Mr. Ve rschuur over den
politieken toestand
D
Laatste Nieuws
HET AMERIKAANSGHE HUIS
Vliegtuigen boven
de Orkaden
R.K. KAMERCENTRALE
HAARLEM
2
Barieljorisstraai 20
ZONDAG 26 NOVEMBER 1939
biedi U 500 verschillende soorlen
HANDSCHOENEN m. en zond. kap
m. wol, bont of Samshuid gevoerd
TREKJES
Film zonder einde
LEDEREN
KAPHANDSCKOENEN
NAPPA HANDSCHOENEN -
JACK MORRIS Tel. 13439
De kunst van het
smeden
GEMEENTEZAKEN
Kindervoeding
HEEMSTEDE
J. L. BOUWER MET PENSIOEN
Gevonden voorwerpen
Haarlem is hem veel verschuldigd
EDELACHTBAAR BEZOEK
AAN AMSTERDAM
AMSTERDAM
Politie zingt in de
raadzaal
Politie-mannenkoren door den bur
gemeester ten stadhuize ontvangen
Roemenië's politiek
niet gewijzigd
Hoogere bijdragen aan
wachtgeldregelingen
HAARD TE HARD GESTOOKT
Brandend bij de benedenburen
terechtgekomen
VOOR VIERDUIZEND GULDEN
BONT GESTOLEN
Haar mevrouw bestolen
Tusschen lorrie en rails bekneld
STAD
Gisterenmiddag hield de R.K. Kamercentrale
^ring Haarlem haar jaarvergadering in gebouw
kt. Bavo te Haarlem.
De voorzitter, mr. dr. P. J. Witteman, memo-
'eerde de groote gebeurtenissen na de vorige
vergadering en spoorde de leden aan in kern
ei ledenvergaderingen de eerste encycliek van
,aus Kus XII te bestudeeren en onder de aan
dacht te brengen.
Door de afdeeling Nieuwer Amstel-Noord was
ab het bestuur een schrijven gericht, waarin
e afdeeling gewaagde van haar protest tegen
gezagsondermijnende berichten, interviews en
Peschouwingen in een zeker deel der pers, in het
'Jzonder tegen het interview van ex-minister-
"esident Colijn in de Telegraaf van 13 Novem-
er- De afdeeling wilde dit protest ter kennis
rengen van de Kamerfractie.
Bovendien verzocht deze afdeeling de R.K.
kamerfractie, middels de Centrale, haar krach-
bit1' aan te wenden om te komen tot een defi-
5ir]leVe en rechtvaardige regeling van het sub-
levraagstuk van het bijzonder voorbereidend
ger onderwijs en van het bijzonder middel-
ar en voorbereidend hooger onderwijs.
Öp het Jaarverslag van den secretaris kwam
kei activiteit der Kamercentrale tot uiting. En-
j e momentopnamen van de belangrijkste fei-
a en gebeurtenissen werden gegeven,
e heer Witteman zegde den heer Brinkman,
wü ""^breide arbeid hooglijk op prijs
«dt gesteld, onder arplaus hartelijk dank.
«et verslag van den penningmeester, den heer
f i"ooen' sloot met 661:1 batig saldo van
tarn vaca''ure in den statenkring Velsén
Bon ■V00rZien d00r de verkiezing van den heer
binnCm^ Van den statenkring Weesp was geen
catuv voordracht gekomen, zoodat deze va-
me moest worden aangehouden.
tie was het woord aan den voorzitter van
een i5'.Staatspartij' mr' 'I- J- Verschuur, die
toestand?1"® hl6ld °V6r "De actueele Politieke
'even in e®11 oase van vrede in een wereld
Is ri» d' Wij' vragen ons verbijsterd af: welke
Comni°0rZaak lliervan? Wij staan voor een groot
takü- Van menschelijke verantwoordelijkheid,
tien 1?Cn kan zeggen' dat als staatslieden tot
fciin7°n besluiten ziJ bun eigen gevangenen
«onseonentf"16" terUg' het is de
leiricf f van hun vroegere besluiten, be
trouten enz.
God danken- dat Wij tot nu van
ve oorlogsramp zijn vrijgebleven, zeide spr.
b re=eei'ing is de taak in dezen tijd wel
^Uengewoon moeilijk. Zij heeft zorg te dragen
Wanneer VeülghG;ld' de voeding, de bedrijven.
Vpj.5" WIJ ooit als een sterke eenheid vol
tian ?uT.ep achter de regeering moeten staan,
kdien w ,WeJ. in deze dagel1 het Seval. Zelfs
men het kabmet Colijn-V thans aan het be-
®tinlJ-0U ZljnI- ware het noodzakelijk zonder
reg^61 critlek aaneengesloten achter de
peering te staan.
Door de regeering werden belangrijke beslui-
stanfnomuea kortelings geleden. De alarmtoe-
lleP^ln ger' de inundatie en evacuatie,
bom ni1 lemand» dat deze maatregelen ge-
ïeoo6" ZU,n zonder dat zij noodig waren? De
biaotrlngi V°°r toestanden staan, die krasse
•wfk Tw noodzakeliJk maken. Het is mis-
y af om dan achteraf te zeggen: was
hier L„rU^u Wel noodig? (applaus). Ik heb
Da a fM -r-r 00g op de criti®k van „De Tele-
«ch V jammer> dat de heer Colijn door
tam, n te *aten met dit blad zulk een droevig
«Uur heeft geslagen.
tior"°A erger dan voor de regeering moet een
biprf cntiek zijn voor het leger, dat mo
chten heeft gekend, waarin het een bloedbad
tip r oogenblik verwachtte, e- dat bereid was
^engenraa§de 0ffers voor ^et vaderland te
Ik mag echter wel zeggen, dat deze critiek
hSpff tro"Wen ln ons leger niet in het minst
mt geschaad.
