Kabouter Flip en zijn vriendje Wip
r*
den dat}
missievliegtuig
Het Geheim van de
zeven Schoorsteenen
MAANDAG 11 SEPTEMBER 1939
Gemobiliseerden
in Indië
Circulaire van den
Ondernemersbond
GEVLUCHT
Om aan gevangenschap
te ontkomen
Bescherming tegen
luchtaanvallen
Indische regeering heeft ontwerp-
ordonnantie ingediend
Tegen prijsopdrijving
Maatregelen in Ned.-Indië
MARNIX VAN ST. ALDEGONDE
VERTREKT LATER
Geen goederen aan boord voor
oorlogvoerende landen
MISSIEREIS AFGEBROKEN
DIENSTPLICHT IN INDIË
Teeltdwang-ordonnantie in Indië
STAKING IN DE VENEN
GEËINDIGD
Zij heeft vijf maanden geduurd
DE TROEPEN KREGEN
FAMILIEBEZOEK
Zondag was er een intensief
spoorwegverkeer
Doodelijk ongeval te 's Gravenhage
Het treinverkeer
Uitbreiding dienstregeling
spoorwegen
DUITSCHE KATHOLIEKEN
ONGERUST
ACHTER DE MAGINOT-LINIE
Film in Hilversum verboden
VERVOERVERBOD VOOR
HOOI
DOODELIJK ONGELUK TE
NIEUWERBRUG
Motorrijder botst tegen gepar-
keerden auto
DOOR TRUCK OVERREDEN
EN GEDOOD
Extratrein van Schaffhausen
naar Nederland
Doodelijk ongeluk in Staatsmijn
Hendrik
Wielrijder door auto gegrepen
en gedood
Het corpus
delicti
.tri"
EERSTE KAMER
Tegen a.s. Donderdag
bijeengeroepen
JUBILEUM ZUSTERS
FRANCISCANESSEN
Officieel antwoord op
gestelde vragen
DOOR AGATHA CHRISTIE
BATAVIA, 11 Sept. (Aneta) De onderne
mersbond heeft een circulaire gezonden aan zijn
leden, waarin wordt aangedrongen om ten
aanzien van personeel, dat voor militairen
dienst onder de wapenen is, dê volgende richt
lijnen in.acht te nemen:
Dit personeel zal niet worden ontslagen.
De gehuwden blijven in het genot van de to
tale vaste inkomsten en de gebruikelijke emo
lumenten.
De ongehuwden ontvangen de helft van het
totale vaste inkomen.
De ongehuwde kostwinners ontvangen een
bedrag, varieerend van de helft tot het totale
bedrag van het vaste inkomen, ter beoordeeling
door den wedgever.
Cp een en ander zullen slechts in mindering
worden gebracht de salarissen en vaste toela
gen. die de betrokkenen uit hoofde van hun
rang bij de weermacht genieten, doch niet de
bijzondere toeslagen, als bijv. bij den militairen
vliegdienst of onderzeedienst.
De stortingen voor het pensioen en de ver
hoogingen der salarissen zullen worden voort
gezet.
broeders van genoemde Congregatie na hun
terugkomst m het vaderland het bevel, in dienst
te treden van het Duitsche leger, terwijl de
negentien paters-missionarissen naar het Moe
derhuis der Congregatie in Steyl (L.) konden
vertrekken.
AMBOINA, 11 Sept. (Aneta) Het hoofd
van plaatselijk bestuur te Merauke berientte
Zaterdagmiddag, dat het Junkers-missievlieg-
tuig uit Kejapit, (Australisch Nieuw Guinea),
op de open vlakte bij Merauke is geland. De
landing geschiedde zonder ongelukken. De -in
zittenden waen gevludcht om aan gevangen
schap te ontkomen.
BATAVIA, 11 Sept. (Aneta). De regeering
heeft bij den Volksraad ingediend een ontwerp-
ordonnantie tot het treffen van maatregelen
ter beperking van de gevaren voor de burger
bevolking, voortvloeiende uit aanvallen uit de
lucht.
Het voorstel omvat o.a. de volgende maatre
gelen:
Instelling van luchtbeschermingskringen,
aanwijzing van bepaalde plaatsen, welke in
aanmerking komen voor een speciale toerus
ting, organisatie van personeele en materieele
hulpmiddelen.
Voorts wordt een wettelijke grondslag gelegd
van algemeene discipline, waaraan de geheele
gemeenschap wordt onderworpen, terwijl van
bedrijven e.d. kan worden gevorderd, dat zij
bepaalde maatregelen treffen.
Tenslotte opent de ordonnantie de mogelijk
heid van de invoering van burgerdienstplicht
ten behoeve van de luchtbescherming.
BATAVIA, 11 Sept. (Aneta). Tegen een
handelsmaatschappij heeft de politie proces-ver
baal opgemaakt wegens-ongesanctionneerde ver
hooging van verkoopprijzen boven het prijspeil
op 24 Augustus.
