VERLOTING VOOR
BREDERODE-DUIN
Maakt U ook kans? Haast U! Nog twee dagen
t mom
gUife
SPORT EN WEDSTRIJDEN
MARITIEME PROBLEMEN
katholickcn
1
De gasvoorziening te Heemstede
fc» KERK -
STMT
VOLTOOIT
UW IG€N
UNIVCRSITGN
R.K.STMTSPARTU
Trekking Donderdag a.s. in het Gem. Concertgebouw Toegang vrij
DINSDAG 17 OCTOBER 1939
Haarlem biedt een ontwerp
overeenkomst aan
BLOEMEND AAL
IJMUIDEN
NOORD WIJK
ZANDVOORT
De Amerikaansche veilig
heidszone en de duik
boot-oorlog
"eesi£
/fsf/ri
aarfëj
I*(M'. A
BOND VOOR VREEMDELIN
GENVERKEER VOOR ZUID-
KENNEMERLAND
DE „VIKING BANK"
BEHOUDEN TERUG
Personalia
Weer trawlers naar zee
Adelante verspeelt vischtuig
Werkloosheid gestegen
ZAANDAM
VOETBAL
R.K.H.V.B.-PROGRAMMA
VOOR ZONDAG A.S.
Schoten IHaarlem II 81
KennemersKinheim 92
BILJARTEN
Competitie Nederlandsche
Biljartbond
WIELRENNEN
Haarlemsche Race-club
„Excelsior"
RETRAITEN TE BERGEN
RIJKSVISCHAFSLAG
Staat van besommingen
KOUDE?
B. en W. herinneren den raad in een uitvoerig
schrijven aan het voorstel van 15 Februari in
zake de gasvoorziening voor onze gemeente.
Daarbij werd een crediet gevraagd van 170.000
ten behoeve van het aanbrengen van in dat
voorstel nader omschreven voorzieningen. Het
was aanvankelijk het voornemen van B. en W.
dit voorstel aan de orde te stellen in de raads
vergadering van 2 Maart 1939. De Financieele
Commissie had echter den wensch te kennen
gegeven omtrent enkele punten nog nader te
worden ingelicht, terwijl voorts het gemeente
bestuur van Haarlem nader overleg met ons
wenschte te plegen over de vraag, ot wellicht
Haarlem het door onze gemeente benooüigde
gas zou kunnen leveren hetzij geheel, hetzij ge
deeltelijk.
Deze aangelegenheid heeft daarna regelmatig
een punt van behandeling uitgemaakt zoowel
in college-vergaderingen als in die van de Com
missie voor de Bedrijven. Het overleg met Haar
lem heeft uiteindelijk het resultaat opgeleverd,
dat B. en W. op 30 September j.I. een scnrijven
mochten ontvangen waarbij werd toegezonden
een ontwerp-overeenkomst, houdende de voor
waarden, waarop gaslevering door Haarlem aan
Heemstede zou kunnen plaats hebben. Over dit
ontwerp is nog weer mondeling overleg gepleegd.
In meerdere opzichten is tegemoet gekomen aan
bezwaren welke aanvankelijk zoowel bij B. en
W. als bij de Commissie voor de Bedrijven tegen
opheffing van het eigen productie-bedrijf be
stonden. Het ontwerp van de overeenkomst, het
welk B. en W. den raad thans ter bekrachtiging
aanbieden, is het eindresultaat van het gevoerde
overleg.
In art. 1 van het ontwerp wordt vastgelegd,
dat Haarlem al het door onze gemeente voor
haar en haar verzorgingsgebied benoodigde gas
zal leveren, franco in den gashouder onzer ge
meente. De voor die levering benoodigde hoog
drukleiding met bijbehoorende toestellen wordt
door en voor rekening van Haarlem aangelegd
en onderhouden. Herstelling van het bestratings-
werk zal geschieden door Heemstede voor reke
ning van Haarlem.
Het ontwerp behelst verder een bepaling, dat
Heemstede tijdens den duur van de overeen
komst, die gesteld wordt op 25 jaar, met stil
zwijgende verlenging behoudens opzegging met
5 jaar geen gas van derden mag betrekken of
concessie aan derden mag verleenen.
By de onderhandelingen werd overeen
gekomen, dat de te betalen gasprjjs zou be
staan uit: a. een vastrecht van ƒ10.000 en
b. een gasprys van 2 cent per M3, exclusief
omzetbelasting.
