Warschau en Brest-Litowsk steeds meer bedreigd
Poolsche olievelden door de
Duitschers bezet
Tanks tegen electrische
machinegeweren
Warschau biedt een
krachtig verzet
Artillerieduel
duurt voort
N.V. Dansacadeinie MARTIN
HOTEL DE L' EUROPE
AMSTEL HOTEL
Duitsche bommen
op open stad
Het nieuws van heden
14
EEN FRANSCH GEHEIM
DUITSCH-
VEREENIGDE katholieke pers
Het Westfront
J v—X. x,
MAANDAG 18 SEPTEMBER
HAARLEM, Sehagchelstraat 29
USTIGE VERBLIJVEN
IN DAGEN VAN SPANNING
Een bril van KEIP
LAMD
&UREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NaSSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
J^onnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
3anem 25 cent per week; per kwartaal
•25. Bij onze Agenten 27M ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V, DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1939 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21996
p
e,ï aanval op Lemberg
Werd afgeslagen
D,
De aanval op Lemberg
Poolsch legerbericht
Volgens Berlijn moesten Franschen
bij Schweig over de grens
terugwijken
Franschen melden vorderingen
Brug bij Schengen opgeblazen
..A
i L-A
f HON GAR. U EL
De uren voor inschrijving en besprekingen vangen aan
en vervolgens dagelijks van 11—12, 2—5 en 7—9 uur.
et Engelsche Koningspaar heeft te Lon den 'n bezoek gebracht aan eenige schuil
plaatsen voor de burgerbevolking
N. Doelenstr.2-4, A'dam.Tel. 34836
AMSTERDAM - TELEFOON 52800
Zivaar geschut in een kazemat van de
Siegfried-linie
Systematisch optreden tegenover
niet-militaire doeleinden
thans begonnen?
De aanval op Duitsche
oorlogshavens
Relaas van een Britsch ooggetuige
Het incident op de Wadden-eilanden. Het Duitsch marine-vliegtuig, dat ter hoogte
van Ameland in de Nederlandsche territoriale-wateren werd aangehouden, werd op
Ameland aan het strand gezet. Op den achtergrond onderscheidt men een Neder-
landsch watervliegtuig van het type „G-l"
Het vergaan var» de RS
Incident speelde zich buiten onze
territoriale wateren af
'n TIP van BOOTZ
'n TIP VAN BOOTZ
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiws
houden Uw oogen op peiL
LUXEMBUR
r*b-nie
VOUfUN&EN
RBRUCKEN
FKAHSCM
0?P£ttSI£F J:
/X
Het kaartje geeft een schematische
voorstelling van de wijze waarop de
Fransche legerleiding het land tegen
over de Duitsche westgrens in staat van
verdediging heeft gebracht. Men ziet
hoe de Fransche reservetroepen zijn
opgesteld tegen een mogelijke Duitsche
doorb-aak. De eenheden, die den grooten
stoot zouden moeten opvangen zijn op
het kaartje met stippellijn omringd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct Inpez
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Berlijn, 15 Sept. (D.N.B.). Het opper-
Vc' van het Duitsche leger deelt mede:
14 September heeft de zuidelijke groep
Van Bet Duitsche oostelijke leger den straat-
*e£ Lemberg (Lwow)Lublin reeds over
treden.
zeer sterke Poolsche afdeelingen, die
bli Kutno zijn ingesloten en zich vertwijfeld
Verdedigen, hebben gisteren nogmaals gc-
®0oSd naar het zuidoosten door te breken.
beze Poging is mislukt.
'en
er> oosten van den Weichsel naderen
uitsche troepen uit het noorden, oos-
en zuidoosten de voorstad Praga van
arschau. Ook hier zijn pogingen om
het oosten door te breken afgesla
gen.
troepen, die oprukken naar de ves-
8 Brest-Litowsk zijn uit het noorden
B Vestinggordel binnengetrokken. De
/ten zijn voor een deel opgeblazen. De
''adel is nog door den vijand bezet.
