Amerika herziet zijn neutraliteit
De stem uit Rome
DE EERSTE
ENCYCLIEK
Sympathieën als
handelsobject
Weer rundvee uit
de markt
MOLEST-R1SICO
Mgr. Joseph Kiwanoeka
Kerkelijk Leven
Buitenlandsch Overzicht
HULL VERONTWAARDIGD
OVER CITY OF FLINT
Eerste inlandsche bisschop
in Centraal Afrika
DE EERSTE ENCYCLIEK
VAN DEN H. VADER
ZATERDAG 28 OCTOBER 1939
Oproep aan vinder van
vermisten koffer
PATER GR ATI AN US O.M.Cap. f
Twee vestzakkruisers
worden achtervolgd
West-Oekraine bij
Sovjet-republiek
Mijnramp in Schotland
eischt vele dooden
Voor ontspanning voor militairen
Persen der Vaticaansche drukkerij
werden bewaakt
SINGEL 126-130 - AMSTERDAM-C.
TELEFOON 47 190
Vraag! inlichtingen! Stelt niet uit!
„Kleinbeeld '39"
Amsterdam
Amerikaansche ambassadeur
confereert met Potemkin
DE MACHT VAN HET SPEL
Germaansche paalwoningen
jArlita
ZH. Paus Pius XII heeft de roem
rijke traditie van Zijn wijze en
verheven voorgangers, die in vaak
aigemeen als richting en leiding gevend
voor gansch het menschdom vermaard
geworden rondzendbrieven zich in moei
lijke en leering behoevende tijden tot de
Christenheid richtten om de oude en on
vergankelijke beginselen van de Godde
lijke leer en wet opnieuw te belichten
en tot even zoovele glinsterende en zui
vere toetssteenen te maken voor het ac-
tueele tijdsgewricht, voortgezet en thans
zijn eerste encycliek, aanvangend met
de woorden: „Summi Pontificatus", tot
de Christelijke gemeenschap gericht. En
zooals vanzelf spreekt, sluit deze Pau
selijke encycliek met die harmonieuze
continuïteit, welke zoo karakteristiek is
voor den onwankelbaren koers van de
uitsluitend op het door den H. Geest af
gestelde compas varende Kerk Christi,
aan bij de befaamde, maar door hen,
die zij veroordeelden, ook gevreesde
rondzendbrieven van 's Pausen onmid-
dellijken voorganger Pius XI roemrijker
en zaliger gedachtenis, wiens krachtige,
beleid- en liefdevolle medewerker de
huidige Paus van Rome zooveel moeite-
en zorgvolle jaren als kardinaal-staats
secretaris is geweest. Wat Paus Pius XI
met welhaast profetischen blik voorzag
en hem tot steeds dringender en ernsti
ger vermaan en waarschuwing en on
derrichting aanspoorde, heeft zich met
tragische snelheid vervuld en zoo ziet
Paus Pius XII, wiens naam den vrede
ademt en wiens devies den vrede als het
werk der rechtvaardigheid kenmerkt,
zich geplaatst tegenover de wreede con
sequenties van in wanen verdoolde
volkeren.
Het mag een bijzondere genade van de
barmhartigheid en goedertierenheid
Gods en een nieuw bewijs van Gods nim
mer aflatende hulp aan Zijn Kerk hee-
ten, dat de Voorzienigheid aan den phy-
siek afgeleefden, maar naar den geest
het licht der eeuwigheid uitstralenden
Paus Pius XI den wrangen kelk vol oor
logsleed heeft laten voorbijgaan en in
diens medewerker een krachtigen en
kundigen opvolger riep om den met hoog
gezag en diepe vereering en aanhanke
lijkheid omluisterden Stoel van St. Pe
trus te bezetten.
