Finsche delegatie weer op het Kremlin Neutraliteitswet onderteekend i City of Flint te Bergen De „Osservatore" over Nederland Terstond in werking getreden De vliegramp bij Ambon Weer drie schepen gezonken PATER J, SMIT S.V.D, De moord op den veekoopman Het nieuws van heden ORANJEBOEK VERSCHENEN DE BAROMETER mkfZP-4 s? VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. T3866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SP AARNEST AD, HAARLEM ZONDAG 5 NOVEMBER 1939 - OCHTENDBLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22082 99 Berlijn protesteert te Oslo Washington juicht de Noorsche houding toe Geen protest door het Vaticaan te Berlijn Dood van Mgr. Szeptycki wordt niet bevestigd Arabisch diplomaat bezoekt Lebrun Officieuze Italiaansche commen taar prijst om vele redenen de nieuwe encycliek Verkenningselementen waren actief' Oslo-deskundigen morgen bijeen 5 lijken uit Duitsche duikboot aangespoeld Groote activiteit in Amerikaansche havens Contracten voor duizenden vliegtuigen Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii| Geheele bemanning is omgekomen Een Duiisch-Russisch minderhedenverdrag Noorsch en Deensch stoomschip vergaan na ontploffing met onbekende oorzaak Fransch vrachtschip getorpedeerd Amerikaansch protest tegen actie van Tokio Grew dreigt met embargo op Japansche goederen Zaterdag 11 November verireki RADIOTOESTEL te verwezenlijken? In Niemandsland. Loopgraven in het gebied voor de Siegfried-linie Het nieuwe vliegveld „North Beach" bij New York is gereed gekomen. De aanleg heeft veertig millioen dollar gekost Een der medeplichtigen legt volledige bekentenis af De fatale boord HANDELSACCOORD TUSSCHEN BERN EN ROME DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN FOTO - KINO - VOS Smalfilm- en Kleinbeeld-specialist NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingei mededeelingen 50 cent; Mem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Veo» de kleine annonces „OmroeDers" zie de rubriek Ce in het begin van den oorlog tegen Polen voor de haven van Gdingen (thans Gotenhafen) tot zinken gebrachte schepen worden door Duilschers thans gelicht OSLO, 4 Nov. (Reuter) De „City of Flint'' is vandaag, met de Anicrikaansche vlag in top. te Bergen aangekomen. Te Haugesund, vanwaar het schip van nacht was vertrokken, was de Duitschc prijs- bemanning door den Noorschen mijnenveger sOlaf Tryggvason" van boord gehaald om geïnterneerd te worden. Naar D.N.B. uit Berlijn bericht, heeft de Duitsche zaakgelastigde te Oslo naar aanleiding van het optreden der Noorsche autoriteiten in zake de „City of Flint" te Oslo een protest in gediend. Volgens een Havas-bericht uit Washington is de regeering der Vereenigde Staten voor nemens haar dank te betuigen aan de re geering van Noorwegen voor haar optreden inzake de „City of Flint". Volgens inlichtin gen uit politieke kringen zal de Amerikaan- sche regeering uiting geven aan haar groot* voldoening en hulde brengen aan de hou ding van Noorwegen, dat zich op alie pun ten gehouden heeft aan het internationale recht en aan de nauwgezette regelen van de neutraliteit. Te Glasgow is volgens Reuter bericht ontvan gen, dat de „City of Flint" op weg is naar een haven in West Schotland. Verwacht wordt, dat het schip ongeveer vier dagen in Glasgow zal dokken. De vertegenwoordigers der Amerikaansche reederjj zijn verantwoordelijk voor de lossing der lading. MOSKOU, 4 Nov. (Reuter). Om 6 uur hedenmiddag hebben de Finsche gedele geerden zich weder naar het Kremlin be geven voor hun tweede onderhoud met Mo- lotof sedert hun terugkeer naar Moskou. Het onderhoud duurde, naar het D.N.B. tneldt, een uur en Staün nam er persoon lijk aan deel. Naar verluidt zullen de on derhandelingen worden voortgezet. VATICAANSTAD, 4 Nov. (Havas). Vati- caansche kringen spreken het bericht van sommige buitenlandsche dagbladen tegen, volgens hetwelk mgr. Orsenigo, den Apos- tolischen Nuntius te Berlijn, in de Wil- helmstrasse zou hebben