De luchtverdediging van ons
land
Het geheim
opgelost
Opening Staten-
Generaal
ORGANISATIE PARAAT
verlenging dispensatie
verhandelen metalen
Kerkelijk Leven
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1939
Oogen en ooren zonder ophouden
op het luchtruim gericht
Vanuit één centraal
punt bestuurd
De militairen in de
keuken
In uniform zijn alle menschen
grauw
De ramp van de Willem
van Ewijck"
Regeling K.L.M.-dienst
op Indië
HET RIJTIJDENBESLUIT
Teraardebestelling van den
hofmeester-milicien
S. C. van Steenkiste
Het auto-ongeluk te
Renkum
Tweede slachtoffer geïdentificeerd
HERKENNINGSTEEKENEN
VLIEGTUIGEN
POSTVERKEER MET HET
BUITENLAND
Beslaglegging op Duitsche schepen
Fransch visum noodig
RADIO-UITZENDING OPENING
STAT EN-GEN ER A AL
INDISCHE KINDEREN TERUG
NAAR INDIË?
KWESTIE RONDOM BOSSCHE
VUILNISBELT
VOORBEREIDINGEN IN INDIË
Commissarissen Ned. Heide
maatschappij
Interneering oorlogsvluchtelingen
op Noord-Beveland
VRIJWILLIGE VERVROEGDE
OPKOMST
GEEN RESTITUTIE VAN
WEGENBELASTING
Pater v. Ogtrop C.s.s.R. bediend
UIT DE STAATSCOURANT
Burgemeesters
Onderscheiding
Hooge Raad van Arbeid
Rentmeester
Land bouw hoogeschool
Onderwijs
Belastingen
Rechterlijke macht
Schoenencommissies
Posterijen
Marine
tiAAR HET ENCELSCH
Al tien nachten lang gaat menig Neder
lander in stad en dorp 's avonds naar bed
niet onbestemde gevoelens van onrust,
sinds die nacht van Maandag 4 September
de benauwende gewaarwording gaf, dat
duisteren wolken de oorlog, die buiten de
grenzen bleef, toch in onmiddellijke nabij
heid brengen.
Het is of het oorlogsmonster in nachtelijk
duister met reusachtige, onzichtbare klau
wen over ons heen reikt, of men zijn adem
tocht voelt als dien van een spookverschij
ning in een bangen droom. Maar degelijk
heeft die eerste oorlogsnacht bewezen, dat
ook het vreedzaam sluimerend Nederland
Paraat is, waakzaam op elk uur en op
iedere plaats, luisterend als met duizenden
ooren, gereed tot afweer, waar dit noodig
«n mogelijk is.
En inderdaad, lederen nacht weer of feitelijk
Permanent is over heel het land de organisatie
Van de luchtmacht ingeschakeld in steden en
dorpen en vlakten, in Noord en Zuid, langs de
kusten en aan de grenzen, overal wordt ge
speurd en geluisterd, in torens en op daken
°P hooggelegen punten ergens midden in een
zame contreien, zoo goed als in het hart eener
slapende of zwoegende stad. De luchtwachten
hebben tot taak hetgeen zij hooren of zien on
middellijk telefonisch te rapporteeren aan het
Centraal Luchtwachtbureau, waarmee zij in
directe verbinding staan. De luchtwachten no-
teeren voorts op daartoe bestemde formulieren
alle details van hun waarnemingen: het aan
tal vliegtuigen, dat zij signaleeren, nationali
teit, type, tijdstip van waarneming, vliegrich
ting en -hoogte.
Zoo snel als de meldingen binnen komen, zoo
snel gaan zij ook weer verder: telefonisch, aan
vankelijk ook met behulp van de radio.
Onder het Centraal Luchtwachtbureau res
sorteeren hoofdluchtwachtbureaux, welke op
hun beurt door middel van de militaire tele-
toon of, indien noodig, de radio in contact
staan met het eigenlijke afweer-apparaat, de
luchtdoel-batterijen, welke in het land staan
opgesteld.
De hoofdluchtwachtbureaux vanwaar on
onderbroken de waakzaamheid en eventueel de
Werkzaamheid der luchtverdediging worden ge
leid, vormen als het ware centra van reus
achtige spinnewebben door onzichtbare dra
hen verbonden met het definitieve element, de
luchtdoelartillerie, welke binnen bepaalde krin
gen rondom die centra staan opgesteld.
De indeeling der luchtverdedigingskrin
gen in den lande is zóó, dat de cirkels en
de actieradius der batterijen, in deze krin-
en opgesteld, elkaar „overlappen". Het ge-
heele luchtruim wordt dan ook uiteindelijk
vanuit één centraal punt beheerscht, waar
door een doeltreffende afweer verzekerd is.
De binnenkomende meldingen worden op
de hoofdluchtwachtbureaux onmiddellijk op
kaarten vastgelegd, zoodat zich de route
der gesignaleerde vliegtuigen duidelijk af-
teekent, hetgeen het treffen van maatre
gelen vergemakkelijkt.
