I
i
De schaduw van Sovjet-
Rusland
Italiaansche
complimenten
B
L
moskou nog steeds
een vraagteeken
Sluiting zitting
Staten-Generaal
H
Fransche successen
in het Westen
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1939
mNederlandsch Fabrikaatw=
Buitenlandsch overzicht
MASSA-ONTSLAG VAN
NEDERL. ARBEIDERS
Restaurant DORRIUS
Kerkelijk Leven
n*eruentie der Russen zou ver-
trekkende gevolgen hebben
Het voorbeeld van Hitier"
Belgisch schip na een
°ntploffing gezonken
Door een Duitsche duikboot
tot zinken gebracht?
Roosevelt's plannen
voor het Congres
^Ull over Athenia en de
blokkades
nieuwe Russische
^hibassadeur in Japan
*JpSR.
°Ppe
Riddag in Engeland
Vrijwillige evacuatie
te Aken al begonnen
Onder de bevolking heerscht
mismoedige stemming
SSEN DWINGEN DUITSCH
vliegtuig TOT LANDEN
Duitsche uitlating
tegen Hitier
Vrouw spreekt voor een
geheimen zender
Vereenigde vergadering van de
beide Kamers
lil
I!W
In de buitenwijken van Brussel is de burgerbevolking begonnen met het aanleggen
van schuilplaatsen tegen mogelijke luchtaanvallen
LINDBERGH TEGEN OORLOG
Hongaarsche pers over
minderheid in Roemenië
Stopzetting der grootste spinnerij
van Duitschland?
Het vliegtuig-incident
Eerste Kamerlid stelt vragen aan
de Regeering
R.K. GEESTELIJKHEID EN
LUCHTBESCHERMING
Gunstige vooruitzichten
voor het weer
H.H. WIJDINGEN
In het bisdom Roermond
Mr. Dr. R. REGOUT S.J.
Nationale novene ter eere der
Kleine H. Theresia
Pater J. Bosch t
Audiëntie
Veertigjarig kloosterjubilé
16 Sept. (Havas). De bedoelingen
tn Sovjets, aldus Havas, blijven nog duister
ten2onder nog een directe inmenging te vree-
j wÜst het bureau op de verklaring van de
rijff ia", dat „Sovjet-Rusland waarschijnlijk
j. den strijd zal ingaan, doch met waak-
VOC11 Hoot rlov nnorof(o„ rro /-71-v
*b geval van een interventie van het
°vjetleger zou Roemenië volgens het ver-
raS moeten intervenieeren en zouden
0 Balkanstaten worden meegesleept m
etl strijd, met name de Turken, die een
Grgelijken druk op het Oosten niet zoif-
verdragen. Bij een interventie der
dssen aan de zijde van Duitschland, al-
gaat Havas verder, zouden alle anti-
himunistische mogendheden in een con-
ïct worden meegesleept, zelfs de vroetgere
hdgenooten van Duitschland, en met
ame aan de afwachtende houding van
a'ië zou snel een einde kunnen komen.
^°lgens te Brussel ontvangen berichten, ver-
rt men in neutrale kringen te Berlijn ten
peefietl der houding van Rusland in het Euro-
C] sehe conflict evenzeer in het onzekere als
ers- In Duitsche politieke kringen betoogt
blij11' <3at de Duitsch-Russische betrekkingen
Min1' zooals ziJ de Rijksda.grede van Hitier
loo uiteengezet> en zij thans haar normalen
J» volgen. In officieele ki'ingen weigert men
r?ens Reuter mededeelingen te doen over het
Mo t°P van het contact tusschen Berlijn en
sm>u, <ioch in niet-officieele kringen geeft
Öe 'e verstaan, dat de positie der joden in
do ^vjet-Unie een belangrijke aanwijzing voor
Russische houding is.
bdien de verwijdering van Litwinof wordt
jod°led d0Or 0611 al§emeel1 terzijde stellen der
ttou?' Z0U d0 conclusie kunnen worden ge-
tot dat de Sovjetpolitiek duidelijk nadert
de Duitsche.
B°urgues schrijft in de „Petit Parisien": „De
V0Vjetregeering werpt zich op als kampioen
jj, r de Oekraïnische en Wit-Russische bevol-
^sgroepen, die in den Poolschen staat zijn
genomen.
olgens het voorbeeld van Hitier staat Stalin
J? aet punt de houding aan te nemen van be-
dermer der „onderdrukte broeders". Men weet
niet hoe hij deze bescherming, waarvan het
Bmsel zeer zeker werd vastgelegd bij het be-
Vr^ Van von Ribbentrop aan Moskou, zal uit
eren."