Deze prijs is gebaseerd op een kolenprjjs van
ƒ8 of lager per ton van 1000 K.G. Wanneer de
kolenprijs hooger is dan 8 dan wordt de gas-
prijs ook verhoogd en wel met 1/10 cent per M3
voor lederen guldeh verhoogmg van den koler.-
piijs boven 8 tot en met ƒ16 per ton en met
1/8 cent per M3 voor iederen gulden boven de
16 per ton.
Zoodra heft Heemsteedsche prodnctleoedrijf
kan worden stopgezet, zal Haarlem alle voor-
loopig of vast aangestelde werklieden, verbon
den aan de afdeeling fabricage, tot een maxi
mum van 18, in vasten dienst nemen in een
functie die zooveel mogelijk overeenkomt met
de bestaande, tegen een bezoldiging welke ten
minste gelijk is aan die welke in Heemstcoc
wordt genoten. Met deze bepaling is een zeer
belangrijk bezwaar overbrugd. Dat voorts bepa
lingen konden worden opgenomen omtrent het
beschikbaarstellen van cokes heeft naast andere,
eveneens in het ontwerp opgenomen punten, er
eveneens toe geleid dat overeenstemming kon
worden bereikt.
Het opnemen van een overgangsbepaling was
r.oodig, omdat het niet wel mogelijk blijkt het
productiebedrijf plotseling stop te zetten, om
dan in eens over te gaan tot het betrekke/, van
a' het benoodigde gas van Haarlem.
B. en W. drukken er hun leedwezen over uit,
dat de gewijzigde omstandigheden hen nood
zaken thans op vrij korten termijn de uitspraak
van den raad te vragen. De toestand toch is
thans zoo, dat het verkrijgen van zekerheid over
de wijze van gasvoorziening in de naaste toe
komst urgent is. Mocht onverhoopt een meer
derheid in de raadsvergadering zich eventueel
niet kunnen vereenigen met het voorstel om
gas van Haarlem te gaan betrekken, dan zal
vanzelfsprekend op voortzetting van het eigen
productie-bedrijf moeten worden gerekend. In
dat geval zouden de maatregelen dus noodig
zijn, als omschreven in het voorstel van 5
Februari. Deze zouden dan echter, met het oog
op de verder gaande prijsstijging, met bekwa
men spoed moeten worden uitgevoerd. In dat
geval zou, omdat de prijzen nu reeds hooger
zijn dan in ons voorstel zijn berekend, het ge
noemde crediet van 170.000 niet meer vol
doende zijn.
Het College meent echter thans aan gas
levering door Haarlem op de basis als in het
cntwerp-besluit is aangegeven, de voorkeur te
moeten geven boven de voortzetting van het
eigen bedrijf. De voor dit laatste gedane crediet-
aanvrage wordt dan ook ingetrokken.
Groenendaeler merkt naar aanleiding van
een en ander nog op:
Al met al is dit, voorzoover het door niet-in-
ge wij den kan worden bezien, een voor Heemstede
gunstige overeenkomst. Het spreekt vanzelf
dat ook Haarlem er voordeelen in ziet, anders
zou men een dergelijke overeenkomst niet willen
sluiten.
Er zijn natuurlijk wel bezwaren aan te voeren,
doch die hebben geen betrekking op de over
eenkomst zelve, doch op het oorlogsgevaar. In
deze onzekere tijden is het centraliseeren van
gasproductiebedrijven niet zonder risico. Zou
ook ons land ooit in den oorlog worden gesleept,
dan kan men er zeker van zijn, dat juist de
openbare bedrijven voor gas, water en electriciteit
het eerst met vernieling zullen worden bedreigd.
Op Donderdag 9 November a.s. zullen ten
Stadhuize te Haarlem de vertegenwoordigers
van de gemeente en van de V.V.V.'s in Zuid-
Kennemerland bijeen komen, teneinde te be
raadslagen op welke wijze de propaganda voor
dit gewest dient te worden gevoerd.
Het is te verwachten, dat het binnenlandsch
vreemdelingenverkeer als gevolg van het vrijwel
ontbreken van iedere gelegenheid om de vacan-
tie in het buitenland door te brengen, het as.
voorjaar onder voorbehoud, dat de tijdsom
standigheden zulks dan toelaten belangrijk
zal stijgen.
Hiervan zullen de verschillende voor vacan-
tie-tochtjes in zwang zijnde streken profiteeren
en daaronder zonder twijfel ook Zuid-Kenne-
merland, de prachtige landstreek, waar de na
tuur en menschenhand tezamen iets hebben ge
wrocht, dat den liefhebber van landschap-schoon
niet alleen in den zomertijd doch het geheele
jaar door in verrukking zal brengen.
