Het parlement werkt snel
Wijziging van da
Tariefwet
de zoon van Finn
KOLONIËN EN DEFENSIE
GOEDERENVERKEER MET
DUITSCHLAND
Memorie van antwoord aan
de Eerste Kamer
DONDERDAG 7 DECEMBER 1939
OVERZICHT TWEEDE KAMER
PAKKET POST VERVOER NAAR
HET BUITENLAND
De omzetten in het
winkelbedrijf
Thans tot een meer normaal
niveau teruggekeerd
Telegraaf- en telefoon
regeling
Electrische stroom te
Den Haag gestoord
UITVOERVERBOD VAN STAF-
EN ANDERE KAARTEN
Uitsluitend op risico van
de afzenders
„BIDDEND NAZARETH
Wetsontwerp ingediend tot goed
keuring van het in Maart
gesloten verdrag
SINTERKLAAS RIJDT VOOR
DE SOLDATEN
SCHIPPERSKNECHT SLOEG
OVER BOORD EN VERDRONK
NIEUWE BRUGGEN OVER DE
ZESSTEDENVAART
TWEE MAAL MET VALSCHE
TROUWBELOFTEN BEDROGEN
LIJK OPGEHAALD UIT OPEN
HAVENFRONT
Politie vraagt inlichtingen
DE GEMEENTE DELFT EN
HET PRINSENHOF
RADIOTELEFOON VERKEER
MET ONZE OOST
ONVERBETERLIJK
OPLICHTER
LIJK HERKEND
HET AUTO-ONGELUK TE
AMERSFOORT
Veer OeffeitGennep hersteld
Scheepvaartstremming
UIT DE STAATSCOURANT
PTT.
Belastingen
DOOR
A J. DAWSON
(Van onzen parlementairen redacteur)
DEN HAAG, 6 December 1939
Wanneer deze week is afgeloo
pen scheiden ons nog' slechts twee
Wek.en van het Kerstreces der
Tweede Kamer. En nog heeft de
Voorzitter zich geen enkele maal
genoopt gezien overeenkomstig de
Vaste traditie van jaren her, de ver
gadering des avonds voort te zet
ten tot soms vèr na middernacht.
Slechts één maal heeft de President hoeven
16 dreigen met een aanvang der avondver-
Kaderingen; het bleek niet noodig. Het schiet
*°'doende op. Nog vier hoofdstukken en de
,GRrooting is afgewerkt.
Vanwaar deze verandering in de parlemen
taire werkwijze?
Eensdeels moet men daarin zien een zéér
Waardeerbare, aeer loffelijxe zelfbeperking
Van net Parlement, dat de leden der Regee-
rinS, die' in deze moeilijke lijden de handen
Vo1 hebben, niet langer wil ophouden, dan be-
sbst noodig is. Daar komt bij, dat tal, van
Problemen, die in normale tijden een zekere
actualiteit bezitten, thans niet meer in die
lïlate de aandacht trekken. Voorzieningen, die
®e'd kosten, komen, nu het Rijk voor een last
Van 17 millioen per dag staat, tóch niet in
°verweging. En naar andere voorzieningen,
Voorzieningen van wettelijken aard, die niet
°P een of andere wijze verband houden met
deh ingetreden oorlogstoestand, staat niet
ieders hoofd.
Anderdeels echter ligt de grond voor de
vorandcrde werkwijze der Kamer in een even-
ee°s zeer toe te juichen streven van den voor
eer, om de werkzaamheden zóó te verdeelen
nachtwerk zooveel doemijk wordt ver
fden.
Verleden jaar reeds gaf de heer van Schaik
'tik, dat het hem ernst was met dat voor
den. In tegenstelling tot de gewoonte van
voeger jaren om des avonds dóór te verga-
ei'en soms tot een onwaarscnijnlijk laat uur
Was soms vier of vijf uur in den morgen
s dé minister, de voorzitter en de enkele
°S overgebleven leden naar huis togen
ePen de avondvergaderingen op een betrek-
V 'Jk civiel uur ten einde. Later dan twee
vv werd^ het slechts één maal. Om dat te be-
'ken week de president van de gewoonte af
V" eerst te één uur in den namiddag aan te
angen en riep hij de dagvergaderingen reeds
morgens om elf uur bijeen.
Eit jaar heeft hij een andere tactiek ge-
018dde behandeling van ce begrooting vjrg
een vroeger datum dan gewoonlijk aan.
verleden jaar vingen de Algemeene Beschou-
'vgen aan op 7 November Dit jaar had de
•V-amer op dien datum al enkele begrootingen
"'gewerkt en was zij reeds meer dan twee
Weken bezig.
öaar komt tenslotte bij, dat de voorzitter er
l k voortdurend op bedacht is de besprekingen
e bekorten. Herhaaldelijk stelde hij na het
"twoord in eersten termijn aan den minister
°0r .,de beraadslagingen te sluiten" en daarbij
as dan de hamer vaak reeds gevallen eer de
repliek beluste leden er erg in hadden. Ge
porde het soms dat een enkel met alle geweld
•ty1 wilde repliceeren onlangs nog de heer
'inkoop dan drong de president er met
e'h op aan dien lust te becwingen. Dan staken
■Veesten het appeltje, dat zij nog met den
de
WeniSter te schiUen meenden te hebben, maar
gj.er in hun zak. Men moet in dezen tijd zuinig
niet appeltjes.