Ergens binnen den luchtverdedigingskring
staan de batterijen, dag en nacht tot afweer ge
reed. De bedieningsmanschappen zijn in ploe
gen verdeeld, zoodat één derde onmiddellijk ac
tief kan zij.n en nog een derde binnen weinige
oogenblibken. Elke batterij staat in voortdu
rend telefonisch contact met het hoofdlucht-
wachtbureau, terwijl ook een radio-apparaat op
den commandopost aanwezig is om mededeelin-
gen, door den aether overgebracht, op te van
gen, zooals bekend wordt thans, als gevolg van
daartoe uitgeoefenden aandrang, de radio zoo
veel mogelijk uitgeschakeld.
Zoeklichten staan gereed om bij nachtelijk
duister hun felle bundels op gesignaleerde
vliegtuigen te richten, waarna binnen enkele
seconden het salvo vuur volgt. Trouwens, ook
wanneer de vliegtuigen niet zichtbaar zijn of
bij nevel of bewolking m elk geval buiten het
bereik der het luchtruim afspeurende licht
bundels zullen blijven, wordt toch door de af-
weerbatterijen op het gehoor af in de richting
der waargenomen vliegtuigen geschoten. Dit is,
bij het signaleeren der, begunstigd door bewol
king, op groote hoogte overtrekkende vreemde
vliegtuigen in de eerste oorlogsnachten dan ook
herhaaldelijk gebeurd.
De moderne luchtdoelbatterij kan zeer snel
tot actie komen. Het vuurleidingstoestel van 'n
7% c.M. T. L. luchtdoelbatterij b.v. maakt
binnen enkele oogenblikken elecbrisch. zijn be
rekeningen; één seconde is noodig voor het
tampeeren der af te schieten brisantgranaten
zoodat zij op de gewenschte hoogte ontploffen
en het volgend moment zijn de drie vuurmon
den gereed om gelijktijdig electrisch hun 25 a
30 schoten per minuut te lossen. De benoodigde
electrische kracht wordt geleverd door een eigen
dynamo, zoodat men onafhankelijk is van het
plaatselijk stroomnet. Verder beschikt een bat
terij .uiteraard over haar eigen luisterapparaten,
die voortdurend op het luchtruim zijn gericht.
Tot de uitrusting van een batterij behooren
voorts luchtdoel-mitrailleurs, die onmiddellijk in
actie komen bij eventueele steekvluchten der
vliegers, die aan het hooggerichte vuur trach
ten te ontkomen.
Zoo is de luchtafweer in Nederland bij dag
en nacht paraat. Oogen en ooren zijn zander
ophouden gericht op de Hollandsche lucht;
binnen enkele seconden kan het defensieve ap
paraat worden ingeschakeld en op doeltreffen
de wijze in actie komen.
Het is onlangs in Utrecht gebeurd, dat een
name, die een fraaie villa bewoonde, weigerde
een „dood-gewoon" soldaat te huisvesten. De
commandant heeft er haar toen zes gestuurd.
Wellicht daardoor wijs geworden, heeft een
dame uit Leiden anders gehandeld. Het was ook
baar niet aangenaam, dat een militair beneden
den rang van officier in haar weelderige woning
2°u moeten verblijven. Dus trad zij in overleg
jdct het meisje, dat met den naam Kaatje door
bet leven ging en dientengevolge huisde de sol
daat in de keuken en sliep in het toch leeg
staande kamertje van het tweede meisje.
Er kwam een dag, dat bij Leiden moest ver-
a'cn. Het afscheid van Kaatje was hartelijk,
^ant zij had hem goed verzorgd. De dame
boette hij niet, want hij had haar nog nooit
gezien.
Dinsdag na zijn vertrek gleed een fraaie li
mousine de laan binnen en stopte met een stil-
zucht voor de woning van de dame. Een
chauffeur in livrei stapte uit met een fraaie tuil
loemen. De dame, die zich van geen connecties
biet dergelijke limousine-en-chauffeur-in-livrei-
czitters bewust was, snelde naar de deur, doch
moest ervaren, dat de vriendelijke attentie niet
naar, doch Kaatje gold.
Het bijgevoegde kaartje sprak van een dank-
aren soldaat en vermeldde bovendien den
baam; baron zoo en zoo.
De dame is zeer geschrokken.
^°or de komende veertien dagen is voor het
erhandelen, verwerken enz. van metalen nog
ge«n vergunning van het Rijksbureau noodig.
De Minister van Economische Zaken heeft
r]Pr kennis van belanghebbenden gebracht, dat
~e directeur van het Rijksbureau voor metalen
j.e algemeene dispensatie van het verbod tot
copen, verkoopen, verwerken, bewerken en
leveren van metalen heeft verleend tot en met
30 September a.s.
Tot dien datum is derhalve voor het verhan
delen, verwerken enz. van normale hoeveelhe
den aan resp. voor geregelde afnemers nog geen
vergunning van den directeur vereischt.
chauffeurs onder de wapenen zijn geroepen en
hun patroons niet de beschikking over geschikte
plaatsvervangers kunnen krijgen, tengevolge
waarvan zij van de voorschriften omtrent werk
tijden, diensttijden en onafgebroken rusttijden
ernstige moeilijkheden ondervinden.