«an .d6Ze ernstige tjiden mogelijk om
pohtiek te doen? Deze vraag wilde spreker
^antwoorden met een neen en met een ja
W' f men °nder P°litiek verstaat het on-
C;g, Plts€n van tegenstellingen, het el-
tie Lriffa afsnoepen enz. Ja, als men door
m.ee wü helpen aan het besturen
Dit ,den A en aan een gezond partijleven
tiVei- rf 81 was het alIeen maar om tegen-
tiorioontzagïijlce vraagstukken van na den
tar, kunnen staan; de menschen, die de
Cl! vormden en door den hel gingen, zullen
menschen zijn geworden, rijp voor het
itieai UnlSme' Dan moeteii wij de wereld onze
kim en' onze katholieke levensbeschouwing
vnnen voorhouden.
kunnen zeggen van de dingen, die om
j heen gebeuren, dat zij onmenschelijk zijn'
J zijn ook grootsch. Hoe diep zijn de oorzaken
jq 1 d^t geschil, hoe bewonderenswaardig de
A°ed die aan beide zijden getoond wordt,
tw 1 kleins en Pietepeuterigs zinkt thans in
tP biet- Wij hebben er de les uit geleerd groo-
r te denken.
Wanneer wij de geweldige vraagstukken be-
Bet eerste tafereel speelt 'n veertig jaar ge-
'tien.
h Eerste Communie-bruidje staat in 't wit
'Deeder wordt gewacht op het rijtuig.
Bet meisje kijkt niet zoo blij als men van
kind op zoo'n dag mag verwachten.
v vraagt nog eens aan haar moeder, waarom
atier niet meegaat.
Wader is niet zoo goed in orde, Lies
q «et kind gelooft 't niet, maar durft niet ver-
D vragenook niet als 't moeder ziet huilen.
De moeder kijkt naar de klok en gaat nog 'n
eer naar boven.
q Daar klinken stemmen.... die van de moe-
}.r smeekend.... die van de vader hard en
q^ven Liesje hoort hem zeggen, „Ik ver-
bi 'tmot niks hebbe van die poppekast."
q Bh 't bruidje denkt weer aan vele Zondagen,
t!ll met moeder alléén naar de kerk ging....
v,/an de harde woorden tusschen moeder en
j, tierze wist niet eens meer wanneer dat
Sonnen was.
't rijtuig wordt niets gezegdLiesje be-
Upt dat ze moeder nu niet aan 't praten mag
schouwen van financieelen aard, voedselvoor
ziening, landsverdediging e.d., dan mogen wij
er ons wel over verheugen een regeering op
zeer breeden grondslag te hebben. De motie
Dekkers maakte aan het kabinet Colijn-V, een
kabinet op de smalst mogelijken basis, een ein
de. Een kabinet, dat bijna uitsluitend op libera
len steunde, werd door een groote meerderheid
gelukkig nog voordat de vrede een einde nam,
ten einde gebracht. En het spreekt vanzelf, dat
men zich gemakkelijker schaart om een regee
ring, die in het volk zelf is geworteld, dan om
een, die anti-parlementair is.
De R.K. Staatspartij wenschte geen deel te
hebben in dit kabinet-Colijn. De oorzaak was
tweeërlei. Het kabinet zou een niet-politiek ka
rakter dragen en daarbij voegde zich het pro
gram, dat geen voldoende zekerheid kon geven
over de te volgen werkloosheidspolitiek.
Vooraf was een poging van den heer Kooien,
die een rechtsch kabinet wilde samenstellen
gestrand.
Thans heeft de rol van den heer Colijn voor-
loopig een einde genomen. Wij hadden het
gaarne anders gezien. Den laatsten tijd hebben
wij telkens uitingen gelezen, redevoeringen ge
hoord, waaruit bleek, dat de evenwichtigheid
in Colijn zoekgeraakt schijnt te zijn.
De kabinetscrisis is ontstaan in den boezem
van het kabinet. Men zou van een soort zelf-
torpedeering kunnen spreken, zeide mr. Ver
schuur. Er is een aanleiding, een oorzaak er,
ook een diepere grond. Men was het niet eens
over de samenstelling van de begrooting 1940.
Dat was de aanleiding. De begrooting van
minister Romme sloot met een eindbedrag, dat
lager dan in 1939 lag. Niettemin werd er nog
nadere bezuiniging op dat departement ge
vraagd. Bij een der gesprekken hierover zeldo
dr. Colijn, dat het met de werkloosheidspolitiek
een heel anderen kant uit moest. Die verande
ring van opvatting over de te voeren werkloos
heidspolitiek begon op een oorzaak te lijken.
De werkelijke oorzaak was gelegen in een ver
schil van meening over het financieel beleid
Men verweet de R.K. lichtvaardigheid te dien
opzichte. Er zijn bewijzen te over, dat wij im
mer de noodige matigheid betracht hebben
Geen staat in Europa had dezen zomer zulke
gezonde financiën als de onze.