^piien lof dus voor de zooveel vlottere werk-
aap
van het parlement aan de Kamer en
den president.
h„ 00 ging vandaag Koloniën onder den
d""- door.
Naar aanleiding daarvan nog iets over de
otkosten. Over de verdeeling der kosten tus-
Vatï'1 Nederland en Indië bestaan drie op-
tingen in het parlement: de opvatting,
^'chaamd in het thans gevolgde stelsel, dat
v "anbouwkosten van de vloot geheel voor
'"landsche, daarentegen de exploitatie-
n voor het in de Indische wateren ope-
(,,e''end deel dier vloot voor rekening van In-
eg® brengt doch daarnaast ruimte laat voor
j extra-bijdrage, hetzij van Nederland aan
bii hetzi-' van ï'idië aan Nederland. Deze
V'o 'f"36' die thans van Nederland uit aan Indië
li0p Segeven, bedroeg verleden jaar 5 mil-
V®*1 en zou voor 1940 eerst op 7.5 millioen
hip01511 vastgesteld, doch werd naderhand op-
Qe Uw °P 5 millioen gefixeerd; ten tweede
dp °Pvatting Van den heer Wagenaar (A.R.), die
.bijdrage van Nederland aan de Indische vloot
ln.. stellen op een vast percentage van het
d lsch budget; ten derde de opvatting van
Va] beer Stokvis (S.D.A.P.), die het aandeel
Cp1 Indië in de vlootkosten tot een vast per-
k 'age van de totale Indische begrooting wil
berken.
de zou het op zichzelf reeds onjuist zijn om
iaatste stelsels te beproeven, omdat het
eerste pas in werking is getreden. Het func-
tionneert nog pas één jaar. En behalve, dat
het logisch is, het functionneert niet kwaad. In
1939 gaf Indië 30 pet. van zijn budget aan de
fensie uit, deelde minister Weiter vandaag
mee, in 1940 zal het 28 pet. daaraan uitgeven.
Dat zou bij het functionneerer van een stelsel-
Stokvis niet mogelijk z'jn geweest.
Het bezwaar dat Nederland éénzijdig de hoogte
van de extra-bijdrage kan vaststellen geldt
toch slechts ten deele. Die post -an 5 millioen
figureert ook op de Indische begrooting. Daar
over wordt dus overleg gepleegd met den Gou
verneur-Generaal en daarover spreekt de
Volksraad zich uit. Indië kan dus wel degelijk
meepraten.
Dat Nederland uiteindelijk beslist hoe groot
de vloot in de Indische wateren zal zijn, dus
ook de hoogte van de explr itatiekosten beïn
vloedt, cjat is geheel en al onvermijdelijk. Zou
men Indië den algeheelen Dominion-Status
schenken de heer Stokvis smulde bij de ge
dachte dan zou aan die verhouding nóg
niet te tornen zijn. Het moederland beslist
nu eenmaal c dan in zulke defensie-aange
legenheden.
Men legde zich dus neer bij het verder gel
den van het bestaande stelsel.
Nadat de minister voorts aan generaal Ba-
jetto (R.K.) had verzekerd, dat een officier
naar Curagao zal gaan om de verdediging van
dit gebiedsdeel te bespreken en dat daarbij
cok aandacht zal worden geschonken aan het
zenden van bommenwerpers naar dit gebieds
deel. En nadat hij ook het financieel beleid
van Curacao nog had verdedigd tegen den
heer IJzerman (S.D.A.P.), daarbij den heer
Mes (R.K.) aan zijn zijde vindend, kreeg mi
nister Weiter de begrooting aangenomen.
Zeventien ton per dag kost on
ze mobilisatie. Daar kan bij de
behandeling van dé deferisie-
begrooting, waarmee de Kamer
aanstonds een aanvang maakte, wél
een hartig woordje over worden
.gezegd.
De heer Duymaer van Twist (A.R.) begon
tenminste al aardig van leer te trekken tegen
de militaire uitgaven aan de duurste hotels
van den Haag 8000 gulden voor 11 dagen
twee hotels! waar de hoogere officieren hun
tenten hebben opgeslagen. Kon dat niet een
weinig eenvoudiger?
Alles goed en wel, vond de heer Ruyter
(R.K.) maar niemand mag tekort worden ge
daan. Bij het requireeren van goederen zie
men vooral toe, dat ieder een redelijke scha
devergoeding krijgt. Men leg ge vooraf schrif
telijk vast wat men gerequireerd heeft, men
geve een bewijsstuk, waaruit de oude toestand
van het onroerend goed blijkt. Zóó alleen is
eerlijke schadeloosstelling te verkrijgen.
En daarmee was de flesch der welsprekend
heid over de defensie-aangelegenheden ont
kurkt.
