Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | 5 december 1939 | pagina 4

VE

BEVHMVIJK

Minister Dijxhoorn verdedigt

zijn beleid

Zoekt gij betrouwbaar
Personeel? I

STAD

J

Plaats dan een „Omroeper" I
voor 90.000 gezinnen

ANTW00RDMEM0RIE AAN
DE TWEEDE KAMER

NICOLAAS

3I!U1!!!!ilI!IIUI!!I!nt!in!Htt!miftnfttnV!V(!fft!!!I!mflI!!lf!!fn!!Y!IIII!Ul!f!TIllI!!!!!II!!ll!II!Iim!II!!1!imni!!ini1iriS
2

DINSDAG 5 DECEMBER 1939

|!ii!iiiHi!iiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiii!iiiiitiiiiiiiiiii!i!iiiiiiiiiin!immimiiiiiinitiiumninnnnniiitiiiiiiii|

Haarlemsche Reddingsbrigade

Gevonden voorwerpen

HEEMSTEDE

Kunsttentoonstelling

St. Nicolaas bij „Vrij en Blij"

Verkeersongeval

OP HEETERDAAD BETRAPT

STOOMTREIL.ER „SILVAIN"

IJMUIDEN

St. Nicolaasfeest R.K. Volksbond

Bezoek van Prins Bernhard

Burgerlijke stand

350 kinderen ontvangen
schoolvoeding

Mijn aangespoeld

Breien voor de soldaten

Rijkspostspaarbank in November

LAATSTE NIEUWS

HAARLEMMERMEER

Meisje doodgeschoten

Onderofficier in arrest gesteld

Verhoogde theeprijzen

Gevolg van hoogere molestpremie

Het water valt

Burgerlijke Stand

De spionnage-affaire

De Hanze

DE SIBAJAK-BOOTTREIN
IN ITALIË

UIT HET HAAGSCHE
BAKKERSBEDRIJF

Grens- en kustbeveiliging

Luchtverdediging en
-bescherming

Kamerleden in militairen
dienst

De geest bij de weermacht

Zuinigheid wordt betracht

Zakenverloven

T oelagen

Legering

O.

en

O.

Drama te Rotterdam

Het echtpaar verkeerde in
financieele moeilijkheden

A

ËjiiiiiiiiiiiimiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiitmiiiiiiiiiHimiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiimiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiMiiiiimiiiiiiiimiiiiraiiiin

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

HïiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimitiimiiiMitn^

Zaterdag 16 December houdt de Haarlemsche
Reddingsbrigade haar jaarlijkschen kienavond
in hotel „Royal" aan het Stationsplein.

Inlichtingen aan het Bureau van Po'itie,
Smedestraat, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur.

Badpak en handdoek, Bureau van Poiitie.
Sme estraat; beursje m. i., Stclte, Spaarneog-
straat 3; ceintuur. Bernard, Wijde Geldelooze-
pad 12rood; kinderdasje, De Vries. Hofdijkstr. 27;
etui met twee vu pennen en een potlood, Ak
kerman. Meidoornstraat 22; bankbiljet, Binsen.
Eilderdijkstraat 29; een paar heerenhandschoe
nen. Tprhorst, Gen. Boihastr. 76; bruine hee-
renhoed. Jansen, Zaanenstraat 65; rijwielhand-
beschermer, Bureau van Prlitie. Smet estraat;
wilden dameshorloge. Manth, Aelbertsbergstr.
107; nikkelen damespolshorloge. Terwoord, Lange
Molenstraat 6rood; kinderhandschcen. Leudens.
Spaarhcvenstraat 4: handschoen. Bouwman,
Gen. Cronjéstraat 85rood; kinderhorloge, Van
Wijk, Amsterdamstraat 3AA; R. K. kruis. Stel-
brink, Scheepersstraat 62; regenkapje, Berke
laar. Meeuwenstraat 25; muts, Pos, Jan Steen-
staar 41; oorbel met steen. Bureau van Politie,
Smedestraat een paar regenpijpen, Kuyer. Ar-
nol ystraat 19; portemcnnaie m. i-, Schultz,
Rijksstraatweg 45: pakje met papier, Akkerman,
Reyer Anslostr. 59; portemcnnaie m. i., Schaaf.
F senplein 32; damesportemonnaie m. i., Van
Zanten. Nassaustraat 9; portemonnaie, Bink.
Harmenjansstr. 2; pakje met choc, letters, Si
mons, Haitsma. Mulierstr. 17; portemonnaie m.i.
v. d. Linden. Genestetstraat 31; idem. Van Dam,
Bakkerstraat 4; kinderportemonnaie, Harre,
Kruistochtstraat 62; rijwielplaatje, Schaap.
Steenbokstraat 32; idem. Buyse. Raamsingel 32
road; idem. Bottelier, De Clercqstraat 174; re
genpijpen. v. d. Aar, Vosmaerstraat 44; rijwiel-
plaatje, Bcsma, Rijksstraatweg 543; heerernij-
wiel, Draaksma, concierge H.B.S. Raaks; schaar
tje, Saugé. Kloosterstraat 79; bos sleutels, Van
Soest. Bisschop Ottostraat 11; s'eutel, v. Dam,
Bakkerstraat 4; tasch met papieren, Renkema,
Cheribonstr. 4: idem. met badpakken enz., Mosk,
Rustenburgerlaan 61; idem met overjas, Peute,
Korte Houtstraat 11; damestaschje m i„ D»
Vries. Soerabajastraat 26: een paar kinderwanr-
jes. Oling, Zomerkace 135; zakje met brood en
kruikje drinken, v. d. Heuvel, Amsterdamscne-
vaart 76rood; zakdoek, v. Dam. Bkkerstraat 4