geprotesteerd tegen het verbod aoor de nationaal-socialistische autoriteiten om de nieuwe Pauselijke en cycliek te publiceeren Verder verklaart men op het Vaticaan ten aanzien van den aartsbisschop van Lwow, mgr. Szeptycki, dat het gerucht, volgens hetwelk deze vermoord zou zijn, niet met de waarheid Overeenstemt. Dit bericht is waarschijnlijk in omloop gekomen doordat een broer van den Prelaat eenigen tijd gelegen te Lwow werd ver- hioord. Over mgr. Szeptycki zijn geen zekere berichten aanwezig. Een Oranjeboek is verschenen, waarin een overzicht is opgeno men van de voornaamste tot November in verband met den oorlogstoestand door het mi nisterie van Buitenlandsche Za ken behandelde en voor open baarmaking geschikte aangele genheden* Een uitvoerig uittreksel uit dit Oranjeboek is elders in dit num mer opgenomen. PARIJS, 4 Nov. (Havas) Foead Bey Hamza heeft heden als eerste diplomatieke vertegen woordiger van Koning Ibn Saoed van Arabië aan den president der republiek zijn geloofs brieven overhandigd. Hij hield bij deze gelegen heid een toespraak, waarin hij den nadruk legde op het hartelijke karakter der betrek- hingen tusschen beide landen. Frankrijk, zeide hij o.m., heeft een 'groot aantal Mohamme- daansche en Arabische ingezetenen. Dit maakt het absoluut noodzakelijk dat de betrekkingen tusschen onze beide landen geconsolideerd W'orden en gebaseerd op hechte vriendschap de wederzijdsche belangen. Onze Romeinsche correspondent seint Zater dagavond De „Osservatore Romano" van heden avond, commentaar leverend op den Staat van Beleg in verschillende provincies van Nederland, merkt op, dat deze afkondiging volgt op de door Duitschland gedemen teerde geruchten omtrent Duitsche mili taire bewegingen aan de Nederlandsche grens. Verder schrijft de „Osservatore" on der andere: „De Nederlandsche politiek is er een van rigoureuze neutraliteit, die de verdediging van de onafhankelijkheid niet uitsluit. Nederland is een land, dat fier gaat op zijn onafhankelijkheid, welke zijn groote historische traditie heeft, en diep ge worteld is in het nationaal bewustzijn." De jongste aflevering van de „Relazione In ternationale", een officieuze Italiaansche uit gave levert commentaar op de Encycliek „Sum- mi Pontificatus". Deze commentaar belicht de onpartijdigheid der Encycliek, onder andere door te wijzen op de omstandigheid, dat ieder haar op zijn tegenstanders van toepassing verklaart. Genoemd commentaar wijst verder op de zeldzome continuïteit tusschen het pontificaat van Pius den Elfden en Pius den Twaalfden. De vraag wordt gesteld, waarom Pius de Twaalfde de dwaling die hij bestrijdt niet dog matisch veroordeelae. Het antwoord luidt: om dat de Paus partijdige interpretaties wil voor komen, en omdat hij vertrouwen heeft in. de po sitieve en constructieve krachten der mensche- lijke natuur. Verder voert men commentaar op het feit dat de Encycliek kennelijk zinspeelt op een onrechtvaardigen vrede van Versailles. Zij getuigt van onvoorwaardelijk instemming met de eerste Encycliek van Pius den Twaalden. PARIJS, 4 Nov. (Havas) Het Fransche Icgerbericht van hedenavond luidt: >,In den loop van den dag viel van weerskanten tusschen Moezel en de Saar activiteit waar te nemen van lichte ver- kcnningselcmcnten KOPENHAGEN. 4 Nov. (D.N.B.) Ter voortzetting van de beraadslagingen der des kundigen zal Maandag te Kopenhagen opnieuw een conferentie van vertegenwoordigers der Oslo-staten worden gehouden- Midden September waren de gedelegeerden te Brussel bijeengekomen. LONDEN, 4 Nov. (Reuter). Aan de kust van Kent zijn de lijken van vijf opvarenden van een Duitsche duikboot aangespoeld, die naar bleek nog niet lang in zee hadden gelegen. De omge komenen droegen allen het toestel, dat gebruikt wordt om uit gezonken duikbooten te ontsnap pen. Plaatselijke bewoners, die de getijstroomin- gen goed kennen, hechten geen waarde aan be richten, volgens welke de lijken afkomstig zou den zijn van de Duitsche duikboot, die kort