LAATSTE NIEUWS
Finnen weer op het Kremlin
OP 11EIS
Wissellooper in
elkaar gezakt
Eén van zin
15* KORTING
De vliegramp bij
Ambon
ZONDAG 5 NOVEMBER 1939
Bazar Winterhulp
NEDERLANDSCHE
LANDBOUWBANK N.V
ALLE EFFECTENZAKEN
DE ONDERHANDELINGEN
WORDEN VOORTGEZET
AANVAL VAN HERTZOG
OP SMUTS
Dames- en
Heerenk leeding
VERVEN en STOOMEN
Onze visschers varen weer!
(Gedeeltelijk gecorrigeerd
Bijkantoor HAARLEM
19 November M.I.V.A.-dag
(Berichten reeds geplaatst in een
deel onzer vorige oplaag
De stemming in de Finsche
hoofdstad
Deelneming aan het Britsche Ge-
meenebest op den duur slechts
mogelijk bij een onafhankelijk
bestuurd Zuid-Afrika
Nederlandsche Japonnen
Conventie
Praktijk-examens
Kunstleven te Helsinki
Haarlem - Heemstede - Bloemendaa
EXTRA POLITIEBERICHT
Begin van brand
Portefeuille met negenhonderd
gulden verdwenen
DE HEER NIJSSEN RAADSLID
Haarlem - Heemstede - Bloemendaa
Wie de inzittenden waren
BAZAR WINTERHULP
PRIJZEN KATOENEN
WEEFGARENS
Nauwelijks was de mobilisatie afgekondigd f.n
onze mannen en jongens opgeroepen of overal
in het land toonden alle menschen hun sympa
thie en belangstelling voor de militairen. Zij
werden door de burgers aan huis genoodigfl,
ccmité's werden opgericht om te zorgen voor
avonden, van ontwikkeling en ontspanning, mi
litaire tehuizen werden geopend. Nu het kouü
gaat worden, zijn overal in het land duizenden
vrouwenhanden bezig om voor de militairen
bivakmutsen enz. te breien.
Wat een heerlijke uiting van naastenliefde
voor wat een medeleven met onze militairen.
Zij verdienen het, want voor ons brengen zii
veel offers; laten wij doorgaan met hun goed
te doen. Dit weten wij echter dat de regeering
zorgt dat zij voldoende gekleed zijn, en voeding
krijgen.
Maar bedenkt nu eens, dat er in onze eigen
stad zoovelen zijn in de gezinnen der werkloo-
zen die niet over voldoende kleeding en schoei
sel enz. beschikken. Hoeveel vaders en moeders
zien met angst de koude winterdagen tegemoet,
omdat zij geen warme onder- en bovenkleeding
hebben om hun kinderen tegen de koude te be
schutten, geen dekens en beddegoed, die toch
noodi'g zijn voor een goede nachtrust.
Om deze ongelukkige slachtoffers van de
tijdsomstandigheden ter hulp te komen, orga
niseert het comité „Winterhulp'' een bazar te
beginnen a.s. Vrijdag tot Dinsdag in het ge
bouw St. Bavo, Smedestraat.
Wanneer gij nog zoo gelukkig zijt dat gij voor
u zelf kunt zorgen en niet behoeft te vragen
aan anderen, toont dan daarvoor uw dank
baarheid en bezoekt deze bazar die gehouden
wordt om onze arme stadgenooten te helpen.
Gij kent het spreekwoord. „Gedeelde vreugd
is dubbele vreugd"; verschaft u zelf in die da
gen enkele oogenblikken van vreugde op deze
bazar en gij laat anderen in uw vreugde deelen,
want met uwe gaven kunnen in de komende
maanden vele werkloozen blij gemaakt worden.
G. POPPEN, kapelaan,
G. Adv,
STAD
Ged. Oude Gracht 29
gerieht, gewijd aan moderne schilderkunst, deels
van werken, ceramiek en weefarbeid. De op
brengst van deze expositie strekt ten bate van
de verdediging van het land. Het initiatief
daartoe is geheel en al van de zijde van Hel*
sinki's kunstenaars uitgegaan, die aldus hun
aandeel willen bijdragen ter leniging van de
groote financieele offers, die thans van Fin
land worden gevergd. In de kunstgalerij wordt
onder auspiciën van het ministerie van On
derwijs een algemeene kunsttentoonstelling ge
houden. Hoewel zij voornamelijk gewijd is aan
schilderkunst zijn wellicht juist de geëxposeerde
beeldhouwwerken het interessantst. Hier domi
neert een grootsche en indrukwekkende kop
van Alexander Kivi, een meesterlijk gedétaC-
leerae schepping van Vainö Aaltoonen. Het zijn
de vergeestelijkte trekken van den grooten en
lijdenden mensch, die Alexander Kivi was:
Finlands grootste nationale schrijver, voor
wien kortgeleden nog een monument is ont
huld op het plein voor den Finschen Nationa-
len Schouwburg te Helsinki.