In Cheribon zijn drie toko's gesloten wegens
prijsopdrijving, terwijl dit eveneens het geval
was met twee toko's in Plered.
De prijzen van tokogoederen werden te Tjia-
mis hier en daar verhoogd, waarop de politie
maatregelen heeft getroffen. Twee tokohouders
werden wegens prijsopdrijving beboet met
ieder f 50.
Het eerste geval van prijsopdrijving, dat te
Soerabaja werd bericht, betrof een Chineeschen
tokohouder, die werd veroordeeld tot een boete
van f 25.
MED AN, 11 Sept. (Aneta). De „Marnix van
St. Aldegonde", welk schip Zaterdag van Be-
lawan zou vertrekken, verlaat deze haven eerst
vanmiddag om vijf uur, in verband met los
sing van de voor Duitsche havens bestemde
goederen.
De goederen, bestemd voor Engelsche en
Pransche havens, zijn reeds uit de „Marnix"
gelost, zoodat het mailschip geen goederen
voor eenig oorlogvoerend land meevoert.
Een groep van omstreeks veertig missionarissen
van de Congregatie van het Goddelijk Woord,
SteylUden was op een Duitsch schip op weg
naar hun missiegebieden in China, Nieuw Gui
nea, Japan, etc. toen het bevel van de Duitsche
overheid kv"am, aat alle Duitsche schepen on
verwijld naar het moederland moesten terug-
keeren.
Het schip was reeds in de Middellanasche
Zee, toen het bevel opgevangen werd per radio.
In den nacht, zonder dat aan de passagiers,
aldus vernamen wij thans, eenige mededeeling
hiervan werd gedaan, werd de steven gekeerd
en koers gezet naar Duitschland. Eiken nacht
werd met gedoofde lichten gevaren.
De passagiers waren zeer verbaasd, toen zij
Bremcrhafen weer voor zich zagen en zien daar
moesten ontschepen.
Naar men ons mededeelde, kregen de twintig
BOTTENBORG, 11 Sept. (Aneta). Vastge
steld is een ordonnantie tot toepasselijk ver
klaring van het dienstplichtbesluit op geheel
Ned. Indië.
BATAVIA, 11 Sept. (Aneta) De teelt
dwang-ordonnantie is bij gouvernementsbesluit
van 9 September vastgesteld.
De samenwerkende organisaties van Veen
arbeiders hebben met ingang van heden de
staking in de te Schoonebeek gelegen veende
rijen van de firma A. Veldkamp te Erica opge
heven, omdat de campagnewerkzaamheden in
het veenbedrijf, ook wat de productie van p-f/'s-
turf betreft, is afgeloopen. De sl%king is 11
April j.l. begonnen en heeft dus vijf maanden
geduurd, een in het veenbedrijf vrijwel onge
kende tijdsduur.
De organisaties hebben haar doel met de fir
ma Veldkamp een collectieve arbeidsovereen
komst, gelijk aan die, welke voor de omliggen
de bedrijven te Schoonebeek en in de gemeente
Emmen geldt, te sluiten, niet kunnen bereiken.
Duizenden reizigers, hoofdzakelijk vrouwen,
bevolkten Zondagmorgen gedurende eenige uren
de verschillende perrons van het Centraal Sta
tion te Utrecht. Zij arriveerden voornamelijk
met extra-gerequireerde autobussen uit de om
liggende plaatsen in de provincie.
De Spoorwegen hadden handen te kort om
den grooten toevloed van passagiers zoo snel
mogelijk te verwerken, te meer daar de treinen,
die uit de verschillende plaatsen in Utrecht
arriveerden, reeds zeer zwaar bezet waren.
Extra-treinen werden ingelegd en speciale maat
regelen w'arden getroffen om den grooten stroom
van reizigers, hoofdzakelijk bestaande uit fami
lieleden van de onder de wapenen geroepenen,
met het minste oponthoud naar hun plaats van
bestemming te vervoeren.
Zaterdagavond elf uur is op den hoek van de
Boekhorststraat en de Herderinnest.raat een mo
torrijder, de 25-jarige F. H K., door een auto
aangereden en vrijwel op slag gedood.
Naar wij van de zijde der Nederlandsche
Spoorwegen vernemen zal de aangekondigde op
voering der frequentie op verschillende lijnen
reeds Maandag, 11 September, worden ingevoerd.
Van dat tijdstip af zal op de reeds genoemde
baanvakken een vrij frequente, aan het normale
grenzende, dienstregeling worden gereden.
De dienst op de lijn Amsterdam-Utrecht o.a.
zal dan als volgt zijn:
Vertrek Amsterdam C.S. naar Utrecht: 5.33
uur tot 23.33 uur, om het uur. Daartusschen dcor
nog elf stoptreinen, hoofdzakelijk van Amster-
dam-W.P. Deze treinen vertrekken van Am-
sterdam-W. P. te 7.18 uur, 9.18 uur, enz.