Zooals reeds is medegedeeld heeft de K. L.
M. besloten den Indië-dienst voorloopig twee
maal per week uit te voeren tusschen Napels
en Batavia. Voor de komende week zullen de
vliegtuigen uit beide steden op Maandag en op
Donderdag vertrekken. Binnenkort zullen de
definitieve vertrekdagen worden vastgesteld.
Uiteraard zullen, behalve post, ook passa
giers langs deze verkorte Indië-route worden
vervoerd.
Luchtpost voor Indië bestemd voor het vlieg
tuig van Donderdag dient Maandag a.s. tijdig
voor de lichting, welke aansluiting geeft op de
nachtposttrein, ter post te worden bezorgd.
In den loop van Augustus is namens de
K. L. M. de heer H. Steensma naar de Kaap-
Verdische eilanden vertrokken, om daar de mo
gelijkheid van aanleg van vliegterreinen te on
derzoeken, in verband met de reeds geruimen
tijd bestaande plannen van de K.L.M. tot vesti
ging van luchtverbindingen tusschen West-Indië
en het Europeesche net.
Naar wij vernemen, is de heer Steensma
daarna op verzoek van de K.L.M. te Lissabon
gebleven, om daar na te gaan, welke nieuwe
mogèlijkheden er tot uitbreiding van het door
de oorlogsomstandigheden voor een groot deel
stilgelegde luchtnet in Zuid-Europa zijn.
De Bond van Bedrijfsautohouders in Neder
land heeft zich opnieuw telegrafisch tot den
minister van Waterstaat gewend met verzoek
om ontheffing van hoofdstuk 3 van het Rijtij
denbesluit te verleenen vt>or bestuurders van
motorrijtuigen gebezigd voor personenvervoer,
alsmede van andere motorrijtuigen, nu tal van
Onder zeer groote belangstelling is Vrijdag
middag te Vlissingen met militaire eer een der
slachtoffers van de ramp van Hr. Ms. „Willem
van Ewijck", de twintigjarige hofmeester-zee
milicien S. C. van Steenkiste, ter aarde be
steld.
Een groote groep marine-manschappen, onder
wie een deputatie van de geredden van de
„Willem van Ewijck", volgde de met talrijke
kransen bedekte baar.
Op de begraafplaats waren o.a. aanwezig de
Kapitein-Luit. ter zee W. van den Donker, ver
tegenwoordiger van den Minister van Defensie,
ae Luit. ter zee eerste klasse J. W. C. Calteti
Houwing, namens den Chef van den Marine
staf te 's Gravenhage, de Kap. Luit. ter zee J.
C. Cornelis, Commandant van Hr. Ms. wacht
schip „Noord-Brabant", tevens als vertegen
woordiger van den commandant der Marine tc
Willemsoord, de Kapitein t. zee A. M. Hekking.
chef van den Mijnendienst, de Kapitein t. zee
A. v. d. Sande Lacoste, directeur van het Ne-
derlandsche Loodswezen, de Luit. t. zee tweede
klasse N. W. Sluyter, namens den Marine
commandant in Zeeland, en de burgemeester
van Vlissingen, de heer C. A. van Woelderen.
Nadat de militaire eerbewijzen waren ge
bracht, sprak de Kapitein, Luit. ter zee J. C.
Cornelis, namens den Marinecommandant te
Willemsoord met diepe ontroering woorder.
van troost tot de familie."
De chef van den mijnendienst, de Kap. tc-r
zee A. M. Hekking, gaf namens de overleven
den uiting aan diepen eerbeid voor de geval
lene.
Ten slotte sprak de vlootpredikant, ds. j. v.
d. Giesen, die tevens namens de ouders en broer
van den overledene dankte voor het meeleven
en de bewezen laatste eer.
Inzake het ongeluk te Renkum vernemen wij
nader, dat het tweede slachtoffer de negentien
jarige D. Han is, afkomstig uit Spijk, gemeente
Bierum (Gron.).
Vast is komen te staan, dat de handrem niet
voldoende was vastgezet en de auto, terwijl de
beide mannen in de cabine sliepen om vroeg in
den ochtend te worden overgezet, op den licht
hellenden weg op gang is geraakt met bet be
kende droevige gevolg.
Zooals men weet bestaan de nationaliteits-
teekens voor de Nederlandsche leger- en ma-
rinevliegtuigen uit op den vleugel en romp
aangebrachte cirkels, verdeeld in drie sectoren,
welke in roode, witte en blauwe kleuren zijn
beschilderd.
Nu zijn ook de Fransche en Engelsche mili
taire vliegtuigen voorzien van herkenningstee-
kens in dezelfde kleuren, welke weliswaar op
andere wijze in cirkels zijn aangebracht, doch
zeer verwarrend kunnen werken, vooral wan
neer het element „zenuwen" een rol gaat spe
len.
