„Oorlog moet thans
worden beëindigd"
Als de strijd voortduurt, zullen
Berlijn en Moskou elkaar
verder raadplegen
Economische
plannen
Estland sluit een
pact met Moskou
POLEN
Verdrag van wederzijdschen bijstand geslo
ten. Rusland vestigt vlootbases en vlieg
velden op Osei en Dago en te Paldiski
Een vérstrekkend
handelsaccoord
Weinig nieuws in
het Westen
Het nieuws van heden
Het legerbericht
uit Moskou
ENGELSCHEN VERJAGEN
BOMBARDEURS
VEREENIGDE katholieke pers
Een KEIP-bril
4 If
I
VRIJDAG 29 SEPTEMBER 1939 - AVONDBLAD
SCHOENEN
Het betere
merk
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 22020
Hei Duiische Nieuwsbureau meldi uil Moskous
Hedennacht werd iusschen den Duiischen Rijksminister Von
Ribbentrop en den Russischen regeeringschef en Volkscommis
saris Moloiof een overeenkomst van wijde strekking en groot
belang onderieekend, die terstond in werking treedt.
Omtrent Polen is bepaald, dat hei land geheel wordt verdeeld
volgens een grenslijn, die nog zal worden gepubliceerd.
Verder wordt verklaard, dat Berlijn en Moskou alles zullen doen
om thans aan den oorlogstoestand een einde ie maken. Als deze
pogingen falen, zouden Engeland en Frankrijk daarvoor ver
antwoordelijk zijn. Mocht de oorlog voortduren, dan zullen
Duiischland en Rusland overleg plegen.
Behalve een grensverdrag wordt een vriendschapsverdrag ge
sloten. De samenwerking iusschen de beide landen zal vérder
vooral bestaan in sterkere economische beirekkingen en goe
derenverkeer, waarbij Rusland grondstoffen en Duiischland
industrieproducten zal leveren.
Volgens de Engelsche pers willen Berlijn en Moskou een vredes
conferentie bijeenroepen, waartoe een neutrale mogendheid zal
worden uiigenoodigd.
Molotof
De nieuwe grenslijn
Een vredesconferentie?
os iwsmz e f
WWïmës
m acxKZ
m
mmmm Cf* I
SOVJET
FINLAND
ESTLAN
USLAN D
Von Ribbentrop
Het verdeelde Polen. Het gearceer de gedeelte komt aan Rusland
De ligging van Estland ten opzichte van Rusland
Het handelsaccoord
Berlijn meldt
KEIP, Croote Houtstraat 137
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
DE VERHOUDING TUSSCHEN
TOKIO EN LONDEN
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii]iuiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii|
I
i
i
Aan de Fransch-Duitsche grens. Een der Fransche artillerie-af deeling en brengt
geschut in stelling op een platform
110
AvanG
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
-f r
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO et., Ingez.
tiededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 ceni
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
dekleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
DUITSCHLAND EN RUSLAND DEELEN POLEN
MOSKOU, 29 Sept. Het Duitsche
Nieuwsbureau meldt: ,,De besprekingen tus-
schen rijksminister van Buitenlandsche
Zaken Von Ribbentrop en de Sovjet-Russi
sche staatslieden, den chef der regeering en
volkscommissaris van Buitenlandsche Zaken
Molotof en den heer Stalin, zijn in tegen
woordigheid van den Duitschen ambassadeur
te Moskou, graaf Von der Schulenburg, m
den loop van den nacht ten einde gebracht.
Als resultaat der onderhandelingen zijn
de volgende overeenkomsten onderteekend;
Verklaring van de Duitsche rijksregeering en
de regèering der Sovjet-Unie van 28 Septem
ber 1939.
