„Duitschland neemt de oorlogs verklaring aan" Finland is nog allerminst gerustgesteld Levendige gevechten nabij het Bosch van Warndt PROTECTOR' Berlijns laatste eisch: koloniën Het nieuws van heden De „City of Flint" Von Ribbentrop spreekt te Danzig Londen heeft reeds lang oorlog met Duitschland gewild; aan Frankrijk werd de strijd opgedrongen De onverwachte terugkeer van Paasikivi Parijs meldt van het Westfront: DUITSCHE AANVALLEN AFGESLAGEN ENGELANDS HANDEL MET DE NEUTRALEN DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Hsa-lem 25 cent per week; per kwartaal 13.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week. Der kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM WOENSDAG 25 OCTOBER 1939 - OCHTENDBLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22063 De Poolsche kwestie De betrekkingen met Londen en Parijs v 06 minister betoogde, aat de annuleering Mi het verdrag van Versailles en de gevolgen ^Mvan steeds het doel der Duitsche buiten- „Engeland wilde niet" „Berlijns vrienden: Moskou, Rome, Tokio" (Zie vervolg pag. 2) Von Ribbentrop sprak in zijn rede over de vriendschap tusschen Duitschland en Rusland, vastgelegd in het pact, dat hij namens zijn regeering in het Kremlin te Moskou onderteekende Weinig resultaat te Moskou verwacht Leden van den Duitschen Arbeidsdienst provincie herstellen de verwoeste bruggen in de Posen Lebrun op inspectie Grieksch schip op de Noordzee gezonken Het Weer n INBRAAK-VERZEKERING Uitsluitend voor: Kerken. Pas,torieen Kloosters en Kerkelijke Instellingen Washington vraagt Berlijn inlich tingen over de aanhouding van het schip Verklaring van Cordell Huil Geeft arbeid „Lessen van den oorlog en vredesplichten" Herderlijk schrijven van den Kardinaal-primaat van Spanje DE DUITSCHE EMIGRATIE NIEUWE KAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct Inpez mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 :ent per regel Bij contract sterk verlaagde pri)zen Voor de kleine annonces „Omroeoers" zie de rubriek DANZIG, 24 Oct. (DNB) De Duitsche minister van Buitenland- sche Zaken, Von Ribbentrop, heeft Dinsdagavond te Danzig het woord gevoerd bij een openbare demon stratie ter gelegenheid van den dag der oud-strijders van de partij. De minister deed talrijke mede deelingen over de diplomatieke voorgeschiedenis van den oorlog. Na te hebben geconstateerd, dat Danzig hooit weer van het Rijk gescheiden zou worden, sprak Von Ribbentrop over de pogingen, Danzig en het Duitsche rijk verantwoordelijk te stellen Voor den oorlog. Hij zeide, dat de oorlog Duitschland in den volsten zin des woords op gedrongen is. „Sinds de Führer in 1934 aldus vervolgde hij met Pilsoedski maatregelen trof voor een heroriënteering der Duitsch-Poolsche betrek kingen, heeft Duitschland bij Polen nooit twij fel laten bestaan aangaande de omstandigheid, dat vroeger of later de kwestie-Danzig en het Corridor-vraagstuk zouden moeten worden op gelost. Precies een jaar geleden, op 24 October 1938, liet ik in opdracht van den Führer, den toen- maligen Poolschen ambassadeur, Lipski, naar Berchtesgaden komen. Op dien dag legde ik hem het bekende voorstel der politieke heree- niging met het Duitsche rijk voor, waarbij Danzig in economisch opzicht bij Polen zou blijven. Tusschen het Duitsche en het Poolsche ter ritorium zouden wederkeerig exterritoriale auto- en spoorwegverbindingen aangelegd wor den. De wederzijdsche grenzen zouden defini tief erkend worden en het niet-aanvalsverdrag van 1934 zou tot 25 jaar verlengd worden Dit voorstel is op 5 Januari 1939 