LONDEN, 16 Sept. (Reuter). Een Engelsch
2 ihevaartuig en een reddingsboot zijn aan de
.didkust van Engeland uitgevaren ter assis-
dtie van een Belgisch vaartuig, dat vermoe-
6civ °P een mijn is geloopen, waardoor hei
dp is gezonken.
De bemanning, voor zoover die kon worden
0, red, is in de booten opgenomen. Zes hunner,
verwondingen hadden opgeloopen of ern-
S geschokt waren, zijn naar het hospitaal
v ergebracht. Volgens mededeeling van de op-
'er!den zou het schip gisteravond door een
,j bekend projectiel ziin getroffen. Hierop volg-
een ontploffing, waarna het schip zonk.
Volgens een Jater bericht verluidt het,
het Belgische schip door een Duitsche
huikboot is tot zinken gebracht. Een
^rïeksch stoomschip heeft 49 overlevenden
opgepikt en meegenomen naar de dichtst
bijzijnde haven. Toen de reddingboot aan
kwam werden alle overlevenden aan boord
Benomen en was er geen spoor meer van
et gezonken schip.
scheepvaartkringen te Antwerpen verklaart
eh volgens Belga, dat het vergane schip de
(j e* van Opstal is, en dat alle opvarenden wer-
v 11 gered. Tot nu toe is er geen reden om te
Weren dat het schip werd getorpedeerd.
Washington, 16 Sept. (Reuter). Presi-
«O.. K-oosevelfc hepft tegenover vertesrenwoor-
dig,
jj:®ers van de pers verklaard, dat naar hij dacht
Ju aanbevelingen aan de speciale zitting van
I Congres beperkt zouden blijven tot wijzi-
bo van Neutraliteitswet. HU zal een
Ijjjbhschap tot het Congres richten, waarschijn
lijk in den vorm van een rede in een gezamen-
(jjk® zitting van Senaat en Huis van Afgevaar-
ulBden.
Washington, 16 Sept. (Reuter). In een
hcrhoud met journalisten heeft minister Huil
W Uen gegeven, dat het incident van het
Vo z'hken brengen der Athenia, voor zoover de
ty0reeriigde Staten betreft, niet als gesloten
idt beschouwd. Men verzamelt de verklarin-
]j( der overlevenden, en de Britsche admira-
R en Amerikaansche ambtenaren werken te
'ijk P aan bijeenbrengen van al het moge-
jp bewijsmateriaal.
u" verklaarde verder dat de Amerikaansche
tS,S,0ei'ing nog niet heeft vastgesteld, of de
Sche en Duitsche blokkades effectief zijn.
OU, 16 Sept. (Tass). Het presidium van
ijo -uperste Sovjet der Unie heeft Smetanin be-
1T>ó tot ambassadeur in Japan.
Cj^°NDEN. 16 Sept. (A.N.P.) De „Privy Corni
est '1eeft met goedkeuring van den Koning
ba]eeesteld, dat Zondag 1 October een natio-
biddag zal worden gehouden.
aer Russische uot.pen gedwongen bij het dorp
Loegino te landen. Het bleek een Duitsch twee-
motorig bomvliegtuig te zijn.
De bemanning, bestaande uit vijf personen,
werd naar Kief gezonden, terwijl het toestel
onder bewaking is geplaatst.
Een correspondent aan de grens meldt ons:
Ofschoon de gedwongen evacuatie van de al
oude Keizerstad nog niet bevolen is, doch dooi
de bevolking iederen dag wordt verwacht
alle bevelen komen snel en plotseling heeft
reeds een groote vrijwillige uittocht van Ake-
naars naar andere steden en dorpen plaats ge
had. Wie het maar eenigszins financieel kan
doen, vertrekt vrijwillig. Voor dit vertrek eige-
ner-beweging worden door de Spoorwegen
extra-treinen ingelegd.
Midden dezer week vertrok zoo'n extra-trein
naar Keulen, een heel lange trein, samenge
steld uit de oude wagons 4e klasse. De wagons
stonden volgepropt. Van zitten was geen sprake,
zooveel bagage als maar mogelijk was, hadden
de vluchtelingen bij zich. Een vrouwtje had niet
kunnen scheiden van haar kanarie, een andere
moeder had poes meegenomen. Bij het vertrek
van den trein de gewone prijs moest voor het
spoorkaartje worden betaald werd menige
traan gestort. De menschen, die het evacuatie
bevel afwachten, moeten bijeenkomen op het
bekende plein, den Katschhof.