De heer Ruyter had nog meer op zijn lijstje;
het jaarlijksche nummer: boter voor de mili
tairen. Het is toch een defensiebelang, dat
onze landbouw intact blijft. Steun hem dooi
den soldaten boter te geven inplaats van mar
garine. Strijk over uw hart, Excellentie en
tast in uw portemonnaie voor de boeren!
Bij die zeventien ton per dag ook dat nog,
zal de minister wel zuchten.
Ds. van de Zaal (A.R.) had ook hier een
jaarlijksch nummertje: de positie der veldpre
dikers en aalmoezeniers, waarbij dit jaar de
vraag komt: mag een Kamerlid tegelijk veld
prediker in actieven dienst zijn een vraag,
die op ds. Kersten slaat. Deze heeft zich het
heele jaar nog .niet in de Kamer vertoond. Gis
teren ineens kwam hij weer opdagen. Vanwege
den Roomschen bisschop: St. Nieolaas?
Dr. Vos (Lib.) pleitte voor de benoeming van
een Joodsch veldprediker. De heer van Sleen
(S.D.A.P.) pleitte voor enkele kleine verbete
ringen in de kostwinnersvergoedingen, die hij
overigens behoorlijk geregeld achtte. En ten
slotte wilde de heer Kievit (S.D.A.P.) het zijne
hebben van de convoyeering onzer handels
schepen en hun voorziening met paravanes.
De groote defensie-specialisten komen mor
gen en misschien overmorgen aan het woord.
voor, overeenkomstig de internationaal vast
gestelde regelen, door den postdienst geenerlei
aansprakelijkheid kan worden aanvaard. Dez:
bijzondere risico's hebben er trouwens toe ge
leid, dat sedert 1 September j.1. pakketten
voor het buitenland uitsluitend op risico der
afzenders ter verzending worden aangenomen.
De bedrijvigheid in den kleinhandel, welke,
naar aanleiding van het uitbreken van den
oorlog, zoo sterk was toegenomen, is blijkens
de gegevens, welke het Centraal Bureau voor
de Statistiek en het Economisch Instituut voor
den Middenstand verstrekten, tot een meer
normaal niveau teruggekeerd. Terwijl de om
zet naar de waarde gerekend in een
aantal grootwinkelbedrijven en middenstands
zaken (geen levensmiddelenbedrijven) in de drie
grootste gemeenten des lands in October ge
middeld nog 20 pet. hooger was dan in Oc
tober van het vorige jaar, is het overeenkom
stige percentage voor November gedaald tot 8.
In het winkelbedrijf in kruidenierswaren was
de geldomzet in October j.l. nog 9,4 pet. hooger
dan in October 1938. Voor de grootwinkelbe
drijven luidt dit percentage 14,4, voor de coö
peratieve verbruiksvereenigingen 6,2 en voor de
middenstandszaken 8,8. Gegevens over Novem
ber j.l. zijn hiervan nog niet beschikbaar.
Aangezien deze percentages gebaseerd zijn
op de omzetten in geld, dient men te be
denken dat de stijging ten opzichte van 1938
voor een deel door verhooging van het prijs
niveau veroorzaakt is.
De opperbevelhebber van Land- en Zee
macht heeft een telegraaf- en telefoonre
geling vastgesteld, die Woensdag in wer
king is getreden. Hierin zijn algemeene
regelen gesteld, waaronder ontheffing van
de schorsing van telegraaf- en telefoon
verkeer wordt verleend in het in staat van
beleg verklaarde gebied.
Geen ontheffing wordt o.a. verleend voor
telegrammen in geheimschrift, telegrammen en
telefoongesprekken zonder inhoud of waarvan
de inhoud geen algemeen verstaanbaren of
aannemelijken zin oplevert en voor tele
grammen of gesprekken in een andere taal
dan het Nederlandsch, Duitsch, Engelsch of
Fransch.
Evenmin wordt ontheffing verleend voor het
overbrengen van telegrammen en voor het
voeren van telefoongesprekken, voor zoover
de inhoud door het militair gezag in strijd
wordt geacht met de belangen van den Staat
of de openbare orde.
Tengevolge van een cJefect aan een der ge
neratoren is Woensdagmorgen een stagnatie op
getreden in den electrischen stroom te Den
Haag. De gewone stroomlevering stond gedu
rende 12 minuten stop, doch het tramverkeer
had 40 minuten stagnatie.
Bij Koninklijk besluit van 4 December is,
ter bescherming van de levensbelangen van
het rijk, de uitvoer van staf- en andere
kaarten, het Nederlandsch grondgebied be-
treffendè, verboden. Dit besluit treedt on
middellijk in werking.
In verband met ingekomen verzoeken
om schadeloosstelling voor pakketten, wel
ke met het s.s. Simon Bolivar verloren zijn
gegaan, wordt er aan herinnerd, dat inge
val van overmacht, waartoe ook scheeps
rampen behooren, welke direct of indirect
door een oorlogshandeling zijn veroorzaakt,
geen recht op schadeloosstelling bestaat
Het mogelijke wordt gedaan, om ook in oor
logstijd het pakketvervoer met het buitenland,
met inbegrip van de Nederlandsche overzeesche
gewesten, voortgang te doen vinden. Het oor
logsgevaar ter zee en de maatregelen, welke
in de oorlogvoerende landen zijn getroffen,
ais onderzoek en eventueele in beslag neming,
vormen een bijzondere bron van risico's, waar-
In het December-nummer van het maand
schrift der gebedsvereeniging „Biddend Naza
reth" wordt als algemeene intentie aanbevelen
dat in een katholiek gezin niet andere dan
atholieke couranten gelezen worden".
