Japan protesteert tegen de Britsche blokkadepolitiek U-boot vernietigt een duikbootval Weer ontploffingen te Londen tegenmaatregelen in Zweedsch protest te Londen HOTEL ROOZENDAAL Het nieuws van heden VEREENIGDE katholieke pers OVERWEGING ROEMEENSCH KABINET LEGT DEN EED AF Soiree Dansant BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: MASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 ZATERDAG 25 NOVEMBER 1939 - AVONDBLAD Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM „Fijne Oude Genever' Merk „OLIFANT" J. J. Melchers Wzn. SCHIEDAM jsLonden in strijd met recht en plichten" Schadeloosstelling voor vergaan schip? Toelichting bij de kaart Door Berlijn ter dood veroordeeld Het Weer Ier veroordeeld Tegen voorgenomen verscherping van den economischen oorlog door Engeland Aardbeving in Turkije eischte 4-3 dooden H. M. de Koningin bracht Vrijdag een "bezoek aan Zeeland ter inspectie van eenige legeronderdeelen. De aankomst der Vorstin te Vlissingen Toespraken door Tatarescoe en Koning Carol Fransche leger zone" verkleind O.a. het grensgebied bij Italië en Zwitserland Het Albertkanaal Duitsch oordeel over het Venlo-incident Is de Nederlandsche officier nog in leven? Weer vacantie voor Duitschers De Zloty wordt door de Rijksmark vervangen Finsche geëvacueerden keeren terug Deze was door de Engelschen als Hollandsch schip gecamoufleerd „Niets belangrijks" Het verkeer over de Roemeensche grens Telefoonverbinding met het door de Sovjets bezette deel van Polen verbroken Priesters gearresteerd in Oostenrijk? Engelsche maatregelen tegen mijnen Clemenceau's dood herdacht 63ste JAARGANG No. 22117 Meer dan 2 milliard voor defensie OVERVEEM ZONDAG VAN 8-11 EER DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Hotel Restaurant Chateau Bleu Slechts kiosken en telefooncellen beschadigd Ook te Birmingham Duitsche vliegtuigen boven België Versterking der vloot van Spanje VOEDSEL VERGIFTIGING NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT N.V. Distilleerderij van WETTIG GED. TOKIO, 25 Nov. (Domei) De woord voerder van het ministerie van Buitenland sche Zaken heeft medegedeeld, dat de tegeering aan Mamoroe Shigemitsoe, den Tapanschen ambassadeur te Londen, Vrij dag instructie heeft gegeven, bij de Engelsche tegeering krachtig te protesteeren in ver band met de voorgenomen Britsche repre sailles tegenover het onbeperkte gebruik Van mijnen door Duitschland tegen de Scheepvaart. De woordvoerder herinnert eraan, dat niet '■"een de Japansche regeering, doch ook de pUtrale regeeringen van de Scandinavische 'ariden, België en Nederland herhaaldelijk heb- "Sh geprotesteerd bij de Britsche regeering te- :b belemmering van den wettigen handel der "eUtrale landen door Engeland in verband met ^btrabande en andere aangelegenheden sedert ®et uitbreken van den oorlog in Europa, waarbij 'tl verder gaat dan aan oorlogvoerende mogend heden rechtens is toegestaan. De woordvoerder 'ette uiteen, dat premier Chamberlain op 21 "ezer heeft aangekondigd, dat de Britsche re dering den maatregel heeft genomen den uit eer uit Duitschland door middel van neutrale s°hepen stop te zetten door de instelling van ?eH pseudoblokkade, zooals ook tijdens den preldoorlog heeft bestaan, in de veronderstel- 'ng, dat de jongste verliezen der neutrale Scheepvaart aan de kust van Engeland veroor- ^akt waren door Duitsche mijnen. Zelfs toe geven, dat de jongste verliezen der neutrale ®chepen aan de Engelsche kust door Duitsche fijnen zijn veroorzaakt, aldus verklaarde de ^oordvoerder, dan nog gaat de Britsche premier