Er zijn nu al straten in Aken, welker bewo
ners schier allen vertrokken zijn. Onder de
bevolking heerscht over het algemeen een
gedrukte stemming; de mismoedigheid staat
op 't gelaat te lezen. De stemming lijkt nu al
gedrukter dan in den wereldoorlog; het on
zekere van de toekomst. Komt na den
„Sieg" in het Oosten ook die in het Westen?
Het ergste leed, dat de bevolking te dragen
heeft, is het intense zieleleed, dat nog erger is
dan het gebrek aan of mondjesmaat toegewezen
voedsel en de volslagen duisternis, die ai van de
vroege avonduren over de stad hangt. Veel leed
moet worden verkropt en de veiligheidsklep om
eens aan het overkropte gemoed lucht te geven,
mag niet functionneeren.
V^^SKOU, 16 Sept. Het telegraafagentschap
*lie öe Sovjet-Unie meldt, dat een onbekend
boven de stad Olevsk (Oekraine) is
lie enen-
vliegtuig werd met machinegeweervuur
LONDEN, 16 Sept. (Reuter). Een vrouwelijke
omroeper heeft van Duitschland uit voor de ra
dio gezegd: „Wij, Duitschers, sterven den hon
gerdood in de steden en komen om in de loop
graven."
Zij sprak namens „den generalen staf van het
leger voor de Duitsche vrijheid" en deed een
beroep op de luisteraars centra van den tegen
stand tegen de nationaal-soeialistische regee
ring over het geheele grondgebied van het rijk
te vormen.
„De nationaal-socialisten streven er naar de
tyrannie te handhaven, doch eerlang zal de dag
komen waarop wij een einde zullen maken aan
den oorlog door den hongerdood, door de tyran
nie weg te vagen. Wij zijn nu niet sterk genoeg,
doch worden dagelijks sterker. Hitier moge sla
gen winnen in Polen, wij winnen de onze in de
rijen der vrouwen, die vergeefs er op wachten
een paar onsjes vet te krijgen, en ook in de
fabrieken en in de partij zelf, waar Hitier zich
het veiligst acht. Wij weten, dat de overwinning
zeker is. Het leger voor de Duitsche vrijheid is
het waarachtige leger van het Duitsche volk, en
't zal vechten in bondgenootschap met de mach
tigste vrije mannen ter wereid."»
Hedenmiddag om 2.45 uur is de vereenigde
vergadering geopend van de beide Kamers der
Staten-Generaal tot sluiting van de zitting',
onder voorzitterschap van Mr. W. L. Baron de
Vos van Steenwijk, voorzitter van de Eerste
Kamer.
De VOORZITTER doet voorlezen een ko
ninklijk besluit, waarbij de minister van Bin-
nenlandsche Zaken wordt gemachtigd, heden
ten drie ure des namiddags zich te begeven
naar de vergadering der Staten Generaal, ten
einde in een vereenigde vergadering der beide
Kamers de zitting in naam der Koningin te
sluiten. Hij benoemt een commissie, die den mi
nister in het gebouw zal ontvangen en uitge
leide doen.
Deze commissie bestaat uit: de Eerste Ka
merleden Kolff en Gelderman en de Tweede
Kamerleden Kortenhorst, Diepenhorst, Wage
naar en Bajetto.
Kort daarop treedt de minister van Binnen-
landsche Zaken, voorafgegaan door de leden
der commissie, de vergaderzaal binnen.
De heer VAN BOEYEN, minister van Bin-
nenlandsche Zaken, plaatst zich achter de mi
nistertafel en houdt de volgende sluitingsrede:
Hare Majesteit de Koningin heeft mij opge
dragen deze zitting der Staten-Generaal te
sluiten.
Mocht vanaf deze plaats ten vorigen jare
worden gewaagd van vreugdevolle gebeurtenis
sen in het Koninklijk Huis, welke plaats gre
pen tijdens de toen afgesloten zittingsperiode
van uw hoog college, heden is het gegeven met
diepe dankbaarheid in herinnering te roepen,
hoe tijdens het thans beëindigd tijdvak uwer
werkzaamheden wederom land en volk zich
mochten verheugen in de blijde geboorte van
een telg van het Huis van Oranje, H. K. H.
Prinses Irene.
De zorglijke internationale verhoudingen
hadden tot gevolg, dat in deze zittingsperiode
bovenal aandacht besteed diende te worden
aan de versterking van de weerkracht des
lands. Dank zij uw medewerking mochten een
aantal voor het land van buitengewoon ge
wicht zijnde maatregelen van wettelijken
aard tot stand worden gebracht. Naast maat
regelen tot versterking' van het personeel en
van het materieel van 's lands weermacht,
kwam een aantal regelingen tot stand, welke
betrekking' hebben op de economische verdedi
ging van het koninkrijk.
