H
■f
Haarlem, 19 Oct.
MANTEL
DONDERDAG 19 OCTOBER 1939
Uit den gemeenteraad
Om een schoolgebouw
HOLLANDSCHE MAAT
SCHAPPIJ VAN LANDBOUW
Vrijwillige burgerlijke
hulpverleening
Arbeidsterrein voor minstens
2000 burgers
Wat reeds gedaan werd
Noffie was humeurig
OOK SIMAVI MOBILISEERT!
Es war eïne rauschende
Ballnacht
Zarah Leander in 't Rembrandt-
theater
Duinrust in het donker
Een volkomen geslaagde lucht
beschermingsoefening
MIJNEN AANGESPOELD TE
ZANDVOORT
EXPOSITIE BIJ KUNSTHANDEL
STEFFENS
Agenda Kamer van Koophandel
Benoemingen
Kath. Studieclub „Graficus"
Gas en electriciteit bij stopzetting
van koleninvoer
AGENDA
Stadsschouwburg
Apotheekdiensten
ANEGANG 34- HAARLEM
DE RIJKE BONT
GEGARNEERDE
PRIMA STOF EN
VERWERKING
F1.55.-
ST. CANISIUSSCHOOL
Zilveren jubilea bij Enschedé
Motorfiets verbrand
Poststukken buitenland
Personalia
Zesde etage
STAD
Voor het éérst sinds de toepassing der onder-
Mjs-pacificatiewetten-1920 is er gisteren in den
«aarlemschen gemeenteraad geschil gerezen
over een aangelegenheid, waarbij de belangen
J'an het bijzonder onderwijs ten nauwste be
trokken zijn.
De heer Klein heeft hier ad rem op gewezen.
Het treft niet gelukkig, dat het de eerste wet-
douderlijke taak van den sociaal-democrati-
Behen heer Westerveld moet zijn, in het harnas
'2 treden tegen het katholiek bijzonder onder-
Vijs; de heer Westerveld moge aanvoeren, dat
"ij een erfenis van zijn vrijzinnig-democrati-
Schen voorganger overnam, dit neemt niet
Veg, dat hij met volle verantwoordelijkheid en
"iijkbaar ook met volkomen instemming de
Zienswijze van den voorganger, dien hij niet
"ad behoeven te volgen, heeft geproclameerd
e" verdedigd; het beroep op den vroegeren
Vethouder van onderwijs had gevoeglijk ach
terwege kunnen blijven.
Het treft nóg minder gelukkig, dat ook de
anti-revolutionnairen en de christelijk-histori-
Schen in den Raad zich tegenover de Katholie
ken plaatsten; wij mogen niet veronderstellen,
hier herinneringen aan de wethoudersver
kiezingen nagewerkt hebben; de vertegen
woordigers der protestantsch-christelijke groe
pen in den Raad moeten daarboven verheven
zijn; maar de verwachting is gewettigd, dat
Jteze raadsleden er nog wel eens spijt van
kunnen krijgen, het bijzonder onderwijs, dat
tech ook het hunne is, in den steek te heb-
""n gelaten.
Wat was het geval?
Dank zij den bloei van het katholiek M.U.L.O.-
""derwijs in Haarlem is de school aan de Ge
dempte Oude Gracht te klein geworden; de
school heeft zeer dringend uitbreiding noodig,
e" het schoolbestuur heeft wat voor de
'and ligt het gemeentebestuur verzocht, de
""staande school door verbouwing te vergroo-
ten.
„Neen", zeiden B. en W., „wij weigeren,
deze school te laten verbouwen, maar u kunt
de beschikking krijgen over het gemeentelijk
Schoolgebouw aan het Leidsche plein".
Alsof een bestaande school zich zóó maar
herplaatsen laat; alsof het geen verschil uit
maakt, waar een school gelegen is; alsof men
een katholiek schoolbestuur wel mag verge-
"°egen met een schoolgebouw, waarvoor an
dere schoolbesturen den neus hebben opge
haald, een gebouw, dat overigens door de
militairen bezet is, terwijl men niet kan gis
sen, wanneer het eenmaal ontruimd zal
Worden.
Neen, erg tegemoetkomend en erg vriende
lijk hebben B. en W., althans in hun meerder
heid, zich in dit geval niet betoond jegens het
katholiek onderwijs.
Wij hadden méér consideratie met het ka
tholiek onderwijs gewenscht en verwacht.
De heer Brandenburg heeft heel positief, of-
Schoon tot onze spijt te weinig verstaanbaar,
de bezwaren van het schoolbestuur uiteengezet,
e" wethouder mr. dr. Bijvoet, sprekende na
mens de minderheid in het college van B. en
zette nog eens zeer scherp de puntjes op
de i'tjes.
Vrijwel niets bleef er staande van de argu
menten des heeren Westerveld, die vanuit zijn
Wethouderlijken zetel o.a. beweerd had, dat
het in het belang van de school zelf was (hij
weet het blijkbaar beter dan het schoolbestuur
telf) deze gelegenheid tot het genieten van
^■K. M.U.L.O.-onderwijs te verplaatsen naar
"et Leidsche plein; volgens den heer Wester
veld zou er bij verbouwing van het schoolper-
"eei aan de Ged. Oude Gracht „vernietigen
V"h waarden" plaats hebben, omdat een deel
V"h het gebouw eerst zou moeten worden af
gebroken; de Leidscheplein-school zou rus
tiger gelegen zijn dan.... de meisjes-H.B.S. in
?e Tempelierstraat) wat 'n wonder! maar wat
.'"eft dat met de zaak te maken?)de nieuw-
"üw zou te hoog moeten worden in een smal
gaatje, en vooral; de verbouwing van de
^taande school zou der gemeente veel te
""Ur komen te staan.
