ST.WILIIBRORDUS
Nederlandsch vrachtschip
getorpedeerd
Een schrijven van
den H. Vader
De
Finsche weerstandslinie
doorbroken?
MIJNHARDT'S
Van de 68 opvarenden is een sloep met
34 personen opgepikt
Vrachtauto in
sloot gereden
Patrouilles en
artillerie actief
De Finsche linie
niet doorbroken
Het nieuws van heden
jZaxeJBJD
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
NV. NEDERL.VERZ.MU.
Gericht tot de gemobili
seerde geestelijken
DAGELIJKSCHE DIENST
OVER DEN OCEAAN
Drie inzittenden verdronken
Het Westfront
Finsche vliegers bombardeeren de vijandelijke linies
en de Russische luchthaven Baltiski in Estland
VELE VLUCHTELINGEN
NAAR ZWEDEN
PICCADILLY'
DE BAROMETER
DOHDEflDAG 7 DECEMBER 1939 - AVONDBLAD
CATHARIJNESINGEL48TJTRECHT
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
Wij vernemen, dat het vrachtschip „Tajandoen" van de
Stoomvaart Maatschappij „Nederland" in het kanaal is getorpe
deerd. Het schip, dat in 1931 is gebouwd en 8159 bruto reg. ton
groot was, was op weg naar Nederl. Indië. Het had een beperkte
pass^giersaccommodatie.
28 November vertrok de „Tajandoen" uit Nederland, 4 Decem
ber uit Antwerpen. Gisterochtend te half elf passeerde het Dunge-
ness.
Met inbegrip van de passagiers waren 68 personen aan boord.
De kapitein van de „Tajandoen" was de heer Roeterink.
Sloep met overlevenden
opgepikt
Reeds 34 opvarenden
gered
Veertien passagiers aan boord
Het Weeriiiiiiiijiiiinmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Hevige mist oorzaak
Duitsch en Engelsch vliegtuig
ten westen van Texel in
botsing gekomen
Slag bij Petsamo
Britsche vliegtuigen voor
Finland
Gelukwensch van Koning
Gustaaf
De roode strijdmacht
Kan Finland tot Juni
weerstand bieden?
Denemarken en het
conflict in Finland
Ecuador wil Moskou uit den
Volkenbond weren
Uruguay betuigt sympathie
met de Finnen
Roode „sympathie
MY HOME-pIYCASTLE
A CASTLE in MY HOME
ZEER OUDE GENEVER
P.MELCHERS DISTILLATEUR
LANGE HAVEN 74-76 SCHIEDAM TEL *8068
63ste JAARGANG No. 22137
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Von Papen confereert
te Ankara
Oneenigheid in
Bulgarije
Een verklaring van
Kennedy
MOOI STUK WILD of GEVOGELTE
van W. VAN DE WAAL
DEN HAAG
CAFE-RESTAURANT „W E B E R"
UTRECHT
tabletten
J VERZEKERINGEN TOT ELK BEDRAG 1
I Vertegenwoordigers gevraagd J|
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De „Tajandoen" werd in October 1931 in
dienst gesteld op de hoofdlijn van de Stoom
vaart Maatschappij „Nederland", de route Am
sterdam—Batavia. Hét schip werd gebouwd door
de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij te
Amsterdam.
Daar in de Engelsche territoriale wateren
Been gebruik mag worden gemaakt van de ra
dio-installatie, bleef men na het vertrek uit
Antwerpen zonder berichten. Men vermoedt
echter, dat het schip de Engelsche controle in
de „Downs" al gepasseerd was, toen het werd
getorpedeerd.
Nader vernemen wij', dat het Bel
gische stoomschip „Louis Scheid"
zich in de nabijheid van de „Tajan
doen" bevindt en reeds een sloep
met overlevenden aan boord heeft
genomen. Het schip is thans op weg
naar een tweede sloep van de „Ta
jandoen", welke eveneens in de na
bijheid op zee drijft.
Andere schepen, welke zich in
het Kanaal bevinden, zijn gewaar
schuwd om uit te kijken naar meer
sloepen van het getorpedeerde scl#ip.