Badhuis In het Badhuis aan de Potslaar.
werden in de week van 27 Nov. tot en met 2
Dec. genomen 427 douchebaden en 21 kuipbaden
Aan 51 kinderen werd een gratis schoolbac
verstrekt op Woensdagmiddag van 2 tot 4 uur
Van de gelegenheid tot kosteloos baden op
Woensdagavond tusschen 5 en 8 uur werd door
99 volwassenen gebruik gemaakt

Ook de laatste dag der tentoonstelling van
Huize Meerzicht mocht zich in een groote oe-
langstelling der zijde van het publiek verheu
gen. De tentoonstellingszaal, die ondergebracht
was in de Clara Fey school, bevatte een uitge
breide collectie kunst-nijverheid voorwerpen, die
deze wees- en voogdijkinderen in hun ontspan-
ningstijd vervaardigd hadden. Ook voor de
Eerw. Zusters van het Arme Kind Jezus, onder
wier leiding deze meisjes staan, moet het een
groote voldoening zijn, dat deze kinderen het
ook op dit gebied een hoog peil bereikt heb
ben. Vooral de zeer kunstige bewerking van
leeren luxe- en gebruiksvoorwerpen vielen op
door de keurige afwerking en moderne dessins.
Ook de groote collectie kunstvoorwerpen, ge
zaagd uit donacona, een soort celotex, dwong
veler bewondering af.

Voorts bevatte deze tentoonstelling een bij
zondere collectie religieuze wasvoorwerpen, af
komstig uit het atelier van het Moederhuis
„Loreto" te Simpelveld, welke vervaardigd zijn
door Duitsche Zusters, die daar tijdelijk onder
dak gevonden hebben. Deze bijzondere soort
was; die een hooge temperatuur kan verdragen
en waarvan de kleuren niet verbleeken, is een
vakgeheim" van deze Zusters. De gelaatsuit
drukking en afwerking der wassen Kerstkindjes,
welke artikelen alle tot Kerstmis nog te koop
zijn, getuigen dat deze voorwerpen gewrocht zijn
door handen van een kunstenares.

Ruim 650 kinderen, leden van de R. K. Speel-
tuinvereeniging ..Vrij en Blij" hebben Zaterdag
middag volop genoten van het jaarlijksch St.
Nicolaasfeest. In beide voorstellingen trad de
gooche'aar Berceline op en wist de kleuters
met zijn goocheltoeren en poppenkast aange
name uurtjes te bezorgen.

Tijdens de pauze kwam voor de jeugd het
grootste moment, n.l. het bezoek van Sint Ni
colaas, die den kinderen allen een presentje
gaf.

teressante filmpjes, waarvoor hij een dankbaar

applaus in ontvangst mocht nemen.

De voorzitter sprak een woord van dank aan
allen die tot het welslagen van dit groote feest
hadden medegewerkt, in het bijzonder de groo
te medewerking van de comité-leden. Ook ka
pelaan Stet sprak als adviseur een hartelijk
woord tot Sint en de kinderen.

Ook Sint sprak zijn warme erkentelijkheid
uit voor de gulle ontvangst die hem hier ten
cleel gevallen was en beloonde de vele belange-
tooze werkzaamheden van den voorzitter, door
hem een groote volksbondmedaille met ketting
om den hals te leggen.

Nadat de jeugd den grijzen Bisschop 'n hand
mocht geven, ontvingen zij uit zijn gulle hand
allen een presentje.

Een wielrijder uit IJmuiden-O. is op den
Nieuwen Schulpweg te Ve'sen op het rijwielpad
tegen een stilstaanden auto gereden, die alcaar
trachtte te keeren en door de plaatselijke en-
bekendheid en de duisternis verkeerd was ge
reden. De wielrijder k'aagde over inwenige pij
nen en werd naar het Rooc'e Kruis Ziekenhuis
overgebracht.

In de Emmastraat te IJmuiden-Oost is een
39-jarige inwoner uil deze gemeente op heeter-
daad betrapt toen hij zich via een verniel: e ruit
+oegang tot de school had verschaft.

Hij was in het bezit van diverse inbrekers-
oerktuigen. De dader is naar het hoofdbureau
van politie overgebracht en a'daar in arrest
gesteld.