Wethouder Bijvoet stelde o.a. in het licht, dat
^Vernietiging van waarde" altijd plaats heeft,
Wanneer er afgebroken wordt, en de Raad had
schik in, toen er bij interruptie de aan
dacht op gevestigd werd, dat een gemeentelijke
f"bool aan de Nassaulaan „verbouwd" wordt
h onder de fundamenten.
Technische bezwaren van de verbouwing der
-hooi aan de Ged. Oude Gracht (het smalle
s'"aatje) kunnen overwonnen worden.
- Maar vooral de financieele bedenkingen van
e" sociaal-democratischen wethouder bleken
Meressant:
"a zijn berekening van de kosten der ver
ruwing telde hij er doodrustig de som bij,
Welke de gemeente geheel volgens de wet
"öertijd heeft moeten betalen voor overne-
?"ag van het gebouw tegen een zekere getaxeer-
Waarde.
Heeft de school aan het Leidsche plein niets
«"kost?
Wethouder Bijvoet wist aan te toonen, dat
N geen groot financieel verschil zou uitma-
5etl, of de school aan de Ged. Oude Gracht zou
J'm'den verbouwd» dan wel dat het schoolge-
^°uw aan het Leidsche plein in gebruik zou
"rden genomen,
v Maar de Raadsmeerderheid wilde alles beter
Weten.
'M hiermee de zaak uit is?
v afd. Haarlem en O. «van bovengenoemde
te ee"iging hield Woensdagavond onder voorzit-
Ij schap van den heer R. C. Schenk een goed-
iih0c'v"e ledenvergadering in café-rest,aurant
van Heemstede" te Heemstede.
f a een kort openingswoord- van den voorzitter,
Oy he secretaris, de heer W. Speekt Grijp een
van de werkzaamheden in het afge-
he?en laar, waaruit bleek dat de afdeeling door
tt .houden van praatavonden en het laten op-
"ht Van sPrekers> veel heeft bijgedragen tot
V6 Wikkeling der leden en het doen kennen van
VaJmhillende wetten en regelingen op het gebied
Mhdbouw en veeteelt.
'ijvi aantal ingekomen stukken vormde een
toj dossier met o.a. een mededeeling over het
6t|C "hhkomen van een melkcursus, die reeds
j"s had opgeleverd.
Eeie aanleiding van de mededeeling dat de
Vgl,|5etlheid open stond voor de leden tot het
?icJr'igen van rechtskundig advies, ontwikkelde
ö"ch(een hhvoerige gedachtenwisseling over de
"at "t- waarvan de inhoud zoo blijkt te zijn,
is 6]?eze voor verschillende uitleggingen vatbaar
kieth Waarin heel wat juridische voetangels en
\Ver]tlneh zijn, die in de toekomst wel wegge-
Va' zullen worden. De voorzitter zeide echter
toee 11 overtuigd te zijn, dat de wet soepel wordt
^0"dfaSt' en öa'; er zeker een hetere verstand-
be^.p hs tusschen verpachter en pachter door
VejWstelligd Zal worden.
'01§ens werd uitvoerig behandeld de agenda
8"öer 25 Octoher a.s. te houden algemeene ver-
boofö!l'l§' In de vacature van een lid van het
§taaj estuur, door het aftreden van den heer
Zai gesteund worden de candidatuur van
EUWS
den heer K. de Vries, uit den grooten IJpolder,
dit om de vertegehwoordiging van akkerbouw in
liet bondsbestuur te versterken.
Voor een lid der financieele commissie zal ge
steund worden de candidatuur van A. Vaan
drager, en voor een lid in de commissie der on
derlinge brandverzekering, het aftredend lid P.
W. v. Houten.
Tot afgevaardigden naar de algemeene ver
gadering werden benoemd de heeren J. B. A.
M. Huver en H. G. de Vries, en als plaatsver
vanger de heer W. Bos.
De volgende vergadering werd vastgesteld op
6 December a.s., waaraan dan weer een praat
avond zal toegevoegd worden.
Bij de rondvraag werd de vraag gesteld, hoe
de regeering denkt over de noodzakelijkheid om
den boer een behoorlijk bestaan te garandeeren.
De voorzitter antwoordde, dat de regeering al
iets doet, pas is het besluit tot opkoopen der
aardappelen afgekomen en voor het graan is een
regeling getroffen, al laat dit nog veel te wen-
schen over. Ook voor de melk en de boter is
een regeling getroffen. Op een klacht dat er
voor ,de weideboeren weinig gedaan wordt, ant
woordde de voorzitter, dat het een feit is, dat
de boeren de laatst jaren zwaar getroffen zijn
door het mond- en klauwzeer, maar dat de boer
zelf eens meer studie moet maken van het mo
derne graslandbedrijf, met meer toepassing van
een goede kunstmestbehandeling der landerijen,
om zoo zelf meer en beter voer te teelen voor
het vee.
