DE OUDSTE POSTERIJEN
15% KORTING
KLEEDING
Rechtsbijstand
DOnSAANVANG
NATIONALE LOTERIJ
UW WERK VLOT BETER
<21
-kauw de gezonde
WRIGLEY'S P.K.
na eiken maaltijd
Van staatsbedrijf tot
particulier initiatief
.i*
FLINK ACTIEF PERSOON
f 28.50 PER MAAND
GASDICHTE
RUBBERLAARZEN
1 Guill Velu - Gr. Houtstraat 96
TE KOOP GEVRAAGD
Jaeger Ondergoederen
Heeren Modes
Vervoert met Rossenaar
Familieberichten
MATRASSENHUIS
Examenopleiding Hugas,Elgersma,Potgieser
M.O. BOEKHOUDEN
STAATSPRAKTIJKDIPLOMA
PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN
Guill VelÜ - Gr. Houtstraat 96
Aanvang van de DANSCURSUSSEN VOOR R.K. medio September
J. KORT Kleine Houtstr. 17 - Haarlem
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Jannetto de Tassis
UIT DEN OMTREK
ZAANDAM
ZANDVOORT
RIJKSVISCHAFSLAG
ST AA
ÊSOMMINGEN
HARINGVANGSTEN
Tot 9 Sept. a.s.
stoomen - verven
Bureau voor
A. KRANEVELD
PRINSEN BOLWERK 68
NED. MAATSCHAPPIJ
lot BEVORDERING
der GENEESKUNST
MEVROUW BEL OP 14637
W. BOEREE - HAARLEM
HAARLEMS
van OE GRAAFT
Opmaken van matrassen
NU t 1.50 en f 2.
BETROUWBARE SCHUILKELDERS
v. d. Velde's Betonbouw, Zaanenlaan 50, Tel. 22638
DER LESSEN SPECIAAL VOOR
DEN R.K. MIDDENSTAND, OP
MAANDAG 18 SEPTEMBER EN
WOENSDAG 20 SEPTEMBER
Aanvang half 9
De cursusprijs bedraagf f 12.50
in termijnen ±e voldoen
Inschrijving dagelijks
Vraagt Prospectus
KLEINE HOUTWEG 11
TEL. 14652 - HAARLEM
1 'et/ei
g 1 Van atie.
Op groot fabriekskantoor gevraagd
Tevens een mannelijke aankomende
BEDIENDE gevraagd
der firma JANSEN TILANUS
voorradig in 5 kwaliteiten
DANS-INSTITUUT Th. v. «I. Mooie,
Kl. Houtstraat 106 - Tel. 15656 - Haarlem Vraagt inlichtingen en Prospectus
OCH NEEN! VERGEET
HEILIGEN DON BOSCO
Voor PIANO'S te huur
W. BOEREE - HAARLEM
Wortelboer's
Kruiden
U gevoelt zich
prettiger.
J. G. HOFFMANN
Wees zuinig
Pracht collectie overhemden in maten
13H tot met 18 voorradig v.a. f 2.50
PRIJS PER LOT 25 CENT
10 prijzen elk ter waarde van f 100.—
r
De beste grondstoffen - de fijnste smaak.
In het „Historisch Tijdschrift" schrijft B
Vermaseren een interessante bijdrage over de
ontwikkeling van het postwezen. Hij vertelt
daarin
Omstreeks 1500 waren er twee voorname oor
zaken, die tot de regeling van het postverkeer
hebben gedwongen. De politieke horizon breidde
zich uit. Als gebiedende eisch bracht dit mede
dat de versten tijdig op de hoogte waren van
de gebeurtenissen elders. Zorg voor tijdige in
lichtingen dreef de Venetianen er toe als eersten
vaste gezantschappen in te stellen aan die
Europeesche hoven, waarmede zij het nauwst
in contact stonden en waarvan zij het meeste
gevaar te duchten hadden. Al spoedig volgden
anderen hun voorbeeld. Een maatregel, die al
leen het beoogde effect bereiken kon, indien
er goede verbindingen met het vaderland be
stonden. Vandaar een wisselwerking tusschen
de ontwikkeling van den inlichtingendienst en
die verbindingen-
Ook de handel ging intensiever worden. Naast
den warenhandel zien wij een groeienden geld
handel met Augsburg, Antwerpen en Lyon als
kernpunten. Tusschen deze centra bloeide een
steeds levendiger contact. Een snelle berichten
dienst werd daarom noodig. In de behoefte
daaraan voorzagen de handelslieden eenigszins
zelf door middel van eigen koeriers of door
zich zoo mogelijk te bedienen van de stedelijke
boden. Van eenige onderlinge organisatie is in
den aanvang hierbij nog geen sprake. Het is
het particuliere initiatief dat zich zelf helpt.