Daarnevens mocht een aantal voorstellen, be
trekking hebbende op handel, nijverheid en ver
keer tot wet werden verheven. Bij het voort
duren zij het gelukkig in iets afnemende
hevigheid van de werkloosheid, was uiter
aard uwe aandacht bij herhaling en diepgaand
gevestigd op maatregelen, welke tot verlich
ting van dezen nood zouden kunnen strekken.
De Koningin heeft mij opgedragen u dank
te zeggen voor den ijver en de toewijding', door
u betoond.
In naam der Koningin en daartoe door haar
gemachtigd, verklaar ik de zitting van de
Staten-Generaal te zijn gesloten.
De Voorzitter sluit, nadat de commissie den
minister heeft uitgeleid en in de vergadering is
teruggekeerd, daarop de' vergadering.
- :Y: ÏS
Reeds zoo vele, lange jaren
Is er steeds maar weer geklaagd
Dat het Nederlandsch publiek geen |j
Nederlandsche waren vraagt. h
Ook al bracht men hier producten
Voor den meest verwenden klant, fj
Met een half oog, of een héél soms,
Keek men toch naar 't buitenland.
Maar, zij 't dan met scha en schande,
Eind'lijk heeft men wat geleerd,
En steeds meer wordt de productie
Van ons land toch gewaardeerd. j§
Nü zal men dat zeker leeren,
Nu men weldra bij gemis
Van den buitenlandschen import
Daarop aangewezen is.
Dan zal men nog beter merken
Dat ons land niet onder doet
Voor de buitenlandsche waren=j
Ook wat Neerland brengt is goed! |j
Juist wat Nêerland brengt zij voortaan
Meer dan anders gewaardeerd.
Onze industrie zal gaarne
Tóónen wat zij wel presteert. |j
Houdt zoo Nederlandsche handen
Bezig voor het Nêerlandsch werk!
Houdt door aller medewerking
Samen Nêerlands volkskracht sterk!
HERMAN KRAMER 1
WASHINGTON, 16 Sept. (Reuter). Kolonel
Lindbergh heeft voor het eerst sedert acht jaren
voor de radio gesproken. In deze radiotoespraak
heeft hij er op aangedrongen dat de Vereenigde
Staten buiten den oorlog moeten blijven. „Wan
neer wij den strijd ingaan voor de democratie in
het buitenland, dan zourden wij haar aan het
einde in het eigen land kunnen verliezen".
BOEDAPEST, 16 Sept. (Havas). De Hongaar
sche omroep meldt: ter gelegenheid van de
onderteekening van het Hongaarsch-Roemeen-
sche handelsaccoord herinnert de Hongaarsche
pers aan de verklaring van Csaky, volgens wel
de de Hongaarsche regeering een regeling van
den toestand der Hongaarsche minderheid in
Roemenië wenscht. De bladen verklaren met*
klem dat een regeling van den status dezer
Het merkwaardigste bericht van vandaag is
dat over de sluiting van een wapenstilstand tus
schen de Russen en de Japanners, die in
Mandsjoekwo tegen elkander strijden in eer. vrij
wel onafgebroken reeks van schermutselingen
en gevechten, die men den naam van oorlog nog
niet waardig' heeft geacht.
Deze Russisch-Japansche overeenkomst, die
hedenmiddag om 2 uur Moskouschen tijd ingaat,
stelt de gansche onzekerheid van de machten-
groepeering in het Oosten duidelijk in het licht
Na het sluiten van het Duitsch-Russische
niet-aanvalspact was Japan zwaar gekrenkt; >de
Japansche regeering' ging heen en de nieuwe
premier Abe heeft zijn afkeuring over Hitler's
gedrag in onaangename bewoordingen geuit
Van Duitsche zijde heeft men getracht, de zaak
te vergoelijken; het anti-kominternpact, zoo zei
men, had veel van zijn practische beteekenis
verloren, daar de Russische actie voor de wereld
revolutie practisch reeds had gefaald; maar in
een meer platonischen zin zou het pact toch
kunnen blijven bestaan. Berlijn noodigde Tokio
uit om zijn voorbeeld te volgen en óók een over
eenkomst met Rusland te sluiten; men zocht te
Berlijn ook al een formule, die zulk een nieuwe
combinatie zou kunnen dekken: men sprak bijv.
van de autoritaire staten in tegenstelling tot de
democratische en men spreekt nu van „actieve"
mogéndheden in tegenstelling tot de bedaarde
en conservatieve.
