Vandaag houdt Urk op
eiland te zijn
een
FINANCIEN
Wij luisteren naar...
ISOLEMENT VAN VELE
EEUWEN VERBROKEN
NA DE RAMP MET DE
„JAN VAN GELDER"
Dagfilm
Waterstanden
DINSDAG 3 OCTOBER 1939
Reeds is de oude tijd
er geliquideerd
Herinnering aan de
bloedreizen
De beide zwaargewonden ver-
keeren niet in levensgevaar
Geldboete geëischt
tege^x Kamerlid
LOTERIJ KW EST IE TE SOEST
KOLENDAMPVERGIFTIGING
Onder boerenwagen geraakt en
gedood
De Hanze in het Aartsbisdom
Veertig jaar geprofest
Sinds de „ommele bommele steen" werd weggebaggerdzijn er op het eiland geen
echte Urkertjes meer geboren. Op de joto het nieuwe Urk tusschen het oude
MARKTEN
Woensdag 4 October
481e STAATSLOTERIJ
POSTVLUCHTEN
p
s
R.K. UNIVERSITEIT
o.co
o.co
o.co
m
••1
(Van onzen specialen verslaggever)
Overal houden zij rekening mee, de
ingenieurs van de Zuiderzeewerken. Nu
hebben zij ook prompt den „ommele bom-
mele steen" weggebaggerd, dien goeden
trouwen „ommele bommele", waar sinds
menschenheugenis de kleine Urkertjes van
daan kwamen.
Want de ooievaar placht Urk niet te
bezoeken; kleine eilandertjes, daar zorg
de de „ommele bommele" voor, de groote
zwerfsteen, pal aan den voet van de
kaap, waar zich met Westenwind geheim
zinnige branding-rafels vertoonden. Bij
storm en ontij dorsten de Urker kinderen,
wanneer zij over den berg moesten, daar
eigenlijk niet goed passeeren, uit angst
voor kollen en zelfs wanneer de zon hoog
aan den hemel stond, de blanke cirkel der
zee zoo vredig om het eiland lag,'keken zij
toch met gepasten eerbied naar de plek,
waar de „ommele bommele" altoos met een
lichte beweging ook in het blakste water,
als de rugvin van een groote visch, zjjn
aanwezigheid verried.
Nu echter hebben ronkende baggermolens
in hun gretig happen naar kostelijk keileem
den „ommele bommele" van zijn plaats ge
haald en spoorloos doen verdwijnen. En dat
was goed gezien van de ingenieurs en de
door hen geïnstrueerde molenbazen. Urks
dagen waren immers geteld Vandaag nog,
binnen enkele uren, minutenis de
historie van het oude Urk afgesloten en in
het nieuwe, welks geschiedenis begint, is
voor het menschenslag, dat op het eiland
placht geboren te worden, geen plaats meer.
Urk niet langer een eilana! Men kan het
zich nauwelijks realiseeren. Nergens toch, bin
nen onze grenzen, tenzij misschien op het na
burig Schokland, was de zee-omslotenheid
zoo volkomen als juist hier op die eenzame
leemklont, welke zich in het hart der oude
Zuiderzee verhief, dien wonderlijken hobbel
midden in het water, naar alle zijden door
riffen en steenklippen omringd, welke de on
toegankelijkheid van dit eeuwenoude visschers-
nest, eertijds zelfs berucht om zijn kapers en
jutters, neg vergrootten. En men moet zelf
enkele dagen achtereen op het eiland zijn ge
weest, wanneer zoo'n oppermachtige storm
draafde en roste over zee, de zwalpende, schui
mende golven rusteloos voortjoeg tegen de
schoeiing, op het basalt, om er de atmosfeer te
kennen, eenzaam en norsch, met iets verbetens
als van een besprongen dier. dat zich verzet.
En welk een wonderlijk volk, dat hier in
dit isolement zijn kracht vond en zijn zelf
verzekerdheid. Wie ooit doorgrondde ,Me
Gothische starheid en Gothische verzwe-
genheid" van dit menschenslag, zooals het,
wellicht eenig in ons land, in zijn volkomen
afgeslotenheid door de eeuwen heen zich
zelf was gebleven. Kijk ze nog aan, die
Urker mannen en jongkerels met hun stugge
braniekuiven, de karapoes brutaal achter-
uitgeschoven tot op het linkeroor, het
glimmen der gouden knoopen boven het
rood gestreepte baadje, vuisten in den die-
zak der korte pofbroek met zilveren gespen,
opengewerkte zwarte kousen om de ge
spierde beenen. Zeevolk zonder weerga, ge
boren en getogen in den eeuwig zilten wind,
hoog om die steile rots. Was het niet
méér dan verzinsel voor kleine kinderen,
dat het Urker volksgeloof zijn herkomst
verwees naar dat steenrif, ergens onder zijn
kust in zee?
Een sterke clan-geest verbond er de menschen
Urk vrijt Urk en geen vreemde zou er
zich mengen in wat het eiland aanging. Sterk
en star ook in het geloof, in een volkomen
zielsgerustheid. Zoo leefde dit volk, de tijden
door, temidden der zee en van die zee, gelijke
lijk gerichte gemeenschap in haar eenheid van
religie, bedrijf en zeden, onveranderd zichzelf
gebleven naar buiten en ook van binnen.
