VOLKENBOND STELT EEN
WAPENSTILSTAND VOOR
Heftige strijd woedt op de
Noord-Finsche sneeuwvelden
m
m
Grieksch schip bij
Noorwegen vergaan
rv
I-
r
Telegram gezonden aan Moskou en Helsinki,
waarop vóór hedenavond antwoord
wordt verwacht
Polen wordt lid der
commissie
Het nieuws van heden
SU0M0SAL VI DOOR DE
FINNEN HEROVERD
Een „Pue de Helsinki
te Parijs?
HET WESTFRONT BLIJFT
RUSTIG
ERNSTIG BUS-ONGELUK
IN DUITSCHLAND
DE BAROMETER
i
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 12 DECEMBER 1939 - OCHTENDBLAD
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 22144
Holsti verdedigt de
Finsche zaak
„Finland heeft doeltreffende
hulp noodig"
De avondvergadering der
Assemblée
Italië en de Bond
Het W eer mitjiiiiiiiiiniiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH
NEDERLANDERS IN LEMBERG
Gezicht op de Volkenbondsstad Genève, die thans weer de aandacht der geheele
wereld trekt
Bommen op Helsinki. Opruimingsploegen aan den arbeid
Roode troepen landen
bij Petsamo
¥*m
fp f 4
Van het Westfront. Een Duitsche verkenningspatrouille is uit Niemandsland
teruggekeerd. De leider vertelt zijn ervaringen
Zweden in het Finsche leger
Het voorspel van den strijd
Een Finsch Witboek
Duitsche dorpen aan de Sauer
worden ontruimd
Vliegtuig boven Yorkshire
Vele drijvende mijnen
op Deensche kust
Nachtelijke scheepvaart op Noor
sche zuidkust verboden
Op een 14-tal overwegen zullen auto
matische seininrichting'en de afsluiting
met slagboomen van overwegen vervan
gen.
üe echtgenoote
De vrouw bekleedt een voorname
plaats in het huisgezin. Wat is een ge
zin zonder moeder, wat een huishou
den zonder vrouwelijk bestier? We
'tunnen haar niet missen. Maar dezer
dagen werd ons nog eens toevalliger
wijze zeer duidelijk wat óók de echt
genoote voor een man beteekent die
zen vooraanstaande maatschappelijke
positie inneemt. De echtgenoote is de
lieftallige vertegenwoordigster van
den ernst. Ze weet vriendschappen
aan te knoopen of in stand te houden,
ze weet op charmante wijze velerlei
representatie-moeilijkheden voor den
net werk overladen man op te lossen.
Ze is een gaarne geziene persoonlijk
heid in vele kringen die op sympathie
ran eten man prijs stellen. De echige-
xooté van een minister, van een bur
gemeester, van een groot zakenman
heeft heel eigene en zeer delicate
vlichten te vervullen. Gelukkig de in
overheid gezeten burger die zulk een
innemend tweede-ik naast zich weet
om zijn omvangrijke taak in het
maatschappelijk leven te verlichten en
aan het soms dorre, zakelijke alle-
daagsche bestaan de zon van haar
persoon en de charme van haar tact
te geven.
Estlandsch schip werd tot
zinken gebracht
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SB et, Inget
mededeetlngen 50 cent; Wem op peg één 45 cent
oer regel BIJ contreet sterk veriaegde prijzen Voo»
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
GENèVE, 11 Dec. (Havas).
Een door de Volkenbondsverga de-
zing ingestelde commissie, die be
last werd met de behandeling van
het beroep van Finland, heeft he
denavond op voorstel van den
Zweedschen vertegenwoordiger en
met algemeene stemmen besloten,
Rusland uit te noodigen binnen
een etmaal te doen weten, of het
de vijandelijkheden wil staken en
vredesonderhandelingen met Fin
land onder auspiciën van de Vol
kenbondsvergadering wil openen.
Dit besluit onderbreekt den loop
der te Genève begonnen beraad
slagingen niet.