biet alleen verder dan de grens van represailles, '°oais in het internationaal recht erkend, doch "andelt hij ook in strijd met de door de Brit- Sche regeering tegenover Japan aangegane ver dichting, dat zij de verschepingen van Duitsche Producten niet zal onderscheppen. Niet alleen ^bitschland lijdt, doch de neutralen lijden nog deer van de verliezen als gevolg van de Britsche bctie. De woordvoerder gaf toe dat het nog niet duidelijk is in welke mate de Britsche re geering voornemens is den Duitschen export stop te zetten, daar de desbetreffende Order in Council nog niet is uitgevaardigd. De woord voerder zet evenwel uiteen, dat de invoer van belangrijke goederen uit Duitschland naar Japan als gevolg van den Britschen maatregel, welken de Japansche regeering niet kan aan vaarden, geheel is stopgezet. Vandaar het Ja panscheprotest bij de Engelsche regeering. De Japansche woordvoerder gaf ten slotte te kennen dat zijn regeering genoodzaakt zou kunnen zijn de gepaste maatregelen te nemen in geval de Japansche belangen door de Britsche actie zouden worden ge schaad. TOKIO, 25 Nov. (Reuter) Er verluidt dat het Japansche departement van Buitenlandsche Zaken overweegt een eisch tot schadeloosstel ling in te dienen, wanneer de verantwoordelijk heid voor den ondergang van de „Teroekoemi Maroe" is vastgesteld, zoo meldt het agentschap Domei. Er zullen diplomatieke stappen worden gedaan wanneer een gedetailleerd rapport zal zijn ontvangen van de Japansche ambassade in Londen. Wanneer de verantwoordelijke natie weigert haar aansprakelijkheid toe te geven, zullen haar schepen in beslag genomen kunnen worden.' Men overweegt voorts alle oorlogvoerenden te herin neren aan de bescherming van de neutrale han delsrechten, wanneer de verantwoordelijkheid niet vastgesteld kan worden. De premier en de minister van Buitenlandsche Zaken hebben van daag de aangelegenheid besproken. Nu de Britsche regeering het voornemen op gevat heeft om de controle op de contrabande te verscherpen, geven wij voor onze lezers een kaartje van Europa, waarop de contröle-bases zijn aangegeven. Men verwacht dat de controle op van Europa uitvarende schepen in dezelfde havens zal plaats vinden als van de thuisva rende, n.l. Haifa, Malta, Gibraltar, Weymouth, The Downs en Kirkwall. Op het nevenkaartje ziet men de Nederland- sche transitohavens, alsmede de Belgische transitohaven Antwerpen. Doordat de Duitsche uitvoerhavens Bremen en Hamburg geblok keerd zijn werden in den laatsten tijd Rotter dam en Antwerpen meer belast. Ook zullen de Italiaansche transitohavens, n.l. Triest, Venetië en Genua van deze nieuwe Britsche maatregelen nadeeüge gevolgen on dervinden. RKWAL ITAUE ^ATLANTISCHE ELYMQU RUSLAND FRANKRIJK ZWARTE^ZEE RIJK [39169) CONTROLE 1 e O™.» EGYPTE Berlijn, 24 Nov. (D.N.B.) In een officieele biededeeling wordt gezegd: Op 21 September 1939 werden door het volksgerechtshof wegens Voorbereiding tot hoogverraad, tezamen met sbringstofmisdaad en landverraad de hotelbe diende Karl Doeking en de kantoorbediende Helmut Kremin ter dood veroordeeld. Aan het Vonnis kan ontleend \forden, dat Doeking in Jtei 1936 uit Duitschland naar Tsjecho-Slowa- Mie was geëmigreerd, terwijl Kremin in Juli 1936 uit vrees voor een bestraffing wegens een Roofoverval uit Duitschland was vertrokken, beiden waren vervolgens werkzaam in het bu- 'eau van Otto Strasser in Praag. Toen Strasser "a het mislukken van zijn eerste poging voor Van springstof aanslag in 1936 (waarbij de Praag- 5che jood Helmut Hirsch in Stuttgart werd ge resteerd en op 8 Maart 1937 ter dood veroor- "eeld en terechtgesteld werd) zich, bezig hield 'bet een opnieuw ten uitvoer leggen van bom- banlagen in 1937, won hij beiden voor zijn plan. n Allereerst was het plan aldus verder de Jpiitsche mededeeling om op den Rijkspartij dag in Neurenberg een aanslag te plegen, welke boor tijdgebrek niet meer uitgevoerd kon worden, passer gaf nu opdracht den aanslag tijdens bet bezoek van den duce in Duitschland in Sep- ^nrber 1937 of tijdens het Oogstdankfeest op ?