Japan toonde echter zeer weinig neiging om
op deze suggesties in te gaan; het achtte ze zelfs
eenigszins beleeaigend. Toch werd dezer dagen
te Tokio de uitspraak gedaan, dat het anti-
kominternpact nog steeds geldig is, daar nie
mand het heeft opgezegd: een uitspraak, die
alles of niets kan beteekenen. De Japanner:,
hebben al hun aandacht geconcentreerd op hun
Chineesche belangen en kijken koel en scherp
toe, hoe zij daarvoor het meest kunnen winnen.
Tegelijk met den w'apenstilstand in Mandsjoekwo
incasseeren zij ook kleine tegemoetkomingen van
de zijde der Engelschen, bijv. wat de uitlevering
van Chineesche bende-leiders betreft. Japan zal
daar staan, waar een nauwkeurige balans hei
grootste voordeel aanwijst.
Wat Rusland betreft, wacht men met span
ning af wat het tegenover Polen gaat doen. De
wapenstilstand in Mandsjoekwo kan mede betee
kenen, dat het zich met gerusten geest aan dit
Poolsche probleem, dat ook een Duitsch pro
bleem is, kan wijden. De schattingen van de
onder dfe wapenen staande Russische troepen
macht varieeren van 2y, tot 4 millioen man;
het grootste cijfer is het Waarschijnlijkste; bij
deze Russische massa's moet men echter het
aantal steeds deelen door een onbekenden fac
tor, die de beweeglijkheid en de verbindingsmo
gelijkheden voorstelt. De effectieve militaire
waarde van het Sovjet-leger is één van de din
gen, die een aangename of een onaangename
verrassing kunnen brengen.
Terwijl de Russische pers Polen al verdeelt,
wachten de Duitschers blijkbaar met eenig on
geduld op een Russisch ingrijpen. De Duitsche
pers noodigt Rusland duidelijk uit, de „zorg"
voor de Oekrainsche en Wit-Russische bevolking
van Polen over te nemen. Wellicht willen de
Duitschers, nu het aan het Westfront meer en
meer ernst wordt, gaarne een deel van de mili
taire werkzaamheden in Polen aan de Russen
overdoen. Zeker zijn zij er verlangend naar, dat
Rusland zijn politiek aandeel neemt in de liqui
datie van Polen, waarmee de kracht van het
Duitsch-Russische accoord zou worden gedemon
streerd en het Poolsche fait accompli, dat Berlijn
aan de Westersche mogendheden schijnt te wil
len voorleggen, behalve een Duitsche ook een
Russische onderteekening draagt.
Blijft Berlijn, dat de ideologie van het anti-
kominternpact verloochende, de hoop koesteren,
dat op een zuiver zakelijken grondslag de samen
werking met de oude partners en met Rus
land er bij kan worden gesauveerd, elders
meent men, dat een militair ingrijpen van Rus
land aan de zijde van Duitschland consequen
ties kan hebben, die uit den geest van het oude
anti-kominternpact voortvloeien en die zich
reeds terstond na de sluiting van het Duitsch-
Russische accoord als mogelijkheden begonnen
af te teekenen. Dat met name Italië de anti
communistische ideologie zoo gemakkelijk kan
laten vallen als Duitschland dat heeft gedaan,
is moeilijk aan te nemen; het nationaal-socia-
iisme heeft trouwens feitelijk altijd reeds meer
verwantschap met het Sovjet-communisme ge
had dan het fascisme. Dezelfde ideologie, die
Mussolini met Hitier verbond, n.l. de zoog. red
ding der Europeesche cultuur van den onder
gang' door bolsjewisme en anarchie, kan hem
tegenover Hitier stellen, wanneer deze Stalin
naast zich heeft.
Wanneer men leest, wat een ultra-fascistisch
blad als de „Regime Fascista", het orgaan van
den strijdlustigen Farinacci, nu over Daladier
schrijft, die „Frankrijk naar de totale overwin
ning wil leiden", en die complimenten krijgt over
zijn resoluut nationaal beleid, zou men bijna
kunnen gaan denken aan een Fransch-Ita-
liaansch antikominternpact! Staat Frankrijk
da.ar feitelijk nu niet dichter bij dan Duitsch
land?
Toch dient men in het oog te houden, dat de
politiek, al is zij niet stil, diepe gronden heeft.