De eerste postinrichtingen daarentegen heb-
ben een dynastisch karakter. De hoven hadden
een aantal koeriers in dienst, die afgezonden
werden, wanneer zulks noodig was, naar iedere
willekeurige bestemming. Toen de regeerings
behoeften toenamen, begon men het gemis van
een georganiseerden, regelmatigen dienst te
voelen en ontstond het verlangen naar een beter
systeem. Als gevolg daarvan stelde Lodewijk
XI van Frankrijk (1461'83) in 1464 voor zijn
staatsbeambten en koeriers een net in van sta
tions, waar paarden verwisseld konden worden
en men gelegenheid had tot overnachten. Snel
lere verplaatsing werd daardoor mogelijk- Door
dat het geheel een regeeringsinstelling was.
diende men, om van deze gelegenheid gebruik
te mogen maken, voorzien te zijn van een ko
ninklijken pas. Slechts bij wijze van uitzonde
ring, en _dan nog tegen betaling van een hooge
taxe, werd zoo'n bewijs aan particulieren ver
strekt. Want de kosten van onderhoud kwanten
ten laste van de regeering, die met absolutisti
sche tendenzen het apparaat tot haar beschik
king wilde houden.
Iets geheel nieuws vond Lodewijk hiermee
echter niet uit. Italië was hem tot voorbeeld
geweest. Daar heerschte een voortdurende strijd
tusschen de diverse kleinere en grootere staat
jes. Degenen, die het ruimste geweten hadden,
veroverden de regeeringsmacht en wisten zich
te consolideeren door een hard regiem. Onder
linge huwelijken en bondgenootschappen moes
ten deze macht bevestigen. Voor hun dynastieke
belangen nu hadden deze heeren reeds omtrent
Baselsche vostbode uit de zeventiende eeuw
1400 een soort estafettenkettingen aangelegd om
met elkaar zoo nauw mogelijk in contact te
blijven. Snelle berichtendienst was wel noodig
in den tijd van staatsgrepen, moorden, over
vallen en oorlogjes. Voorbeelden van zoo'n sy
steem van stations vinden wij in Milaan en
Napels. In dezen tijd kan men alleen nog maar
van paard verwisselen; de bode blijft dezelfde-
Pas in de 15e eeuw wisselt ook deze op diverse
stations. Daar wordt hij dan gecontroleerd door
personen (o.a. de podesta's der stadjes), die
weer rechtstreeks verantwoording aan de regee
ring schuldig zijn. Een dictatoriaal-streng toe
zicht was aldus mogelijk. Het risico was echter
nog te groot om zeer belangrijke papieren aan
deze boden mee te geven. Vooral buiten de
landsgrenzen was het gevaar van oplichten en
verraad allesbehalve denkbeeldig. Speciale, be
trouwbare koeriers, die het heele traject af
legden. werden voor gewichtige zendingen nog
steeds het beste geacht. Venetië en de Kerke
lijke Staat b.v. handhaafden voorloopig dit
laatste systeem.