In omgekeerde richting vertrekken de sneltrei
nen van Utrecht C.S. van 6.56 uur tot 23.56 uur
om het uur en de stoptreinen te 5.46 uur, 7.30
uur, 8.30 uur en verder om de twee uur.
Naar Zeist gaan weer drie treinen ioopen met
stoppingen te Bosch en Duin en Huis ter Heide.
Vertrek van Utrecht 6.42 uur, 12 42 uur en 17.23
uur. Terug van Zeist 7.55 uur, 13.13 uur en
18.25 uur.
Op de lijn AmersfoortZwolle wordt de dienst
als volgt: de sneltreinen vertrekken te 7.42 u.
9.42 uur, enz., om de twee uur tot 21.42 uur.
Daartusschen door loopen de stoptreinen voor
de bediening van de tusschengeiegen stations te
6.25 uur, 7.55 uur, 10.55 uur, 12.55 uur, 15.55 uur,
17.55 uur en 19.55 uur.
Van Zwolle zijn de vertrektijden van de snel
treinen: 7.25 uur, 9.25 uur enz. tot 21.25 uur en
van de stoptreinen 8.05 uur, 10.05 uur, 14.05 u.
en daarna om de twee uur tot 20.05 uur en 21.32
uur.
Tusschen Almeloo en Hengeloo wordt de dienst
als volgt: vertrek 7.32 uur, 9.05 uur, 10.05 uur
en zoo vervolgens om het uur tot 23.05 uur,
welke treinen om den ander zullen stoppen te
De Riet en Zenderen. In omgekeerde richting
vertrek van Hengeloo 6.34 uur, 8.34 uur, 9.32
uur, 10.34 uur, 11.32 uur enz. tot 21.32 uur.
Tusschen Ede en Arnhem zal de dienst worden
uitgebreid met stoppingen te Wolfheeze en Oos
terbeek-hoog en zullen de treinen vertrekken
van Ede—Wageningen te 7.18 uur, 9.18 uur, enz.
om de twee uur tot 21.18 uur. In omgekeerde
richting vertrekken deze stoptreinen van Arnhem
7.23 uur, 9.23 uur enz. tot 21.23 uur.
ZUERICH, 11 Sept. (Havas). Reizigers die
uit Dui'tschland komen deelen mede dat in Ka
tholieke kringen groote ongerustheid heerscht.
De vervolgingen, welke eenige maanden voor
den oorlog waren gestaakt, worden hervat. Het
doel schijnt te zijn de priesters te dwingen het
goud, dat in bezit is van de Kerk, uit te leve
ren voor de oorlogskas. Reeds vóór de oorlogs
verklaring verschenen fn alle dorpen ambte
naren om op de „moraal" te letten.
De film „Achter de Maginotlinie", waarin
een overzicht wordt gegeven van de Fransche
weermacht, is door den burgemeester van Hil
versum verboden.
Aanvankelijk maakte burgemeester J. H. J.
Lambooy slechts bezwaren tegen enkele détails,
die door coupures konden verwijderd worden,
doch de voorzitter der Centrale Commissie voor
de Filmkeuring maakte hiertegen bezwaren
omdat een film, eenmaal gekeurd zijnde, niet
meer gecoupeerd mocht worden. Dit standpunt
werd eveneens ingenomen door den directeur
van den Ned. Bioscoopbond, die wees op het
alternatief: de film in haar geheel vertoonen
of heelemaal niet. Hij gaf echter als zijn mee
ning te kennen dat het verbod niet gemoti
veerd was. Burgemeester Lambooy voerde op
zijn beurt aan, dat hij het verbod had uitge
vaardigd na overleg met Den Haag. In Den
Haag, zoo meende de burgemeester, zal men
wel weten in welken zin te adviseeren.
De minister van Economische Zaken heeft be
kend gemaakt, dat met ingang van Maandag
11 September 1939 het vervoeren of doen ver
voeren van alle soorten hooi, in grootere hoe
veelheden dan 100 kg., verboden is.
In uitzonderingsgevallen kan de provinciale
voedselcommissaris in het gebied, waar degene
die dat product wenscht te vervoeren, gevestigd
is, voor dat verbod dispensatie verleenen.
Zondagnacht is op den Rijksstraatweg te Nieu-
werbrug a. d. Rijn een motorrijder met duopas
sagier in volle vaart tegen een geparkeerd staan -
den militairen auto gebotst.
De motorrijder liep een schedelbasisfractuur
op en overleed eenige genblikken later, de duo
rijder, de 24-jarige R. V. uit Waddinxveen kreeg
ernstige wonden aan het gelaat. Hij is evena's
het stoffelijk overschot, naar het R.K. Ziekenhuis
te Woerden vervoerd.
