K.L. ML-vliegtuig beschoten
EEN DER PASSAGIERS
WERD GEDOOD
Aanvaller vloog in
dezelfde üjn
Opnieuw Duitsche
aanval afgeslagen
Chamberlain en Churchill
hespreken den strijd
Militair vliegtuig
verongelukt
PROTECTOR"!
Bij Helgoland werd door een tot dusver
onbekend watervliegtuig
vuur gegeven
Economische blokkade bracht Engeland
veel voordeel en Duitschland
slechts nadeel
De oorlog tegen
de duikbooten
F ransche Commun.
Partij ontbonden
Het nieuws van keden
1
HITLER TE BERLIJN
VON RIBBENTROP HEDEN
TE MOSKOU
Airhostess der Mees
als door wonder
gered
mm
Parijs meldt
INBRAAK-VERZEKERING
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1939 - OCHTENDBLAD
toREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
^3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE MV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22015
Dinsdagmiddag, te 15.28 uur, landde op Schiphol
de vliegtuigbestuurder Moll met het Douglas DC-3
vliegtuig PH-ASM de „Mees". Hij rapporteerde te
14.10 uur op 120 km. N.W. van Helgoland, vliegende
op 800 meter hoogte, door een onbekend vliegtuig te
zijn beschoten. Het was een watervliegtuig, voorzien
van drijvers, en hij zag deze machine later in Oostelijke
richting naar Helgoland afbuigen. Een der passagiers
werd gedood.
De airhostess, mejuffrouw Wynoldi, bemerkte, dat er iets niet
in orde was, waarop zij zich naar de stuurhut begaf om den gezag
voerder te waarschuwen. De boordwerktuigkundige vergezelde de
airhostess naar de cabine en bemerkte aan een aantal kogelgaten,
dat de machine was beschoten.
Er waren negen passagiers aan boord. Een van de passagiers
bleek getroffen te zijn. Het was een Zweedsch ingenieur, genaamd
Gustav Robert Lamm, oud 38 jaar, wonende te Malmoe. De
heer Lamm was op weg naar Brussel voor een bezoek aan een
schoenenfabriek.
Dr. Slotboom van de K.L.M. werd onmiddellijk gewaar
schuwd, evenals de Officier van Justitie. Dr. Slotboom consta
teerde, dat de heer Lamm was overleden.
De airhostess had den heer Lamm hulp verleend. Hij had
slechts gezegd: ,,It is a gun", en was daarna bewegingloos in den
stoel blijven zitten.
Aan boord bleef ieder van de passagiers en de bemanning
rustig.
Gezien de ernstige schade, welke door de beschieting was
aangebracht, is dit ongeval buiten verwachting beperkt gebleven
tot het verlies van één menschenleven. De familie van den heer
Lamm en de autoriteiten zijn van dit voorval onmiddellijk in ken
nis gesteld.
Naar wij vernemen hebben de K.L.M.-autoriteiten de ver
klaringen van de bemanning en passagiers van het vliegtuig, als
mede de verdere gegevens, in een rapport vastgelegd. Dit rapport
heeft nog Dinsdagavond het Departement van Buitenlandsche
Zaken bereikt.
De regeering is terzake aanstonds een onderzoek aangevan
gen. Zij is thans nog enkele gegevens wachtende, die noodig zijn
om te kunnen bepalen, welke stappen ten deze genomen dienen
te worden.
a
Gezagvoerder J. J. Moll
PARIJS, 26 Sept. (Ha vas). Het
Fransche legerbericht van 26 Sep
tember des avonds luidt:
De handel der neutralen
Te BrestLitowsJc hebben na vaststelling van de demarcatie-linie Duitsche en
Russische troepenafdeelingen voor de commandeerende generaals gedéfileerd
De rol der luchtmacht
De beide inzittenden gedood
De ontploffing van de
Belgische spoorbrug
Geen zeegevecht
AMBASSADEUR VAN ITALIË
BIJ COULONDRE
Het WeeriHiiiiiiniiiiii!iiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiijiiii|||£
n
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Irtgez
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
De beschieting van' het K.L.M.-vliegtui!