Volgens bericht uit Helsinki deelt het Fin-
sche regeeringspcrsbureau over de onderhande
lingen in Moskou het volgende mede:
De Finsche onderhandelaars zullen een uit
voerige uiteenzetting van alle gezichtspunten,
welke in den loop der besprekingen aan den dag
traden, aan het Finsche ministerie van Buiten-
landsche Zaken toezenden. Het ministerie van
Buitenlandschc Zaken zal deze gezichtspunten
bewerken en al naar de omstandigheden ook in
een plenaire zitting van de Finsche regeering la
ten behandelen.
Nadat de Finsche onderhandelaars nieuwe in
structies ontvangen hebben, zullen de besprekin
gen worden voortgezet.
Evenals in het jaar 1937 organiseert ook nu
weer de M.I.V.A. een grooten M.I.V.A.-avond en
wel op Zondag 19 November in de groote zaal
van het Gem. Concertgebouw. Bereids is reeds
een Comité van Actie gevormd dat zijn werk
zaamheden heden aangevangen heeft, terwijl
vooraanstaande figuren uit het Geestelijk en
Maatschappelijk leven hun lidmaatschap van
het Eere-Comité voor dezen avond toezegden.
Het lag niet alleen in de bedoelingen om de
M.I.V.A. meer nader bekendheid te doen geven
aan de volwassenen van Haarlem en omstre
ken, doch ook om de M.I.V.A. nader te brengen
tot de jeugd. Daartoe is een speciale middag
voor de jeugd georganiseerd, welke' eveneens
op 19 November zal zijn in het Gem. Concert
gebouw en aanvangen zal te drie uur n.m. De
.tweede groote M.I.V.A.-film, „Een M.I.V.A.-film
uit Canada", welke een geluidsfilm is, zal daar
bij vertoond worden. Waar deze film ons ver
der voert door de schitterende sneeuw- en ijs
velden van Canada mogen wij voor de jeugd
zelfs spreken van een cultureele film. Zij laat
ons zien, welke de ontzaglijke moeilijkheden
zijn, die de missionaris der ijsmissiën onder
vindt in zijn bar arbeidsterrein van het hooge
Noorden, Alaska of Canada.
Rector J. P. van Zon, districtsdirecteur der
K. J. C. schreef over deze film aan zijn jeugd
leiders;
„De M.I.V.A. stelt de jongens van onze be
weging in de gelegenheid, te genieten van een
mooie missiefilm. Daarmee beoogt zij de liefde
voor de missie bij onze jongens nog inniger en
vaardiger te maken. Wij zijn allen ervan over
tuigd, dat er niet genoeg kan worden gedaan,
om liefde voor de missie bij te brengen of te
vermeerderen. Benut daarom allen deze mooie
gelegenheid, op een ongezochte wijze de jongens
meer kennis en daardoor meer liefde tot de
missie en het missiewerk te doen verwerven."
De M.I.V.A. stelt zich ten doel aan de Ne-
derlandsche Missionarissen, die in verre missie
landen zwoegen om de leer van Christus te ver
breiden, moderne verkeersmiddelen ter beschik
king te stellen, zooals fietsen, motorfietsen,
auto's, motorbooten, vliegtuigen. Zij beoogt
daarmede de krachten onzer missionarissen te
sparen, hun leven te verlengen en vooral de
contactmogelijkheden met de inheemsche be
volking voor hen gemakkelijker en sneller te
maken.
Zij doet dit onder hartelijke aanmoediging
van wijlen Z. H. Paus Pius XI, met den zegen
van wijlen Kardinaal van Rossum en onder
volledige goedkeuring van ónze eigen Kerkelijke
Hoogwaardigheids-Bekleeders.