In het corps der koeriers van deze beide sta
ten bevonden zich vele lieden uit het industrie-
arme Bergamo; daaronder ook de Tassis, die
zich weldra naam verworven hadden door hun
uitstekende diensten- Daarom is het niet on
mogelijk, dat op aansporen of door tusschen-
komst van den Venetiaanschen gezant keizer
Maximiliaan I (14931519) een Jannetto de
Tassis uit Venetiaanschen dienst naar zijn hof
riep. Het eigenbelang van de dogestad, die
hoopte hiervan op de een of andere manier
voordeel te trekken, verlieze men hierbij niet
uit het oog. Jannetto gaf inderdaad meermalen
snel berichten door aan den gezant. Het was
voor Maximiliaan, die zooveel verschillende
landen in zijn land vereenigde, geen gemakke
lijke taak orde in de zaken te houden. Ter ver
eenvoudiging van het bestuur stelde hijzooveej
mogelijk uniforme regeeringsorganen in en....
een postdienst voor eigen gebruik. Wij vinden
aanduidingen daarvan in 1489 en volgende ja
ren. Weldra stond Jannetto de Tassis aan het
hoofd van het heele koerierswezen van den
keizer. Daardoor kreeg hij een zeer persoonlijke
vertrouwensplaats. Meermalen zat hij dan ook
zelf in het zadel voor belangrijke opdrachten,
terwijl andere Tassis voorkomen als gewone
koeriers En zóó verdienstelijk maakten de leden
der familie zich, dat zij in 1512 in den lageren
adelstand verheven werden. Het is begrijpelijk,
dat, waar een Italiaan den Duitschen postdienst
oprichtte, dit naar Italiaansch voorbeeld ge
beurde. Het type van Maximiliaan's post was
een estafetteketting tusschen de belangrijke
centra van zijn gebied- De boden mochten geen
brieven aannemen van privaatpersonen om ver
traging te voorkomen. Zij kregen hun tasschen
van de kanselarij, die ook de opdrachten gaf
Het postapparaat was dus onderdeel van de
kanselarij en de postmeester, i.e. de Tassis,
speelde dan ook geen andere rol dan die van
inrichter en toezichthouder op stations en
dienst. Het keizerlijk gezag was niet zoo abso
lutistisch en krachtig .als dat van de vorstjes
in Italië, dus kon de controle ook niet zoo sterk
zijn. Zij werd uitgeoefend door het geven van
z.g. passen aan den bode; een brief, waarin
opgeteekend werd tijd van aankomst en ver
trek en inhoud der tasschen, welk papier te
gelijk met het pakket brieven aan den nieuwen
bode bij wisseling werd overgedragen. Even
eens konden personen, voorzien van een daar
toe benoodigd, door de kanselarij verstrekt be
wijs, van de paarden gebruik maken. Deze
postinstelling met wisselende boden en paarden
was minder betrouwbaar en snel dan het stelsel
der gewone koeriers- Dat zou men op het eerste
gezicht niet verwachten. Maar de boden werden
veel lager betaald, waren minder goede ruiters
en stonden niet onder zeer scherpe controle.
En wie gaf garantie voor, of had vat op bui-
tenlandsche knechten? Dikwijls legde een koe
rier den weg heel wat sneller af dan de boden,
omdat laatstgenoemden op aansluitingen wacht
ten, ofwel hun plicht verzuimden. Want de
stationhouder kon ook economisch rekenen.
Was er een beambte op reis, die bij hem van
paard verwisselde, dan moest hij zelf als gids
mee gaan, of hem een gids meegeven tot het
volgende station. Waarom dan niet een brief-
pakket laten liggen, totdat er meerdere pakken
tegelijk waren? Of totdat er een reiziger ging?
Al vroeg immers drong het privaatverkeer in;
het eerste bewijs daarvan hebben wij reeds van
1489, uit Weenen. De staat bemoeide zich daar
mee, ondanks het verbod, alleen als er ver
traging voor haar ontstond of er misbruiken
plaats grepen. De stationhouder, wiens doen en
laten toch al niet streng werd nagegaan, was
in feite een vrij man. Hij ging zijn paard ook
aan particulieren- verhuren en zelfs hield hij
meer dan twee paarden, die hij vergoed kreeg.
Daardoor had hij een heel aardige bijverdien
ste, maar het werk, dat dit meebracht, deed
hem zijn plichten eenigszins vergeten. Zoo
doende bleef om twee redenen; grootere be
trouwbaarheid en snellere verzorging, het koe
rierwezen naast het postwezen bestaan.