€h Boksberg op 3 October 1937 ten uitvoer te eSgen. Doeking en Kremin hebben de spring- ^°f door tusschenpersonen op 16 September 1937 baar Duitschland laten brengen en eerst in be- jVaring gegeven op de stations te Leipzig en roesden. Het plan voor de misdaad kwam niet jbser tot uitvoering. De geheime staatspolitie b&<i nog te rechter tijd kennis gekregen van het "'an, en het verijdeld door de springstof in be- te nemen en later Doeking en Kremin te Vf es tee ren. VERWACHTING geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer 19 uur: Tot krachtig of stormachtig toenemende meest Zuidwestelijke wind, overdag be- H trokken tot zwaar bewolkt en tijdelijk re- gen, weinig verandering in temperatuur. Zon op 7.36 - onder 15.57 - Licht op 16.27 Maan op 15.22 onder 5.40 26 November V. M. lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUllllllUlllllllllllllllllllllllllli Londen, 24 Nov. (Havas) Een Ier, Macallister j haamd, is veroordeeld tot zeven jaar dwang- fbeid, wegens „samenzweren met het doel een "stand tegen den Koning te weeg te brengen in ^menwerking met leden van de onwettige orga- '8atie, het Iersche republikeinsche leger". STOCKHOLM, 25 Nov. (Reuter). Of ficieel wordt bericht, dat in verband met de Engelsch-Zweedsche besprekingen te Lon den door Zweden een ernstige démarche werd ondernomen over de voorgenomen verscherping van den economischen oorlog. Hierin wordt met nadruk gewezen op de ernstige gevolgen, die deze maatregel voor den zeehandel der neutrale landen zal hebben. ISTANBOEL, 24 Nov. (Reuter). Het aantal dooden bij de aardbeving in Anatolië bedraagt thans 43, waaronder vier vrouwen en elf kin deren. Zestien dorpen en gehuchten zijn bijna volkomen vernield. Tallooze personen zijn ern stig gewond in ziekenhuizen opgenomen. Uit alle deelen des lands wordt ijlings hulp ge boden. BOEKAREST, 25 Nov. (Havas). De leden van het nieuwe kabinet hebben Vrijdag avond om kwart voor tien den eed aan den Koning afgelegd. Tatarescoe heeft bij deze gelegenheid een toespraak gehouden, waarin hü o.m. verklaarde: „Het nieuwe kabinet, dat voortkomt uit het front der nationale wedergeboorte, zal onder de hooge leiding van Uwe Majesteit een kabi net zijn van kalmeering, wederopbouw en ver steviging op alle gebieden. Het zal het front van nationale solidariteit bevestigen en alle mili taire en materieele krachten des lands organi- seeren met het oog op de verdediging van het nationale erfdeel en de neutraliteit van Roe menië, die gehandhaafd zal worden zonder eenige afwijking en onder alle omstandighe den." Koning Carol antwoordde hierop met een toe spraak, waarin hij o.m. wees op den plicht om, terwijl de wereld in een warreling wordt mede- gesleept, alle offers te brengen, opdat het land toch blijve bloeien op materieel zoowel als op moreel gebied. Verder is, naar D.N.B. bericht, de ver gadering van het Roemeensche parlement, die op 25 November was bepaald, uitgesteld. Het D.N.B. meldt verder, dat men in gezag hebbende kringen te Boekarest nogmaals op de meest besliste wijze de door Fransche en En