Over deze materie ontwikkelde zich een leer
zame causerie met als slot een besluit om in
het volgende voorjaar eens een excursie te maken
naar het moderne graslandbedrijf van de firma
Blom te St. Pancras.
Naar aanleiding van de vraag over de te
genwoordige regeling van de afslachting van
kalveren en biggen, bleek, dat vrijwel de geheele
vergadering daartegenover afwijzend stond.
Zeer uitvoerig werd besproken het voor en tegen
der teeltbeperking van koeien en varkens, mede
ook in vërband met het grootere vleeschgebruik
in het leger, waardoor vleeschgebrek zeker zal
ontstaan, waartegenover echter werd medege
deeld, dat ook al vrijwel vast staat, dat voed
selgebrek voor het vee niet denkbeeldig is, voor
al met een onbeperkte teeltregeling.
Op een vraag, hoe het staat met de bezetting
van de stallen door militairen deelde de voor
zitter mede, dat door de militaire leiding de
verzekering is gegeven, dat de thans in gebruik
zijnde stallen vrijgegeven zullen worden vóór
het vee op stal moet.
Met een dankwoord voor de geanimeerde be
sprekingen sloot de voorzitter de vergadering.
De Vrijwillige Burgerlijke Hulpverleening
heeft een groote taak. In de meeste landen
werd zij verplichtend gesteld. De Nederland-
sche regeering heeft gemeend hier geen dwang
toe te moeten passen, doch zij rekent op een
voldoende medewerking van de burgerij.
In eer. persconferentie ten stadhuize heeft
mr. L. G. van Dam, die door den burgemees
ter van Haarlem als plaatselijk commissaris is.
aangewezen, uiteengezet wat het arbeidsterrein
der vrijwillige burgerlijke dienstverleening om
vat en hoeveel vrijwilligers minstens noodig
zijn.
Tot nu toe hebben zich ongeveer 400 men-
schen opgegeven. Er moeten er voor Haarlem
echter minstens 2000 geregistreerd staan, wil
men bij voorkomende gevallen over voldoende
krachten bij de verschillende werkzaamheden
kunnen beschikken.
Zij, die zich opgeven voor den Vrijwilligen
Burgerlijke Dienst, worden geregistreerd, om
zoo noodig te worden opgeroepen»
Men dient te weten welke uren of welke da
gen de vrijwilliger in staat is aan de hulpver
leening mede te werken, zooals men natuurlijk
ook ingelicht dient te zijn voor welk werk ieder
der vrijwilligers geschikt is en zich beschikbaar
stelt.
De formulieren voor aanmelding zijn ver
krijgbaar ten stadhuize en aan alle politie-
bureaux te dezer stede. Zij moeten worden in
geleverd bij mr. van Dam, Wilhelminastr. 49.
Het arbeidsterrein omvat o.a. het helpen in
gezinnen, waarvan de man gemobiliseerd is qn
de vrouw daardoor in de zaak moet helpen»
zoodat huishoudelijke hulp noodig is. In
dien het betreft gezinnen, waarin het nemen
van betaalde hulp onmogelijk is, wordt koste
loos vrijwillige huishoudelijke hulp verstrekt.
Ten dienste van zelfstandige ondernemers,
neringdoenden en ambachtslieden, die onder de
wapenen zijn geroepen of van wie personeel
onder de wapenen geroepen is en die daardoor
in moeilijkheden van organisatorischen aard
zijn gekomen, kan, in overleg met de betrokke
nen en hun vertegenwoordigers, getracht wor
den een oplossing voor de bestaande moeilijk
heden te vinden, hetzij door tijdelijke krachten
ter beschikking te stellen, hetzij door behulp
zaam te zijn bij het zoeken naar een tijdelijken
plaatsvervanger voor den bedrijfsleider. Er
wordt niet getreden op het terrein van de ar-,
beidsbemiddeling. Brieven van werknemers
kunnen dus achterwege blijven, zij dienen zich
bij de arbeidsbeurs te vervoegen, van welke even
tueel krachten Tietrokken zullen worden. De
aandacht wordt er op gevestigd, dat het niet
in het voornemen ligt over te gaan tot het
geven van financieelen steun. Verzoeken in die
richting kunnen niet in behandeling worden
genomen.
Aan gezinnen van gemobiliseerden, welke dooi
de afwezigheid van den kostwinner in moei
lijkheden zijn geraakt, kan met raad en daad
(echter niet financieel) bijstand worden ver
leend. Deze hulp zal kunnen bestaan in het
verleenen van bemiddeling en voorlichting in,
door de mobilisatie veroorzaakte moeilijkhe
den.
Zoo werd door hen, die zich opgaven
voor de Vrijwillige Burgerlijke Dienstver
leening reeds voorzien in:
Administratieven bijstand voor den se
cretaris van het comité Ontwikkeling en
Ontspanning van militairen.
Toezicht voor een in te richten leeszaal
voor gemobiliseerden.
Uitreiking van het in de kazerne overge
bleven voedsel aan behoeftigen en toezicht
daarbij.
Tijdelijke administratieve hulp voor kort
stondige distributiewerkzaamheden.
Padvinders helpen bij het overbrengen
van stukken van het rijksarchief.