Zoo bleef tot 1505 de post een zuiver bestuurs
apparaat, een staatsbedrijf. Na dit jaar kwam
er verandering. Zeer voornaam was de verbin
ding van Mechelen, centrum van het Bour
gondisch bestuur, met Maximiliaan; daarom
was Frans van Tassis, een broer van Jannetto,
al spoedig postmeester in de Nederlanden. In
zooeven genoemd jaar sloot Filips de Schoone
met Frans een belangrijk contract af. Filips
kwam hiertoe, omdat hij in 1504 door den dood
van Isabella van Castilië haar land geërfd had
en nu twee uit elkander liggende gebiedsdeelen
kreeg. De overeenkomst voorzag dan ook in drie
lijnen; MechelenInrisbrück, waar een aan
sluiting naar Weenen is. Vervolgens is Frans
gehouden boden naar Parijs te zenden, wanneer
daar een gezant is. En de derde lijn loopt naar
Granada of Toledo, al naargelang de residentie
van den vorst. Frans zal jaarlijks 12000 Livres
ontvangen, waaruit hij de onkosten moet be
strijden; het contract is met een maand op
te zeggen. De post heeft dus nog een dynastiek
doel. ten dienste van het Huis Habsburg, doch
staat .voortaan onder particuliere regie, is een
gedelegeerd staatsbedrijf. Over privaatzendingen
wordt niet gesproken. Dus, concludeerde de post
meester ex silentio, zijn zij niet verboden;
daarin zit een mogelijkheid om de inkomsten
te doen stijgen, die ernstig overweging ver
dient. Want de vorst betaalt zijn maandelijk-
sche 1000 Livres zeer slecht. Of een bode twee
of twintig brieven meeneemt, maakt geen ver
schil in onkosten. De ondernemende Tassis weet
dan ook te handelen. Wij zien weldra de ge
woonte ontstaan, dat particulieren kunnen rei
zen met paarden van de post en brieven met
den bode verzenden. De winst is voor den on
dernemer. Dat wordt in 1543 uitdrukkelijk door
Karei V goedgevonden. In Oostenrijk vindt deze
eigenmachtige handelwijze nog geen onvoor
waardelijke instemming, terwijl Gabriël de Tas
sis in Duitschland maar zoo brutaal is zich aan
protesten niet te storen; anders zou hij spoedig
failliet zijn, daar Maximiliaan aan hetzelfde
euvel als zijn zoon Filips lijdt; zijn „nervus
rerum" is overmatig zwak en kan niets ver
dragen. Van de aldus gemaakte winsten worden
door de Tassis nieuwe lijnen op eigen risico
ingericht, lijnen, welke dus niet in het verdrag
verplichtend zijn gesteld, en worden de bestaan
de diensten verbeterd.
Een voornamen grond voor het succes der Tas
sis vormden ook hun familierelaties. In heel de
Habsburgsche monarchie stonden zij aan het
hoofd der post. Ook in Italië, d. w. z- Venetië
en den Kerkelijken Staat, zijn leden der familie
- J.
y
de ondernemers. Internationale overeenkomsten
zijn dus louter zaak van het geslacht, niet van
den staat. Bedenkt men daarbij dat het fami
lieverband in dezen tijd zeer sterk is, dan be
grijpt men, dat de Tassis zich vrij gemakkelijk
kanselarij, de Rijkskamer te Innsbruck, gaat
onafhankelijk kunnen maken. Niet meer de
passen geven en boden afzenden, doch Tassis
stuurt aan Tassis het te vervoeren pakket,
waarin natuurlijk ook brieven van particulieren.
Tenslotte is de dienst zoo uitgegroeid en zijn
de Tassis tot zoo'n macht gestegen, dat de
staat niet meer buiten hen kan.
Fransche steltenpost
Gemeenteraad. De verschillende raads
commissies werden samengesteld, waarna tot
vice-voorzitter van het Burgerlijk Armbestuur
werd gekozen de heer D. A. Flentrop.
Tot tijdelijk leeraar en leerares aan het Ly
ceum werden benoemd Dr. A. W. Groenman en
mej. Dra. J. Kramer.
Onder de ingekomen stukken bevond zich
een adres van de vereeniging voor Veilig Ver
keer „Zaanstreek", houdende verzoek om toe
kenning van een jaarlijksche subsidie, hetwelk
op advies van den voorzitter bij de komende
begrooting behandeld zal worden.