De bedoeling van deze gebeds-actie, waarbij
reeds 10.000 huisgezinnen zijn aangesloten, is,
dat alle katholieke huisgezinnen vereenigd bid
den voor elkanders geestelijke en tijdelijke be
langen, ónder bescherming van de H. Familie.
De administratie is gevestigd aan de St. Jo-
zefskerk te 's Hertogenboscfi.
Tot de middelen dezer actie behooren.
Te 's Hertogenboschelke week Lof te* eere
van de H. Familie met gebed voor alle katho
lieke huisgezinnen in Nederland.
Op de feesten van de H. Familie, Maria Bood
schap, Beschermfeest van den H. Jozef en Kerst
mis een H. Mis tot hetzelfde doel.
In de aangesloten huisgezinnen: elka week
wone zoo mogelijk ten minste één lid van ieder
gezin een H. Mis bij en ontvangt de H. Com
munie voor alle katholieke huisgezinnen. Eiken
dag bidde men naar believen 's morgens, 's mid
dags of 's avonds, zooveel mogelijk gezamen
lijk het daartoe vervaardigd gebed en het
schietgebed: Jezus, Maria, Jozef, helpt!
Aan de memorie van toelichting tot het
wetsontwerp, houdende goedkeuring van het
Nedrrlandsch-Duitsch verdrag nopens de
regeling van het goederenverkeer met bij
lagen en bijbehoorend slotprotocol op 25
Maart 1939 te Berlijn gesloten, is het vol
gende ontleend:
Hoewei uiteindelijk, zij het na moeizame on
derhandelingen, de bij het verdrag van 19
Maart 1938 overeengekomen regelingen groo-
tendeels ook bij het onderhavige verdrag be
stendigd konden worden, zoo is toch aan den
anderen kant een aantal nieuwe bepalingen
opgenomen, en zijn eenige reeds bestaande ge
wijzigd.
Uiteraard speelden bij deze onderhande
lingen het op 1 Maart 1939 bij Koninklijk be
sluit van 24 Februari 1939 in werking gestelde
ontwerp van wet tot wijziging van de- tarief-
wet 1934 en de dientengevolge ingevoerde ver-
hooging van invoerrechten een rol.
In de vroegere Nederlandsch-Duitsche han
delsverdragen was het handelspolitieke even
wicht op het gebied der tarieven gevonden in
een reeks afzonderlijke tariefreducties en -con-
solidaties, door de Duitsche regeering verleend
voor een belangrijke groep van in hoofdzaak
agrarische Nederlandsche uitvoerproducten.
Daartegenover was de Nederlandsche regeering
slechts in algemeenen zin gehouden in naar
tariefpolitiek geen principieele wijziging aan te
brengen. Ingrijpende wijzigingen in de economi
sche verhoudingen tusschen beide landen kon
den tot opzegging van het verdrag op korten
termijn aanleiding geven.
Daar deze algemeene waarborg, gezien de
wijziging in de Nederlandsche tariefpolitiek,
niet meer voldoende kon worden geacht,
moest naar een nieuwen vorm van verdrags
rechtelijk evenwicht worden gezocht. Deze
werd tenslotte hierin gevonden, dat arti
kel 1 van het verdrag, naast de reedr. vroe
ger in een bij het verdrag behoorende lijst
van afzonderlijke en met name genoemde
tariefsverplichtingen van Duitsche zijde
thans ook in een lijst van verplichtingen
voor ,de Nederlandsche regeering voorziet.
Voor den duur van dit verdrag verbindt de
Nederlandsche regeering zich de invoerrech
ten voor de aldaar genoemde goederen niet
te zullen verhoogen. Deze goederen vallen
alle buiten de werking der op 1 Maart 1939
ingevoerde tariefsverhooging, terwijl geen
verplichtingen werden aanvaard om de be
staande of de verhoogde invoerrechten te
verlagen.
Voorts werden de noodige wijzigingen aan
gebracht in verband met het feit, dat thans
ook onder dit verdrag geregeld is het goederen
verkeer met het voormalige Oostenrijk en de
Sudeten-Duitsche gebieden.
een doorvaarthoogte van 3,83 M. beschikbaar
is.
Waarschijnlijk zullen de werkzaamheden om-
streeks Februari 1940 zoover gevorderd zijn.
dat de scheepvaart door de nieuwe brug kan
geleid worden.
Het ligt in de bedoeling de bestaande draai
brug te zijner tijd op ie ruimen en dan ter
plaatse een vaste voetbrug te bouwen met ten
minste dezelfde doorvaart. Hoogte en wijdte
als van de hefbrug.
De goede Sint heeft onze mannen, die mo
menteel onder de wapenen zijn, niet vergeten.
