Oude tegenstanders worden nieuwe bondgenooten Mogelijke oorlogs doeleinden Sneeuw en koude beheerschen het Westfront Uiterlijke onbewogenheid en rust in Helsinki wautfL Hitler 9 De erfgenamen der Habsburgsche traditie in actie België bidt voor den vrede De ondergang van Warschau DE NIHILISTISCHE REVOLUTIE Buitenlandsch Overzicht IEDERE OPERATIE VRIJ WEL ONMOGELIJK Met de 3 Dampo producten bestrijdt U alle verkoudheden Koelbloedigheid voor de belangrijke beslissing MAANDAG 30 OCTOBER 1939 Fransch aalmoezenier gehuldigd it S Bij de vrij hevige botsing tusschen de twee goederentreinen te Blerick werden eenige personen gewond, terwijl de materieele schade aanzienlijk was. Een kijkje op de plaats van het ongeval Franschen eer en de Duitsche gevallenen Luchtalarm in Kent Twee vliegtuigen waar genomen BOERENKNECHT VER DRONKEN Duitsch hoofdkwartier te Godesberg De geallieerde luchtmacht Verbetering veerdienst Tiel Wamel De rol der Lotta's Toespraak van Kardinaal van Roey Kasteelheer schoot zijn vrouw neer Tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld Uitslaande brand te Nijmegen DE WAAL WAST WEER RADIOTOESPRAAK OVER O. EN O. Een Poolsch officier verhaalt van de laatste uren der stad LUITENANT VERONGELUKT MALVERSATIES TE OSS VANDALEN AAN HET WERK Nog moet Duitschland den strijd aanbinden om de „eeuwigneid" van zijn in den loop der laatste jaren vastgestelde nieuwe grenzen te be wijzen. Hoe de oorlog zal verloopen en naar welke zijde het succes bij de krijgskansen zal gelegen zijn, is nog niet bekend. Maar reeds is een veelzijdige heftige propagandistische actie ontplooid, die tracht te beïnvloeden, hoe na een event ueele Düitsche nederlaag een her nieuwd Centraal-Eurcpa moet worden opge bouwd, want hoe Europa er uit zal moeten zien als Duitschland de overwinning behaalt, is wei nig voor beïnvloeding der geesten vatbaar. De geallieerden hebben nog steeds geen pre ciseering van hun oorlogsdoel gegeven en deze aarzeling zou wel beïnvloed kunnen zijn door de onzekerheid, die er aan deze zijde nog is over het antwoord op de vraag, hoe het staat kundig bouwwerk van Europa na een eventueele overwinning er uit zal moeten zien. Vele stroo mingen en vele richtingen hebben hier nog de kans om te strijden om den voorrang. Allereerst is er de uit de aanleiding tot dezen oorlog voortvloeiende eisch tot herstel van Polen. Maar door de Russische interventie is het zeer onzeker geworden, hoe het opnieuw herstelde Polen er uit zal moeten zien. Zullen de geal lieerden er ooit in toestemmen het Polen te erkennen, dat Duitschland wil stichten? Al heel spoedig na den Duitschen inval in Polen is tegelijk met Polens herstel de onafhan kelijkheid van fsjecho-Siowakije als doel van den oorlog geproclameerd. Voorioopig meer symbolisch dan effectief is er naast het Pool- sche legioen een Tsjechisch legioen m Frankrijk opgericht. Maar ook een Oostenrijksch leger onder prins Starhemberg is er in oprichting. Aldus strijden er deze naties, geschapen door het statuut van Versailles, voor het herstel van hun onafhankelijkheid. Maar naast deze duidelijk te erkennen stre vingen is thans door de erfgenamen van de m^archisti^che traditie der Donaulanden, door Olto van Habsburg en zijn broeders, een actie ontketend ter erkenning van hun aanspraken. Het huis Habsburg was met het vorstenhuis Honenzollern de verliezer van den vorigen oorlog. De Donau-monarchie is bij het vredes verdrag van Trianon uit elkaar gerukt en tegen over het monarchistisch erfelijkheidsprincipe is in naam het recht op onafhankelijkheid en het zeilbestemnungsrecht der volkeren geplaatst. Maar het kleine Oostenrijk is door de geallieer den gedwongen het huis Habsburg af te