De motorrijder, de 34-jarige J. van 't W. was
gehuwd en vader van twee kinderen.
Het motorrijwiel is beschadigd, de auto ech
ter niet.
Zondagavond beging de 28-jarige landbou
wersknecht A. E. Veenstra, in dienst bij den
heer Schaap te Terkaple (Fr.), de onvoorzich
tigheid, achter een met stroo beladen truck
met oplegger te gaan loopen, toen deze achter
uit het erf opreed. Waarschijnlijk is hij toen
gestruikeld en gevallen, waardoor hij werd over
leden. De man werd zoo ernstig gewond, dat
hij spoedig na het ongeval overleed. Het slacht
offer, dat nog even bij bewustzijn is geweest,
verklaarde, dat het ongeluk aan eigen schuld
was te wijten.
In samenwerking met de Nederlandsche re
geering zal een extratrein 2de en 3de klasse
loopen van Schaffhausen naar Nederland via
Duitschland, naar alle waarschijnlijkheid op
Woensdagmorgen 13 September.
Geïntereseerden gelieven zich aan te melden
onder opgave van aantal personen en klasse,
waarin gereisd wordt, bij den Nederlandschen
consul te Zürich.
In de ondergrondsche werken van Staats
mijn Hendrik is de 25-jarige houwer J. H.
Weijers uit Rumpen, die dienst deed als loco
motief-machinist, bij een wissel tusschen zijn
locomotief en den wand van de steengang
bekneld geraakt. Hij werd zoo ernstig gewond,
dat hij spoedig daarop overleed.
Toen Zondagmorgen de 68-jarige weduwnaar
C. A. uit Zeist, op het rijwielpad langs den Wou-
denbergschweg fietste, wilde hij om onbegrijpe
lijke reden naar den Jagersingel den weg over
steken. Hierbij werd hij door een hem achterop
komenden auto gegrepen en ernstig aan het
hoofd gewond.
Het slachtoffer is naar het ziekenhuis te Zeist
vervoerd, waar hij korten tijd na aankomst is
overleden.
Den autobestuurder treft geen schuld.
De ridders maakten oorlog tegen elkander. De
overwonnene werd in triomf weggevoerd en zijn
kasteel in brand gestoken. Nu bestaan er ech
ter geen roofridders meer en de oude burchten
en kasteelen staan leeg.
Maar de menschen maken met elkander nog
wel oorlog. Nog voor enkele jaren op een reis
naar het zuiden vlogen wij over een gebied. Er
heerschte veel lawaai en geknal, zoodat we
nieuwsgierig werden en wat lager vlogen om te
zien wat er gebeurde.
't Was erg onvoorzichtig van ons, want eens
klaps viel een gedeelte van onze kameraden
naar beneden. Dat hadden, de menschen ge
daan. Onze vrienden zijn gestorven. Jullie
begrijpt hoe wij geschrokken zijn.
<Ketw\faal
Twee vijanden: Gerard Helms de rijksveld
wachter en Toon Verhaf de strooper.
„Het lijkt wel", zei Toon herhaaldelijk, of „ik"
alleen hier op het dorp stroop. Eeuwig en altijd
zit die vervloekte dienstklopper mij achter de
broek. Maar dat zeg ik je: als hij voort blijft
gaan, mij zoo in het nauw te drijvenTcon
zei niet, wat er dan zou gebeuren maar zijn on
heilspellende, zwarte fonkelende cojren, die even
onder de klep van zijn pet zichtbaar waren, be
wezen genoeg, dat Helms, voor zijn eigen bestwil,
maar op zijn hoede moest zijn.
Dit wist de rijksveldwachter wc-1, maar tevens
kende hij in zijn dienstijver geen gevaar. Dag
en nacht doorkruiste hij de bosschen en bleef
uren en uren verscholèn zitten als hij hier of
daar een strik ontdekte, in de hoop, dat de
strooper zou komen kijken, of er niet eenig wild
in zat.
In strikken-zetten was Toon een baas, maar
om te gaan zien, of er wild in gevangen zat,
moest hij verzekerd zijn, dat Helms hem niet op
de vingers kon kijken. Dan stuurde hij eerst
Katrien, zijn vrouw, op verkenning naar het
dorp. Misschien hadden een van Toons kornui
ten den veldwachter gezien, of zag zij hem zelf
hier of daar. Maar soms kwam ze onverrichter-
zake terug en dan liep Toon woedend rond zijn
huis en stond overal eens op den uitkijk tot hij
eindelijk maar waagde naar den strik te gaan.
Dit had hem al menigen dag gevangenisstraf
gekost.
