De economische politiek van
onze regeering
.MiJnhardtjes
De kostwinnersvergoeding
FINANCIEN
Wij luisteren naar...
OVER TWEE MAANDEN
BENZINEDISTRIBUTIE
MET TERUGWERKENDE
KRACHT VERHOOGD
Dagfilm
DINSDAG 7 NOVEMBER 1939
Getroffen maatregelen hebben
diep in het economisch
leven ingegrepen
Uiteenzetting minister
Steenberghe
ÜTLZPkrre?elde tiJden d* reeds sewed liggende
distributiemaatregelen telkens weer aan de ge
wijzigde omstandigheden zou moeten aanpassen
iwtgomi groote bedragen aan administratieven
kÜT'u.J™' kost€n en vele beslommeringen voor
Landbouwpolitiek
Distributie
Prijspolitiek
ÏDi&ten tixayen onze aandacht
Scheepvaart
Met de belangen van het bedrijfs
leven wordt rekening gehouden
OFFICIEELE CRISIS-
PUBLICATIE
Verplichte aansluiting
boterbereiders
Overdekte Badinrich
ting failliet verklaard
De geheimzinnige
uniform-affaire
Laat men zijn verwachtingen niet
te hoog stellen
Opzettelijke doodslag
te Driel
Voorloopig geen
eenheidsworst'
NOODVLIEGVELD TE
NOORDWIJKERHOUT
MARKTEN
De maatregelen welke door onze regeering
moesten worden genomen om het Nederlandsehe
volk op een zoo goed mogelijke wijze door de
moeilijkheden van dezen oorlogstijd te brengen,
hebben vanzelfsprekend diep in -het economisch
leven ingegrepen. Daarbij was het even natuurlijk
en onvermijdelijk dat sommige particuliere en
individueele interessen benadeeld werden waar
door een critiek kon ontstaan, die gezien in het
kader van het algemeene belang, lederen grond
van billijkheid mist.
Opofferingen nu worden gemakkelijker gedra
gen wanneer men begrijpt, dat zij in alle re
delijkheid worden gevraagd en het is daarom een
verheugend feit dat onze regeering al het mo
gelijke doet om de gemotiveerdheid en de nood
zakelijkheid van haar ingrijpen te rechtvaardi
gen.
In dit opzicht is de Minister van Economi
sche Zaken wei bijzonder actief, want door mid
del van radio en pers heeft hij herhaalde malen
de door hem genomen maatregelen verduidelijkt
en toegelicht.
Dat er ook dan nog open vragen over blijven
is niet te vermijden, maar ook hier hééft de
minister het publiek tegemoet willen komen en
zoo heeft hij een dezer dagen een bijeenkomst
belegd met een groot aantal vertegenwoordigers
der Nederlandsehe pers waarbij het een ieder vrij
stond vragen te stellen en moeilijkheden op te
werpen, zoodat eventueel nog bestaande duistere
punten konden worden belicht.
Minister Steenberghe, die de persconferentie
leidde, was omringd door een groot aantal van
zijn naaste medewerkers. Aanwezig waren Mr.
Dr. A. A. van Rhijn, Secretaris-Generaal; Dr. H.
M. Hirschfeld, directeur-generaal van Handel en
Nijverheid; Ir. A. Roebroek, directeur-generaal
van den landbouw; A. Th. Lamping, directeur
van d' handelsaccoorden; Ir. S. L. Louwes, re-
gee ringscommissaris voor den akkerbouw en de
veehouderij; Dr. W. L. Groeneveld Meyer, chef
van de af deeling Middenstand; P. V. Valstar,
regeermgscommrjs'iris ">oor de groenten-, fruit
en sierteelt; O chef van de afdee-
ling nijverheid en Dr. T. P. van der Kooy, chef
van den Economischen Voorlichtingsdienst.
De critiek, die tot nu toe is geuit ten aanzien
van de voorbereidingsmaatregelen heeft hierin
bestaan, dat eenerzijds de voorraadvorming niet
groot genoeg geweest is, anderzijds, dat he voor
bereiding van de distributie en daarmee samen
hangende administratieve maatregelen niet vol
doende vóór den oorlog heeft plaats gehad.
De minister heeft er op gewezen, dat noodzake
lijke voorraden voor een redelijken termijn wel
degelijk zijn gemaakt en dat hiervoor millioenen
zijn uitgegeven, Aan het aanleggen en het hou
der. van gootere voorraden waren grenzen ge
steld door de financieele moeilijkheden. Om een
enkel voorbeeld te noemen, zou voor een voor
raad graan, veevoedergraan inbegrepen, voor 1
Jaar een kapitaalsuitgave voor den aankoop van
plm. f 73.000.000 noodig zijn, terwijl de rente over
dat bedrag f 2.190.000 per Jaar aou hebben
bedragen. De opslagkosten, waarvoor slechts een
zeer globale berekening mogelijk is, zouden voor
zoo*n voorraad naar schatting f 16.000000 per
jaar hebben bedragen.
Afgezien echter van de bezwaren van finan-
cieelen aard bestaan tegen een zoodanigen groo-
ten voorraad ook technische en economische be
zwaren. De opslagcapaciteit van granen is niet
groet genoeg voor eenigszins omvangrijken voor
raad van bijvoorbeeld 1 jaar. Er zouden meer
silo s moeten zijn bijgebouwd, waarmede groote
bedracen zouden zijn gemoeid. Deze silo's zou
den weer leeg komen te staan, wanneer de nood
zaak voor het houden van groote voorraden niet
meer zou bestaan. Een zoodanige overcapaciteit
zal wellicht een nadeeligen invloed uitoefenen
op de opslagtarieven en daarmede op de positie
van de veemen.