Elk oogenblik kunnen er nieuwe behoeften
zijn. Welke deze zijn is nog niet te voorspel
len. Mocht ons land onverhoopt in den oorlog
komen, dan valt bijv. te denken aan:
hulpverleening bij brand of ongevallen ter
assistentie van Brandweer en Geneeskundigen
Dienst, alsmede assistentie der politie; assis
tentie van wijkverpleegsters en kraamverzorg
sters, ingeval van vermindering der beschikba
re ziekenhuisruimte; hulpverleening bij het
vervoer van gewonden en zieken; hulpverlee
ning bij de regeling der voedselvoorziening der
burgerbevolking; hulpverleëning bij eventueele
evacuatie van kinderen en ouden van dagen
naar het platteland; of bij de ontvangst van
geëvacueerden van elders; huipverleening bij
alle verdere diensten, welke in tijden van nood
door den burgemeester van de burgerij kunnen
worden gevraagd.
Het zal ieder duidelijk zijn, dat de plaatse
lijke commissaris reeds nu moet weten over
welke vrijwillige krachten eventueel beschikt
kan worden.
Men melde zich nu reeds aan voor dezen
arbeid van gemeenschappelijk belang.
Noffie was weer eens humeurig geweest. Dat
was Noffie wel meer. En daarom had zijn bazin
ai ettelijke malen van de politie een waarschu
wing gehad, met de aanmaning: „Muilkorf
hem". (Tusschen twee haakjes: Noffie was de
hazewindhond van een bewoonster van het
Noordelijk stadsgedeelte.)
Maar Noffie hield begrijpelijkerwijs niet zoo
bar veel van zijn muilkorf en op buitengewoon
listige wijze wist hij zich telkens van het appa
raat te ontdoen. En als hij dan een kwade bui
had, bleek het geen erg oppassende hond te
zijn. Want hij beet naar de voorbijgangers.
Op 28 Augustus passeerde een 18-jarige Vlis-
singsche. die ëen paar dagen bij haar familie
in Haarlem doorbracht. Noffie sprong tegen
haar op en beet haar.
De bazin stond vanmorgen voor den Haarlem-
schen kantonrechter en zij vertelde met ont
roering. dat Noffie inmiddels ontijdig overleden
was doordat een auto hem overreden had. Dit
inspireerde den kantonrechter tot de min of
meer zonderlinge opmerking; „Dus de steen des
aanstoots is nu gestorven?"
De ambtenaar van het O.M. herinnerde er
even aan, dat men van de doöden eigenlijk
niets dan goeds mocht zeggen, maar hij vond
het toch wel erg, dat kwade honden hier in
Haarlem nog zoo veelvuldig voorkomen en dat
de eigenaars er zoo weinig aan doen. Met een
zware straf zou men er bij de hondeneigenaars
waarschijnlijk wel den schrik injagen en daarom
eischte hij 15 of tien dagen.
De kantonrechter vond dat wel wat hoog en
maakte er 5 of drie dagen van.
Men schrijft ons:
Zaterdag 21 October a.s. houdt de vereeniging
Simavi in de gemeente Haarlem een speldjes
dag. Voor den goeden voortgang van het me
dische werk dezer vereeniging zijn de opbreng
sten der speldjesdagen van groote beteekenis.
Verleden jaar kon, dank zij den geschonken
financieelen steun en de enthousiaste mede
werking van vele jongeren, het eerste zieken
huis worden gesticht in Suriname's Boschland.
Thans vragen o.a. Nias en Banjoemas drin
gend onze aandacht.
De ruimte voor dit artikel laat niet toe uit
voerig stil te staan bij den medischen nood al
daar. Slechts ten aanzien van Nias willen wij
hier iets belichten van'ernstige noodtoestanden
in den medischen dienst op dat eiland en de
groote moeilijkheden, 'waarmee artsen en zus
ters daar te kampen hebben.
NIAS: In het ziekenhuis te 'Goenoeng Sitoli
op Nias werden in het vorig jaar 320 operaties
verricht, waarvan 115 zware, en dat zonder ste
rilisator. Voor dit hospitaal onbetaalbaar! Het
ziekenhuis ligt midden in het dorp en het ter
rein is veel te klein voor de vele zieken. In het
afgeloopen jaar heeft men in het bijzonder de
beperkte ruimte ervaren gedurende de buiten
gewone hitte, waardoor velen bezwijmden en
sommigen het met den dood moesten bekoopen.
Gelden voor een nieuw gebouw of verbetering
der gebouwen zijn er niet!
BANJOEMAS: Den schrijnenden nood, de
geconstateerde gevallen van honger-oedeem in
dat gewest en de financieele moeilijkheden van
het ziekenhuis te Pperbolinggo kunnen wij hier
slechts terloops aanstippen.
Misschien zullen er onder u zijn, die zich de
vraag stellen, of de nooden in onze onmiddel
lijke omgeving niet eerst gelenigd dienen te
worden. Naar aanleiding daarvan zouden wij de
volgende vraag willen stellen.
Moeten wij het medische werk in Indië stop
zetten als gevolg van het oorlogsgeweld in het
Westen? Welken indruk moet dat maken op
den Oosterling?
Simavi stelt tegenover iedere bom en gra
naat op het oorlogsfront een Neo-Salversan-
injectie of anderen medischen hulp-dienst in
Indië, ten bate van de Inlandsche bevolking al
daar!
Meer dan ooit komt thans de dringende be
hoefte naar voren om het bestaande medische
werk in onze Overzeesche gewesten in stand te
houden.