Ij stad Gdingen (Gdynia) is in Duitsche
"den. De zeestrijdkrachten hebben bij den
rijn
om Gdingen en het schiereiland Hela
v acBtig ingegrepen. Zij wisten zich toegang te
tenC t°t de zuidelijke haven van Gdin-
Niettegenstaande het slechte weer heeft de
Btmar
"•et
«tri
aeht de spoorwegen en spoorwegstations
succes aangevallen en ondersteunde den
'jjj
jj a Van het leger ten velde tegen het rond
/'"o ingesloten vijandelijke leger door bom-
^"tenten en duikvlucht-aanvallen.
e Poolsche oorlogsbodems, welke nog in de
van Heisternest lagen, zijn door bommen
2'oken gebracht.
BERLIJN, 15 Sept. (D.N.B.) Tenge-
v°'?e van den snellen opmarsch in Galicië
Ajn tie Poolsche olievelden in de districten
/s'o, Drohobycz en Baryslaw in Duitsche
anden gevallen. In verband met de grootc
1"°' van het motorvoertuig in den oorlog is
Qjz
voor Polen een even groot verlies als een
M"st voor Duitschland. In de beide laatste
'a,en heeft Polen ongeveer 500.000 ton
"He olie gewonnen. De velden van Droho-
z en Baryslaw zijn de rijkste.
in den middag van 13 September werd af
geslagen."
Het commando der verdediging van War
schau deelt mede, dat in de omgeving der stad
over het algemeen schermutselingen tusschen
patrouilles hebben plaats gehad. Grootere aan
vallen op de buitenwijk van Wola zijn op groo-
ten afstand tot staan gebracht door het optre
den van infanterie en machinegeweren. Een
tank werd in brand gestoken. Verscheidene ge
pantserde auto's en een anti-tankkanon werden
buitgemaakt. De vijand heeft aanzienlijke ver
liezen aan dooden en gewonden geleden. In den
afgeloopen nacht is in verscheidene arbeiders
woningen te Praga brand ontstaan tengevolge
van een luchtbombardement. Het ziekenhuis
te Praga werd opnieuw gebombardeerd en is
ernstig beschadigd. Een bom is terecht geko
men op het paleis van den Apostolischen Inter
nuntius. Vandaag heeft de Duitsche luchtmacht
zich beperkt tot verkenningsvluchten.
Het radiostation te Wilna heeft volgens Reu
ter Donderdagavond een beschrijving van Pool
sche zijde over het afslaan van den Duitschsn
aanval op Lwow (Lemberg) gegeven. Duitsche
gemotoriseerde eenheden, gesteund door zwaar
gesehut, deden een aanval op de stad, doch
werden afgeslagen. De Poolsche troepen maak
ten tien tanks, elf motorrijwielen en een ge-
pantserden auto buit.
Toen een twintigtal Duitsche vliegtuigen zich
in den strijd mengden werden aan Poolsche
zijde luchtdoelgeschut en machinegeweren in
werking gesteld. Verscheidene bombardements
vliegtuigen werden neergehaald, doch het juiste
aantal is nog niet vastgesteld. In deze beschrij
ving werd verder gezegd, dat het leger de hulp,
die het bij de verdediging van Lwow van de
burgerbevolking ontving, zeer op prijs stelt.
Tiet
W,, 14e legerbericht van den Foolschen
Staf. dat te 23 uur door den ze
>Ch;
staf, dat te 23 uur door den zender
au is verspreid, zegt: „De vijandelijke
«e,
/b«o,
acht blijft zeer actief; zij heeft o.m
Wlozimij en Radziwillow gebombar-
Xi In het gebied van Rawaroesca, Debica en
Stti e'vs'ca heeft onze luchtmacht met succes
^Vijandelijke gepantserde colonne gebombar-
geila Twee vijandelijke vliegtuigen zijn neer-
fok Soewalki hebben de Duitschers de
Öeij/h-Duitsche grens overschreden. De vijan-
Xe aWeelingen, die in de streek van de
Vaa/ en Diebrza waren binnengedrongen, zijn
"eeij°enomen bij Bialystok en Bielsk. Onze af-
k0ü "Sen houden de westelijke zone van het
a bij Balowieza bezet.
