CARROS
FINANCIEN
Hulp aan Polen
Wij luisteren naar...
VIJF DOODEN BIJ
VOEDSEL VERGIFTIGING
Dagfilm
Kestaurant uORRIUS
ZATERDAG 28 OCTOBER 1939
Comité voor menschlievende
hulp opgericht
Ziekengeldverzekering
Federatie van bedrijfsvereeni-
gingen bestaat tien jaar
Grafmonument voor
Mgr. prof. Jos. Schrijnen
MILITAIR AANGEREDEN
EN GEDOOD
MOEILIJKHEDEN VOOR
SCHIPPERS
Tentoonstelling Willibrord-
monument verlengd
Stofzuigerfabrikanten richten
vereeniging op
Broederschap der
notarissen
ZONDAG NOG SLECHT WEER
TE VERWACHTEN
Academische examens
HEcTadBeEaVE DRIESSEN
CH0C0LAAD
SCHAKEN
De match Euwe—Keres
gaat door
DAMMEN
R. K. Landskampioen
schap
WIELRENNEN
Ook Smits naar Berlijn
VOETBAL
Om den gouden Onafhankelijk
heidsbeker
Hebda en Noji omgekomen
Apothekers-assistent
Zondag 29 October
Maandag 30 October
MARKTEN
NAAR DE NIEUWE GEMEEN
SCHAP
De toestand in Polen, na den oorlog ont
staan, heeft zulk een onnoemelijke ellende na
gelaten, dat men van alle zijden organisaties
opricht teneinde in den nood den hulpbehoe
venden eenigermate leniging te brengen.
De besturen der vereenigingen, die in Ne
derland bestaan, met het doel de goede be
trekkingen op cultureel gebied tusschen Ne
derland en Polen te bevorderen en de Poolsche
cultuur te bestudeeren, hebben het initiatief
genomen tot oprichting van een Nederlandsch
Comité voor menschlievende hulp aan het Pool
sche volk. De Nederlandsche afdeelingen van
de internationale confessioneele organisaties
voor hulp aan vluchtelingen hebben zich daar
bij aangesloten. Evenzoo een aantal personen
en bestuursleden van organisaties in Nederland,
die het bevorderen van economische belan
gen tusschen Nederland en Polen ten doel
hebben.
Dit comité, dat ais een leidend orgaan moet
worden opgevat, zal door een speciaal uitvoe
rend comité er naar streven in de verschillen
de gemeenten of provincies gewestelijke comité's
op te richten, die dan door het organiseeren
van avonden en met andere middelen het
eigenlijke werk zullen verrichten. Het leidend
comité zelf beoogt het internationale contact
te leggen. Hieronder wordt verstaan het wer
ken in het door den oorlog geteisterde, thans
door Duitschland bezette deel van de Pool
sche republiek, voor het opneffen van de be
volking uit de ellende, waarin zy door den oor
log is gebracht. Dit werk zal zoowel op mate
rieel gebied als op hygiënisch en cultureel ge
bied moeten liggen. Het kan niet tot uitvoering
worden gebracht dan langs den weg van sa
menwerking in eene bereids in wording zijnde
internationale organisatie voor een relief-actie.
Voor het door Rusland geteisterde gebied be
staat vooralsnog geen concrete mogelijkheid
tot het bieden van hulp. Deze zelf aanvaarde
taak tracht het comité in nauw contact met
het Nederlandsche Roode Kruis en het Inter
nationaal Vluchtelingencomité te Genève te
vervullen. De concrete mogelijkheid, die op dit
oogenblik bestaat, doet zich alleen voor in de
hulp aan de uitgeweken Polen. Zoowel in Li-
tauen als in Roemenië kan men momenteel
helpen. Naar Letland evenals naar de beide
vorige landen is reeds eenige hulp gezonden.
Evenwel wacht men op het tot stand komen
van een definitieve organisatie met internatio
nale vertakkingen. In deze periode tracht het
comité geld bijeen te zamelen, terwijl het ook
maatregelen voorbereidt tot het ondersteunen
van vluchtelingen en geïnterneerden in Roe
menië en elders buiten Polen en tot het bij
staan van uit elkander gerukte Poolsche ge
zinnen by hun pogingen om wederom samen
te worden gebracht. Men helpt elkanders ver
blijfplaats op te sporen en in briefwisseling
te treden. Voorts treft men maatregelen je
gens verweesde, half verweesde of van de
euders losgeraakte kinderen. Ook dit werk zal
in het kader van nauw contact met en aan
leunen tegen de internationale organisatie van
het Roode Kruis moeten worden opgezet.
Het Nederlandsche Roode Kruis vormt hierbij
wederom de tusschenschakei.
In het leidend comité hebben zitting geno
men de bestuursleden der „Nederlandsch-
Poolsche Vereeniging" te Den Haag en wel lr.
M. C. E. Bongaerts, lid der Tweede Kamer,
oud-minister van Waterstaat, die het voorzit
terschap heeft aanvaard. Voorts de heer G. D.
van Es Gips, mr. dr. L. N. Deckers, lid der
Tweede Kamer, oud-minister van Defensie en
prof. N. van Wijk, hoogleeraar te Leiden.
Van de bestuursleden der „Nederlandsch-
Poolsche Vereeniging" te Amsterdam zyn toe
getreden mr. dr. J. A. van Thiel, officier van
justitie, mr. J. H. P. V. Haitsma Muiier, D. H.
van Dam. mr. G. C. J. D. Kropman, dr. S.
Sturkop, G. van Vlijman, J. Niekerk en W. G.
Zwolle
Voorts hebben zitting in het comité oa. P.
H. Baron Taets van Amerongen, dir. Stoom-
voort Mij. „Ocean" en prof. dr. J. I. J. M.
Schmutzer.
Het uitvoerend comité staat onder leiding
van prof. M. van Wijk; mr. H. J. Boelen, Kei
zersgracht 678 te Amsterdam is secretaris.
Het secretariaat van het Leidend Comité is
gevestigd Oranjestraat 9, Den Haag.