De raad vereenigde zich mei?' het adres van
K. Prins, houdende verzoek om toekenning van
pensioen als gewezen wethouder der gemeente,
met het voorstel van B. en W. om het pensioen
te bepalen op f 1.000.per jaar. Eveneens met
het adres van K. Kan Kzn., houdende verzoek
om toekenning van wachtgeld als gewezen wet
houder met voorstel van B. en W. om het
wachtgeld te bepalen op f 1500.voor hot
eerste jaar.
Hierna vroeg de communist Makkinga toe
stemming tot het houden van een interpellatie
tot steunverhooging in verband met de vergoe
ding, welke door het Rijk aan soldaten, die
werkloos zijn, verstrekt wordt. De voorzitter
ontraadde echter- deze aanvraag. De raad ver
wierp haar dan ook met 20 tegen 3 stemmen.
De raad keurde vervolgens de voorstellen van
B. en W. goed, betreffende; medewerking aan
de ontbinding van het recht van erfpacht op
een strookje grond aan de Franschestraat; ver
lenging van den ontruimingstermijn van 42 on
bewoonbaar verklaarde woningen.
Aan het slot van de agenda merkte de voor
zitter op, dat in verband met de buitengewone
tijdsomstandigheden de rente van het geld be
gint op te loopen. Dit zou voor B. en W. in de
toekomst bij het opnemen van kasgeld moei
lijkheden kunnen opleveren. B. en W. moeten
daarom eenige vrijheid hebben en wenschen
daarvoor de goedkeuring van den raad om te
gaan tot 1 pet. boven het promesse-disconto van
de Nederlandsche Bank. Bij de gelegenheid tot
het maken van opmerkingen hierover, maakte
de communist Makkinga gebruik om te wijzen
op het ontbreken van schuilkelders bij lucht
aanvallen en vroeg B. en W. hiervoor ten spoe
digste de benoodigde gelden te voteeren Dit
stond echter niet op de agenda, zoodat de raad
zich alleen met het voorstel van B. en W. be
hoefde te vereenigen
Q*Ó
Buslichtingen bijna weer normaal De dj
recteur van het postkantoor verzoekt ons nied
te deelen, dat thans de verschillende buslicm
tingen bijna weer normaal geacht kunnen wor
den. Aan- het hoofdkantoor zijn de lichting
uren: 5.50; 10.40; 14.30; 18.40 en 21.40.
Voor de buitenbussen zijn deze tijden: 4.50-
9.40; 13.35; 17.40 en 20.40.
Uitgestelde uitstapjes In verband met <je
ingetreden bijzondere omstandigheden zullen
uitstapjes van de tooneelvereeniging De Schjj*
kei, de ouden van dagen en de Zandvoortsch
Reddingsbrigade geen doorgang vinden.
IJMUIDEN. 6 Sept. Versche visch. Tarbot 0.80-"
i 40. Tong 0.80—2, Heilbot 1.04—1.16 per kg. Griet
17.00—35, Zetschol 23 0026, kleine Schol 14 00-7
30, Schar 4.606, Tongschar 24.0028, gr0°n
Schelvïsch 29 60, middel Schelvisch 19.50—4"'
kleine mida'el Schelvisch 11.5028, kleine Scire
visch 10 5023. groote Gullen 10.5021, kl®1^
Gullen 6.6017.50, Wijting 5—7.90, Makreel 7.""
17 per 50 kg. Kabeljauw 30.0060 per 125 Kg-
Koolvisch 4085 cent per stuk.
V
van de heden aangekomen
TRAWLERS
Antje R. O. 15 380 manden 2130—, Limburg!»
Um. 54 105 manden 1370.Uiver IJm. 384 15"
manden 1400.I. S. Groen IJm. 130 360 man
den 4260.Maria v. Hattem IJm. 1 200 manden
2330.—.
LOGGERS
K.W.: 4 1220.—. 31 350.—, 161 540.—.