Nadat de regeering van het Duitsche Rijk
en de regeering der Sovjet-Unie door het van
daag onderteekende verdrag de uit het verval
van den Poolschen staat voortvloeiende kwesties
definitief hebben geregeld, en daarmee een zeker
fundament hebben geschapen voor een duurza-
men vrede in Oost-Europa, geven zij over
eenstemmend uitdrukking aan de opvatting, dat
het in overeenstemming zou zijn met de wer
kelijke beiangen van alle volkeren aan den
thans tusschen Duitschland eenerzijds, en
Engeland en Frankrijk anderzijds bestaanden
oorlogstoestand een einde te maken.
De beide regeeringen zullen daarom haar
gemeenschappelijke bemoeiingen, eventueel in
overleg met andere bevriende mogendheden, er
op richten dit doel zoo spoedig mogelijk te
bereiken.
Mochten evenwel de bemoeiingen der oeide
regeeringen zonder resultaat blijven, dan zou
daarmee het feit zijn vastgesteld, dat Enge
land en Frankrijk verantwoordelijk zijn voor
de voortzetting van den oorlog, waarbij in geval
van een voortduren van den oorlog de re
geeringen van Duitschland en van de Sovjet-
Unie elkander wederzijds over de vereischte
maatregelen zullen raadplegen.
De Duitsche rijksregeering en de regeering der
Sovjet-Unie beschouwen het na het uiteenvallen
Van den tot nu toe bestaan hebbenden Poolschen
staat uitsluitend als haar taak in deze gebieden
de orde en rust te herstellen en den daar wo
nenden bevolkingen een in overeenstemming met
den volksaard zijnd vreedzaam bestaan te ver
zekeren. Te dien einde zijn zij het over het
volgende eens geworden:
Art.: 1. De regeering van het Duitsche Rijk
en de regeering der Sovjet-Unie stellen als grens
van de belangen der wederzijdsche rijken in het
gebied van den tot nu bestaan hebbenden Pool
schen staat de linie vast, welke in een kaart is
aangegeven en welke in een aanvullend pro
tocol nader zal worden omschreven.
Art. 2. Beide partijen erkennen de in art. 1
vastgestelde grens van de belangen der weder
zijdsche rijken als definitief en zullen iedere in
menging van derde mogendheden in deze rege
ling van de hand wijzen.
Art. 3. In de gebieden ten westen van de in
art. 1 aangegeven lijn neemt de Duitsche rijks
regeering de vereischte nieuwe regeling van
staatszaken op zich, in de gebieden ten oosten
van deze lijn de regeering der Sovjet-Unie.
Art. 4. De regeering van het Duitsche Rijk
en de regeering der Sovjet-Unie beschouwen
vorenstaande regeling als een zeker fundament
voor een voortgaande ontwikkeiing der vriend
schappelijke betrekkingen tusschen haar volken.
Art. 5. Dit verdrag wordt geratificeerd en de
ratificatie-oorkonden zullen zoo spoedig moge
lijk te Berlijn worden uitgewisseld. Het verdrag
treedt met de onderteekening in werking.
Opmerking: de kaart zal later in de pers'wor
den gepubliceerd.
De voorzitter van den Raad van Volkscom
missarissen en volkscommissaris van Buiten
landsche Zaken Molotof heeft het volgend
nomisch program worden opgesteld op grond
waarvan de Sovjet-Unie Duitschland grondstof
fen zal leveren, welke Duitschland zijnerzijds
door industrieele over langen tijd loopende le
veranties zal compenseeren. Daarbij zullen bei
de partijen dit economische program zoodanig
opzetten, dat het Duitsch—Russische goederen
verkeer voor wat zijn volumen aangaat het in
het verleden bereikte maximum weer zal berei
ken. Beide regeeringen zullen voor de tenuit
voerlegging van vorenstaande maatregelen on
verwijld de vereischte instructies geven en er
voor zorgen, dat onderhandelingen zoo snel mo
gelijk zullen worden gevoerd en teneinde ge
bracht.