Urker leven; hoe vaak hebben wij er deel
aan gehad, nu al weer zoo lang geleden, toen
alles nog nagenoeg gaaf was. Onvergetelijk
immers, zoo'n Pinkster-Zaterdag op het eiland,
als de booten van den vastewal het jongvolk
thuis brachten, meisjes uit hun dienst, kerels
van de schepen. De gansche vloot thuis, van
Noord- en Zuiderzee, wuivende sluiers der net
ten hoog van de masten. En dan het feestelijk
beweeg der vroolijke paren in de smalle hel
lende straatjes, omhoog tegen den Urker berg,
waar de vuurtoren staat en de dooden rusten,
zooals op alle eilanden, op de beste en veiligste
plek. De wandeling „om Top", zoo kuierender-
wijs heel het groene buitenland om tot bij „de
Staart", waar 's zomers de zeehonden zich
vreedzaam lagen te zonnen. De statige kerk
gang der hoogtijdagen, het eendrachtig opgaan
van een gansche gemeenschap, terwijl de ar
beid rust naar 'sHeeren gebod. Ook de ruige
pret, het wilde uitvieren van het jonge bloed
met Breêrosche boertigheid, gepekeld en driest.
Is het nog altijd populaire „Overal en overal,
waar de meisjes zijn" niet van de toffe jongens
van Urk afkomstig?
Maar ze mochten er wezen, die toffe jongens,
op hun plaats aan het roer, aan de netten, in
den dagelijkschen strijd om het bestaan met
Modern Urk. Nog draagt het meisje de
oude bekoorlijke dracht van het eiland,
maar haar meeste vriendinnen zijn al
in burgerkleeren gegaan, „in politiek"
zooals dat op Urk heet
den inzet van de kracht hunner spierige lijven,
heel den ernst en toewijding van hun visschers-
man-zijn.
En men behoeft niet de reisverhalen van
Amundsen of Nansen te lezen voor een stuk
barre Poolromantiek, die hier op Urk telken
male weer harde werkelijkheid werd in de
„bloedreizen" met de ijsvlet over de toegevroren
Zuiderzee, wintersche verlatenheid van soms
huizenhoog gekruide ijsbergen, van vlakten,
nu eens hard en puntig, vol scherp opstaande
schotsen, dan weer broos en kreunend-dun, vol
onverwachtsche sleuven en wakken. Dan sleep
ten die Urker kerels de slee-schuit door de ijs
woestijn naar Kampen of Enkhuizen, baarlijke
Poolduivels gelijk, met hun vastgesjorde Zuid-
Westers, zware jassen, hooge laarzen met punten
en sporen, ijspieken en lantaarns. Uren en uren
vaak duurden deze „bloedreizen", zelfs voor de
meest geharden een martelende beproeving.
Eentonig klonk de tempo-gevende roep „éééén-
Twééé-óóóó!" door die doodsche verstar
ring, de volkomen stilte der onafzienbare ijszee
Herhaaldelijk zakte 'n looper weg door den plots
dunnen ijsvloer, schoof de vlet in groote, donkere
wakken, voortgeroeid naar een volgend ijsveld
soms ook schoot zij vast, onwrikbaar in brokke
lende, stapelende schotsen, die met pieken en
bijlen moesten worden versplinterd en verwij
derd
Onverschrokken, telkens weer, iederen
barren winter opnieuw, heeft de ijsvlet aldus
haar „bloedreizen" gemaakt, om post te
halen, onmisbaren leeftocht voor het eiland,
ingesloten door pak-ijs, mist en verraderlijk
water, een schier onwerkelijke noodzaak in
ons hyper-gecultiveerde landje. Romantiek
der ontbering, van bitter-harde prestatie,
ver binnen de eigen, veilige grenzen, pal
naast de deur!
Thans behooren de „bloedreizen" tot het
verleden. Reeds eenige jaren verloste de
K.L.M. het ijs-omsloten Urk uit zijn isole
ment en van heden af, wanneer het laatst
gedichte gat ook behoorlijk is voltooid, kun
nen de Urkers met de fiets langs de schoei-
ingj van den dijk naar Lemmer peddelen.
Vandaag is Urk geen eiland meer. Als de kei-
Ieemkluiten het laatste borrelende, sijpelende
water bij geloei van sirenen en gegil van fluiten
zullen hebben verdrongen en het dijklichaam
zich sluit, is een geheel nieuwe phase in zijn
bestaan begonnen, een andere tijd, waarop het
oude Urk zich al sinds vele jaren geleidelijk aan
heeft ingesteld. Want Urk is al reeds lang het
oude Urk niet meer, het eens zoo mooie, ruige,
kantige visschersnest. Moderne huizen met ver
diepingen, balcons en veranda's, verrezen in de
oude buurten tusschen de groen houten gevels en
uitgebouwd, zoo'n echt Urker fort. Geheel
nieuwe wijken zijn gebouwd, karakterloos, zon
der een poging, zich bij het bestaande althans
in uiterlijk aan te passen.
En ook de menschen werden „modem". Urker
vrouwen en meisjes, merkwaardig genoeg hier
minder vasthoudend dan de mannen,, legden
hun prachtige kleeding af: de fijn geplooide
hullen, de zilveren oorijzers met gouden knop
jes, die zulke grappige kuiltjes in de Urker
meisjeswangen drukken, granaten halskettin
gen, gebloemde kraplappen, alles eenmaal door
Theo Molkenboer geprezen als het beste voor
beeld van een aesthetisch geheel in onze natio
nale vrouwendracht. Wat tenslotte de toekomst
belooft, kijk maar naar het uitgaan der scholen:
niet één Urker jongen of meisje meer in cos-
tuum. De verandering heeft zich grondig vol
trokken; eer men het zich nog bewust werd is
een rijk stuk volkseigen schoonheid in betrek
kelijk zeer korten tijd verloren gegaan.