door den Führer persoonlijk in mijn tegenwoordigheid en in die van de ambassadeurs Moltke en Lipski te Berchtesgaden tegenover den Pool schen minister van Euitenlandsche Zaken, Beek, herhaald. De Führer merkte daarbij op, dat het niemand behalve hem mogelijk zou zijn op deze wijze kenbaar te maken, dat hij van den Corridor afzag Den volgenden dag werd het voorstel te München en op 26 Januari bij mijn bezoek aan Warschau nogmaals uitvoerig door Beek en mij besproken. Bij deze ge legenheden werd het aanbod geenszins door da Poolsche vertegenwoordigers afgewezen, doch met verwijzing naar moeilijkheden van binnen- landsch-politieken aard antwoordde men, dat het aanbod grondig moest worden bestudeerd en dat men ook van Poolsche zijde streefde haar verbetering der Duitsch-Poolsche betrek kingen. Intusschen, aldus vervolgae Von Ribbentrop, ham Polen tegenover de Duitsche minderheden een houding aan, welker starheid steeds meer ih het oog viel. Vervolging der volks-Duitschers, aanvallen in de Poolsche pers en anti-Duftsche betoogingen voor de ambassades te Warschau tiwongen den Duitschen minister van Buiten landsche Zaken, op 21 Maart 1939 den Pool schen ambassadeur op deze ontwikkeling op merkzaam te maken. Daarbij herhaalde hij het T>uitsche aanbod en vulde hij het op eenige Punten aan ten voordeele van Poolsche belangen. Tegelijkertijd werd Beek uitgenoodigd naar Berlijn te komen om te beraadslagen en een definitieve regeling voor alle vraagstukken te beffen. Op 26 Maart, aldus Von Ribbentrop, bracht Lipski mij een schriftelijke mededeeling. die neerkwam op een volledige afwijzing van het voorstel van den Führer. Het is nauwelijks te gelooven, en toch is het een feit, dat Lipski Verklaarde, dat elk verder streven naar ten- Uitvoerlegging der Duitsche plannen voor de bereenigïng van Danzig met het Rijk oorlog met Tolen zou beteekenen. Op mijn meer dan ver wonderd antwoord, dat deze mededeeling mij Volkomen onbegrijpelijk was, kon de ambassa deur geen verklaring afleggen. Ook de uit nodiging aan minister Beek, naar Berlijn te komen, werd afgewezen Terwijl ons toen de Poolsche houding tegen- °ver het edelmoedige aanbod van oen Führer Merkwaardig voorkwam, kermen wij thans cJe dplosslng van het raadsel: Engeland school daarachter. Wij weten thans, dat reeds toen Met Engeland over een garantie werd onder handeld. Toen het tot ernstige uitspattingen tegen Duitschers te Bromberg kwam, deelde °n Ribbentrop den Poolschen ambassadeur Mede, dat de betrekkingen tusschen beide landen z'ch zeer bergafwaarts bewogen en dat de Duit- ^he regeering de Poolsche .regeering volledig J'erantwooraelijk moest stellen voor de gebeur tenissen en de zeer bedenkelijke ontwikkeling z°o was zes maanden lang een ongekend edel- Moedig aanbod gehandhaafd en nog zes maan den heeft Duitschland toegezien, hoe Polen de Minderheid terroriseerde, Danzig bedreigde en j et rijk provoceerde. Pas toen Poolsche soldaten Mvalien op Duitsch gebied gingen doen. heeft Führer toegeslagen Drie weken later was de Mdtocht ten einde en de Poolsche staat als eh kaartenhuis Ineensestort Het rijk zal er thans voor zorgen, dat er een nieuwe indeeling, die met de ware ver houdingen in overeenstemming is, en een Ware pacificatie komen. Die handhaving van °vde, rust en vrede in Oost-Europa wordt thans voor alle tijden gegarandeerd door Groot-Duitschland en Sovjet-Rusland. landsche politiek geweest is. Tot aan deze laat ste herziening toe heeft Duitschland alle nood zakelijke revisies zonder bloedvergieten bereikt. Nooit heeft de Führer