VLAARDINGEN, 6 Sept. Binnen van de ha-
ringvisscherijVI. 29, A. Dom, met 15 last. VI. 11®»
J. v. d. Linden, met 8 last. VI. 197, A. van RooB»
met 17 last. VI. 190, W. Schaar, met 12 kantje»-
VI. 200, J. Rog, met 8 last. VI. 205, J. Drop, met
6 last. VI. 89. A. Bot, met 4 kantjes. VI. 172, K-
Poot, vangst onbekend.
Thans zijn alle Vlaaraingsche schepen binnen.
De Heer en Mevrouw
H. BANNENBERG—KOSTEK
hopen 15 September a.s. hun
25-jarig huwelijk te herdenken.
Gelegenheid tot feliciteeren
Zondag 17 September.
DORA JOOP
TONNY PIET
JAN WIM
HEIN CISCA
CORRY KAREL
KOOSJE THEO
BEP LUUK
Amsterdam, September 1939.
Willemsparkweg 99.
Dagvaardingen, huurkwesties, con
tracten, requesten, strafzaken, enz.
TEL. 20707
Kantoor 95, 's avonds 78 uur
afd. Haarlem en Omstr.
Met het oog op de noodzakelijkheid
van beperking van het benzinever
bruik dringen de Doktoren uit Haar
lem en Omstr. er bü hun patiënten
op aan, de bezoeken aan huis, in
dien eenigszins mogelijk des mor
gens vóór 9 uur aan te vragen.
HET BESTUUR
voor Uw gebruikte Meubelen
en Zolderopruimingen
JT. Velleman, Zijlstraat 62, Haarlem
VOOR PIANOSTEMMEN
SCHAGCHELSTRAAT 9
GB HOUTSTRAAT 103 TEL 11485
IN 1 DAG RETOUR
Vraagt inlichtingen en prijsopgaaf
Haarlem-Noord
volledige en repetitie-opleiding voor
DE NIEUWE CURSUSSEN ZULLEN BEGIN SEPTEMBER AANVAN
GEN. Voor elk der leergangen wordt U een zeer uitvoerig prospectus op
aanvrage toegezonden.
Voor het laatste Staatsprakt.- en M.O.-examen slaagden 30 der door ons
opgeleide candidaten.
Secretariaat en lesgeb. FR HALSPLEIN 9, Tel, 16372, Spreekuur van den
directeur eiken Donderdag en eiken Zaterdag van 7,309,30 uur a.m.
andere uren na voorafgaande afspraak met de concierge.
GEBRUIKTE
MEUBELEN, ZOLDEROPRUIMINGEN, HAARDEN, KACHELS, ENZ.
Telefoon 14637 Aanb. J. Velleman, Zijlstraat 62, Haarlem
Overal te ontbieden
(mann.) 2022 jaar, in het bezit van dipl. Mulo en Mercurius
boekhouden. Bekendheid met kostprijsberekening geeft voorkeur.
met Mulo-diploma, leeftijd 1618 jaar. Brieven met uitvoerige
inlichtingen onder No. 3-13379, bureau van dit blad.
VRIJE BENEDEN- en BOVENHUIZEN te Haarlem
a. d. Mr. Cornelisstr., t.o. M.T.S. Bovenhuizen schuur
voor fietsen; benedenhuizen: tuin, prieel, poort.
Dagelijks te bezichtigen, ook op Zondag.
CURSUSCELD FL. 11 IN TERMIJNEN TE VOLDOEN!
toch niet ons een offertje
te zenden ter eere van den
voor onze arme priester
studentjes Wij kunnen
het werkelijk niet zonder
U Duizendmaal dank
PATERS SALESIANEN
Missieprocuur Don Bosco
Den Haag
Javastraat 27a
GIRO 114821
Salesianen ook
Studiehuis Don Bosco,
Leusden Giro 305526
Rectoraat Doii Bosco,
Waubach Giro 149356
SCHAGCHELSTRAAT 9
Gebruik 3 x daags
van de beroemde
van
Jacoba Maria Wortelboer
op water, wijn, cognac,
jenever of brandewijn.
*t Is een goed medicijn.
U eet veel beter.
Het eten smaakt beter.
Spijsverteering werkt beter.
Uw maag werkt beter.
Uw ontlasting wordt beter.