Aanvaard, mijnheer de Rijksminister, opnieuw
de verzekering van mijn hoogachting.
w.g. Molotof
De Rijksminister von Ribbentrop heeft zij
nerzijds in een aan den leider der Russi
sche regeering en volkscommissaris van
Buitenlandsche Zaken gericht schrijven de
ontvangst van bovenstaanden brief beves
tigd.
Het antwoord van den Rijksminister van
Buitenlandsche Zaken herhaalt de tot hem
gerichte uiteenzettingen van Molotof en be
sluit met de woorden:
„Namens en in opdracht van de regee
ring van het Duitsche Rijk stem ik in deze
mededeeling toe en stel ik er u van in ken
nis, dat de regeering van het Duitsche Rijk
ook harerzijds in dezen geest het noodige zal
laten doen."
Het Duitsche nieuwsbureau deelt mede: een
bijlage op het document inzake het Duitsch-Rus-
sische grens- en vriendschapsverdrag geeft een
beschrijving van de grenslijn.
De grenslijn begint aan het Zuidelijke punt
van Litauen, loopt van daar over 't algemeen In
westelijke richting ten noorden van Augustowo
tot aan de grens van het Duitsche rijk en volgt
deze grens tot de rivier Pisia. Vandaar volgt zij
den loop van de rivier Pisia tot Ostrolenka. Ver
volgens loopt zij in Zuidoostelijke richting tot
dat zij den Boeg bij Nur raakt. Zij loopt verder
langs den Boeg tot Krystnopoi, buigt dan naar
het westen en loopt noordelijk van Rawa Rus-
ka en Lubaczow tot den San. Van hier volgt zij
den loep van de rivier San tot aan de bron.
Hieruit blijkt dus dat Warschau met het
aangrenzende gebied geheel in Duitsche
handen komt.
De Engelsche bladen publiceerden hedenmor
gen met enorme koppen het bericht over het
bijeenroepen van een „vredesconferentie" door
Berlijn en Moskou, waartoe een neutrale mo
gendheid zou worden uitgenoodigd.
De drie volgende voorwaarden zouden worden
gesteld:
1. Het lot van Polen zal door Duitschland en
Rusland alleen worden geregeld.
2. Ontwapening van Polen.
3. Rusland en Duitschland zullen de nieuwe
grenzen van Polen vaststellen.
Weigeren Engeland en Frankrijk deze voor
waarden te aanvaarden, dan zal dit de totale
oorlog voor deze beide landen beteekenen.
schrijven gericht tot den rijksminister van Bui
tenlandsche Zaken:
Mijnheer de Rijksminister,
Met referte aan onze besprekingen heb ik de
eer u hiermede te bevestigen, dat de regeering
der Sovjet-Unie op grond en in den zin van de
door ons bereikte algemeene politieke overeen
komst van zins is met alle middelen de econo
mische betrekkingen en het goederenverkeer
tusschen Duitschland en de Sovjet-Unie te ont
wikkelen.
Te dien einde zal door beide partijen een eco-
CXiNASURC
«üss«e»sEsi
O O S T
2ï<_
Sauswrt:*.
RUISEN
v,,,,
F o„ C z s rt
i
'A 1 - 'L'!11 y»-,ALA
'V
s
9 rtui *r vr '.r.*.',
M€f I ,^Ji
Mme» i
zmtcf# it
NARWA
ABO HELSINKI
KROONSTA
LENINGRAD
ALLfNN
ALTISCHPORT
DORPAT
PERNAN
AREnSBURG:
WALK
PSKOW
3995
Het Sovjet-Russische telegraaf agentschap
meldt:
„Van 24 tot"28 September zijn te Moskou
onderhandelingen over het sluiten van een
pact van wederzijdschen bijstand en een
handelsovereenkomst gevoerd door den
volkscommissaris van Buitenlandsche Za
ken, Molotof, en den Estlandschen minister
van Buitenlandsche Zaken, Seiter. Aan Rus
sische zijde werd aan de onderhandelingen
deelgenomen door Stalin en Mikojan en aan
Estlandsche zijde door den president der
nationale vergadering, professor Uluots, en
den Estlandschen gezant Rey.