Overigens moet men bedenken, dat het tijd
stip van het uitbreken van een oorlog nu een
maal niet valt te voorspellen, zoodat de Regee
ring, indien zij een keer begonnen is met het
aanleggen van groote voorraden te bevorderen,
daarmede jarenlang zou moeten voortgaan. Ja
renlang zal men dus groote voorraden aanwezig
weten, die eventueel geregeld moeten worden
ververscht. In het algemeen heeft dit een prijs-
dnikkcnden invloed op de markt, hetgeen tot
gevolg heeft dat de handel minder geneigd zal
zijn te koopen. Meer en meer zal de Regeering
dan genoodzaakt zijn zelf te koopen met gedeel
telijke terzijdeschuiving van den handel, hetgeen
juist niet de bedoeling is.
Wat de critiek op de voorbereiding van de dis
tributie en daarmede samenhangende admini
stratieve maatregelen betreft, moge er op wor
den gewezen, dat tal van administratieve maat
regelen (inlichten van gemeentebesturen, drukken
en opleggen van distributie-noodkaarten en der
gelijke) reeds vóór den oorlog genomen waren.
De maategelen van voorbereiding en uitwerking
van afzonderlijke distributies, waaraan hooge
kosten verbonden zijn, konden echter niet wor
den genomen, omdat de voorbereiding samen-
rfPjl met de P°sities bij de grossiers en den
detailhandel op het moment, waarop de distri
bute aanvangt. Had men anders gedaan dar.
zou dit tot noodzakelijk gevolg hebben gehad, dat
de Regeering dan van haar bevoegdheid gebruik
kan maken om maximumprijzen vast te stellen.
Aan het invoeren van maximumprijzen zijn ech
ter bezwaren verbonden van zoowel administra
tieven, organisatorischen als van financieelen
aard. Bovendien moet worden bedacht, dat, in
dien de gestelde maximumprijzen onder het we-
reldpeil liggen hetgeen, willen ze aan hun doel
beantwoorden, onder de huidige omstandigheden
reeds spoedig het geval zou zijn de aanvoer
der goederen ons land voorbij zou gaan, tenzij
wederom andere maatregelen hiertegen zouden
worden getroffen. Een en ander heeft de Regee
ring aanleiding gegeven vooralsnog geen maxi
mumprijzen vast-te stellen. Als het noodig mocht
worden, bijvoorbeeld als de kettinghandel weer
zou ontstaan, zal zij echter niet aarzelen daar
toe over te gaan.
Intusschen is het vraagstuk der vervangings
waarde in beteekenis verminderd, doordat de bij
het uitbreken van den oorlog aanwezige voor
raden geleidelijk worden opgeruimd. De tot nu
toe genomen maatregelen droegen vooral een in
cidenteel karakter. Er is thans aanleiding om
tot een meer systematische behandeling van het
prijsprobleem over te gaan.
Zooals bekend is de politiek van de Regeering
er op gericht, dat de landbouw een redelijken
prijs voor zijn producten ontvangt. In dit licht
moet men ook de onlangs plaats gevonden heb
bende verhooging van de richtprijzen van de ak
kerbouwproducten en de verhooging van den
groothandelsprijs van boter beschouwen. Ver
wacht mag worden, dat die hoogere prijzen de
productie van landbouwartikelen, welke voor de
voedselvoorziening onontbeerlijk zijn zullen sti-
muleeren.
Niet alleen door het geven van hoogere prijzen
tracht de Regeering de positie van den landbouw
te versterken. Men denke aan de hulp en voor
lichting, welke de land- en tuinbouw van den
Landbouwvóorllchtingsdienst in nog grootere
mate dan voorheen ontvangt. Met dezen maat
regel wordt mede beoogd zooveel mogelijk uit
den vaderlandschen bodem te halen voor een zoo
goed mogelijke voedselvoorziening.
Niettemin blijven wé, zij het ook in mindere
mate dan in 1914, afhankelijk van den aanvoer
van grondstoffen uit het buitenland. In het bij
zonder geldt dit voor het veevoeder.
Vandaar dat juist 't vraagstuk van de veevoe
dervoorziening de volle aandacht van de Regee
ring heeft.
Wat de genomen maatregelen betreft moge
allereerst worden gewezen op de aanzienlijke
Regeeringsaankoopen van buitenlandsche tarwe,
welke reeds lang voor den oorlog hebben plaats
gehad. Bovendien is sedert 1 September door de
bemoeienissen van de Regeering een groote hoe
veelheid graan uit het buitenland aangevoerd,
terw'ji momentee! nog aanzienlijke hoeveelheden
graan en andere veevoeders onderweg zijn naar
ons land.
Alles bijeengenomen kan worden gezegd, dat
onze veevoederpositie thans niet onbevredigend
is, hoewel uiteraard door de groote afhankelijk
heid van het buitenland onder de huidige om
standigheden voor de toekomst niets met zeker
heid valt te voorspellen.
Naast de productie van veevoeder wordt ook
groote aandacht geschonken aan de conservee
ring van veevoederproducten. In dit verband kan
worden gewezen op het stoomen van aardappelen
en het drogen van gras, dat door de Regeering
wordt gestimuleerd-
Ook met betrekking tot de distributie is critiek
uitgeoefend. De Regeering heeft als algemeene
richtlijnen gesteld, dat niet bij een tekort
tot distributie moet worden besloten. Reeds eer
der, wanneer de wenschelijkheid dringt om
een tekort te voorkomen, moet tot distribu
tie worden overgegaan. Het algemeene doel, dat
hierbij voor oogen staat is te zorgen, dat iedere
Nederlander de mogelijkheid behoudt om zijn
aandeel in de aanwezige levensmiddelen te ont
vangen.
Hoewel Min. Steenberghe van oordeel was, dat
het publiek in het algemeen een juist begrip
heeft getoond van de zware taak, welke onder de
huidige omstandigheden op de Regeering rust,
wilde hij met betrekking tot de distributie nog
Ook de door de Regeering gevolgde prijspolitiek
heeft nogal critiek ondervonden. Deze bestond
hlenn dat men zich afvroeg, waarom door de
be.rokkenen niet van den aanvang af met de
vervangingswaarde rekening mocht worden ge
houden.