Men weet, dat zoowel Hitier als Mussolini ge
meend hebben, met hun vredesvoorstellen in
Münchener trant méér kans te maken bij Frank
rijk dan bij Engeland. De Italiaansche compli
menten aan het adres van Daladier kunnen
óók verband houden met een nog steeds aanwe
zige bedoeling, het Fransch-Britsche politieke
front op de plek van den geringsten weerstand
aan te tasten^
Het militaire front der Westersche mogend
heden toont intusschen niet alleen weerstand,
maar groote aanvalskracht. De successen aan
het Westfront beginnen strategische afmetingen
aan te nemen, en de Fransche aanvalsmiddelen
en aanvalsmethoden hoeveel Britsche troepen
aan den strijd deelnemen is niet bekend
schijnen in hun langzame maar gestage vorde
ringen zeer sterk en effectief te zijn. Hoewel
men nog niet van groote slagen spreken kan
blijkt toch dat de Fransclien niet voornemens
zijn de Siegfriedlinie als een fait accompli te
beschouwen. Is het feit, dat de oorlog op Duit-
schen bodem gevoerd wordt, van groote psycho
logische beteekenis, de enorme interne volks
verhuizingen, waartoe men in Duitschland over
gaat, vormen een zware belasting van de Duit
sche defensie.
De geruchten omtrent vredesplannen en be
middelingsvoorstellen zijn de laatste dagen min
der levendig. Heeft men nog een Italiaansche
bemiddelingspoging te verwachten of is zij reeds
verzand? Een Londensch gerucht brengt zelfs
den hertog' van Windsor met zulk een bemidde
lingspoging in verband: het zijn gissingen, die
rondfladderen als herfstblaren in den wind,'toe
vallig komt er wel eens één goed terecht.
twee millioen Hongaren voor Hongarije van het
grootste belang zou zijn. De regeering te Boe
dapest is van meening, dat een accoord van
deze strekking zonder twijfel een gunstigen in
vloed op de ontwikkeling der politieke betrek
kingen tusschen beide landen zou hebben.
Betreffende de positie van de Nederlandsche
textielarbeiders in Duitschland, vernemen we,
dat alle Nederlandsche arbeiders, werkzaam bij
de firma G. van Delden te Gronau op staanden
voet hun ontslag hebben gekregen. Eenige hon
derden Nederlandsche arbeiders, die hoofdzake
lijk in de Twentsche grensplaatsen Glanerbrug,
Losser, Overdinkel enz. woonachtig zijn, zijn
hierdoor tot werkloosheid gedoemd.
Ook aan een aantal Duitsche arbeiders(sters)
is ontslag gegeven, doch hun (haar) werd mede
gedeeld, dat dit slechts een tijdelijken maat
regel gold.
Van den anderen kant wordt beweerd, dat
het geheele bedrijf der firma G. van Delden of
althans het grootste deel ervan, zal worden
stopgezet. In totaal zouden ongeveer 1000 ar
beiders door dit ontslag worden getroffen. De
fabriek van voornoemde firma behoorde tot een
der grootste spinnerijen van Duitschland.
Vrijdag ontvingen de texielarbeiders van G.
van Delden Zn. te Gronau bericht, dat zij
op staanden voet waren ontslagen. De reden
van ontslag werd niet opgegeven. Daardoor zijn
o.m. te Losser ongeveer 150 arbeiders getroffen.
Het loon zou, naar men ons mededeelt, vandaag
nog worden uitbetaald. Het gerucht doet de ron
de, dat allen z.g. grensloopers het werk zou wor
den opgezegd, doch definitief is hier nog niets
van bekend. Het bedrijf zal echter niet geheel
worden stopgezet.
Ook bij de firma M, van Delden te Gronau
is een gedeelte der Nederlandsche arbeiders
ontslagen.
Over de redenen, welke tot het ontslag heb
ben geleid, is officieel niets bekend.
Nog vernemen wij, dat ook bij de firma Jor-
daan te Gronau alle arbeiders zonder uitzon
dering' zijn ontslagen. Over de reden van dit
ontslag is geen motiveering te verkrijgen.
Bij Eilermark gaat nog alles zijn gewonen
gang. Het feit dat daar heden (Zaterdag) niet
gewerkt wordt, zou geweten moeten worden aan
een tekort aan grondstoffen. Maandag a.s. zou
het werk weer worden hervat.
Het Soc.-Dem. Eerste Kamerlid Wiardi Beek
man heeft den minister van Staat, minister van
Algemeene Zaken a.i., en aan de ministers van
Buitenlandsche Zaken en van Defensie de vol
gende vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat in den och
tend van 14 September reeds een uitvoerige
Duitsche lezing over het vliegtuig-incident be
noorden de wadden-eilanden bekend was, die
o.a. in een enkel Nederlandsch ochtendblad en
in de ochtenduitzending van nieuwsberichten
over een Belgischen en over een Engelschen
zender werd gepubliceerd?