De onderhandelingen eindigden op 28 Sep
tember met de onderteekening van een pact
van wederzijdschen bijstand en een handels
overeenkomst."
In den tekst van het gesloten verdrag wordt
er op gewezen, dat het vredesverdrag van 2 Fe
bruari 1920 en het verdrag over non-agressie en
vredelievende regeling van conflicten van 4 Mei
1932 nog den krachtigen grondslag der wederzijd
sche betrekkingen en verplichtingen vormen.
De overeenkomst luidt verder:
Artikel 1: De beide contracteerende partijen
verbinden zich elkander eiken bijstand, met in
begrip van militairen bijstand, te verieenen in
geval van een directen aanval of een bedreiging
met aanval van de zijde van eenige groote Euro-
pecsche mogendheid tegen de zeegrenzen der
partijen in de Oostzee of hun landgrenzen door
het gebied der Letlandsche republiek, zoowel als
tegen de in artikel drie genoemde bases.
Artikel 2: De Sovjet-Unie verbindt zich het
Estlandsche leger bijstand te verieenen in be
wapening en andere militaire uitrusting op gun
stige voorwaarden.
Artikel 3: De Estlandsche republiek
verleent de Sovjet-Unie het recht tot
het hebben van vlootbases en verschei
dene vliegvelden in pacht en tegen re
delijken prijs op de Estlandsche eilan
den Saaremaa (Osei), Hiiumaa (Dagö)
en in de stad Paldiski (Baltiiskii Port).
De nauwkeurige plaatsen voor de bases
en vliegvelden en de grenzen daarvan
zullen in wederzijdsch overleg worden
vastgesteld.
Voor de bescherming der vlootbases en vlieg
velden heeft de Sovjet-Unie het recht op eigen
kosten op de aangewezen plaatsen land- en
luchtvaarttroepen tot een strikt beperkt aaïital
te handhaven. De maximale grootte dezer strijd
krachten zal bij speciale overeenkomst bepaald
worden.
Artikel 4: De contracteerende partijen ver
binden zich geen bondgenootschap aan te
gaan of niet deel te nemen aan eenige coali
tie gericht tegen een der partijen.
Artikel 5: De tenuitvoerlegging van dit pact
mag in geen enkel opzicht schade toebrengen
aan de souvereine rechten der partijen, in het
bijzonder aan haar economische stelsels en
staatsorganisatie. Het gebied, aangewezen voor
de in artikel 3 genoemde bases en vliegvelden,
blijft territorium van de Estlandsche republiek.
Artikel 6: Dit pact treedt in werking door de
uitwisseling der ratificatieoorkonden. Deze uit
wisseling zal te Tallinn geschieden binnen 6
dagen na den datum van onderteekening van
dit verdrag. Het verdrag geldt voor tien jaar
en, indien geen der partijen het noodzakelijk
acht, het pact een jaar voor het afloopen op te
zeggen, zal het automatisch gedurende vijf
nieuwe jaren blijven gelden.
Artikel 7: Dit verdrag is opgemaakt in twee
origineele exemplaren, in de Russische en Est
landsche talen, op 28 September 1939 te Moskou,
(w.g.) Vyacheslav, Molotof, Karei Seiter.
De handelsovereenkomst voorziet in een toe
name van den handel tusschen Estland en Rus
land tot vier en een half maal den huidigen
omvang, en bepaalt het bedrag voor het han
delsverkeer tusschen beide staten op 39 mil-
lioen Estlandsche kronen. De Sovjet-Unie kent
aan de republiek Estland het recht toe goede
ren langs haar spoorlijnen en waterwegen te
vervoeren naar Moermansk, Soroka en de ha
vens der Zwarte Zee. Verder zal ook het ver
voer van Russische goederen door Estlandsche
havens sterk toenemen.