ge leden op de Goodwin Sands is aangespoeld. WASHINGTON, 4 Nov. (Reuter). Presi dent Roosevelt heeft de nieuwe neutrali teitswet onderteckend. Bij de onderteekening, om 12.04 uur (plaats, tijd), van de neutraliteitswet, die het oorlogvoerenden landen mogelijk maakt, op „cash and carry"-basis wapens in de Vereenigde Staten te koopen, waren o.a. Cordell Huil en een groot aantal leden van het Congres tegenwoordig. Direct teekende de president de proclamatie, waarbij de wet terstond van kracht wordt, door de formeele afkondiging van de neu traliteit van het land. Een andere procla matie, die tegelijkertijd geteekend werd, regelt het gebruik van de Amerikaansche havens en territoriale wateren door duik booten van oorlogvoerenden. Na de plechtigheid verklaarde Huil: „Ik ben natuurlijk verheugd over de veranderingen, die in de grondslagen van onze zoogenaamde neu- traliteitswetgeving zijn aangebracht. Met na druk wil ik herhalen, wat ik reeds voortdurend heb gezegd: dat onze voornaamste en heiligste taak is, ons land veilig en in vrede te houden. Het is mijn vaste overtuiging, dat ons streven succes zal hebben en ik weet, dat de nieuwe wet ons in dit streven van veel nut zal zijn." Na d° onderteekening besprak Roosevelt met de leiders van den Senaat en het Huis van Afgevaardigden zijn voorstel, dat zij, terwijl het Congres niet bijeen zou zijn, bij de hand zouden blijven voor het plegen van overleg over de buitenlandsche politiek. Senator Barklev verklaarde daarna, dat de leiders van beide partijen niet bepaald te Washington behoef den te blijven doch dat zij beschikbaar zouden zijn om met spoed naar Washington terug te keeren, in geval de president overleg met hen wenschte te plegen. De „New York Herald Tribune" meldt, dat Britsche en Fransche agenten gisteren „gent le mens-verplichtingen" hebben aangegaan met Amerikaansche vliegtuigbouwers voor contrac ten ten bedrage van minstens 175 millioen dollars, in afwachting van de intrekking van het .embargo op wapens. Het blad voegt hier aan toe, dat, naar sommige kringen ramen de contracten 2500 tot 3000 machines betreffen Volgens de „New York Times" heeft de Fransche regeering maatregelen getroffen voor de financiering van uitbreidingen in Ameri kaansche vliegtuigfabrieken, ter bespoediging van de productie, In verschillende Amerikaansche havens heerscht groote bedrijvigheid in verband met de verscheping van oorlogsmateriaal voor de Geallieerden. VERWACHTING: Betrokken tot zwaar bewolkt, nu en dan eenige regen, later opklarend. In het Zuid-Westen, vrij zacht, meest krachtige EE Zuidelijke tot Zuid-Westelüke ol Westc- lijke wind. I STORM WAARSCHUWINGSDIENST: H Zaterdagavond te 21.00 uur werd geseind H aan alle posten: ,.Weest op uw hoede". EE BATAVIA, 4 Nov. (Aneta) Thans staat het vast, dat de geheele, uit vijf mannen be staande bezetting van het verongelukte Glenn Martin-vliegtuig bij dc ramp nabij Ambon is omgekomen. Dc ter aarde bestelling van de stoffelijke overschotten is bepaald op Zondag 5 Novem ber, des morgens negen uur. KOPENHAGEN, 4 Nov. (Havas) Naar uit Berlijn aan „Berlinske Tidende" gemeld wordt, is gisteren een Duitsch-Russisch verdrag ge teekend betreffende de overbrenging van min derheden. De Duitschers in oostelijk Polen, dat thans door de Russen bezet is en waarin alleen de stad Luck 70.000 bewoners telt, worden over gebracht naar westelijk Polen. De Russen, die ten westen van de Boeg wonen, worden naar Rusland overgebracht. De Polen, speciaal die in Posen en den corridor, zullen elders geves tigd worden. LONDEN, 4 Nov. (Reuter). In een haven aan de oostkust zijn de overlevenden aan land ge bracht der opvarenden van het Noorsche s.s. „Sig" (1342 ton), aan boord waarvan zich een ontploffing heeft voorgedaan. Men gelooft dat de overige opvarenden verdronken zijn. De meesten der geredden waren nauwelijks gekleed. Zij waren na de ontploffing in het wa ter gesprongen en er in geslaagd zich aan wrak hout vast te houden, waarna