De Regeering heeft zich op het standnunt ge
steld, dat een voorzichtige prijspolitiek; welke
een rustige prijsontwikkeling zonder groote
schokken en met behoud van het zoo noodzake-
yke evenwicht in de bestaande prijsverhoudin-
?!"7,aaIlbor^' 's lands be'ang moet worden
geacht. Daarbij behoefde niet aanstonds met de
vervangingswaarde rekening te worden gehou
den, waarmede niet gezegd wil worden, dat het
beginsel der vervangingswaarde geen beteekenis
heeft by de waardeering van de voorraden. Even-
we, moet ook op andere factoren worden t-elet
bi) het bepalen van een prijspolitiek. Zoo zal de
grootte der voorraden en de onzekerheid der hui
dige prijsbeweging daarop van invloed zijn. Het
werd niet noodig geoordeeld zich reeds dadelijk
te rich .en naar de vervangingswaarde van de
veelal voor geruimen tijd voldoende voorraden
Nogmaals heeft de minister gewezen op het
groote belang, dat er voor de geheele bevolking
ÏÏÏÏÏSXm!?" °m en ongemotiveerde
prijsopdrijving tegen te gaan. Indien dit niet was
geschied, zouden de kosten van levensonderhoud
reeds thans op bedenkelijke wijze zijn gestegen.
2iu zou men hiertegen kunnen aanvoeren, dat
BOEIEND. LEERZAAM, MET EEN f390^
SCHAT VAN FOTO'S EN TEEKENIN6EN! s
maals een beroep op aller medewerking doen;
men verlieze zijn kracht niet in de de-
tail-critiek. Het is goed te bedenken, dat het
voorbereiden en uitvoeren van een regeling,
waarbij 8 millioen menschen individueel zijn be
trokken zeer omvangrijk en dus ook zeer moei
lijk is.
Een belangrijke plaats in de economische ver
dediging wordt ingenomen door de scheepvaart.
Daar dit echter een onderdeel vormt van de in
ternationale politiek kan de minister niets an
ders zeggen dan dat de Regeering en met name
de Minister van Buitenlandsche Zaken en van
Economische Zaken, de volle aandacht aan de
scheepvaart schenkt.
In de dezer dagen gehouden persconferentie
heeft minister Steenberghe eenige mededeelin-
gen gedaan over de a.s. benzinedistributie.
De moeilijkheden voor het gereed maken van
de distributieregeling van benzine zijn, aldus
de minister, grooter dan voor petroleum voor
huishoudelijk gebruik en voor suiker Bij deze
laatste producten kan men uitgaan van een
bepaald gemiddeld verbruik per persoon of per
huisgezin onder bepaalde omstandigheden. De
hoeveelheid benzine echter, welke de verschil
lende automobilisten verbruiken, en de doel
einden, waarvoor de benzine wordt verbruikt
varieeren zeer sterk. De regeering had hier de
keuze tusscben een eenvoudige en een meer
gedifferentieerde distributieregeling. Bjj de eer
ste zou men zich moeten baseeren op een al
gemeen geldend aantal af te leggen kilometers
In het tweede geval wordt de distributierege
ling afgestemd op de individueele behoeften der
autogebruikers. Ofschoon de eerste methode
het voordeel heeft, dat zij binnen enkele weken
tot uitvoering had kunnen Komen, heeft de re
geering aan de tweede methode de voorkeur ge
geven, omdat men daardoor in veel ruimere
mate met de positie der verschillende catego
rieën van automoDilisten rekening kan houden
en de belangen van het bedrijfsleven zooveel
mogelijk kan ontzien. De keuze van dezen weg
was mogelijk, doordat de benzinevoorraden hier
te lande ruim genoeg zijn om de voor de voor
bereiding der gedifferentieerde regeling benoo-
digde langere tijdsperiode te Overbruggen.
In verband met onzekerheid ten aanzien
van een regelmatigen aanvoer van benzine
was niettemin een direct ingaande beper
king noodzakelijk. Naar verwachting zal
over twee maanden tot invoering der dis
tributie kunnen worden overgegaan.
Van officieele zijde deelt men ons het vol
gende mede;
Aangezien op 3 September 1.1. in werking Is
getreden de regeling, waarbij de uitbetaling der
industrieel verwerkte melk aan de veehouders
naar vetgehalte verplicht wordt gesteld, is de
noodzakelijkheid gebleken, wederom het berei
den van boter afhankelijk te stellen van het
aangesloten zijn bij de Nederlandsehe Zuivel-
centrale, afdeeling Zuivel, als boterproducent.
Zulks blijkt uit artikel 4, van het Crisis-Zuivel-
besluit 1935 I, zooals dit laatstelijk is gewijzigd
bij Koninklijk Besluit van 23 October 1939, no.
5 (Staatsblad no. 679 NJST.).
Dit geldt echter niet voor de bereiders van
schapen- of geitenboter, de zelfkarnende melk
veehouders en hen. die niet fabriekmatig boter
bereiden.
Zij, die destijds door genoemde Centrale als
boterproducent toegelaten waren en deze toe
lating niet hebben opgezegd, behoeven geener
lei formaliteiten te vervullen, daar zij ook thans
nog als toegelaten boterproducenten beschouwd
worden. Degenen echter, die deze toelating
opgezegd hebben of sinds 1 Januari 1938 eerst
met de boterbereiding zijn begonnen en die
niet behooren tot de vermelde categorieën, ten
aanzien waarvan de bepaling niet geldt, die
nen zich ten spoedigste aan te melden bij de
Nederlandsehe Zuivelcentrale, afdeeling Zuivel,
Laan van Meerdervoort 84, te 's-Gravenhage,
telefoon no. 390125.
WOENSDAG 8 NOVEMBER
HILVERSUM I, 1875 en 414.4 M.
NCRV-Uitzending
6.307.00 Onderwijsfonds voor de Scheepvaart
8.00 Berichten. 8.20 Gramofoonmuziek, 11.00
Gramofoonmuziek, 11.15 Ensemble v. d. Horst.