de vitale belangen der Westelijke democratieën ook maar aangeraakt. Niettemin heeft men zich geregeld, en vooral van Engelsche zijde, zijn streven in den weg gesteld. Steeds weer heeft de Führer getracht tot gunstige betrekkingen met Engeland en Frankrijk te komen. Zoo was men reeds in den zomer van 1933 tot overeenstemming gekomen omtrent een samen komst van den Führer en den Franschen mi nister-president Daladier, bij welke de Duitsch- Fransche betrekkingen geregeld zouden worden en een overeenkomst aangaande de bewape ning getroffen zou worden. Daladier zegde echter op het laatste oogen- blik de bijeenkomst af en enkele weken later was hij geen premier meer. In Parijs tjilpten de musschen van de daken, dat Engeland ver antwoordelijk was voor den val van Daladier. Toen ik, aldus de minister, verleden jaar Dala dier te München hieraan herinnerde en hem zeide, hoe goed een bijeenkomst van dien aard voor de toenadering tusschen beide landen ge weest zou zijn, antwoordde hij mij met een veel- beteekenend en instemmend gebaar: „Tot wien zegt u dat?" Von Ribbentrop verklaarde voorts, dat hij in opdracht van den Führer ook Engeland steeds weer concrete voorstellen heeft gedaan, zooals het vlootaccoord, de eeuwige onschendbaarheid van Nederland, België en Frankrijk, respectee ring der Britsche belangen in de wereld door Duitschland en eerbiediging der Duitsche be langen in Oost-Europa door Engeland, een ver drag tusschen beide landen. Steeds heeft Enge land een afwijzende houding aangenomen. De Führer heeft zijn pogingen pas gestaakt, toen hij moest inzien, dat Engeland niet wilde. Op gelijke wijze heeft Duitschland toenade ring tot andere landen gezocht en hun vriend schap gevonden. Tusschen Duitschland eener- zijds en het Italiaansche imperium en Japan anderzijds is een echte en oprechte vriendscnap ontstaan en de vriendschappelijke samenwer king dezer staten zal ook in de toekomst een kostbare garantie voor een meer rechtvaardige en rationeele wereldorde blijken. Bij deze vrien den van Duitschland heeft zich kortgeleden Sovjet-Rusland gevoegd. Met het Duitsch-Rus- sische niet-aanvalsverdrag en het vriendschaps pact is een principieele heroriënteering der Duitsche buitenlandsche politiek tot stand ge komen. De traditioneele vriendschappelijke ver houding is hersteld. De levensruimten der beide mogendheden grenzen aan elkander, doch val len niet over elkander heen. Een territoriale wrijving tusschen beide staten is voor altijd uitgesloten. De economische behoeften vullen elkander op ideale wijze aan. Op grond van uit gebreide overeenkomsten is de uitruil van grondstoffen en industrieele producten reeds in vollen gang, hij zal van jaar tot jaar toenemen. Het vroegere record zal binnenkort bereikt worden. De ontwikkeling heeft bewezen, dat het na- tionaal-socialistische Duitschland en Sovjet- Rusland, zoolang zij wederkeerig eikaars we reldbeschouwingen respecteeren, waartoe zij vastbesloten zijn, zeer goed in vriendschap naast elkander kunnen leven. Het is verbijste rend te zien, tot welke verzinsels de Engelsche propaganda haar toevlucht neemt om het En gelsche volk de beteekenis der Duitsch-Russi- sche toenadering te verbergen. Met de Vereenigde Staten bestaat geen en kele wrijving. Terwijl Duitschland de Monroe- leer steeds gerespecteerd heeft, beteekent net bestaan der vele Engelsche koloniën, vlootbases enz. op het Amerikaansche continent een voort durende inbreuk op deze leer. De minister sprak ook uitvoerig over het vraagstuk van de schuld aan den oorlog. Het is boven