tJe lijn Kaloeszyn-Lowkow duurt de
ar"inekkige strijd voort. Een gepantserde
C°'°nne en een infanterieregiment werden
Vernietigd. Nog steeds wordt hardnekkig
pochten op de lijn Skiemiewice-Lowicz.
n?e troepen bestrijden den vijand, die bij
Pole over den Weichsel is getrokken. In
zuiden heeft een gepantserde colonne
^aniosc bereikt. Een aanval van een ge
pantserde colonne in de richting van Lwow
BERLIJN, 15 Sept. (D.N.B.)Het Duitsche
legerbericht meldt:
Aan het westelijk front ten oosten van
Saarbrücken is de artillerie van den vijand
actief.
De vijand, die op 12 September bij Schweig,
een grensplaats ten zuiden van Pirmasens,
had aangevallen, is onder den druk van de
Duitsche artillerie over de grens terugge
weken.
In het binnenland werden geen luchtaan
vallen gedaan op ons gebied.
Het Fransche legerbericht van 15 Sept.
des ochtends luidt als volgt:
De operaties van de afgeloopen dagen
hebben ons in staat gesteld ons het gebied
te verzekeren ten noordoosten van Sierck.
Het bezit van dit gebied werd betwist se
dert het Duitsche offensief, waarvan mel
ding werd gemaakt in het legerbericht van
10 September des avonds.
Wij hebben bovendien nog verder voort
gang gemaakt. Gedurende den nacht hebben
wij onze eerste linie plaatselijk verbeterd,
niettegenstaande de levendige reactie van
den vijand, vooral van zijn artillerie.
Volgens een Belga-bericht uit Luxemburg is
hedenmorgen om 9 uur 15 de Moezclbrug van
Schengen opgeblazen. Geen enkele militair was
in de omgeving daarvan waargenomen. Brok
stukken der brug kwamen terecht op de daken
der huizen van het Luxemburgsche dorp, dat
gisteravond was ontruimd.
CWEU-l
OMASZ«W
AWA ÖDStCA
rmtaw E/^BERG
Stam «sla wo cv
DOUNA
tt
(Van onzen Londenschen correspondent.)
De Maandag in het Fransche communiqué
vervatte mededeeling omtrent Duitsche machi
negeweren, welke door middel van electriciteit
afgeschoten werden, verraste het Engelsche
publiek. Voor militaire overheden was het
nieuws vermoedelijk géén onthulling. De
Fransche en Britsche hoofdkwartieren
merkt de militaire medewerker der „Daily
Express" op waren er zeer goed van
op de hoogte dat de voorposten der Siegfried-
linie een menigte pilledoozen bevatten voor ma
chinegeweren, welke electrisch afgeschoten
worden van een centrale controle uit, welke
twee mijlen meer achterwaarts gelegen is. Vol
gens ditzelfde beginsel worden natuurlijk de
kanonnen van een oorlogsschip afgeschoten.
Dit belet niet dat de toepassing op het slag
veld iets „nieuws" is. De Duitschers meenen,
dat deze electrisch-bestuurde machinegeweer-
nesten bij machte zijn de infanterie te vernie
tigen welke, onder bescherming van een tank-
aanval, oprukt.
De Franschen evenwel hebben tegenover deze
„verrassing" een andere gesteld, welke haar
gevolgen schijnt te neutraliseeren en meer
dan dat.
Volgens genoemden schrijver hebben Fran
sche tanks van niet minder dan 70 ton, voort
waggelend als voor-historische monsters, de
Duitsche hooge bevelvoering op dezelfde wijze
verrast als 23 jaren geleden de eerste Britsche
tankaanval welke een paniek onder de Duit
sche troepen veroorzaakte.