In verband hiermee, zoo verneemt „Het Han
delsblad", heeft de regeering besloten in de her-
kenningsteekens voor Nederlandsche vliegtuigen
een verandering te brengen. Bij wijze van proef
heeft men van een aantal vliegtuigen de rood-
wit-en-blauwe sectoren vervangen door een vol-
ledigen oranje cirkel met een zwarten rand.
Reeds van grooten afstand valt dit verschil op
en men mag deze verandering dan ook wel
als een gunstige beschouwen.
Mocht de oranje cirkel als vast nationaliteits-
merk voor onze militaire vliegtuigen worden
aangenomen, dan zullen alle vreemde mogend
heden hiervan op de hoogte worden gesteld.
Blijkens van de Albaneesche postadministra
tie ontvangen bericht is invoer in Albanië van
wissels, chèques, spaarbankboekjes, schatkist
bons, obligatiën, aandeelen en coupons, waar
van de waarde is uitgedrukt in Albaneesche
francs of Italiaansche lires, slechts toegestaan
na voorafgaande machtiging van de nationale
bank in Albanië.
Insluiting van zoodanige waarde in brief- of
pakketpostzendingen naar Albanië is derhalve
niet toegelaten.
Aangeteekende stukken bestemd voor Polen
kunnen slechts op risico van den afzender wor
den verzonden.
BATAVIA, 15 Sept. (Aneta). Evenals reeds
te Soerabaja ten aanzien van de Dutische
chepen van de Hapag geschiedde, werd gister
middag, op verzoek van een particulier credi
teur, beslag gelegd op het te Tandjong-Priok
liggende s.s. „Rendsburg" van de Hapag. Ver
schillende maatregelen zijn genomen, om het
vertrek te beletten. O.a. zijn bewakers aan
boord geplaatst.
Nederlandsche onderdanen behoeven voor
toelating in Frankrijk, benevens de Fransche
koloniën en protectoraten, wederom een Fransch
visum.
Evenals vorige jaren zullen de plechtigheden,
welke bij de opening van de Staten-Generaal
op Dinsdag 19 September a.s. zullen plaats
vinden, met als hoogtepunt de door H.M. de
Koningin uit te spreken troonrede, over beide
Nederlandsche radio-zenders worden uitge
zonden.
De reportage wordt voor Nederland verzorgd
door de A.V.R.O en de K.R.O. en door de
PHOHI voor de Nederlandsche overzeesche ge
westen.
SOERABAJA, 15 September. (Aneta). Een
inwoner van Soerabaja heeft het initiatief ge
nomen voor een plan, dat de scheepvaartmaat
schappijen een schip zullen uitzenden, waarmede
kinderen, wier ouders in Nederlandsch-Indië
woonachtig zijn en thans met studie-doeleinden
in Nederland vertoeven, naar Indië kunnen te-
rugkeeren.
De civiele kamer van de arrondissementsrecht
bank te 's Hertogenbosch heeft vonnis gewezen
in de civiele procedure, welke de caféhouder
Van den Dungen, wonende te Vlijmen, tegen de
gemeente 's Hertogenbosch aanhangig heeft ge
maakt.
De gemeente Den Bosch heeft op den rand van
den weg, gaande van Den Bosch naar Vlijmen,
juist tegenover het café van Van den Dungen, een
vuilnisbelt opgericht, welke volgens den caféhou
der een dusdanigen stank verspreidde, dat zijn
cafébedrijf niet meer rendabel was.
In een civiele procedure heeft hij van de ge
meente Den Bosch schadevergoeding geëischt.
Eenige weken geleden hebben de leden van de
civiele learner op de belt zelve een onderzoek in
gesteld, om vast te stellen, of de belt al dan niet
een dusdanigen stank verspreidt, dat het café
bedrijf niet meer rendabel is.
De Bossche rechtbank heeft de handelingen
van de gemeente Den Bosch ten aanzien van
den caféhouder onrechtmatig verklaard en zij
heeft de gemeente veroordeeld tot vergoeding
van kosten, schade en interessen op te maken
bij staat en te vereffenen volgens de wet.
De caféhouder had tevens gevorderd stopzet
ting van het storten van vuil en opruiming van
de belt.
Dit meergevorderde heeft de rechtbank den
caféhouder ontzegd, zoodat de gemeente Den
Bosch kan blijven doorgaan met het storten
van vuil op de belt aan den weg gaande van
Den Bosch naar Vlijmen.
dezen maatregel, n.l. een tegemoetkomende
houding van de regeering inzake de financieele,
lasten, die de overheid aan het bezit van een
motorrijtuig verbindt.
De A.N.W.B. en de K.N.A.C. hebben in een
adres aan den minister van Financiën ver
zocht, de mogelijkheid tot terugbetaling van de
wegenbelasting open te stellen.
Tegen de verwachting in hebben de A.N.W
B. en de K.N.A.C. echter,van den minister be
richt ontvangen, dat Z. Exc. niet bereid is den
„vrijwilligers van de nationale daad" de be
lasting te rug te betalen over den tijd, dat zij
in 's lands belang hun motorrijtuig buiten ge
bruik stellen.