zweren en het koninkrijk Hongarije wordt nog steeds bestuurd door een regent, omdat de erfgenaam van den troon, Otto van Habsburg, door de geallieerden verhuisde. De eenheid van de vroegere Habsburgsche dub belmonarchie berustte op een economische aanvulling en samenwerking der verschillende volkeren, en het is gedurende de laatste twin tig jaren gebleken, dat deze band hechter is dan men vermoedde. De nationalistische stre vingen hebben in 1918 gezegevierd; de Habs burgsche heerschappij, die onder de laatste Vorsten niet al te veel blijk heeft gegeven om de nationalistische tegenstellingen in dit groote staatsvolk van vele natiën te overbruggen, bleek meer te zijn dan slechts een overerfde traditie De economisch noodzakelijke samenwerking der Donau-lancien ontplooide zich, vooral sinds het natxonaal-socialisme in Duitschland heeft overwonnen, onder Berlijnsche leiding. Eigen lijk is de Duitsche economische Zuid-Oost- poiitiek niets anders dan een hernieuwing van den band tusschen de landen die vroeger het Habsburgsche Oostenrijk-Hongarije vormden. Dat Berlijn bovendien de eerste viool trachtte te spelen in den Balkan heeft het ook overge ërfd van het huis Habsburg. Maar de economi sche beïnvloeding ging tegelijkertijd gepaard met een politieke beïnvloeding, gevolgd door veroveringen. Oostenrijk en Tsjechië zijn geval len; Slowakije en Hongarije staan onder ster ken Duitschen druk. Is het wonder, dat de jonge Qtto van Habs burg meent zijn kans schoon te zien, door de oude vijanden van zijn Huis, de geallieerden, thans als zijn bondgenooten te zien? De veel heid van volkeren in het Donau-bekken op nieuw onder den Habsburgschen adelaar, als een sterke burcht tegen Duitschland, moet voor Frankrijk en Engeland een denkbeeld zijn, dat hen aanlokt. Er is immers nu maar een vijand, zoowei voor het Huis Habsburg ais de geallieerden. Dat is reden genoeg, om wat vroeger verdeelde te vergeten. Merkwaardig in dit verband is dan ook het bericht, dat Benesj. de vertegenwoordiger van het anti-Habsburg- sche Tsjecho-Slowakije en prins Starhemberg, die de erfenis van het kleine Oostenrijk in Parijs onder zijn beheer heeft, dat nooit vrij willig anti-monarchistisch is geweest, met aarts hertog Otto samenwerken. Zou het mogelijk zijn. dat een nieuwe dubbel-monarchie die Honga rije, Oostenrijk en Tsjecho-Slowakije omvat, een kans van bestaan heeft? De eerste voor waarde zou zijn, dat de Habsburgers, door schade en schande wijs geworden, zouden ge leerd hebben aan het nationalisme der volkeren recht te laten wedervaren. Als macht, die het Pruisische Duitschland in toom kan houden met een reëel economisch fundament, is het geen utopie. Maar de actie in het onderworpen Tsjechië, de betoogingen voor de republiek in Praag, ter gelegenheid van haar 21sten verjaar dag, die tot incidenten tegen de overheerschers hebben geleid, zijn niet alleen als anti-Duitsche uitingen te beschouwen, maar ook als bewijzen van aanhankelijkheid voor deze anti-Habsburg- sche republiek van Masaryk. De propaganda der aartshertogelijke broeders Otto, Robert en Felix geeft stof tot een nieuwe hypothese om tot een hechteren en meer even- wichtigen opbouw van Europa te komen. De poging, om tot een Balkan-eenheid te gera ken, is een ander symptoom, die een opbouw tot stabiliteit kan inhouden. En in dit laatste streven ontmoeten de 'sympathieën van de ge allieerden, die van Italië. Is het mogelijk, dat het nationaal-socialistische Duitschland daarom zijn koers pal-Oost heeft gericht, zijn Zuid- Oost-politiek blijkbaar heeft opgegeven en vriendschap sloot met het communistische Rus land? Onze Parijsche correspondent seint d.d. 30 October: Gisteren vond in Montmartre