Is het wonder, dat Paus Pius XII, die
nauwelijks het hoogste en heiligste
ambt op aarde als Plaatsbekleeder
van Christus zelf aanvaard hebbend, de
volkeren zag neerglijden in den afgrond
van den oorlog tengevolge van de mis
leiding van in matelooze hoovaardigheid
zichzelf misleidende leiders, zijn eerste
gedachte richt op het Koningschap van
Christus en de huldiging van „den Ko
ning der Koningen en den Heer der
Heerschers" tot een heiligend gebod van
Zijn Pontificaat maakt? Ware Christus
als Koning en Vorst des Vredes niet en
kel door alle staatshoofden en volkslei
ders, maar ook door gansch de mensch-
heid in haar meest intieme en huiselijke
doen en laten erkend en gehoorzaamd,
de wereld zouden de verschrikkingen
en tuchtigingen bespaard zijn gebleven,
welke thans haar droevig deel zijn. Met
een ontroerende herinnering aan de toe
wijding van het menschelijk geslacht
aan het Heilig Hart van den Verlosser
der wereld, thans veertig jaren geleden,
een dierbare herinnering uit het eerste
jaar van Zijn priesterschap, leidt de Va
der der Christenheid het eerste jaar van
Zijn Pontificaat in, aldus den weg wij
zend naar de bron van alle vertroos
ting, kracht en moed en liefde, die de
menschheid in deze tijden van verwar
ring, verbijstering en nood meer dan
ooit behoeft. Het Goddelijke en Konink
lijke Hart van Jezus is de milde en wel
dadige zon, die het Godsrijk overstraalt,
wasdom geeft aan het goede, het kwade
verzengt in de vlam van zijn liefde, en
zoodoende de uitbreiding van Christus'
Rijk op aarde bevordert, de uitbreiding
van Christus' Rijk, waaraan de H. Vader
ons ten voorbeeld Zijn leeren en wer
ken, Zijn dulden en lijden, alles geheel
wil wijden.
De rechter-commissaris van strafzaken
bij de rechtbank te Amsterdam, mr. P. B.
Dijksterhuis, verzoekt dengene, die in de
afgeloopen maanden onder de gemeente
Barneveld dan wel elders in Nederland, een
koffer mocht hebben gevonden, inhouden
de overblijfselen van een menschelijk li
chaam en die daarvan tot dusverre geen
aangifte heeft gedaan, zich ten spoedigste
bij hem aan te melden, aan het instructie
gebouw, Leidschekade 107, te Amsterdam.
Aan den vinder wordt straffeloosheid ver
zekerd.
In het ziekenhuis „St. Anna" te Oss is over
leden pater Gratianus (Cornelius Schonk) Min-
derbroeder-Capucijn. De thans overledene werd
te Waalwijk geboren 10 October 1879 en maakte
de humaniora op het Gymnasium der paters
Minderbroeders te Megen. 3 October 1899 trad
hij in het noviciaat bij de paters Capucijnen te
Babberich (G.) en werd 21 December 1907 te
Den Bosch priester gewijd. Na vooral te Tilburg
en Breda voorname functies te hebben verricht,
woonde hij laatstelijk in het Capucijnenklooster
te GraveVelp, maar was sinds ruim een jaar
als hulpaalmoezenier voor de werkloozen aange
steld in het district Oss.
Boven de dingen van den dag uit staat het
evenement van de nieuwe encycliek „Summi
Pontificatus". Het Pauselijk woord geldt niet
voor dezen dag alleen, maar de diepe waar
heden, die het inhoudt, moeten juist dag aan
dag ons duidelijker worden, om in het licht
daarvan de dagelijksche feiten te kunnen be-
oordeelen. De peiling naar de diepe oorzaken
van den huidigen volkerenstrijd, die de H. Vader
met Zijn klare wijsheid en groote ondervinding
voor ons heeft verricht, moet steeds meer het
richtsnoer zijn bij het vormen van het oordeel
over het wereldgebeuren. En voor zoover de door
den Paus .aangewezen wondeplekken in het
maatschappelijk wereldbestel ook ons zelf aan
gaan, moeten wij een nederig „mea culpa" laten
hooren en de consequenties hieruit durven trek
ken.