»Mees", op weg van Malmoe via Kopenhagen
haar Schiphol, heeft in luchtvaartkringen een
tiiepen indruk gemaakt. Tot nos toe kenden
üe toch reeds tot het uiterste beperkte lucht
lijnen ongehinderd gevlogen worden. Anders dan
bij de scheepvaart, waar groote ladingen ver
voerd kunnen worden, die door de oorlogvoe
rende partijen als contrabande zouden kunnen
Worden beschouwd, vervoeren de verkeers
vliegtuigen der K.L.M. uitsluitend passagiers en
host van het eene neutrale land naar het an-
Öere, vliegend over uitsluitend neutraal gebied.
t>e sedert het uitbreken van den oorlog
duidelijk aangebrachte naam „Holland" in zeer
groote letters, aan onder- en bovenkant op
romp en vleugels geschilderd, kan geen twijfel
laten omtrent de nationaliteit der K.L.M.-
viiegtuigen en deze aanduiding is vooral uit de
lucht reeds op grooten afstand zichtbaar. Daar
bij komt, dat geen der luchtvaartmaatschap
pijen van de oorlogvoerende landen Douglas-
öiachines gebruikt of in bezit heeft, met uit
zondering van de weinige Douglasvliegtuigen,
waarover de Duitschers kunnen beschikken se
dert de Tsjechische luchtvaartmaatschappij
C. L. S., na de aansluiting van Tsjecho-
Slowakije bij het rijk, is opgeheven.
Het vliegtuig, dat de K.L.M.-machine
aanviel, heeft recht achter het toestel ge
vlogen, zoodat het noch uit de cabine, noch
uit de cockpit, was waar te nemen.
Daardoor had de airhostess, mejuffrouw
Wynoldi, die, zooals gebruikelijk is, achter in
de machine stond, het eerst iets van de be
schieting waargenomen. Zij hoorde een vlug
tikken, waarvan zij de oorzaak aanvankelijk
niet kon thuisbrengen, doch dat later het ge
luid der kogels op de metalen beplating van het
Douglasvliegtuig bleek te zijn. Dank zij haar
tegenwoordigheid van geest en kordaat optre
den, is er geen paniek onder de passagiers in
de machine ontstaan. Zij waarschuwde direct
den gezagvoerder, die op geringere hoogte ging
vliegen, waarna het achtervolgende vliegtuig
den aanval opgaf en zich verwijderde. Doordat
de oorlogsmachine recht achter het K.L.M.-
toestel vloog, toen de onbekende aanvaller het
vuur opende, werd het Douglas-toestel uitslui
tend aan de achterzijde geraakt. De kogels
drongen voornamelijk de bagageruimte binnen,
doch enkele drongen door de wanden, die de
bagageruimte scheiden van het toilet en de
cabine en kwamen zoo in de cabine terecht.
De Zweedsche heer Lamm, die op
zoo ongelukkige wijze om het leven
is gekomen, zat in den achtersten
stoel, ter rechterzijde van de cabine.
De kogel drong door den wand en
door de dik bepolsterde rugleuning
van den fauteuil in den rug van den
heer Lamm, die daarna nog slechts
kort leefde.
Als door een wonder bleef mej.
Wynoldi, die achter in de cabine
stond, gespaard.
Na aankomst op Schiphol is de
„Mees" aan een nauwkeurige in
spectie onderworpen. De romp,
vooral de metalen beplating van
staart en bagageruimte, bleek met
verscheidene kogelgaten doorzeefd.
Ook een der vleugels is door kogels
getroffen en pas bij aankomst op
Schiphol bemerkte men, dat dienten
gevolge een der benzinetanks was
lek geschoten.
Doordat het aanvallende vliegtuig voort
durend in dezelfde lijn als de „Mees" achter
de K.L.M.-machine heeft gevlogen, kon men de
nationaliteit niet vaststellen, omdat het, toen
het eenmaal uit deze lijn afboog, zeer snel ver
dwenen was. Niettemin kan verwacht worden,
dat in de machine, en in elk geval in het stof
felijk overschot van het slachtoffer, kogels ge
vonden zullen worden, die opheldering kunnen
geven omtrent hun herkomst en derhalve om
trent de nationaliteit van het vliegtuig, dat
den onberaden aanval op een neutrale verkeers-
machine heeft gedaan.
Den leden der bemanning zal een uitvoerig
verhoor worden afgenomen, ten einde nauw
keurig den juisten gang van zaken te kunnen
reconstrueeren.
Activiteit van de vijandelijke
artillerie ten Zuiden van Zwei-
brücken en ten Zuiden van Pir-
masens.
Vroeg in den ochtend is een aan
val aan het front bij de Lauter af
geslagen.
De D C-3 Mees, die nabij Helgoland beschoten werd
LONDEN 26 Sept. (Beuter). In het
Lagerhuis heeft minister-president Cham
berlain wederom een overzicht over den toe
stand in Euopa gegeven. Doelende op de
tweede vergadering van den Oppersten
Oorlogsraad zeide hij: „Wij hebben gecon
stateerd, dat wij volkomen overeenstemmen
mei de Fransche vertegenwoordigers over
den koers welke gevolgd moet worden, ten
einde het hoofd te bieden aan de gebeur
tenissen sedert de vorige bijeenkomst.