de plechtige overreiking plaats van het kruis van het Legioen van Eer aan Mgr. Flaus, die van 1914 tot 1918 legeraalmoezenier was geweest in het Fransche leger en zich bij de uitoefening van zijn ambt herhaaldelijk in levensgevaar be vonden heeft. De plechtigheid werd bijgewoond door den minister der Pensioenen, den Pool- schen ambassadeur, den Belgischen attaché en tal van officieele persoonlijkheden. K mi DUINKERKEN, 29 Oct. (Havas). Zondagmid dag is het stoffelijk overschot ter aarde besteld van een Duitschen officier en vijf Duitsche ma trozen, wier lijken uit zee zijn opgehaald. Ver tegenwoordigers van de Fransche en Britsche admiraliteit, talrijke officieren en vele belang stellenden waren aanwezig. Fransche mariniers brachten de militaire eerbewijzen. Op de zes lijkbaren lagen kransen van de Fransche en Britsche marine. De baren waren gedekt met zwart-wit-roode kleeden, versierd met het kruis van Malta. Terwijl de mariniers de wapenen presenteerden, werden de zes kisten in den zelfden grafkuil neergelaten. LONDEN, 30 Oct. CHavas). Vanochtend werd aan de kust van Kent luchtalarm gemaakt. Even later volgde het signaal, dat alles weer veilig was. Tegen negen uur werden twee vliegtuigen waargenomen boven een stad in Noordoost- Engeland. Er werd machinegeweervuur ge hoord. Tien minuten later werd het waarschu- wingssein gehoord in een andere stad in Kent. Het sein „alles veilig" kwam tien minuten later. Ook in een derde plaats in Kent werd luchtalarm gemaakt. Zooals gewoonlijk ging de dertigjarige boe renknecht A. Knoppert te de Lier, gisterochtend omstreeks half vijf de koeien van den landbou wer Oosthoek alhier halen om te melken. Toen na eenigen tijd wel de koeien naar de z.g.n bocht kwamen, doch niet de knecht, stel de men een onderzoek in. Men vond den knecht in een sloot liggen. Onmiddellijk werd een dok ter gewaarschuwd. Hij kon slechts den dood constateeren. PARIJS, 30 Oct. De Iegerberich- ten van den Zondag munten uit in kortheid. Het ochtendcommuniqué luidt: „Gedurende den nacht zeer beperk te activiteit Het avondcommuni qué: „Over het algemeen een kalme dag." Het Fransche legercommuniqué van Maandagochtend luidt Kalme nacht. Wjj hebben eenige vijan delijke overvallen afgeslagen. Het Duitsche legerbericht is nog korter: „Geen bijzondere gebeurte- Hef Duitsche legerbericht van Maandag ochtend luidt: Aan het Westelijk front geen verandering in den toestand. Een verklaring voor deze stilte aan het front geeft de toelichting van Havas, waarin gezegd wordt dat het weer met den dag slechter wordt. In de Vogezen in het Saargebied sneeuwt het en elders valt een ijskoude regen. Overal hebben de stortregens de wegen in modder poelen herschapen. Elders ijzelt het, terwijl het water in de rivieren blijft wassen. Deze weersomstandigheden maken niet alleen de plaatselijke operaties gedurende den dag en nacht onmogelijk, doch maken het ook zeer onwaarschijnlijk, dat groote omraties zich ont wikkelen. Het Duitsche oppercommando be schikt thans over alle menschelijke en mate rieele middelen om een offensief te ontketenen, doch het schijnt, dat het overvallen is door het slechte weer, dat dit jaar buitengewoon vroeg is ingevallen. Men zal moeten wachten tot de eerste droge koude het terrein weer vast heeft gemaakt, niet alleen aan Moezel en Rijn, doch ook op het verdere operatieterrein. Het zicht in de lucht is bijna tot niets ver minderd en het plafond voor de vliegtuigen is zeer laag. Derhalve is de luchtmacht practised niet in actie geweest. Dit is ook een kwade fac tor voor een offensief op groote schaal. Indien verder de nacht al kalm is geweest, gisteren zijn talrijke verkenningen uitgevoerd, talrijke Fransche