In scherpe tegenstelling met deze groote ge
beurtenis, met deze waarschuwing en voorlich
ting van den Grooten Leeraar op St. Petrus'
Stoel, snelt de politieke stroom verder voort.
Maar langzaam aan, even langzaam als de groei
van een stuwdam voortschrijdt, vergeleken met
het voorbijschietende water, maar ook even
zeker zal het Pauselijk Woord zijn invloed doen
gelden en ééns zal er weer vrede zijn. Mogen dan
de woorden uit Rome volkomen verstaan zijn
door de volkeren, zoodat een nieuwe geest van
rechtvaardigheid en naastenliefde aan de staten
de hun toekomende plaats aanwijst in de we
reldorde.
Een sterk contrast met de sereene stem uit
Rome vormt het gekrakeel, dat in Washington
is opgegaan om de vaststelling van Amerika's
nieuwe neutraliteitsstandpunt. De wetswijziging
volgens het voorstel-Pittman is aangenomen.
Het koopmanschap heeft gezegevierd. Amerika
zal er voor zorgen, dat het zooveel mogelijk de
lusten, maar zooveel minder de lasten van den
Europeeschen oorlog te dragen krijgt. Van dit
standpunt beschouwd, waren de Senatoren en
Afgevaardigden het wel eens, maar achter den
zeer langen strijd schuilde toch een diepe tegen
stelling, n.l. die der meer of mindere isolatie van
de Vereenigde Staten van de overige wereld.
Men kan dit standpunt, zoo men wil, tot de
aloude Monroe-leer terugbrengen, die onder de
zeer vage leus van „Amerika voor de Amerika-
men" niet alleen inhoudt het practische streven,
met uitschakeling van Europa, naar de «supre
matie van de Vereenigde Staten over overig
Amerika, maar tevens het principe allen niet-
Amerikaanschen invloed in de Nieuwe Wereld te
weren, onder 't motto: w'at gaat ons de rest van
de wereld aan. Daartegenover stond dan de
groep, die meende, dat een wereldmacht als
die der Vereenigde Staten niet afzijdig kan
staan van het wereldgebeuren. De grootste over
winning der isolationisten is de afstemming van
de toetreding tot den Volkenbond geweest, hoe
wel hun eigen president Wilson hiervan de
eigenlijke stichter w'as. Maar sinds die na-oor-
logsche jaren is er langzamerhand een kente
ring gekomen. De stemming om zich nooit meer
met Europeesche conflicten in te laten, is
eerst nog wei hevig aangewakkerd, toen de
Europeèsche landen ophielden hun oorlogs
schulden aan Amerika te betalen, maar de
ontwikkeling van den strijd tusschen de politieke
ideologieën in Europa kreeg toch ook haar weer
slag in de Vereenigde Staten. Al begrijpt een
Amerikaan heel weinig van de Europeesche
toestanden, eigenlijk even weinig als wij den
Amerikaan door hebben het beeld, dat hij
zich van de „democratie" gevormd heeft, heeft
bij hem sympathieën in Europeesche aangele
genheden opgewekt, die vaak sterker zijn dan
zijn isolationisme.
Het sterkst kwam de strijd tusschen pro- en
contra-isolationisten tot uiting bij de twee
jarige vernieuwing van de neutraliteitswet. In
1937 kwam het nog tot een compromis tusschen
Senaat en Huis van Afgevaardigden, maar toen
in het jongste voorjaar de wet weer afliep en
dus de gelegenheid tot herziening weer open
stond, is de strijd pas goed ontbrand, en deze
is gisteren eindelijk gebluscht met de verwach
te overwinning voor de Rooseveltianen. De steen
des aanstoots was de opheffing van het wapen
embargo, wat nieuwe winstmogelijkheden zou
openen; dit zou de Vereenigde Staten in den
oorlog kunnen voeren, meenden de isolationis
ten. Het Huis van Afgevaardigden nam met
kleine meerderheid op 1 Juli het ontwerp van
de Regeering aan, maar bij amendement bleef
hierbij het wapenembargo gehandhaafd. Maar
in den Senaat is een grootseheepsche obstructie
ontstaan, waardoor bij de verdaging van de zit
ting het ontwerp nog niet was afgehandeld.