Vrijdag hield de Federatie van bedryfsvereeni-
gingen voor ziekengeld-verzekering haar jaar-
lyksche algemeene ledenvergadering, waarin te
vens het tienjarig bestaan der federatie werd
herdacht.
In zyn openingsrede memoreerde de voorzitter
van dit jaar, de heer E. Kupers, in de eerste
plaats de oprichting van de federatie op 30 Sep
tember 1929 door de organisaties van werkge
vers en werknemers'. Voorts ging spreker de
geschiedenis na van de tot standkoming van de
Ziektewet, die op 1 Maart 1930 in werking trad
en waarvan de uitvoering werd opgedragen aan
bedxijfsvereenigingen voor ziekengeldverzekering
als uitvoeringsorganen, voortgekomen uit het
bedrijfsleven zelf en de Raden van Arbeid als
aanvullende overheidsorganen. Spreker memo-
leerde hierbij met groote waardeering het baan
brekend werk van oud-minister dr. F. E. Post-
huma.
Ir. een uitvoerige schets van den arbeid der
federatie toonde spreker aan, dat coördineeren
in de tien verstreken jaren hét streven van de
federatie is geweest. Hij releveerde in dit ver
band het geregeld overleg 'van de federatie met
de Vereeniging van Raden van Arbeid, dat leidde
tot een vruchtbare behartiging van de gemeen
schappelijke belangen der Raden van Arbeid en
bedrijfsvereenigingen op alle gebied en niet in
de laatste plaats by de regcering. Spreker legde
den bijzonderen nadruk op hetgeen hij èn in de
federatie èn in de Ziektewet van de grootste
beteekenls acht, n.l. de gedachte van het „zelf-
doen" in een georganiseerd verband, dat werk
gevers en arbeiders als gelijkgerechtigden samen
vat.
De heer Kupers besloot zijn rede met den
wensch, dat de ontwikkeling, welke het in prac-
tijk brengen van deze gedachte heeft doorge
maakt, zich moge bestendigen en dat de federa
tie succesvol voort moge gaan met haar nuttigen
socialen arbeid.
Vervolgens wenschte mr. H. W. Groeneveld,
chef van de afaeeling arbeidersverzekering van
het departement van Sociale Zaken, als verte
genwoordiger van den minister van Sociale Za
ken, de federatie van harte geluk met haar
jubileum en verklaarde, dat deze organisatie van
hare oprichting af zijne onvoorwaardelijke sym
pathie heeft bezeten, omdat zij kan worden be
schouwd als de resultante van de natuurlijke
evenwichtzoekende kracht van het maatschap
pelijk leven.
Dr. E. B. F. F. baron Wittert van Hoogland,
Bprekend als vertegenwoordiger van de Vereeni
ging van Raden van Arbeid, hield hierna een
rede, waarin hij om. uitvoerig uiteenzette, dat
niets aan de samenwerking tusschen ambtelijke
organen en organen, voortgekomen uit het be
drijfsleven, in deh weg staat, mits men slechts
aan het begrip staatsbemoeiing de juiste betee-
kenis toekent.
Na den heer Wittert van Hoogland heeft prof.
J. A. Veraart namens de bedrijfsvereenigingen,
leden der federatie, het federatiebestuur gehul-
N.Z. Voorburgwal b.h. Spui - Amsterdam
PLATi DU JOUR EN LA CARTE
digd voor hetgeen het in de afgeloopen jaren in
het belang van zijn leden heeft gedaan.
Nadat de voorzitter den sprekers dank had
gebracht, waarbij hij de opvatting van den heer
Wittert van Hoogland betreffende het begrip
staatsbemoeiing tot de zijne maakte en be
stendiging van de goede samenwerking toezegde,
zoowel aan den regeeringsvertegenwoordiger als
aan de Vereeniging van Raden van Arbeid, werd
de agenda verder afgewerkt.
Dr C. v. d. Berg, directeur-generaal, hoofd der
afdeeling volksgezondheid van het departement
van Sociale Zaken, sprak een inleiding uit over
het belang van de preventie uit een oogpunt van
volksgezondheid en sociale verzekering, die met
groote belangstelling werd aangehoord.
Zaterdag 4 November, te half drie, zal op het
R. K. kerkhof te Venlo prof Dr. K. Bellon een
monument op het graf van Mgr. prof. dr. Jos.
Schrijnen onthullen, dat vrienden en oud-ieer-
lingen als hulde aan zijn nagedachtenis hebben
opgericht.
Dit monument, dat voor het grootste deel
uit roode terracotta is opgetrokken (slechts voor
den sluitsteen is Romeinsch travertin ge
bruikt), heeft de beeldhouwer Peter Roovers
ontworpen en uitgevoerd. Deze heeft zich, zoo
wel voor de leidende gedachte, als voor ver
schillende details, laten inspireeren door mo
tieven van de oud-christelijke kunst, zonder
daarbij echte rin slaafsche imitatie te verval
len. Zoo is een kunstwerk ontstaan, dat me
de door zijn verbondenheid met vroeg-christe-
lyke kunstuitingen een heel bijzondere be-
teekenis heeft, als posthume hulde aan een ge
leerde, die een groot deel van zijn krachten
aan de studie van oud-christelijke kuituur en
taal gewijd neeft.
Het monument bestaat uit een terracotta
tombe, afgedekt door een plaat Romeinsch
travertin. Deze laatste is een geschenk van een
groep Italiaansche geleerden, die aldus op tref
fende wijze aar. de hulde hebben deelgenomen.