Nog een oorzaak was, dat het den heer Co
lijn steeds minder aanstond met de katholieken
samen te werken. Reeds in 1937 ontwikkelde
hij de opinie, dat er weer een kabinet op bree-
de basis moest komen. Eigenlijk geloofde hij
nooit aan de coalitie, zeide spr. en ook niet
aan de anti-these tusschen geloof en ongeloof
waaraan Kuyper zijn geheele leven gewijd heeft.
Naar mijn oprechten indruk heeft Colijn hier
amper ooit veel aan geloofd.
Op het gebied van onderwijs en sociaal le
ven, bij arbeidswetgeving en volksgezondheid,
waarbij het beginsel van menschelijke waar
digheid en diepe gelijkheid tusschen de men
schen tegenover het individualisme van het li
beralisme stond, heeft Colijn waarschijnlijk we!
in de anti-these geloofd
Wij gingen echter verder. Ook op economisch
terrein heeft de Christelijke gedachte iets te
'zeggen. Maar daar hield de liefde van Colijn
voor de coalitie op. Dat is de diepste grond
van de zelftorpedeering van dit kabinet.
Men heeft ons toen gezegd: na het kabinet
Colijn-V, dat wij hu voor de verantwoordelijk
heid van een Roomsch-Rood-Rose-kabinet ston
den. Dat is niet zoo. Van stonde af aan ware
ons een rechtsch kabinet het liefst geweest.
Spr. wees op de kentering in de sociaal-de
mocratie, die haar leer van geweld zooveel
mogelijk opgeborgen heeft en wier leden on-
vervalschte democraten trachten te worden.
Men ging daar iets voelen voor de algemeen
menschelijke moraal en de religie. Zij waren be
reid om op de basis van onze staatsorde, waar
bij Koningin Wilhelmina aan het hoofd staat,
mee te werken. Wij mochten haar dat niet be
letten.
Zie in, zeide spr., dat het een zaak van be
lang is geweest, dat de soc. dem. zich op con-
tituoneelen basis heeft geplaatst.
De S.D.A.P.-ers zullen nog wel eens hur,
ouden Adam toonen; het is dan onze zaak hen
dan te vermanen, niet om ze te sarren.
Spr. ging tenslotte de groote moeilijkheden
na, die na den oorlog, wanneer een nieuwe or
de moet worden opgebouwd, te wachten staat.
Een goede methode om zich op de toekomst
voor te bereiden is zich te verdiepen in ons
staatkundig verleden. Wij zullen ons in de toe
komst vooral moeten laten leiden door echte
Christelijke liefde. Het beste compas om der,
juisten koers op de wereldzee te houden, vin
den wij in den katholieken godsdienst.
Naar aanleiding van deze rede, waarvoor mr.
Verschuur een luid applaus in ontvangst had
te nemen, werden enkele vragen gesteld.
Na de rondvraag werd de vergadering geslo
ten.
gevoerd, alle maten
gevoerd
95
l 50
Kamps, Teding van Berkhoutstraat 39; Rijwiel
plaatje aan speld, Deen, Slamatstraat 15; Rech
ter dameshandschoen, Bureau van Politie Sme-
destraat; Trui, Bureau van Politie Smedestraat;
Boodschappentasch met 2 brooden; Tibboel, Co-
lensostraat 37 zwart; Schooltasch met boeken,
Langelaar, Koningsteinstraat 11; Boodschappen
tasch m.i. De Vries, Diepenbrockstr. 97; Vulpen,
Van Kessel, Zuider Tuindorplaan 10.
Inlichtingen aan het Bureau van Politie Sme
destraat, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur.
In Restaurant „Bolwerk." sprak gisterenmid
dag arch. Valk voor de R.K. Smedepatroons over
het onderwerp „Het oude ambacht gaat her
leven."
Architect Valk, die uit Brabant afkomstig is
en die een groote bekendheid geniet in Bra-
bantsche smióskringen, gaf eerst een beschou
wing over den toestand van de ambachten in
het algemeen in Brabant.
Uit cle Brabantsche smedencombinatie sproot
een smedenkern voort, die zich ging toeleggen
op veredeling van het ambacht met het peil
der Middeleeuwen voor oogen.
Er bestaat thans een groote belangstelling
voor het ambacht.
Het begrip bij de ambachtslieden van het
ambacht is niettegenstaande dat vervaagd. Dat
is te wijten aan den tijd, waarin wij leven.
Wij willen naar een nieuwe maatschappij,
waarvan wij allen levende deelen zijn en waarin
Wij met liefde aan onze werkstukken kunnen
arbeiden, zoodat wij er iets van onze persoon
lijkheid in kunnen leggen. Hoe komen wij tot
die verwezenlijking van dat ideaal fn verband
met ons vak?
In Brabant begon, men dit streven te propa-
geeren met een reizenoe tentoonstelling, die het
smidsvak als kunstwerk naar voren bracht.
Ieder smid kan van zijn vak een kunst maken
Architect Valk bewees dit met een aantal er
varingen, die hij in Brabant had opgedaan. De
meeste smeden zijn zich niet bewust van hun
bekwaamheden. De smeden moeten zelfbewuster
zijn! Dat zelfbewustzijn zal voeren naar her
leving van het kunstzinnige ambacht. De tijd is
rijp voor deze herleving.
Spr. wees op de practische resultaten.