Toen brak de oorlog uit en president Roose
velt kondigde op 5 September de oude neutra
liteitswet af, en de Amerikanen zagen, welke
handelskansen door deze wet verloren gin
gen....
Eenige weken later deelde Senator Pittman,
de voorzitter van de Senaatscommissie voor
Buitenlandsche Zaken, de nieuwe regeerings-
voorstellen voor de wijziging der neutraliteits-
Wetgeving mede en na een vurigen, hevigen, in
één woord Amerikaanschen strijd, is na eenige
amendementen het ontwerp aangenomen.
Kort samengevat zijn de verschillen tusschen
oude en nieuwe wet de volgende:
1. Het monopolie van den President, om te
constateeren, dat de oorlogstoestand in het bui
tenland bestaat, en dus de wet in werking treedt,
is verbroken. Japan heeft van deze bepaling in
zijn „conflict" met China ten sterkste geprofi
teerd. Thans zal ook het Congres dien toestand
moeten constateeren.
2. De uitvoer van wapenen en andere goede
ren naar belligerenten is thans toegestaan, maar
zij mogen niet door een Amerikaansch schip
worden vervoerd en zij moeten contant betaald
worden. In het oorspronkelijke ontwerp was nog
een driemaandscrediet toegestaan, maar dit is
bij amendement gewijzigd in „gloeiend contant".
3. Ook is bij amendement de drastische be
perking der Amerikaansche scheepvaart gewij
zigd; dit verbod is thans dus definitief beperkt
tot de „Noord-Atlantische gevarenzone", d. i.
practisch Europa.
Uitgezonderd wapenen mogen de Amerikaan
sche scheepvaartmaatschappijen dan ook goe
deren vervoeren naar de havens der oorlogvoe
renden buiten Europa, d. i- naar alle havens
der Britsche Dominions, Fransch Achter-Indië,
enz.
Er zijn nog vele andere bepalingen, b.v. be
treffende inzameling van gelden voor charita
tieve hulp, een algeheele uitzondering van deze
wet voor de Amerikaansche republieken, wat
wijst op den invloed der Monroe-leer, etc.
Maar het cachet dat op deze geheele wet rust
is op de eerste plaats het koopmansoordeel.
En de groote kooplieden van Amerika hebben
voor het doordrijven van deze wet handig ge
bruik weten te maken van de vage Amerikaan
sche sympathieën voor een ideëele democratie.
Want het is duidelijk, wie voordeel van deze
wet kunnen hebben, n.l. alleen de landen, die con
tant kunnen betalen. Er staan al orders van
eenige duizenden vliegtuigen van de zijde der
geallieerden op stapel! En Engeland heeft niet
voor niets door al zijn goud en deviezenbezit te
centraliseeren een grooten oorlogsschat gevormd.
Het is in Amerika alles business, zelfs de
handel in idealen, zoolang het zich zelf nog vei
lig voelt.
langen van den Heiligen Vader den nieuwen
bisschop naar Rome en zal het geluk hebben
als mede-consecrator aan de bisschopswijding
deel te nemen.