De toestand van de twee gewonden van
de ramp met de „Jan van Gelder", n.l. de
kwartiermeester L. van Eyck, die een ern
stige beenbreuk had opgeloopen en van den
adspirant-kwartiermeester P. F. A. Aarens
is onveranderd.De toestand van beide slacht
offers is niet levensgevaarlijk.
In den bewogen tijd van de Osschc kwestie
hebben zich in de vergaderzaal van de Tweede
Kamer eenige ongeregeldheden voorgedaan.
Toen op 1 Maart een interpellatieverzoek van
het Kamerlid mr. M. M. Rost van Tonningen
(N.S.B.) betreffende deze kwestie niet werd toe
gestaan, hield dit lid een rede, die door den
voorzitter herhaaldelijk met de hamer moest
worden onderbroken. Ten slotte werd den spre
ker het woord ontnomen en hem het recht ont
zegd den verderen dag in het gebouw der Twee
de Kamer aanwezig te zijn, waarna de voorzitter
de vergadering schorste. Er ontstond daarna
nog eenig handgemeen tengevolge van het
woord „landverrader", dat het Kamerlid H. R.
den heer Rost van Tonningen toevoegde, deze
laatste heeft tegen den heer R. een klacht in
gediend wegens beleediging, welke klacht he
denmorgen voor de Haagsche rechtbank diende,
Verd. had verstek laten gaan.
Uit het verhoor van den beleedigde bleek, dat
de beleediging geschiedde oogenblikkelijk na de
sluiting van de vergadering. Een voorgelezen
proces-verbaal toonde voorts aan, dat verrd.
erkende, het woord landverrader den heer Rost
van Tonningen te hebben toegevoegd.
De officier van jjustitie, jhd. dr. L. H. K. C.
van Asch van Wijck, was van oordeel, dat de
vergadering was gesloten, dus valt de gedraging
van verd. onder het gemeene recht. Men mag
echter niet zeggen: nu ja, even tevoren had hij
ht wel mogen zeggen. Dit is niet jujist, alleen
had dan de strafrechter er niet aan te pas kun
nen komen, doch de voorzitter. De uitlating
bljjft verboden.
Sprr. eischte tegen verd.. een geldboete van
€0 gulden of 60 dagen hechtenis.
De rerchtbank zal 17 October vonnis wijzen.
De Utrechtsche Rechtbank veroordeelde he
denmorgen den- 53-jarigen P. S„ houder van 'n
loterijkantoor te Soest, wegens het onttrekken
van goederen aan het daarop gelegd beslag tot
twee jaar en zes maanden gevangenisstraf met
aftrek van preventieve hechtenis. De eisch was
drie jaar, eveneens met aftrek van preventieve
hechtenis.
In een perceel aan de Ibisstraat in Badhoeve
dorp (gem. Haarlemmermeer) heeft zich een
geval van kolendampvergiftiging voorgedaan.
De bewoner B. was slechts drie maanden ge
huwd en woonde ongeveer zeven weken in dat
perceel, dat geheel nieuw was en voor het eerst
bewoond werd.
De nieuwe kachel brandde slecht en men nam
een benauwde lucht waar.
De heer B. bemerkte echter des avonds niets
van kolendamp, al kreeg hij ook al spoedig
hoofdpijn. Hij en zijn vrouw zijn vroeg te bed
gegaan, 's Morgens kon B. nauwelijks meer op
staan, zoodat hij zich kruipende naar een raam
begaf en zoo de aandacht van een passeerenden
melkboer trok, wiens hulp hij inriep. Dokter S.
was spoedig gewaarschuwd, doch deze kon
slechts het noodlottige gevolg van kolendamp
vergiftiging constateeren bij mevr. B.. die reeds
overleden was.
Maandagmiddag is het tienjarig dochtertje
van den heer H. Klein te Aarlanderveen onder
een drie-wieligen boerenwagen geraakt, waarop
het kind was geklommen, om mee naar school te
rijden. Het meisje kreeg, toen het van den wa
gen wilde springen, een der wielen over het
lichaam en was op slag dood.
De R.K. Middenstandsbond in het Aartsbis
dom, welke oorspronkelijk zijn groote najaars
vergadering (Centrale Raadsvergadering) op 26
October wilde houden, heeft dezen datum gewij
zigd en thans zal deze jaarvergadering definitief
gehouden worden op Woensdag 8 November a.s.
in de feestzaal van Hotel Noord-Brabant te
Utrecht.
Als spreker zal optreden de Hoogedelgestr.
heer mr. F. J. H. Bachg, lid van de Tweede Ka
mer.
De eerw. zuster Veroniqufe (in de wereld Hen-
drika ter Haak) is 4 October veertig jaar in de
Orde der Zusters Franciscanessen te Dongen.
GRONINGEN, 3 Oct. Veemarkt. Kalf- en
melkkoeien le kw. 240250, 2e kw, 190 210, 3e
kw. 120150; kalfvaarzen le kw. 200210, 2e
kw. 120150; vroegm. koeien le kw. 180220,
2e kw. 140170; vare koeien le kw. 150170,
2e kw. 120140; vaarzen le kw. 120—150; stie
ren le kw. 4950 ct„ 2e kw. 3944 ct. per kg.,
kalveren en pinken 55110 per stuk, slachtvee
le kw. 63—65, 2e kw. 48—50, 3e kW. 38—40 ct.,
vette kalveren le kw. 74—78 ct., 2e kw. 64—68
ct. per kg., melkschapen 1216, weideschapen
12—18, vete lammeren 11—14, vette schapen le
kw. 26—30, 2e kw. 16—20, biggen 11—14 per
stuk, idem 1.80—2.20 de week, vette varkens le
kw. 62—65, 2e kw. 5(4-58 ct., zouters 54—56 ct.