SOERABAJA, 15 September (Aneta). Een
inwoner van Soerabaja heeft zijn terrein op
Fatjet beschikbaar gesteld ten behoeve van de
evacuatie van weeskinderen, Het plan bestaat,
de noodlge barakken en bijbehoorenae gebou
wen en een overdekte schuilplaats op te richten.
Op de 51ste algemeene vergadering der Ne
derlandsche MeidemaaUchappij werden tot
commissarissen gekozen mr. C. T. E. Graaf van
Lynden van Sandenburg uit Neerlangbroek;
mr. P. W. H. Truyen uit Roermond, de heer G
Nobel uit Lutjewinkel (N.-H.), de heer A. H.
Ledeboer uit Enschede en de heer C. I. Korte-
weg uit Smilde.
Men deelt ons van officieele zijde mede, dat
voor de interneering van eventueele oorlogs
vluchtelingen bestemd zijn de eilanden Schou
wen en Duiveland, Tholen en Noord-Beveland,
doch niet Zuid-Beveland.
In verschillende dagbladen is gepubliceerd, dat
men zich voor vrijwillige vervroegde opkomst
moet wenden tot den minister van Defensie door
middel van een request.
In afwijking daarvan wordt thans medege
deeld, dat nog nader zal worden bekend ge
maakt of en wanneer vervroegde inlijving zal
kunnen plaats vinden. Op het oogenblik bestaat
geen gelegenheid daartoe en dienen verzoeken
van die strekking achterwege te blijven.
De A.N.W.B. en de K.N.A.C. deelen mede:
De regeering heeft een dringend beroep ge
daan op de houders van auto's en motorrij
wielen om hun voertuigen niet onnoodig te ge
bruiken, teneinde aldus benzine, olie, banden en
materiaal te besparen. Het spreekt vanzelf,
dat zij, die zooveel nationaal saamhoorigheids-
gevoel en gemeenschapszin toonden om aan de
zen oproep gevolg te geven en die hun motor
rijtuig „oplegden", ook min of meer rekenden
op het voor de hand liggende complement van
12 September is Pater A. van Ogtrop, de be
kende retraiteleider in het retraitehuis te Sep-
pe en Zenderen, voorzien van de laatste H.H.
Sacramenten.
Opnieuw zijn benoemd:
met ingang van 1 October 1939 tot burge
meester der gemeente Oudenbosch P. J. A.
Hoeks;
met ingang van 1 October 1939 tot burge
meester der gemeente Putten jhr. M. L. van
Geen;
met ingang van 1 October 1939 tot burge
meester der gemeente Terheyden W. A. J. van
der Meulen;
met ingang van 16 October 1939 tot burge
meester der gemeente Alkemade mr. J. W.
Peek;
met ingang van 22 October 1939 tot burge
meester der gemeente Nieuw-Lekkerland F. M.
A. van de Rovaart;
met ingang van 8 October 1939 tot burge
meester der gemeenten Groede en Nieuwvliet
M. Wagtho;
met ingang van 3 October 1939 tot burge
meester der gemeente Zoutelande D. Kodde;
met ingang van 7 October 1939 tot burge
meester der gemeente Loosdrecht jhr. G. J. van
Swinderen;
met ingang van 1 October 1939 tot burgemees
ter der gemeente Emmen dr. J. L. Bouma;
met ingang van 11 October 1939 tot burge
meester der gemeente Stevensweert P. J. H.
Minkenberg.
Toegekend de aan de orde van Oranje-Nas-
sau verbonden eeremedaille in zilver aan J.
Noordam, wonende te 's-Gravenzande, voorman-
groentenpakker bij de firma Gebr. Th. en L.
Boers Mzn. te Rijswijk (Z.H.).
Te rekenen van 10 Augustus 1939 is aan prof.
mr. P. S. Gerbrandy en dr. J. van den Tempel,
beiden te Amsterdam, op hun verzoek eervol
ontslag verleend als lid van den Hoogen Raad
van Arbeid.
Met ingang van 1 October 1939 is benoemd
tot rentmeester der Domeinen te Klundert dr.
K. H. van Beek.
Met ingang van 1 October 1939 is aan jhr.
dr. S. van Citters, oud-commissaris der Konin
gin in Gelderland en lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, te Brummen, op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als lid van het col
lege van curatoren der Landbouwhoogeschöol
te Wageningen, met dankbetuiging voor de vele
en gewichtige diensten, door hem aan den lande
bewezen en zijn als zoodanig benoemd! en wel
respectievelijk met ingang van den datum van
het koninklijk besluit en met ingang van l Oc
tober 1939, C. van den Bussche, oud-minister
van Koloniën en oud-vice-president van den
Raad van Ned. Indië te 's Gravenhage en dr.
F E. Posthuma, oud-minister van Landbouw,
Handel en Nijverheid, te 's Gravenhage.