patrouilles zijn uitgetrokken in het gebied ten Oosten van de Moezel, ten Westen van het Bosch van Warndt en ten Oos ten van Sarreguemines, d.w.z in alle sectoren, welke gewoonlijk het drukst zijn. Verkenningstroepen hebben volgens Reuter eenige lijken van Duitsche soldaten gevonden, waaronder een officier, hetgeen vrij ongewoon is, aangezien lijken van officieren gewoonlijk het eerst naar de eigen linie worden terugge bracht. Over de Duitsche troepenconcentraties aan de Noordwestkust en wel ten Westen van Bremen is niets verder bekend. Gezaghebbende kringen gelooven, dat sommige gepubliceerde cijfers overdreven zijn, maar het valt niet te betwisten, dat een bepaald aantal eenheden naar dat ge bied gezonden is. Bevestigd wordt voorts, dat het Duitsche hoofdkwartier gevestigd is in Godesberg aan den Rijn, het stadje, waar Chamberlain ver leden jaar met Hitier heeft geconfereerd. De „Matin" en de „Action Frangaise" be richten dat binnen enkele maanden de Britsche en Fransche luchtmacht tezamen drie keer zoo veel vliegtuigen zullen hebben als de Duitsche. Uit verscheidene luchtgevechten, welke zijn ge leverd, is gebleken dat de Fransche vliegtuigen beter zijn dan de Duitsche en men hoopt, dat deze superioriteit nog zal toenemen. De Fran sche jachtvliegtuigen zijn meer wendbaar dan de Duitsche. Verder wordt medegedeeld, dat op 20 October Frankrijk acht toestellen verloren had, terwijl 24 Duitsche toestellen omlaag gehaald waren. Sedert het begin van den oorlog zijn meer dan 250 vluchten uitgevoerd overdag en 74 des nachts. Hierbij zijn waardevolle gegevens over den vijand verzameld. Binnenkort zullen 300.000 personen werk vinden in de vliegtuigfabrieken en de fabrieken zullen vijf keer zooveel pro- duceeren als voor den oorlog. Minister-president Daladier heeft in gezel schap van generaal Decamp, den directeur van het militaire kabinet, Zaterdag en Zondag een bezoek gebracht aan het leger van den Elzas. In den loop van Zondagavond keerde hij terug in het ministerie van Oorlog. Tijdens zijn be zoek heeft Daladier persoonlijk het uitstekende moreel der troepen en het volmaakte verband kunnen waarnemen, benevens het vertrouwen tusschen kader en soldaten, evenals het opmer kelijke werk, dat ten doel heeft de organisaties te versterken. De premier toonde zich voldaan over het feit, dat overal, waar" de oorlogsom standigheden dit mogelijk maakten, de econo mische bedrijvigheid gehandhaafd was, dank zij de nauwe samenwerking tusschen bevelvoering en producenten. Met ingang van 26 October is bij het gemeen- teveer TielWamel een tweede groote stoom boot met aanhangpont in gebruik genomen. Het wachten bij dit soms zoo drukke veer zal daardoor thans tot een minimum kunnen wor den teruggebracht. zoowel bij U zelf als bij Uw kinderen. Dampo-verkoudheids-balscm, hiermede 's avonds keel, borst en rug inwrijven, dit lucht op en 's morgens is Uw verkoudheid weer verdwenen. Pot 50. Tube 40 ct. Doos 30 ct. Dampo-bonbons bij schorheid/pijnlijke keel en hoest. Doos 25 ct. Dampo-neusdruppels bij neus-catarrh en verstoptheid in het hoofd. Flacon met druppelspuitje 60 ct. Uw waarborg: 't Komt van Mijnhardt! (Van onzen correspondent) Helsinki Zondag Een sfeer van uiterlijke onbewogenheid en rust, die ook over het voor meer dan de helft ontruimde Helsinki ligt, is allen zorgen ten spijt in hooge mate karakteristiek vobr de Finsche samenleving. Aan den vooravond van belangrijke en onvermijdelijke beslissingen bewaart dit volk een koelbloedigheid, die steeds het leven in het grillige, weinig toegankelijke Noorden heeft gekenmerkt. In den loop van heden heeft de Hnsche re geering zich opnieuw bezig gehouden met de voorbereiding van nieuwe