Met groot vertrouwen vraagt zij dan ook
voor dit jonge, moderne en zoo dringend nood
zakelijke missiewerk den milden steun der Haar-
lemsche katholieken!
(Van onzen specialen correspondent)
HELSINKI, 4 November
Hier is bericht ontvangen dat om zes uur
(Russische tijd) de FinschRussische onderhan
delingen in het Kremlin te Moskou zijn voort
gezet. Vandaag hebben de leden van de Fin
sche delegatie de Tretjakowskaja-galerij in de
Russische hoofdstad bezocht, waar een kunst
tentoonstelling wordt gehouden.
Het is nog steeds een vreemde en onduide
lijke geschiedenis, wat de „Prawda" er ten slotte
toe bewogen heeft, zoo fel stelling te nemen
tegen vermeende doeleinden van de Finsche bui-
tenlanösche politiek. Men houdt in Helsinki vol,
dat de rede van minister Erkko onjuist in de
Russische pers overgekomen is. Anderzijds blijkt
dat de „Izwestia" in tegenstelling met wat men
hier meende, in het geheel geen artikel heeft ge
publiceerd, wat op agressieve wijze stelling nam
tegen de Finsche en Scandinavische opvattingen.
Op het kantoor der Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Haarlem en Omstreken,
Nassauplein 4—6, Haarlem, ligt voor belang
hebbenden ter inzage een afschrift van de be
schikking van 1 November 1939 no. 62986 I N.,
directie van Handel en Nijverheid, houdende
algemeen verbindend verklaring van een on
dernemersovereenkomst tot verbetering van de
toestanden in het japonnen-confectiebedrijf.
SMITHFIELD (Oranje Vrijstaat,), 4 Nov.
(Reuter). De gewezen premier var Zuid-Afrika,
Hertzog, heeft in een redevoering mdegedeeld de
leiding op zich te hebben genomen van het ,ge-
reconsolideerde Afrikanerdom", nu in de Veree-
nigde Partij scheuring is ontstaan over de deel
neming van Zuid-Afrika aan den oorlog. Hert
zog voegde hieraan toe, dat de leider der Natio
nalistische Partij, Malan, onder hem zou staan.
Hertzog deed aanvallen op minister-president
Smuts, dien hij een „Britschen chauvinist"
noemde.
Hoewel hij nog geen verbreking van alle ban
den met Groot Brittannië en het rijk wenschte,
verklaarde Hertzog dat de houding van Smuts
ten zeerste bijdroeg tot de vernietiging der ban
den met Groot Brittannië.
Het bekende in het Zweedsch verschijnen
de blad „Hufvudstasbladet" in de Finsche
hoofdstad wydt een hoofdartikel aan den
„toon van de Prawda", dat zooals bekend
een onvriendelijk artikel bevatte op een tijd
stip, waarop de FinschRussische onder
handelingen moesten worden voortgezet.
Het 42e Praktijk-Examen in Boekhouden,
Handelscorresponoentie en Stenografie, afgeno
men vanwege de Vereeniging „Het Nederland
sche Handels-Instituut" zal gehouden worden
op 8, 9 en 10 Januari 1940 in de plaatsen in het
prospectus genoemd. Ook zullen op die data
worden afgenomen de Leeraars-Examens in
Handelscorrespondentie en Stenografie, alsmede
de examens Privaat-Docent Boekhouden (Vak-
leeraar), Fabrieks-Boekhouden, Hoofdcorres
pondent, Rekening-Courant-Boekhouden en
Voorbereidend Praktijk-Examen in Talen en
Boekhouden. Het prospectus is gratis verkrijg
baar bij de bekende boekhandelaren en aan het
secretariaat te Haarlem, Kleverparkweg 142. De
inschrijving voor alle examen is geopend1 tot en
met den 28sten December 1939.
Deze ouverture is een schril contrast, zoo
constateert het Finsche blad, tot den zakeiij-
ken toon, waarin de onderhandelingen tot dus
ver zün gevoerd. Wij nemen met genoegdoening
kennis van de opmerking van de „Prawda" dat
de Sovjet-Unie op geenerlei wyze bedreigd
wordt. Wij begrijpen ook dat de Sovjet-Unie
maatregelen treft om haar veiligheid te garan
deeren. Maar als men nu ook in de „Prawda"
toegeeft, dat Rusland niet bedreigd is, dan kan
het nog minder een gerechtvaardigde reden zijn
om veiligheidsmaatregelen te nemen, die een
gevaar voor Finland inhouden. Een Russische
marinebasis op den Noordeiyken oever van den
mond van de Finsche Golf zou zulk een gevaar
beteekenen. Dit is in strijd met de neutraliteit,
die Finland met de Scandinavische Staten ver
bindt.
een Haarlemmer, waar hij moet wezen,
dikwijls verlangen gerezen;
Niet alleen naar z'n stad,
Ook naar 't brood dat hij at.