Deze bisschopswijding beteekent een nieuwe
stap op den weg, dien Kard. Lavigerie had voor
gehouden aan de 8 Witte Paters, die hij in 1878
uitzond naar het toen nog nauwelijks bekende
Afrikaansche binnenland, waar nog nooit een
katholiek priester was doorgedrongen. „De mis
sionarissen zullen zoo spoedig mogelijk een
eigen inlandsche geestelijkheid trachten te vor
men en zich door geen tegenslag laten ontmoedi
gen, zij moeten zich herinneren, dat zij er
heen gaan niet alleen om te doopen, maar om
er de Kerk te stichten."
Op Kerstdag 1911 mocht Mgr. Streicher, die
reeds in 1890 als missionaris naar Oeganda ge
komen was, den eersten Baganda tot Subdiaken
en 29 Juni 1913 te Villa-Marya de drie eerste
Baganda-priesters wijden. In den loop der jaren
groeide hun aantal; in het Oeganda-vicariaat
alléén zijn zij op den dag van heden reeds vijf
tig in getal; met de aangrenzende vicariaten
der Witte Paters vormen zij een totaal van 170
zwarte priesters, die als kapelaans, pastoors en
dekens de parochies hunner stamgenooten be
dienen.
De korte geschiedenis van dit missiegebied be
gon eerst in 1879, toen de eerste Witte Paters
in het rijk van koning Mtesal aankwamen, die
hun toestond zich te Kisoebi te vestigen. In
18861887 kwam een bloedige vervolging; de
jonge christenheid werd verstrooid, maar velen
verkozen den dood boven ontrouw aan hun ge
loof. 22 jeugdige zwarten, die den marteldood
stierven, werden door Benedictus XV in 1920 op
de lijst der Gelukzaligen geplaatst: de geluk
zalige Oeganda-martelaren Karei Lwanga en
Gezellen.
En nog verscheidene andere beproevingen
moest de missie verduren, vooraleer een bijna
wonderbare massabekeering in Oeganda begon.
In verband met de nationaliteitenkwestie
de Witte Paters waren toen meerendeels Fran-
schen werd een gedeelte van het uitgestrekte
missiegebied toevertrouwd aan de Fathers van
Mill-Hill; de Engelsche Mgr. Hanlon werd
Apost. Vicaris van het nieuwe Vicariaat van den
Boven-Nijl, dat later weer werd onderverdeeld.
Het is daar, dat Mgr. Stam en Mgr. Reesink van
de St. Joseph-Congregatie van Mill-Hill, ge
holpen door zooveel andere Nederlandsche Mill-
Hill-Fathers, zulk een zegenrijken arbeid ver
richten.
Een wondere zielenoogst is gerijpt in de 15
andere aangrenzende Vicariaten, die in den loop
dier 60 jaren zijn opgericht in het uitgestrekte
missiegebied, dat in 1878 aan Kardinaal Lavi
gerie was toevertrouwd. Volgens de laatste sta
tistieken telt alleen het missiegebied der Witte
Paters anderhalf millioen katholieken, terwijl
421 duizend zwarten zich tijdens het vier jaar
durende Catechumenaat voorbereiden voor het
ontvangen van het H. Doopsel. In het laatste
jaar werden 211.000 zwarten gedoopt.
Op dezen voor de Kerk van Centraal-Afrika
zoo gedenkwaardigen dag zal de oude Christen
heid met den nieuw-gewijden bisschop zich ver
eenigen in gebed, opdat het vuur van den H.
Geest het zwarte werelddeel mogen verlichten
en verwarmen.
LONDEN, 28 Oct. (Havas) Het mysterie
der aanvallen op Oceaanschepen, gepleegd door
de Duitsche vestzakkruisers „Admiral Scheér" en
„Deutschland", houdt Engeland in voortdurende
spanning. Een redacteur der „Daily Mail" ver
onderstelt dat de „Admiral Scheer" het zuiden
van den Atlantischen Oceaan heeft verlaten om
zich via Kaap Hoorn naar den Stillen Oceaan
te begeven, waar men den kruiser moeilijker zal
kunnen ontdekken.