De tombe bestaat uit twee sokkels, waarvan de
onderste versierd is met een acanthusmotief,
aan de voorzijde zinrijk onderbroken door het
eucharistisch symbool van visch, kelk en broo-
den. Op den tweeden sokkel is in Damasusletters
een oud-christelijke Latijnsche inscriptie aan
gebracht, luidend; Orationibus sanctorum per-
ducet te Dominus, hetgeen men vrij zou kun
nen vertalen als: „Door de gebeden der geloo-
vigen geleide de Heer U tot de eeuwige zalig
heid." De gedachte der vborbidding en van de
gemeenschap der heiligen in het algemeen, wel
ke in deze inscriptie tot uiting komt, beheerscht
ook verder de plastische versiering van het
graf. Aan de achterzijde wordt dit nj. afgeslo
ten door een in hoogrelief uitgehouwen orante
figuur, aangebracht in een boogvormig vlak.
dat kennelijk op den oud-christel. arcosolium-
boog geinspireerd is. De orantefiguur, een der
meest troostrijke voorstellingen der catacom-
benkunst, symboliseert de ziel van den over
ledene, die, staande voor Gods troon, bidt voor
de nog op aarde verwijlenden. De kunstenaar
heeft de orante in oud-christelijke gebedshou
ding afgebeeld met wijduitgespreide armen, het
hoofd iets opgeheven, naar de beschrijving van
Tertullianus: „Wij heffen onze armen niet
slechts op, maar spreiden ze ook uit, ons aldus
in onze houding aan'' onzen Hêer in den dood
gelijkmakend, en zoo belijden wij Christus zelfs
in de houding bij ons gebed."
Naast de orantefiguur zijn in laagrelief nog
twee oud-christelijke symbolen aangebracht: de
duif als symbool der redding en de pauw als
symbool der Verrijzenis.
Zoo ademt heel dit monument dienzelfden
echt christelijken geest, welke ook in de cata-
combenkunst zoo treffend tot ons spreekt, en
welken Schrijnen tallooze malen in woord en
geschrift zijn leerlingen en zijn lezers heeft
nader gebracht.
Op den dag van de onthulling van het mo
nument zal des morgens te half elf in de St.
Martinuskerk te Venlo een plechtige H. Mis
voor de zielerust van prof. Schrijnen opgedra
gen worden.
Vrijdagavond omstreeks half twaalf is op den
rijksweg GoorDelden de eerste luitenant S.
uit Amsterdam, toen hij met een korporaal in
de richting Wiene liep, door een achter hen
komenden auto aangereden. S. was onmiddel
lijk dood.
De auto is na de aanrijding doorgereden.
In een te Roermond gehouden vergadering van
schippers, die verschillende grieven besproken
hebben, is een motie aangenomen, waarin ge
zegd wordt, dat de thans getroffen regeiing in
verband met de defensie-maatregelen, waarbij
het verboden is op te varen en ligplaats te
nemen op de Maas o. a. bij bepaalde plaatsen
waar schippersbeurzen gevestigd zijn, groote
financieele moeilijkheden medebrengt voor
scheepvaart, handel en industrie. Tevens blijkt
in de praktijk deze regeling onuitvoerbaar.
In verband hiermede werd het wenscnelijk
en noodzakelijk geacht een zoodanige regeling
te treffen, waarbij de belangen van scheep
vaart, handel en industrie zooveel mogelijk ver-
eenigd worden met de belangen der defensie.
Dientengevolge stellen de schippers voor de
groep van boven de 500 ton en de groep van
beneden de 500 ton te laten bevrachten te Rot
terdam en/of Gorkum.
Voorts verdient het h. i, aanbeveling voor een
practische door- en invoering van een dus
danige regeling, overleg te plegen met de in
Nederland bestaande en erkende schippers-
organisaties.
De ientoonstelling van de ontwerpen voor het
St. Wiliibrord-monument te Utrecht, ingericht
in het Museum van nieuwe religieuze kunst,
Lange Nieuwstraat 38, aldaar, zal worden ver
lengd tot en met Zondag 12 November. De ten
toonstelling zal eiken dag, ook Zondags, ge
opend zijn van 25 uur n.m.
In een dezer dagen te 's-Gravenhage gehou
den vergadering van stofzuigerfabrikanten,
werd besloten over te gaan tot het oprichten
van een vereeniging, Nestofa (Nederlandsche
Stofzuiger Fabrikanten) geheeten, ter beharti
ging van de gemeenschappelijke belangen van
de Nederlandsche stofzuigerfabrikanten.
Het voorloopig bestuur constitueerde zich als
volgt: M. Ritsema, directeur van de stofzuiger-
fabriek Ritzema te Hilversum, voorzatter; J.
Blik, directeur van de N.V. Industrieele en
Technische Handel Maatschappij Thabur te
's-Gravenhage, vice-voorzitter; A. M. Rolf von
den Baumen, directeur van de N.V. Holland
Electro te Rotterdam, penningmeester en L. W.
v. d. Heem, directeur van Van der Heem N.V
te 's-Gravenhage, secretaris.
Het adres van de Nèstofa luidt: Maanweg 254,
Den Haag.
TJILATJAP, 28 Oct. (Aneta). Na het nut
tigen van tempé bon?krek zijn in de Desa
Benda in. het Madjenangsche twintig perso
nen ziek geworden, van wie er vijf zijn over
leden. Het bestuur en de dokter hebben de
noodige maatregelen in verband hiermede
getroffen.
Tempé is een voedingsmiddel, bestaande uit
koeken, gemaakt van boontjes, welke men op
zettelijk laat beschimmelen, om ze gemakkelij
ker verteerbaar te maken. Tempé bongkrek
wordt bereid uit aardnotenkoeken, door een be
paalde beschimmeling.
De jaarlijksche algemeene vergadering van de
Broederschap der Notarissen in Nederland,
welke 13 September j.l. te Zwolle zou bijeen
komen, doch toen in verband met de omstandig
heden moest worden uitgesteld, is vandaag te
Amsterdam onder leiding van den heer mr. dr.
Ph. Libourel uit Delft bijeengekomen.
Na in het bijzonder den prae-adviseur, mr. C.
H. C. M. Martens, uit Den Haag, te hebben wel
kom geheeten, zeide de voorz. bij de opening der
vergadering, dat de broederschap, gelijk het de
plicht is van ieder onzer, ondanks de zorge
lijkheid der omstandigheden, té midden waar
van wij leven, zoo rustig mogelijk moet voort
gaan met het vervullen van haar taak.
Spr. behandelde vervolgens de voor de deur
staande in werking treding van het overgangs
recht van de Pachtwet, n.l. dat gedeelte van het
overgangsrecht der Pachtwet, dat niet reeds 1
November 1938, op welken dag de wet in wer
king is getreden, aanstonds een gedeelte der
bestaande pachtcontracten heeft beïnvloed.