Helms was eenige weken ziek' geweest en in
dien tijd stroopte Toon zooals .lij nog nooit ge
stroopt had. Wild was er in overvloed. Koper
draad voor strikken was niet duur en hagel voor
zijn geweer evenmin. Toen beging Toon een
grove fout. Hij had de brutaliteit, om Helms te
treiteren, een haas naar diens woning te laten
brengen, die natuurlijk geweigerd werd. Doch
hier had Toon op gerekend. Door die vriende
lijkheid van hem werd de verhouding van Helms
er, begrijpelijk, niet beter op. Zoodra hij genezen
was, wist Toon dan ook, dat voor hem zijn beste
dagen voorbij waren. Van den vervanger van
Helms had hij geen last ondervonden. Die bleef
meer in het dorp zelf, omdat hij de streek niet
goed kende. Maréchaussees kwamen daar ook
zelden. Hij had zijn strooplust kunnen botvieren,
maar nu was zijn rijk uit en het heette nog
meer dan ooit oppassen, want Helms zou niet
vergeten, dat hij den gestroopten haas had
laten bezorgen.
Wat had hij met zijn kameraden daar pret
over gehad! En allen hadden toen het gezicht
van den rijksveldwachter wel eens willen zien
Dien avond had hij den bewusten haas in een
kroeg verloot en alle aanwezigen nadien getrac-
teerd.
Het was Zondagmorgen. Helms was al vanaf
drie uur in den vroegen morgen op pad, als had
hij er een voorgevoel van, dat er voor hem wat
te snappen viel. Opeens ontdekte hij Toon, die
haastig zijn geweer op hem aanlegde. Helms
sprong achter een boom, trok zijn revolver en
mikte, in zelfverdediging, op den strooper, die
blijkbaar de kans om te schieten, stond af te
wachten. Toon vloekte, schreeuwde en brulde
„Je hebt mij geraakt!"
„Dan had je maar niet op mij moeten nuK'
ken," zei Helms. „Je zoudt mij daar eens
evefl
een lading hagel door mijn body hebben will®
i jagen, hé, man?"
j „Dat lieg je!" beweerde Toon met een van P®
verwrongen gezicht;
„Zoo! durf je ook nog beweren van niet?
nu zullen we eerst dit geweer van jou in veil'S'
heid brengen en dan eens kijken waar dat bl°®
vandaan komt."
„Ik sterf," kreunde Toon, die zich op
„Je hebt me
de"
ver-
grond had laten zakken,
moord."
„Onkruid vergaat niet, man. Je eigen scïiul 1
dat je nu pijn hebt."
Helms trok de jas van Toon uit, toen zijn
en hemd. Met een touw, dat hij in zijn zak ha
bond de rijksveldwachter, om bloedverlies
voorkomen, den arm af. Toen leidde hü
strooper naar een boerderij. Een paard wef
voor de kar gespannen; een paar bossen str
er op gelegd en Toon werd naar een dokter V®
voerd, die hem s
na verbonden te
hebben, naar een
ziekenhuis in de
nabijgelegen stac
liet brengen. Daar
achtte men het
■j,.,,,,.,,,,,,,:,,,,,,,ui'""
noodig, tot am-
putatie van den arm over te gaan.
Onder den indruk van het gebeurde maakte^
rijksveldwachter met bevende hand proces-v
baal op. Toon bleef bij hoog en laag bezv?er®j
dat hij niet op Helms had aangelegd.
een lastig geval voor den dienaar der wet,
wel hij onder eede het tegendeel kon verklaOT
En het hinderde Helms, dat anderen hem etv
zouden verdenken, niet uit zelfverdediging V
handeld te hebben, maar uit wraak. Hij
er over, hoe hiervoor het bewijs te kunnen v>
den. Toen bedacht hij: Zou mijn kogel het 8
weer van Toon niet geraakt hebben? Hij 8
naar het politie-bureau in de stad. waar hij
geweer van Toon gedeponeerd had en daan
tegenwoordigheid van den commissaris, onto®
het geweer van Toon geschampt had. Dit
dus een stuk van overtuiging: het bewijs, dat
hij, dat de kogel van zijn revolver de kolt
strooper wel degelijk had aangelegd. Het corP"
delicti kon geleverd worden.
Toen de strooper genezen was. kwam het P
ces voor. Toon Verhaft werd tot twee jaren v
oordeeld.
„En mijn rechterarm kwijt," bromde Tc
Met zijn zwarte, nogmaals onheilspellende
keek hij den rijksveldwachter aan,
„Maar 'yas „ik" niet gauw achter een
gesprongen," zei Helms, „dan had ik er m
schien het hachje bij ingeschoten. Toon. Ut
de aan, om je arm te raken, waar jij je
tegen hield, om je aldus te ontwapenen. 1118
wat „jij" gedaan zoudt hebben, man, dat kon
wel vermoeden."
De Eerste Kamer is bijeen geroepen tegen
Donderdag 14 September a.s., des avonds om
half negen.