Zuid-Kennemerland ligt in het dichtbevolkte
Westen des lands, waar de natuur niet meer zoo
ongerept is gebleven als in zoovele andere stre
ken nog wel het geval is. Voor tienduizenden is
het 't dichtstbijgelegen oord voor vacantie-
tochtjes.
De Bond voor Zuid-Kennemerland heeft een
belangrijke taak te vervullen. Het stemt verheu
gend, dat de gemeenten zoowei als de plaatse
lijke V.V.V.'s in deze landstreek een bijzonder
saamhoorigheidsgevoei hebben betoond terzake
de bevordering van het gewestelijk vreemdelin
genverkeer met ten achterstelling van de plaat
selijke belangen, die uiteraard sterk uiteenloo-
pen.
Vet-breeding Zomerzorgerlaan. Ter verbree
ding van de uitmonding- der Zomerzorgerlaan
op den Bloemendaalsche weg. stellen B. en W.
voor van het Kerkbestuur der R.K. Parochiale
kerk der Allerheiligste Drieëenheid tegen den
prijs van f 10 per M2. aan te koopen een strook
grond, die ongeveer 40 meter lang en 2 meter
breed is.
Bebotrwingsvootrschriften. Voorgesteld
wordt aan het R.K. Kerkbestuur Vogelenzang
ontheffing te verleenen voor art. 2 der bebou
wingsvoorschriften voor het bouwen van een
woonhuis aan den Vogelenaangscheweg.
In verband met den oorlogstoestand achten
B. en W. het wensclielijk, dat aan hen gedu
rende den staat van oorlog de bevoegdheid
wordt verleend om vrijstelling te verleenen ten
aanzien van eenige artikelen der Bebouwings
voorschriften.
Gaslevering Vogelzang. Gezien het prin
cipebesluit van den gemeenteraad om mfet in
gang va.n 15 September 1940 de wijk Vogelen
zang van electrische straatverlichting te voor
zien, stellen B, en W. voor met ingang van dien
datum de gemeenschappelijke overeenkomst in
zake gaslevering met Heemstede te doen ver
vallen.
Aanlegkosten C*aralaan. De commissie van
publieke werken acht het billijk, dat de gemeen
te een gedeelte van de kosten van den wegaan
leg betreffende de Cearalaan voor rekening
neemt. B. en W. adviseeren dan ook om de fa.
Rinkema en Roosdorp een vergoeding toe te
kennen, groot f 1.880, zijnde een vierde gedeel
te van de aanlegkosten.
Het Ronde Huis. De huurovereenkomst tus-
schen de gemeente en den heer W. Dijkstra, ex
ploitant van het café-restaurant „Het Ronde
Huis" op den boulevard van het Bloemendaal
sche strand, loopt op 31 December 1939 af. B.
en W. stellen voor op verzoek van den heer
Dijkstra de huur met een jaar te verlengen, te
gen een huursom van f 1750.
Gemeenteraad. De agenda der openbare
vergadering van den Raad der gemeente Bloe-
mendaal op Donderdag 19 October 1939, des na
middags 2 uur, ten Raadhuize te Overveen, ver
meldt oa.:
Benoeming ambtenaar van den burgerlijken
stand;
Aangehouden adres van Rinkema en Roosdorp,
houdende verzoek om restitutie van een bedrag
van door hen betaalde kosten voor wegenaanleg;
Wijziging overeenkomst met Heemstede inzake
gasleverantie;
Regeling bezoldiging en belooning van het tij
delijk v '-—-"jen aan den distributie-
dienst in den distributiekring Bloemendaal;
Credietaa-UTarf vc-u- den brandweerdienst;
Credietaanvraag voor mobilisatiedoeleinden;
Voorstel om het aanleggen van schuilkelders
bij de scrolen als werkverschaffingsobject aan te
merken;
Verhuur grond hoek Zeeweg—Boulevard aan
W. Dijkstra;
Grondaankoop voor verbreeding van de Zo
merzorgerlaan.
Gemeentezaken. B. en W. stellen voor een
adres van de bewoners der Noordzijde van de
Oranje Nassaulaan om maatregelen te willen
nemen tot net afvoeren van het overtollige
grondwater om prae-advies in hun handen te
stellen.
B. en W. deelen den raad mede, dat bij de
Vondelschool te Aerdenhout een schuilloop-
graaf is aangebracht.