De stoomtreiler „Siivain" IJm 113, van de
reederij S. I. Groen, schipper W. den Heyer,
vormt ender de visschersbe' olking het gesprek
van een dag. Deze treiler is vandaag reeds 17
dagen op zee, hetgeen voor een treiler abnor
maal lang is. De traw er „Knikker", die gisteren
aan den afslag was. rapporteerde dat zij Vrijdag
jj. nog in radiografische verbinding had ge
staan met de „Siivain".

De R. K. Volksbond, kring Ijmuiden, hield
in het Patronaatsgebouw zijn jaarlijksch St.
Nicolaasfeest.

Nadat Sint met vlaggen en zang was inge
haald, werd hij door den voorzitter, den heer
P. de Jong. verwelkomd en waarbij deze te
vens kapelaan Stet als den nieuwen adviseur
begroette.

Het woord was hierna aan een filmoperateur,
den heer J. N. Osendarp. die belangeloos zijn
medewerking verleende, om de talrijke kinde
ren te verrassen met een serie geestige en in-

Naar wij vernemen, zal Prins Bernhard mor
een een bezoek brengen aan IJmuiden. Hier zal
hij o.m. een bezoek brengen aan de Van Leer's
Walsbedrijven N.V. De Prins wordt te circa tien
uur aldaar verwacht en zal in den namiddag
eerst vertrekken

Geboren H. C. TiemeijerGeerlings, z.; Th.
.7 BuissinkKroon, z.; G. StamZwart, z.; M.
ZwaaijDam, z.; J. v. d. SchansDe Jóng, z.;
M. A. DiemeerKroon, d.; M. RosDe Heer,
d.; F. W. StrumpfKoch, z.

Overleden: J. Oudhuizen, 56 j., echtgen. v
J Smits, Leeuweriklaan 30, IJmuiden.

Gehuwd: R. Dekker en W. J. C. Sloof; A.
Zwart en M. Corjup; P. Hamers en J. C. P.
Kok; A. A. v. Munster en W. M. v. Dijk; W.
Hofman en N. v. Thiel; P. C. Wijdekop en A.
Brouwer; D. Wilgenhof en W. E. Glas; H.
Gravemaker en E. G. Tol; F. J. F. v. d. Plas en
H. M. Groeneveld; C. Zeilmaker en G. G. v.
Zoelen; J. F. v. Duffelen en J. H. M. Metze-
laar; J. Volmülder en R. Monnier.

Ondertrouwd: J. H. Demmers en R. Kup;
G. A. Tervoert en C. van Egmond; N. Piene-
men en E. Boon; J. Wick en M. de Vos; N. G.
van Domselaar en G. Kasimier; J. Verhagen
en G. van de Ree; J. M. Bruineberg en M. M.
Meijer; M. J. Slaats en J. van Beilen.

jWB1»

De milde giften, welke het comité voor de
schoolvoeding bereikten, hebben tot het mooie
resultaat geleid, dat thans aan plm. 350 kin
deren, n.l. 298 in Beverwijk en ongeveer 50 in
Wijk aan Zee, drie maal per week een war
men maaltijd kan worden verstrekt.

Gistermorgen is aan het strand onder Wijk
aan Zee een mijn aangespoeld.

Eenigen tijd later bewees een donderenden
knal. dat het monster tot explosie was ge
bracht.

De toegang tot het strand is verboden, op last
van de militaire autoriteiten.

Neg steeds ondervindt het comité, hetwelk
zich voor bovengenoemd doel heeft gevormd,
hartelijke medewerking.

Giften komen langzaam, maar bij voortduring
binnen en er wcrat nog steeds gebreid en
zachtjes aan verzamelt zich weer een mooie
co lectie breiwerk, waarmee vele soldaten in
onze omgeving gelukkig kunnen worden ge
maakt.

Het comité stelt het vanzelfsprekend zeer
cp prijs, dat de Commandant in de Stelling
IJmuiden zich bereid heeft verklaard de goede
ren naar billijkheid onder de jongens in onze
buurt te doen verdeelen.

Voorts verzoekt het comité allen, die nog
soldatenbreiwerk onder handen hebben, het
met spoed te willen beëindigen.

Het koude jaargetijde is aangebroken en
daarmee is de behoefte aan warme kleeding-
stukken groot.

Het comité houdt zich steeds aanbevolen
voor dikke wiilen sokken, pullcvers in gedek
te kleuren, wanten en handschoenen in grijs
groene en donkerblauwe kleur, alsmede blauwe
bivakmutsen.

lederen Dcnderdagmorgen van 10 tot 12 uur
houdt het comité zitting Vondellaan 61 Be
verwijk.

houden van de R. K. Middenstandsvereeniging
De Hanze. Als spreker zal optreden de heer v.
d. Brule uit Rotterdam.

Aan het postkantoor Beverwijk en het daar
onder behoorende ambtsgebied werd gedurende
de maand November ingelegd 57.829,33 en te
rugbetaald 55.566.06.

Het laatste door dat kantoor uitgegeven boek
je draagt het nummer 21448.