De ambachtsman aient te staan, niet beneden
den architect, maar naast den architect; de ziel
van. den ambachtsman moet gelegd worden in
het werkstuk; en dan is het niet noodzakelijk
dat het werkstuk, uitgevoerd door den am
bachtsman, precies beantwoordt aan de teeke-
ning van den architect.
Spr. vroeg de Haarlemsche organisatie van
R.K. Smedenpatroons oude werkstukken te ex-
poseeren als propaganda van het. smidsvak als
kunst; het smidswerk, dat de meeste smeden
thans verrichten., zooals constructiewerk enz.,
heeft niets meer te maken met het ambacht.
Het toekomstbeeld hoeft ons nog niet geheel
helder te zijn. Dat komt vanzelf. Laten wij
vooral ons smidsambacht als een kunst zien en
laten wij ons toeleggen op de kunst. Het ge
bruik van Zweedsch ijzer beval spr. warm aan.
Voornamelijk daarmee kan. men kunstwerken
van langen levensduur smeden.
Dan drong spr. aan op de bevordering van
het gebruik der smeedkunst op de altaren van
onze kerken. Vrijwel nergens ziet men smeed
werk op het altaar. Waarom niet? Is het min
der mooi en sierlijk? Integendeel!
Er moet propaganda gemaakt worden voor
het betere van ons ambacht. Dat brengt ons
ambacht en onszelf omhoog. Daardoor worden
wij andere menschen.
In Brabant heeft dit streven reeds alom
succes. Dat kan in Holland net zoo goed. Laat
deze winter in het teeken der ambachtsver
betering in Holland staan.
Terug naar de herwaardeering der waarde!
Moeten wij nu allemaal kunstsmeden worden?
Wij zijn het! Maar wij weten het niet van
onszelf. Dat kunstsmeedwerk zijn wij kwijt
geraakt. Het kost moeite, maar wij moeten
weten, dat we het kunnen. En men kan met
dergelijk smeedwerk evengoed verdienen, want
het is zeer in trek. Men bekijke enkele nieuwe
bouwwerken.
rijker uitziet dan thans reeds het geval is:
Haarlem is den heer Bouwer veel verschuldigd.
Hoezeer zijn werk steeds door het gemeente
bestuur op prijs werd gesteld blijkt uit het feit,
dat den heer Bouwer, die als opzichter in dienst
der gemeente kwam, de promoties en salaris-
verhoogingen steeds spontaan gegeven zijn.
Behalve directeur vair Hout en Plantsoenen, is
de heer Bouwer ook directeur van de Algemeene
Begraafplaatsen en van de Sportterreinen.
Als directeur van de Begraafplaatsen heeft hij
den aanleg van de nieuwe begraafplaats aan
den Vergierdeweg verzorgd. Deze belooft een
even mooie doodenakker te worden als de open
bare kerkhoven aan Schoterweg en Kle
verlaan.
Bijzonder verdienstelijk werk heeft de heer
Bouwer ook verricht in den stadskweektuin, die
in het geheele land als een model op dit gebied
geldt en voor duizenden guldens bloemen, hees
ters en andere planten aan de gemeente ge
leverd heeft.
Van de vele nieuwe plantsoenen, welke den
laatsten tijd in onze stad zijn aangelegd, mag
in het bijzonder de Noorderhout worden ge
noemd.
Door zijn gemoedelijkheid in den omgang met
zijn personeel wist hij vooral in den tijd der
groote bezuinigingen, die zwaar op den dienst
van Hout en Plantsoenen drukten, wonderen te
doen.
In het openbare leven is de heer Bouwer o.m.
voorzitter van de afdeeling Haarlem van de
Kon. Ned. Maatschappij voor Tuinbouw en
Piantkunde, welke functie hij indertijd van wij
len den heer de Breuk, zijn wethouder, mocht
overnemen. Hij is eerelid van de vereeniging van
Hoofden van Beplantingen in Nederland.
B. en W. stellen voor te koopen perceel
Oranjebcomstraat 36 voor den prijs van f 1450.
Daardoor kan de verbreeding van die straat
thans volledig tot stand komen.
Voorgesteld wordt het geschenk van de ouder
commissie der Floraschool onder dank te aan
vaarden.
B. en W. stellen voor de perceelen Oudeweg
57a en 57b van het woningbedrijf over te bren
gen naar het grondbedrijf tegen de geschatte
waarde van f 5000.
De begrooting van den Keuringsdienst van
waren voor den dienst 1940, sluitende met f 88870,
ontmoette geen bezwaren in het college, zoodat
zij kan worden vastgesteld.
Voorgesteld wordt om kosteloos in eigendom
te aanvaarden een strook grond aan de wet
houder Roodenburgstraat.
Voorgesteld wordt te benoemen tot tijdelijk
leeraar aan de H.B.S. a den heer N. F. P. Max
te Haarlem; tot tijdelijk leerares aan de H.B.S. b
inej. T. Mulder te Haarlem; tot curator van het
gymnasium wethouder A. J. D. Westerveld.
B. en W. vragen machtiging om in 1940 tijde
lijk kasgelden op te nemen, met dien verstande
dat het terzelfdertijd opgenomen bedrag nim
mer de f 6.000.000 mag overschrijden.
Voorgesteld wordt de algemeene voorwaarden
nopens de aanvaarding door de gemeente van
gronden, bestemd voor den openbaren dienst, aan
te vullen met een clausule, die verband houdt
met eventueele stijging van materiaalprijzen,
loonen, etc.