zij drie uur later door een Britsch schip waren opgepikt. Verder meldt Reuter uit Londen, dat het Deensche stoomschip Canada (11.000 ton), aan boord waarvan zich gisteren een ont ploffing had voorgedaan. Zaterdag is gezon ken. Vijf sleepbooten hebben gedurende den nacht getracht het schip te behouden, doch hebben haar pogingen moeten opgeven. De kapitein ver klaarde de oorzaak van de ontploffing niet te weten. De uit ongeveer zestig koppen bestaande bemanning was aan boord genomen door een reddingsboot, die, toen zij naar haar station terugkeerde, achttien uur dienst had gedaan. PARIJS, 4 November (Havas) Het vracht- rchip Baoule van de reederij ..Chargeurs réunis" werd in den Atlantischen Oceaan door 'n Duit sche duikboot getorpedeerd. Er zijn twee dooden. Elf opvarenden worden vermist. Drie en dertig geredden, o.w. de gezagvoerder, werden door een Fransch adviesjacht opgepikt en zijn in een Fransche haven aangekomen. TOKIO, 4 Nov. (Reuter). De ambassadeur der Vereenigde Staten te Tokio, Grew, heeft een langdurig onderhoud gehad met den Japanschen minister van Buitenlandsche Zaken, Nomoera. Grew heeft, naar gemeld wordt, stappen gedaan, overeenkomende met zijn jongste in het open baar uitgesproken rede, waarin hij protesteerde tegen Japansche inmenging in de rechten van Amerikaansche burgers in China. Grew heeft hiervan voorbeelden aangehaald. Naar Reuter nog meldt, duurde het onderhoud tusschen Grew en Nomoera 70 minuten en werd het geheele gebied van de Amerikaansch-Japan sche betrekkingen besproken. Zooals United Press aan haar bladen be richt, verklaarde Grew, dat bij een vererge ring van den toestand het Congres wel eens zou kunnen overgaan tot het instellen van een embargo op Japansche goederen. Verder eischte hij het staken der anti-Amerikaan- sche actie. weer naar zijn Missie op TIMOR. Wie helpt nog mee om een missionaris-illusie een Elk bedrag is welkom. GIRO 111720 - PATER J. SMIT, VOLENDAM A>.w.e-~ Dc man, die Vrijdagavond door de Rot- terdamsche politie is gearresteerd, blijkt in derdaad bij de Lcidschendamschc moordzaak betrokken te zijn geweest. Hij heeft na zijn arrestatie volledig bekend, dat hij aan dezen moord medeplichtig is ge weest, een bekentenis, welke hij Zaterdag ochtend voor den rechter-commissaris te 's-Gravcnhage, mr, Borgerhoff Mulder, heeft herhaald. Hij is in het huis van bewaring te 's-Gra- venhage ingesloten. Het is de 29-jarige koopman R. A uit Rotterdam. Deze arrestatie is een mooi staaltje speur werk van de Rotterdamsche recherche geweest. Maandag heeft 6611 gro°te heerenmode-zaak te Rotterdam aan de politie aldaar kennis gegeven, dat op den dag na den moord te Leidschendam zich een man in deze zaak heeft vervoegd, die verschillende heerenmode artikelen, o a. over hemd, hoed, boord, das en schoenen heeft ge kocht. Deze man vertelde er bij, dat hij juisi in een groot confectie-magazijn een nieuw costuum had gekocht. Dc heerenmode-artikelen betaalde hij met een bankbiljet van f 100.en toen de politie navraag deed in het aangeduide confec tiemagazijn, bleek dat hij ook daar met een bankbiljet van f 100— heeft betaald. In beide gevallen was het opgevallen, dat de man aan een zijner handen tusschen duim en wijsvinger gewond moest zijn, want op die plaats droeg hij een verband. In het heerenmodemagazijn had deze klant een stijven, dubbelen heerenboord alsmede een paar zoo goed als nieuwe schoenen achterge laten. De gevonden boord droeg een waschnummei. De politie is toen op onderzoek uitgegaan om er achter te komen bij welke wasscherij deze boord behandeld kon zijn. Zij slaagde er in deze wasscherij te vinden en via deze firma kwam de politie terecht bij een pension te Rotter dam. Bij navraag aan de pensionhoudster bleek, dat de boord inderdaad aan een van haar pensiongasten toebehoorde. Deze pen siongast was een of twee dagen tevoren ver trokken. doch had een koffer achtergelaten, waarvan hij had gezegd dat hij dezen nog we eens zou komen halen. In