Te Londfsn is bericht ontvangen,
dat in de sloep, die reeds in het
Kanaal is opgepikt, 6 passagiers en
28 leden van de bemanning van de
„Tajandoen" waren, die dus allen
in veiligheid zijn. Zij werden opge
pikt door een Italiaansch schip, dat
hen aan boord nam en de geredden
vervolgens overgaf aan het Belgi
sche stoomschip „Louis Scheid".
De „Tajandoen" is zinkende.
Op 't Scheepvaarthuis te Amsterdam was het
na het bekend worden van 't bericht over de tor-
Peaeering van het motorvrachtschip „Tajan-
aben" tijdens het stille koffieuur in de afdee-
hhgen van de Mij. „Nederland" buitengewoon
öruk.
Niet alleen trachtte het personeel zooveel
hogelijk inlichtingen in te winnen over Ce tor-
Pedeering en natuurlijk vooral over het lot der
Passagiers en bemanning, maar van vele kan-
ter» vroeg men ten kantore van de maatschap-
Pi! om inlichtingen.
De heer Schogt van de Maatschappij „Neder
land" vertelde ons, dat op de „Tajandoen" alle
mogelijke maatregelen waren genomen, om de
Tefe zonder ongelukken te doen verloopen. Zoo
het de gewoonte, sloepenrol te houden, voor
dat het schip buitengaats is, terwijl het daaren
boven voorschrift is, dat de sloepen buitenboord
Gedraaid in c'e davits blijven hangen.
De „Tajandoen" was voor deze reis geladen
stukgoederen, bestemd voor verschillende
havens in Nederlandsch-Indië.
Er waren 14 passagiers, onder wfe ver
scheidene kinderen en 54 leden der beman
ning aan boord.
Het bericht van de torpeóeering werd op
het kantoor van de Mij. „Nederland" door
he regeering medegedeeld. Naar het schijnt,
Is na de torpedeering aan boord brand uit
gebroken. Verschillende schepen zoeken in
het Kanaal naar de sloenen met led'en van
he bemanning en passagiers. Het weer is
goed.
Onze Romeinscbe correspondent
seint ons Donderdagmiddag:
Op het feest van de Onbevlekte
Ontvangenis der H. Maagd, in het
eerste jaar. van Zijn Pontificaat,
richt de H. Vader een apostolisch
schrijven, een apostolisch woord van
vermaning, aan de priesters en cle
rici die onder de wapenen zijn ge
roepen.
De moeilijke positie, waarin dezen verkeeren,
is voor Hem een bron van groote bezorgdheid.
Weliswaar is de waakzame zorg van de aal.
moezeniers, aan wie buitengewone bevoegdhe
den zijn toegekend, voor net hart van den
H. Vader een geruststelling, maar daarom kan
de Paus zich toch niet ontslagen achten van
den plicht zich rechtstreeks tot de onder de
wapenen geroepen clerici te richten, hun Zijn
hart te openen en hen uit te noodigen hun taak
te verrichten in den geest van hun roeping.
Ook nu zij onder de wapenen zijn moe
ten de priesters en religieuzen, met een
voorbeeldige trouw aan hun nieuwe plich
ten, de levende voorbeelden zijn van Jezus
Christus en schitteren als het licht der
wereld. Zij moeten zich bijvoorbeeld scrupu
leus boven alle lichtzinnigheid stellen, bo
ven corruptie, menschen en zaken; zij moe
ten hun leven leiden ih gestrengheid en
zachtmoedigheid des harten en met een
voorbeeldig-christelijken moed.
Na de aandacht der onder de wapenen ge
roepen priesters en religieuzen te hebben gericht
op het goede voorbeeld, door den Meester van
hen verwacht, vindt de H. Vader woorden van
troost en bemoediging en spoort hij hen aan
te mediteeren over de vruchtbaarheid der olfers,
die het stramien vormen van het militaire ieven.