Benoemd is tot leeraar in vasten dienst aan
c!e R.H.B.S. te Drachten: P, Wijbenga, thans
tijdelaar leeraar; wederom tijdelijk benoemd tot
leeraar aan de R.H.BB. te Breda: R. J. de
Grood; aan de R.H.B.S. te Den Helder is we
derom tijdelijk benoemd tot leeraar: J. Boon en
Het programma voor de opening van de zit
ting der Staten-Generaal op Dinsdag 19 Sep
tember is als volgt vastgesteld:
Des middags te half een uur zullen de leden
der Staten-Generaal in vereenigde vergadering
in de Ridderzaal op het Binnenhof te zamen
komen, onder leiding van den door H. M. de
Koningin benoemden voorzitter van de Eerste
Kamer.
De Ministers hoofden van ministerieele
departementen en de leden van den Raad
van State zullen zich, des namiddags te een
uur, mede in die zaal vereenigen.
Ten einde de zitting te openen, zal de Koninigu
te een uur met den volgenden stoet van he;
Koninklijk paleis afrijden: een commando ca
valerie tot opening van den stoet, een rijknecht
majoor en twee rijknechts te paard, de kamer
heer-ceremoniemeester, gezeten in een rijtuig
met twee paarden bespannen, gaande een iaxei
naast elk portier, acht kamerheeren, gezeten
in twee rijtuigen, elk met twee paarden bespan
nen, gaande een lakei naast elk portier, de
grootofficieren, volgens rang van benoeming
gezeten in twee of drie rijtuigen, elk met twee
paarden bespannen, gaande twee lakeien naast
elk portier, de grootmeesteres en de dienstdoen
de dame du palais, gezeten in een rijtuig me"
twee paarden bespannen, gaande twee lakeien
naast elk portier, de opperceremoniemeester, ge
zeten in een rijtuig met twee paarden bespan
nen, gaande twee lakeien naast elk portier,
H. M. de Koningin, vergezeld van H. K. H.
Prinses Juliana en van Z. K. H. Prins Bern-
hard, gezeten in een staatsiekoets met acht
paarden bespannen, gaande een koetsier
naast elk paard en vier lakeien aan elke zijde
van de koets.
De chef van het militaire huis en de waar
nemend gouverneur der Koninklijke residentie,
te paard, rijden respectievelijk ter rechter- en
ter linkerzijde van de staatsiekoets, een weinig
achter het portier.
De officieren der landmacht van het militaire
huis, te paard, rijden naast en achter de
staatsiekoets.
Een commando cavalerie sluit den stoet.
De stoet zal rijden: door de Heulstraat, door
heb Lange Voorhout (Schelppad), over den
Korten Vijverberg, naar het Binnenhof.
Te kwart voor een uur zullen aan den ingang
van de Ridderzaal aanwezig zijn de officiereu
der zeemacht van het Militaire Huis.
Bij aankomst van den stoet aan de Ridder
zaal, zal de Koningin aan den ingang ontvangen
worden door een commissie uit de vergadering,
die, voorafgegaan door den kamerheer-cere
moniemeester, de acht kamerheeren, de groot
officieren en den opperceremoniemeester, H. M.
geleidt naar den koninklijken zetel.
De grootmeesteres en de dienstdoende dame
du palais, de chef van het Militaire Huis, de
waarnemend gouverneur van de koninklijke
residentie en de officieren van het Militaire
Huis volgen onmiddellijk.
Nadat H. M. de zitting heeft geopend, wordt
Zij door de in artikel 5 genoemde commissie
naar de ontvangkamer geleid.
De Koningin keert naar het koninklijk paleis
terug met den stoet, waarmede Zij is gekomen,
waarbij de volgende weg zal worden genomen:
van het Binnenhof, over den Korten Vijverberg,
door het Lange Voorhout (Schelppad), door de
Heulstraat naar het koninklijk paleis.
Van het oogenblik af, waarop de Koningin het
koninklijk paleis verlaat ter opening van de
zitting der Staten-Generaal, tot dat waarop
Zij in het paleis is teruggekeerd, worden minuut-
schoten gelost.
is aan c.r. C. P. Koene eervol ontslag verleend
als leeraar wegens opheffing van zijn betrek
king; wederom tijdelijk benoemd tot leeraar aan
de R.H.B.S. te Helmond: F. W. E. Neefs.
De inspecteur der directe belastingen, enz., H.
J. Dijkhuis, thans toegevoegd aan het hoofd
van de inspectie der invoerrechten en accijnzen
te Winterswijk, is verplaatst naar de inspectie
der directe belastingen aldaar en de ontvanger
der directe belastingen, enz., M. Schotema van
de inspectie der directe belastingen te Winters
wijk naar de inspectie dier middelen te Gronin
gen, 2e afdeeling.
Herbenoemd zijn tot kantonrechter-plaats-
vervanger: In het kanton 's Hertogenbosch:
mr. J. B. H. M. Hengst; mr. E. E. J. M. van
Zinnicq Bergman; in het kanton Tilburg: mr.
J. C. A. M. van de Mortel; in het kanton
Leeuwarden: mr. M. E. Hepkema; in het kanton
Leiden: mr. G. H .E. Nord Thomson; in het
kanton 's Gravenhage: mr. E. Belinfante; in
.het kanton Haarlem: mr. F. A. Bijvoet.