Van de oude opvatting, o.a. neergelegd in art
3 der wet van 16 Mei 1829, houdende bepalingen
wegens den overgang van de vroegere tot de
nieuwe wetgeving; „De regten uit overeenkom
sten voortvloeiende, worden geregeld door de
wetten welke in werking waren toen die over
eenkomsten zijn gesloten", heeft de wetgever
van de Pachtwet in zijn overtuiging, om
trent haar sociale en oeconomische deugden,
terecht niet willen weten.
Zoo diep zat de wenschelijkheid van afwij
king van dien alouden regel, uit billijkheids-
brein, zij het van ouderwetschen aard gespro
ten, den modernen wetgever der Pachtwet in
het hoofd, dat hij niet eens de courtoisie tegen
over de oude opvatting heeft betracht, door de
afwijking daarvan als uitzondering voor te stel
len, doch omgekeerd er van is uitgegaan, dat
de nieuwe wet op alle bestaande pachtovereen
komsten zou van toepassing zijn, tenzij de wet
anders bepaalt, aldus spr.
Met De Grooth, „Het Pachtrecht", is spr. van
oordeel, dat een overeenkomst, dat een pacht
voor bepaalden tijd onder de nieuwe wet wordt
aangegaan, wel effect sorteert, ondanks de be
woordingen van art. 4, dat de pachtovereen
komst voor pnbepaalden tijd geldt en de bewoor
dingen van art. 33, dat een pachtovereenkomst,
aangegaan voor bepaalden tijd, eindigt door het
verstrijken van den overeengekomen termijn.
Uitvoerig besprak spr. de strekking van het
tegenwoordige art. 6 der Pachtwet, dat de
pachtovereenkomst, op straffe van nietigheid,
schriftelijk moet worden aangegaan. Deze op
vatting uit de memorie van toelichting, die
wordt gedeeld door De Grooth en Van Nispen
tot Sevenaer, kan, wanneer zij inderdaad juist,
is, zeer wonderlijke gevolgen hebben, waarvan
spr. eenige voorbeelden gaf.
Wanneer de in de memorie van toelich
ting gegeven opvatting en de door spr. ver
melde daaraan verbonden consequenties
juist zijn, dan is dringend een wetswijziging
noodig, anders gebeuren er reeds per 1 No
vember 1940 ongelukken.
Overeenkomstig de traditie besloot de ver
gadering, op voorstel van mr. Libourel, een te
legram te zenden aan H. M. de Koningin.
Ook aan het Prinselijk paar werd een telegram
gezonden.
Onze weerkundige medewerker schrijft ons:
De weersgesteldheid in ons land en in het
grootste gedeelte van West-, Noordwest- en
Noord-Europa wordt de laatste dagen geh'eel
beheerscht door zeer koude luchtstroomen, die
uit het hooge Noorden komende tot in Zuid-
Europa doordringen, waar het, evenals bij ons,
heel wat kouder is geworden. In dezen kouden
luchtstroom ontwikkelen zich telkens nieuwe
depressies, die over de Noordzee en ongeveer
over Denemarken, dus vry dicht langs ons land
trekken. In deze depressies is het weer sterk
buiig bij afwisselende bewolking. Het eene
oogenblik schijnt het weer te zullen opklaren,
het andere komt weer een zware bui uit het
Noordwesten op. Is zoo'n depressie voorbij dan
begint de barometer te stijgen en krijgen wij
weer hoop op een verbetering van de weersge
steldheid, maar een halven dag later gaat de
barometer opnieuw dalen en begint een nieuw
spel van regen en opklaringen. Voortdurend blijft
het veel te koud. Des avonds klaart de hemel
wat op en bij windstil weer treedt lichte nacht
vorst op. Overdag nemen de buien spoedig in
hevigheid- toe, zoodat de hoop op verbetering,
die wij des avonds uit de oplossing der buien
meenen te kunnen putten, den volgenden mor
gen weer vernietigd wordt als zware wolken
massa's tot on wikkeling komen.
Deze zeer ongunstige weersgesteldheid kan
nog lang aanhouden. Daarom kunnen wy voor
het week-end en voor Zondag geen goed weer
verwachten, maar dienen wij te rekenen op de
zelfde ongunstige weersgesteldheid als wij de
laatste dagen hebben gehad, d.w.z. een voor
den tyd van het jaar veel te lage temperatuur,
op lichte nachtvorsten, op afwisseling tusschen
kort durende opklaringen en regenbuien, waar
bij nog de kans op natte sneeuw of hagel komt.
Ook onweer is niet uitgesloten. Verbetering zal
lang uitblijven.
(Nadruk verboden).
GRONINGEN. Geslaagd voor het artsexa
men le deel de heer G. L. J. Westermann te
Leeuwarden.
Bevorderd tot arts mej. L. H. Beekhuis te
Vlagtwedde en de heeren P. H. van Lenning te
Groningen en H. G. Dijkstra te Groningen.
DELFT. Geslaagd voor het candidaatsexamen
voor electrotechnisch ingenieur de heer W. Beu-
kema, Hengelo (O.).
Geslaagd voor het ingenieursexamen voor elec
trotechnisch ingenieur de heeren E. A. Kauff-
mann, Hamburg; A. E. Lindo, Soerabaia; A. P.
Riem Vis, 's Gravenhage en A. H. Sirks, Batavia.
TROMMELS f 1.50 DOOSJES 75 - 45 - 25 ets.
Dezer dagen heeft dr. Euwe, op verzoek van
het Euwe-comité, zich telegrafisch tot Keres
gewend, die zich momenteel nog in Zuid-Ame-
rika bevindt, met de vraag te willen mededeelen
of hij, ondanks de gewijzigde politieke omstan
digheden, nog bereid is in een tweekamp tegen
den Nederlandschen kampioen eind van dit
jaar uit te komen
De Estlander heeft telegrafisch en ook in een
schrijven aan dr. Euwe geantwoord, dat het
hem verheugde, dat Nederland, ondanks de po
litieke moeilijkheden, nog bereid is een derge
lijke match te organiseeren en dat hij vol
gaarne naar ons land zal komen om tegen den
ex-wereldkampioen te spelen. Het Euwe-comite
heeft vervolgens, met medewerking van de
V.A.R.A., een programma voor de match sa
mengesteld.