Aanvoer 703 runderen. 401 klaveren, 1140 scha
pen, 613 varkens, 131 biggen, 19 paarden.
BODEGRAVEN. 3 Oct. Aangevoerd 349 partijen
Goudsche kaas, alles met R.M., totaal 15705 stuks,
wegende 141345 kg. le soort 36.0038. 2e soort
32.0035, zwaardere tot 40.00. Handel matig.
PURMEREND, 3 Oct. Eierenveiling. Aan
voer 110.000 eendeneieren 2.753 per 100 stuks,
kleine eieren 1.802.65 per 100 stuks, 70.000
kipeieren 3.205.40 per 100 stuks.
PURMEREND, 3 Oct. Gemeent. Kaas-
beurs. Verhandeld 20 partijen, tyegende 95000
kg. Handel goed. Hoogste prijs 33 per 50 kg
5 stapels kleine boeren 30 per 50 kg., 1 stapel
volvette 32 per 50 kg. 803 1/2 kg. boter: melk-
boter 1.451.55 per kg., handel matig; 965 run
deren: 450 vette koeien 6374 ct. per kg., han
del matig; 425 gelde en melkkoeien 120260
per stuk, handel matig: 90 stieren 48—58 ct.
per kg., handel matig; 26 paarden 100—290 per
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 M.
NCRV-Uitzending
8.00 Eventueel berichten ANP, 8.15 Gra-
mofoonmuziek, 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15
Viool piano en gramofoonmuziek, 12.15 Gra-
mofoonmuziek, 12.30 Damesensemble Van
Eden en gramofoanmuziek. (Om 12.45 Even
tueel berichten ANP), 2.00 Jramofoonmuziek,
2.45 Mond-accordeonvereeniging ..De kleine
Bazuin" en gramofoonmuziek. 3.30 Het Trio
Beute-Zepparoni-Hemerik en gramofoonmu
ziek (3.554.00 Pauze), 5.45 Gramofoonmu
ziek, 6.30 Taalles en causerie over het Binnen-
aanvaringsreglement, 7.00 Berichten, 7.15 Voer
postzegelverzamelaars. 8.00 Berichten ANP.
herhaling SOS-oerichten, 8.15 Arnhemsche or-
kestvereen'ging en soliste, 9.20 Vervolg concert
10.10 Berichten ANP, actueel halfuur, 10.40
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
VARA-Uitzending
8.00 Berichten ANP. 8.15 Gramofoonmuziek,
9.30 Causerie „Onze keuken", 10.20 Voor ar
beiders in de Continubedrijven, 11.00 Causerie
..Humor in net kinderleven" 12.00 VARA-ork.,
12 45 Berichten ANP. 12.55 Gramofoonmuziek.
I.001 45 VARA-orkest, 2.30 Gramofoonmu-
;ek, 5.3C VARA-orkest, 7.00 VARA-Kalender,
8.00 Herhaling SOS-berichten, 8.03 Berichten
ANP, VARA-Varia. 8.15 Vraag en antwoord
8.30 Het Rosian-orkest. 10.00 VARA-orke-t.
II.00 Berichten ANP. 11.10 VARA-strijkorkest.
11.3012.00. Gramofoonmuziek.
KEULEN. 456 M.
6.20 Gramofoonmuziek. 7.30 Gevaric rd
concert. 8.50 Omroep-Amussmentssextet, 10.30
Gramofoonmuziek. 11.00 Strijkkwartet, 11.20
Militair orkest. 12.20 Omroeporkest, 2.35 Popu
lair concert, 3.35 Zang. 4.20 Solistenconcert,
5.30 Gramofoonmuziek, 6.00 Volksliederencon-
cert, 6.20 Concerten.
BRUSSEL. 322 en 484 M.
322 M.
12lfe0 en 1.302.20 Gramofoonmuziek. 5.20
Het strijktrio Wigy, 6.45. 7.20 en 7.45 Gramo-
fconmuziek. 8.20 „Mitternachtstango", ope
rette, 10.3011.20 Gramofoonmuziek.
484 M.
12.35. 1.302.20 en 5.20 Gramofoonmuziek,
5.35 Vioolvoordrachf, 6.00. 6.35 en 7.05 Gra
mofoonmuziek, 8.20 Uitzending voor soldaten,
8.50 Het Ruhlmann-orkest en solisten. 9.15
Het Belgische Nationale orkest en solisten,
11.0011 20 Dansmuziek (gr.pl.).
DEUTSCHLANDSBNDEK, 1571 M.
8.40 Veldpcstprogramma, 9.05 Gevarieerd
concert. 10.40 Otto Dobrindt's orkest. Hierna
tot 1.20 Nachtconcart.
stuk, handel matig; 139 vette en graskalveren
60—80 ct. per kg., idem 3065 per stuk; 266
nuchtere fok- en slachtkalveren, slacht 811,
fok 1419 per stuk, handel vlug; 189 vette var
kens 6067 ct. per kg., handel vlug; 29 magere
varkens 2536 per stuk. handel matig; 225 big
gen 1422 per stuk; 3364 schapen 2026 per
sti^k, handel matig; 68 bokken 311 per stuk.
handel matig: 1100 jonge hanen 4047 ct. per
kg., N. H. blauwe piepkuikens 45—50 ct. per
kg., 800 eenden 2050 ct. per stuk. 266 ganzen
1.60—3.20 per stuk. Eendeieren 2.50, kipeieren
4.755.25 per 100 stuks.