De noodzakelijkheid om de christelijke vroom
heid en deugdzaamheid te cultiveeren en den
geest van gebed levendig te'houden ge;:fi den
H. Vader een aantal vermaningen in, ryk aan
Vaderlijke wijsheid en apostolische bezorgdheid.
De H. Vader rekent er op, dat Zijn zonen een
edelmoedig bewijs zullen geven van hun vouw
aan het katholieke Priesterschap. Zoo zullen zij
den dank van net vaderland verdienen, den prijs
van een goed geweten en den troostenden lof
van den goeden Meester.
De H. Vader verleent ten slotte aan de
onder de wapenen geroepen priesters en
religieuzen Zijn apostolischen zegen en
spreekt den wensch uit dat het spoedig vrede
moge worden.
NEW-YORK, 7 Dec. (Reuter). De Pan
American Airways deelen mede, dat binnen
kort zes keer per week op den dienst New-
York—Lissabon zal worden
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
Plaatselijk mist, overigens helder tot
half bewolkt. Geen neerslag van beteeke-
nis. Zwakke wind. Temperatuur om het 5
vriespunt tot lichte vorst des nachts, over-
dag boven het vriespunt.
Zon op 7.54 - onder 15.49 - Licht op 16.19 rE
Maan op 3.36 onder 13.55
10 December N. M.
In den afgeloopen nacht is een groote
vrachtauto, geladen met fruit, te Deil in een
sloot gereden. De drie inzittenden zijn om
het leven gekomen.
De slachtoffers zijn de fruithandelaren
J. Verwey en W. M. Heicoop, beiden uit Den
Haag en de chauffeur, N. W. de Wit. Laatst
genoemde was uit Bodegraven afkomstig.
De vrachtauto kwam van de fruitveiling te
Geldermalsen. Bij een kruispunt te Deil is de
wagen, toen de chauffeur een bocht wilde
nemen van den weg gegleden, waardoor het
voorstel van den wagen in een sloot terecht
kwam. Door den schok schoven de kisten naar
voren, tengevolge waarvan de cabine werd in
gedrukt.
Rijks- en gemeenteveldwachters waren spoe
dig ter plaatse. Inmiddels had men ook esnige
geneesheeren gewaarschuwd. Toen men de drie
inzittenden uit de cabine had bevrijd, bleken
de levensgeesten reeds geweken. De lijken zijn
r.aar het gasthuis in Zaltbommel vervoerd.
Met behulp van een takelwagen is de vracht
auto nog in den loop van den nacht gelicht en
r.aar een garage te Gorinchem vervoerd.
Omtrent het auto-ongeluk te Deil vernemen
wij nog, dat dit geschiedde op het kruispunt
van de nieuwe verkeerswegen Meteren-Gorin-
chem en Vianen-Zaltbommel.
Het ongeluk is een gevolg van den hevigen
mist, welke het uitzicht ter plaatse belemmerde.
De chauffeur is hierdoor misleid en door een
wit verkeershek aan den verkeerden kant te pas-
seeren raakte de auto aan den berm van den
weg en reed met volle vaart de sloot in. Door
het gewicht van de volgeladen kisten met fruit
werd de cabine nagenoeg verpletterd. Twee der
inzittenden moeten op slag zijn gedood. De
derde werd ernstig gewond en in bewusteloozen
toestand uit den wagen gehaald. Tijdens het
vervoer naar het ziekenhuis is hij overleden.
De burgemeester van Deil, mr. W. M. Kolff,
was op de plaats van het ongeluk aanwezig.
PARIJS, 7 Dec. (Hav&s)Het legerbericht
van Donderdagochtend luidt:
„Gedurende den nacht een levendige acti
viteit van patrouilles, gevolgd door tusschen-
komst der artillerie aan beide zijden."
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
„In het Westen zwakke plaatselijke activi
teit van de artillerie. De luchtmacht heeft ver
kenningsvluchten ondernomen naar Engeland
en Schotland. De toestellen wisten weer tot de
Shetland-eilanden door te dringen.
Bij een luchtgevecht ten Westen van het
Nederlandsche eiland Texel zijn een Duitsch
en een Engelsch vliegtuig met elkaar in
botsing gekomen en in zee gevallen.