Het programma is als volgt samengesteld:
Eerste partij Zondag 24 December Amster
dam (16 uur).
Tweede partij Maandag 25 December Am
sterdam (1—6 uur).
Derde partij Woensdag 27 December Utrecht
(6—11 uur).
Vierde partij Vrijdag 29 December Amster
dam (611 uur).
Vijfde partij Zaterdag 30 December Amster
dam (611 uur).'
Zesde partij Maandag 1 Januari '40 Den Haag
(6—11 uur)
Zevende partij Dinsdag 2 Januari Den Haag
(611 uur).
Achtste partij Woensdag 3 Januari Den Haag
(6—11 uur).
Negende party Vrijdag 5 Januari Rotterdam
(6—11 uur).
Tiende partij Zaterdag 6 Januari Rotterdam
(3—8 uur).
Elfde partij Zondag 7 Januari Rotterdam
(16 uur).
Twaalfde partij Woensdag 10 Januari Am
sterdam (6—11 uur).
Dertiende nartij Zaterdag 13 Januari Amster
dam (49 uur).
Veertiende partij Zondag 14 Januari Amster
dam (2—7 uur).
De Nederlandsche kampioen verklaarde, dat,
mocht hij een zeer behoorlijk resultaat tegen
Keres, den winnaar van het A.V.R.O.-toumoot
behalen, hij er zeer ernstig over denkt opnieuw
een poging te wagen tegen zijn ouden tegen
stander, dr. Aljechin, uit te komen voor een
match om het wereldkampioenschap.
Na een onderbreking van enkele weken we
gens ziekte van een der deelnemers, worden a.s.
Zondag de wedstrijden te Amsterdam, Stadhou
derskade 55, voortgezet met de partij J. Mees
terW. Heijdra, resp. W.-Friesche en Haagsche
kampioen. Deze partij is van het grootste be
lang', zooals de huidige stand duidelijk aan
toont.
G. Eising 3 12 4 pnt.
J. Meester 2 11 3 pnt.
G. Belderok 2—1 11 pnt.
W. Heijdra 1 10 pnt.
De situatie is dus thans zóó, dat Meester, zich
van den titel verzekert door deze partij te
winnen. Wordt het remise, dan komt hij gelijk
met Eising, waarna een beslissing nog moet
volgen. Zou hij echter verliezen, dan wordt ook
de nog resteerende partij Heijdra—Belderok van
belang. Immers, indien H. ook die partij tot
winst zou weten te brengen, zou hij ook tot
4 punten komen, waardoor dan tusschen hem
en Eising nog een herkamp moet plaats heb
ben. Het resultaat van de partij van a.s. Zondag
is derhalve van het grootste belang en de uit
slag1 wordt overal met spanning tegemoet gezien.
Vry algemeen worden aan Meester de beste
kansen gegeven.
In opening en middenspel is deze ook zeer
sterk en ongetwijfeld superieur, het zal echter
de vraag zijn of zich ook thans de vrij veel
voorkomende zwakke momenten in het eindspel
zullen herhalen.
Heijdra is een ondernemend combinatiespeler,
welke vaak met zijn aan waaghalzerij grenzende
aanvallen succes geboekt heeft.
Het is te verwachten dat beide spelers, zich
bewust hetgeen er op het spel staat, fel op
winst zullen spelen en ieder voor zich het spel
systeem zal toepassen dat hem het beste ligt,
hetgeen ongetwijfeld zal leiden tot een bij
zonder interessanten strijd.
De aanvang is bepaald op half 2, terwyl be
langstellenden gratis toegang hebben.
Behalve den wereldkampioen Derksen, heeft
ook Smits uit Tegelen via de Nederlandsche
Wielren Unie een uitnoodiging ontvangen Zon
dag 12 November a.s. in de Duitschlandhal te
rijden. Beide renners hebben de uitnoodiging
aangenomen. Als tegenstanders fungeeren de
Duitscher Purann en de Italianen Astolfi en
Uergoni.
Naar wij vernemen zal de voetbalwedstrijd
tusschen het Rotterdamsch elftal en de z.g.
Rest van Nederland, de traditioneele ontmoe
ting, waarbij de Gouden Onafhankelijkheids-
beker den inzet vormt, definitief doorgaan. De
wedstrijd is vastgesteld op Zondag 12 Novem
ber a.s.
Poolsche uitgewekenen, die in de Hongaar-
sche hoofdstad zijn aangekomen, hebben mede
gedeeld, dat de Davisbekerspeler Hebda en de
niet minder bekende Poolsche langenafstands-
looper Noji tijdens den oorlog met Duitschland
zijn omgekomen.
GRONINGEN,
Groningen.
Geslaagd méj. D. Stulp te
HILVERSUM I. 1875 cu 414.4 M.
KR°
9 30 Gramofoonmuziek, 11.00 Plechtige
Hoogmis, 12.15 Causerie „Beteekenis van den
tuinbouw voor Nederland", 12.35 Gramofoon
muziek, 12 45 Berichten ANP. gramofoonmu
ziek. 1.00 Boekbespreking, 1.20 KRO-orkest en
solisten, 2.00 Vragenbeantwoording, 2.45 R.K.
Kinderkoor „Zang en spel" met planobege
leiding, 3.00 Rotterdamsch Philharmomsch
orkest en solist (opn.), 3.40 Gramofoonmu
ziek, 4.00 Rococo-octet, 4.30 Ziekenhalfuurtje,
4.55 Gramofoonmuziek, 7.45 Berichten, 7.50
Gramofoonmuziek, 8.00 Berichten ANP, mede-
deelingen, 8.15 Vroolijk programma 9.00 Gra
mofoonmuziek, 9.15 De KRO-New Style Aitists,
9.35 Het Rococo-octet, 9.55 Gramofoonmuziek,
li) 05 Spreekkoor en het KRO-orkest, 10.30 Be
richten ANP, 10.40 Epiloog, 11.0011.15 Espe-
rantonieuws.
UILVEBSIIM II, 301.5 M.