Door „Kindervoeding" werden in de week van
13-11 tot 18-11 1939 verstrekt 5933 porties warm
eten ni. in lokaal Rijksstraatweg 1204; Wel
tevredenstraat 1365; Zoetestraat 1223; Buiten
rustlaan 1057; Haarl.liedestraat 874; voormalig
Spaarndam 210.
Burgerlijke stand. Ondertrouwd: H. A.
v. d. Hoogen en M. J. Roozen; E. Dijkstra en
E. Ziegenhirt.
Getrouwd: P. A. M. Mascfni en E. M. v. d.
Eijken; A. v. Horick en A. M. Duijndam; R.
Schouten en c. Kohlschein.
Geboren: M. G. TervoortSengers d.; J. J.
C. de Vosv. d. Burg, z.; A. J. VisserBerg
mans, d.
Overleden: J. Feitsma, 34 j.
Hangertje met foto; Liefrink, Meidoornplein
17; 1 zwarte kat; Kennel Fauna, Friesche Var-
kensmarkt 2—4; 2 grijze katten; Kennel Fauna,
Friesche Varkensmarkt 2—4; Rijksdistributie
kaart; Mentjok, Thorbeckestraat 72; Oorknopje,
v. d. Kort, Adriaan Loosjesstraat 69; Portemon-
naie m.i., Vagen, Bastiaanstraat 95; Tabakspijp,
Koning, Spaarnwouderstraat 5.7; Damesparaplu,
Wij hebben gemeld, dat de heer Bouwer, di
recteur van Hout en Plantsoenen, zijn eervol
ontslag heeft aangevraagd wegens het bereiken
van den pensioengerechtigden leeftijd. In April
is hij 65 jaar geworden, doch de verordening
stond hem toe tot het einde van dit jaar in
functie te blijven.
Het werk van den heer Bouwer behoeft niet
geprezen te worden. Het prijst zich zelf. Wat
Haarlems trots en glorie is zijn prachtige
parken, plantsoenen, gazons, boomen en bloe
men is tevens de eer van den heer Bouwer.
Want hij heeft die verzorgd, hij heeft tot menige
verfraaiing den stoot gegeven, hij heeft met wei
nige geldelijke middelen Haarlem tot een bloe
menstad gemaakt en het heeft niet aan hem
gelegen, dat Haarlem er nog niet veel bloem-
nederigste arbeid wordt van
eeuwige waarde, mits hij met zuivere
intentie wordt verricht.
De vereeniging van burgemeesters en secre
tarissen in de provincie Noord-Holland, welke
zich door de bijzondere tijdsomstandigheden
gedwongen zag haar gebruikelijke zomerverga
dering- uit te stellen heeft Zaterdag een ex
cursie naar de hoofdstad gemaakt.
Het gezelschap was des morgens de gast van
het Koloniaal Instituut, in welks aula de al
gemeen-secretaris, de heer P J. Gerke, en prof.
L. P. de Bussy namens den raad van beheer
de bezoekers ontvingen.
Vervolgens hield prof. de Bussy in de kleine
aula een causerie over „Organisatie en doeJ
van het instituut", waarna een bezoek werd
gebracht aan de afdeelingen volkenkunde, tro
pische hygiëne en handelsmuseum.
Nadat in het Koloniaal Instituut een koffie
maaltijd was gebruikt, werd een rondrit ge
maakt door de nieuwe stadswijken van Am
sterdam, in autobussen, die door het gemeen
tebestuur van de hoofdstad ter beschikking
waren gesteld.
Des middags bezocht de vereeniging het Ste
delijk Museum, waar de tentoonstelling
„Rondom Rodin" wordt gehouden. In het mu
seum werd een thee aangeboden door het ge
meentebestuur
Een niet-alledaagsche gebeurtenis heeft Za
terdagmiddag om vijf uur in de Amsterdam-
sche Raadzaal plaats gevonden. De mannen
koren van de politie-corpsen van Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag en Utrecht, welke Za
terdagavond in het Concertgebouw te Amster
dam een gecombineerd concert gaven, hebben
hun opwachting gemaakt bij burgemeester dr.
W. de Vlugt, die de zangers op officieele wijze
ten Stadhuize heeft ontvangen.
De politiemannen, allen in uniform en velen
vergezeld van hun familieleden, kwamen om
half vijf op de Westermarkt bijeen en vooraf
gegaan door de harmonie van het Amster-
damsch politie-muziekgezelschap. marcheerde
men, onder pittige marschmuziek, naar het
Raadhuis.
In de raadzaal waren zetels en lessenaars
weggenomen en de zangers van de vier corp
sen stelden zich hier op, terwijl familieleden
en bekenden gastvrij op de publieke en pers
tribune werden toegelaten. Klokslag vijf uur
klonk het „Orde" en stram in de houding
wachtten de gasten de binnenkomst van dr.
W. de Vlugt.
De burgemeester was vergezeld van den ge
meente-secretaris mr. S. J. van Lier, den hoofd
commissaris van politie, den heer H. J. Ver
steeg, den waarnemend hoofdcommissaris K. H.
Bro-ekhoff en den commissaris van het personeel,
den heer M. N. F. M. Mouwen.
Op sympathieke wijze sprak burgemeester de
Vlugt de leden van de zangvereenigingen toe
en herinnerde aan de goede verstandhouding,
die er tusschen hem en het politiecorps bestaat.