allen twijfei verheven, aldus zeide hij, dat 't Fransche volk dezen oorlog met gewild heeft, dat deze oorlog Frankrijk veeleer is opgedrongen door Engeland en zyn handlan gers te Parijs en in de Fransche regeering. Ven Ribbentrop zeide het onomstootelijk bewijs te kunnen leveren, dat de oorlog tegen Duitsch land door de Engelsche regeering sedert jaren in het geheim en stelselmatig is voorbereid (Van onzen specialen correspondent) HELSINKI, Dinsdag. Eerder dan men in Finland verwacht had, keeren de leiders van de Finsche delegatie, minister Tanner en staatsraad Paasikivi uit Moskou terug. Zij zullen na hun vertrek Dinsdagavond uit de Russische hoofdstad eerst Donderdagmorgen te Helsinki aan komen. De overige leden van de delegatie zijn, zooals bekend, te Moskou achtergeble ven. Het feit, dat de Sowjet-regeering zoo spoedig reeds nieuwe gewijzigde voorstellen heeft gedaan, en dat deze, naar mag worden aangenomen, voor Finland gunstiger perspectieven openen, heeft in regeeringskringen nog allerminst opluchting te weeggebracht. De woordvoerder van het ministerie van Bui tenlandsche Zaken heeft hedenavond in een persconferentie eraan herinnerd, dat het niet de ?insche regeering is, die voorstellen heeft te doen aan Moskou. Finland vordert niets van de Sovjet-regeering, maar wel omgekeerd en het initiatief daarbij gaat geheel van Moskou uit. De woordvoerder van het ministerie van Buitenlandsche Zaken verklaarde o.m., dat geen nieuwe vragen zijn gesteld door de Sovjet-Unie. De leiders van de Sovjet-Unie hebben slechts nadere bijzonderheden toege voegd aan hun eerste voorstellen, welke noodzakelijk maken, dat de Finsche afge vaardigden overleg plegen met hun regee ring. Ook van de eventueele resultaten van nieuwe onderhandelingen worden in Helsinki geen bij zondere verwachtingen gekoesterd. In ieder geval zullen zij aan Finsche zijde nog niet worden afgebroken en Tanner en Paasikivi zullen met nieuwe instructies naar Moskou te- rugkeeren. Ofschoon uiteraard officieel over de nieuwe Russische voorstellen niets kan worden medegedeeld, is zooveel zeker, dat hun inhoud er niet toe bijdraagt om alle moeilijkheden in eens te overwinnen. Zelfs heden worden dan ook de militaire voorbereidingen in Finland voort gezet, een maatregel, waaruit eveneens valt af te leiden, dat de situatie zich nog lang niet heeft ge wijzigd. Indien de Sovjet-Russische verlangens zich beperken tot afstand van enkele Finsche eilandjes, die voor de Russische havenplaats Kronstadt zijn gelegen, en tot verbreeding van de Finsch-Russische handelsbetrekkingen, zal de Finsche regeering zich hiertegen niet verzetten. In het conservatieve blad „Uusi Suomi" wordt betoogd, dat de financieel-politieke toestand van Finland zoo sterk is, dat deze niet het onder werp van discussies kan zijn. PARIJS, 24 Oct. (Havas). Het Fransche legerbericht van Dinsdag avond luidt als volgt: In het laatst van den afgeloopen nacht en gedurende den dag zijn aan verscheidene punten van het front schermutselingen gevoerd en zijn hinderlagen gelegd. Aan den Zuid-Oostelijken zoom van het Bosch van Warndt is een vrij levendig gevecht geleverd. Een van onze posten, welke door den vijand werd aangevallen, is door een on- middellijken tegenaanval bevrijd. Reuter seint over de gevechten aan het Wes telijk front; De onophoudelijke regen, welke de modder steeds erger maakt, heeft geen einde gemaakt aan de activiteit aan het front, welke is hervat na de stilte van het weekeinde. Ten Oosten van de Moezel hebben de Franschen met succes een uitval gedaan