gelsche kringen verspreide berichten tegen spreekt, volgens welke de Roemeensche regee- ringscrisis in verband zou staan met de thans in Boekarest gevoerde Duitsch-Roemeensche economische onderhandelingen. De crisis is uit sluitend ontstaan door het aftreden van den minister van Economische Zaken, hetgeen weer veroorzaakt was door meeningsverschillen ton aanzien van het binnenlandsch economisch re gime. Aldus dit bericht uit Duitsche bron. PARIJS, 24 Nov. (Havas). Met het doel de economische bedrijvigheid van het land alle ruimte te geven, die in overeenstemming ge bracht kan worden met den huidigen toestand, heeft Daladier besloten de in de legerzone op genomen gebiedsdeelen nog te verkleinen en daarvan uit te zonderen de aan Zwitserland en Italië grenzende departementen. De direct aan de grens liggende arrondissementen van deze departementen zullen aan een speciaal regime worden onderworpen betreffende ver keer, telefoon- en telegraafverbindingen, waar bij zoveel mogelijk rekening zal worden ge houden met de plaatselijke belangen zoowel als met de eischen der landsverdediging. BRUSSEL, 24 Nov. (Belga). Op een pers conferentie heeft Van der Poorten, de Belgi sche minister van Openbare Werken, o.a. ge zegd, dat de werkzaamheden tot herstel en ver versterking van de dijken van het Albertkanaal voorbij Hasselt krachtig worden voortgezet. De door de militaire autoriteiten genomen maatregelen om dit gebied in staat van verde diging te stellen, hebben den normalen loop der werkzaamheden soms vertraagd, en zelfs heeft men het werk op bepaalde punten moe ten staken teneinde het kanaal altijd te kun nen doen beantwoorden aan zijn militaire be stemming. Indien zich geen onvoorziene om standigheden voordoen, aldus de minister, koesteren wij de stellige hoep, dat het kanaal in het komende voorjaar voor de normale scheepvaart zal kunnen worden vrijgegeven. Tot aan Hasselt en voorbij Genck zijn de werk zaamheden practisch voltooid en geschiedt de scheepvaart zonder belemmering. Van Duitsche bevoegde zijde te Berlijn ver klaart men, volgens den correspondent van het Handelsblad, dat het door Duitsche auto riteiten ingestelde onderzoek naar het grens incident te Venlo nog niet is gesloten. Men wil er zich ook niet verder over uitla ten, of bij dit incident de door de Duitschers gewonde Nederlandsche officier aan de gevol gen van zijn wonden is overleden, dan wel nog in leven is. Wel staat vast, dat de beide Engel- schen, die zich te Berlijn in gevangenschap bevinden, ongedeerd zijn. Immers, zij worden in verband met de dagelijksche onthullingen over de bekende actie der Intelligence Service voortdurend verhoord. Wat betreft de Engelsche lezing dat Best en Stevens naar de grens gingen om Duitsche vredesvoorstellen in ontvangst te nemen, ver klaarde Vrijdag een officieel woordvoerder te Berlijn „dat Duitschland het als een ongehoor de schaamtelooze. brutaliteit beschouwt, dat men thans twee mannen, van wie is bewezen, dat zij sabotage wilden plegen om de binnen- landsche orde in het Duitsche Rijk te versto ren, een manteltje van vredestichters, maar dan van een kerkhofvrede ten nadeele van het Duitsche volk, tracht om te hangen, en dat, wie zich heden tot deze lezing bekent, een wel zeer kinderlijke opvatting van den werkelijken toestand in Duitschland blijkt te bezitten, waarom het ten zeerste te betreuren is, dat zekere vreemde staten en hun correspondentie- bureaux zulk een dwaze en paradoxale opvat ting wagen te colporteeren." BERLIJN, 25 Nov. (DNB) De rijks minister van Arbeid heeft het sedert