De voorzitter is voornemens aan de centrale
afdeeling voor te stellen alsdan in de afdeelin-
gen te doen onderzoeken het wetsontwerp ge
bruik vervoermiddelen benevens een aantal an
dere ontwerpen. Het ligt in de bedoeling in een
op Vrijdag 15 September, des namiddags te
één uur, te houden openbare vergadering aan
de orde te stellen de ontwerpen van wet van
spoedeischenden of van eenvoudigen aard, die
alsdan in staat van wijzen zullen zijn.
Dinsdag 12 September zal het 75 jaar gele
den zijn dat de Zusters Franciscanessen van
Oirschot zich vestigden in de parochie van St.
Donatus te Bemmel.
Dit feit is waard herdacht te worden. Voor
75 jaar was het een bewijs van durf en door
zicht, wanneer een dorp als Bemmel van een
Inrichting voor R. K. Lager-, Naai- en Be
waarschool-onderwijs werd voorzien.
Bovendien is aan de stichting jarenlang een
pensionaat verbonden geweest.
Een schoone bladzijde dorpsgeschiedenis is
het werken van deze zusters gedurende de af
geloopen 75 jaren.
In verband met de tijdsomstandigheden zal
dit jubileum alleen kerkelijk worden gevierd.
Vraag: Zijn in de bestaande clearingrege-
ling met Duitschland wijzigingen gekomen en
moeten, schulden aan Duitsche firma's nog
steeds worden voldaan door storting in de Ne-
derlandsch-Duitsche clearing?
Antwoord: De Nederlandsch-Duitsche clea-
ringregeling blijft ongewijzigd gehandhaafd.
Alle clearingplichtige schulden van Nederland
sche debiteuren aan Duitsche crediteuren be-
64
„Dat was buitengewoon knap bedacht," zei
Anthony, ,,'t Maakte zoo'n indruk op me, dat
ik me gedwongen voelde hem waardig ter zijde
te staan. En daarbij maakte die houding van
mij hem zeker onzeker. Kijk, de kwestie was
zoo: dadelijk na dien tip van mij over de „rijen",
had hij nog maar één doel: het nieuws naar
zijn handlangster doorgeven en ons een kwar
tier of twintig minuten in de vergaderzaal vast
houden. Dat briefje was voor mademoiselle
Brun. Hij zei Tredwell om het dadelijk te be
zorgen en Tredwell heeft dat bevel letterlijk
tqp uitvoer gebracht door de trap op te wan
delen en het in de leerkamer af te geven. En
daarna kwam Lemoine met de beschuldiging,
dat ik koning Victor was. Daardoor leidde hij,
in de eerste plaats, de gedachten van de aan
wezigen af en in de tweede plaats bereikte hij
er mee, dat niemand de kamer uitging. Als
alles geloopen was, zooals hij dacht, zou er met
allerlei soorten ophelderingen minstens een
kwartier heengegaan zijn, en als we dan in
de bibliotheek waren gaan kijken, zouden we
den diamant niet gevonden hebben."
George a-hemde een paar maal gewichtig.
„Ik moet zeggen, Mr. Cade," zei hij, „dat ik
uw manier van doen in hooge mate onvoorzich
tig vind. Een kleine fout in de berekening van
het in elkaar grijpen van uw plan en een van
de grootste nationale schatten was voor goed
voor ons verloren gegaan. Uw handelwijze is
gewaagd, onverantwoordelijk gewaagd geweest,
Mr. Cade
„Ik begin te merken, dat u de clou van de
heele geschiedenis nog niet gesnapt hebt, Mr.
Lomax," viel de lijzige stem van Mr. Fish hem
in de rede. „De diamant zit niet ergens in de
bibliotheek en heeft er ook nooit gezeten?"
„Nooit?"
„Nee, nooit!"
„Kijk," begon Anthony, „de puzzle van graaf
Stylptitch had een andere oplossing. Niet rijen
(rows) maar roos (rose). Toen dat tot me door
drong, Maandagmiddag gebeurde dat, ben ik
regelrecht naar den rozentuin gegaan. Maar
daar deed ik de ontctekking, dat Mr. Fish op
hetzelfde idee gekomen was. Als je met je rug
naar den zonnewijzer gaat staan en je doet
eerst zeven passen recht vooruit en dan acht
naar links en drie naar rechts, vind je daar
een paar struiken met groote helderroode rozen.
Die soort roos heet Richmond. Ze hebben het
huis tot in alle hoeken en gaten doorzocht,
maar niemand is op het idee gekomen, den
tuin ook een beurt te geven. Morgen zullen we,
gewapend met schoppen, daar eens naar toe
wandelen
„Dus dat verhaal van die boeken in de
bibliotheek...."^
„Een kleine uitvinding van me om de juf
frouw in kwestie er in te laten vliegen. Mr.
Fish hield op het terras de wacht en hij zou
fluiten als het psychologische moment er was.