De samenwerking tusschen de verschillende
zangvereenigingen vond spreker zeer prettig en
het deed hem goed, dat de politiemannen in hun
vrijeh tijd zulke hoogstaande ontspanning zoch
ten. Spr. wees er op, hoe men zich ook in dienst
stelt van de liefdadigheid en de lijdende
menschheid, door in ziekenhuizen en sanatoria
concerten te geven, en sprak den wensch uit,
dat het concert, dat men des avonds in het
Concertgebouw zou geven, waar de sfeer van
Mengelberg hangt, een volledig succes mocht
worden.
Namens de besturen en de zangers van de vier
koren bracht de heer C. Heeg, voorzitter van
het Amsterdamscbe politiekoor „Euterpe", bur
gemeester de Vlugt hartelijk dank voor zijn
waardeerende woorden en de ontvangst in de
raadzaal der hoofdstad. Spr. maakte van de
gelegenheid gebruik om den burgemeester het
insigne aan te bieden van „Euterpe", waarvan
de burgemeester eere-voorzitter is. Het was een
aardig moment toen de dirigent van de gezamen
lijke corpsen, de toonkunstenaar F. J. Sicking,
op de tafel van B. en W. een kleine verhooging
geplaatst kreeg, waarop hij ging staan. En toen
zong het mannenkoor het altijd mooie werk van
Richard Hol „De Rots in Zee". Wat stond daar
een pracht van stemmenmateriaal, en hoe
machtig klonk het in de groote raadzaal. De
zangers werden beloond door een spontaan en
hartelijk applaus.
Hierna werden ververschingen rondgediend en
een groepsfoto werd gemaakt, waarna de bur
gemeester, de hoofdcommissaris en verdere
autoriteiten zich tusschen de zangers mengden
en men nog eenigen tijd bijeen bleef.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
LONDEN, 25 Nov. (Reuter). Een aantal vlieg
tuigen werd vandaag waargenomen nabij de
Orkaden. De sirenes loeiden en het luchtalarm
duurde 35 minuten.
De vliegtuigen deden geen poging boven het
eigenlijke gebied' der Orkaden te komen. Nadat
zij gedurende bijna drie kwartier gehoord wa
ren, zakte het geluid der motoren geleidelijk af.
De vliegtuigen werden gerapporteerd toen zij
naderden uit het Zuid-Oosten. De menschen
aan de kust dachten, dat de toestellen mijnen
in zee zouden laten vallen. Men heeft op de
kust de machines niet kunnen zien. In het
district van de Clyde werd luchtalarm gemaakt.
Toen de sirenes loeiden, begaven slechts zeer
weinig menschen zich in de schuilplaatsen. Het
alarm begon kort voor den aanvang van een
plaatselijken voetbalwedstrijd' Al het verkeer
werd terstond stopgezet.
De Britsche admiraliteit deelt mede: Vanmid
dag hebben Duitsche vliegtuigen twee bom
aanvallen ondernomen in de Noordzee op Brit
sche schepen. Er werden vele bommen uitgewor
pen, maar er werden geen treffers bereikt. Er
werden geen slachtoffers gemaakt.
BOEKAREST. 25 Nov. (D.N.B.) In een ver
klaring aan de pers heeft minister-president
Tatarescoe meegedeeld, dat de buitenlandsche
politiek der regeering onveranderd blijft. Zij ver
tegenwoordigt den wil van het geheel land om
de neutraliteit tegenover de oorlogvoerenden te
handhaven en de betrekkingen van goede ver
standhouding met de nabuurstaten te ontwik
kelen. Woensdagmorgen zal de minister van Bui
tenlandsche Zaken, Gafencoe, in de commissie
voor Buitenlandsche Zaken van de Kamer een
verklaring afleggen over de buitenlandsche poli
tiek.
ke de Gemeente uit het Werkloosheidssubsidie-
fonds ontvangt, komen de kosten van de wacht
gelden voor de gemeente in het algemeen neer
op plm. 9'A pCt. Hiervoor wordt voor de ge
meente de zekerheid verkregen, dat de er bij
betrokken arbeiders niet bij den steun behoeven
aan te kloppen. Het moet trouwens als een al
gemeen sociaal belang beschouwd worden, dat
de werknemers zooveel mogelijk hun plaats in
het bedrijfsleven blijven innemen.
Op de Gemeentebegrooting voor het jaar 1939
is een bedrag van f 3500 uitgetrokken wegens
subsidies aan werkgevers in de kosten van door
hen ingevoerde wachtgeldregelingen. Tot dus
verre werden in het jaar 1939 ten laste van
dezen post geen uitgaven gedaan. In dezen toe
stand is thans echter verandering gekomen ten
gevolge van de groote werkloosheid, welke in
het bijzonder in het havenbedrijf onder den
invloed van den in September jl. uitgebroken
oorlog is opgetreden. Deze werkloosheid heeft
eenige ondernemingen in dat bedrijf er toe ge
bracht, een wachtgeldregeling voor haar in
vast dienstverband werkzaam zijnd personeel in
het leven te roepen. De mogelijkheid, dat nog
meer ondernemingen, ook buiten het haven
bedrijf, dit voorbeeld zullen volgen, is geens
zins uitgesloten. Ten aanzien van één onder
neming buiten het havenbedrijf staat dit reeds
vast. Derhalve is het niet aan twijfel onder
hevig, dat het op voormelden begrootingspost
uitgetrokken bedrag niet toereikend zal zijn
om in de vereischte uitgaven te voorzien.