12.15 Gramofoonmuziek 12.30 Zang en piano
en gramofoonmuziek, om 12.45 berichten ANP
I.15 Ensemble v. d. Horst en gramofoonmuziek,
2.152.55 Gramofoonmuziek, 3.30 Zang en
cello met pianobegeleiding en gramofoonmu
ziek. 5.45 Gramofoonmuziek, 6.20 Gramofoon
muziek. 6.30 Taalles, hierna: Causerie „De
samenstelling, de bediening en het onderhoud
van stoomketels en stoommachines aan boord
van schepen" TOO Berichten, 7.30 Gramofoon
muziek, 8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-
benchten, 8.15 Kon. Christ. Oratorium-Ver-
eenigmg. het Concertgebouworkest en solis-
•en. 9.15 Causerie over Bruckner, 9.35 Gramo
foonmuziek, 10.00 Berichten ANP, 10.35 En
semble „Presto", 11.25 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
VARA-Uitzending
8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek, 9.30
Keukenpraatje, 10.20 Voor de arbeiders in de
continubedrijven, 12.00 Gramofoonmuziek,
12.15 VARA-orkest. 12.45 Berichten ANP, gra
mofoonmuziek, 1.00 VARA-orkest, 1.151.45
Orgelspel, 2.303.10 Gramofoonmuziek, 5.30
Gramofoonmuziek, 6.00 VARA-orkest, 7.10
Koorzang, 8.00 Herhaling SOS-herichten. 8.03
Berichten ANP, 8.15 Gramofoonmuziek, 8.30
Pianoduo en zang. 9.30 Het Rosian-orkest, 10.00
Camofoonmuziek, 10.10 Trompet en orgel.
II.00 Berichten ANP. 11.10 De Ramblers, 11.40
12.00 Gramofoonmuziek.
ENGELAND, 391 en 449 M.
9.5010.20 BBC-Theater-orkest, 11.20 Kamp
concert, 1145 Solistenvoordracht, 12.351.20
Van Dam en zijn orkest, 2.20 Dansorkest, 2.50
Orkestconcert. 3.50 Variété, 4.50 Lichte mu
ziek, 6.05 Variété, 7.20 Symphonie-concert,
8.35 Variété. 10.00 Solistenvoordracht, 10.35
Dansmuziek.
KEULEN, 456 M.
5.50 Concert, 7.40 Gramofoonmuziek, 9.30
Kinderliedjes bij de luit, 11.20 Concert, 12.20
Leo Eysoldt/s orkest, 1.35 Populair concer, 2.20
—4.20 Militair koor en -orkest en sprekers,
5.00 Herfstprogramma, 5.20 Concert, 7.35
12.28 Zie Deutschlandsender.
BRUSSEL, 322 en 484 M.
322 M.
11.20 Gramofoonmuziek, 11.50 Omroeporkest,
12.501.20 Gramofoonmuziek. 4.20 Zang, 4.50
Omroepdansorkest, 6.20 en 6.45 Gramofoonmu
ziek, 7.20 Ontspanningsprogramma voor solda
ten, 7.5C Omroepsymphonle-orkest, het Om
roepkoor, het Fransche Omroepkoor en solis
ten, 9.5010.20 Omroepdansorkest.
484 M.
11.35 Gramofoonmuziek, 11.50 José Schnij-
ders' orkest, 12.501.20 Gramofoonmuziek,
4.20 Het Pianokwartet Cecilia, 5.00 Gramo
foonmuziek, 5.20 Gramofoonmuziek met toe
lichting, 6.05 Gramofoonmuziek, 7.20 Uitzen
ding voor soldaten. 7.50 Willy Ruhlmann's or
kest en solisten, 8.20 Gramofoonmuziek. 8.30
Opera „Carmina Burana". 9.3010.20 Dans
muziek (gr.pl.).
Deutschlandsender, 1571 m.
7.35 Weermacht-concert, 9.50 Kamermuziek.
10.20 Concert, hierna tot 12.20 Nachtconcert.
Tegen Gevatte koude, Koorts, Griep
Ze zijn niet rond, doch hartvormig.
De Haarlemsche Rechtbank heeft hedenmor
gen failliet verklaard de N.V. Overdekte Bad
en Zweminrichting, die zwembaden exploiteert
o.a. te Groningen, Velsen, Leeuwarden, Alk
maar, Naarden en haar directeur architect A.
Koster te Haarlem.
De aanvragen tot het verleenenvan surceaiice
van betaling werden dus, ondanks het besluit
van de grootste meerderheid der aanwezige cre
diteuren, afgewezen.
De bewindvoerder, mr. J. H. J. Simons, advi
seerde de rechtbank echter tot faillietverklaring.
De gearresteerde chauffeur A. Jr., uit Dene
kamp, en de, mede in verband met het geheim
zinnige transport van Nederlandsehe unifor
men over de Duitsche grens, te Amsterdam
aangehouden O., zijn hedenmorgen weer op
transport gesteld naar Almelo, waar de Officier
van Justitie, mr. Overbosch, het onderzoek ver
der zal leiden. Het langdurig verhoor dat in den
loop van den nacht aan A. en v. O. is afgeno
men, heeft geen nieuwe gezichtspunten ge
opend. Het onderzoek in deze affaire zal verder
van Almelo uit worden geleid.
Zooals bereids is gepubliceerd is bet
maximum der kostwinnersvergoeding welke
vóór rekening van het Departement van
Defensie aan gemobiliseerden wordt uit
betaald met ingang van 1 September 1939
(dus met terugwerkende kracht) verhoogd
van f 2.50 tot f 3. Verlaging of intrekking
geschiedt met ingang van 26 November 1939.
Van Regeeringswege zijn omtrent deze nieu
we regeling mededeelingen verstrekt, waaruit
is gebleken, dat tal van klachten over de kost
winnersvergoeding, die in het verleden werden
geuit, niet ongegrond bleken en het noodig
maakten de oude regeling van 1920 te herzien.