De stoomtrawler „Viking Bank" IJm. 183
kwam gisteren behouden van de visscherij te
rug. De vangst van 500 kisten haring bracht
ruim f 6300 op. Wanneer men hierbij bedenkt,
dat deze trawler slechts een week weg was,
mag dit resultaat zeer bevredigend genoemd
worden. Gelukkig evenwel, gezien de vele ge
varen die de bemanning ook heeft te trotsee-
ren. Tijdens de reis blijkt men drie drijvende
mijnen te hebben gesignaleerd.
Het weer op zee was gedurende de reis zeer
slecht. Men heeft hierbij een deel van het
vischtuig verspeeld, waardoor ook enkele hon
derden manden haring verloren gingen.
Daar de haringprijzen tot zelfs f 12.per
kist van 100 pond zijn opgeloopen, kan men
begrijpen dat dit verlies voor opvarenden en
reeder een groote schadepost beteekent.
Bij de gehouden examens in de zusterschool
aan de Kerkstraat slaagden voor lingerie en
costuumnaaien de dames B. van Klaren, F.
Bok, F. van Ewijk, L. Schager, M. Visser, M.
Labee en R. Jagtman.
Voor lingerie: D. Veenstra, J. Tol en F. v. d.
Leek.
De stoomtrawler „Maria van Hattum" is
gisterennamiddag weer voor het eerst ter
vischvangst uitgevaren.
Vandaag zal ook de stoomtrawler „Haarlem"
van de Vem ter visscherij uitvaren. Ook de
Eveline zou vandaag weer zee kiezen.
De trawler „Viking Bank" zal eveneens weer
uitvaren-
De stoomtrawler „Adelante" IJm. 19 van de
reederij De Daad, heeft bericht, dat zij tij
dens het slechte weer van de voorafgaande da
gen een net, benevens een anker, heeft ver
speeld.
Uit het overzicht der Gem. Arbeidsbeurs
blfjkt, dat einde van de vorige week 2113 per
sonen waren ingeschreven. Hiervan waren 1719
geheel werkloos, 81 gedeeltelijk, 53 werkend en
260 geplaatst in een gesubsidieerde werkver
schaffing. De totale werkloosheid in de over
eenkomstige week van het vorig jaar bedroeg
1570. Een vermeerdering dus van 543 werkloo-
zen.
Het raadhuis heeft een tweede telefoonlijn
Reeds lang deed zich ten raadhuize de behoefte
gevoelen aan een tweede telefoonlijn. Vooral in
de morgenuren kon het publiek dikwijls gerui-
men tijd wachten en tevergeefs bellen, alvorens
het begeerde contact te verkrijgen. Niet minder
deed zich dit euvel gevoelen bij het personeel
ten raadhuize zelf. Aan de wederzijdsche be
zwaren is nu grootendee.ls tegemoet gekomen,
doordat vanaf heden een tweede lijn in werking
is gesteld. De nieuwe lijn is echter alleen dis
ponibel voor alle zaken betreffende steunver
lening, werkverschaffing, arbeidsbemiddeling
en distributieaangelegenheden. Men vrage dan
naar het nieuwe nummer 81. Voor alle andere
zaken blijft het oude nummer 39 in tact.
Bouwen B. en W. hebben aan de N.V.
Ingenieursbureau voor Bouwnijverheid te
Oegstgeest, vergunning verleend voor het bou
wen van een scherfvrije schuilplaats aan den
Koningin Astrid Boulevard; idem aan den heer
G. L. van den Berg te Noordwijk aan Zee, voor
het bouwen van een koelcel aan zijn pand in
de Hoofdstraat, met welken bouw is belast de
aannemer Jac. Verloop Jaczn. aldaar; idem aan
den heer J. van Abswoude, Offermeer, Noord-
wijk-Binnen, voor het overplaatsen van zijn
warenhuis aan den Heerenweg, met welk werk
is belast de heer C. G. J. Alkemade, aannemer
aldaar.
Lotery B. en W. hebben aan de Noord-
wijksche Pluimvee- en Konijnenvereeniging ver
gunning verleend tot het aanleggen en houden
van een loterij, waarvan de trekking zal plaats
hebben medio December a.s.
Onderscheiding Dezer dagan werd door den
inspecteur van politie te Katwijk ónder toepas
selijke bewoordingen aan den heer J. Verburg,
beambte in algemeenen dienst dezer gemeente,
de zilveren medaille voor twintigjarigen trou
wen politiedienst uitgereikt.