In de avonduren zijn vijfmaal Britsche vlieg
tuigen verschenen boven het gebied van de
Duitsche bocht tot Sleeswijk-Holstein. Lucht
doelgeschut dwong den vijand te keeren naar
het Noorden, waarbij hij trachtte te ontkomen
via Deensch territoriaal gebied.
Boven Duitsch gebied werden geen bommen
geworpen.
MOSKOU, 7 Dec. (T.A.S.S.) Het hoofd
kwartier va.n het militaire district Leningrad
deelt mede, dat bij het einde van den 6en
December de troepen van het militaire
district Leningrad bij hun opmarsch de
volgende linies hebben bereikt:
Uit de richting Moermansk hebben de troe
pen van het roode leger den tegenstand van
de Finsche witgardisten - gebroken en zijn zij
tot 35 kilometer ten zuiden van Petsamo opge
rukt. Oprukkende van Ukhta, Repola, Porozo-
sero en Petrzavodsk hebben de Sovjet-Russi
sche troepen na succesvolle gevechten de
spoorlijn NurmesJonesuu overschreden en
zijn zij tot 60 en 65 kilometer over de grens op
gerukt.
In den oostelijken sector van de land
engte van Karelië zijn onze troepen na een
voorbereidend artillerievuur door de hoofd
verdedigingslinie van de Finnen langs de
Vuoksi-vcrdedigingswerken, welke door de
Finnen de „Maginot-Hyphen-Kirke"-lijn
worden genoemd, gedrongen. Zij zijn de
Taipaleenioki-rivier overgetrokken en ruk
ken thans naar het noorden op.
In den westelijken sector van de landengte
hebben de Sovjet-troepen de stations Kiyinie-
mi aan den Kexholmspoorweg, Korpioja aan
de zijlijn van den spoorweg ViborgValkjarvi.
Loenatioki en Perkjarvi aan den Viborg-
spoorweg, Ino en Mesterjarvi aan den spoor
weg naar zee en het dorp Hjannilja aan de
kust van de Finsche golf, 9 kilometer ten wes
ten van het fort Ino, bezet.
Ten gevolge van het ongunstige weer kon de
luchtmacht slechts enkele verkenningsvluch
ten uitvoeren.
Het Noorsch telegraaf agentschap bericht,
dat nabij Petsamo slag is geleverd tusschen
de Finnen en Russen. De rooden zouden te
ruggeslagen zijn.
De correspondent van de ..National Tidcn-
de" te Helsinki bericht, dat de Finsche
luchtmacht met succes de Russische linies
op verscheidene plaatsen heeft gebombar
deerd.
Naar te Kopenhagen door Reuter verno
men wordt hebben Finsche vliegtuigen het
Sovjet-Russische vliegveld Baltiski in Est
land gebombardeerd. De hangars van de
Russen zouden in brand geraakt zijn.
Volgens een telegram uit Moskou zou een
Finsche duikboot bij de Ytoesaari-eilanden zijn
vernietigd.
In bevoegde kringen te Helsinki is men vol
gens Havas van meening, dat dit zeer onwaar
schijnlijk is, daar men niet inziet waarom een
Finsche duikboot zich in deze buurt zou wagen,
welke sinds langen tijd is ontruimd en sinds
eergisteren door de Russen is bezet.
Verder wordt te Helsinki vernomen, dat
Russische troepen, die zich aan dé kust van
de Poolzee ophouden geschoten hebben op
schepen, welke burgers evacueerden. Gemeld
wordt, dat twee,, dezer schepen verdwenen
zijn.
Tot nu toe is een duizendtal Finsche
vluchtelingen de Noorsclie grens gepasseerd.
De bladen te Stockholm melden, dat talrijke
Finsche vluchtelingen op weg zijn naar de
Zweedsche grens. Alleen in de Finsche grens
plaats Nedertornea zouden 7.000 vluchtelin
gen zijn aangekomen.