De groote voordeelen van deze nieuwe bepa
lingen liggen hierin, dat zij de zaken thans veel
duidelijker en overzichtelijker maken dan voor
heen. Bovendien zal de regeling in talrijke ge
vallen veei gunstiger werken al kan niet vol
doende worden gewaarschuwd voor al te groot
optimisme. In de eerste plaats toch wordt lang
niet altijd het maximum uitgekeerd en vervol
gens zijn er ook categorieën voor wie de rege
ling ongunstiger zal werken. De beginselen van
de oude regeling zijn gehandhaafd. Daarin was
vervat.
Ie. Dat de vergoeding niet mag te boven
gaan het bedrag der inkomsten, die geacht
worden door het verblijf in werkelijken dienst
van den dienstplichtige aan het gezin te wor
den onttrokken, en
2e Dat de vergoeding evenmin mag over
schrijden het bedrag, dat ter aanvulling van
de mogelijk nog aanwezige inkomsten noodig
wordt geacht om het gezin in staat te stellen
te voorzien in de vereischte middelen tot le
vensonderhoud
De geairmen van gemobiliseerden mogen
niet naar Maatschappelijk Hulpbetoon worden
gedirigeerd, dat staat voor den minister vast.
Hij wil daarom zelf helpen waar de inkomsten
der gemobiliseerden aan een gezin worden
onttrokken. Doch van den anderen kant kan
Defensie niet tegemoet treden waar het bui
tengewone uitgaven betreft als: verhuizing,
aanschaffen van nieuw huisraad, kosten bij
bevalling e.d. Daartoe behooren andere instel
lingen als de vereeniging tot steun aan mili
tairen, het Algem. Steuncomité 1939 enz. hulp
te verleenen. Ook in het verleenen van schade
loosstelling wegens bedrijfsachteruitgang enz.
kan Defensie niet bijspringen.
De nieuwe bepaling houdt in dat Defensie
vergoedt 4/5 gedeelte van de inkomsten, die
het gezin of de verwanten derven door het on
der de wapenen zijn van den kostwinner
Indien het geldt een dienstplichtige, die vóór
zijn opkomst in eigen bedrijf of in dat van
zijn verwanten werkzaam was en wiens kosten
van levensonderhoud ten laste kwamen van
zijn gezin of van dat van zijn verwanten, dan
wordt vergoed het 4/5 gedeelte van de aan
zijn vervanging verbonden kosten, eventueel
vermeerderd met de door de opkomst veroor
zaakte vermindering van inkomsten. Vooral
kleine zaken zullen hiervan profiteeren.
Met het oog op de moeilijkheden, waarin de
gezinnen van steuntrekkenden en lage inko
mens verkeeren zijn de volgende gunstige be
palingen gemaakt. Indien de gezamenlijke in
komsten bij aanwezigheid van den dienstplich
tige zonder eenigen aftrek niet meer dan f 22.50
per week bedragen, wordt gehandeld als volgt.
Bedragen de gezamenlijke inkomsten niet
meer dan f 18.per week, dan wordt het
volle bedrag der inkomsten, welke door de op
komst aan de verwanten worden onttrokken,
als het gederfde beschouwd;
b. bedragen de gezamenlijke inkomsten meer
dan f 18.— per week, dan wordt als het gederf
de beschouwd het 4/5 gedeelte vg.n de inkom
sten, welke door de opkomst aan de verwan
ten worden onttrokken, doch ten minste een
zoodanig bedrag, dat dit met de overige inkom
sten te zamen f 18 maakt
Er zijn ook gevallen, waarin men niet een
bepaald t>edrag als vaste inkomsten kan op
geven, de z.g. gevallen van wisselende inkom
sten als die der landbouwers, der straatven
ters en tallooze andere personen. Alsdan wordt
als grondslag voor do vergoeding genomen het
bedrag, dat deze inkomsten vermoedelijk zou
den hebben beloopen gedurende den tijd van
het verblijf in werkelijken dienst. Indien de
vaststelling van de inkomsten op deze wijze
op moeilijkheden stuit, wordt het totaal der
inkomsten over het loopende jaar geschat en
worden naar dit bedrag de gemiddelde inkom
sten per week berekend. Is ook zoodanige schat
ting niet mogelijk, dan worden de gemiddelde
wekelijksche inkomsten berekend naar het to
taal over de laatste zes maanden, voorafgaan
de aan den datum van opkomst.
Blijft een gezin meer dan f 40 per week aan
inkomsten genieten, dan krijgt men geen ver
goeding. Bedraagt het gederfde minder dan f 4
dan vervalt de vergoeding eveneens.
Evenwel komen er gevallen voor, waarbij de
kostwinner een aanzienlijk salaris genoot van
b.v. f 3000. Zulk een kostwinner kan gewoon
soldaat zijn of sergeant. Het kan niet worden
ontkend, dat zijn gezin belangrijk zwaarder zal
worden getroffen dan menig ander en er lag
dus een groote billijkheid in, dat t. a. v. deze
gemobiliseerden een meer gunstige uitzondering
zou worden gemaakt. Deze bestaat en bepaalt:
1 Indien het gederfde meer dan f 3 doch
niet meer dan f 5 per dag bedraagt, wordt de
vergoeding per dag bepaald op f 3, vermeer
derd met de helft van hetgeen het gederfde
meer dan f 3 bedraagt.
2 Indien het gederfde meer dan f 5 per dag
bedraagt, wordt de vergoeding bepaald op f 4
per dag.
3 In de gevallen, waarin het den burgemees
ter noodig voorkomt, dat meer dan f 4 per
dag vergoeding zou worden toegekend, legt hij
het geval aan den minister ter beslissing voor.
4 Tot de in het derde lid bedoelde gevallen
worden geacht te behooren de gevallen, waar
in de verwanten belangrijke, uitgaven moeten
doen voor geneeskundige hulp, verpleging,
fondsen, verzekeringen, hulp in de huishou
ding, enz.
De onderofficieren zullen eenigszins worden
getroffen door de nieuwe regeling, doch zij
zullen dit kunnen billijken, daar zij tot nog
toe uitzonderlijk werden bevoordeeld. Voortaan
behouden zij de mobilisatie-toelage geheel,
doch staan van hun gezinstoelage af aan
hun gezin, hetgeen vroeger 2/3 bedroeg.