Ernstig ongeval Zondagavond omstreeks
zeven uur had op den spoorwegoverweg in den
rijksweg AmsterdamDen Haag een ongeluk
plaats, waarbij de heer P. S. uit Vlaardingen
Ambacht ernstig werd gewénd.

De heer A. v. d. G. uit Vlaardingen Ambacht
reed op zijn motorrijwiel met den heer P. 8
op de duo den oprit van den Kruisweg naar
den rijksweg op in de richting Amsterdam. Dooi' j
onbekende oorzaak geraakte de duopassagier of;
den spoorwegoverweg het evenwicht kwijt, greep
den bestuurder nog bij de schouders, doch
klapte toen tegen den grond, waar hij gewond
bleef liggen. De bestuurder geraakte door deze
manoeuvre de macht over het stuur kwijt
doch remde nog uit alle macht, waardoor hij
binnen korten afstand tot staan kwam.

Een passeerend automobilist waarschuwde
Dr. Bult uit Hoofddorp. Deze verbond den ge
wonde en gelastte overbrenging per gemeen
telijken ziekenauto naar het ziekenhuis St. Jo
annes de Deo te Haarlem.

De motorrijder was geheel van streek en wist
ons slechts te vertellen, dat S. hem bij de
schouders greep, waarop hij onmiddellijk rem
de. S. bleek met het hoofd op den grond te
zijn gekomen en bloedde uit een der ooren.

De motor is door de politie in beslag geno
men

(Berichten opgenomen in een
deel van onze vorige oplaag)

Zondagavond is te Bergentheim in de ge
meente Ambt-Hardenberg een ernstig ongeluk
gebeurd, waarbij de 18-jarige dochter van den
heer H. J. Bent, hoofd der Ned. Herv. school al
daar, het leven heeft verloren.

De onderofficier-capitulant Van E. had zijn
dienstpistool op een tafeltje gedeponeerd. Mej.
Bent sprak met Van E. over dat pistool, waar
na hij het vuurwapen in zijn hand nam en het
aan het meisje vertoonde. Plotseling ging het
pistool af en de kogel trof het meisje in de
halsstreek. Een slagader werd getroffen en mej.
B. zakte bloedend ineen. Direct werd dokter H.
J. Post gewaarschuwd, doch kort na diens komst
overleed het meisje.

Het lijk is voor sectie-onderzoek vervoerd naar
liet ziekenhuis te Hardenberg, terwijl de zaak,
na eerste onderzoek door de gemeentepolitie,
voor verdere behandeling in handen is gesteld
van de militaire autoriteiten.

Onderofficier Van E. is gearresteerd en naar
de marechausseekazerne te Hardenberg vervoerd.

Blijkens een mededeeling van de Vereeniging
van Thee-importeurs zijn de prijzen voor de
aanstaande toewijzing van circa 15.500 kisten
thee te Amsterdam ingevolge met de regeering
gepleegd overleg vastgesteld op basis der laat
ste Batavia-noteeringen, plus kosten.

Deze laatste zijn uiteraard hooger, onder meer
als gevolg van de hoogere molestpremie. In ver
band daarmede werden, met toestemming der
regeering de détailprijzen voor thee met ingang
van heden verhoogd met twee cent per ons.

Maandagmiddag werd voor 't eerst in deze hoog
water-periode tien centimeter val geconsta
teerd van de Waal. De stand is thans 12.71 M.

Ondertrouwd: Nic. van Egmond en A. Assen
delft; D. Boom en C. Schipper; K. Oldenziel en
J C. Kabel.

Getrouwd: L. A. Kuijer en M. S. de Boer.

Geboren: J. van GellekomBotter, d.; A.
Boogaardde Beer, z.; A. M. DoesburgVoor
hout, z.; J. J. TimmerDe Boer, z.; C. de
RuiterDekker z.; c. Duiker—v. Tunen, z.; G.
de VilderBoshoff z: P. v. d. HamMinneboo,
z.; M. BeentjesFatels, d.

Overleden: A. van Eek, 87 j., Zeestraat 57;
W. L. Boontjes, 42 j. echtgenoote van L. Gra-
pendaal, Wijkermeerweg 13; A. van Tuijl, 58 j.,
wed. van H. van Galen Kanaalweg 1; A. Smit.
88 j., echtgenoot van M. Hilbers, Galgenweg 36;
D. M. van Dam, 57 j. echtgen. van C. G. Riet
kerk. Reguliersstraat 12; J. Wegman, 13 j., (Rel-
weg 51 overleden) woont te Haarlem.

Naar wij vernemen, zullen mr. E. G. S.
Bourlier en mr. F. C. Staehle optreden als
raadslieden van het echtpaar Van H. en mr.
B., die op vermoeden van spionnage verle
den week zijn gearresteerd.

Heden zal in de raadkamer van de Haag-
sche rechtbank een beslissing worden geno
men over de vordering van den officier van
Justitie, om de gevangenhouding der ver
dachten te bevelen.