Zijn de ministers voorts op de hoogte van de
omstandigheid, dat deze publicatie van Duit
sche zijde aanmerkelijk uitvoeriger dan de
sobere mededeeling van den Nederlandschen
reigeeringspersdienst en wat betreft de feiten
afwijkende van de berichten van den regeerings-
persdienst. aanleiding heeft gegeven tot. het
ontstaan van allerhande geruchten, die bij een
tijdiger en vollediger voorlichting hadden kun
nen zijn voorkomen?
Zijn de ministers bereid te bevorderen, dat in
gevallen van dezen aard en ter zake van ge
beurtenissen of maatregelen, die op andere wijze
met de mobilisatie of met de internationale po
sitie van ons land verband houden voor zoo
ver althans de publicatie er van aanbeveling
verdient en niet met 's lands belang strijdig
moet worden geacht zoo volledig en boven
al zoo spoedig mogelijk opening van zaken
wordt gedaan, opdat het Nederlandsche publick
en het buitenland intijds worden ingelicht en
de verbreiding van onjuiste en somtijds niet on
bedenkelijke geruchten kan worden tegenge
gaan?
De Ned. Ver. voor Luchtbescherming heeft zich
bij monde van haren directeur-secretaris, mr. H.
Bogaardt tot Z. H. Exc. den Aartsbisschop ge
richt, om de inschakeling van de R. K. Geeste
lijkheid in de organisatie van de luchtbescher
ming te bespreken.
De Ned. Vereeniging heeft zich gaarne bereid
verklaard, om met een door het Hoogw. Neder
landsch Episcopaat aan te wijzen vertegenwoor
diger de organisatie meer in details te verzorgen.
Het Hoogw. Episcopaat heeft als vertegenwoor
diger aangesteld den Zeereerw. heer G. Venings,
geestelijk adviseur van de Wit-Gele Kruisfede-
ratie te Utrecht.
oven het recht op eigendom gaat
het recht op leven en beide rech
ten liggen verankerd in de natuurwet.
N. Z. Voorburgwal b. h. Spui, Amsterdam.
PLATS DU JOUR EN a LA CARTE
Onze weerkundig^ medewerker schrijft:
Over de vooruitzichten voor de weersgesteldheid
kunnen wij thans gelukkig meer hoopvolle be
schouwingen geven. Het heeft de laatste dagen
overal zeer veel geregend en wel voornamelijk
in zware buien. In het etmaal, loopende van
Maandagavond 11 September 18 uur tot Dins
dagavond 12 September 18 uur werden b.v. te
Voorschoten niet minder dan dertien regenbuien
geregistreerd met een nieuwe soort zelfregis-
treerenden regenmeter. Deze buien waren welis
waar niet zwaar, maar meerendeels van langen
duur. Door den langen duur viel er veel regen.
Anders ging het in den nacht van 14 op 15
dezer, toen terzelfder plaatse vijf slagregen
buien werden opgeteekend, welke inzetten met
een kortdurenden plasregen en verder meer dan
een uur lang naregen gaven. Wij hebben de
laatste dagen gelegenheid gehad de verschillen
de wijzen, waarop de regen vallen kan, uitvoerig
te bestudeeren. tot welke mogelijkheid zoowel
het groot aantal plasregens als het bestaan van
den bovenbedoelden regenmeter veel hebben bij
gedragen.
Met al deze regenbuien (ook een, die 3 Sep
tember een buitengewoon groote hoeveelheid
water leverde) is de totale regenval in de halve
maand reeds een heel eind gekomen boven de
normale maandsom, zoodat, als er nog meer bij
komt, September een ongewoon natte maand
zal worden.
De depressies, die de oorzaak waren van het
natte weer, hebben nu bij hun vertrek naar het
oosten afscheid genomen en daardoor is het
weer bij langzaam stijgenden barometer heel
wat opgeklaard. Een gebied van hoogen druk,
dat zich over de Noorsche Zee en een deel van
de Britsche Eilanden ontwikkelde, schijnt nu
voorloopig den weerstoestand te zullen beheer-
schen. Of dit voor langen duur zal zijn, is voor
alsnog niet heel waarschijnlijk, omdat telkens
bij IJsland nieuwe depressies verschijnen, welke
in oostelijke richting trekken en daarbij de
weersgesteldheid bij ons niet geheel onaange
tast laten, maar voorloopig kan het regenwater
wegstroomen en opdrogen zonder dat het tel
kens wordt aangevuld.