den koffer vond men nog een aantal soortgelijke boorden, die in dezelfde wasscherij waren gewassehen. Hiermede was de identiteit van den drager van den boord bekend geworden en restte nog diens verblijfplaats op te sporen. Dit gelukte de politie vrij spoedig en toen hij Vrijdagavond per auto van een zakenreisje terug kwam, had de politie hem in zijn tegenwoordige woning opgewacht en werd hij gearresteerd. Hij bleek toen nog in het bczi. te zijn van ruim f 2000.bestaande uit een bankbiljet van f 1000en eenige van f 100Hij slaagde er niet in aan de politic een rede lijke verklaring te geven van dc herkomst van dit geld en nadat hij op het polioebureau ingesloten was, gaf hij toe by de Lcidschcn- damsche moordzaak betrokken (c zijn. Hij verklaarde, dat hij het was die in korpo raalsuniform den veehouder Van der Horst uit zijn woning heeft gclok; en dat hij daarna den auto heeft bes o.urd. Op zijn aanwijzingen is dit voertuig inderdaad in Amsterdam ih een boxgarage gevonden. Er werden op dezen auto inderdaad sporen van een aanrijding gevonden en dooi- deskundigen wor den nadere aanwijzingen verder onderzocht. Omtrent de rol, welke A. in dit drama heeft gespeeld, kan de justitie op het oogenblix, in het belang van 't onderzoek, geen verdere mededee lingen doen. Hetzelfde is het geval met de ar restatie van A 's broer te Amsterdam. Naar wij vernemen, is in verband met den moord te Leidschendam alleen de 29- jarige koopman R. A„ uit Rotterdam, in verzekerde bewaring gesteld. BERN, 4 Nov. (Havas). Senator Giannini, de leider van een Italiaansche delegatie en Hopz. de directeur van het departement van Handel en leider van de Zwitserschê delegatie, hebben vandaag een onlangs te Rome geparafeerde over eenkomst onderteekend. De overeenkomst voor ziet in faciliteiten voor het transitoverkeer door Italië van personen en goederen, bestemd voor of afkomstig uit Zwitserland. President Roosevelt onderteekende de nieuwe neutraliteitswet, welke terstond in werking is getreden. Een Fransch vrachtschip getorpedeerd; Noorsch en Zweedsch schip na ontplof fing gezonken. De Finsche gedelegeerden confereerden Zaterdag opnieuw op het Kremlin. De „City of Flint" is te Bergen aangeko men. Berlijn protesteert te Oslo tegen het optreden der Noorsche autoriteiten. Nederlandsch Oranjeboek verschenen. Memorie van antwoord aan de Tweede Kamer betreffende de begrooting van Buitenlandsche Zaken. New-Yorksche beurs stemming onregel matig. De geheele bemanning van het bij Am- bon verongelukte Glenn Martin-vlieg tuig is omgekomen. 1 I November wordt een distributie regeling voor erwten ingevoerd. O Wat we bezitten Allerzielen heeft ons weer een le vensles gegeven die we allen weten en toch eerst zelf moeten ondervinden; pas als we een gemis voelen, beseffen we welk een waardevol bezit we eens hadden. We zijn niet altijd even goed voor hen die ons lief moeten zijn bo ven alles. En we waardeerzn ook niet naar waarde hetgeen we bezitten aan gezondheid, aan arbeid, aan goed. Eerst wanneer we het verloren heb ben begrijpen we hoezeer we dit ver lorene op prijs hadden moeten stel len. Zoo gaarne zouden we vader of moeder nog iets liefs zeggen, hun onze dankbare hartelijkheid betoonen. Maar terwijl we het nalieten bij hun leven is het ons nu onmogelijk na den dood. Goddank echter hebben we nog ons gebed, onze goede werken voor hen. Ook zooveel anders waardeeren we pas als we het niet meer bezitten: gezondheid, geld, goed. En daarom is het noodzakelijk ons te doordringen van de waarde van al ons bezit. We moeten niet klagen over allerlei gemis. We moeten ons ver heugen over hetgeen we hebben. Ge luk is zoo'n subtiel iets.... we jagen het na en 't is vlak bij ons! Laat ons daarom gelukkig zijn met hetgeen we nog het onze mogen noemen. Ceintuurbaan 195 b/d v. Woustr.. A'dam, Tel.29214 Vele occasions Lk UWlwiiiniiuuiu n j if) Stand op Zondag 1 uur v.m.: 747.2 Vorige stand: 747.6

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1