Ook is overeenstemming bereikt over de pro
cedure tot de coördinatie en perfectionneering
van de maatregelen der beide regeeringen in
zake de munitievoorziening.
De geheele wereld is diep getroffen door de
heldhaftigheid van de verdedigers van War
schau en het schiereiland Hela, zoo zeide de
premier verder. Aan het westelijk front zijn de
Franschen voortgegaan met het maken van
vooruitgang en op sommige plaatsen zijn zij er
in geslaagd al hun winst te behouden.
Vervolgens sprak Chamberlain over het
groote verlies, dat Roemenië heeft geleden
door den moord op Calinescoe. Verder
maakte hij nog melding van het streven der
Roemeensche regeering om het hoofd te
bieden aan de problemen, die zich voorde
den door het trekken van Poolsche troepen
en burgers naar Roemeensch gebied.
Ten aanzien van het ministerie van Econo
mische Zaken zeide de Britsche premier, dat
het voornaamste doel is de economische struc
tuur van Duitschland te desorganiseeren, op
zulk een wijze, dat het niet mogelijk zal zijn
voor Duitschland den oorlog voort te zetten.
Men kan van dit ministerie geen snelle resul
taten verwachten, aangezien Duitschland be
schikt over voorraden grondstoffen, welke het
heeft ingevoe~d.
Chamberlain veroordeelde verder de onwaar
heid van de bewering der Duitsche propaganda,
dat de Britsche contrabande-controle den neu
tralen handel zou wurgen. Hij voegde hieraan
toe, dat vriendschappelijke besprekingen worden
gevoerd tusschen een aantal regeeringen en de
Britsche regeering en in zekere gevallen hoopt
men tot een overeenstemming te geraken,
welke de methode van de controle op contra
bande nog zou vereenvoudigen.
Ook zeide de minister-president, dat bespre
kingen zullen worden gevoerd tusschen den mi
nister van Arbeid en de vertegenwoordigers van
de federatie van Britsche werkgevers en het
Congres van vakvereenigingen, welke naar hij
hoopt zullen leiden tot een conferentie, welke
belangrijke resultaten zal kunnen afwerpen.
Sprekende over de algemeene houding van En
geland jegens den oorlog zeide Chamberlain:
„Nooit is ons volk meer eensgezind geweest of
meer vastberaden. Het is besloten zichzelf voor
eens en voor a.l vrij te maken van de voortdu
rende bedreiging met een Duitschen aanval,
waarvan Polen slechts het laatste slachtoffer is
geweest."
Sprekende over de door Duitschland en Rus
land bepaalde nieuwe grenslijn zeide de pre
mier:
„Opgemerkt zal worden, dat deze lijn de Sov
jettroepen tot aan de voorsteden van Warschau
brengt en het grootste deel der Galicische en
Poolsche oliebronnen onder Russische controle
.brengt. De communiqué's, die kortelings door
'het roode leger zijn uitgegeven, geven eenter
niet aan, dat de Sovjettroepen reeds al het ge
bied, dat hun toegewezen is volgens deze over
eenkomst en dat neerkomt op meer dan de
helft van de totale oppervlakte van de Poolsche
republiek, hebben bezet."
In de lucht zijn het normale verkenningswerk
en het patrouilleeren tegen duikbooten voort
gezet in samenwerking met de vloot. Vele aan
vallen zijn gedaan op vijandelijke duikbooten
De groote ontwikkeling in volhardingsvermo
gen, snelheid en betrouwbaarheid der vliegtui
gen sedert den vorigen oorlog hebben hen in
staat gesteld een hoogst belangrijke rol te spe
len bij het verslaan van de duikbooten. De
waarde van het gebruik van vliegtuigen voor
dit doel is niet beperkt tot verkenningen en
aanvallen, maar bestaat ook hierin, dat de
voortdurende luchtpatrouilles het veel gevaar
lijker maken voor een vijandelijke duikboot
om naar de oppervlakte te komen.
In de Dominions gaan de voorbereidingen
der regeeringen voort met toenemende snel
heid. Marineschepen der dominions werken
samen met de Engelsche, legereenheden der
Dominions worden geoefend om dienst te
doen al naar de eischen van de omstandig
heden. De luchtmacht dér Dominions wordt
in gereedheid gebracht voor gebruik over
zee. Als gevolg van de nauwe samenwerking
worden leveranties van geheel afgewerkte
munitie, grondstoffen en levensmiddelen in
de dominions in steeds toenemenden om
vang beschikbaar gemaakt voor de gemeen
schappelijke zaak.
(Zie vervolg pag. 2)
Dinsdagochtend is bij Brouwers
haven een militair vliegtuig veron
gelukt.