ROTTERDAM, 3 Oct. Veemarkt. Aange
voerd werden: 199 paarden, 30 veulens, 1180
magere runderen, 1030 vette runderen, 53 vet
te kalveren, 524 graskalveren, 862 nuchtere kal
veren, 711 schapen en lammeren, 3 varkens,
122 bokken en geiten. Prijzen per kg.: Vette
koeien le kw. 76, 2e kw. 62, 3e kw. 4050; vet
te ossen le kw. 70, 2e kw. 64. 3e kw. 4252;
stieren le kw. 67, 2e kw. 58, 3e kw. 50; vette
kalveren le kw. 95, 2e kw. 78, 3e kw. 5065;
schapen le kw. 45, 2e kw. 40, 3e kw. 35; lam
meren le kw. 50. 2e kw. 45, 3e kw. 40; gras
kalveren 2e kw. 52, 3e kw. 40; nuchtere kalve
ren le kw. 47, 2e kw. 42, 3e kw. 37; slachtpaar-
den le kw. 60, 2e kw. 51, 3e kw. 41. Prijzen per
stuk: Schapen le kw. 23, 2e kw 19, 3e kw. 17;
lammeren le kw. 19, 2e kw. 15, 3e kw. 10; nuch
tere slachtkalveren le kw. 11.50. 2e kw. 9, 3e
kw. 6; idem fokkalveren le kw. 20, 2e kw. 16,
3e kw. 12; slachtpaarden le kw. 260, 2e kw.
200, 3e kw. 130; werkpaarden le kw. 400, 2e
kw. 280, 3e kw. 180; hitten le kw. 260, 2e kw.
220, 3e kw. 140; veulens le kw. 90, 2e kw. 60,
3e kw. 40; stieren le kw. 310, 2e kw. 240, 3e
kw. 160; kalfkoeien le kw. 250, 2e kw. 180, 3e
kw. 130; melkkoeien le kw. 240, 2e kw. 180, ?e
kw. 130; varekoeien le kw. 195, 2e kw. 150, 3e
kw. 130; vaarzen le kw. 150, 2e kw. 130, 3e kw.
100; pinken le kw. 110, 2e kw. 90. 3e kw. 70;
graskalveren le kw. 53, 2e kw. 33, 3e kw. 20;
bokken en geiten le kw. 11, 2e kw. 7, 3e kw. 4.
Overzicht: Vette koeien en .ossen: aanvoer
iets kleiner, handel matig, prijzen iets lager,
prima koe 80 ct., prima os 74 ct., stieren: aan
voer als vorige week, handel stroef, prijzen le
en 2e kw. iets stijver, 3e kw. onveranderd; vet
te kalveren: aanvoer klein, handel matig, prij
zen als gisteren; schapen en lammeren: aan
voer iets grooter, handel kalm, prijzen als gis
teren; nuchtere slacht- en fokkalveren: aan
voer iets korter, handel goed, prijzen ietshoo-
ger; veulens: aanvoer matig, handel vlot, prij
zen beste veulens iets duurder, overigens on
veranderd; paarden: aanvoer korter, handel
stug, prijzen voor slacht- en werkpaarden
staande, hitten iets duurder; kalf- en melk
koeien: aanvoer gelijk vorige week, handel stil,
prijshoudend; varekoeien: aanvoer iets ruimer,
handel kalm, prijzen onveranderd; vaarzen en
pinken: aanvoer iets grooter, handel slecht,
prijzen niet hooger; graskalveren: aanvoer
groot, handel, redelijk, prijzen iets stijver; bok
ken en geitenaanvoer iets kleiner, handel
vlug, prijzen iets hooger.
NOORDSCHARWOUDE, 3 Oct. 5400 kg.
roode kool 2.30—3.50; 2200 kg. gele kool 2.50—
3.00; 39200 kg. uien 2.86—3.00; grove uien 2.86—
3.10; drieling uien 1.90—2.20; nep uien 4.20
4.70; 9300 kg. peen 1.40—2.00; kleine peen 1.00;
2900 kg. bieten 80—2.10; 18300 kg. aardappelen:
Bonken 1.601.80; Schotsche Muis 1.801.90;
Drieling Muis 1.20; Blauwe Eigenheimers 2.10
2.40; 57Ó0 kg. slaboonen 7.5013.00.
LEIDEN, 3 Oct- Veemarkt. Totaal aangevoerd
136 stuks. Zwaar 128 en licht 8. Noteering zwaar
gewicht 69 tot 71. Handel vlot. Lichte soort geen
noteering.
BROEK OP LANGENDIJK, 3 Oct. 48000 Kg.
Roode kool 1.604.50. 30000 Kg. Gele kool 1.50
3.10. 1500 Kg. Deensche witte kool 1.70. 4850 Sa-
voye kool 22.90. 48000 Kg. Uien 2.803. Grove
uien 2.802.90. Drieling uien 1.702.20. Nep uien
4.60—5.10. 16000 Kg. Peen 1—2. 4200 Kg. Bieten
80—2.50. 100 stuks Bloemkool 11.60—14.70. 2e srt.
2.80—3.80. 125 Kg. Tomaten 5.90. C 5.00. 215 Kg.
Peen 1.50. 16000 Kg. Aardappelen. Zeeuwsche
Blauwen 2.903.00. Bevelanders 2.00. Eigenhei
mers 1501.80. BI. Eigenmeimers 22.50. 141000
Kg. vroege Witte kool 901.70. 4000 str. Andijvie
1.30. 175 Kg. Snijboonen 18.3020.30- 2150 Kg.
Slaboonen 6.40—13.00. 1000 Kg. Druiven: Fran-
kendalers 14.70.. Alicante 1516.80.