Maandag 11 December a.s. wordt in het K.S.A.-
gebouw een groote propagandavergadering ge-

Onder groote belangstelling is Zondagmor
gen 7 uur de extra-trein van LissoneLinde
man met 200 passagiers voor Ned.-Indië via
NijmegenKeulenMuenchen naar Napels in
aansluiting op het ms. „Sabajak" van de N.V.
Rotterdamsche Lloyd vertrokken. Het is sinds
het uitbreken van den oorlog de eerste trein,
welke weer aansluiting zal geven op een ui;
de Middellandse!)e Zee-haven vertrekkend mail
schip naar onze Oost.

Zonder eenig bagage-onderzoek heeft de
trein op tijd en vlot alle grenzen gepasseerd
Vanmorgen 7 uur werd Trento in Italië be
reikt.

Daar het m.s. „Sibajak" eenige vertraging
heeft ondervonden, blijft het groote gezelschap
eenige dagen te Rome, waar excursies zullen
worden ondernomen.

In het departement van Sociale Zaken is
onder leiding van den rijksbemiddelaar in het
derde district prof. mr. A. C. Josephus Jitta,
weder een bespreking gehouden met partijen,
betrokken bij het dreigend conflict in het
Haagsche bakkersbedrijf.

Aan het einde van deze besprekingen heeft
de rijksbemiddelaar aan partijen een nieuw
voorstel gedaan, luidende als volgt:

„De collectieve arbeidsovereenkomst wordt
verlengd met dien verstande, dat het loon van
de arbeiders in geregeld en dienst met 1.
per week wordt verhoogd, terwijl het loon van
de overige arbeiders naar evenredigheid wordt
verhoogd met een minimum van 0.50.

Een en ander zal gelden tot Maart 1940, op
welk tijdstip de zaak opnieuw zal worden be
keken,"

Blijkens de memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer sluit
de minister zich gaarne aan bij de
in het voorloopig verslag tot uit
drukking gebrachte, bij ons volk
levende waardeering voor de per
soonlijke offers, gebracht door hen,
die voor de handhaving van onze on
zijdigheid uit arbeid en gezin zijn
weggeroepen, terwijl hij ook met
deernis denkt aan de nabestaanden
van de mannen, die in dienst van
het vaderland het leven lieten.

Tegen onverantwoordelijk geschrijf van of
ficieren in militaire tijdschriften zal ongetwij
feld worden opgetreden.

Er wordt geen bezwaar in gezien, dat officieren
zoodra zij den actieven dienst hebben verlaten,
critiek uitoefenen op het defensiebeleid, mits
zij althans daarbij blijk geven het door hen be
handelde onderwerp te beheerschen en in staat
te zijn opbouwende critiek te leveren.

De minister is van meening, dat militairen zich
bij critische beschouwingen over het regeerings-
beleid de noodige beperking hebben op te leggen.

De minister doet wat in zijn vermogen is om
de uitrusting en de opleiding van de weer
macht te verbeteren.

Invoering op dit tijdstip van algemeenen
dienstplicht in dien zin, dat allen, die daar
voor geschikt zijn en vroeger niet gediend heb
ben, een korte opleiding ontvangen, is eendeeïs
niet uitvoerbaar, omdat het naartoe benoodigde
kader vanzelfsprekend niet beschikbaar is en
de daartoe benoodigde wapenen, kleeding- en
uitrustingstukken uiteraard niet voorhanden,
zijn en anderdeels niet gewenscht, omdat een
korte opleiding van ongeoefenden tot teleur
stelling moet leiden.

De mogelijkheid van aflossing van de grens-
en kustbeveiligingstroepen is reeds in onder
zoek. Overigens wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat deze troepen in de afgeloopen zo
mermaanden toen de omstandigheden zulks
gedoogden meer geconcentreerd gelegerd zijn
geworden.

Aan het in staat van verdediging bren
gen van het grondgebied des Rijks wordt
bfj voortduring met kracht gearbeid. In dit
opzicht zijn reeds zeer gunstige resultaten
bereikt.

Het afbouwen van de nieuwe brug over den
Ouden Rijn bij Aerdt is op last van de militaire
autoriteiten voorloopig gestaakt omdat in
geval Nederland in een gewapend conflict
mocht geraken de verbinding, welke deze
brug tot stand brengt, zal moeten worden ver
broken. Hoewel de minister niet blind is voor
de hierdoor ontstane bezwaren, meent hij, dat
deze noodgedrongen voorhands zullen moeten
worden aanvaard.

De minister zou het betreuren, indien de ge
deeltelijke onderwaterzetting van een onzer
versterkte liniën groote onrust zou hebben ver
wekt. De regeering is uiteraard niet voorne-
nemens met betrekking tot de onderwaterzet
tingen verder te gaan dan strikt noodzakelijk
is. Haar voornemen in dit opzicht dienen ge
heim te blijven. Mocht onverhoopt de noodza
kelijkheid zich voordoen tot verder inundeeren
over te gaan, dan zullen de bewoners der te
inundeeren gebieden zoo spoedig mogelijk wor
den gewaarschuwd.