Volgens de Maasb. heeft iedere militair een
vrijster en een staaf banket gekregen, terwijl
aan deze gave de traditioneele vredestijd-cho-
colademelk niet ontbrak. Wanneer men be
denkt, dat ons land eenige honderdduizenden
gemobiliseerden telt, dan zijn er heel wat vrij
sters en banketstaven uitgedeeld, ook al trekt
men de plus minus honderdduizend man ver
lofgangers daarvan af, die gedurende het St.
Nicolaasfeest buiten de menage waren.
Bij verschillende onderdeelen ging deze St.
Nicolaas-verrassing vergezeld van het navol
gende rijmpje:
't Gemis van een vrijster van vleesch en
bloed
Roept om vervanging, mits eetbaar en zoet.
Daarbij komt nog een staaf echt Hollandsch
banket.
Weg nu de weemoed en leve de pret!
Zoo ziet ge, dat wij u niet negeeren
Toont in uw dienen zulks te waardeeren!
Stafkwartier St. Nieolaas.
Even buiten de ha c*i van Willemstad is
Woensdagavond om half zes de 19-jarige schip
persknecht J. Geuze uit Oud-Vosmeer ver
dronken. De jongen, die werkzaam was op het
sleepschip „Martinus Willem" van schipper De
Korte, geraakte bij het aangeven van een touw
zijn evenwicht kwijt en sloeg over boord.
Op ongeveer 140 M. ten Westen van de be
staande draaibrug te Broek in Waterland is
een nieuwe hefbrug over de Zesstedenvaart
in aanbouw met een doorvaartwijdte van 7,94 M„
een diepte van 2,70 M. onder den normalen
waterstand en een doorvaartruimte van 0.10 M.
N.A.P. in gesloten stand en 2,50 M. N.A.P.
in geheven stand.
De waterstand van Waterlandsboezem is
1,35 M. N.A.P., zoodat bij dezen waterstand
Een 32-jarige inwoonster van de hoofdstad
heeft binnen korten tijd tot twee maal aan
gifte moeten doen, dat zij onder voorwendsel
van trouwbeloften was opgelicht. Eenigen tijd
geleden maakte zij kennis met een man, die
haar al spoedig van trouwen sprak. Voor het
echter zoover kwam,moest een en ander be
taald worden en het kapitaaltje van de juf
frouw werd met 350 verminderd. De trouw
plannen bleken toen tot het verleden te be
hooren en er restte de juffrouw niet anders
te doen dan naar de politie te gaan en mede
te deelen, dat zij opgelicht was.
Een vriend van den spoedig gearresteerden
oplichter besloot daarna zijn slag te slaan. Ook
hij legde de juffrouw een trouwbelofte af en
bovendien beloofde hij de vrouw er voor te zor
gen, dat zij de 350 terug zou krijgen.
Hiervoor was evenwel geld noodig. Bij elkaar
180 gulden, doch ook dit geld bleek voor andere
dingen gebruikt te zijn, dan waarvoor het ge
geven was.
Ten tweeden male begaf de juffrouw zich naar
de politie om een aanklacht wegens oplichting
te doen. Thans is ook deze man gearresteerd
en ingesloten.
In den nacht van 4 op 5 December j.l. is
uit het water van het Open Havenfront, bij
de Kamperbrug, opgehaald het lijk van een
ongeveer 50- a 60-jarigen man, gekleed in grijs
costuum, lage bruine schoenen, grijze sokken,
overhemd met bruine strepen, witte slappe
boord, bruine das, glad geschoren gezicht.
Blijkens eenige op dit lijk gevonden papie
ren kan dit het lijk zijn van Jean Ant-oine Pop-
pinghuis, geboren te Droogenbosch (België),
28 April 1879, gewoond hebbende onder meer
te Tilburg en Arnhem.
Hun, die bedoeld lijk kunnen herkennen,
wordt verzocht zich in verbinding te stellen
met het politiebureau Warmoesstraat 48 te
Amsterdam, telefoon 415229.
I
De gemeenteraad van Delft heeft Woens
dagmiddag een voorstel van B. en W. aange
nomen om de gemeente voor 25 pet. te laten
bijdragen in de kosten van de voorgenomen
restauratie van het Prinsenhof, welke op
340.000 zijn begroot.
In November 1939 werden met Ned.-Indië
in totaal 1569 raüiotelefoongesprekken ge
voerd, waarvan 569 in Nederland en 1000 in
Indië werden aangevraagd.
Van de in Nederland aangevraagde gesprek
ken waren 474 gewone en 95 goedkoope fami
lies esprekken, voor de in Indië aangevraagde
gesprekken bedroegen deze aantallen resp. 691
en 309.
In totaal werden 67 verzamelgesprekken
gevoerd, waarvan in Nederland 15 en in Indië
52 werden aangevraagd.
Van andere landen uit kwamen via Neder
land met Ned.-Indië 15 gesprekken tot stand,
en wel uit België en Zwitserland elk 5, uit
Duitschland 3 en uit Zweden 2.
In het verkeer van Nederland uit met de
Philippijnen werden geen gesprekken gevoerd,
evenmin als met Malaya.