Dit is niet slechts in het belang van de In
landsche bevolking, doch ook is het een natio
naal belang van de eerste soort, in deze ern
stige tijden mag in Indië geen hospitaal en
geen ziekenzaal gemist worden.'
SIMAVI mobiliseert daarom al haar mede
arbeiders (sters) en geeft over de geheele linie
het commando:
„VOORWAARTS!!"
Moge de Nederl. cultuur rijk blijken te zijn
aan barmhartigheidszin.
Wij hopen en wij vertrouwen, dat Zaterdag
21 October a.s. een ware gloriedag mag worden,
niet slechts voor Simavi en haar trouwe mede
werkers (sters), doch bovenal voor de vele lij
denden in het Nederlandsche rijk over zee!
Giften kunnen onder vermelding „voor Si
mavi" gestort worden op postgiro 154742, ten
name van den heer A. J. Berman, Pred. Hen
driklaan 35, Haarlem.
De heer D. Andrea, de nieuwe gemeente-
ontvanger van Haarlem, werd in onze
stad den 31en Juli 1885 geboren. In 1903
werd de heer Andrea aangesteld als
jongste klerk bij den gemeente-ontvan
ger. Na diverse rangen te hebben door-
loopen werd hij 1 Maart 1939 bevorderd
tot hoofdcommies. Reeds sedert het
overlijden van den heer de Klerk nam
de heer Andrea het gemeente-ontvanger
schap waar
oe meer men gelijk wil hebben,
hoe minder men het krijgt.
In het Rembrandt-theater draait vanaf
morgen de hierboven genoemde film, waarin de
beroemde actrice Zarah Leander een fasci-
neerende creatie geeft als de vrouw van een rij
ken Rus en als de beschermster van den armen
componist Peter Iljitsch Tschaikowsky, met
groote beheersfehing gespeeld door Hans Stüwe.
Eigenlijk draait de geheele film om deze twee
hoofdfiguren in een ensceneering, welke van
een betooverende realiteit is.
De geheele intrige van deze rolprent is ge
baseerd op het historische gegeven, dat een
lioogelijk met zijn muziek ingenomen adellijke
dame, Natascha Filoretowna von Meck, den
kunstenaar beschermde en hem een jaarrente
van zesduizénd roebel schonk. Ze zouden el
kaar evenwel nimmer hebben ontmoet, want
de vrouwelijke Maecenas was niet bepaald een
schoonheid, en wilde zich, als moeder van elf
kinderen, ook niet blootgeven aan de laster
praatjes der Moskousche groote wereld. Wel
onderhielden zij briefwisseling met elkander,
en zijn heerlijke Vierde Symphonie heeft
Tschaikowsky aan haar gewijd, onder het op
schrift ,„Meinem besten Freunde".
Natuurlijk had de schrijver van het film
scenario aan deze gegevens niet voldoende
houvast om een spannende film te maken. Een
film, waarin de met elkaar in strijd komende
grootmachten der liefde en der kunst naar het
hoogtepunt en de oplossing voeren. En zoo
schreef Geza von Cziffra een draaiboek dat
ons weliswaar een anderen Tschaikowsky voor
oogen stelt, dan de werkelijke moet zijn ge
weest, maar dat toch volkomen in de sfeer
blijft van het altijd weemoedige karakter van
den componist der Pathétique, der Romance,
der Vierde, van het Cappriccio en de Casse
Noisette-suite.
Dat hij ten slotte te St. Petersburg aan de
Cholera stierf den 6en November 1893
staat historisch vast.
Het scenario laten we in groote trekken hier
volgen.
Het was een betooverende balavond in de
Moskauer Adelsclub, toen het orkest voor de
eerste maal een wals speelde van den onbe
kenden componist Peter Iljitsch Tschaikowsky,
een wals, waarop de toenmaals beroemde, jon
ge danseres Jarow danste. Als zij na afloop
van haar solo den geliefden Peter Iljitsch treft,
trekt zijn hart hem echter elders heen: hij
weet, dat Katharina, voor wie hij, bij haar
huwelijk destijds, St. Petersburg is ontvlucht,
in een loge op hem wacht. En als zij tegenover
elkaar staan, weten zij, dat hun jeugdliefde
nog niet is vergaan. Op dien avond besluit
Katharina den geliefden Peter financieel te
steunen, door in het geheim de uitgave van
zijn muziek te bekostigen, zonder te weten, dat
dit nu juist de scheiding van hen beiden gaat
beteekenen. Want Peter Iljitsch, wiens muziek,
nu zij in druk is verschenen, steeds bekender
wordt, krijgt langzamerhand meer naam en nu
hij niet meer in armelijke omstandigheden be
hoeft te leven, durft hij Katharina thans te
vragen. Zij moeten dit weigeren, om niet uit te
laten komen, dat zij het is, die hem steunt.
Deze weigering! wordt Peter te machtig: hij
stort zich hals over kop in een huwelijk met
Nasstassja Jarow, maar ontvlucht reeds in den
huwelijksnacht het huis. Dan stijgt zijn ster
langzaam maar zeker: heel het continent reist
hij af en na jaren komt hij weer in Moskou.