&an wordt Franken naar waarde geprezen
Tenzij Zuid-Afrika bestuurd zou worden
als onafhankelijk land, aldus Hertzog, zou
zyn deelneming aan het Britsche gemeene-
best niet van langen duur zyn.
De plicht van alle Zuid-Afrikaners is er voor
te zorgen, dat de oorlog niet langer geduld zal
worden dsn gerechtvaardigd zal zyn door de
deelneming of het feiteiyke belang van Zuid-
Afrika.
Hertzog verklaarde, dat de betrekkingen tus-
schen de Engelsch sprekende en Afrikaansch
sprekende bevolkingsgroepen een emstigen
schok hebben ondergaan, doch dat hy er nog
steeds van overtuigd is, dat het mogelijk is een
zuivere Afrikaansche natie op te bouwen uit de
twee groote bevolkingsgroepen.
Onder den titel „Extra Politie-bericht" wordt
door de Amsterdamsche Politie Vakschool,
Witte de Withstraat 3 te Amsterdam een pros
pectus verkrijgbaar gesteld waarin alle moge
lijke gegevens omtrent de opleiding tot agent
van politie en Inspecteur van politie voorkomen.
Reeds tal van jaren organiseert de „Amster
damsche Polftie-Vakschool" in verschillende
plaatsen van ons land cursussen voor de ver
schillende Politie- en Inspecteurs-diploma's.
Naast deze mondelinge cursussen wordt met
hetzelfde doel een schriftelijke cursus gegeven,
waardoor het onderwijs overal waar de postbode
(facteur) komt, kan worden gevolgd.
Bij voldoende deelneming zal ook in Haarlem
een mondelinge opleiding worden gehouden.
Wie belang stelt in dezen cursus vrage aan het
prospectus „Extra Politiebericht". Voor nadere
bijzonderheden verwijzen wi.i U naar de adver
tentie voorkomende in dit blad.
De vrijwillige ontruiming van de Finsche
hoofdstad heeft er ook toe geleid, dat de waar
devolste kunstschatten en verzamelingen, die
zich in het Atheneum en het Nationale Mu
seum bevinden, naar een andere omgeving zün
overgebracht. Dit is zoowel geschied met een
groot deel van den inventaris van het Athe
neum, dat bekend is om zijn verzamelingen
Finsche schilder- en beeldhouwkunst en zijn
collecties buitenlandsche schilderijen, als met
de historische en ethnografische verzamelin
gen van het Nationale Museum. Zoo zijn o.m
de kostbare beelden van Aug. Rodin en het ver
maarde bronzen beeld van den athleet Paavo
Nurmi, dat Finlands bekendste beeldhouwer
Vainö Aaltoonen schiep, uit. het Atheneum
overgebracht. Paavo Nurmi in levenden bjve
kan men echter nog altijd aantreffen in de
Mikonstraat, r.iet ver van het Atheneum, waar
hij een zaak in heerenmodeartikelen drijft.
Intusschen is het kunstleven in Helsinki
geenszins tot stilstand gekomen, al heeft het
zich naar gewijzigde politieke verhoudingen
in het land moeten voegen. Er worden juist
in deze dagen tal van concerten gegeven, in
de eerste plaats door het Finsche Staatsor
kest onder leiding van prof. Schneevoigt. De
opbrengst van bijzondere concertavonden komr
in den regel ten goede aan het fonds voor
landsverdediging. Steevast prijkt op de pro
gramma's natuurlijk de Finsche nationale mu
ziek en biina altoos wordt een plaats ingeruimd
voor Sibelius' bekende symphonie Finlandia
Meer dan menig propagandageschrift heeft Si-
blelius' Finlandia groote* beteekanis gekregen
voor de Finsche vrijheid. In het ten deele ont
ruimde Atheneum hebben de Finsche kunste
naars heden een bijzondere tentoonstelling in-
Zaterdagmorgen ontstond een begin van
brand in de woonkamer, gelegen boven den
boekwinkel van den heer F., wonend aan de
Frogerstraat, alhier.