instructies voor de Fnsche delegatie, die Dinsdagavond weer naar Moskou zal vertrekken. Zondagmiddag om drie uur heeft het oorlogskabinet de leiders van de parlementaire fracties onderricht over de Rus sische voorstellen. Finsche zangkoren hebben in tegenwoordigheid van den Amerikaanschen gezant en ook van de Scandinavische gezanten de dankbaarheid der Finsche natie vertolkt voor den moreelen steun, die door deze staten is verleend. In een toespraak herinnerde de woordvoerder van het Ministerie van Buiten- landsche Zaken Toivola eraan, dat Amerika ook twintig jaar geleden het Fnsche volk de helpende hand heeft geboden, toen het in nood verkeerde. Sedertdien gevoelt men diepe dank baarheid jegens het Amerikaansche volk en zijn leiders. Thans zijn de tijden opnieuw moeilijk. Wij voelen dat onze vrijheid en onafhankelijk heid in gevaar verkeeren. Opnieuw zijn wij ons bewust van het voorrecht den moreelen steun en de sympathie van het Amerikaansche volk te genieten De eenige wensch van de Finsche natie is een vrede, waarbij de idealen van vrij heid en gerechtigheid verwezenlijkt zijn. De Amerikaansche gezant Schönfeld en zijn Noor- sche ambtgenoot Michelet beanwtoorüden de toespraak. De vroegere staatspresident Svinhufvud heeft 'n hernieuwden oproep tot de bevolking gedaan om kleeren e.d. af te staan voor de reservisten. Woensdagavond wordt in het Fnsche thea ter te Helsinki een feest georganiseerd ten bate van de landsverdediging. Erkko, de minister van Buitenlandsche Zaken, zal dan een rede hou den. Het staatsorkest onder leiding van pro fessor Schneevoigt zal o.m. Finlandia van Sibe lius uitvoeren. Ook de groote organisatie van vrouwelijke vrijwilligers de Lottasvart houdt overal in het land inzamelingen ten behoeve van het leger en de familieleden der reservisten. De Lotta's, zoo als de leden van deze organisatie kortweg wor den aangeduid, ziet men allerwege een groote activiteit ontwikkelen. Zij dragen grijs-groene uniformen, verrichten uitsluitend hulpdiensten voor het leger, doch zijn niet als een militaire organisatie te beschouwen. Het ledental van deze beweging, die een der eerste als zoodanig in de wereld is, en tevens kenmerkend voor de rol en de taak van de Finsche vrouw als gezel van den man, is thans tot 150.000 gestegen. In de Finsche hoofdstad met de hoogste huurprijzen van 't land en waar de kosten voor levensonderhoud aanmerkelijk gestegen zijn, is de werkloosheid den laatsten tijd zeer toegeno men. De hooge druk. die thans over heel het ecbnomische leven ligt, is daar schuld aan. Er is veel personeel ontslagen, doordat de be drijven moesten inkrimpen. Dit is een bijna ongekend verschijnsel voor Finland, dat tot dusver het euvel der werkloosheid zoo goed als niet ondergaan heeft. Het budget van de hoofdstad voor het volgend jaar zal aanzienlijk verzwaard zijn door de kosten voor werkloos heid en bescherming van de burgerbevolking. Als buitengewone uitgaven komen hooge pos ten op Helsinki's budget voor 1940 voor ten be hoeve van de volksbescherming. De begrooting voor het komende jaar beloopt in totaal 533 mil- lioen Finsche Marken. Vorig jaar 501 millioen. Een extra post van 32 millioen Finsche Marken is uitgetrokken voor bijzondere uitgaven, die de tijdsomstandigheden noodig maken. Hiervan komen tien millioen Fnsche Marken ten laste van de werkloosheidsbestrijding en dertig mil lioen voor bescherming van de civiele bevol king. De werken voor de Olympische Spelen zullen, voor zoover zij reeds begonnen zijn, uitgevoerd worden, maar nieuwe werken, die nog uitge voerd moeten worden, zullen stopgezet worden. Maandag beginnen in Helsinki de zes nieuwe cursussen voor volksbescherming. Zij zijn geor