Hetzelfde geval zal zich en wel in ver
sterkte mate voordoen ten aanzien van het
jaar 1940, voor welk jaar op de Ontwerp-
begrooting te dezer zake een bedrag van f 2500
werd geraamd.
Het is uiterst moeilijk, zelfs maar bij bena
dering te bepalen, welke bedragen voor beide
jaren aan subsidies in bedoelde wachtgeldrege
lingen noodig zullen zijn. Daarvoor zijn te veel
onberekenbare factoren in het spel. Echter
meenen B. en W. op grond van enkele voor-
loopige gegevens te mogen aannemen, dat voor
het jaar 1939 met f 10.000 zal kunnen worden
volstaan. Voor het jaar 1940 komt het hun
veilig voor, een bedrag van f 100.000 te ramen
Voor zooveel noodig vestigen F), en W. er nog
de aandacht op, dat de algemeene strekking
van wachtgeldregelingen als de hier bedoelde
is, het in vasten dienst zijnde personeel van
particuliere ondernemingen in dienst dier on
dernemingen te houden. De wachtgelden be
dragen in het algemeen voor gehuwden en
kostwinners ten hoogste 70 pCt. en voor onge-
huwden-niet-kostwinners ten hoogste 50 pCt
van het normale loon.
Van het wachtgeld betaalt de werkgever in
den regel 50 pCt., in sommige gevallen 40 pCt
Het overige wordt door Rijk en Gemeente in
den vorm van subsidie aan den werkgever toe-
gelegd.
Doordat het aandeel van het Rijk in deze
subsidies gebaseerd is op de vergoedingen, wel-
Zaterdagavond om half zeven ontstond in het
perceel Warmondstraat 93 brand op de derde
verdieping, doordat een te hard brandende haard
zooveel hitte uitstraalde, dat de vloer begon te
branden.
De haard zakte door den brandenden vloer en
kwam in de voorkamer van de tweede verdie
ping terecht.
Zoowel de voorkamer op de tweede als die op
de derde verdieping, waarvan de bewoners niet
thuis waren, brandde uit.
De brandweer was spoedig ter plaatse en wist
uitbreiding te voorkomen.
Enkele dagen geleden vermeldden wij. dat
bij een firma aan de Keizersgracht een partij
tje bont was gestolen. Nu de directie echter
balans heeft gemaakt, blijkt er door de dieven
voor een waarde van meer dan vierduizend
gulden te zijn medegenomen. De recherche van
't bureau Singel, die het het onderzoek naar
dezen diefstal belast is, heeft reeds succes ge
boekt door een man te arresteeren, zekeren F.
de J., wonende aan de Leliegracht. Het on
derzoek heeft uitgemaakt, dat hy een gedeelte
van het bont in zijn bezit heeft gehad. Ver
dacht van heling is hij voorloopig opgesloten,
Ook heeft de politie een deel van het gestolen
bont kunnen opsporen. Het is niet onwaar
schijnlijk, dat spoedig meerdere arrestaties in
deze zaak zullen volgen.
Door de recherche van het bureau Pieter
Aertszstraat is in de Beethovenstraat een ne
gentienjarig meisje aangehouden, dat er van
verdacht wordt partijtjes levensmiddelen en
lijfgoederen ten nadeele van de familie, waar
zij in betrekking was, te hebben gestolen
Proces-verbaal is tegen haar opgemaakt.
De G.G.D. heeft Zaterdagmiddag naar net
O.L. Vrouwe-Gasthuis vervoerd een veertien
jarigen jongen, die in de Jan Bemardusstraat
by het spelen tusschen een lorrie en rails be
kneld was geraakt. Hij bekwam een enkel
breuk.
In het Binnengasthuis is Zaterdagmiddag
een 4-jarig jongetje opgenomen, dat door een
auto was aangereden en een hersenschudding
had bekomen-
makenen zelf heeft ze moeite met slik
ken net of haar mond heelemaal vol is.
Na de plechtigheid zitten ze weer zwijgend
tegenover elkaar in 't rijtuig....
Na 'n poos vraagt moeder: „Heb je ook voor
vader gebeden?"
't Bruidje kniktmaar dan moet moeder
er heel vlug bij zijn met haar zakdoekzoo'n
witte jurkdaar moet je erg mee oppassen.
'n Jaar of drie later.
De moeder wordt voorzien van de laatste H.H.
Sacramenten
De vader staat er bij met 'n onverschillig
gezicht en laat alles aan de familie over.
De stervende wil hem iets vragenmaar
heeft er de kracht niet meer voorHaar ge
sluierde oogen gaan van de vader naar 't kind
die 't allebei wel zoowat begrijpen
Maar de vader keert zich omen verlaat
de kamer.
Als hij later z'n dochtertje in de gang tegen
komtdan schrikt ie evener is geen kleur
meer op haar gezichten 'n vraag van de
vader blijft onbeantwoord
Tijdens de uitvaart staat ie achteraan in de
kerk
Er komt 'n huishoudster, die „nergens aan
doet".