De politie van het bureau Marnixstraat heeft
Woensdag achter het net gevischt. Haagsche
collega's zfjn haar te vlug afgeweest.
Het betrof hier een man met een zwaar be
laden strafregister, die een advertentie had
gezet in de kranten, waarin hij colporteurs
vroeg. Alvorens deze echter een goed betaalde
betrekking konden krijgen, moest een bedrag,
varieerende tusschen 20 en 50 gulden, worden
gestort.
Zoowel van hun geld als van de betrekkin
gen, welke waren aangeboden, zagen de solli
citanten nooit iets. Dinsdagavond besloot de
politie in te grijpen, doch toen rechercheur
Blonk zich bij de woning van den man ver
voegde, bleek deze reeds gearresteerd op last
van de politie te 's-Gravenhage, die met hem
voor een andere kwestie nog een appeltje had
te schillen.
Zijn zonden in Amsterdam bedreven zullen
echter niet vergeten worden.
Aan de memorie van antwoord aan de Eer
ste Kamer over het ontwerp van wet tot wij-
ziging van de Tariefwet 1934 en ce wet op het
Statistiekrecht is het volgende ontleend:
De regeering heeft met belangstelling ken
nis genomen van de beschouwingen, vervat in
het voorloopig verslag over dit ontwerp van
wet.
•Wanneer zij thans zal trachten op deze be
schouwingen in te gaan, wil zij vooropstellen,
dat ook zjj op ait moment niet ten volle in
staat is zich deze resultaten zuiver voor oogen
te stellen.
Zij onderschrijft de meening, dat de mo
gelijkheid' tot waarneming van de gevolgen
van het nieuwe tarief onder normale om
standigheden thans ontbreekt. Dit neemt
uiteraard niet weg, dat haar volle aanaacht
op deze kwestie blijft gericht en dat zij zich
voorstelt daaromtrent aan de Staten-Ge-
neraal nadere mededeelingen te c.oen, zoo
dra zulks mogelijk is. Hopelijk is dit reeds
het geval vóór het afloopen van de periode,
waarvoor de tariefsverhooging is bedoeld.
Wat betreft de vraag of de groote opbrengst
eer invoerrechten in de afgeloopen maanden
van dit jaar er op wijst, dat oe bij de tariefs
verhooging betrokken industrietakken niet in
staat zijn geweest hun artikelen in grootere
mate te vervaardigen dan voorheen, kan thans
slechts worden opgemerkt, dat de werkgelegen
heid in deze takken zich in de afgeloopen periocc
bevredigend heeft ontwikkeld en dat over het
algemeen genomen de productie kon worden
opgevoerd. In hoeverre en in welke mate dit
echter het gevolg is geweest van de tariefs
verhooging en in hoeverre van ce toegenomen
vraag, zoowel van binnen- als buitenlandsche
artikelen, fs, zooals gezegd, onder de huidige
omstandigheden zeer moeilijk te bepalen.
Waarop de opmerking steunt betreffende
de ernstige belemmering, welke vele han
delsondernemingen reeds thans van ce ta
riefsverhooging zouden hebben ondervonden,
is der regeering niet duidelijk. Waar de
totale invoer hier te lande in de eerste 10
maanoen van 1939 ruim 33 millioen gulden
grooter was dan in het overeenkomstige
tijdvak van 1938, mag in het algemeen toch
worden aangenomen, dat de bedoelde onder
nemingen daarvan de gunstiee gevolgen
hebben bemerkt.
Het lijk, dat Zondag te Wfik aan Zee is aan
gespoeld. is thans definitief herkend als het
stoffelijk overschot van mevrouw M. Adam,
een Duitsche emigrante, die met de ..Simon Bo
livar" naar Zuid-Ameni-a
De vrachtauto, welke bij het ongeluk op den
overweg aan den Koppel te Amersfoort in de
Eem is terecht gekomen, is Woensdagmiddag
cp het droge gebracht. Er zat niemand meer in.
De man, die om het leven is gekomen, blijkt
te zijn S. uit Breukelen-Sint Pieter.
Het dreggen naar eventueele andere slacht
offers wordt nog voortgezet, daar men vermoedt,
dat zich twee personen in den auto bevonden.
Het veer OeffeitGennep, dat wegens den
hoogen waterstand zeven dagen is gestremd
geweest, zal heden den dienst hervatten.
Ten behoeve van het uitvoeren van werk
zaamheden aan de oeververdediging van het
Wilhelminakanaal nabij de brug, gelegen in
den weg LieshoutAarleRixtel zal op Don
derdag en Vrijdag 14 en 15 December de scheep
vaart op het Wilhelminakanaal vanaf de Zuid-
Willemsvaart tot aan sluis IV te Diessen en
op de Zuid-Willemsvaart tusschen de sluizen
nos. 6 en 7, telkens van 7 uur 30 voormiddag
tot vermoedelijk 5 uur namiddag slechts wor
den toegelaten voor schepen met een diepgang
van ten hoogste 1,70 M.
Met ingang van 1 Februari 1940 is als be
heerder van het bijpost-, telegraaf- en tele
foonkantoor te 's-Gravenhage-Stationsweg aan
gewezen: W. Luigies, commies bij den post-,
telegraaf- en telefoondienst te Nijmegen (post
en telegraafkantoor).