Het bestaan van de reusachtige Fransche
tanks was tot voor kort zelfs geheim gehouden
voor den Britschen Generalen staf. Deze tanks
zijn vier maal zoo groot als de machtigste
tanks, welke in den vorigen oorlog gebruikt
werden. Men had niet gedacht dat zulke tanks
gebouwd konden worden, of dat, over het ge
heel, tanks bestaanbaar waren die zwaar
Fransclr geschut konden meevoeren een ge
schut dat gelijk staat aan een stuk Britsch
veldartillerie.
„Deze tanks," vervolgt de militaire schrijver,
„in het gehQim gebouwd volgens geheel nieuwe
beginselen en gepantserd met een speciaal type
van staal, worden thans in aanzienlijken ge
tale gebruikt. Aan haar is grootendeels de op
marsch der Franschen over het heele front van
de Moezel tot de Vogezen te danken geweest."
Tegen deze tanks hebben anti-tank geschut
en geweren, en zelfs landmijnen, even weinig
kunnen uitrichten als geweerkogels en bommen
tegen de gewone tanks van 1916.
De verhouding van deze reusachtige tanks
ten opzichte van die, waarmee de legerstaven
der wereld tot voor enkele maanden rekening
hielden, is dezelfde als die van de Nelson of
Hood (de grootste Britsche slagschepen) tegen
over een lichten kruiser. Bijna geen der Duit
sche anti-tank verdedigingen zou gebaseerd
zijn op de mogelijkheid van zulke aanvals
wapenen.
De Fransche 70-ton tanks hebben op z'n minst
de verrassende uitwerking der electrisch be
stuurde Duitsche machinegeweren geneutrali
seerd.
Beweerd wordt dat door barragevuur het
contact tusschen de electrisch-bestuurde mi
trailleuses en de controleposten verbroken werd,
zoodat de Franschen gespaard gebleven zijn
voor het verlies aan menschenlevens, dat ge
durende den vorigen oorlog eiken opmarsch
kenmerkte. Maar dit is toch op de eerste plaats
te danken aan de 70-ton tanks. De verrassende
uitwerking van veldgeschutvuur uit een bewe
gend voertuig: het snelvuur op terugtrekkende
troepen uit de talrijke machinegeweren, welke
deze tanks bovendien meevoeren, is oorzaak ge
weest, dat de voorste sanvalslinie kon bestaan
niet zoozeer^ uit infanterie, als wel uit sappeurs
en loopgraa'fmortier-afdeelingen.
WARSCHAU, 15 Sept. (Havas) Het
Poolsche Telegraaf agentschap deelt mede dat
het bombardement van open Poolsche ste
den door de Duitsche luchtmacht het karak
ter aanneemt eener systematische vernieling
van dorpen en steden, zonder dat nog op
het verband met militaire doeleinden wordt
gelet. Het is niet twijfelachtig dat aldus een
oorlog gevoerd gaat worden die geheel in
strijd is met het Volkerenrecht en de Duit
sche beloften.
Bovenstaand bericht vindt een bevestiging in
wat thans Havas meldt over het bombardement
op Krzemieniec. Een Duitsche machine liet tien
bommen vallen in het centrum der stad, waar
juist markt werd gehouden. Men telt tot nu toe
20 dooden en een dertigtal gewonden, waaronder
vrouwen en kinderen, terwijl een twaalftal hui
zen werd verwoest. De hier thans onderge
brachte legaties en gezantschappen van be
vriende landen bleven gespaard. De stad biedt
een vreeselijken aanblik. Dit is het eerste bom
bardement op een vreedzame stad zonder
militaire beteekenis.
LONDEN, 14 Sept. (Reuter) In het eerste oog-
getuigeverslag van den Britschen luchtaanval op
Noord-Duitsche marinehavens wordt gezegd,
dat de Britsche vliegtuigen zoo laag over één
der twee gebombardeerde oorlogsschepen te Wil
helmshaven vlogen, dat zij den mast bijna raak
ten en de inzittenden een levendigen indruk
konden krijgen van wat er op de dekken en
langs de kade gebeurde. Het leidende vliegtuig
van het eerste aanvallende eskader had een
Canadees als navigator.
Wij vlogen, aldus het ooggetuige-verslag op het
schip af om het te bombardeeren.