Liesje hoort nooit meer praten over godsdienst
of iets van dien aarden als 'n familielid zich
wil bemoeien met 't geestelijk welzijn van 't
kind, dan begint de vader te vloeken en te schel
den
Er komen „allerlei" tijdschriften in huis
en „allerlei" boeken en romannetjes.... Ook
Lies leest zemeer uit tijdverdrijf, want haar
gesprekken met vader zijn nooit prettig en be
palen zich meestal tot 't hoogst noodzakelijke..
de oogen van 't meisje zijn anders geworden
harde, koude oogen
Lies komt op 'n kantoor, waar zoo „van alles"
werkt en „van alles" wordt gepraatZe krijgt
op dat kantoor 'n vriendin, die haar 't leven
anders laat bekijkendie haar meeneemt
naar filmsen nacht-fuifjes, waar men „alles"
heel gewoon vindtwaar 't woord „deugd"
alleen wordt gebruikt om 'n spotgil uit te lokken.
Zoo gaat dat 'n jaar of zes
En de vader begint zich dan om bepaalde
dingen wat bezorgd te makenAls hij dat
laat merken, kijkt de dochter hem vreemd aan
en haar geverfde lippen krullen zich tot 'n ver
achtelijk lachje....
'n Tijd later wil hij strenger gaan optreden
maar deinst terug, als de dochter hem bedreigt
met de nagels van haar krom-gekrampte vingers.
En zoo maar weer zes a zeven lange jaren.
Vooral voor de vader erg en erg lang....
want z'n kind is niets, totaal niets voor 'm
geen minuut van de eindelooze dagen merkt hij
dat het zyn dochter is.... Van menschen, die
hem nauwelijks kennen, heeft hy meer harte
lijkheid en vriendschap
En wat het nog zwaarder maakthet
schuldbesef grijpt hem vasten laat hem niet
meer losEn 's nachts ziet hij zijn stervende
vrouwen die brekende oogenvan 't kind
naar hem gaan ze.... en van hem naar 't
kinden zoo telkens maar heen en weer
uren achtereen.
De vader wordt ernstig zieken moet be
diend wordenH« heeft er om gevraagd....
en t^e huishoudster ging naar de pastorie, om
't te zeggen
De dochter is toevallig thuisen weet zich
te forceeren tot 'n „beleefd meemaken" van de
plechtigheid
Ze staat op precies dezelfde plaats waar hij
toen stonden met die zelfde trek van on
verschilligheid op haar gezicht
Ze vangt na afloop 'n blik van hem op
met iets smeekends er in....
Ze draait zich om en verlaat de kamer
De vader herstelt langzaamIn de zes
weken van zyn ziekte is ze één keer bu zijn
bed geweestzoo'n minuutje of twee....
Op 'n Zondag komt ze als gewoonlijk tegen
elf uur benedenen ziet haar vader thuis ko
men.... met 'n kerkboekZe proesten
staat hem midden in z'n gezicht uit te lachen.
Op 'n middag deelt ze haar vader heel koel
tjes mede, dat ze in 't huweiyk zal treden met
'n man, die zich om haar heeft laten scheiden.
„Als je 'r niet vrijwillig in toestemt, dan wil
ik dat liever direct wetenwant dan moet
ik werk maken van 't kantongerecht...."
De vader antwoordt dat hij er niet in mag
toestemmen
Er vallen heftige woorden
En opeens staat de dochter met gebalde
vuisten voor hem.... en krijscht: „Huichelaar..
weet je 't nog? Weet je 't nogvan m'n aan-
neemsdag? Dat moeder huilde en jij vloekte
en spottedat ik met 'n brok in m'n keel
naar de kerk reedwaar wèl al die andere
vaders waren? Maanden.... jaren heb ik dat
brok nog gevoeld.... en toen 't ging slijten,
zooals alles slijtalles, versta je! toen
kwam die dag dat moeder stierf.... Zie je die
oogen nog van 'r? Zelf heb ik ze nog lang ge
zien.... akelig langmaar ook dat sleet
weerEn wat heb jy je bekommerd om de
rest van m'n levenmet je vuile boeken en
smerige plaatjes.... met je gemeene lach als
ik naar de kerk ging.... en je geraffineerde
trucjes om me er uit te houden.,., wat kan
'n kind van goed veertien jaar daar tegen doen?
Ik geef toe dat m'n leven kapot iszooals
jy dat nou noemt.... maar ik doe niks om 't
te veranderenal was 't alleen om de haat
tegen joutegen jou
Ze staat daar hijgendmet wilde oogen....
en de vader breekt onder haar verwyten....
en knielt.smeekt.huilt.Het antwoord
is 'n dreunende slag van de buitendeur.
Nu veertig jaar na dat eerste tafereel, is de
man 'n suffig, oud ventjedat maar in z'n
eigen loopt te praten
,,'t Is niks gedaan meer met 'm" zeggen de'
kennissen
Als ie wordt aangesproken, staren z'n oogen
de verta inen dan vraagt ie: „Hoehoe
lang zouzou de wereld nog bestaan? Nee,
needaar moet je niet mee lachenwant
't is ergik heb twee kleinkinderenik
heb ze nog nooit gezien.... en één ervan heeft
al verkeeringdat hóór je dan zoo van deze
of geneen als die gaat trouwen, dan komen
daar óók weer kinderenen zoo gaat dat
maar dooraltijd maar door.... 'n heel, heel
groot getal wordt datniet om te tellen....
Maar m'n vrouwdie heeft dat allemaal niet
zoo gewilden als die nou 'n streepje voor
heeft.... en.... en...."
En dan suft ie starend en schuifelend ver
der.... en probeert op z'n vingers te tellen....
G. N.