Omtrent de aan de geëvacueerde bevolking
door den minister van Defensie toe te kennen
schadeloosstelling wordt een met redenen
omkleed rapport uitgebracht door een taxatie
commissie. Het begrooten van de geleden en
nog te lijden schade (bedrijfsschade en kapi-
taalschade) vormt uiteraard een zeer omvang
rijken en tijdroovenden arbeid, welke nog niet
geheel gereed is; bovendien kan een gedeelte
van de schade n.l. de kapitaalschade
eerst worden vastgesteld nadat de geïnundeer
de gebieden wederom in den oorspronkelijken
waterstaatkundigen toestand zijn gebracht. Uit
dien hoofde is het niet mogelijk aan de be
langhebbenden terstond het volle bedrag der
schadeloosstelling uit te betalen. De wet staat
echter toe, dat de hoogste militaire autoriteit
ter plaatse een voorschot op de schadeloos
stelling doet verstrekken. In afwachting van
het gereedkomen van het rapport der taxatie
commissie en vooruitloopende op het hierdoor
bedoelde voorschot, is aan de betrokkenen een
wekelijksche uitkeering toegekend.

De vraag of ons land wel over voldoende
vliegtuigen en luchtdoelgeschut beschikt, is
moeilijk te beantwoorden. Hoe meer van
deze strijdmiddelen aanwezig zijn des te
beter. De regeering dient echter met de
bewapening niet verder te gaan dan op re
delijke gronden noodzakelijk moet worden
geacht. De sterkte van de ontworpen lucht
vloot komt haar wanneer verouderde
toestellen door noderne zijn vervangen
voorshands voldoende voor. Daarentegen
achtte zij het noodig de luchtdoelbestrii-
dingsmiddelen op korten termijn uit te
breiden. Ten aanzien van de vervanging
van verouderde vliegtuigen en de aanschaf
fing van luchtdoelbestrijdingsmiddelen
waartoe bereids is overgegaan zullen
binnenkort bij suppletoire begrooting de
nooodigs gelden worden aangevraagd.

In feite is geen sprake van eqn verminde
ring van de aangevraagde gelden voor vlieg
tuigen en gesehut, doch van een vermeerde
ring. ten einde in een sneller tempo het vast
gestelde programma te kunnen voltooien.

Aan de opleiding van vliegers wordt de ver-
eischte aandacht gewijd- de resultaten zijn be
vredigend.

In het algemeen wordt het benoodigde mate
rieel uit het binnenland betrokken, tenzij bijzon
dere omstandigheden het noodzakelijk maken
de bestelling in het buitenland te plaatsen.

Gaarne doet de minister de toezegging, dat
de voor defensie benoodigde goederen zoo

veel mogelijk bij de Nederlandsche industrie
zullen worden aangekocht.

Uiteraard moet daarbij een beperking ge
maakt worden ten aanzien van grondstoffen,
die niet in Nederland voorkomen of geprodu
ceerd worden.

Worden de grondstoffen buiten beschouwing
gelaten, dan kan worden aangenomen, dat be
halve de incidenteele aanschaffingen, de bestel
lingen bij de Nederlandsche industrie worden
ondergebracht. In geldswaarde uitgedrukt, zal
het circa 60 pCt. van de totale waarde zijn.

De minister stelt zich op het standpunt,
dat bü de benoeming van vaste en tijdelijke
geestelijke verzorgers voor de militairen voor
zooveel mogelijk recht behoort te worden
gedaan aan de onderscheidene stroomingen
in de godsdienstige opvattingen.

De minister schaart zich aan de zijde van die
leden, die van meening zijn, dat het 4de lid
van art. 99 van de Grondwet niet de mogelijk
heid open laat, dat de leden van de Staten-
Generaal militairen dienst verrichten.

Er is naar zijn meening "maar één oplossing,
n.l. deze, dat de reserve-officieren-kamerlid,
die werkelijken dienst zouden willen verrich
ten, indien de nood aan den man komt, bedan
ken als Kamerlid.

Met bet oog op de ten behoeve van de
grensbewaking te verrichten diensten is een
uitbreiding van het wapen der Koninklijke
Marechaussee noodzakelijk. Het hierover
noodige overleg tusschen de departementen
van Justitie en Defensie bevindt zich in een
vergevorderd stadium.

De minister deelt de in het voorloopig ver
slag tot uiting gebrachte waardeering voor den
goeden geest, welke leger en vloot bezielt en hij
vernam met voldoening het oordeel der leden,
dat niet in de laatste plaats de dank daarvoor
toekomt aan de verstandige leiding, welke van
het meerendeel der officieren en onderofficie
ren. uitgaat.