Niet op het gunstige moment, want er heerscht
een chojera-epidemie. Ook Peter wordt er door
aangetast. Nóg kan Katharina aan zijn sterf
bed komen, maar niet lang daarna trekt de
koorts Ruslands grootsten toonkunstenaar ten
grave. En als eenige troost hoort Katharina
den trouwen prof. Hunsinger zeggen: „De le
vende Tschaikowsky is van ons heengegaan,
om ons den onsterfelijken terug te geven...."
Als een voortdurend af en aan zwellenct ac-
coord. klinkt gedurende de film de muziek van
Tschaikowsky den toeschouwer in de ooren.
Wie weet, hoe geliefd de weemoedig getinte
muziek van den grooten Rus bij de massa is,
en hoe grgoot in het algemeen de belangstelling
is, welke uitgaat naar het leven en de per
soonlijkheid van een groot toonkunstenaar, een
Huize „Duinrust" in Overvecn was gister
avond van half acht tot acht uur geheel
in het duister gehuld. Geen streep licht
drong dcor de vensters naar buiten. „Duin
rust" hield een luchtbeschermingsoefening.
Om half 8 ging de alarmbel. Alle lichten gin
gen uit en de inwonenden spoedden zich naar
het souterrain, waar ieder zijn eigen plaats aan
gewezen was. In het souterrain waren speciale
gangen vrijgehouden voor de zieken, die door
de zusters met brancards daarheen gebracht
zouden worden.
Het verplegend personeel had schriftelijke
orders; ieder had zijn eigen taak. Zoo stonden
bij iedere brandkraan twee personen, een om
zoo noodig te spuiten, een tweede om de
slang uit te loopen. Op den zolder stonden op
verschillende plaatsen mannen met 'n hark en
een schop, om eventueele brandbommen in een
emmer met zand onschadelijk te maken.
Twee minuten, nadat het alarm was gegeven,
stond ieder op zijn post en waren de inwonen
den van „Duinrust" op de hun aangewezen
plaats. De heer J. Meeuwig, commandant van
de Bloemendaalsche Brandweer, bezichtigde
met het bestuur van Huize Duinrust, bestaan
de uit pastoor G. van Niekerk en de heeren
Aning, Mr. Povel en L. Bouvy, te zamen met
Moeder-Overste en den heer Bottelier de voor
zorgsmaatregelen.
Op punten, waar dit het meest noodig was,
waren lantaarntjes geplaatst.
Na het in oogenschouw nemen van de getrof
fen maatregelen verzamelde het gezelschap
zich in de ontvangkamer van „Duinrust", waar
commandant Meeuwig zijn voldoening uitsprak
over de beveiliging van het groote gebouw. Hij
gaf nog enkele aan te brengen verbeteringen
op, maar was overigens van meening, dat het
gebouw absoluut voldoende beveiligd was. Om
acht uur werd het alarm afgebeld.
De oefeningen verliepen in de grootste orde
en met de meeste kalmte; het bestuur van
„Duinrust" was in alle opzichten tevreden over
het resultaat.
In het gebouw is momenteel 600 meter
brandslang aanwezig. Op ieder punt kan
water worden gegeven. Pas kort geleden
heeft men het aantal slangen tot dit getal
uitgebreid met 250 meter. Het geschiedde
onder toezicht van de Bloemendaalsche
Brandweer.
De geneeskundige verzorging bij een
luchtaanval is by de zusters in wel zeer
goede handen; alle zusters zijn in de ver
pleging werkzaam geweest en de helft volgt
thans nog een Roode Kruis-cursus.
Bij zijn afscheid sprak pastoor Van Niekerk
de hoop uit, dat al dit werk vruchteloos zou zijn.
Een wensch, die wel door een ieder onder
schreven zal worden.
belangstelling, welke mogelijk nog intenser is
dan die naar het leven van een beroemd beel
dend artist, als een schilder of een beeldhou
wer, zal zich gemakkelijk kunnen voorstellen
de geestdriftige ontvangst welke deze, zoowel
in fotografisch als in filmisch opzicht perfecte
rolprent is te beurt gevallen. De aansluiting
der muziek bij het voorbijtrekkende filmbeeld
is overigens uitstekend. Het Berlijnsche Orkest
der Staatsopera geeft er met zijn even omvang
rijk als geperfectionneerd apparaat allen mo
gelijken luister aan. Voor de liefhebbers van
Tschaikowsky's muziek dus een gelegenheid,
die met beide handen zal worden aangegrepen.
Over de fascineerende creatie van Zarah Le
ander gewaagden we reeds. Met haar donkere
alt-stem, haar uitnemend verstaanbare dictie,
haar op elke situatie zoo zuiver reageerende
stembuiging en ten slotte met haar in alle
nuances even diep en gaaf blijvend acteertalent
beheerscht ze deze rolprent volkomen. Hans
Stüwe is als haar tegenspeler eveneens uitste
kend op zijn plaats. Hij geeft het droomerige,
weemoedige karakter van den componist uit
stekend weer. De danseres Marika Rökk valt,
zoowel in dans ais in spel bijzonder op,
zooais ook Leo Slezak als de oude professor
Max. Hunsinger, en Aribert Wascher als Mu-
rakin tot de knapste en voornaamste figuren
belmoren van deze Ufa-superfilm, welke onder
de uitmuntende regie van Prof. Carl Troelisch
tot een rolprent werd van bijzondere fotogra
fische schoonheid.