Met ingang van 1 Februari 1940 is aan P.
Thijssen, ontvanger der directe belastingen te
Enschede op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend uit 's Rijks dienst.
16
wel, dat er geen enkele hond
Vagina is, die het van Sourdough wint.
i 011 iaar was 'k er b'J> toen hij dien groo-
1). herdershond begraven zou hebben vóór hij
hem klaar was, als sergeant Moore er niet
ba Geslaagd was om een touw door zijn hals-
het te halen en hem bijna te worgen. Hij was
h0. °P tijd, en ze beweerden, dat de herders-
Sev tot dat oogenblik nog nooit zijn meerdere
hhden had."
kr'j'j hat is waar," zei een ander. „Je zult last
Ijc'"etl met Sourdough, als je niet oppast, Dick,
hij 's een duivel van een hond en drommels!
ls nog zuurder dan zijn baas!"
a, ik heb ook aan Sourdough gedacht," zei
öer .en ik ben blij, dat zijn hok aan het an-
eind van het terrein is."
hij" i anhere eind!", zei French. „Óch, man
allcl °°Pt vrij rond. Je moest eens zien hoe de
ïjy ere honden verachtelijk voor hem kruipen!
Vs We' ZUUr en een vechtersbaas; maar hij
ee 'Jnt nu eenmaal geen ruzie te zoeken met
hond, die voor hem kruipt. Maar de hemel
helpe den „husky," die dat niet doet. Sour
dough eischt als de meerdere erkend te worden,
of hij eischt bloed. Zoo'n schatje is Sourdough
nu."
„Nu, van ons zal hij niets dan beleefdheid
ondervinden, hè Jan? Als dat alles is, zullen we
geen last met hem hebben. Maar hoort eens.
vrienden: als Jan soms ooit bij Paddy in den
stal is, en ik mocht er niet wezen, zorgen jullie
dan, dat Sourdough uit de buurt blijft."
„Het moet een heele kerel zijn, die Sour
dough ergens buiten houdt, als hij plan heeft
binnen te komen," zei O'Malley. „Maar we zul
len ons best doen, hè jongens? Ik vind, dat onze
Jan een betere geluksbrenger is dan de hond
van den sergeant."
„Maar ze mogen niet samen vechten," voegde
Dick er aan toe, „en dat hoeft ook niet, als wij
goed opletten; want Jan is in het géheel niet
„zuur" en jullie hebt gezien hoe gehoorzaam
hij is."
HOOFDSTUK XI
Kennismaking met „Sourdough"
In sommige opzichten zou Jan's leven in het
K.N.W.B.P.-hoofdkwartier eenvoudiger geweest
zijn, als hij niet zoo beminnelijk en populair ge
weest was. Het was een feit, dat haast iedereen
van den grooten hond hield en wat trotsch was
op zijn verschijning als K.N.W.B.P.-hond, en de
leden van Dick's eigen afdeeling aanbaden allen
Jan. Zijn leerzaamheid, zijn aanhankelijken
aard, en zijn onveranderlijke beleefdheid bond
hem aan hen, afgescheiden van hun trots op
hem, en den invloed van Dick Vaughan als
kampioen-bokser van het zwaargebouwde soort,
en beste ruiter van het corps.
Er waren acht of tien andere honden in de
kazerne, die alle (ook de vechtlustige fox-
terrier, die Jan het eerste bij de poort welkom
heette) den grooten hond gaarne mochten lij
den, zoodra ze hem kenden en zijn open, eerlijk
karakter op de proef gesteld 'hadden. Ze waren
geen van alle groote honden en dat feit alleen,
behalve Dick's opvoeding, was de reden, dat Jan
bijzonder goedig tegen hen was. Na eenige kor
te waarschuwingen merkten de twee of drie
honden die tot vechten geneigd waren, weldra
dat Jan anders was dan zij en, in ieder geval,
niet de geschikte persoon om ruzie te maken
en legden zich daarbij ook neer.
Maar er waren twee wezens, die Jan haatten
van het oogenblik af. dat ze voor het eerst zijn
mooie verschijning zagen, en dat waren ser
geant Moore en zijn hond, Sourdough. De ser
geant en zijn hond leken veel op elkaar, en niet
veel op iemand anders. Sergeant Moore was een
van de weinige werkelijk onpopulaire mannen
in het corps. Als niemand in het district van
hem hield moet er eerlijkheidshalve, ook ge
zegd worden, dat velen hem vreesden, en dat
niemand iets slechts zei van zijn eerlijkheid of
bekwaamheid.
De sergeant was een ware schrik voor boos
doeners. een onaangenaam mensch om te ont
moeten, en veel te grimmig en te zuur om van
iemand een kameraad tè zijn. Maar niemand
trok zijn eerlijkheid in twijfel en degenen, dié
hem niet behoefden te vreezen, hadden een ze
ker respect voor hem, hoewel ze niet van den
man konden houden. Hij sprak niet gemakke
lijk; maar de meeste van zijn woorden waren
scherp, en nooit erg beleefd; zijn eenig ant
woord op het „goeden-dag" van een ander was
slechts een korte knik. Wanneer hij met de af
gemetenheid van een goed gedrilden man een
officier groette, was er iets in zijn uitdrukking
en in zijn onstuimige armbeweging, dat het sa
luut tot een bedreiging maakte.