Zooals destijds bij de behandeling van bet
wetsontwerp tot wijziging van de Dienstplicht
wet, waarbij de duur der eerste oefening voor
de onberedenen op 11 maanden werd gebracht
en het contingent tot 32.000 man werd ver
hoogd, is uiteengezet, zou de wederopbouw van
de landmacht, zoowel voor wat betreft de aan
schaffing van het ontbrekende materieel als
voor wat betreft de personeelsvoorziening, zich
over 5 jaar uitstrekken. Hoewel, naarmate de
spanning in Europa toenam, er naar gestreefd
is, dit tijdperk zooveel mogelijk te bekorten,
was bij het op voet van oorlog brengen van de
landmacht het opgestelde programma, noch ten
aanzien van het materieel, noch ten aanzien
van het personeel, geheel tot uitvoering ge
komen.

Aangezien uiteraard de beschikbare wapenen
in de eerste plaats voor het strijdend gedeelte
van de weermacht moesten worden bestemd,
heeft de verstrekking van wapenen aan de de
pots aanvankelijk inderdaad eenige moeilijk
heden gebaard. Inmiddels is hierin grootendeels
voorzien, terwijl naarmate de aflevering van
wapenen en verder materieel vordert, de toe
stand steeds verbetert. Het aantal instructeurs
is over het algemeen voldoende.

Voor het regelmatig oefenen in grooter ver
band is het tijdstip nog niet gekomen. De be
schikbare tijd dient thans in de eerste plaats
te worden besteed aan het verbeteren van de
tucht en het opvoeren van de geoefendheid
van den enkelen man en die van de kleine
eenheden, alsmede, en dit niet in de laatste
plaats, aan het in staat van verdediging bren
gen van het grondgebied.

De minister onderschrijft zonder voorbehoud
de noodzakelijkheid van het betrachten van
uiterste zuinigheid.

Indien hem gevallen van onoordeelkundig dan
wei verkwistend gebruik van 's lands gelden
ter oore komen, grijpt hij terstond in.

Op verschillende wijzen wordt toezicht uit
geoefend op de uitgaven, welke voor leger en
vloot worden gedaan.

In de eerste plaats moet de opperbevelheb
ber van Land- en Zeemacht voor alle uitgaven
een bedrag van 50.000,te boven gaande,
vooraf de machtiging van den minister van
Defensie vragen, terwijl de aanschaffende
autoriteiten geen aanschaffingen mogen doen.
alvorens daartoe credieten door het departe
ment van Defensie zijn geopend.

Hiernaast zijn verschillende instanties werk
zaam, die nauwlettend toezien op een zoo zui
nig mogelijk beheer van de gelden voor de de
fensie, n.L: le. de controleurs der militaire ad
ministratie; 2e. de Algemeene Rekenkamer,
beide door middel van plaatselijke controle.

Aangezien het gebouw, waarin in vredestijd
het hoofdbureau van den generalen staf, het
hoofdkwartier van het veldleger en het hoofd
kwartier van de vesting Holland zijn gevestigd,
veel en veel te klein is om daarin het alge
meen hoofdkwartier en het gemobiliseerde
hoofdkwartier van het veldleger en van de ves
ting Holland onder dak te brengen, is het
hoofdkwartier van het veldleger alvorens het
naar elders werd verplaatst vier dagen ge
vestigd geweest in hotel De Witte Brug.

Om gelijke redenen is de directie van den
étappen- en verkeersdienst een onderdeel
van het algemeen hoofdkwartier en in totaal
tellende 168 officieren gevestigd in hocei
Paulez, alwaar deze directie nog vertoeft. Den
minister is de verzekering gegeven, dat het
thans nog niet mogelijk is genoemd hotel vrii
te maken zonder daarbij het goed function-
neeren van den dienst in de waagschaal te
stellen.

De in het voorloopig verslag tot uitdrukking
gebrachte klachten nopens het misbruik var
motormaterieel, moet de minister tot zijn leed
wezen onderschrijven. Deze aangelegenheid
heeft zijn voortdurende aandacht.

De meening, als zouden te veel auto's en
paarden gevorderd zijn, berust op een misvat
ting.

Indien barakkenbouw voordeeliger voor het
Rijk wordt geacht, wordt daartoe overgegaan
De minister kan geen toezegging doen. het
oproepen van buitengewone dienstplichtigen
wat niet anders is dan het gebruik maken van
i een door den wetgever geschapen bevoegdheid

NUTTIGE CADEAUX ZIJN:

Een nieuw Holl. Rijwiel ƒ30; Regen
pijpen 99; Handkappen 49; Hand
schoenen 99; Stuurtas m. rits ƒ1.25;
Jasbesch. 25; Dynamo 2.90; Philips
Achterl. 49; Nieuw Voorwiel ƒ1.30;
Remnaafwiel ƒ3.50; Buitenband 79;
Binnenband 45; Frame 9.90; Pomp
je 19; Zadel ƒ1.15; Dek 19; Kast 59;
Ketting 49. Dat zijn geschenken!