en een nieuwen Duitschen mitrailleur buitgemaakt. Tevens werden gevangenen gemaakt. De mitrailleur wordt thans door deskundigen onderzocht, in de hoop geheimen te ontdekken. De Duitsche activiteit is het sterkst ten Wes ten van Forbach, in de streek van Saarbrücken. De Duitschers vielen hier de dorpen aan, welke door de Franschen bezet zijn. De aanval liep echter dood tegen het hevige vuur van de Fransche artillerie en van de automatische wapens. De dorpen bleven in Fransche handen. Hier uit blijkt, dat de Franschen niet systematisch het geheele Duitsche gebied, dat zij bezet heb ben, hebben ontruimd, doch nog deelen in hun bezit hebben, welke zij van bijzonder militair gewicht achten. Verder naar het Oosten langs den Rijn, wordt de stilte slechts onderbroken door de Duitsche propaganda met luidsprekers. Door middel van deze luidsprekers wordt tot de Franschen gezegd: „Wij hebben geen oorlog met Frankrijk". Eerst werd hierom gelachen, doch het duurt thans te lang en men zoekt naar een middel om er een eind aan te maken. In het gebied ten Noorden van Forbach heb ben de Franschen een Duitschen artillerie officier, die op verkenning was gegaan, gevan gen genomen. De president van de Fransche republiek. Le brun, heeft zich vandaag naar het leger in den Elzas begeven. Hij onderhield zich hier met de legerleiding en inspecteerde het materieel. Ook trad hij in contact met de burgert>evolking. De president bracht ook een bezoek aan Straatsburg en inspecteerde hier de maatregelen, welke ge nomen zijn om de kunstschatten te beschermen. LONDEN, 24 Oct. (Reuter). In antwoord op een vraag in het Lagerhuis heeft Stanley, de minister van Handel, verklaard: „Ik geloof dat thans enkele Britsche schepen zee zullen kiezen om hout uit Archangel naar Engeland te brengen." Op de vraag of bij een eventueele overeen komst met de Sovjet-Unie de Britsche regee ring zou bepalen, dat voor den duur van de vijandelijkheden alle goederen door Russische schepen zouden worden vervoerd, zeide Stanley: „De mogelijkheid om gebruik te maken van Sovjet-Russische schepen zal natuurlijk ten volle worden bestudeerd bij handelsbesprekin gen, welke met de Sovjet-Unie gevoerd wor den." Inzake den handel met de Scandinavi sche landen en Nederland zeide de minis ter, dat de regeering zich ten volle bewust is van het belang, dat de Britsche export naar deze landen en andere buitenlandsche markten wordt bevorderd. Minister Stanley voegde hieraan toe, dat het ministerie van Handel voornemens is bespre kingen te voeren met de vertegenwoordigers van de voornaamste export-industrieën, teneinde den uitvoer te vergemakkelijken. Ten aanzien van de berichten, dat de Duit schers bijzondere faciliteiten aanbieden, zeide Stanley: „Dit is mij bekend, doch er bestaat twijfel of de Duitschers in staat zijn de belof ten, welke zij in hun circulaires doen, na te komen." In antwoord op een vraag in het Lagerhuis werd verder medegedeeld, dat met Argentinië een overeenkomst tot stand is gekomen tot levering van 200.000 ton bevroren rund- en lamsvleesch gedurende de periode van 1 No vember tot 31 Januari. Verder zijn scheepsla dingen mais onderweg van Zuid-Afrika voor het vervaardigen van glucose en andere stoffen LONDEN, 24 Oct. (Reuter) Dinsdag is op de Noordzee het Grieksche schip „Konstantinos Hadjipateras" tot zinken gebracht. Vijftien leden van de bemanning hebben met een reddingboot de kust weten te bereiken. De kapitein ver klaarde te gelooven, dat het schip is gezonken tengevolge van een vijandelijke actie. Hij voegde hieraan