Benoemd zijn tot leden der algemeene schoe
nencommissie: Als vertegenwoordiger van de
middenstandsschoenfhbrikanten: H. J. Berg
mans, te Waalwijk; en als vertegenwoordiger
van de inkoopvereenigingen van schoenenJ.
W. Jansen te 's-Gravenhage.
Met 16 Sept. is benoemd tot adjunct-commies
tij het hoofdbestuur der posterijen, telegrafie en
telefonie mej. A. S. Lubach, thans werkzaam
op arbeidsovereenkomst bij genoemd hoofdbe
stuur.
Benoemd tot luitenant ter zee der 2e klasse
voor speciale diensten bij de koninklijke ma
rine-reserve de heeren: M- Dalmeijer, A. M
van Oosterhout, P. van Hensbergen, J, van
Aartsen, H. Wechgelaar, J. A. Saarloos, R. W.
Winkler, J. Teijgeler, H. Ritsema.
Madge had in het geheel geen eetlust en
t>r eat zich geweld aandoen, om toch iets te ge-
deq n' De anderen waren ook verstrooid, al
jden ze voor elkaar hun best, om niet te too-
qri1' dat ze steeds luisterden naar ieder geluid,
g ben van buiten trof.
Za®rst toen ze na tafel in de salon bij het vuur
hoorden ze een welbekend geblaf. On-
V01 e'bjk was Madge bij de voordeur. Stephen
haar.
j) 0lf kwam binnengesprongen en ging mee
sctlr be salon. Tante Anne nam zijn kop tus-
®h haar handen en keek hem in de oogen.
ge'w b°n hij ons nu maar vertellen, waar hij
bi.n,eest is en wat hij gezien heeft, dat goeie,
ave dier!"
Hl de vermoeide hond aan hun voeten
kebon611 tante Anne in haar stoel zat te knik
ken, spraken Stephen en Madge op fluis
terenden toon. Zij vertelde van haar vader en
besloot met te zeggen:
„Wij waren Mies voor elkaar!"
„Dat geloof ik graag, maar toch zal er nog
wel eens een dag aanbreken, dat je nog iemand
anders ook zult lief hebben! En die man zal
dan heel goed beseffen, dat hij gelukkiger is,
dan hij eigenlijk verdient. O, Madge, ik durf
zelfs wel te zeggen, dat hij zich den gelukkig
sten in heel Engeland zal noemen!"
Voor het eerst noemde hij haar „Madge" en
zü verbood hem dit niet. Ze had de oogen neer
geslagen en haar lippen trilden.
„Wat zou je tegen dien man zeggen, als hij
den moed had, te spreken?" vroeg hij.
„Wat ik tegen hem zeggen zou?" herhaalde
zij even zachten toon. „Ik zou hem zeggen, dat
ik nu sléchts aan één persoon kan denken. Ik
zou hem zeggen, dat hij een te goed mensch
is, dan dit ik hem mijn halve hart zou schen
ken."
„Ik weet niet, of hij daarom dan zwijgen
zou."
„Ik wel."
„Nu, ik ook eigenlijk. Maar toch kan ik niet
zeggen, voor hoe lang; want hü kan wel eens
niet zoo geduldig en zoo onzelfzuchtig zijn, als
u denkt. Bovendien, het hart zal hem tot spre
ken dwingen; in ieder geval heb ik te doen met
dien armen kerel: hij zal 't niet gemakkelijk
hebben!"
„Neen, dat kan wel, maar toch zal hij 't vol
brengen!"
„Daar ben ik nog zoo zeker niet van."
„Wilt u 't hem dan vragen?.,.. Hem ver
tellen, dat ik het nu nog niet dragen kan? Dat,
als ik mij een oogenblik gelukkig voel, ik mij
zelf harteloos vind; dat ik degenen, die zoo
goed en vriendelijk voor mij zijn, dankbaar ben
maar dat in mijn hart nog zooveel angst en
droefheid is, dat ik soms bang ben, dat het zal
breken."
Ofschoon ze met het oog op tante wel zorg
de, dat ze op zachten, gedempten toon sprak,
was zij toch opgewonden op een manier die
hem het beste deed hopen. Vandaar dat hij
kalmeerend antwoordde
„Ik geloof, dat hij al iets van dit alles weet,
en dat hij zijn best zal doen, daar rekening
mee te houden. Maar ontmoedigen zal het hem
niet. Hij zal trachten, geduld te hebben. Zij,
die gelooven, haasten niet!"
HOOFDSTUK IX
Toen Madge den volgenden ochtend aan het
ontbijt verscheen, was Stephen in een brief
verdiept, dien hij zooeven ontvangen had; tante
zei dadelijk:
„Hij wordt weggeroepen, maar hij heeft niet
veel zin, om te gaan."
„Kunt u dan niet weigeren?"