8 55 VARA, 12.00 AVRO, 5.30 VARA,
8.00—12.00 AVRO
8.55 Gramofoonmuziek. 9.00 Berichten, 9.45
Gramofoonmuziek, 9.59 Berichten. 10.00 Het
VARA-Harp-trio en gramofoonmuziek, 10.40
Declamatie en gramofoonmuziek, 11.00 Kin
derkoor „De Merels" 11.30 VARA-Harmome-
orkest 12.20 Omroeporkest en solist, 12.45 Be
richten ANP, gramofoonmuziek, 1.00 Vervolg
concert, 1.50 Gramofoonmuziek, 2.00 Boekbe
spreking, 2.30 Concertgebouw-orkest en solist,
4 30 Mandolineclub „Ons Genoegen', 4.45
Sportnieuws ANP, gramofoonmuziek, o.30 Km-
derlialfuur, 6.00 Sportpraatje, 6.25 Sportnieuws
ANP. 8.00 Berichten ANP, 8.25 Omroeporkest
en soliste, 9.15 Radiotooneel met muziek, 9.45
AVRO-Amusementsorkest, de Singing Bache-
lors. AVRO-Girls en „The Hawaiian Serena-
ders" 11.00 Berichten ANP, hierna AVRO-
Dansorkest, 11.40—12.00 Orgelspel.
ENGELAND, 391 en 449 M.
11.35 BBC-Variété-orkest, 12.20 Geva
rieerd programma, 12.50 BBC-Harmonie-or-
kest, 1.50 Orkestconcert, 2.50 Orgelspel, 3.55
Variété, 5.55 BBC-Theaterorkest, 6.35 Optreden
van een solist(e), 8.00 Optreden van een so-
list(e), 8.35 Variétéprogramma, 9.35 Orkestcon
cert of optreden van een solist(e), 11.00 Lichte
muziek.
KEULEN. 456 M.
5.20 Havenconcert, 7,20 Solistenconcert, 8.35
Gramofoonmuziek, 9.50 Volkslieci'erenconcert,
10.35 Het Bulgaarsche strijkkwartet, 11.20 Om
roeporkest en koor en solist, 1.35 Populair
concert, 3.20 Het Bielefeldsche Kinderkoor en
solist, 4.30 Verzoekconcert, 7.3512.20 Zie
Deutschlandsender.
BRUSSEL, 322 en 484 M.
322 M.
8.20 Gramofoonmuziek. 9.20 Jan Steurs' Mu
sette-ensemble en soliste, 10.35 Pianovoor
dracht, 11.20 Gramofoonmuziek, 11.50 en
12.30 Omroepdansorkest, 12.501.20 en 1.50
Gramofoonmuziek, 2.35 en 3.20 Het koor
Marxkrlng", 4.50. 5.20 6.20 en 6.45 Gramo
foonmuziek. 7.20 Gevarieerd programma, 9.30
Omroepdansorkest. 10.20—11.20 Gramofoonmu
ziek.
484 M.
8.20 Gramofoonmuziek, 9.20 Gevarieerd con
cert, 10.20 en 11.35 Gramofoonmuziek, 11.50
Jean Duchesne's orkest, 1.50 Gramofoonmu
ziek, 2.20 Symphonieconcert m. m. v. solist
en gramofoonmuziek. 4.20 Gramofoonmuziek.
4.50 Pianoduetten, 6.15 en 6.35 Gramofoon
muziek, 7.20 Uitzending voor soldaten, 7,50
Gramofoonmuziek, 7.56 „Faust". opera. In de
pauzes: Gramofoonmuziek. 10.3511.20 Gra
mofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7 35 Populair concert, 9.50 Populair con
cert. Hierna tot 12.20 Nachtconcert.
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 M.
NCRV-Uitzending
8 00 Berichten ANP. 8.20 Gramofoonmuziek,
10 30 Morgendienst. 11.30 Gramofoonmuziek.
12 30 Het All-Round-Sextet en gramofoonmu
ziek. 2.00 Schooluitzending, 2.35 Gramofoon
muziek, 3.15—3.55 Gramofoonmuziek, 5.00
Gramofoonmuziek, 6.15 Gramofoonmuziek,
7.45 Gramofoonmuziek, 8.00 Berichten ANP,
herhaling SOS-berichten, 8.15 NCRV-orkest,
9 20 Orgelconcert, 9.45 NCRV-orkest, 10.00 Be
richten ANP. 10.30 De Postillons en gramo
foonmuziek, 11.20 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
Algemeen programma, verzorgd door
de AVRO
8.00 Berichten ANP, Gramofoonmuziek. 9.20
AVRO-Amusements-orkest en solist (opn.),
10.15 Gewilde muziek (gr.p.l). 10.35 Ensemble
'Rentmeester. 12.15 Orgelspel. 12.30 De Vage
bonden en soliste. 1.15 Orgelspel. 1.30 Gramo
foonmuziek, 2.20 Het Lyra-trio, 3.30 Het Om
roeporkest en soliste, 4.30 Disco-causerie, 5.30
Het Omroeporkest en gramofoonmuziek, 7.00
AVRO-dansorkest, 8.00 Berichten ANP, 8.25
Verkorte operette „Das Dreimaderlhaus
10.00 Liedjes, 10.20 Gramofoonplaten met toe
lichting, 11.00 Berichten ANP. hierna tot
12.00 De Twilight Serenaders en solist (opn.).
ENGELAND, 391 en 449 M.
10 05—10.20 Bioscoop-orgelspel. 11.35 Dnns-
orkest 12.35—1.20 BBC-Harmonie-orkest. 2.20
Optreden van een solist(e), 3.35 Cabaret-pro
gramma, 4.50 BBC-Theater-orkest, 5.55 Varié
té. 6.20 Orkestconcert, 7.20 Variété, 8.35 Or
gelspel, 9.35 Cabaretprogramma, 10.05 Optre
den van een solist (e). 10.40 Dansorkest.
KEULEN, 456 M.