Ook aan Finland is naar Reuter be
richt een telegram gezonden met de
Oitnoodiging de vijandelijkheden te staken
en vredesonderhandelingen onder de auspi
ciën van de Assemblee te openen. Aan bei
de landen is een termijn van 24 uur voor
beantwoording van dit telegram gesteld.
De toevoeging van een tijdlimiet van
24 uur aan het telegram aan Rusland en
Finland is geschied op voorstel van Butler,
den Engelschen gedelegeerde
Nadat zooüs wij reeas in een deel onzer
•*>rige oplage berichtten des ochtends reeds
korte bijeenkomst was gehouden, werd de
benbare zitting van de Volkenbondsvergade-
te 12.40 uur hervat.
Voorzitter Carton de Wiart (België) deelde
•bede, dat de commissie voor de benoe
mingen voorstelde een bureau te vormen
et als voorzitter den vertegenwoordiger
an Noorwegen Hambro en tot vice-voorzitters
be vertegenwoordigers van België, Engeland,
pnada, Egypte, Frankrijk, Griekenland, Por-
bffal en Zwitserland. Dit voorstel werd door de
ergadering aangenomen en onder toejuicliin-
g€h nam Hambro plaats in den voorzittersstoel
Caj-ton de Wiart heette hem welkom namens
vergadering. Hij wees er op, dat het thans
het meest tragische oogenblik is sedert de
briehting van den bond. Men heeft dikwijls
activiteit van den bond belachelijk gemaakt,
bch niettegenstaande dit zal de nieuwe vcor-
kr de besprekingen leiden, welke de aan-
k®cht van alle menschen van goeden wil trek-
Vervolgens dankte Hambro de vergadering,
rji.i wees er op, dat het de plicht is van ieder
lid
van den bond, ach thans in zijn dienst te
'ellen. De vergadering moet thans een beroep
,.®n een lid, dat wordt bedreigd door een ander
d, behandelen. De aangevallene verdedigt zich
rapper. De bond moet tusschen de volken de
kkingen scheppen, welke gebaseerd zijn op
"Aftienwerking en eer
Hierna kwam het bureau der vergadering
Pm drie uur bijeen. Tijdens deze zitting
heeft de Zweedsche delegatie voorgesteld,
®en telegram te zenden aan de regeering in
Moskou met de uitnoodiging zich van af
Woensdag te doen vertegenwoordigen in
Genève bij de debatten betreffende het Fin
fiche beroep. Het ligt echter voor de hand,
Öat het comité intusschen de werkzaamhe-
Öen zal voortzetten om een beslissing niet
te vertragen, welke ter stemming aan de
Assemblée zou worden voorgelegd, in het
Waarschijnlijke geval, dat de Sovjet-Unie
beu weigeren verklaringen aan de Assem-
Mée te komen bre-
De Assemblée van den Volkenbond is Maan-
figmiddag om vier uur weer bijeengekomen,
lereerst werd definitief de agenda vastgesteld
ls volgt:
te. Behandeling van het beroep van Finland.
2e. Verkiezing van nieuwe leden van den
3e. Rapport der commissie voor de uitbreiding
r P/innAmi cfVio ,rïiVtoaB« „n— T r i
ke:
economische werkzaamheden van den Vol-
hbond
i De vergadering begon onmiddellijk met de
handeling van het Finsche beroep. Onder al-
fi'heen applaus besteeg Holsti, de Finsche ge
legeerde, het spreekgestoelte. Holsti herinner-
i. er aan onder welke omstandigheden zijn
z'ct1 tot den Volkenbond had gewend en
Vol de Volkenbondsraad had besloten de zaak
fl^°r te leggen aan de Assemblée. Hij zeide
bej?6 dank voor de snelheid, waarmede zij het
van de regeering in Helsinki beant-
heeft, en zag daarin een bewijs, dat on-
Voii/S de moettijke tijden de fundamenteele
Ct... ondsgedachte in practische energie om-
t kan worden
Spreker wilde de kwestie van moreel
mndpunt behandelen met het oog op de
Poëtische consequenties, die uit de gebeur-
bissen mcWpr» worden getrokken
a vervolgens gewezen te hebben op de ver
vaardiging in de geheele wereld tegen den
aanval van den kant van Rusland, herinnerde
Holsti er aan, hoe de Sovjet-Unie zelve het
geval van agressie beoordeelde, toen haar ge
delegeerden in Genève het woord voerden. De
Sovjet-afgevaardigde heeft zich in Genève
steeds uitgesproken ten gunste van de organi
satie der collectieve veiligheid.