toe, dat drie leden van de bemanning en de Britsche loods vermist worden. Andere leden van de bemanning zijn in een andere boot gegaan. De „Konstantinos Hadjipateras" meet 4684 ton en behoort thuis te Chios. De kapitein van het Grieksche schip, Halkias, heeft medegedeeld, dat acht opvarenden van zijn schip door een ander schip aan boord zijn genomen. Toen het vaartuig zonk, gingen som migen in de reddingboot, anderen sprongen over boord. Korten tijd later werden de over levenden door een Britsch schip aan boord ge nomen. Van hen, die over boord zijn gespron gen, worden eenigen vermist. VOOR HET GEHEELE LAND: zwaar bewolkt met opklaringen, enkele regenbuien, geleidelijk kouder, matige, tijdelijk krachtige, Westelijke tot Noorde- lijke wind. Illl ONDERL. VERZEKERING-MIJ MRAK 60 AMSTERDAM-C Telef. 45014 en 45016 ectie H. F. HEERKENS THIJSSEN WASHINGTON, 24 Oct. (Reuter)Het mi nisterie van Buitenlandsche Zaken der Ver. Staten heeft de ambassade van de Ver eenigde Staten te Berlijn opgedragen vol ledige inlichtingen te vragen over het aan houden van het Amerikaansche schip „City of Flint" Men vei wacht, dat de regeering van de Ver eenigde Staten aan Moskou zal verzoeken de „City of Flint" vrij te laten, aangezien Duitschland geen recht hac het schip naar een neutrale haven te brengen, behalve in buiten gewone omstandigheden. De secretaris van president Roosevelt, Stephen Early, heeft medegedeeld, dat de „City of Fluit" overeenkomstig de bestaande Amerikaansche wetten een volkomen wettige reis maakte. Op de vraag of de Internationale wet Duitsch land toestond het schip in beslag te nemen, zeide Early, dat het ministerie van Buiten landsche Zaken de zaak onderzocht en oen Amerikaanschen vertegenwoordiger in Duitsch land opdracht had gegeven rapport uit te brengen. Op het Witte Huis beschouwt men het in cident blijkbaar als een versterking van de ar gumenten tot wijziging van de neutraliteitswet Uit Oslo verneemt Havas, cat de „City of Flint" Vrijdag in Tromsoe (Noorwegen: 38 man aan land hao gezet, deel uitmakende van de bemanning van het Engelsche vrachtschio „Stonegate", dat in den Atlantlschen Oceaan een week tevoren door een Duitsche duikboot was getorpedeerd. Eenige dagen na deze torpe deering werd de „City of Flint" gepraaid aoor den Duitschen kruiser „Emden". Een Duitsche bemanning kwam aan boord van het vracht schip en cjeze bracht het schip naar Tromsoe, waar de bemanning van de „Stonegate" aan wal werd gezet. Zaterdag is de „City of Flint" van Tromsoe naar cie Molabaai vertrokken. Men gelooft, dat Steinfyart, de ambassadeur van de Ver. Staten te Moskou, inmiddels een bezoek heeft gebracht aan Potemkin. Potemkin zou hebben beloofd onmiddellijk een onderzoek te zullen instellen. Hij voegde hieraan toe, dat de regeering van de Sovjet Unie onmid dellijk bekend heeft gemaakt dat het schip te Moermansk is aangekomen en de Duitsche be manning volgens de regelen van de neutraliteit heeft geïnterneerd. De aankomst van het schip te Moermansk had lang geheim gehouden kun nen worden. In een persconferentie heeft ce minister van Buitenlandsche Zaken, Cordell Huil, medege- deelo, dat het waarschijnlijk is, dat meer dan de helft van de lading van de „City of Flint' bestaat uit voorwaardelijke contrabance en slechts voor een klein deel uit absolute contra bande. Huil zeide niet welke stappen de regeermg wilde nemen, als zy al stappen zou doen. Ver der merkte hij op, dat de normale gang van zaken zou zijn het schip, naar een haven van het oorlogvoerende land. dat het in beslag heeft genomen, te