ganiseerd door de Finsche Vrijwillige Burger wacht en niet verplichtend gesteld in tegenstel ling met één der maatregelen, die in Augustus en September te Warschau bijvoorbeeld waren genomen. BRUSSEL, 30 Oct. (Belga). Zondagochtend heeft de Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen in de St. Goedele te Brussel, in tegenwoordig heid van Koning Leopold en de Koninklijke Familie een pontificale Hoogmis gecelebreerd; In zijn toespraak zeide de Kardinaal, dat deze dienst op dezen dag tot intentie van den vrede in alle kerken van België wordt gehou den, zoowel in de kathedralen als in de meest eenvoudige bedehuizen. Na woorden van deer nis te hebben geuit voor de volken, die op het oogenblik de verschrikkingen van den oorlog moeten ondergaan, sprak de Kardinaal den wensch uit dat er spoedig een vrede zou mogen komen, gebaseerd op de rechtvaardigheid. Een vrede voor altijd. Vervolgens deed spreker uit komen dat de houding door Eelgië in het hui dige conflict aangenomen, volkomen gerecht vaardig is, daar het steeds tegenover alle mo gendheden dezelfde loyale houding heeft aan genomen en dat het thans noch rechtstreeks, noch zijdelings bij het huidige conflict is be trokken. Ook voor de oorlogvoerenden is de zelfstandige houding van België een voordeel, omdat het land in de hand van de Voorzienig heid een werktuig kan worden teneinde het leed, veroorzaakt door een langeren oorlog, te helpen lenigen en voorts om mogelijk den weg naar den vrede te helpen effenen, behalve wanneer het land zelf onmiddellijk in zijn be staan zou worden bedreigd en in het groote conflict zou worden meegesleurd. Wij hebben evenwel gegronde hoop, zoo vervolgde Kardinaal van Roey,, dat dit niet het geval zal zijn, om dat onze vredespositie hecht is en gegarandeerd wordt door de formeele verklaringen van de oorlogvoerenden en meer nog door de sterkte van ons leger, dat met zijn verdedigingslinies in staat is op elk oogenblik onze onafhankelijk heid te verdedigen. Daarenboven wordt het ge steund door de werkelijkheidszin en den vasten wil van onzen Koning, in wien het Belgische volk onbeperkt vertrouwen heeft. Allen dienen derhalve mede te werken aan het handhaven van den vrede en daarvoor de plichten, welke de neutraliteit hun oplegt, na te komen. De Kardinaal eindigde met een opwekking aan alle geloovigen, om zich geestelijk te her bewapenen tot heil van het land en de toekomst voor geheel Europa. Het antwoord op deze vraag geelt Hermann Rauschning in Ing. 3.75 Geb. 4.90 Terwijl de inwoners van het dorp Meerssen op 11 Juni j.l. kermis vierden, schoot de 61-ja- rige eigenaar van het kasteel Vaeshartelt, na een heftige woordenwisseling zijn 42-jarige echtgenoote dood. Qp 16 October diende deze zaak voor de rechtbank te Maastricht. Dr. A. Janssen, psychiater te Venray, had verdachte gedurende zijn verblijf in het huis van bewaring onderzocht en verminderd toe rekeningsvatbaarheid geconstateerd. Verdachte heeft voor de rechtbank bekend, het vuurwapen bij zich te hebben gestoken, al leen om zijn vrouw schrik aan te jagen, ten einde haar te dwingen, hem vergiffenis te vra gen, Met nadruk verklaarde hij evenwel, dat het nooit zijn bedoeling was geweest haar te dooden. De officier van Justitie, mr. J. Fabius. had- verschillende verzachtende omstandigheden in aanmerking nemende, een gevangenisstraf voor den tijd van vijf jaar geëischt. Vandaag wees de rechtbank vonnis en veroordeelde verdachte wegens doodslag tot drie jaar gevangenisstraf. Zondagmiddag omstreeks vijf uur werd de Nijmeegsche brandweer gealarmeerd voor een uitslaanden brand in het magazijn van de meu belinrichting der Firma Knoef aan de Molen straat. De brandweer trok met