De beide inzittenden, de adspi-
rant-reserve-luitenant-vlieger J ong-
kind en de adspirant-reserve-luite-
nant-waarnemer Hubrechtse zijn
daarbij om het leven gekomen.
Naar de oorzaak van het ongeluk
wordt een onderzoek ingesteld.
BERLIJN, 26 Sept. (D.N.B.) Rijks
kanselier Hitler is vanmiddag te Berlijn
aangekomen.
PARIJS, 26 Sept. (Havas). De minister
raad heeft besloten de Fransche Communis
tische Partij te ontbinden.
MOSKOU, 26 Sept. (Tass) Op uitnoodiging
van de regeering der Sovjet-Unie zal de Duit
sche minister van Buitenlandsche Zaken, Von
Ribbentrop, morgen, 27 September, te Moskou
aankomen om te spreken over de vraagstukken,
welke zich voordoen door de ontwikkeling der
zaken in Polen.
BRUSSEL, 26 Sept. (Reuter). Nader wordt
gemeld, dat de ontploffing van de Pont de La
Posterie bij Aarlen is veroorzaakt door de
springlading, welke de Belgische militaire auto
riteiten zelf in de brug hebben gelegd.
OSLO, 26 Sept. (Reuter). De Noorsche ad
miraliteit heeft medegedeeld, dat geen zeeslag
is gevoerd voor de Noorsche kust bij Bergen
De geruchten zijn vermoedelijk ontstaan door
dynamietontploffingen, waarvan men meende
dat het geschutsvuur was.
(De berichten hieromtrent bewijzen eens te
meer, hoe gemakkelijk thans gedetailleerde be
schrijvingen de wereld in worden gezonden ovei
dingen die niet gebeurd zijn. Waarschijnlijk geldt
hetzelfde voor de berichten over een Franschen
luchtaanval op Friedrichshafen. Red.)
PARIJS, 26 Sept. (Stedani) Cou)ondrs, de
chef van het wiplomatieke kabinet van Dala-
ciier, heeft een onderhoud met den Italiaanschen
ambassadur te Parijs gehad
VERWACHTING
I VOOR HET GEHEELE LAND: I
Gedeeltelijk bewolkt, enkele regenbuien,
5E iets kouder, meest matige Noord-Weste- =E
Ei lijke tot Noord-Oostelijke wind.
ONDERL. VERZEKERING-MIJ
DAMRAK 60
AMSTERDAM-C.
Telef. 45014 en 45016
Directie H. F. HEERKENS THIJSSEN
Uitsluitend voor: Kerken, Pastorieën
Kloosters en Kerkelijke Instellingen
K.L.M.-vliegtuig bij Helgoland door on
bekend watervliegtuig beschoten. Een
der passagiers gedood.
Chamberlain en Churchill spreken in het
Lagerhuis over den Europeeschen oorlog.
De Fransche Communistische Partij op
bevel der regeering ontbonden.
De Fransche troepen sloegen een Duit
schen aanval bij de Lauter af.
Minister Steenberghe heeft bepaald, dat
in het algemeen iedere prijsverhooging
verboden blijft.
Zakenverloven en uitstel van eerste oefe
ning in verband met studiebelangen.
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
over het wetsontwerp houdende nadere
voorzieningen ter bescherming van de
openbare orde.
Militair vliegtuig bii Brouwershaven ver
ongelukt twee dooden.
Beurs van New York: Stemming weinig
geanimeerd, later volgde eenig herstel.
Het menschelijke
God heeft bij de schepping de men
schelijke natuur op wonderbare wijze
met waardigheid bekleed en later
na den zondeval op nog won
derbaarder wijze in hare waardigheid
hersteld. Gods Zoon zelf heeft de
menschelijke natuur willen aannemen
t>m ons te redden, God is Mensch ge-
ivorden. Zoo zijn de goddelijke natuur
en de menschelijke natuur in één
persoon vereenigd Daarom moeten de
menschen er een eer in stellen
mensch te zijn. De grootste godsgave
is ons bestaan als mensch. Wees
daarom voluit mensch in den zin van
Christus. Het edele, het nobele, het
zuivere dat aan den hoogstaanden
mensch eigen is moeten we allen
deelachtig worden. We moeten men-
schelijk zijn door gelijkvormig te
willen worden aan den verheven God-
Mensch. In deze dagen van verach
ting der natuurlijke en goddelijke
wetten moeten wij, katholieken, de
fakkel dragen van het edel-mensche-
lijke. Niet met bloed, maar met barm
hartig heia niet met wraak, maar met
liefde moeten we door het leven
gaan: Mensch in navolging van den
Christus.
