vijandelijke verliezen van gisteren: veer
tien vliegtuigen neergehaald. Onze verlie
zen: zes toestellen keerden niet naar hun
bases terug.
Operaties te land: aan het zuidwestelijke
front houden onze troepen den druk tegen van
de overwegende vijandelijke strijdkrachten.
Op c!e lijn WartaSzczercow—Kamiensk
duurt de verbeten strijd voort tegen krachtige
vijandelijke detachementen. Aan het front van
Posen heerscht rust.
Aan het noordelijke front hebben gemotori
seerde Duitsche detachementen de streek van
Cischanow en Plonsk bereikt. Aan het front
van Oost-Pruisen is de toestand ongewijzigd.
In een stoutmoedigen aanval op c'e Danzig-
sche troepen heeft het garnizoen van Gdynia esn
antitankkanon en drie mitrailleurs buitgemaakt
en twaalf krijgsgevangenen gemaakt.
i
BRUSSEL, 5 Sept. (Belga). De
Belgische Kamer heeft hedenmid
dag, vrijwel eenstemmig, goedge
keurd de door de regeering inge
diende wetsontwerpen, welke den
Koning buitengewone volmachten
geven en de regeering een bijzonder
crediet van twee milliard frank toe-
staan.
LONDEN, 5 Sept. (Reuter). De vrachtboot
Bosnia van de Cunard Maatschappij is,
naar gemeld wordt, tot zinken gebracht.
Alle opvarenden zijn gered door den Noor-
schen tanker Eidenger, Een stoker is ge
dood.
Volgens bericht uit Montevideo is de Britsche
olietanker San Gerardo aldaar aangekomen
met 40 personen aan boord, die overgenomen
zijn van de Duitsche vrachtboot Olinda, welke
door den Britschen kruiser Ajax in het Zuiden
van den Atlantischen Oceaan op Zondag j.l
tot zinken werd gebracht.
Te Londen is bericht ontvangen, dat be
halve de Olinda van de HamburgZuid-
Amerika Stoomvaart Mij. ook de Carl Frit-
zen van de reederij Fritzen en zonen tot
zinken is gebracht. De bemanningen van
beide schepen zijn in veiligheid.
WARSCHAU, 5 Sept. Volgens
een bericht van het Poolsche Tele-
graafagentschap hebben dertig
Poolsche vliegtuigen een aanval op
Berlijn ondernomen. Alle toestellen
keerden naar hun bases terug.
De bladen te Warschau melden,
dat volgens berichten vanuit Czes
tochowa gekomen personen het mi-
rakuleuze beeld van O. L. Vrouwe
van Czestochowa gered is. Het was
door de monniken op een veiliger
plaats verborgen.
De trein uit Czestochowa is op 't
station te Warschau aangekomen
met talrijke gebroken ruiten, tenge
volge van een aanval door Duitsche
vliegtuigen.
PARIJS, 5 Sept. (Havas) Zoodra van
morgen officieel het decreet was gepubli
ceerd waarin bepaald wordt, dat parlements
leden boven de 40 jaar kunnen aanvragen
gemobiliseerd te worden, zonder verplicht te
zijn hun ontslag te nemen als afgevaardig
den, hebben dc Kamerleden die dit besluit
uitgelokt hebben zich onmiddellijk daarop
beroepen. Ruim 100 afgevaardigden treden in
dienst.
Voorts kan gemeld worden dat
Daladier een geschikt oogenblik zal
uitkiezen voor een herziening van
het kabinet en vorming van een oor
logskabinet.
Verwacht kan worden de ver
vanging van den minister van On
derwijs, Jean Zay, die verzocht
heeft in dienst te mogen treden, en
van Chappedelaine, minister der
Koopvaardij, wanneer geen verbete
ring intreedt in zijn gezondheidstoe
stand.
Blum, Flandin, Marin, Bouisson
worden genoemd als figuren, die
deel zouden kunnen uitmaken van
het kabinet van Daladiers oorlogs
kabinet.
PARIJS, 5 Sept. (Havas). Het vierde
oorlogscommuniqué, gedateerd op 5 Septem
ber, luidt:
„Onze troepen zijn overal in contact aan
de uitmonding van onze grens tusschen eten
Rijn en de Moezel. Er moet aan herinnerd
worden, dat aan den Rijn aan beide kanten
permanente versterkingswerken den oever
omzoomen."
LONDEN, 5 Sept. (Reuter). Officieel wordt
gemeld, dat in den nacht van 4 op 5 Septem
ber wederom uitgebreide verkenningsvluchten
ten uitvoer zijn gelegd door de Britsche lucht
strijdkrachten, waarbij ruim drie millioen exem
plaren der waarschuwing aan het Duitsche
volk werden neergeworpen. De vliegtuigen wer
den niet aangevallen door vijandelijke toestel
len. Bij deze evenals de vorige gelegenheid
keerden alle vliegtuigen veilig terug.
PARIJS, 5 Sept. (Havas). De Staatscourant
zal morgen een decreet publiceeren, waarin de
staat van oorlog wordt geproclameerd in alle
militaire districten in Frankrijk en militaire
divisies in Algiers.
Het industriegebied van Oost-Opper-
Silezië bevindt zich grootendeels in
Duitsche handen.
Dertig Poolsche vliegtuigen ondernamen
een aanval op Berlijn.
Een derde Poolsche onderzeeër ver
nield.
Een Engelsch en twee Duitsche vracht
schepen tot zinken gebracht.
Te Parijs verwacht men de vorming van
een oorlogskabinet.
Roosevelt onderteekent een neutraliteits-
proclamatie voor Amerika.
De Eerste Kamer heeft de zgn. oorlogs-
wetten aangenomen.
De wegentroepen zijn opgeroepen, om
7 September in werkelijken dienst te
treden.
Hilversummer bij het maken van een
schuilkelder omgekomen.
Bestuursscheiding naar nationaliteit bij
het Unilever-concern.
Beroep inzake vordering van motorrij
tuigen thans mogelijk.
Distributieregeling voor zeep.
De Londensche effectenbeurs wordt
Donderdag heropend.
New-Yorksche beurs: stemming zeer
vast; stormachtige hausse in de zgn.
„warbabies".
O
Ingevolge een Koninklijk Besluit van
5 September zijn thans de buitengewóón-
dienstplichtigen, bestemd voor de wegen
troepen, bij openbare kennisgeving (kleur
groen) opgeroepen, om op 7 September in
werkelijken dienst te treden.
Naar wij vernemen, behooren hiertoe
uitsluitend degenen, die enkele dagen te
voren van den burgemeester hunner ge
meente een personeele lastgeving (kleur
groen) hebben ontvangen en zü, die deze
nog zuilen ontvangen. Op deze lastgeving
staat vermeld, waar zij zich op 7 Septem
ber moeten aanmelden.
Deze oproeping omvat alleen de wegen
troepen, d.w.z. slechts enkele honderden
buitengewóón-dienstplichtigen.
Stand op Woensdag 1 uur v.m.: 763.6
Vorige stand: 763.2