SCHAGEN, 2 Oct. Paardenmarkt. Op de ge
houden paardenmarkt werden 217 stuks aange
voerd'. Veulens 75.00130, l'/2 -jarige paarden
190.00225, 214-jarige paarden "200.00250. rij-
tulgpaarden 300.00—500, werkpaarden 150.00—
500, slachtpaarden 180.00275, hitten 80.00280.
Handel goed.
VENLO. 2 Oct. Coöp. Veilingsver. Venlo Aan
gevoerd 2.172.300 eieren. Kipeieren 4.20—5.20. ld.
kleine 33.50. eendeieren 2403 per 100 stuks.
VINKEVEEN, 2 Oct. Coöp. Groenten, en Fruit
veiling „Vinkeveen". Spersieboonen 16.0017, Kas-
snijboonen 23.0028, idem stek 12.5015, Pronk-
fcoonen 3.006, Stamspersieboonen 17.00, Tomaten
4.00—10, Spinazie 5.00—8, Postelein 8.40—9.80 per
100 kg. Bloemkool 3.60—8.80, Kropsla 0.60—2.80,
KomKommers 1.005, Andijvie 1002, Bleeksel-
derie 1.00—7 per 100 stuks. Peen 1.004, Peterse
lie 1.301.70 per 100 bos.
TIEL, 2 Oct. N Rogge 1939 A 8.00. Wtntergerst
8.00, Zomergerst 8.40. Zomercerst 7.00, alles per
100 kg. Aanvoer eieren 12000 stuks, prijs 55.50
per 100 stuks particulier 6.00 per 100 st. Heneie
ren 3.50—3.75 per 100 stuks. Boter 1.40 per kg.
Op de heden gehouden varkensmarkt waren de
prijzen der varkens 20.0060. biggen 15.00--20.
Veemarkt. Vetvee: le kwal. 3436. 2e kwal. 31
—33. 3e kwal 28—30 cent ner Wond s'acht-rewicht.
Kalfkoeien 170.00—220, kalfv-nrzen 160.00—200.
hokkelingen 90.00—130. Voor vetvee was nogal
vraag met vaste prijzen.
(Niet officieel)
5de klasse, 10de lijst
Trekking van Dinsdag 3 October 1939
Hooge Prijzer
1000.— 14036 15142 17373 18086
400.— 2822 3434 4687 5170 13754 14508
200.— 7526 7676 18912
100.— 3296 3361 5744 6578 6647 11516 11789
18476
18936
19403
19440
20892
Prijzen van 70.
1010
1024
1065
1241
1374
1380
1425
1427
1464
1509
1527
1551
1570
1614
1823
1878
1887
1957
2081
2260
2372
2375
2442
2443
2502
2574
2597
2648
2762
2950
2993
3020
3261
3330
3357
3488
3510
3537
3611
3697
3787
3901
4670
4045
4289
4322
4376
4469
4591
4600
4699
5051
5056
5101
5466
5472
5508
5530
5574
5650
5773
6067
6101
6314
6322
6574
6679
6744
6865
6999
7025
7063
7065
7100
7133
7137
7236
7347
7452
7546
7567
7605
7613
7646
7658
7730
7857
7945
8238
8393
8430
8581
8799
8823
8912
9151
9156
9171
9300
9528
9543
9677
9693
9735
9800
9887
9953
10051
10099
10264
10432
10445
10461
10509
10649
10688
10709
10732
10822
10887
10892
11137
11252
11321
11328
11338
11473
11520
11584
11707
11730
11844
11967
12112
12155
12209
12318
12425
12484
12535
12622
12658
12714
12847
12857
12909
12951
12961
13000
13094
13351
13380
13513
13789
13891
14001
14042
14174
14222
14319
14340
14480
14507
14683
14777
14949
15018
15038
15076
15085
15268
15286
15372
15512
15683
15946
15971
16266
16277
16303
16335
16465
16491
16495
16637
16731
16891
17073
17278
17453
17604
17614
17628
17957
18062
18367
18461
19148
19270
19286
19319
19341
19501
19524
19596
19612
19710
19788
19840
19843
19862
19997
20032
20037
20348
20453
20520
20685
20778
20826
20996
21115
21176
21233
21407
21481
21488
21500
21604
21624
21955
1018
1105
1336
1532
1674
1846
2150
2352
5220
2550
2823
3066
3331
3489
3682
3897
4248
4520
4704
4822
9460
1028 1033
1131 1176
1351 1419
1547 1580
1708 1719
1880 1944
2167 2178
2354 2465
Nieten
1061 1066
1213 1258
1422 1445
1590 1591
1754 1768
1997 2024
2179 2194
2410 2448
3219
3371
3549
3752
4088
4337
2563 2578
2831 2866
3198
3333
3490
3699
4084
4308
4544 4584
4718 4750
4861 4872
4963 4998
5160 5169 5213
5306 5348 5375
5618 5636 5663
6033 6075 6110
6182 6185 6258
6470 6502 6507
6697 6820 6863
7033 7096 7114
7229 7244 7324
7455 7475 7489
7662 7678 7732
7972 7989 8003
8127 8181 8195
8360 8368 8377
8465 8492 8494
8652 8742 8753
8948 8959 8967
9136 9165 9214
9440 9451 9466
9571 9585 9607
9755 9824 9927
10141 10169 10187
10303 10350 10420
10535 10567 10581
10854 10889 10990
11011 11038 11062
11184
11191 11216 11371
11627 11645 11651
11884 11911 11936
12203 12237 12244
12501 12529 12559
12749 12813 12829
12923 12948 12958
13124 13140 13151
13262 13328 13369
13568 13579 13619
13863 14038 14066
14175 14204 14220
14476 14482 14484
14697 14701 14741
14900 14914 14955
15135 15200 15245
15381 15382 15436
15505 15532 15596