Ongeval. De heer V., alhier, reed per rij
wiel tegen een plotseling actheruitrijdenden
vrachtauto, waardoor hij kwam te vallen en zijn
rechterpols brak. Dokter Coenraads Nederveen
verleende de eerste hulp. waarna de heer V. zich
naar het ziekenhuis te Leiden begaf.
Brutaal werk van inbrekers. In een van de
afgeloopen nachten hebben onbekenden zich
door verbreking van een ruitje aan de achter
zijde toegang verschaft tot de damesconfectie
zaak „Keizershof" aan de Gedempte Gracht.
Hier werd de lingerie-afdeeling geheel over
hoop gehaald en eenige kleedingstukken, waar
onder een tweetal jassen van den directeur,
gereed gelegd om mede te nemen. Teneinde
hiervoor een geschikten koffer waarschijnlijk te
bekomen, werd vervolgens een bezoek gebracht
aan het belendende perceel, waarin de firma
Prins een, gaiantenezaak gevestigd heeft. Tij
dens deze visite werd; het kasregister f 20 ont
futseld, waarna de electrische schel onklaar
werd gemaakt en hét pand aan de voorzijde
verlaten.
De politie, welke vermoedt, dat het kwajon-
genswerk betreft, stelt een onderzoek in. De
bewoners ontdekten eerst den volgenden mor
gen dit ongewenschte bezoek aan hun zaken.
Defecte brug stremt het verkeer. Door 't
breken van een bout ontstond Maandagmorgen
een defect aan de brug bij het Papenpad. Om
ongelukken te voorkomen sloot de politie het
verkeer over deze sluis geheel af en moesten de
voertuigen hun weg via de Provinciale brug
vervolgen. Voor voetgangers en wielrijders werd
een verbinding via een zolderschuit tot stand
gebracht. De reparatie werd direct in behan
deling genomen.
Collecte. De huis aan huiscollecte van het
breicomlté voor het vervaardigen van wollen
kleedingstukken voor militairen heeft ruim
f 1620 opgebracht, hetgeen een uitstekend re
sultaat genoemd mag worden.
Distributie. Nog steeds komt het voor, dat
personen zich voor distributie-aangelegenheden
aan het raadhuis vervoegen. Men wordt er ech
ter op gewezen, dat deze dienst een apart kan
toor heeft en wel in gebouw Haltestraat 4.
Alleen hier worden inlichtingen verstrekt.
Afdeeling I
TYBBDSS, 12.30 uur.
Hoofd. BoysSantpoort 1 uur.
NAS—HBC 12.30 uur.
Afdeeling II
AllianceDEK 1 uur.
OIV—HBC 12.30 uur.
DSSOnze Gezellen 1 uur.
Afdeeling III
DEK—VCV, 12.30 uur.
Onze Gezellen—Santpoort 12.30 uur.
TZB—TYBB 1 uur.
Afdeeling IV
Alliance—TYBB 12 uur-
HBC—BSM, 12.30 uur.
Afdeeling V
Vogelenzang—DSS 1 uur.
WF—NAS 2 uur.
PROGRAMMA ZATERDAG 21 OCTOBER
Afdeeling VI
TYBB 4—OIV 2, 2 uur.
DSS 4—HBC 5, 2.30 uur.
Onze Gezellen 5Onze Gezellen 6, 2 uur.
Afdeeling VII
Onze Gezellen 7—DEK 3, 3.15 uur.
HBC 6—DSS 5, 3.15 uur.
TYBB 6—TYBB 5, 3.15 uur.
Afdeeling vm
OIV 3—TYBB 7. 2.30 uur,
HBC 7—Hoofd. Boys 2, 2 uur.
ZONDAG 22 OCTOBER
WF 2—Onze Gezellen 8, 3.15 uur.
Reeds in de eerste minuut heeft Schoten
succes als Bruyn inschiet en de Haarlem-kee
per in eigen doel slaat 1—0. Bij een Haarlem-
aanval kopt een Schotenback in eigen doel
11. Hierna komt Haarlem er niet meer aan
te pas en geleidelijk voeren de gastheeren den
stand tot 8—1 op.
In het eerste half uur neemt Kennemers
door v. d. Kolk en Brethouwer een 20 voor
sprong. Na een lichte inzinking weet Kinheim
echter door Michel en Verhoofstad gelijk te
maken 22. Nog voor de rust gaf Brethouwer
echter Kennemers weer een voorsprong 32.