(Nadruk verboden).
Z. H. Exc. Mgr. Dr. Lemmens, bisschop van
Roermond, zal a.s. Zondag' in de kerk van het
Groot Seminarie de H. Wijding van het diaco
naat toedienen aan de Eerw. heeren:
A. Berkers, Helden, J. Bey, Kerkrade, J.
Bours, Valkenburg, W. Delhoofen, Heel. J. Dou-
ven, Brunssum, H. Franssen, Spekholzerheide,
G. Gelissen, Sittard, H. Gulikers, Bunde, J.
Hafmans, Velden, V. Hermens, Amby, G. Hei-
nen, Wijk-Maastricht, C. Janssen, Venray, W.
Janssen. Vijlen, H. Lochtman, Kerkrade. W. te
Locke, Panningen. R. Martens, Valkenburg, J.
Mulkens, Gronsveld, P. Niessen, Roosteren, J.
Penders, Dieteren, D. Rongen, Schinveld, N.
Schlangen. Roosteren. L. Slangen, Heerlen, J.
Snackers, Winteraeck-Sittard, J. Storken. Born,
J. Verschaeren, Nederweert, W. Widdershoven,
Heerlen, J. Wijnen. Kerkrade.
En verder de tonsuur aan de eerw. heeren:
J. Boessen, Roermond," P. Bongaerts. Steijl,
P. Coenen, Sittard, H. Houben, Eys-Wittem, H.
Jacobs, Helden, J. Kluitmans, Oegstgeest (Z.-
H.). H. Lemmens, Lottum, G. Lipperts, Mar
graten, H. Moors, Tungelroy, L. Pelzer. Nieu-
wenhagen, J. Peters. Spekholzerheide, Fr. Ro
broek, Heerlen. J. Schutgens, Sittard, P. Slui
ters, Gennep, Th. Thomassen, Roermond, A.
Timmermans, Horst, Th. Timmermans, Horst,
Th. Trienekens. Sevenum. E. Vallen, Ottersum,
E. Verbugt, Liessel, L. Verdonschot, Weert.
Allen eerw. heeren van het Groot Seminari".
Naar de M,sb. meldt, heeft het bestuur der
S. Radboudstichting benoemd tot hoogleeraar
in het internationaal recht aan de R. K. Uni
versiteit te Nijmegen den zeereerw. pater mr. dr.
R. Regout S.J. sedert twee jaren moderator dei-
studenten aldaar.
Naar wij uit goede bron vernemen, zou. indien
tot de benoeming van pater Regout wordt over
gegaan, deze benoemd worden tot buitengewoon
hoogleeraar.
24 September2 October
Als het waar is, dat alleen de „geweldigen"
het hemelrijk veroveren, en eveneens, dat het
rijk der hemelen den „kleinen" toebehoort (en
beide woorden vloeiden uit de mond der Waar
heid zelve), dan mogen we daaruit veilig de con
clusie trekken, dat die bewuste kleinen tevens
ook de geweldigen zijn, die alles vermogen op
het hart van God.
En ja, klein, dat voelen we ons allemaal zoo'n
beetje, vooral nu zulke groote rampen boven
onze kleine hoofden dreigen, en graag scharen
we ons in deze gebedsdagen rond de banier van
onze kleine Heilige, om zóó alvermogend te zijn
op het hart van God.
„Vader, laat komen Uw Rijk, het rijk van
vrede."
„Maria, Koningin van den vrede, bid voor
ons."
De nieuwe plaatjes met noveengebed worden
U op aanvraag gaarne toegezonden.
Uw dlenstw. in Xo.
ZRS. CARMELIETESSEN,
Egmond a. d. Hoef (N.-H.),
Gironummer 39730.
Op 51-jarigen leeftijd is in het St. Joseph-
ziekenhuis te Kerkrade overleden de weleerw.
pater J. Bosch, Montfortaan, assistent in t
rectoraat Hoensbroek-station. De thans over
ledene werd te Oud-Valkenburg geboren en
was tal van jaren missionaris in Canada. Hij
was in het 29ste jaar van zijn klooster- en het
24ste van zijn priesterleven.
De plechtige lijkdienst heeft Maandag plaa'
in de kerk te Hoensbroek-station.
Z. H. Exc. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van
's-Hertogenbosch. zal Maandag en Zaterdag
a.s. geen audiëntie verleenen.
Dp het feest van Kruisverheffing vierde de
Z.Eerw. Heer W. F. Bos zijn 40-jarig jubilé als
lid van de orde van het H. Kruis.