15851 15872 15882
16106 16134 16155
16371 16375 16376
16562 16586 16596
16804 16805 16808
16929 16998 17014
17187 17192 17231
17399 17424 17460
17693 17735 17744
17974 18053 18093
18229 18243 18252
18470 18523 18540
18664 18722 18737
19028 19100 19102
19289 19294 19317
19562 19582 19589
19664 19679 19703
19863 20040 20048
20164 20209 20286
20616 20647 20648
20782 20822 20832
20972 20992 21069
21382 21412 21445
21563 21568 21575
21693 21749 21754
21888 21938 21967
Verbetering: 5e
2600
2877
3264
3404
3620
3762
4100
4407
4602
4753
4878
50C -
5215
5412
5678
6131
6276
6531
6875
7132
7375
7494
7743
8028
8221
8393
8497
8777
9027
9234
9471
9626
9946
10207
10440
10667
10926
11063
11447
11652
11963
12342
12612
12831
12960
13156
13492
13676
14076
14221
14558
14758
14999
15265
15437
15627
15979
16207
16444
16624
16814
17021
17247
17478
17789
18100
18275
18543
18893
19164
19331
19611
19714
20081
20387
20733
20858
21082
21451
21580
21788
21977
2663
2917
3281
3415
3624
3763
4126
4424
4639
4761
4889
5006
5261
5421
5701
6144
6293
6586
6877
7157
7390
7499
7829
8050
8242
8395
8525
8789
9031
9329
9518
9687
10083
10232
10463
10755
10932
11080
11470
11790
11984
12373
12620
12841
13016
13198
13507
13677
14113
14241
14653
14787
15005
15297
15475
15697
15993
16282
16458
16663
16816
17038
17268
17557
17807
18129
18316
18549
18934
19165
19371
19617
19757
20083
20434
20737
20917
21158
21459
21593
21789
21988
1069
1288
1508
1615
1786
2033
2246
2491
2795
2932
3290
3457
3659
3798
4152
4427
4656
4791
4895
5125
5278
5440
5821
6155
0331
6598
6919
7182
7420
7505
7855
8086
8250
8409
8548
8808
9038
9334
9552
9702
10091
10248
10482
10772
10973
11109
11502
11800
12063
12418
12662
12879
13075
33203
13547
13776
14115
14347
14675
14788
15007
15306
15476
15728
16040
16295
16471
16685
16835
17065
17280
17586
17812
18131
18333
18577
18938
19229
19470
19623
19777
20100
20484
20741
20920
21249
21487
21596
21834
1096
1300
1516
1643
1825
2106
2250
2496
2813
2979
3312
3463
3677
3891
4156
4441
4700
4792
4931
5136
5286
5465
5849
6165
6376
6658
6973
7194
7442
7506
7920
8106
8274
8429
8569
8888
9078
9350
9561
9720
10107
10266
10496
10790
10981
11134
11513
11824
12082
12423
12712
12891
13089
13234
13565
13782
14122
14421
14680
14793
15011
15352
15485
15827
16052
16297
16530
16733
16895
17117
17376
17631
17929
18162
18384
18615
18994
19262
19518
19660
19793
20129
20503
20774
20934
21319
21516
21611
21872
109C
1321
1521
1667
1834
2133
2309
2500
2819
2990
3314
3476
3680
3895
415"
4506
4701
4808
4949
5137
5289
5557
6025
6173
6459
6672
7016
7209
7447
7507
7922
8124
8353
8443
8600
8935
9099
9386
9569
9746
10117
10331
10513
10816
11006
11151
11528
11864
12110
12500
12717
12913
13105
13255
13567
13795
14146
14469
14692
14891
15079
15370
15499
15839
16065
16315
16555
16748
16917
17140
17386
17685
17971
18195
18403
18641
19005
19278
19530
19663
19837
20156
20544
20781
20941
21338
21550
21644
21882
Klasse 9e lijst 9779 m.z. 9777
HEEN
TERUG
Driemaal
per week
s
rt
c«
TJ
M
luchtpost
C*
£5
c
c
*5
e
0)
s
naar Indié
CL
O
H
«S
n
Z
'5
CO
Sept.
Sept
AMSTERDAM
PARIJS
MARSEILLE.
NAPELS
2
28
ATHENE
RHODES
6
ALEXANDRIë.
2
28
2
LYDDA
BAGDAD
27
BASRAH
29
1
DJ ASK
28
KARACHI
JODHPUR
ALLAHABAD.
CALCUTTA.
29
1
RANGOON
29
BANGKOK
2
PENANG.
28
MEDAN
1
2
SINGAPORE
28
BANDOENG
2
2
De Union Minière du Haut Katanga f?
voornemens, maatregelen te treffen tot
verhooging der productie van allerlei soor
ten geraffineerd metaal, inzonderheid koper.
De Arbed is voornemens, te Esch twee
hoogovens, die in September j.l. waren ge
doofd, weer aan te steken. Ook walsma-
chines, welke destijds werden stilgelegd,
zullen weer in bedrijf worden gesteld. In
verband met de opleving van het bedrijf
zullen de loonen met slechts 12y2 pet. wor
den verlaagd, in plaats van een verlaging
van 25 pet. waartoe destijds was overge
gaan.
S
Het Internationale Rubber Restrictie Co
mité deelt mede, dat de netto-uitvoer van
rubber uit de restrictiélanden in Augustus
69.749 ton bedroeg, terwijl 73.525 ton was
toegestaan. In Juli bedroeg de uitvoer
84.405, tegen een toegestane hoeveelheid
van 73.225 ton.