De laatste weken, zoo vervolgde spreker, heb
ben het Russische leger, de vloot en de lucht
macht dood gezaaid onder het Finsche volk. Dit
volk staat in zijn geheel trouw om de regee
ring geschaard. Tevergeefs heeft Moskou de
democratische volksregeering opgericht: de we-
reldmeening heeft zich dienaangaande niet ver
gist
Finland heeft thans echter niet alleen
aanmoedigende woorden noodig, maar doel-
treffeRden hijstand. Het Finsche volk kan
zich niet alleen beschermen tegen de auto
matische wapens van allerlei aard der Rus
sen door internationale resoluties. Inder
daad strijdt het om niets minder dan zijn
bestaan en om de hoogste politieke idealen
der andere volkeren.
Zijn rede besluitende, sprak Holsti aen
wensch uit, dat de sympathie der geheele we
reld worden zal tot practischen steun voor zijn
land. „Doet uw plicht; Finland doet den zijnen
door zijn kostbaarste goed, zijn bloed, te geven."
Na de rede van Holsti wees de vergade
ring een commissie van veertien leden aan
tot bestudeering van het Finsche beroep.
De commissie bestaat uit vertegenwoordi
gers van de volgende staten: Uruguay,
Frankrijk, Groot-Brittanniè, Polen, Bolivia,
Ierland. Egypte. Portugal, Venezuela, Siam.
Zweden, Noorwegen, Canada en China. On
middellijk na de vergadering, welke om 18
uur werd gesloten, is de commissie bijeen
gekomen en besloot zij de telegrammen
naar Moskou en Helsinki te zenden, waar
van boven melding is gemaakt.
Toen de Volkenbondsvergadering des avonds
weer bijeen kwam, deelde de nieuwe voorzitter,
Hambro, den leden mede, dat zij zich gereed
moesten houden om bijeen te komen op alle
uren van dag en nacht klaarblijkelijk om
terstond stappen te kunnen nemen, zoodra het
Russische antwoord wordt ontvangen.
Tevoren hadden de regeeringen van Bel
gië, Luxemburg, Zweden, Nederland
en Denemarken in 'n schriftelijke mededee-
ling aan den voorzitter verklaard, dat de
Volkenbondsvergadering bijeengeroepen is
voor een bepaald politiek doel en zich der
halve moet onthouden van andere poli
tieke kwesties.
Naar Havas uit Buenos Aires bericht, heeft
de minister van Buitenlandsche Zaken, Can-
tillo, opnieuw een verklaring afgelegd waarin
hij een rechtvaardiging geeft van de houding
van Argentinië, dat gebruik heeft gemaakt van
zijn recht als lid van den Volkenbond om de
uitstooting uit den bond van een der onge-
wenschte leden te vragen. Argentinië is van
oordeel dat de aanwezigheid der Sovjet-Unie
onvereenigbaar is met de statuten van den
bond, omdat zij iedere verzoening weigert en
de bondsstatuten geschonden heeft. Een mo-
reele reactie is noodzakelijk, opdat het bestaan
zelve van den Volkenbond gehandhaafd zal
kunnen worden.
Wanneer echter de Volkenbond weigert'Mos
kou uit te stooten, zal Argentinië zich ver
plicht zien uit den bond te treden in afwach
ting van een gunstiger oogenblik voor de we
dergeboorte van het recht en de internationale
moraal.