Na de rust is het Kenftemers-overwicht over
weldigend en steeds zwermt de voorhoede voor
't Velser doel- Brethouwer en Steeman, v. d.
Kolk en Horeman voeren den stand tot
9—2 op.
Woensdag 18 October neemt de clubcompeti
tie van den Nederl. Biljartbond een aanvang,
De drie plaatselijke vereeniglngen zijn er weer
in geslaagd sterke teams samen te stellen.
De opstelling van de ploegen met het aantal
te maken caramboles is als volgt;
B.V. D.E.S.: Klasse D, afd. 2: C. v. d. Hoek
150, P. Slob 130 en J. Strijbos 100.
Klasse F, afd. 3: L. Vlug 79, J. A. Steenkist
75 en J. Vaars 44.
B.C. Haarlem: Klasse E, afd. 1: L. v. d. Berg
130, J. Okker 122 en Ch. Javaux 113.
Klasse D, afd. 1: W. Houtkooper 225, J. de
Jager 167 en L. de Zwart 117.
B.C. Insulinde: Klasse D, afd. 3: A. W. Huis-
kens 225, J. Hasselmeyer 156 en M. v. Eeden
132.
Klasse E, afd. 1: B. Bonnet 136, J. W. Schol
ten 114 en H. Lam 94.
Insulinde II: Klasse E, afd. 2: P. Coleghem
124. R. H. Christoffels 120 en W. Huchtenberg
100.
Insulinde I: Klasse F, afd. 1: W. F. Jager 75,
p. Brouwer 65 en P. Oor 61.
Insulinde II: Klasse F, afd. 2: W. Overwater
65, H. v. Gog 63 en J. Eykenaar 56.
In de klasse D wordt cadre gespeeld en in
E en F libre.
De competitieleiding van den Nederl. Biljart
bond heeft bepaald, dat aan 't hoofd van de
rangschikking in de eerste ronde dat team ge-
plaats wordt, welks spelers het aantal te ma
ken caramboles in alle wedstrijden het dichtst
hebben benaderd, zoodat ditmaal de spanning
wel bijzonder groot belooft te worden.
Bovengenoemde vereeniging hield onder mooi
najaarsweer 'n wedstrijd voor A-, B- en C-klasse
over een afstand van 46 K.M. De juniorer
reden een handicap-wedstrijd over 25 K.M.
De uitslag luidt als volgt: 1. J. Smit, 2. B
Kleinhout, banddikte; 3. J. Westbroek, 4. H.
Dijk, 5. J. Walgien, 6. C. de Gier, 7. K. Verbeek,
8. M. Taverne, 9. Cr. Schelfaut.
Uitslag junioren.: 1. C. Boersma, 2. H. Jas, 3.
J. Schipper.
(Van onzen Londenschen correspondent.)
Hoe staat de Britsche regeering tegenover
het pan-Amerikaansche besluit tot uitroeping
van een honderden mijlen breede zone om heel
het niet-oorlogvoerende deel van het Ameri
kaansche continent, waar geen oorlogsdaden
verricht mogen worden door de schepen der
strijdende partijen?
Als wij 't wisten, zouden wij het misschien nog
niet mogen zeggen; en als wij het mochten zeg
gen, zouden wij het misschien nog niet weten.
De tekst der Panameesche voorstellen is op
het oogenblik nog niet officieel bekend, wei
daarentegen de algemeene strekking.
Op het standpunt der Britsche regeering wil
len wij niet vooruitloopen. Zekere beginselen,
welke zij onveranderlijk gehuldigd heeft, zijn
ondertusschen algemeen bekend. Eén dier begin
selen is dat territoriale rechten zich niet ver
der uitstrekken dan drie mijlen van de kust.
Engeland heeft steeds geweigerd zich te ver
eenigen met aanspraken van andere volken op
jurisdictie over een breedere strook, van zes tot
negen mijlen.
Eén der redenen van deze weigering is hier
in gelegen, dat het in de meeste gevallen niet
mogelijk is de positie op zee ten opzichte van
de kust op een afstand van meer dan drie mij
len met voldoende nauwkeurigheid vast te stel
len.
De Panamaconferentie heeft blijkbaar niet
voorgesteld de gebiedswateren der deelnemende
landen uit te breiden tot 300 of meer mijlen,
doch een „veiligheidszone" van ongeveer deze
breedte In te stellen.
Dit is Iets geheel nieuws.