„Neen, het is een verzoek van mijn ouden
vriend, Mr. Derriman, Zijn vrouw is ziek en
de dokter daar schijnt er niet achter te kunnen
komen, wat haar mankeert. Tusschen twee
haakjes, dat zeggen leeken altijd, al ziet een
dokter het geval ook nóg zoo goed in. Als hij
niet zoo gauw weet, welke middel hij moet aan
wenden, verklaren de menschen dat als on
kunde.
„Maar uw vriend schijnt dus wel te veronder
stellen, dat u haar genezen kunt?"
„Juist," viel tante in. „Hij is van meening,
dat Stephen méér weet, dan alle doktoren bij
elkaar! En dat ben ik volkomen met hem
eens
„Tut, tut, tut, tantetje! U zou mij nog het
hoofd op hol maken, als het niet reeds zoo ver
was.... Maar nu alle gekheid op een stokje;
ik geloof, dat ik wel gehoor moet geven aan
dien oproep, ofschoon ik slechts noode hier weg
ga. Ik wil echter niet langer wegblijven, dan op
z'n hoogst een dag of drie. Donaldson zal in-
tusschen mijn practijk waarnemen."
Later, toen hij met Madge alleen was, lichtte
hij verder toe:
„Derriman en ik waren schoolkameraden, ziet
u. Hij is ouder dan ik en hij heeft mij op school
uit menige moeilijkheid geholpen. Dus moet ik
hem nu ook wel ter zijde staan in dit ziektege
val, vindt u niet?"
„Ja, dokter Harcourt."
„Alleen tante Anne en een paar patiënten
zullen mij missen."
„Maar ik ook," betuigde zij met grooten na
druk.
„Dat doet me genoegen! Ik zal zoo gauw mo
gelijk terugkomen. Zult u goed op u zelf passen
gedurende den tijd, dat ik weg ben?"
Dat beloofde ze hem. En op tante Anne zou
ze ook een wakend oogje houden. Dus wat wil
de hij nog meer?
Gelukkig liet hy deze vraag onbeantwoord en
toen hij eenmaal goed en wel aan het station
te Bamham was afgestapt, den stevigen hand
druk van zijn ouden vriend voelde, en naast
hem zat in de dogcart, was hij althans eenigs-
zins verzoend met dit uitstapje; hij kon mis
schien Nelly Derriman helpen.
„Je moet mij eens alles van je vrouw vertel
len, eer ik haar zie," zei Stephen, „want de
aanduidingen in je brief waren zeer vaag."
„O, ja, zoo iets kan je immers veql gemakke
lijker bespreken dan schrijven!"
En hierna begon hij zijn verslag, van wat
volgens zijn opvatting de symptomen waren van
Nelly's ziekte. Tenslotte vroeg hij:
„Wat denk jij er nu van, Stephen?"
„Voor zoover ik uit je beschrijving een con
clusie kan trekken, lijkt het mij een geval van
zenuwzwakte. Maar ik zal er beter over kunnen
oordeelen, als ik haar gezien heb. Haar zenuw
gestel heeft toch geen schok geschad?"
„O, ja, dat wel; maar daarna was ze heel
goed. Toen is ze enkel wat geschrokken."
„Jack, Jack! Nu heb je al zoo lang gepraat en
het voornaamste heb je nog achterwege gela
ten!"
,Hoe wist ik nu ook, dat je dit juist het voor
naamste zou vinden? Ik verzeker je, dat ze er
niet veel meer dan een uur door van streek is
geweest. Bovendien
„Beste kerel, je hebt mij nog niet eens ver
teld, wat haar toen van streek heeft gebracht
en wanneer het heeft plaats gehad."
Reeds was Jack op het punt, te antwoorden,
toen er een dame op een fiets kwam aangere
den. Beiden zagen onmiddellijk, dat het nie
mand anders was dan Mrs. Derriman.
Ze stapte af en Derriman stopte.
Stephen Harcourt zag onmiddellijk, dat ze
heel wat veranderd was, sinds hij haar het
laatst gezien had. Niet dat ze bijzonder bleek of
mager was, maar haar gezicht miste de leven
digheid en opgewektheid van vroeger.
„Wat waren jullie ernstig aan het redenee
ren!" zei ze.
„Harcourt heeft mij zooveel te vertellen, kind
je! Je moet niet vergeten, dat we elkaar in
lange niet gezien hebben!
„Maar dan zullen jullie na den lunch het
gespreek maar moeten voortzetten," meende
Nelly Derriman en stapte weer op. „Ga nu maar
gauw mee." En ze fietste voor hen uit, ter
wijl Derriman het paard weer aanzette.
„Nu geen woord meer over haar, tot wij vol
komen zekerheid hebben, met ons beiden te
zijn," waarschuwde Harcourt op zachten toon.
„Zenuwpatiënten zijn steeds achterdochtig."
„Hou je het dan voor een zenuwaandoening?"
„Zeker. Dat kan ik zien aan haar oogen en
haar schichtige bewegingen."
De heeren stapten uit en tien minuten later
zat het drietal aan een keurig-verzorgden
lunch, Nelly Derriman scheen opgewekt, Ste
phen, met zijn kennersblik, werd daardoor niet
misleid.
(Wordt vervolgd.)