Verder lichtlampenpeer kogel,
gas, kaars, naai, spaar, zwart, 45 ct..
Lichtstop 3Snoer 5Autopeds 7.90

Theo Rozenheek Schagchelstr. 6-10 u.

en onder welke dienstplichtigen uiteraard
vrijgestelden wegens broederdienst zitten, te vo
ren aan het oordeel van de Kamer te zullen
onderwerpen. Intusschen is hij gaarne bereid
met de Kamer van gedachten te wisselen ove*
de wenschen welke te dezer zake mochten wor
den gekoesterd.

Sedert het in werking treden der betreffende
regeling is reeds een groot aantal dienstplichti
gen in het genot van zakenverlof gesteld.

Bjj de beoordeeïing van de noodzakelijkheid
van het te verstrekken verlof wordt nauwlettend
rekening .gehouden met de belangen van het
bedrijfsleven.

Aan de belangen van kleine zelfstandigen en
van landbouwers wordt bijzondere aandacht be
steed.

Mocht de internationale politieke toestand
daartoe op een gegeven oogenblik aanleiding
geven, dan zal de minister niet schromen de
zakenverloven terstond in te trekken.

De minister zal doen nagaan, in hoeverre op
de toelagen, inkwartieringsgelden en vergoeding
van levensmiddelen der officieren en onderoffi
cieren kan worden bespaard.

Ook naar het oordeel van den minister is het
op zedelijke en paedagogische gronden zeer ge
wenscht gedurende de mobilisatie de instand
houding van het gezinsleven zooveel mogelijk te
bevorderen. Daarom bestaat bij hem tenzij in
bepaalde gevallen het dienstbelang zich daar
tegen uitdrukkelijk zou verzetten, bijv. bij verblijf
in kleine kantonnementen geen bezwaar om
aan gehuwde militairen, die buiten hun woon
plaats dienen, te vergunnen hun gezin naar het
kantonnement te laten overkomen.

Daar de betrokenen zich in dat geval als re
gel eveneens voor extra-onkosten (aanhouden
van de woning in de standplaats, pensionkos
ten voor 't gezin in 't kantonnement) geplaatst
zien, bestaat er aanleiding om hen in 't genot
van een toelage te laten.

Nader zal overwogen worden in hoeverre- in
voorkomende gevalle tot vermindering der
mobilisatie-toelage kan worden overgegaan

Bij ontvangst van het voorloopig verslag
was' bij het departement van Defensie reeds
in verren staat van voorbereiding een ont
werp van wet tot wijziging en aanvulling
der militaire pensioenregelingen, waarin
onder meer regelen worden voorgesteld tot
beperking van cumulatie van pensioen en
militaire inkomsten van al dan niet reser-
veplichtige gepensionneerde militairen, die
thans weer actief dienst doen. Dit wets
ontwerp zal binnenkort aanhangig worden
gemaakt.

In de eerste weken van de mobilisatie leefde
-.et leger in den letterlijken zin des woords te
velde. Dat onder die omstandigheden kwartie
ren te wenschen overlieten, geen stroozakzen
werden verstrekt, privaten onhygiënisch en
waschgelegenheden primitief waren, behceft
toch waarlijk geen verwondering te wekken.

Eerst toen de spanning verminderde en geen
onmiddellijk gevaar bleek te dreigen, was het
mogelijk en geoorloofd verschillende maatrege
len te nemen zooals de verstrekking van
stroozakken en van meer dan één deken om
de legering geriefelijker te maken.

Thans wordt in zeer ruime mate overgegaan
tot barakkenbouw, ten einde in elke gemeente
ten minste de helft van de scholen te kunnen
ontruimen alsmede de stallen, teneinde deze
weder beschikbaar te kunnen stellen aan de
boeren ten behoeve van hun vee.

Zoodra de capaciteit van de kleedingaan-
maak zulks toelaat, ligt het in het voornemen
van den minister tot de verstrekking van 2
uniformer, te doen overgaan.

De minister heeft besloten om. in afwachting
van den uiteindelijken uitslag van de in gang
zijnde proefuniform opdracht te geven tot het
op ruime schaal doen aanmaken en verstrek
ken van de in beproeving zijnde uniformen

De vraag of de ontwikkeling en ontspanning
van militairen een militaire aangelegenheid
moet zijn. beantwoordt de minister zonder
voorbehoud bevestigend. De militaire overheid
moet ook in dit opzicht de teugels in handen
houden, teneinde te voorkomen, dat verdeeld
heid naar diverse richtingen ontstaat in stede
van samenwerking en eenheid.

Militairen bij wie afwijkingen worden ge
vonden welke duiden op tuberculose, worden
ter ongeschiktverklaring voorgedragen, terwijl
zij, bij wie die afwijkingen niet zoo duidelijk
zijn, ter nadere beoordeeling worden gezonden
naar het militair hospitaal te Utrecht.

Nader vernemen wij, dat het drama, dat rich
Maandagmiddag in een woning aan de Voor
schoterlaan te Rotterdam heeft afgespeeld,
niet uit ruzie is ontsproten. De oorzaak van het
gebeurde moet worden gezocht in financieele
moeilijkheden. In verband hiermede had net
echtpaar besloten samen uit het leven te gaan.

-pOV