5 50 Leo Eysoldt's kleinorkest, 7.40 Gramo
foonmuziek, 9.30—10.20 Amusementspro
gramma. 11.20 Concert, 12.20 Het Nedersak-
senorkest, 1.35 Populair concert, 3.20 Het Om-
roeporktst, 4.30 Gramofoonmuziek. 5.00 Het
Peter-kwartet, 5.20 Otto Dobrindt's orkest,
7.3512.20 Zie Deutschlandsender.
BRUSSEL, 322 en 484 M.
322 M.
1120 Gramofoonmuziek, 11.50 en 12.30 Om
roepdansorkest, 12.50—1.20 Gramofoonmu
ziek, 4.20 Pianovoordracht, 5.50 en 6.20 Gramo
foonmuziek. 7.20 Ontspanningsprogramma voor
soldaten, 7.50 Cabaret, 9.3010.20 Omroep
dansorkest.
484 M.
11.35 Gramofoonmuziek, 11.50 Radio-orkest,
12.501.20 Gramofoonmuziek, 4.20 Radio
orkest, 5.35 Pianovoordracht, 7.20 Uitzending
voor soldaten, 7.50 Omroepsymphonie-orkest
en solist, 9.30 Jazzmuziek (gr.p.l), 9.5010.20
Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.35 Het Berlijnsche Omroeporkest, klein
orkest en koor en solisten, 9.50 Gramofoon
muziek, 10.20 Populair concert, hierna tot
12.20 Nachtconcert.
NOORD-SCHARWOUDE, 28 Oct. 22.700
kilo rooue kool f 2.40—2.80, 5200 kilo gele kool
f 2.40—2.70, 67000 kilo Deensche witte kool
f 2.10—2.60, 2100 kilo groene kool f 2.20—2.50,
16700 kilo uien f 2.90—3.30, grove uien f 3—
3.10, drieling uien f 1.30—1.50, nep f 4.60, 900
kiio peen f 1.70—2.10, 8500 kilo aardappelen:
banken 2.30, zeeuwsche blauwe f 3.50, eigen
heimers f 2.70, blauwe eigenheimers f 3.10,
bevelanders f 2.20—2.30, 109.000 kilo vroege
witte kool f 1.50—2.40, 2000 struik andijvie
f 1,20, 1000 kilo pootaardappelen a f 4.70, b
f 4.10.
LEIDEN, 27 Oct. Veemarkt. Aanvoer 725 runde
ren, 356 kalveren, 1042 schapen, 641 varkens. 15
stieren 200.00—260 per stuk, 56—60 cent per kg.
schoon gewicht, matig. 133 kalf. en melkkoeien
150.00—260, tamelijk vlug. 431 varekoeien 100.00
—210, tamelijk vlug. 146 vette ossen en koeien
180.00280 pér stuk, 5476 cent per kg. schoon
gewicht, matig. 190 graskalveren 15.0050, zeer
stroef. 20 vette kalveren 65.00105 per stuk,
7090 cent per kg. schoon gewicht, matig. 146
nuchtere kalveren 5.009, zeer matig. 200 vette
schapen 18.00—28 per stuk, 44—52 cent per kg.
schoon gewicht, tamelijk vlug. 442 weideschapen
16.0020, tamelijk vlug. 400 vette lammeren
14.0019 per stuk, 5055 cent per kg. schoon ge
wicht, tamelijk vlug. 181 mestvarkens 18.00—30,
zeer matig. 435 biggen 10.00—14, zeer matig, 25
zeugen 40.0075, zeer matig.
LEIDEN, 27 Oct. Kaasmarkt 43 partijen Goud-
sche kaas: le soort 32.5034.50, 2e soort 30.00
32, 22 partijen Leidsche kaas: le soort 26.50
28.50, 2e soort 24.0026. Per 50 kg. Handel matig.
PURMEREND, 27 Oct. „Afslagver. Beemster,
Purmerena' en Omstreken". Aardappelen. BI. Eigen
heimers 3.004 per 100 kg. Dubb. Slaboonen met
draad 39.00 per 100 kg. Tomaten A 6.0017, C
4.0012 per 100 kg. Bloemkool 2.0017 per 100
stuks. Roode kool 24.50, Witte kool 3.50, Savoye
kool 24.60, Spruitkool 6.0021, Boerenkool 1.50
4, Spinazie 3.0021. Postelein 6.0010 per 100
kg. Sla 0.501.60, Andijvie 0.502.40 per 100
krop. Wortelen 3.007 per 100 hos. Uien 3.40,
idem Drielingen 2.00, Prei 4.00 per 100 kg.' Drui
ven 10.0022 per 100 kg. Appels: Westl. Belle
fleur 1.005, Brab. Bellefleur 2.006, Zoete Bel
lefleur 2.008, Bismarck-appel 1.006, Bramley
Seedling 2.007, Cox Oranje Pippin 10.0026,
Fisher's Eerstiing 1.00—6, Gron. Kroon 2,00—10,
Notarisappel 3.0010, Present van Engeland 1.00
—11, Reinette goud 3.0014. Signé Tillish 6.00—
17. Sterappel 5.0014 per 100 kg. Peren: Beurré
Clairgeau 3.0017, Beurré Superfin 1.006, Boe-
rengroen 15.50, Conference 6.0020, Doyenne de
Cornice 8.0023, Durandeau 2.0013, Duchess
Williams 2.00—11, Eva Baltet 2.00—14, St. Ger-
mainpeer 1.00—6. Kamperveen 1.004, Lissabon
6.00—21, Louise Bonne 10.00—24, Maagdenperen
2.0010, Nouveau Poiteau 2.0012, Soldat Labou-
reur 3.00—18 Winterlouwtje 1.00—5, Winterjan
1.00—4, Zwynaï. Wijnpeer 3.00—14 per 100 kg.
De onder-gouverneur van de Bank van
Frankrijk betoogde, dat het verbod van ka
pitaal-uitvoer is uitgevaardigd om onder
alle omstandigheden te beletten, dat er een
bres zou ontstaan in de beschikbare midde
len. De Staat moet kunnen rekenen op de
regelmatige financiering der uitgaven, welke
de oorlog vereischt. De deviezen-controle
eischt bovendien een streng toezicht op den
internationalen handel en de kapitaal-be
wegingen. In vredestijd zou de invoering
van dwangmaatregelen de economische
structuur des lands grondig wijzigen, maar
in oorlogstijd is het noodig geworden, om
den invoer te handhaven, welke als onmis
baar voor de oorlogvoering beschouwd moet
worden.