PARIJS, 29 Sept. (Havas). Het legerbe-
richt van den ochtend van den 29sten Sep
tember luidt:
Aan het geheele front is het een kalme
nacht geweest. Onze verkenningstroepen
waren actief, met name ten Westen van
Saarbniecken.
Het opperbevel der Rijksweermacht maakt
bekend, dat in het Westen gevechtshandelingen
plaats vonden der grondstrijdkrachten zooals
tot nu toe. Bij luchtgevechten werd bij Wissem-
bourg een Fransch, bij Osnabrück een Britsch
vliegtuig omlaag geschoten.
LONDEN, 29 Sept. (Havas). Een escadrille
Duitsche bombardementsvliegtuigen heeft gis
teren geprobeerd Schotland te bereiken, doch
hun poging is mislukt, daar verscheidene En
gelsche jachtvliegtuigen, die hun tegemoet waren
gezonden, de vijandelijke vliegtuigen genoopt
hebben de vlucht te nemen.
zit prettiger!!
DUITSCHLAND EN RUSLAND DEE
LEN POLEN.
Berlijn en Moskou sluiten verder een
grens en vriendschapsverdrag, en een
economisch accoord van wijde strekking.
Estland sluit met Rusland een verdrag
van wederzijdschen bijstand en een han
delsaccoord.
H. M. de Koningin zal morgenochtend
de spoorw^egtentoonstelling in de hoofd
stad bezoeken.
MOSKOU, 29 Sept. (Tass). Het communi
qué van den generalen staf van het Roode Le
ger van arbeiders en boeren vermeldt over de
operaties op 28 September:
Op 28 September hebben de troepen van het
Roode Leger bij de voortzetting van den op-
marsch naar de demarcatielijn de linie Graevo
PeremyshlUstrzhikid bereikt.
Bij de voortzetting der operaties tot liquida
tie van de overblijfselen der Poolsche troepen
in westelijk Byelo-Rusland en de westelijke
Oekraine, hebben de troepen van het roode le
ger vijf cavalerieregimenten met 15 stuks ge
schut in de buurt van Krukenitse Bedes gevan
gen genomen en ontwapend, en afzonderlijke
groepen Poolsche militairen geliquideerd.
Uit Rapoejiniee aan de Roemeensche
grens wordt aan Havas gemeld, dat in de
door de Russische troepen bezette Oekrain-
sche streken het normale leven hervat is,
ondanks de snelle verandering der inwendige
organisatie. De kerken blijven open, doch de
priesters mochten niet in priestergewaad
verschijnen. Er is op aangedrongen, dat de
kinderen weer naar school gaan.
Verscheidene Poolsche officieren zouden te
rechtgesteld zijn. De strijd schijnt evenwel uit
sluitend tegen de Poolsche grondbezitters ge
richt te zijn. De Russen beweren de bevolking
vrede en welvaart te brengen.
TOKIO, 29 Sept. (Domei) In antwoord op
een desbetreffende vraag heeft de woordvoerder
van het ministerie van Buitenlandsche Zaken
uiteengezet, dat de Japansche regeering niet
door de Britsche regeering is aangezocht voor
een hervatting der besprekingen te Tokio.
Indien Groot-Brittannië een hervatting der
besprekingen wenscht, aldus de woordvoerder,
zou het zich tot Japan moeten wenden.
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
VOOR HET GEHEELE LAND:
Overwegend droog, meest zwaar bewolkt,
zachter des nachts in het Zuidoosten, ove-
rigens weinig verandering in temperatuur,
zwakke tot matige wind uit uitecnloopen-
de richtingen.
Zon op G.55 onder 18.45. Licht op 19.15. If
Maan op 18.55 onder 7.47. L.K. 6 Oct.
.liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiii.