De situaties maken een voorbehoud voor vol
wassenen noodzakelijk, maar we twijfelen er
niet aan, of deze zullen met bijzondere voldoe
ning naar deze Tschaikowsky-creatie in beeld
en toon gaan zien en luisteren.
Sch.
Het ruwe weer der laatste dagen heeft ook bij
Zandvoort enkele mijnen doen aanspoelen. De
gevaarlijke strandbezoekers werden gesignaleerd
door den kustwachtpost, die direct maatregelen
nam. Na gedemonteerd te zijn, werden de mij
nen langs den Ruigenhoekerweg per auto ver
voerd.
In de toonzaal van den kunsthandel B. H.
Steffens aan de Zijlstraat 65 wordt tot 30 Oc
tober een tentoonstelling gehouden van schil
derijen van den kunsschilder H. Schoonbrood
uit Maastricht. Op deze expositie zijn o.a. ook
tegels, waarop door den kunstschilder vervaar
digde Kruiswegstaties voorkomen, te bezich
tigen.
De tentoonstelling is, behoudens van 12 uur
des middags den geheelen dag te bezichtigen.
De agenda voor de 137ste vergadering van
de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Haarlem en Omstreken, te houden op Dins
dag 24 October 1939, des namiddags te 8 uur,
in het gebouw van de Kamer, Nassauplein 4-6,
Haarlem, bevat de volgende punten:
Goedkeuring verzonden brieven aan:
Den minister van Financiën betr. nationale
inkomsten- en winstbelasting met verschillen
de andere Kamers van Koophandel.
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
inzake standplaatsen manufacturen kooplieden.
Den minister van Economische Zaken betr.
prijsopdrijving.
Den AalsmeerscheiT Tuinbouwbond, de Al
gemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur,
het Hollandsch Bloembollenkweekers Genoot
schap, den Bond van Bloembollenhandelaren,
de IJmuider Vischhandelvereeniging, de Ver
eeniging van Reeders van Visschersvaartuigen
inzake de moeilijkheden van het bloemen-,
bloembollen- en visscherijbedrijf.
De ministers van Economische Zaken en
Financiën betreffende opheffing omzetbelas
ting op gebakken visch en verlaging van ac
cijns op bakolie.
Vaststelling periodieke subsidies 1940.
Rapport Bureau inzake Hulppostkantoor
Haarlem-Noord.
Bedrijfsbemitideling en steun aan gemobili
seerden.
Rondvraag.
Besloten zitting.
De gemeenteraad benoemde in de Commis
sie van Bijstand voor Onderwijszaken: den
heer W. C. Bakker; in de Commissie van Toe-
zich t op de Stadsbibliotheek en Leeszaal mevr.
mr. E. van Eck-Thiel; als regenten van het St.
Elisabeth's of Groote Gasthuis mevrouw M.
Maarschall-Komin en de heer A. G. Boes; als
gedelegeerde in de besturen der drie Haarlem-
sche Nijverheidsscholen mevrouw A. D. L. de
•Clerq-Van Lennep; als tijdelijke leeraar aan de
Gemeentelijke Avondschool voor Nijverheids
onderwijs de voorgestelden en als tijdelijk,e lee
raren aan de Gemeentelijke Avondschool voor
Handelsonderwijs eveneens de voorgestelden.
Hedenavond houdt bovengenoemde Studieclub
haar eerste studiebijeenkomst van het seizoen.
Op verzoek van verschillende leden zal de heer
Joh. W. v. d. Hulst zijn lezing houden over:
„Plantijn, de Moretussen, drukkerij Plantijn en
de in gebruik zijnde arbeid- en tuchtregeling".
Het onderwerp zal worden toegelicht met licht
beelden. De bijeenkomst zal worden gehouden
in den St. Jozefburcht. Begijnhof (achter de
Jansstraatkerk). Leden van den Ned. Kath.
Graf. Bond die kennis wenschen te maken, zijn
hartelijk welkom.
Op een vergadering van de Vrouwen-Electri-
citeits-Vereeniging heeft de presidente van het
hoofdbestuur, mevr. Wolthers-Arnolli, bij een
beschouwing over electrisch koken, een vergelij
king gemaakt tusschen den mobilisatietijd van
19141918 en dien van heden. Zij gaf daarbij te
kennen, dat de mogelijkheid van gasdistributie
grooter was dan die van electriciteit in verband
met de levering van kolen uit de Hollandsche
mijnen voor electrische centralen en het betrek
ken van gaskolen uit het buitenland.
De directeur van het gemeentelijk Gas- en
Waterbedrijf, de heer J. A. A. Ochtman, merkt
hiertegenover op:
In het midden latende of het juist is in dezen
tijd stemming te maken tegen een andere ener
giebron, meen ik te mogen opmerken, dat de
gegevens waarop mevrouw Wolthers-Arnolli
haar meening baseert, wel zeer verouderd zijn.
Zij had toch kunnen weten, dat de verhoudingen
bij de Hollandsche mijnen sedert 19141918
sterk gewijzigd zijn. Sedert dien tijd is de pro
ductie der Hollandsche mijnen gestegen van
rond 2.6 millioen ton tot rond 14 millioen ton,
daarbij is een zoodanige hoeveelheid voor de
gasfabrieken bruikbare kolen meer beschikbaar
gekomen dat in geval van algeheele stopzetting
van den buitenlandschen aanvoer, de behoefte
der gasfabrieken met binnenlandsche kolen vijf
voudig zal kunnen worden gedekt.