Mr. Fish en ik dat moet ik eerst vertellen
hadden in Dover een soort van krijgsraad be
legd en als gevolg daarvan was het huis in
Dover in staat van beleg verklaard en konden
de Broeders zich niet meer met den pseudo-
Lemoine in verbinding stellen. Ik had ze laten
weten, dat z'n bevel opgevolgd was. En dus kon
hij zich met een gerust hart wijden aan de
taak, om mij te ontmaskeren."
„Wel, wel," zei Lord Caterham gemoedelijk,
„de heele zaak is dus, zooals je 't noemen kunt,
netjes op z'n pootjes terecht gekomen. Alles is
opgehelderd en dus
„Eén ding uitgezonderd," zei Mr. Isaacstein.
„Wat?"
De financier keek Anthony strak aan.
„Waarvoor heeft u me hier laten komen? Om
als toeschouwer bij dezen dramatischen één-
acter te fungeeren?"
Anthony schudde het hoofd.
„Nee, Mr. Isaacstein. U bent een zakenman
en voor zakenmenschen is tijd geld. Waarvoor
is u oorspronkelijk hier gekomen?"
„Om een leeningskwestie te bespreken."
„Met wien?"
„Met prins Mlchaël van Herzo-Blowakije."
„Juist. Maar prins Michaël is dood. Bent u
bereid om onder dezelfde voorwaarden dezelfde
leening met z'n neef Nicolaas te sluiten?"
„Waar is die neef? Ik dacht dat hij, jaren
geleden, in den Congo vermoord was?"
„Dat is zoo. Mijn werk! Ik heb hem ver
moord! Nee, nee, ik ben geen moordenaar. Met
dat vermoord bedoel ik, dat ik het bericht van
zijn dood heb laten rondstrooien. Maar ik heb
u een prins beloofd, Mr. Isaacstein. Hoe denkt
u over mij?"
„Over u?"
„Ja, ik ben de beloofde prins Nicolaas Ser-
gius Alexander Ferdinand Obolovitch. 'n Beetje
te lang en te pompeus voor het soort leven dat
ik van plan was te leiden en daarom heb ik
't maar veranderd in Anthony Cade."
Kapitein Andrassy sprong van zijn stoel op.
„Maar dat is ongeloofelijk," sputterde hij.
„Pas op uw woorden, meneer,"
„Ik kan de bewijzen er voor overleggen," zei
Anthony rustig. „In de eerste plaats moet ik den
baron overtuigen."
Baron Lolopretjzyl hief zijn hand op.
„Die bewijzen ik zal ze nakijken. Maar
noodig ik ze niet heb. Uw woord voor mij vol
doende is. En daarbij, u zeer veel op uw Engel
sche "moeder lijkt. Van begin af ik tegen mezelf
gezegd heb: Deze jonge man van vaders- of
moederszijde van hooge afkomst is."
„U heeft me altijd op m'n woord vertrouwd,"
zei Anthony. „Dat hoop ik in den tijd, die nu
voor me ligt, niet te vergeten."
De baron maakte een buiging en ging een
stap achteruit. Anthony keek rechercheur
Battle aan, die met een gezicht zonder eenige
uitdrukking en in militair-stramme houding
op dezelfde plaats was blijven staan.
„De aanwezigen begrijpen waarschijnlijk wel,"
ging hü voort, „dat ik me hier in een heel
precaire positie bevond. Als u bekend geworden
was, wie ik was, zou ik onmiddellijk van den
moord verdacht zijn. Want ik was de erfgenaam
voor den troon en dus had ik een reden om
prins Michaël van de baan af te wenschen.
Daarom ben ik van 't begin af doodsbang voor
Battle geweest. Ik voelde dat hij me verdacht,
maar dat hij niets durfde beginnen, omdat hij
geen solide basis voor een beschuldiging had."
„Ik heb geen seconde geloofd, dat u hem
doodgeschoten hadt, meneer," zei Battle. „Zoo
iets voel je bij intuïtie, zelfs wij Scotland-Yard-
menschen. Maar ik voelde ook, dat u ergens
bang voor was en ik begreep niet, waarvoor.
Als ik eerder geweten had wie u was, zou ik het
motief troonopvolging misschien overschat heb
ben en u hebben laten arresteeren."
„Gelukkig dan maar, dat je dat schuldige
geheim niet te weten bent gekomen, 't Is zoo
wat het eenige. Al het andere heb je uitge-
vischi*. Voor jou als detective neem ik m'n
hoed af, Battle. Scotland Yard mag trotsch op
je zijn."