De Britsche regeering is voornemens de
kolenproductie met 53 millioen ton per jaar
te doen toenemen boven het gemiddelde
van de laatste jaren.
De American Enka keert een interim
dividend uit van 1 per aandeel.
De National Distillers keert een onver
anderd kwartaal-dividend uit van 0.50 per
aandeel.
De General Gas and Electric overweegt
plannen tot vereenvoudiging harer finan-
cieele en commercieele positie; zij wil een
aantal dochterondernemingen opheffen en
in verband hiermede een obligatie-leening
aangaan.
De Amerikaansche warenhuizen boekten
in de afgeloopen week 3 pet. grootere ver-
koopen dan in de overeenkomstige week
van het vorig jaar.
De American Waterworks zal met Louis
ville een contract afsluiten voor de exploi
tatie van het gemeentelijk electriciteits-
bedrijf.
De Intern Tel and Tel boekte in het eer
ste half jaar aan bruto-inkomsten
$27.92 mill, tegen $29.83 mill, in het eerste
half jaar 1938 en een netto-winst van 3.23
mill, of 0.51 per aandeel, tegen 4.38 mill,
of 0.68 p. a.
De Amerikaansche bomvcontracten had
den in de week per 28 September een waar
de van 43.5 millioen, hetgeen 12 pet. min
der is dan in dezelfde week van het vorig
jaar. De particuliere bouwcontracten wa
ren echter met 64 pet. gestegen.
De Amerikaansche st aalproductie in de
Vereen. Staten bedraagt thans 87.5 pet. dér
capaciteit tegen 83.8 pet. de vorige toeek.
Hiermede werd een nieuw record bereikt
sedert 2l/2 jaar. In begin Mei 1937 bedroeg
de productie 91 pet.
De Amerikaansche Spoorwegen boekten
sedert het uitbreken van den oorlog in Eu
ropa 10 pet. hoogere bruto-ontvangsten ten
opzichte van de overeenkomstige periode
in 1938. De netto-winst steeg ongeveer met
100 pet.
Het indexcijfer voor de industrieele be
drijvigheid in Amerika bedroeg in de week
per 23 September 101.4, tegen 100 in de
voorafgaande week en 84.3 pet. in dezelfde
week van het vorig jaar.
De export-smeerolieprijzen in Amerika
zijn sedert den oorlog sterk gestegen. De
prijs van Pennsylvania smeerolie is met ruim
13.5 dollarcent per gallon gestegen ten op
zichte van het laagste punt van dit jaar.
Volgens opgave van de Federal Reserve
Bank of New York werd gisteren $957.000
goud uit Italië ingevoerd, 499.000 uit En
geland en 9000 uit Canada.
De koperschrootprijs in Amerika is met
3/8 dollarcent tot 10 7/8 de. per lb. ver
hoogd. Men acht dit een voorteeken van
een verhooging van den koperprijs tot
0.12V2.
Dinsdag 17 October wordt de Dies Natalis
herdacht van de R.K. Universiteit te Nijmegen.
Des morgens zal Z. H. Exc. Mgr. dr. J. H. G.
Lemmens, bisschop van Roermond, in de St.
Augustinuskerk een pontificale H. Mis op
dragen. Des middags om drie uur zal de Rector-
magnificus Prof. dr. G. Kreling O.P. een rede
houden in de Aula der R.K. universiteit.
DINSDAG, 3 Oct.
Waar-
nemingspunten
Waterhoogte
8 u. vun.
gem zomerst
1921—1931
Sec
Gist
E
6C
O
o
iert
eren
H
0
bo
55
Keulen 6 u
39 56
37 5?
0.00
0.11
Lobith
13.10
1009
0.00
0.14
Nijmegen
10 75
7'fO
0.00
0 14
Kampen
5.56
2 63
0.00
0.19
Westervoort
10.52
-.01
0.00
0.12
Deventer
3.00
CoO
0.00
0.00
St. Andr. W
11.11
8 55
0.11
Belfeld
5.16
2.33
0.00
0.11
Venlo
0.01
0.C5
Grave
0.53
0.00
0.00
000
2) Sluis
43.J
40.65
0 72
0.00
Arnhem
14.23
10.90
0 12
0.00
Vreeswijk 1. w
13.70
000
0.00
Mastr. H.S.
0.00
0 00
1) Borgh
7,61
4.74
O.Of
Lith
0.82
0.03
0.00
0-34
Beneden de sluis.
AMSTERDAM
Kanaalwater
Amstelwater
8 u 0,50- AP
12 u 0.43- AP
2 u 0.43— AP
IJselm water
8 u 0.17— AP
12 u 0.17- AP
2 u 0.18— AP
WATERSTAND OP DEN RIJN
8 u U.50— AP
12 u 3.43— AP
2 u 3,43— AP
Stadswatei
8 u J.50— AP
12 u 3.43- AP
2 u 3.43- AP
Torenvalk
Gier
COMMANDANTEN
Te Roller
Kooper
3
Oct.
2 Oct.
3 Oct.
2 Oct.
Rheinf.
Ems
Breisacb
0
0
Caub
j,89
,96
Kehl
0
0 -
Coblenz
1 S9
1 94
Maxau
3 95
3 98
Trier
9.30
0 30
Mannh.
2 93
29?
Keulen
1 59
1 52
Strassb
Dusseld.
1 01
1.22
Diedesh
266
2.65
Ruhrort
02
0.20
Mainz
Wesel
0 13
0'44
Lohr
Emmerik
j.18
1.32