Het mag aangenomen worden, dat een aantal
Engelsche kruisers op de beide schepen jacht
maakt, daarbij ondersteund door de vliegtuigen,
die alle moderne kruisers thans aan boord heb
ben Hoewel er geen kruisers zijn, die zoo zwaar
bewapend zijn als de „vestzakslagschepen" met
hun kanonnen van 27 cm., is hun snelheid
vijf of zes mijl grooter, zoodat het voor den
„raider" moeilijk zal zijn, als men hem eenmaal
gevonden heeft, om zich aan zijn achtervolgers
te onttrekken.
De geallieerde vloten bezitten vijf schepen, die
niet alleen sneller, maar ook zwaarder bewa
pend en gepantserd zijn dan de „vestzakslag
schepen", namelijk de Engelsche slagkruisers
„Hood", Renown" en „Repulse" en de Fransche
slagschepen „Dunkerque." en „Strasbourg".
Naar men ons van bevoegde zijde mede
deelt, heeft de minister van Economische
Kaken de Nederlandsche Veehouderijcentrale
gemachtigd wederom over te gaan tot het
uit de markt nemen van rundvee van de
zelfde soort als den vorigen winter tot
vleesch in blik werd verwerkt.
MOSKOU, 28 Oct- (Tass). De nationale
vergadering van de Westelijke Oekraïne heeft
met algemeene stemmen een verklaring aan
genomen betreffende de aansluiting van de
Westelijke Oekraine bij de Oekrainsche socialis
tische Sovjet-republiek.
LONDEN, 28 Oct. (Reuter). Naar officieel
wordt bericht vreest men, dat 35 mijnwerkers
zijn omgekomen by een mijnramp te Fifeshire
in Schotland.
Naar met betrekking tot het mijnongeluk in
Fifeshire, op 11 kilometer afstand van Dunferm
line, nader wordt gemeld, heeft zich vroeg in
den ochtend een ontploffing voorgedaan. Te
omstreeks vier uur werd het eerste slachtoffer
bovengebracht. Bij het verzenden van dit be
richt waren reeds zestien lijken geborgen.
Het comité voor het geven van kunstavonden
ten* bate van ontspanning voor militairen, de
Kunomi, met belangelooze medewerking van voor
aanstaande Nederlandsche artisten, zal de in
den loop van het seizoen te geven reeks avonden
kunnen openen in Den Haag op 16 November met
een concert in Diligentia. Een tweede kunstavond
zal waarschijnlijk in de tweede helft van Novem
ber plaats vinden in de voordrachtzaal van het
Gemeentemuseum. Zooals bekend, is de geheele
opbrengst van deze avonden ten bate van ont
spanning van onze militairen en wel meer spe
ciaal van die militairen, die in afgelegen plaat
sen of aan de grenzen liggen.
in administratie bij „Centraal Beheer"
PARIJS, 28 Oct. (Havas) De Parijsche
pers geeft lange uittreksels uit de nieuwe
encycliek, die wordt vergeleken met de rede
voeringen van Koning Leopold en Roose
velt. „Excelsior" zegt: „Drie groote stemmen
hebben tot de wereld gesproken
Verzekerde waarde thans RUIM l1/^ milliard
De 29e October 1939, feest van Christus-
Koning, zal voor Afrika's Binnenland een ge
denkwaardige dag zijn. Met 11 andere missie
bisschoppen zal te Rome de zwarte priester Jo
seph Kiwanoeka tot bisschop worden gewijd, als
eerste inlandsche Apostolische Vicaris van het
nieuw-opgerichte Vicariaat: Masaka, in Midden-
Afrika.