voeren De voornaamste zorg van het ministerie is te weten te komen wat het lot van ce Amerikaansche bemanning is Vol gens de berichten is de Amerikaansche beman ning vervangen door een Duitsche en is de Duitsche vlag geheschen in plaats van de Ame rikaansche. Von Ribbentrop houdt te Danzig een rede over de voorgeschiedenis van den oorlog. De onverwachte terugkeer van Paasikivi uit Moskou naar Finland. Washington vraagt Berlijn inlichtingen over het aanhouden van het Amerikaan sche vrachtschip „City of Flint". Verscheidene schermutselingen aan het Westelijk front; levendige gevechten bij het Bosch van Warndt. Minister Stanley over Engelands handel met de neutralen. Nationaal tehuis voor daklooze vrouwen en meisjes te Utrecht geopend. Radio-rede van minister Steenberghe. Brandstichter te Tiel gearresteerd Stand der clearing met Duitschland per 2 3 October. Beurs van New York: Stemming prijs houdend. Het beste helpt ge uw evennaasten door hun arbeid te bezorgen. Het is noodig en nuttig aalmoezen uit te deelen. Oogenblikkelijk leed moet ter stond worden geholpen. Maar de beste aalmoes is het geschenk van den ar beid. Wanneer ge bijvoorbeeld blinden wilt bijstaan, bedenkt dan, dat zij een scherp ontwikkeld gevoel hebben en niet willen beklaagd maar volwaardig willen behandeld worden. Ze vragen geen aalmoes, ze vragen in staat te worden gesteld te werken en een ze gen voor hen is het openstellen en instandhouden van werkgelegenhe den. Zoo ook is de arbeid voor allen, blinden of zienden, een zegen. Gij, die het geluk van den arbeid kent, stelt al uw streven er op in, werk voor anderen te vinden. Laat geen bekrom penheid en slecht begrepen zuinig heid u weerhouden werk te laten ver richten, dat ge anders zeer zeker zou laten uitvoeren. De tijd is moeilijk voor u, maar hij is nog veel moeilijker voor hen die geen werk hébben Ont houdt den evenmensch het werk niet en moge het uwe schuld niet zijn dat er arbeid ontbreekt voor hen, die ar beiden willen en kunnen. Kardinaal Goma y Tomas, Primaat van Span je en Aartsbisschop van Toledo, heeft een her derlijk schrijven gericht aan zijn Diocesanen, getiteld: „Lessen van den oorlog en plichten van den vrede." In het eerste gedeelte van dit schrijven zet de Kardinaal uiteen, welke de oorzaken waren van den burgeroorlog in Spanje. Met betrek king hierop noemt hij: de verzwakking van het godsdienstig bewustzijn van Spanje, afwijkin gen van de Spaansche cultuur, dwalingen van de toenmalige regeering, de buitenlandsche in vloeden, het gebrek aan eenheid onder de ka tholieken en de economische stelsels van Spanje. In het tweede gedeelte van het Herderlijk Schrijven wijst de Kardinaal op de plichten van Spanje in vredestijd. In dit verband noemt hij onder meer dankbaarheid jegens de Voor zienigheid, vergiffenis schenken aan de vijan den, het oorlogsleed herstellen en gehoorzaam heid betuigen aan de overheden. Het schrijven besluit met enkele woorden, die gewijd zijn aan de nagedachtenis van de gesneuvelden in den strijd voor God en Va derland, en met een opwekking om een voor beeld te zijn van christelijken levenswandel voor al degenen, die door het offer der gesneuvel den in staat zijn gesteld, hun geloof in vrij heid en openlijk te belijden. FERLIJN, 24 Oct. (DNB) Het aantal Duit schers, dat uit Letland en Estland terugkeert, wordt iederen dag grooter. Tot nu toe zijn 4.000 Duitsche emigranten aangekomen in de haven van Danzig. Stand op Woensdag 1 uur v.m.: 756.7 Vorige stand: 758.8

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1