„Merkwaardig," mompelde Lomax. „Buiten
gewoon merkwaardig! De merkwaardigste reeks
verwikkelingen, die ik ooit" meegemaakt heb. Ik
kan 't bijna niet gelooven. Weet u wel zeker,
baron
„Waarde Lomax," viel Anthony hem vrij
scherp in de rede. „Ik ben absoluut niet van
plan den steun van Buitenlandsche Zaken
te vragen zonder overtuigende bewijzen voor
m'n identiteit over te leggen. Daarom moesten
we deze zitting nu maar opheffen en met ons
vieren, u, de baron, Mr. Isaacstein en ik, ergens
hooren, evenals tot dusverre, uitsluitend
worden voldaan door storting in guldens in
Nederlandsch-Duitsche clearing en wel uit®
lijk op den vervaldag.
Vraag: Hoe is het gesteld met de kracht®^
een overeenkomst van levensverzekering
staande rechten van den verzekerde, 'n
Nederland in den oorlog betrokken wordt?
Antwoord: Voor het antwoord op deze
vraag moet onderscheid worden gemaakt 1
schen burgers en in militairen dienst
personen.
De rechten van verzekerde burgers blijven,
dien Nederland in den oorlog betrokken v,'°ro0(
in het algemeen onverkort gelden, zoodat ,g
hen het oorlogsrisico onder de verzekering
begrepen. „t
Het overlij densrisico van in militairen Q z0o
zijnde personen daarentegen is, in het
juist veronderstelde geval, volgens de nie®
polissen van levensverzekering niet gedekt,
zij uitdrukkelijk het tegendeel is overeeng®OT
men. In geval van hun overlijden wordt j
niet het verzekerde kapitaal, doch de event
aanwezige afkoop- of reservewaarde der
zekering uitgekeerd.
Bij verschillende verzekering-maatschapP^,
staat voor de hier bedoelde categorie van Pg
sonen de gelegenheid open, tegen vergo®
van een extra-premie het oorlogsrisico 0l?c{j'
de verzekering te doen begrijpen. Voor in
tingen te dezer zake wende men zich tot
verzekeraar.
Vraag: Is het de bedoeling de werkkamp
voor arbeiders, die bij de werkverschaffing
geplaatst, op normale wijze in stand te hou
of wordt overwogen de kampen binnenkort^,
sluiten, ten einde de arbeiders in staat te s
len naar hun gezin terug te keeren?
Antwoord: Het is niet de bedoeling, de k
pen te sluiten. Er is geen reden, om niet
maal door te werken. Voor de arbeiders
ook voordeeliger, omdat zij thuis in de s't®
regeling zouden moeten worden opgenom^,
hetgeen vermindering van inkomsten zou
teekenen. „jjs,
Wanneer de arbeiders het, begrijpelijker*
niet prettig vinden ver van huis te zijn, rn°fltii-
zij bedenken, dat de honderdduizenden ge111 #f<)
liseerden, die zijn opgeroepen om huis en ha j,
van ons allen, dus ook van de te werk 8eS es'
den, te verdedigen, eveneens hun gezin j
ten verlaten. De te werk gestelden kunnen
periodiek een Zondag naar huis en zijn
opzicht boven de gemobiliseerden bevoovr®
Ook zijn er duizenden arbeiders in het
bedrijf, die door den aard van hun werk
van huis zijn.
Voor een bijzondere regeling voor de te w
gestelden bestaat dan ook geen aanleiding-
anders de voorwaarden voor de leening ga
zitten bepraten." j®
Baron Lolopretjzyl stond op en ging in
bouding staan. ejj
„Het 't schoonste oogenblik van mijn rev
zal zijn," verklaarde hij, „als ik u koning
Herzo-Slowakije zie."
„O ja, dat is waar ook," zei Anthony n
chalant weg, terwijl hij zijn arm door dien
Baron Lolopretjzyl stak. „Ik moet u nog y,
vertellen, 'n Kleine tegenvaller voor de Pa
Ik ben getrouwd, ziet u!" _.eed
De baron ging een stap achteruit. Zijn .ey
-zicht, werd bleek van schrik en teleurs
il i
•*- f
gezicht werd bleek van schrik en teleurs
ling. eio
„Dat er iets niet in orde zou zijn, ik gev
heb," barstte hij uit. „Algoede hemel! Hi)
zwarte vrouw uit Afrika getrouwd heeft!"
„Nee, zoo erg is het niet," lachte Antn"
„Ze is blank." .sCp
„Goed. Een achtenswaardig morganavv
huwelijk het worden dan kan."
„Geen sprake van. Als ik koning word, w%j,
zij koningin.... Nee, schud maar niet uw h
Ze is in alle opzichten geschikt voor dat ba,ep
tje. Ze is de dochter van een Engelseh e j,
man... hoogsten adel... dateert van Willen1
Veroveraar. Op het oogenblik is 't mode,
vorsten met leden van aristocratie trouwen,,
ze kent de toestanden in Herzo-Slowakije-^
„Alle menschen!" riep Lomax uit
mededeeling was zoo'n schok voor hem, da
z'n rhetoriek vergat. „Toch niet.toch nie
Virginia Revel?" .M.'
(Wordt vervolg"