In Zweden zou reeds voor een half millioen
kronen aan bijdragen voor Finland zijn bijeen
gebracht. Ook de aanmelding van vrijwilligers
gaat voort.
Een bestelling van militaire vliegtuigen
en ander oorlogstuig door Finland wordt
volgens Havas door den Britschen handel
beschouwd als spoedorder in verband met
den „niet goed te keuren aanval op Fin
land."
Men verklaart te Londen dat deze levering
door de Britsche openbare meening met
De strijd in Finland De brandende overblijfselen van een Russisch oorlogsvliegtuig,
dat in de nabijheid van Helsinki werd neergeschoten
warmte wordt goedgekeurd. Reeds eerder heeft
Engeland een aantal vliegtuigen aan Finland
geleverd, t.w. Blenheim-bommenwerpers. Haw-
ker-Hart verkenners en Hawker-Fury en Bris-
tol-BulMog jachtvliegtuigen.
De Koning van Zweden heeft volgens Reu
ter een telegram gezonden aan president Kalliu
teneinde hem geluk te wenschen met den
verjaardag van le Finsche onafhankelijkheid
en zijn sympathie te betuigen met het zwaar
beproefde Finsche volk.
Gisteren heeft de minister van Buitenland-
sche Zaken, Sandler, een bezoek gebracht aan
de Finsche legatie
(Van onzen specialen correspondent)
HELSINKI, Woensdagavond
Naar wij uit goede bron vernemen is het ze
vende Russische leger, dat onder aanvoering
van generaal Mereskof tegen Finland strijdt
samengesteld uit elf divisies infanterie en twee
divisies tanks.
Tusschen 't Ladogameer en de Zuidkareelsche
Landengte zijn vijf Russische infanteriedivisies
samengetrokken en een tankdivisie. Bij Suo-
jarvi bevinden zich vier divisies infanterie en
een tankdivisie. De twee andere Russische in
fanteriedivisies zijn geconcentreerd tusschen
Suojarvi en Petsamo. De Russische troepen, die
in het Petsamodistrict aanvallen hebben ge
daan, vertegenwoordigen slechts een brigade,
die ongeveer tweehonderdduizend man omvat.
Naar het oordeel van generaal Mereskof had
hij daar te weinig troepen. Volgens zijn inzicht
zou evenwel het zevende Russische leger vol
doende zijn om Finland te doen capituleeren.
Hier wordt verder een Russisch bericht te
gengesproken, volgens hetwelk Finsche vlieg
tuigen Leningrad en Kroonstad zouden hebben
gebombardeerd. Finsche piloten hebben daaren
tegen wel militaire objecten langs de Moer-
mansk-baan, die van Leningrad naar Moer
mansk aan de Noordelijke IJszee loopt, gebom
bardeerd.
De Russen hebben nog gedurende de onder
handelingen met Finland 45 millioen Finsche
marken aan bankbiljetten opgekocht. Dus op
dezelfde wijze als de Duitschers in Polen de
den. Men had zich in Finland afgevraagd waar
voor de Russen dit gebruikten, maar thans weet
men het antwoord. De Finnen hebben de num
mers van de verkochte bankbiljetten genoteerd.
De Finsche consul-generaal te New-York,
Kaarlo Kusano, heeft volgens Havas in een
vergadering ter herdenking van den 22sten ver
jaardag van de Finsche onafhankelijkheid ge
zegd, dat de Finnen tot Juni van het komende
jaar uit eigen middelen weerstand kunnen bie
den. Naar hij hieraan toevoegde is het duidelijk
dat niet slechts de Finsche onafhankelijkheid,
doch de toekomst van de democratie od het spel
staat. Ook Zweden en Noorwegen worden be
dreigd.
Verder bericht Havas uit Helsinki dat de
beroemde Noorsche romanschrijfster Sigrid
Undset de inkomsten, welke zij van haar
laatste romans heeft ontvangen, ter beschik
king van het Finsche roode kruis gesteld
heeft. Reeds heeft haar uitgever 1000 kronen
overgemaakt.