De kostwinnersvergoeding is snel toegekend.
De achterstallige bedragen zullen ten spoedig
ste worden uitgekeerd: men verwacht dat dit
binnen enkele weken gebeurd zal zijn.
Fouten welke zijn gemaakt doordat verschil
lende vrouwen de inkomsten van hun man veel
te laag hebben opgegeven, kunnen worden her
steld.
Voor de Arnhemsche Rechtbank heeft heden
terecht gestaan de 45-jarige arbeider J. A. van
W., uit Rotterdam, thans gedetineerd, die op
Maandagmiddag 7 Augustus j.l., te Driel een
moordaansjag heeft gepleege op de 40-jar:ge
G. H. Vos, echtgenoote van een orgeldraaier
Met deze vrouw en drie barer kmde.en.
iieeft Van W. zich zes weken te Rotterdam
opgehouden; hij had daar zelfs werk kunnen
vinden. De vrcuw is tenslotte naar Driel terug
gekeerd, wat Van W. haar zeer kwalijk ge
nomen heeft. Ook hij keerde, na een revolver
gekocht te hebben, naar Driel terug.
Op genoemden middag is Van W., na eerst
een café bezocht te hebben, naar de woning
van de vrouw gegaan, die alleen thuis was.
Na een korte woordenwisseling haalde Van W
een revolver te voorschijn, die met scherp
geladen was en loste op zeer korten afstand
eenige schoten op de vrouw.
Het slachtoffer overleed een uur na den
aanslag. Zij was in het hoofd getroffen.
Aan verd. was ten laste gelegd, dat hij op
zettelijk de vrouw van het leven heeft be
roofd,
Verdachte wist zich van het gebeurde mets
meer te herinneren. Hij heeft wel verschillen
de café's bezocht, ook des middags, waarna hij
is binnengegaan in de woning van de vrouw.
Wel weet verd. nog in de woning te zijn ge
weest, maar niet dat hij het wapen te voor
schijn heeft gehaald.
Het schot, aldus de conclusie van dr. Hulst,
uit Leiden, moet op een afstand van minder
dan 10 c.m. gelost zijn.
Dr. Schnitzler, die een psychiatrisch rapport
over verdachte heeft uitgebracht, is tot de con
clusie gekomen, dat verdachte geen geestelijke
storingen vertoont.
Een groot aantal getuigen werd vervolgens
gehoord.
De Officier van Justitie eischte, rekening
houdend met alle omstandigheden, wegens op-
zettelijken doodslag drie jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest.
De Rechtbank zal over 14 dagen uitspraak
doen.
Velen, die zich den mobilisatietijd van 1914—
1918 nog herinneren, zullen zich wellicht reeds
hebben afgevraagd of wij binnenkort wederom
de invoering van allerlei ersatz-middelen kun
nen verwachten en of er wederom genormali
seerde voeding met name „eenheidsworst" ter
tafel zal komen.
De minister van Economische Zaken heeft
hieromtrent medegedeeld, dat invoering van
surrogaten vooralsnog niet wordt overwogen.
Wel wordt aan de mogelijkheden op dit gebied
de noodige aandacht besteed.
Evenmin zfjn maatregelen voor genormali
seerde voeding vooralsnog te wachten.
Naar wij uit goede bron vernemen is een
aanvang gemaakt met het aanleggen van een
noodvliegveld in het Langeveld te Noordwijker-
hout. Reeds Maandag zijn 50 arbeiders te werk
gesteld en naar wij vernemen zal hun aantai
nog worden uitgebreid.
Het werk zal niet in werkverschaffing wor
den uitgevoerd, maar in vrij bedrijf.
ROTTERDAM 7 Nov. Veemarkt. Totaal aan
voer: paarden 133, veulens 13, magere runde
ren 1521, vette runderen 1045, vette kalveren
40, graskaiveren 476, nuchtere kalveren 1206,
schapen en lammeren 586, varkens 1. bokken en
geiten 80.
Prijzen per K.G-: vette koeien le kw 74, 2e
kw. 60, 3e kw. 3848. Vette ossen le kw. 68, 2e
kw. 62, 3e kw. 4050. Stieren le kw. 66, 2e kw
54. 3e kw. 44- Vette kalveren le kw. 100, 2e kw
80, 3e kw. 5065. Schapen le kw. 44, 2e kw. 40,
3e kw. 35. Lammeren le kw. 48, 2e kw. 45. 3e
kw, 40. Graskalveren le.kw- 46, 3e kw. 34. Nuch
tere kalveren le kw. 41, 2e kw. 36, 3e kw. 31.
Slachtpaarden le kw. 56, 2e kw. 48, 3e kw. 38.
Prijzen per stuk: Schapen le kw. 25. 2e kw-
20, 3e kw. 16. Lammeren le kw. 17, 2e kw. 14,
3e kw. 10. Nuchtere slachtkalveren le kw. 9.5,
2e kw. 7.5, 3e kw. 4. Nuchtere fokkalveren le kw
17 2e kw. 14. 3e kw. 10. Slachtpaarden le kw.
250, 2e kw. 1900, 3e kw. 120. Werkpaarden le
kw. 385. 2e kw. 270, 3e kw- 170. Hitten le kw.
250, 2e kw. 220, 3e kw. 130. Kalfkoeien le kw.
225, 2e kw. 180. 3e kw. 130. Melkkoeien le kw.
245, 2e kw. 1810, 3e kw. 130. Varekoeien le kw.
180, 2e kw. 130, 3e kw. 100. Vaarzen le kw.
140, 2e kw. 120, 3e kw. 900. Pinken le kw. 100.
2e kw. 80, 3e kw. 15- Bokken en geiten le kw.
11, 2e kw. 7, 3e kw. 4.