Dit Vicariaat Masaka maakte tot nu toe deel
uit van het Vicariaat Oeganda, waar de Witte
Paters van Kard. Lavigerie, als eerste katholieke
priesters in 1879 aankwamen. Masaka, juist on
der den Evenaar gelegen, telt 180.000 inwoners,
waarvan 102.000 katholiek zijn, terwijl 6000 zich
als catechumeen voorbereiden om het H. Doop
sel te ontvangen. De overige bewoners zijn öf-
wel heiden ofwel muzelman, behalve 16.000, die
tot verschillende protestantsche sekten be-
hooren. Dit gedeelte van het Oeganda-vicariaat
is reeds sinds enkele jaren speciaal aan de In
landsche Geestelijkheid toevertrouwd; de 12 pa
rochies worden door 38 zwarte priesters, die
wereldsheeren zijn, bediend.
Mgr. Kiwanoeka, wien de Heilige Vader nu
persoonlijk de bisschopwijding wil toedienen,
werd 11 Juni 1899 te Nakibare in Oeganda uit
katholieke ouders geboren en ontving het H.
Doopsel uit de handen van onzen landgenoot
Z. E. pater Jos. Laane, die in 1894 in dit mis
siegebied aankwam en er nog steeds verblijft.
Na zijn opleiding op het klein-seminarie te Boe-
kalasa en het groot-seminarie van Katigonda,
werd hij 26 Mei 1929 priester gewijd door den
toenmaligen Apost. Vicaris Mgr. Streicher.
Na enkele jaren zijn priesterlijk ambt onder
zijn stamgenooten te hebben uitgeoefend, werd
de jeugdige priester naar Rome gezonden, waar
hij de studies volgde aan het Angelicum en in
1932 den doctorstitel in het Kerkelijk Recht be
haalde. Eerst daarna trad hij in het Noviciaat
der Witte Paters te Algiers en twee jaar later
werd hij in deze Sociëteit opgenomen. In Oegan
da terug, wijdde hij zich aan het apostolaat in
den missiepost van Boejoeni en werd in het be
gin van 1939 benoemd tot professor aan het
groot-seminarie te Katigonda. Daar bereikte
hem de benoeming tot bisschop en Apost. Vica
ris van Masaka. Mgr. Streicher, die hem tot
priester had gewijd en nu in ruste tusschen zijn
zwarte katholieken woont, vergezelde op ver-
WASHINGTON, 28 Oct. (Reuter) Mi
nister Huil en andere functionarissen lieten
zich eenigszins verontwaardigd uit over de
manier van herhaald uitstel, waarop de
ambtenaren der Amerikaansche ambassades
te Berlijn en Moskou, die inlichtingen over
de „City of Flint" vragen, behandeld wor
den. Men veroordeelt het algemeen dat Rus
land door middel van het officieele agent
schap een bericht over het schip heeft ge
geven, alvorens de Amerikaansche regeering
op de hoogte gesteld was.
Op zijn persconferentie verklaarde Huil, dat
alle pogingen om van de Russische regeering
inlichtingen over de „City of Flint" te verkrij
gen volkomen mislukt waren. De ambassadeur
te Moskou heeft vergeefs getracht, door middel
van telefoon, spoor en vliegtuig contact met
de bemanning van het schip te krijgen. Huil
zeide niet te weten of het schip nog te Moer-
mansk lag. Hij verklaarde, dat de regeering
gaarne de behandeling voor het Prijzenhof zou
bijwonen, indien de kwestie van den eigendom
zou rijzen.
Volgens Havas heeft Steinhardt, de Ame
rikaansche ambassadeur te Moskou, Vrijdag
avond een onderhoud van vijf kwartier met
Potemkin gehad over de „City of Flint". De
ambassade heeft over de resultaten geen
mededeelingen gedaan, doch er is aanleiding
om te gelooven, dat het schip van Moer-
mansk vertrokken is eenige uren vóór de
vrijlating door den Russischen omroep werd
bekend gemaakt. Steinhardt had van de
vrijlating kennis gekregen door de radio
uitzending. Het is meer dan waarschijnlijk,
dat het schip met de 41 Amerikaansche
opvarenden aan boord op weg naar een
Duitsche haven is.