Toen wij ons boven het slagschip bevonden,
konden wij zien, hoe de bemanning naar haar
posten snelde. Wij lieten toen onze bommen
vallen. Uit een tweede vliegtuig werd gezien, dat
twee bommen doel troffen. Toen wij ons ver
wijderden, begon het scheepsgeschut te vuren.
De navigator zag, hoe de granaten vlak achter
de vliegtuigen uiteensprongen.
Gedurende den geheelen aanval zagen wij
slechts één Duitsch vliegtuig, een tweedekker,
dat voorbijvloog en verdween.
-x
De regeeringspersdienst meldt nog de vol
gende bijzonderheden over het vergaan van
een Nederlandsch marinevliegtuig:
De bemanning van het marinevliegtuig R 5,
hetwelk door een Duitsch militair vliegtuig
was aangevallen en na tot daling te zijn ge
dwongen, was vergaan, is Donderdagavond te
Delfzijl aangekomen.
Uit het verhoor is komen vast te
staan, dat het incident zich buiten
onze territoriale wateren, op onge
veer 5 mijl benoorden het licht Hol-
lum, heeft afgespeeld.
Het Duitsche vliegtuig bleek het Nederland
sche met mitrailleurvuur te hebben aangeval
len. Het instrumentenbord werd versplinterd en
de voorkant van den bakboord-drijver wegge
schoten. Als gevolg hiervan ging 't toestel bij lan
ding over den koj. De bemanning werd opgepikt
door het Duitsche vliegtuig, meegevoerd naar
Norderney en daar in het hospitaal opgeno
men. Het bleek, dat luitenant ter zee 3e klasse
der marinereserve Van Rijn een schampschot
aan den rechter schouder en 2 schampschoten
achter het linker oor had en sergeant-vlieger
F. Uynink 2 schoten door den linker grooten
teen. De korporaals Goudswaard en Van Win
gerden bleven ongedeerd. Allen bevinden zich
naar omstandigheden In goeden welstand.
Het vliegtuig is het laatst gezien met de
drijvers boven water.
GUN UZELF EEN
RUSTIG OOGENBLIK
Bedenk dat het altijd nog
erger kan.
Geniet eens echt, met
VERWACHTING geldig van hedenavond S
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
VOOR HET GEHEELE LAND:
Gedeeltelijk bewolkt, aanvankelijk nog
enkele plaatselijke regenbuien, koude
nacht, overdag weinig verandering van
temperatuur, zwakke tot matige wind uit
jE Noordelijke richtingen.
Zon op 6.32 onder 19.19. Licht op 19.49.
ji Maan op 9.12 onder 20.00. E.K. 20 Sept.
Gi. HoulsUaal naasl Luxo*
FRANKRI JK'S
VERDEDIGINGSLINIE
A.DE WESTGRENS
MAS!NOT LINIE
•TRIER
SAA^B^UCKENf
ZWEIBRÜCKE/I
•pirmasens
5AARLA
METZ
STRAATS
BURG
RIJK
FRAN
PINAL
ooooo DICHTHEID VAN
300 MANPERKILOM.TR
50 KM.
OPPERVLAKTE
GELIJK AAN50.000-
MAN (2 de VERDEDIGINGS
1 LINIE J
RESERVE VAN
200.000 MAN
BESCHIKBAAR BIJ
MOGELIJKE DOORBRAAK
(3986)
KARLSRUHÊ
BADEN
DUI TSCH-
L AN D
,freibg
ZWITSERL.D
Duitschers naderen de voorstad Praga
van Warsthau. Brest-Litowsk eveneens
ernstig bedreigd.
Aan het Westfront duurt het artillerieduel
voort. De Franschen melden enkele vor
deringen.
De Duitschers bezetten olievelden in
Galicië.
Het incident tusschen de R 5 en een
Duitsch vliegtuig heeft zich buiten onze
territoriale wateren afgespeeld.
Productiekostenbijslag op den tarweprijs.
Een buitengewone zitting van den Volks
raad wordt 1 6 September gehouden.
De oudste inwoonster van ons land is 1 04
jaar geworden.