Aangenomen dat de instelling van zulk een
zone praktisch mogelijk is en dat oorlogvoeren
den, ais zij haar erkennen, steeds in staat zui
den zijn te bepalen of zij zich al dan niet bin
nen een afstand van 300 mijlen van de Ameri
kaansche kust bevinden, blijft de vraag be
staan of de oorlogvoerenden er eenig belang
bij kunnen hébben zulk een zone te erkennen,
Er bestaat geen internationale conventie, wel
ke den Amerikaanschen staten eenige zeggen
schap verleent over een zoo breeden gordel van
zeewater.
Zij kunnen hun gezag over dat water procla-
meeren, maar zoolang die aanspraken niet er
kend worden, binden zij de oorlogvoerenden tot
niets.
Terwijl toegegeven wordt dat een pan-Ame
rikaansche conferentie besluiten kan nemen,
betrekking hebbende op het gebied en de ter
ritoriale wateren, zal wellicht niet erkend wor
den dat zü ook naar willekeur besluiten kan
die territoriale wateren feitelijk uit te breiden.
Wij mogen aannemen dat Engeland niets
doen zal om Amerika de uitvoering zijner neu
traliteitspolitiek moeilijker te maken, maar dit
wil niet zeggen, dat het ook noodzakelijkerwijze
een zoo drastisch besluit aanvaarden zal, al is
het blijkbaar genomen met het doel de Ameri
kaansche landen te houden buiten alle conflic
ten, voortspruitend uit actie van oorlogsschepen
der strijdende partijen.
De eerste indruk is zeker deze, dat de Pana-
maconferentie zich gezag aanmatigt niet over
gebiedswater, maar over watergebied, waarover
geen Amerikaansche staat eenige erkende zeg
genschap heeft.
Ongetwijfeld kunnen oorlogvoerenden, zonder
dat hierdoor een nieuw neutraliteitsrecht ter
zee geschapen wordt, zich binden geen actie
te voeren binnen 300 mijlen van de Amerikaan
sche kust. Maar ook hierdoor worden die 300
mijlen geen gebiedswater, en zouden de Ame
rikaansche landen niet het recht krijgen een
oorlogvoerend schip te interneeren.
Een andere en zeer praktische vraag is of
en in hoeverre de afkondiging van een zoo
breede veiligheidszone voor één der oorlogvoe
renden schadelijker zou zijn dan voor den an
der, m.a.w. of de positie van een der partijen
er al dan niet door verbeterd zou worden, al is
het besluit dan ook niet met dit doel genomen
Het is niet onmogelijk dat de meerdere of
mindere bereidwilligheid van oorlogvoerenden
om het besluit te aanvaarden hiervan zal af
hangen of en hoe hun positie er door be
ïnvloed zal worden.
Hierbij zal wellicht nog de neiging komen
Amerika niet onaangenaam te zijn, en zich dus
neer te leggen bij een voorstel dat in werkelijk
heid weinig sympathie vindt.
Een ander punt is dat binnen een zone van
300 mijlen ook de Britsche en Fransche kolo-
liën van Guyana liggen.
Het aantal bezwaren schijnt groot te zijn,
afgezien van de beginselvraag of de Ameri
kaansche staten het recht hebben een zoo
breede „veiligheidszone" af te kondigen.
Zeer zeker kunnen zij gezamenlijk een recht
afkondigen, dat ten slotte algemeene erkenning
vindt een soort Monroeleer voor de zeeën
rondom Amerika, maar zulk een proclamatie,
ex plenetidune potestatïs, bij wijze van neutra-
li teitsmaatregel, heeft in ieder geval erkenning
noodig om bindend te zijn.
In haar strijd tegen het duikbooten-gevaar
heeft de Britsche marine tot nu toe ongetwij
feld groot succes mogen boeken, maar het kan
zijn, dat juist daarom elke eenigszins drastische
verandering in de verhoudingen, zelfs rondom
de Amerikaansche kust, de Britsche regeering
onaangenaam is.
Het Britsche succes is onmiskenbaar. Gedu
rende de eerste week werden Britsche schepen
tot. een totaal van 65.000 ton tot zinken ge
bracht, in de volgende weken resp. 46.000, 21.000
9000 en 876 ton.
Men is zich zeer wel ervan bewust, dat de
duikboot nog geenszins bedwongen is, en dat
zich nog heel wat minder gunstige periodes
kunnen voordoen. Maar Engeland heeft alle re
denen om tevreden te zijn over zijn positie
ter zee. en dus geen enkele reden om bij voor
baat reeds warme instemming te betuigen met
de neutralisatie van een 300 mijlen breeden wa
tergordel.