Gal en lever werken beter.
Bloedsomloop wordt beter.
Zestig cent per pakje.
Overal verkrijgbaar.
Jacoba Maria Wortelboor.
Cham. Pharm. Industrie.
Oude-Pekela (Gron.).
44 SPAARNE 44 TEL,. 12127
HAARLEM
met Uw reclamegel
den: besteed ze aan cou
rantenreclame, 't reclame
medium waarop da men-
schen zich abonneeren,
Juist ook om de adver
tenties.
Vraagt inlichtingen, voorbeelden
etc. van courantenreclame bij de
erkende advertentleburgaux of het
„Cebuco". Dam 2a, Amsterdam
OPGERICHT 1911
EENIGSTE DAGEL. RECHTSTREEKSCHE DIENSTEN NAAR
HOORN en OMSTREKEN PURMEREND - AMSTERDAM (Noord)
ZAANSTREEK - OOSTZAAN - LANDSMEER - KWADIJK
MIDDELIE - OOSTHUIZEN en vele tusschengelegen plaatsen.
BILLIJKE TARIEVEN. Vlugge uitbetaling remboursementen.
Bestelhuis: LET WEL! ALLEEN BEGIJNHOF 29 zwart. Tel. 11570.
Bestelhuis te Purmerend: alleen Ged. Singelgracht No. 17.
Beleefd aanbevelend.
EMAILLE NAAMPLATEN in diverse modellen, maten,
kleuren en lettersoorten vanaf 0.70
GROOTE RECLAMEBORDEN - Scherp concurreerend X
Aanbrengen gratis v
Cronjéstraat 29 - Spaarnwouderstraat 85 - Haarlem
Heemstede - Binnenweg 138
te houden door de R.K. Vereniging tot bestrijding der tuber
culose „Herwonnen Levenskracht" te Utrecht
Goedgek. bij Ministeriële besch. d.d. 25 Maart 1939, No. 1196
120.000 loten
75 HOOFDPRIJZEN TER WAARDE VAN 3000.—
rr rr rr rr rr 1 75.—
I® rr rr n tt rr 50.—
20 f 25.—
25 f IO-—
voor de aankoop van luxe- of huishoudelijke artikelen ter
keuze van den winnaar, alsmede tal van andere fraaie prijzen
in totaal 1200 stuks
Een loterij die is aangepast aan do behoefte van de tijd.
De winnaar kiest zelf en koopt zelf.
TREKKING VÓÓR 10 OCTOBER 1939
Loten verkrijgbaar in het gebouw St. Bavo, bij den admini
strateur den heer G. Scholte en verder by de heeren B. Reijn-
ders, Zomervaart 134; A. J. Lommers, Amsterdamstraat 74;
J. W. de Graaf, Grebberstraat 2; J. Reinerie, Teylerplein 25;
L. van Kessel, Kruistoehtstraat 60; S. v/d Landen, Dennen
straat 12 en J. Bockel, Lotterstraat 8.
HET BESTUUR
Veel genot
voor weinig
geld:
5 cent
per pakje.
Om Uw taak behoorlijk te ver
vullen is het in de eerste plaats
noodig er Uw volle aandacht
aan te geven, onverschillig of
het werk gemakkelijk is of U
veel hoofdbreken kost. Dit geldt
zoowel voor geestelijke inspan
ning als voor lichamelijke
arbeid. WRIGLEY'S P.K. helpt
U Uw aandacht te concentree-
ren en sterkt Uw zenuwen.
Het knapt U weer op, wanneer
de belangstelling in Uw werk
dreigt te verflauwen.
Regelmatig P.K. kauwen na eiken maaltijd bevordert de spijsvertering
en voorkomt dat drukkende gevoel na het eten. P.K. kauwen is de
natuurlijke weg om de tanden wit, sterk en gezond te houden. De
fijne pepermuntsmaak geeft U een zuiveren adem, het kenmerk van
persoonlijke beschaving.
Koopt vandaag nog enkele pakjes en houdt er steeds een paar bij de
hand, zoowel thuis als wanneer U uitgaat. Vergeet vooral de kinderen
niet... ze zijn er dol op.
WRIGLEY