Gebouw St. Bavo: Jaarfeest R.K.V.B.. 8 u.
Rechtsk. Bureau, 78 uur; Laschclub .Haar
lem", 8 uur; Federatie Gr. en Fr.-handel, 8
uur; R.K. Bevolkingsbureau. 8 uur.
Stadsschouwburg: „Thalia", 8 uur.
Gem. Concertzaal: Trekking Brederodeduin,
8.30 uur.
Zaterdag 21 October: 8.15 uur Tooneelgroep
„Het Masker", „Zesde Etage".
Zondag 22 October: 8 uur (Voor Operette Ver.
Diogé) Gasparone.
Maandag 23 October: 8 uur (Voor Ned. Spoor
wegen) „De Spoorwegrevue"
Dinsdag 24 October: 8.15 uur (Voor Nieuw
Leven) „Vacantiespoken".
Woensdag 25 October: 8 uur (Voor Geloof en
Wetenschap) (Gez. Saalborn-Parseri „Het
Sprookje der Rechtvaardigheid".
Donderdag 26 October: 8 uur (Voor Ned. Be
vordering van Toonkunst) Myra Hess (piano).
De avonddiensten der apotheken zullen tot en
met Vrijdagavond worden waargenomen door de
volgende apotheken:
Van Rijn, KI. Houtweg 15; C. G. Loomeijer,
Zijlweg 34; Schoterbosch-apotheek, Rijksstraat
weg 19.
Steeds geopend zijn: C. E. Schotman, Binnen
weg 206208; Elswout-apotheek. Bloemendaal
sche weg 341; Aerdenhout-apotheek, Zandvoort-
schelam. tel. 26772; Heemsteedsche Apotheek,
Binnenweg 28, tel. 28127; Bloemendaalsche
apotheek, Bloemendaalscheweg 85, telefoon
22181.
aamt-i
De leerlingen van de St. Canisiusschool
(Spaarne-parochie), worden Vrijdag 20 Octo
ber om 1 uur n.m. (één uur) verwacht in de
openbare school Karolingerstraat.
Deze week is (volgens voorschrift van de O.
L. S.) de schooltijd 's middags van 14.30 uur.
Ook de volgende week is er 's middags school.
De daaropvolgende week 's morgens 8.3012
uur.
In besloten kring vierden de heeren A. D.
Huysman en Mr. A. J. Enschedé, directeuren
der N.V. Joh. Enschedé den dag, waarop zij
voor 25 jaar aan deze firma verbonden wer
den.
Des morgens huldigde het personeel de
beide directeuren.
Namens het personeel sprak de heer B. J.
Witholt.
Spr. bood den heer Huysman een gouden
potloodketting aan en den heer Enschedé een
fauteuil.
Beide heeren dankten voor de hulde.
In den loop van den dag kwamen nog vele
gelukwenschen binnen.
Gisterenmiddag om half vijf werd uit het
gebouw van de R. K. Militairen vereeniging aan
de Zoetstraat een motorfiets weggehaald door
twee chauffeurs van een expeditie-firma. De
motor moest worden vervoerd. Op onverklaar
bare wijze men vermoedt kortsluiting
vloog de motorfiets plotseling in brand.
De politie werd gewaarschuwd, die op haar
beurt de brandweer alarmeerde. Een agent van
politie had inmiddels den motor, die tegen den
gevel van het gebouw der Militairenvereeniging
stond te branden, weggesleept en midden in de
Zoetestraat gegooid.
De brandweer had het vuur met een emmer
water en enkele snelblusch-apparaten binnen
enkele minuten onder de knie.
De motorfiets werd totaal vernield.
Ernstige schade werd eveneens toegebracht
aan den gevel der Militairenvereeniging.
De directeur van het Post- en Telegraafkan
toor te Haarlem brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat met het oog op de uitgebreide,
steeds wisselende bijzondere bepalingen, welke
ten gevolge van de buitengewone omstandighe
den zijn getroffen ten aanzien van den uitvoer
van goederen uit Nederland, alsmede van den
invoer in het buitenland, voorshands door de
postagentschappen alhier geen voor het buiten
land bestemde poststukken ter verzending zullen
worden aangenomen.
De heer H. de Rijk te Aalsmeer, afgestudeerde
van de M.T.S. te Haarlem, afdeeling Bouwkunde,
heeft in den wedstrijd >,Prix de Rome" de zilve
ren medaille weten te verwerven.
De Tooneelgroep „Het Masker", directeur Ko
Arooldi, zal op Zaterdag 21 October a.s. in den
Stadsschouwburg te Haarlem nog een enkele
voorstelling geven van „Zesde Etage" (Sixième
Etage) van Alfred Gehri, het gevoelige en amu
sante stuk, dat in het vorige seizoen met zoo
veel enthousiasme door pers en publiek is ont
vangen.
In dit stuk treden op de dames: Gusta Chris-
pijn-Mulder, Magda Janssens, Heieen Pimentel,
Georgette Reyewsky, Lize Servaes en Lies de
Wind en de heeren Ko Arnoldi, Cruys Voor-
bergh, John Gobau, Leo de Hartogh, Wim
Paauw, John Soer en Lucas Wensing.
De regie is in handen van Ko Arnoldi; het
decor is uitgevoerd door Lucas Wensing.