groot materiaal uit en moest het vuur aantasten op de zol derverdieping, waar de brand was uitgebroken in een badkamer. Het vuur woedde hier zoo hevig, dat het door den vloer heenbrandde en de hoogste verdieping aantastte. De brandweer bestreed het vuur, onder leiding van den com mandant A. de Rooy en legde drie stralen aan om den vuurhaard met succes te. kunnen aan tasten. Spoedig was het grootste gevaar be dwongen en tegen half zeven kon de brandweer weder inrukken. De brandschade is betrekke lijk groot en verzekering dekt de schade. De oorzaak van den brand is onbekend. De water schade aan de meubelen is ook vrij groot. De badkamer en een trappenhuis zijn geheel uit gebrand en een deel van den zolder eveneens. Dit najaar heeft voor onze hoofdrivieren wel een voor den tijd van het jaar bijzonder hoogen waterstand gebracht. Begin vorige week kwam de Waal tot 12.10 M. plus N.A.P. Begin van de vorige week trad er langzame val in en viel de Waal terug tot 11.12 M. Vele boeren waren reeds blij, dat daardoor de uiter waarden waarlangs zij kunstmatige dammen gelegd hadden, gevrijwaard bleven van onge- wenscht water. Thans is er sinds gisteren we der een langzame was ingetreden en werd, het peil 11.60 M. plus N.A.P. waargenomen, bij een was van ruim 10 c.M. Keulen heeft over de laatste 24 uur ruim 30 c.M. wasg emeld, zoodat er nog hoogere stand op de rivier kan verwacht worden. De toestand aan de Waalkade te Nij megen is nog onveranderd, sinds het begin van de vorige week. De uiterwaarden staan nog blank en vele veren aan de Waal en aan den Rijn zijn uit de vaart genomen. Het electnsch gemaal Nijmegen—Duitsche grens hield tot nu toe de Ooy droog. De oud-minister van Waterstaat jhr. ir. O. C. A. van Lidth de'Jeude, voorzitter van den Centralen Raad van advies inzake o. en o. voor militairen, geeft hedenavond om 20.10 uur voor de A.V.R.O.-microfoon een uiteenzetting van de wijze waarop deze raad zich voorstelt zijn taak te vervullen. Onze Parijsche correspondent seint ons Maan dagmiddag: Met een aantal Parijsche en buitenlandsche journalisten waren wij Zaterdag uitgenoodigd op de Poolsche ambassade te Parijs, om het verhaal te aanhooren over de belegering en de overgave van Warschau. Dit verhaal werd ge daan door een Poolschen hoofdofficier, die tegen 1 October Warschau had verlaten. De Poolsche ambassadeur Lukasiewicz, die den officier inleidde, zeide om begrijpelijke rede nen, niet den naam van den officier te willen noemen, noch de manier waarop hij uit War schau had weten te ontsnappen. Uit het relaas van den officier bleek echter spoedig, dat de weg over het Noorden was ge gaan. In zijn verhaal vertelde hij tenminste, dat op zijn reis door Nederland hem was mede gedeeld, dat bij de bombardeering van Warschau twaalf piloten van de Duitsche luchtmacht om het leven waren gekomen. De officier hechtte hieraan groote beteekenis. In groote trekken en met t.al van interessante bijzonderheden deed hij zijn relaas, dat echter verder grootendeels overeen komt met hetgeen men over het beleg en het bombardement van Warschau reeds uit de krantenberichten heeft vernomen. Op punten van minder belang echter liep zijn lezing hier over nog wel eens uiteen. Zoo antwoordde de officier bijvoorbeeld op een vraag, dat van de historische monumenten in Warschau de meeste slechts betrekkelijk weinig hebben geleden. Het Koninklijk Slot daarentegen was zwaar geha vend, het dak hiervan is geheel ingestort. Het Belvédère-slot is echter zco goed als geheel intact gebleven. Bij het bombardement is wel gebleken, dat over het algemeen de moderne betonnen bouwsels het beste aan de bomaan vallen weerstand hebben gebeden. Omtrent de totale verwoesting