PARIJS, 7 Dec. (Havas). In een tele
gram dat vanochtend te elf uur te Parijs
is ontvangen wordt ontkend, dat de Rus
sen de Finsche verdedigingslinie op de
landengte van Karelië hebben doorbroken.
KOPENHAGEN, 7 Dec. (D. N. B.) In
het Folketing heeft men de regeering ge
vraagd, of zij het niet gewenscht achtte
de diplomatieke betrekkingen met Rusland
te verbreken. Met 117 tegen 3 stemmen werd
besloten dat deze vraag niet in behandeling
zou worden genomen.
Volgens een Havas-bericht uit Quito heeft
de minister van Buitenlandsche Zaken, Tobar
Donoso, verklaard, dat Ecuador de opvatting
van Argentinië inzake de uitsluiting van de
Sovjet-Unie uit den Volkenbond ondersteunt.
Het Huis van Afgevaardigden te Montevideo
heeft met alleen de stem van een communist
tegen een motie van sympathie met het Finsche
parlement aangenomen, nu Finland1 het slacht
offer is geworden van een aanval van de Sovjet-
Unie.
KAUNAS, 7 Dec. (Havas). Ter gelegenheid
van de herdenking van den verjaardag van de
Finsche onafhankelijkheid hebben gisteren alle
legaties gevlagd, ook de legatie van de Sovjet-
Unie.
HET NEDERLANDSCHE VRACHT
SCHIP „TAJANDOEN" GETORPE
DEERD.
Aan het Westfront activiteit van patrouil
les en artillerie.
De Pan American Airways gaan bin
nenkort zesmaal per week over den At-
iantischen Oceaan vliegen.
Het roode leger zou de Finsche weer
standslinie in Karelië hebben doorbro
ken.
De Finsche luchtmacht bombardeert de
Russische luchthaven Baltiski in Estland.
Z. H. de Paus ric.' t een apostolisch
schrijven tot de gemobiliseerde geeste
lijken.
De rechtbank te Amsterdam heeft aan
de beheerende vennooten der C. V.
Mendelssohn surcéance verleend.
Vrachtauto bij Deil verongelukt; drie
dooden.
Duitsche schepen in Indië wegens schuld
vordering in beslag genomen.
O
ISTANBOEL, 7 Dec. (Reuter). Von Pan.,
de Duitsche ambassadeur, heeft gisteren eer:
bezoek gebracht aan het parlementsgebouw,
waar hij verzocht onmiddellijk een onderhoud
te mogen hebben met Saradjogloe, dei* minis
ter van Buitenlandsche Zaken. Beiden hadden
een bespreking, welke een half uur duurde.
Waarover zij gesproken hebben is niet bekend
BELGRADO, 6 Dec. (Havas) Uit Sofia -ver
neemt men. dat het in het Bulgaarsche kabinet
tot een ernstige oneenigheid over de aanstaande
parlementsverkiezingen zou zijn gekomen. Vol
gens sommigen zullen er in het geheel geen ver
kiezingen worden gehouden.
De Bulgaarsche regeering heeft alle openbare
bijeenkomsten, ook dansavonden, verboden.
NEW YORK, 6 Dec. (Reuter) De ambassadeur
der Vereenigde Staten te Londen, Kennedy,
heeft tegenover de journalisten verklaard, te zijn
overgekomen om zijn „familie te bezoeken en
het departement van Staat mededeelingen te
doen over den toestand, welke niet geschikt zijn
om per kabel te worden overgebracht".
GEEF UW HANDELSRELATIES EEN
Hofleverancier van H. M. de Koningin
POELIER BREDA TELEF £493
Hofstr. -hwk-Lansc-l'otcYi
Het mooiste /.itje
Pr. Keuken, Gezellige *feer
Telefoon 13234 Vredenburg 13
DAAR EET U GOED
DAAR DRINKT U EEN FIJN GLAS BIER
DAAR BITTERT 17 GEZELLIG
werken zonder kramp of pijn.
Doos 60 cent.
Stand op Donderdag 1 uur n.m.: 765.4
Vorige stand: 765.1