Men verzoekt ons opneming van het vol
gende:
Het is gemakkelijk gezegd, dat er naar ge
streefd moet worden in de kwartieren van de
gemobiliseerde weermacht een huiselijke sfeer
tc scheppen.
Die kwartieren zijn daar in vele gevallen
uiteraard niet altijd op berekend.
En toch. Laat onder een groepje de kaarten
schudden, zet twee man tegenover elkaar en
schuif een dambord tusschen hen in en het is
of er opeens iets verandert, in die soms onge
zellige omgeving ontstaat een klein wereldje op
zich zelf, onzichtbaar overkoepeld en door een
scheidswand afgesloten van alles, wat daarbui
ten deprimeerend zou kunnen werken.
Dit is de macht van het spel. Het laat de
uren voorbij vliegen, ook van avonden, die an
ders eindeloos zouden schijnen, het weet als
door een wonder iets te brengen van die in het
soldatenleven niet gemakkelijk te realiseeren
huiselijke sfeer.
Gij, die dit leest, geniet daarvan overvloe
dig en ge behoeft er geen moeite voor te doen.
Maar denk ook eens aan die anderen, kijk eens
om u heen, zoek uw kasten eens na. En wilt
ge iets nuttigs voor onze gemobiliseerde weer
macht doen en iets afstaan, dat overal welkom
is. stuurt dan kaarten, dominosteenen, schaak-
en damspelen, enz. naar het Algemeen Hoofd
kwartier, sectie van Ontwikkeling en Ontspan
ning, Laan Copes van Cattenburch 11. 's-Gra-
venhage.
De encycliek „Summi Pontificatus" telt 10.000
woorden. Donderdagochtend heeft Z. H. de Paus
de encycliek doorgelezen en nog eenige wijzigin
gen aangebracht Vervolgens werd het origineele
handschrift naar de meertalige drukkerij van
het Vaticaan gebracht, waar des middags vijf
vertalingen verschenen, n.l. een Italiaansche,
Fransche, Duitsche, Engelsche en Spaansche.
Bovendien verscheen een officieel uittreksel in
het Nederlandsch en het Poolsch.
Op uitdrukkelijk verlangen van den Paus
heeft de pauselijke gendarmerie gedurende de
etmaal de wacht betrokken bij de drukkerij,,
ten einde iedere indiscretie te voorkomen. Alle
personen, die de drukkerij verlieten, werden
nauwkeurig onderzocht.
De encycliejr is de tweede, welke gedateerd is
te Castel Gandolfo. Paus Pius XI heeft hier in
October 1937 zijn encycliek over den Rozenkrans
uitgegeven.
In de tentoonstellingszalen van „Arti et Ami-
citiae" te Amsterdam wordt op het oogenblik
de tentoonstelling „Kleinbeeld '39" gehouden,
waar onder leiding van ir. H. E. W. Wolff een
fraaie collectie foto's geëxposeerd.
Bijzonder in het oog vallend zijn de vijf kleu
renfoto's, welke Prins Bemhard van Prinses
Beatrix gemaakt heeft. Zij zijn alle fraai van
kleur en getuigen van de vakkennis van den
Prins op dit gebied.
In de nabijheid van de Duitsche grens bij Ven-
lo, dicht bij het dorpje Kaldenkirchen, werden
Germaansche paalwoningen, uit de eerste eeuw
van onze jaartelling, ontdekt. Zij dienden voor
4 a 500 menschen.
DUCHT GE SCHADE
DOOR OORLOGSMOLEST
Sluit U dan aan bij
„Prinses Beatrix voert zichzelf inplaats van de eendjes", een
aardige kleurenfoto van ons klein Prinsesje door Z.K.H. Prins
Bemhard genomen en te zien op de foto-tentoonstelling
„Kleinbeeld '39" in Arti et Amicitiae te Amsterdam