van Warschau gaf de officier geheel andersluidende feiten. In gestort, en onbruikbaar is slechts vijf procent van de huizen, daarentegen hebben minstens zeventig percent der huizen schade opgelcopen, De voorstad Praga is een totale ruïne. Op 7 September werd met de beschieting van Praga begonnen; op 10 September stond deze voorstad reeds geheel in vlammen. De officier leidde hieruit af, dat de Duitschers Prr r 3 voorbeeld wilden stellen aan de burgers van Warschau, opdat deze hieruit zouden kunnen af leiden, hoe het hun stad zou vergaan indien zij nog langer voortgingen met het bieden van „nutteloozen" weerstand. De zwaardere granaten maakten granaattrechters van circa vijftig meter middellijn. Wat de artillerie betreft, de 18 c.M. Skoda-producten ontploften maar sloegen niet door de muren heen. De door de stad gebouwde schuilkelders heb ben het over het algemeen goed uitgehouden. Toen echter op het laatst het bombardement dag en nacht onafgebroken doorging, maakte de bevolking geen gebruik meer van deze kelders. Op 25 September had de stad nog slechts munitie voor één dag. Na de overgave van de stad wachtten de Duitschers nog met binnen trekken wegens het watergebrek, dat binnen Warschau heerschte. Bij den aanvang van het beleg liet de voedselvoorziening van de stad wei nig te wenschen over. Brood was aanvankelijk in voldoende hoeveelheid te krijgen. Toen echter de broodfabrieken door de vijandelijke granaten vernield waren, begoner gebrek te heerschen, wat tenslotte zoo nijpend werd, dat de bevol king zich in de straten op de cadavers van de neergeschoten paarden stortte, om hiervan het vleesch af te snijden. Ambassadeur Lukasiewicz herhaalde na de lezing, hoe uit de berichten wel bleek, dat het lijden in de stad en de ontbering onbeschrijfelijk geweest waren. Hedenmorgen omstreeks half zeven is op den nieuwen Rijksweg UtrechtVianen bij den spoorwegovergang de 32-jarige luitenant S. uit Bussum dood naast zijn motor langs den weg aangetroffen. Het stoffelijk overschot is overgebracht naar het lijkenhuis van het ziekenhuis te Oudenrijn. Men vermoedt, dat de luitenant met zijn motor is geslipt. Nader vernemen wij, dat het slachtoffer de 32-jarige luitenant Spitzen is, die in Bussum zijn verlof had doorgebracht en hedenochtend naar zijn standplaats terugkeerde. De veronge lukte officier is gehuwd en vader van een kind. In Oss is het ingrijpen der militaire politie inzake vermeende malversaties bij aldaar gede tacheerde legeronderdeelen aanleiding geweest tot een nieuwe arrestatie. Men is na een uitgebreid onderzoek tot aan" houding overgegaan van den fourier R. Hij werd verdacht van verduistering van dekens ten na- deele van het Rijk. De verdachte is ingesloten. Het onderzoek betreffende de verduisteringen, welke door den thans gearresteerden compag niecommandant Th. L. S. L. zijn gepleegd, wordt met onverminderde kracht voortgezet, in dit verband werden huiszoekingen verricht. Het schijnt vast te staan, dat het hier een omvangrijke verduisteringszaak betreft, waarbij het Rijk voor circa f 25.000.zou zijn bena deeld. Bij de arrestatie van L. werd op hem nog een aan 't Rijk toebehoorend bedrag gevonden van f 7000.—. In den afgeloopen nacht hebben onbekenden .te Laren (N.-H.) de muren en deuren in het voorportaal van de St. Jansbasiliek en de portiek van de woning van den burgemeester, jhr. H. L. M. van Nispen tot Sevenaer, geheel met carbolineum besmeurd. Een soortgelijk geva deed zich voor in Juni van het vorig jaar, me onbekenden de kapel op het St. Janskerkhcf Laren ook geheel met carbolineum besmeurde- Van de daders ontbreekt op het oogenbh ieder spoor.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 6