het begin van den oorlog bestaande verbod tot verleenen van vacanties opgeheven met in gang van 15 Januari 1940. Verder wordt medegedeeld, dat met ingang van 27 November de zloty in de ingelijfde oos telijke gebieden ophoudt wettig betaalmiddel te zijn en door de rijksmark wordt vervangen. HELSINKI, 24 Nov. (Havas) De menschen, die uit eigen verkiezing uit de groote steden van Finland zijn geëvacueerd, keeren langzaam aan naar hun woonsteden terug. Zij, die op bevel van de overheid uit de grensgebieden van Kare- lië en van de eilanden bij de Finsche Golf zijn vertrokken, mogen niet terugkeeren. BERLIJN, 26 Nov. (D.N.B.) Het opper bevel van de Duitsche weermacht maakt bekend: In het Westen plaatselijke activiteit van verkenners en op enkele plaatsen van het front zwak artillerievuur. Aan de Westgrens heeft de vijand in het grensgebied hier en daar verkenningsvluch ten gemaakt, terwijl de Duitsche verken ners tot boven Midden-Frankrijk door drongen. Een Duitsche onderzeeboot heeft in haai operatiegebied en Engelsche duikbootval, een hulpoorlogsschip van 7000 ton, vemie" tigd. De duikbootval was als Nederlandsch stoomschip gecamoufleerd. Volgens Engelsche berichten is het Britsche stoomschip „Mangalore" (8860 ton) gezonken aan de Engelsche Zuid-Oostkust, ten gevolge van mijnentreffers. PARIJS, 25 Nov. (Havas). Het legerbe- richt van Zaterdagochtend luidt: „In den loop van den nacht viel niets belangrijks te melden." CERNAUTI, 24 Nov. (Havas). Het tele- graafverkeer tusschen Roemenië en het door de Russen bezette deel van Polen, dat 18 No vember j.l. was hersteld, zoodat verscheidene Poolsche vluchtelingen in Roemenië berichten van hun bloedverwanten in het bezette gebied konden ontvangen, is in den afgeloopen nacht weer verbroken. Verder werd medegedeeld, dat te Craseni een bijeenkomst zou worden gehouden van drie delegaties van deskundigen om het goederen verkeer tusschen Roemenië en Duitschland door Zuidoost-Polen te regelen. Deze bijeen komst is uitgesteld, tengevolge van meenings verschillen tusschen de Russen en Duitscners over het gebruik van de spoorlijn Crasem Sniatyn Lwow Jaroslaw Breslau. Daarna zouden de deskundigen op 22 November te Cer- nauti bijeenkomen, doch niemand is gekomen, aangezien de Duitsch-Roemeensche onderhan delingen waren begonnen, welke leidden tot de ministercrisis in Roemenië. Tot begin September was Cernauti het cen trum voor den Roemeenschen uitvoer naar Duitschland, doch de Russen hebben hier een eind aan gemaakt en de voor-oorlogsche toe stand is niet hersteld. BOEDAPEST, 24 Nov. (Reuter) Volgens te Boedapest uit Weenen ontvangen berichten ar resteerden de nationaal-socialisten in Oosten- lijk katholieke priesters. Onder de gearresteer den bevinden zich de secretaris van Kardinaal Innitzer, Weinbacher, en vier leden van zijn gevolg, benevens de Pater Jezuïet Biechlemeier. Het huis der Jezuïeten in Graz zou zijn gesloten. Ook worden weer berichten ontvangen over communistische activiteit onder Oostenrijksche arbeiders. LONDEN, 25 Nov. (Reuter). De vlootcorres- pondent van de „Daily Telegraph" schrijft, dat een oproep wordt uitgegeven voor extra perso neel van de visschersvloot, om dienst te doen bij de bestrijding van het gevaar der Duitsche mijnen. Nieuwe gevaren zijn ontstaan door het leg gen van mijnen door vliegtuigen en door het gebruik van magnetische mijnen, waarvan de werking nog niet nauwkeurig bekend is. PARIJS, 24 Nov. (Havas) Ter herdenking van het feit, dat het vandaag tien jaar geleden is, dat Clemenceau is overleden, is in het huis van