Zijn terugstootend karakter had vermoedelijk
de verdere promotie van sergeant Moore in den
weg gestaan. Zijn tijdgenooten, de ouderen van
het corps, wisten dat hij getrouwd was geweest.
Zijn minderen hadden den sergeant nooit met
een vrouw zien praten. Toch werd er beweerd,
dat sergeant Moore een zwakje had. één enkele
teere plaats in zijn pantser. Men zei, dat hij,
als hij meende geheel alleen met Sourdough te
zijn, zich liet gaan en al de teederheid uitte,
zooals een weduwnaar voor zijn eenig kind.
Er was niet veel aan Sourdough, dat aan een
kind, beminnelijk of niet, deed denken. Was de
meester norsch en terugstootend in manieren
en uiterlijk de hond toonde dezelfde eigen
schappen nog versterkt. Zijn tint was zandkleu
rig griis-geel, zonder teekening. Zijn vacht was
grof, tamelijk ruig, en buitengewoon dik. Zijn
overeind staande ooren waren gekarteld en ge
havend door honderd gevechten en dwars over
zijn snoet liep een breed, wit litteeken, dat hij
gekregen had, naar men zei, in het gevecht
met een boschwolf in het Athabasca-land.
Het was een deel van Sourdough's houding of
tactiek om te doen alsof hij bijziende was. Hij
kon langs een groepje honden loopen, alsof hij
ze niet zag. Maar zoodra een van die honden
een brutalen blik in zijn richting zou werpen,
of met een opgetrokken wenkbrauw naar een
van zijn vriendjes zou kijken, met een grijns
of een hoonlach voor Sourdough in het hart,
dan zou deze onmiddellijk op hem aanvliegen
als een woedende lynx met een bitter gegrom
en een hap, die wel zeker zijn litteeken zou
achterlaten; wanneer hij klaar was. liep Sour
dough door, met overeindstaande nekharen en
opgetrokken schouder, die scheen te zeggen:
„Als je weer eens lust hebt om onbeleefd te
zijn, bedenk dan dat Sourdough alles weet, niet?
vergeeft, en diep bijt."
Het verhaal deed de ronde, dat Sourdough in
zijn jeugd een sledehond was geweest en eens
Moore's leven gered had, toen alle anderen van
het span gestorven of weggeloopen waren. Hij
behoorde tot het gekruiste noordelijke ras, dat
„husky" wordt genoemd, maar hij was grooter
en zwaarder dan de meeste .huskys," en woog
bijna honderd pond. Eens was er een wiel van
een kar over zijn staart gegaan (terwijl negen
van de tien honden gestorven zouden zijn. als
ze een wiel over hun achterlijf gehad hadden)
en dit aanhangsel had nu een zonderlinge
kronkel in het midden, waardoor het leek op
de kronkelstaart van een bulhond, maar dan
lang en ruig. Hij was verre van een mooie
hond, maar hij zag er uit als een echte vech
tersbaas en er was een zekere onoverwinlijkheid
in zijn uiterlijk, die, vergezeld van zijn snel
heid van handelen en den vernietigenden ernst
van zijn aanvallen, hem het onderdanige res
pect bezorgd had van bijna alle honden, die hij
tegenkwam Soms was er wel eens een onver
schillige, onoordeelkundige hond, die bij een
eerste ontmoeting deze eigenschappen over het
hoofd zag Die hond maakte diezelfde fout geen
tweeden keer.
Dick Vaughan zorgde er voor er bij te zijn,
toen Sourdough voor het eerst Jan ontmoette.
Jan had geleerd om, zoo noodig, zijn snoet op 'n
el afstands van Dick's hielen te houden en dit
was zijn houding, toen sergeant Moore met
Sourdough het terrein overstak. Jan's nekharen
gingen onmiddellijk overeind staan, toen hij
den „husky" zag. Sourdough keek. zooa's zijn
gewoonte was, in een andere richting, maar z'jn
nekharen stonden ook op, en zijn bovenlip ging
een beetje omhoog, naarmate het vel van zijn
neus zich plooide. Klaarblijkelijk zouden deze
twee niet met elkaar overweg kunnen.
Plotseling, en oogenschijnlijk zonder naar
Jan gekeken te hebben, sprong Sourdough van
terzijde met een woedend gebrom op hem af.
..Blijf hier. Jan. blijf hier. jongen," zei Dick
dringend, terwijl hij tusschen de twee honden
sprong
„Wie heeft je toestemming gegeven om dien
hond hier te brengen?", snauwde sergeant
Moore Dick toe.
,Jk zorg voor hem voor kapitein Amuth,
mijnheer," was het antwoord.
„Hm. nu. pas dan op hem en houd hem bij
je. Sourdough is hier de baas, en als deze hond
hier blijft, moet hij dit maar zoo gauw mogelijk
begrijpen." (Wordt vervolgd.)