Overzicht: vette koeien en ossen aanvoer
ruimer, handel kalm. prijzen als vorige week;
Stieren aanvoer gering handel tamelijk, prijzen
le kw. iet? stijver; Vette kalveren aanvoer als
vorige week, handel matig, prijzen constant,
prima f 1.10; Schapen en lammeren aanvoer
iets grooter, handel kalm, prijzen als gisteren;
Nuchtere slacht- en fokkalv. aanvoer grooter,
handel stroef, prijzen ruim prijshoudend; Paar
den aanvoer iets ruimer, handel slap. prijzen
onveranderd; Kalf- en melkkoeien aanvoer als
vorige week, handel iets levendiger, prijzen le
en 2e kw. iets stijver, 3e kw. onveranderd; Va
rekoeien aanvoer als vorige week, handel slecht,
prijzen iets lager; Vaarzen en pinken aanvoer
als vorige week, handel stil; Graskalveren aan
voer kleiner, handel redelijk, prijzen prijshou
dend; Bokken en geiten aanvoer kleiner, han
del vlot, prijzen prijshoudend-
BODEGRAVEN, 7 Nov. Kaasmarkt. Aan
gevoerd 199 partijen Goudsche kaas, waaron
der 8955 met rijksmerk, wegende 80595 kg. Prijs
lste soort mét rijksmerk 3234, idem 2e soort
30—31, zwaardere tot 34.50. Handel matig.
GRONINGEN, 7 Nov. Veemarkt. Kalf-
en melkkoeien le kw. 240250, 2e kw. 190210,
3e kw. 120150; kalfvaarzen le kw. 200—210,
2e kw. 120150; vroegm. koeien le kw. 180
220, 2e kw. 140—170; vare koeien le kw. 140—
160, 2e kw. 120—140; vaarzen lè kw. 120—150;
stieren le kw. 49—50, 2e kw. 3842 ct. per kg.,
kalveren en pinken le kw. 55110; slachtvee
le kw. 65—66, 2e kw. 50—54, 3e kw. 38—40 ct.,
vette kalveren le kw. 7076, 2e kw. 6266 ct.
per kg., melkschapen 1218; weideschapen 14
19; vette lammeren 1216; vette schapen le
kw. 26—30, 2e kw. 16—20; biggen 9—13 per
stuk, idem 1.502.10 de week; vette varkens
le kw. 6064, 2e kw. 5056 ct., zouters 5052
ct.' Aanvoer: 1279 runderen, 750 kalveren, 571
schapen, 586 varkens. 112 biggen 14 paarden.
NOORDSCHARWOUDE. 7 Nov. 30.000 kg. Roo
de kool 2.40—3.40, 3400 kg. Gele kool 2.40—2.60,
85000 kg. Deensche Witte kool 1.702.40, 600 kg.
Groene kool 3.00, 14700 kg. Uien 2.802.90, grove
3.103.40. drielingen 1.501.70, nep 4.805.10,
4200 kg. Peen 1.202.10, 800 kg. aardappelen:
Blauwe Eigenheimers 8.30—2.70, 23000 kg. vroege
Witte kool 1.602.10, 10900 struik Andijvie 0.80
—1.40.
LEIDEN, 6 Nov. Veemarkt. Totaal 123 varkens'
111 zware 6870, 12 lichte 6067. Handel vlug.
ZWOLLE, 6 Nov. „De Tuinbouw" Knolselde-
rie 2.20- 3.40, Natuursla 0.30—2.50. Knolselaerie
3.50—5.70, Andijvie 1 00 per 100 stuks. Peen 3.00
4 per 100 bos. Andijvie 2—5.10. Bospeen 2.40
3.10, Bieten 1 90—4.80. Boerenkool 8.40—11.20,
Groene kool 5.10. Prei 3.105.50. Schorseneeren
10.00—14, Sprultkool 23.00. Spinazie 11.00—17,
Tomaten 52.00140, Waschpeen 2.103.70 per
100 kg.
De beurs te Londen wacht met groote be
langstelling de verklaring ai van den kan
selier van de schatkist John Simon inzake
de politiek van de regeering ten opzichte
van de oorlogsleeningen.
De rubberprijs te Londen steeg tot llVa d.
per lb.
De kunstzijde-productie in Engeland be
droeg in Augustus 8.35 millioen lb. tegen
10.5 millioen lb. in Juli en 7.07 millioen lb.
m Augustus 1938. In de eerste acht maanden
74.35 millioen lb. tegen 74.12 millioen lb.
in de overeenkomstige periode van 1938 en
79.12 millioen lb. in hetzelfde tijdvak van
1937.
De beurs te Parijs ondervindt den gunsti-
gen invloed van het feit, dat het dagelijk-
sche leven en de economische bedrijvigheid
in Frankrijk hun gewoon aanzien terug ver
krijgen. De gerepatrieerde kapitalen uit het
buitenlanddie aanvankelijk grootendeels in
oankpapier waren opgepot, zoeken geleide
lijk weder belegging. De bewapeningsbons
begint men veelal als een soort rentegevend
bankbiljet te beschouwen; dit verklaart de
vlotte onderbrenging van dit papier. Be
langrijke kapitalen Komen tevens voor den
beurshandel ter beschikking.
De koffie-verschepingen uit Santos (Bra
zilië) bedroegen in September j.l. 1.13 mill,
zakken tegen 964.000 zakken in September
1938. Men merkt op, dat dit de eerste keer
is, aat de verschepingen meer dan 1.1 mill,
zakken bedraagt sinds langen tijd. De ver
schepingen van alle Braziliaansche havens
bedroegen in September 1.57 millioen zak
ken tegen 1.33 millioen in Augustus. Voor
deze maand is dit ook een record. Volgens
het National Coffee Institute werden in
September totaal 2.37 millioen zakken koffie
verkocht.
In Nieuw Guinea hebben verschillende
boringen de aanwezigheid van petroleum,
aangetoond. Omtrent de resultaten voor de
toekomst valt echter niets met zekerheid te
constateeren.