Wij moeten dus aannemen dat het Foreign
Office en de Admiraliteit de Panamavoorstel-
len, als deze nauwkeurig bekend gemaakt zijn,
naar hun mérites beoordeelen zullen, en zeker
niet zonder de welwillendheid, waarop de Ver-
eenigde Staten hier gewoonlijk kunnen rekenen.
Dat het duikbootgevaar zóó snel afgenomen
is, heeft hier niet alleen groote voldoening,
maar ook eenige verwondering gaande gemaakt
Aangezien Duitschland een korten oorlog
wenscht, is men ervan overtuigd dat het de
duikbootoorlog tegen Britsche schepen met de
zelfde kracht als In de eerste week voortgezet zo
hebben, indien het hiertoe bij machte §ewec„e
was. Het sprak vanzelf dat het aanvankeW
voordeel aan de zijde van Duitschland ?'->
moest, maar men had, ondanks de voortreft
lijke organisatie van de anti-duikbootstrij
middelen, toch niet gedacht dat het succes
auikbooten zóó snel zou afnemen.
Ofschoon de meeste onderzeeërs, voor zoo?
zij nog opereeren, verder afgedreven zijn,
vinden zich toch nog eenige in de buurt d
Britsche kust, waar het haar evenwel door
Britsche marine buitengewoon moeilijk gemaa
wordt.
Terecht of ten onrechte maar waarschip
lijk terecht heeft men den indruk d
Duitschland de oppermacht van Engeland t
zee zeer zwaar voelt, en dat de politiek va
Berlijn op het oogenblik voor een zeer S™"
deel hierdoor beïnvloed wordt. Engeland kan d
onder de tegenwoordige omstandigheden nie_
liever wenschen, dan dat verhoudingen, waa*~
van het met veel succes gebruik gemaakt heeI>"
in hoofdzaak onveranderd blijven.
RETRAITEHUj j VAN VOI RDFOLLANR."
,ST PETRUS CANISIUS" BERGEN (N-B*'
Alle inlichtingen bi) de Directie van net
traitehuis Bergen (N.H.) Dij «lkmaar Tele
K 4082081 Gironummer *5537
Ztl die van den trein gebruik maken stapPe
te Alkmaar over op tram die op net derde Per"
ron gereed staat Men oereikt net derde perr°
door de tunnel By de nalte Oostdorp stapt me®
uit en op vijf minuten aLtands is men oit °e
retraitehuls De vergoeding voor de retrai
kan voor (per giro) of tijdens de retraite
van
vol"
des
attf
d«
in het retraitehuis aanwezig Elnoc
retraite des middags twee uur
De Nederlandsche --^orwegen zijn bereid s®
aanzienlijke reductie te geven aan allen (00_
aan alleenreizenden) die net retraitehuis
zoeken Bi1 overlegging van een reductiebon Ka
men een vierdaagsch retourbiljet krijgen teg®
zeer verminderden ortls Degenen die prtis stel*
len op deze reductie, melden dit op de aanvTS?
voor de retraite waarop nun mét de deelne*
merskaart een reductiebon wordt toegezond®
Dinsdag 2629 Gehuwde dames (Adam 8
Wiliibr. Haarlem St Ells en Barbara,
6.50
OCTOBER
Dinsdag 2427 Gehuwde vrouwen (Vole°*
dam) t 6.50
Zaterdag 2881 Meisjes boven 17 Jaar (V0"
lendam) f 6.50
NOVEMBER
Maandag 6—9 Gehuwde dames middenstand
1 10.—
Vrijdag 10—13 Heeren Kerkzangers f 8.80
IJMUIDEN. 17 Oct. Versche visch. Tong
1.75, Schar 7—8.50. Wijting 7.70—9.80 per 50
Geconsigneerde snoekbaars 2630 cent Per
van de heden aangekomen
HOLLANDSCHE KOTTERS
U.K. 126 95.—. U K ie2 86 U.K. 188
K.W. 77 83—, IJm. 343 47.—.
'n HEENK
HAARD
geeft: heerlijke warmte
en „sfeer" in Uw huis,
vraagtweinig brandstof
en weinig verzorging.
Meer dan 100 verschillende
modellen zijn uitgestald en
vrij te bezichtigen in onze
moderne toonzaal le verd.
AFD. VERWARMING.
Magaa. open van 818 uur.
Zaterdags tot 21 uur.