den overledene in de Rue Franklin een bijeen komst gehouden, waar het woord werd gevoerd door den voorzitter van den Senaat, Jeanneney. Spreker bracht hulde aan den grooten staats man, die in andere moeilijke uren door zijn eigen energie het land heeft gered van den vijand en tot de overwinning heeft gevoerd. Verder herin nerde spr. er aan, dat het niet de schuld van Clemenceau is geweest, dat het Verdrag van Versailles niet gunstiger voor Frankrijk is ge weest. WARMSPRINGS, 24 Nov. (Reuter). In een persconferentie heeft president Roosevelt mede gedeeld, dat de defensie-uitgaven in het volgen de fiscale jaar wellicht met een half milliard dollar zullen stijgen. Het totaal zou boven de 2 milliard, maar waarschijnlijk onder de 2300 millioen liggen. Men schenkt eenige aandacht aan het denkbeeld van een speciale belasting ter bestrijding dezer uitgaven. Een vorst, dien wy moeten danken, Zonder volk, noch negers, noch blanken. By dag en nacht, Verleent hij ons kracht, Hy heet TIP en is koning der dranken. Inz. W. K. - Amsterdam, ontving een flesch TIP. Een Duitsche onderzeeër vernietigde een duikbootval, die door de Engelschen als Hollandschip schip was gecamoufleerd. Te Londen vonden weer bomontploffin gen plaats. Japan protesteert te Londen tegen de blokkadepolitiek. Ook Zweden protesteert te Londen te gen de verscherping der blokkade. Te Utrecht is de jaarvergadering gehou den van de Ver. van Kath. Ziekenhuizen in Nederland. Legerdag te Semarang. Le rendez-vous du monde distingue Haagsche Bosch TELEFOON 772060 (6 MJnen) - DEN HAAG LONDEN, 25 Nov. (Reuter). Twee kiosken en een openoare telefooncel in het Londensche dis trict Paddington zijn vanochtend vroeg tenge volge van ontploffingen beschadigd. Men ver denkt leden van het Iersche republikeinsche leger er van de hand in deze zaak te hebben, en er is direct een nauwgezet onderzoek inge steld. De ontploffingen waren van bijzonder hevigen aard en tot ver in den omtrek hoor baar. Politie en functionarissen van de luchtbescherming waren spoedig ter plaatse. Ondanks de kracht der ontploffingen is niets gebeurd met de barricades zandzakken, welxe in de nabijheid waren geplaatst, niemand werd gewond. Een ontploffing bij de Marble Arch heeft de ruiten van zeven van de tien telefooncellen be schadigd, welke op den hoek van Bayswater- road staan. In de buurt van het Paddingstation zijn twee bommen niet tot ontploffing gekomen. LONDEN, 24 Nov. (Reuter) Vijf telefooncellen en een brievenbus zijn beschadigd door ontplof fingen, die zich gisteravond in Birmingham heb ben voorgedaan. Niemand werd gewond. Men meent, dat de ontploffingen veroorzaakt zijn door leden van het Iersche republikeinsche leger. BRUSSEL, 24 Nov. (Havas). Vrijdagmiddag hebben twee Duitsche vliegtuigen op een hoogte van 500 meter boven de streek van St. Vith ge vlogen. Over Bourg Neuland keerden zij naar Duitschland terug. MADRID, 24 Nov. (Stefani). Op de werven van El Ferrol zijn vijftig nieuwe eenheden voor de Spaansche vloot in aanbouw, waaronder vier slagschepen van 35.000 ton, veertien krui sers van 15.000 tont veertien duikbooten en veertien torpedojagers. MED AN, 25 Nov. (Aneta). De „Sumatra Post" verneemt, dat een Bataksch gezin in het Bangoenpoerbasche het slachtoffer is gewor den van vergiftiging, zeer waarscnijnlijk na het eten van Peteh, een onder bepaalde omstandig heden Cyaan-vormende peulvrucht. Van net ge zin zijn de vader, de moeder en een kind over leden, terwijl het jongste kind thans Herstellen de is.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1