Het Internationale Rubber Restrictie Co
mité moet voornemens zijn, ten aanzien
van het uitvoer-percentage controle toe te
passen, hetgeen, naar men meent, noodig is
voor het geval symptomen zich zouden voor
doen. dat men de controle op den rubber-
prijs verliest.
De Amerikaansche warenhuizen-verkoo-
pen waren in de afgeloopen week 5 pCt.
hooger dan in dezelfde week van het vorig
jaar.
Youngstown Sheet and Tube boekte in
het derde kwartaal een netto-winst van
765.000 of 0.33 per aandeel tegen een
verlies van 728.000 in het derde kwartaal
1938.
De Argentijnsche uitvoer bedroeg in Sep
tember 118 millioen Pesos tegen 110.5 mil
lioen Pesos in Augustus. In de eerste negen
maanden 1160 millioen Pesos tegen 1038
millioen Pesos in dezelfde periode van het
vorig jaar.
De staalproductie in Amerika wordt thans
op 921/2 pCt. der. capaciteit geragmd tegen
91 pCt. de vorige week. Thans is de produc
tie het hooast sedert October 1933.
De Amerikaansche fabrikanten die dunne
stalen platen vervaardigen hebben besloten
de prijzen voor het eerste kwartaal 1940 on
veranderd te laten.
Een nieuwe buisleiding zal de Barco-con-
cessie in Oost-Columbia in staat stellen, de
bestaande petroleum-productie met 9 mill,
vaten per dag uit te breiden. De Bareo-con-
cessie is in het bezit van een gemeenschap
pelijke dochtermij. van de Texas Corp. en
de Socony Vacuum Oil.
De North. American Aviation keert een
dividend uit van 1 per aandeel tegen 0.40
in het vorig kwartaal.
De General Motors verhoogt het dividend
van 0.75 tot 1-25 per aandeel.
De International Nickel keert een onver
anderd dividend uit van 0.50 per aandeel.
De Amerikaansche bouw-contracten in
October bedroegen 245.06 millioen tegen
209.34 millioen in September en 5 235.89
millioen in October 1938. De particuliere
contracten bedroegen respect. 107.72 mill.,
63 millioen en 58.02 millioen.
Volgens Wallstreet Journal zal de Britsche
Luchtvaartcommissie een groote order
plaatsen bij de North. American Aviation,
waarschijnlijk eenige honderden toestellen
ter waarde van 20 millioen; bovendien
motoren, propellers en instrumenten. Eeni
ge honderden toestellen heeft Engeland
reeds gekocht.
De kunstzijde-productie in Amerika be
reikte in het derde kwartaal een nieuw re
cord. van 77.8 millioen lb. De verkoopen be
liepen 97.1 millioen lb. en de voorraden
daalden met 60 pCt.
Het voorstel, den tijd van de Londensche
beurs van 2 tot 3 uur te verlengen, werd
door het beurs-comité verworpen.
Van Berkei's Patent te Brussel met een
kapitaal van fr. 6 millioen boekte in het
afgeloopen jaar een nadeelig saldo van fr.
millioen.
VINKEVEEN, 6 Nov. Coöp. Groenten- en
Fruitveiling „Vinkeveen". Kassnijboonen 27.50
29 50 idem stek 19.50—20.50, Tomaten 2.00—
12^ Bieten 3.60, Roode kool 3.10—3^0, WitlofS—
14 50 pe" 100 kg. Andijvie 0.302.10, Knolseldene
2 80 per 100 stuks. Peen 1.30-5.50. Peterselie 2.80
per 100 bos.
VENLO, 6 Nov. Coöp. Veilmgsver. Venlo Aan
gevoerd 2.223.000 eieren: kipeieren 5.50— b.3U,
kleine 4.50—5, eendeieren 33.50 per 100 stuks.
BROEK OP LANGENDXJK, 7 Nov. 54000 kg.
Roode kooi 2.10—3.50. 32700 kg Gele kool L40-
2.40 58000 kg. Deensche Witte kool 1.402.40,
14000 kg. Savoye kool 1.203.80, 19850 kg. Uien
2.50—3.20, grove 2.60—2 90, drielingen 1-60—
1 80 nep 4.40—4.90, 8250 kg. Peen 1.60—3.20,
11000 kg. Bieten 1—3.30, 775 stuks Bloemkool: 1
16.10—18 10, II 5.30—9, 75 kg. Tomaten: A 4.60,
C 2 50, 3750 kg. aardappelen: Bevelanders 2.60,
Eigenheimers 2.602.80, Blauwe Eigenh. 3.00*
17600 kg. vroege Witte kool 1.302.20. 42000
3.80, 190 kg. Snijboonen 27 80—28.80. 900 kg. Drui
ven 14.6022.60, Frankenthalers 13.20.
struik Andijvie 0.70—1.50, 800 kg. Ramenas 3—
PURMERÉND, 7 Nov. Gemeentel. Kaasbeurs.-
Verhandeld 21 partijen, wegende 61000 kg. Han
del stug. 6 stapels kleine boerenkaas 25.00, handel
goed. 887 kg. boter: melkboter 1.521.60 per kg.
Veemarkt. Runderen totaal 916 stuks: 450 vette
koeien 6470 cent per kg„ matig. 466 gelde, en
melkkoeien 100.00260 per stuk, matig. 8 paarden
90.00190. stug. 153 vette kalveren 6080 cent
per kg. Slachtkalveren 25.00—50, 366 nuchtere
fokkalveren 8.00—11 en 12.00—17 per stuk. vlug.
175 vette varkens voor de slacht 6568 cent per
kg. vlug. 26 magere varkens 20.0030. stug. 89
biggen 12.0020. stug. 1948 schapen 20.0026,
matig. 64 bokken 3.00—11. matig. Kipeieren 6.50
7, eendeleren 3.90 per 100 stuks. 600 N.H. Blau
wen 42.550 cent, 7800 oude kippen en hanen
27.545 cent per kg. Konijnen 0.301.70, 1800
eenden 2045 en 4065 cent per stuk. Duiven
40 cent per paar. 424 ganzen 2.25—3.30 per stuk.