De prijzen van kunstzijden garens in Lan
cashire loerden met Yg d. tot iy8 d. per lb.
verhoogd.
De rubberprijs te Londen steeg met 1/16
d. tot 10 13/16 d. per lb.
De kleinhandelsprijzen in Amerika zijn in
de afgeloopen week ten opzichte van dezelf
de week van het vorig jaar, naar raming
met 8 tot 12.pCt. gestegen.
Dc Amerikaansche wagon-verladingen zijn
in de week per 21 October met 16.200 wa
gons van 845.000 tot 861.200 wagons ten
opzichte van de voorafgaande week gestegen
en ten opzichte van de overeenkomstige
week van het vorig jaar met 155.600 wagons
gestegen.
De Atchison Topeka boekte in September
aan bruto-ontvangsten 13.94 millioen te
gen 12.99 millioen in September 1938; aan
netto's S 2.00 millioen tegen 1.62 millioen.
In de eerste negen maanden aan netto's
12.03 millioen tegen 11.23 millioen in de
overeenkomstige periode van het vorig jaar.
De Chicago Great Western boekte in Sep
tember aan bruto-ontvangsten 1.68 mill.
tegen 1.51 millioen in September 1938. Aan
netto's 285.000 tegen 170.000.
De Chicago Milwaukee and St. Paul boekte
in September aan bruto-ontvangsten 10.52
millioen tegen 9.43 millioen in September
1938. Aan netto's 1.71 millioen tegen 1.01
millioen.
De Louis Nashville boekte in September
aan bruto-ontvangsten 8.13 millioen te
gen 7.07 millioen in September 1938. Aan
netto's 1.87 millioen tegen 1.62 millioen.
De uitvoer van Amerika bedroeg in Sep
tember 288.57 millioen tegen 250.84 mill,
in Augustus en S 246.33 millioen in Septem
ber 1938. De invoer beliep 181.46 millioen
tegen 175.75 millioen in Augustus en
167.59 millioen in September 1938. Het uit
voer-overschot bedroeg dus 107.11 millioen
tegen respect. 75.08 en 78.94 millioen.
Het uitvoer-overschot in de eerste negen
maanden bedroeg S 564.24 millioen tegen
860.57 millioen in de overeenkomstige
periode van het vorig jaar.
De American Steel foundries boekte in de
eerste negen maanden een winst van 0.16
per aandeel. In het derde kwartaal 0.06
per aandeel. In de eerste negen maanden
van 1938 een verlies van 1.41 millioen te
gen een verlies van 543.000 in dezelfde
periode van het vorig jaar
De National Distillers boekte in de eerste
negen maanden een winst van 3.15 mill,
of 1.54 per aandeel tegen 4.15 millioen
of 2.04 per aandeel in het overeenkomstig
tijdvak van het vorig jaar.
De. Gilette Safety Razor boekte in de eer
ste negen maanden een ivinst van S 2.41
millioen of 0.64Yz per aandeel tegen S 2.03
millioen of 0.47 per aandeel in dezelfde
periode van het vorig jaar.
De Associated Dry Goods maakt zeer
goede zaken. Waarschijnlijk zal het loopen-
de jaar het beste zijn sedert 1936.
De Pennsylvania Rrd boekte in de eerste
negen maanden een netto-exploitatiewinst
van 48.14 millioen tegen 36.83 millioen
in de overeenkomstige periode van het vorig
jaar.
De Packard Motor boekte in het derde
kwartaal een verlies van 1.00 millioen te
gen 2.05 millioen in het derde kwartaal
1938.
President Roosevelt verklaarde, er op be
dacht te zijn, een snelle prijsstijging te
voorkomen in oorlogstijd. Bevredigende
winsten zijn gewenscht en niet hoogere
prijzen.
De Goodyear Tire and Rubber verlaagt,
ingaande 1 November, de binnen- en bui-
tenlandsche prijzen.
Curtiss Wright boekte in het derde kwar
taal een netto-winst van $1.17 millioen of
0.08 per aandeel tegen 5 1.67 millioen of
0.14 per aandeel in het tweede kwartaal
en 444.000 in het derde kwartaal 1938.
De Westinghouse and Electric boekte in
het jaar per einde September een netto
winst van $11.9 millioen of 4.46 per aan
deel tegen S 9.61 millioen of 3.60 per aan
deel het vorig jaar. De onuitgevoerde orders
bedroegen einde September 58.34 millioen
tegen 43.82 millioen.
De National Biscuit boekte in de eerste
negen maanden een netto-winst van 8-88
millioen of 1.20 per aandeel tegen 9.31
millioen of 1.27 per aandeel in dezelfde
periode van het vorig jaar. Zij keert een
dividend uit van 0.40 per aandeel.
De automobiel-productie in de Vereenigde
Staten bedroeg in September 161.630 perso
nen-wagens en 27.130 motortrucks tegen
respect. 61.380 en 38.480 stuks in Augustus
De Republic Steel Corporation besloot 8
millioen aan te wenden voor uitbreiding en
verbetering van het bedrijf, in verband met
de toenemende vraag naar staal.
Binnenkort wordt in de Noorsche hoofdstad
Oslo onder den naam „Sociologisch Studium
een serie voorlezingen gehouden, onder de aus
piciën van de daar bestaande Wetenschappelijk®
Vereeniging.
Tezamen met enkele vooraanstaande weten
schappelijke mannen uit Noorwegen, zullen ook
van katholieke zijde onderwerpen besprokei
worden, waartoe Mgr. H. Snoeys, pastoor der St-
Olavskerk aldaar, werd aangezocht.
De belangstelling voor de actie naar de Nieuw
Gemeenschap schijnt intusschen ook in
pet
hooge Noorden te zijn doorgedrongen, aangez'®
de hier bedoelde lezingen juist dit onderweiP
zullen behandelen.
Met belangstelling wordt het resultaat va
een en ander tegemoetgeziea.