Door eenige agenten van politie, die onmid-
deliyk na het uitbreken van den brand ter
plaatse waren, werd de brand met een slang
op de waterleiding gebluscht.
De brand beperkte zich tot de woonkamer.
Ga het melkbrood van Franken probeeren,
't Is het heele gezin dan tracfeeren
Van de jongste tot Uw man
Wel ze smullen er van I
U zult voortaan slechts „Franken's" begeeren
De 43-jarige wissellooper V. van de Nymeeg-
sche radio-centrale, is in de Staringstraat te
Nümegen bewusteloos in elkaar gezakt. Hy
werd door eenige personen opgenomen en een
woning binnengebracht, waarna men den man
naar het St. Canisius-ziekenhuis transporteer
de. De looper had een portefeuille met on
geveer negenhonderd gulden aan bankpapier
en zilvergeld bij zich. Bij aankomst in het zie
kenhuis bleek de portefeuille verdwenen. De
politie stelt een nauwkeurig onderzoek in. Ver
scheiden personen is reeds een verhoor afge
nomen, hetgeen nog geen resultaat heeft ge
had.
De heer G. J. P. Nyssen, die door het hoofd
stembureau tot lid van den raad benoemd was
verklaard, heeft deze benoeming aanvaard.
Het besluit van den heer Nijssen is een
groote teleurstelling. Na deze handelwijze zal de
R.K. raadsfractie met den heer Niissen uit den
aard der zaak niet kunnen samenwerken. Hy
doet als dissident zijn intrede in den raad.
In gebouw St. Bavo aan de Smedestraat
wordt de bazar van comité „Winterhulp" ge
houden. De leidende figuren van Katholiek
Haarlem hebben Haarlems burgerij opmerk
zaam gemaakt op de nooden van dezen tijd en
gewezen op het feit, dat er in massa's gezinnen
een ontstellend tekort is. Een tekort aan alles,
wat een mensch noodig heeft om als mensch te
leven.
Zij hebben opgewekt tot een bezoek aan den
bazar van „Winterhulp", waardoor dit comité
het mooie, maar bovenal noodzakeiyke werk
kan voortzetten, nJ. „daar, waar de nood het
hoogst is, te helpen".
Velen hebben reeds Vrijdag en Zaterdag aan
dezen oproep gehoor gegeven.
Heden, Zondagmiddag en -avond, verwach
ten wij echter den grooten toeloop, want wij
rekenen op den goeden gemeenschapszin van
Haarlems burgerij, die de tobbers, volgens den
wekroep van onzen radio-priester Henri de
Greeve: ,niet hopeloos zullen laten tobben!"
En gijdie de actie van „Winterhulp'
steunen wilt, maar om een of andere reden
verhinderd zijt onzen bazar te bezoeken, noteert
u dan even het adres of gironummer van den
penningmeester: M. H. Jacobs, Kennemer-
plein 36, gironummer 119759.
Rekenende op aller medewerking danken wij
u bü voorbaat.
Pers- en Propaganda-commissie
van Comité „Winterhulp-Actie"
BATAVIA, 4 November (Aneta). In de
Glenn Martin, welke zooals gemeld bü
Ambon brandend is neergestort, waren ge
zeten als eerste piloot de sergeant-vlieger
Kromhout van der Meer, als tweede piloot
vaandrig-kort-verband-vlieger Comfurius, de
brigadiermonteur Mulder, de brigadier-radio
telegrafist Steenman en de burger-daggelder
Versteeg.
De minister van Economische Zaken heeft
bepaald, dat hij voor in Nederland vervaardigde
katoenen weefgarens no. 16 prima thrcstlecops,
dageiyks een prijs vaststelt, waarvoor de katoen
spinnerijen deze ten hoogste mogen te koop aan
bieden of verkcopen.
Voorts zullen de prüzen, waarvoor katoenen
weefgarens van andere nummers of katoenen
weefgarens, welke op bepaalde wijze worden be
werkt of afgeleverd, ten hoogste te koop mo
gen worden aangeboden of verkocht, in een
vaste verhouding staan tot bovenbedoelden
prijs, welke verhouding is neergelegd in door
den minister vast te stellen prüsschaien.