Sedert Maandagmorgen is iedere band ver
broken tusschen Italië en den Volkenbond,
aangezien er twee jaar verloopen zijn sedert
de opzegging van het lidmaatschap door Rome
In politieke Italiaansche kringen wijst men
er, volgens Stefani, op, dat het einde van alle
betrekkingen tusschen Italië en den Volken-
VERWACHTING
Meest matige, in het Noord-Oosten wel-
licht toenemende Oostelijke wind, betrok-
ken tot gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen
sneeuw, temperatuur om het vriespunt tot
lichte vorst.
bond zich voordoet op het oogenblik, waarop net
Geneefsche instituut opnieuw een toonbeeld
van opportunistische intriges biedt in plaats
van de beslissingen te nemen, die geëischt wor
den door den ernst van een gebeurtenis, die op
dit oogenblik bloed doet vloeien in het Noorden
van Europa.
Blijkens een door het departement van
Buitenlandsche Zaken ontvangen bericht
van 9 December bevinden alle Nederlanders
te Lemberg (Lwow) zich in goeden wel
stand.
g HH
HELSINKI, 11 Dec. (Reuter). Gemeld
wordt dat zware gevechten geleverd worden
op verschillende punten van het front, voor
al in den belangrijken sector van Rovanieni
in het noorden. De Finnen verklaren dat zij
zich handhaven.
Russische vliegtuigen hebben een aanval ge
daan op Abo in het zuiden. Tien vliegtuigen
namen aan den aanval deel, maar slechts één
bom werd neergeworpen. Er werd geen schade
aangericht.
Volgens het Zweedsche dagblad „Aftonbla-
det" hebben de Finnen na een krachtig te
genoffensief de stad Suomosalvi ten noorden
van het Ladogameer heroverd. Verder zouden
belangrijke Russische troepenafdeelingen zijn
omsingeld.
De correspondent te Helsinki van de „Nya
Daglicht Allehanda" verneemt, dat Finsche 'vlie
gers boven de Russische stellingen proclamaties
hebben neergeworpen, waarin een belangrijk
geldbedrag wordt aangeboden voor ieder Rus
sisch toestel dat door het roode leger wordt uit
geleverd. Sinds het uitwerpen dezer vlugschrif
ten zouden volgens den correspondent 14 Russi
sche vliegtuigen op Finsch gebied zijn geland.
Naar Havas bericht heeft de Sovjet-Unie in
het noorden van Finland bij Petsamo in den
nacht van Zaterdag op Zondag troepen aan land
gezet. Deze versterking werd aangevoerd in twee
schepen. De Russen zijn op den oostelijken oever
van de rivier Petsamo aan land gegaan en de
Pinnen liggen nog op den westelijken oever. Het
schijnt, dat de Sovjet-troepen in het noorden
nog te zwak zijn. Bij Yalaelustraari hebben de
Russen vier bataljons geconcentreerd, doch meD
veronderstelt dat de Sovjets deze troepen nog
willen versterken alvorens een aanval te doen.
In den loop van den Zondag hebben drie Rus
sische vliegtuigen Salmijjarvi gebombardeerd. In
de Noorsche stad Stanvik is het geschutvuur ge
hoord. Er zijn geen slachtoffers gevallen.
De geveenten bij Petsanro zijn de laatste
dagen ten nadeele van de Russen verloopen;
zij leden groote verliezen. Volgens geloof
waardige mededeelingen zouden zij in een
enkelen aanval 400 man hebben verloren. De
Finnen hebben verscheidene honderden
krijgsgevangenen gemaakt, terwijl zij zelf
slechts 15 dooden te betreuren hebben. Deze
wanverhouding in de verliezen is vooral toe
te schrijven aan de omstandigheid, dat de
Russen geen dekking weten te zoeken.
Op de landengte van Karelië hebben de Fin
nen onlangs een heftigen aanval van de Russen
afgeslagen. Vijf Russische tanks werden door
het antitankgeschut buiten gevecht gesteld.
Finsche kringen in Londen hebben aan Reu
ter medegedeeld, dat reeds verscheidene hon
derden Zweden strijden in het Finsche leger.
Het nauwkeurige aantal der Zweedsche vrijwil
ligers is niet bekend, maar men gelooft, dat het
verscheidene duizenden bedraagt.
De vrijwilligers komen in groepen in Finland
en worden zoo spoedig mogelijk bij het ieger
ingedeeld.
Het Noorsche ministerie van Justitie heeft
volgens Reuter een comité aangesteld ter co
ördinatie van alle streven tot het brengen
van hulp aan de Finsche vluchtelingen.
Het Noorsche roode kruis heeft tot na toe
600.000 kronen voor de Finsche vluchtelin
gen ingezameld aldus meldt Havas uit
Helsinki.
In den gemeenteraad van Parijs is voorgesteld
aan een Parijsche straat den naam te geven van
Rue de Helsinki". Sommige raadsleden stelden
zelfs voor de „Rue de Moscou" om te doopen in
„Rue de Helsinki". Het voorstel is naar een
commissie verwezen, een formaliteit, welke vol
gens Havas zijn aanvaarding zeer wel nabij
komt.
De correspondent te Berlijn van „Politiken
heeft den Finschen gezant te Moskou, baron
Kosinen, op zijn doorreis van Moskou naar
Helsinki geïnterviewd.
De baron deelde mede, dat de diplomatieke
betrekkingen verbroken waren, voordat de laat
ste Finsche voorstellen aan de regeering der
Sovjet-Unie waren voorgelegd. De Russische
autoriteiten manoeuvreerden den laats ten tij,
zoo, dat ahe verbindingen tusschen de Finsch r
regeering en de delegatie te laat kwamen.
De laatste Finsche voorstellen gingen zee:
ver en hadden aangenomen moeten worden, in
dien Moskou werkelijk een overeenstemming
had gewenscht. Finland had n.l. aangeboden
zijn troepen in Karelië terug te trekken, zon
der dat de Sovjet-Unie een geleken maatregel
nam.
De aankondiging van den oorlog was een
groote verrassing voor de Russische bevolking
die dit in het geheel niet had verwacht. De
Sovjet-autoriteiten waren verbaasd, dat het
roode leger zoo langzaam oprukte. De gezant
schreef dit toe aan de slechte organisatie, wel
ke een gevolg is van het feit, dat de beste offi-
ciiareu hy de „zuivering" aün gefusilleerd.
De Finsche regeering heeft, naar Havas uit
Helsinki bericht, Maandag een witboek uitge
geven van 25 bladzijden druks, inhoudende de
verschillende documenten betreffende de laat
ste phase der Finsch-Russische crisis. Het be
vat de verschillende Russische voorstellen aan
Finland en de Finsche tegenvoorstellen daarop.
Havas geeft verder een tekst van een
oproep der Finsche padvinders, tot de pad
vinders van de geheele wereld gericht
Deze zegt:
„Ons land is aangevallen, omdat wij weigeren
slaven te worden van een vreemde mogendheid
en omdat wij ons eigen bestaan willen leiden.
Ondanks de ongelijkheid der krachten hebben
wij vertrouwen in God, in de rechtvaardigheid
van onze zaak. De Finsche jeugd heeft eens
gezind gekozen: zij wil liever strijdend sneuve
len dan een slavenleven in oneer leiden. Op
een oogenblik, waarop het lot van hun land op
het' spel staat, zenden de Finsche padvinders
een broederlijken groet aan de jeugd der we
reld en geven haar de verzekering, dat hun
kameraden hier in het noorden weten te strij
den voor de overwinning van rechtvaardigheid
en rcenschelijkhefd en voor een betere toe
komst der menschheid."
PARIJS, II Dec. (Havas). Het heden
avond uitgegeven legercommuniqué luidt:
>,Zeer beperkte bedrijvigheid aan het
front in den loop van den dag".
Volgens een Havas-bericht uit Luxemburg
hebben de bewoners van de Duitsche dor
pen aan de Sauer bevel tot evacuatie gekre
gen. Aan den linkeroever van de Sauer wor
den steeds uitgebreider troepenbewegingen
merkbaar, zoowel van als naar Trier en
Echternachterbrück. Donderdag heeft men
bij de Sauer een zeer sterk escorte auto's van
het opperbevel gezien, zoodat men veron
derstelt dat Hitier zelf een inspectietocht
heeft gemaakt.
Naar Reuter meldt blijkt thans dat de leger
order, die Maandagmorgen is gepubliceerd als te
zijn uitgegeven door lord Gort, den opperbevel
hebber van het Britsche expeditieleger in Frank
rijk, werd uitgegeven door den commandant
van de Britsche troepen in de Maginot-li-ée
Een niet-geïdentificeerd vliegtuig is Maandag
waargenomen boven de kust van Yorkshire, al
dus meldt Reuter uit Londen Britsche gevechts
toestellen stegen op, maar het vliegtuig, naar
men gelooft een Heinkel, verdween spoedig
Aan de zuidoostkust hebben visschers Maan
dagmorgen vroeg een Duitscb vliegtuig gezien.
Een der visschers zeide: „Een groot tweemotorig
vliegtuig kwam door de wolken, keerde naao net
zuidoosten en vloog over het Kanaal".
LINZ, 11 Dec. )D.N.B.) Gisteren is bij
Völklabruck een personentrein op een autobus
met 38 arbeiders ingereden. De autobus werd
tegen een telegraafpaal geslingerd en geheel
vernield'. Twaalf arbeiders en de chauffeur wa
ren op slag dood, terwijl zes andere arbeiders
spoedig daarna om het leven kwamen. De ove
rige twintig arbeiders werden deels zwaar ge
wond.
ESBJERG, 11 Dec. (D.N.B.). De sterke Wes
tenwinden van den laats ten tijd hebben het
aantal drijvende mijnen op de Jutlandsche
Westkust aanzienlijk doen toenemen. Naat
medegedeeld wordt, heeft men alleen van uit
het station Esbjerg 66 drijvende mijnen, die
afkomstig waren van het Engelsche mijnenveld
voor deze haven, onschadelijk gemaakt.
Volgens Reuter moeten de schepen aan
de Zuidkust van Noorwegen 's nachts in
de haven? blijven, aangezien dan het varen
te gevaarlijk is door de drijvende mijnen.
Naar Havas uit Stockholm bericht, zet her
Estlandsche schip Estonia, waarvan gemeld was
dat het in de Oostzee op een mijn was geloo-
pen, zijn reis naar Stockholm voort. Het schip
heeft 116 personen aan boord, voor het mee-
rendeel Poolsche uitgewekenen. Het is Zater
dag j.L uit Tallinn vertrokken.
Genève verzoekt aan Moskou en Hel
sinki een wapenstilstand te sluiten en
vredesonderhandelingen te openen. Hier
op wordt vóór hedenavond antwoord
verwacht.
Beperkte bedrijvigheid aan het West
front.
Een Grieksch en een Estlandsch schip
vergaan.
Een autobus-ongeluk bij Linz eischte 19
dooden.
Zware gevechten in Noord-Finland. Suo
mosalvi werd door de Finnen heroverd.
Memorie van antwoord aan de Tweede
Kamer betreffende wijziging der L. O.-
wet 1920.
Memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer in zake het wetsontwerp tot ver
hooging van het crediet voor werkver
ruiming.
De Bataafsche Petroleum Mij. schenkt
nog drie ontspanningsgebouwen voor
O. en O.
Dieseltrein te Gouda op vrachtauto ge-
Teden; twee gewonden; treinverkeer ge
stagneerd.
New-Yorksche beurs: zwakke stemming.
HAMBURG, 11 Dec. (DN.B.) Het Grieksc'.ic
sx. „Garufalïa", groot 4708 ton, dat op weg was
naar Kirkenes om een lading ijzererts voor Ne
derland1 aan boord te nemen, is vanmorgen aan
de Noorsche kust gezonken. Door het Noorsche
s.s. „Tellus" werden ?5 opvarenden gered. Onder
de geredden bevinden zich de Grieksche kapi
tein en twee Noorsche loodsen. Vier opvarenden
zouden om het leven zijn gekomen.
Verder bericht Reuter uit Stockholm dat
het Estlandsche sx. „Kassari" door een
duikboot is tot zinken gebracht. De beman
ning is gered.
I L V V W VVTNW wil li i ui n //r/%#2.
Stand op Dinsdag 1 uur v.m.: 765.4
Vorige stand: 764J