VOLKENBOND STELT EEN WAPENSTILSTAND VOOR Heftige strijd woedt op de Noord-Finsche sneeuwvelden m m Grieksch schip bij Noorwegen vergaan rv I- r Telegram gezonden aan Moskou en Helsinki, waarop vóór hedenavond antwoord wordt verwacht Polen wordt lid der commissie Het nieuws van heden SU0M0SAL VI DOOR DE FINNEN HEROVERD Een „Pue de Helsinki te Parijs? HET WESTFRONT BLIJFT RUSTIG ERNSTIG BUS-ONGELUK IN DUITSCHLAND DE BAROMETER i I VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DINSDAG 12 DECEMBER 1939 - OCHTENDBLAD Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM DRIE EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 22144 Holsti verdedigt de Finsche zaak „Finland heeft doeltreffende hulp noodig" De avondvergadering der Assemblée Italië en de Bond Het W eer mitjiiiiiiiiiniiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH NEDERLANDERS IN LEMBERG Gezicht op de Volkenbondsstad Genève, die thans weer de aandacht der geheele wereld trekt Bommen op Helsinki. Opruimingsploegen aan den arbeid Roode troepen landen bij Petsamo ¥*m fp f 4 Van het Westfront. Een Duitsche verkenningspatrouille is uit Niemandsland teruggekeerd. De leider vertelt zijn ervaringen Zweden in het Finsche leger Het voorspel van den strijd Een Finsch Witboek Duitsche dorpen aan de Sauer worden ontruimd Vliegtuig boven Yorkshire Vele drijvende mijnen op Deensche kust Nachtelijke scheepvaart op Noor sche zuidkust verboden Op een 14-tal overwegen zullen auto matische seininrichting'en de afsluiting met slagboomen van overwegen vervan gen. üe echtgenoote De vrouw bekleedt een voorname plaats in het huisgezin. Wat is een ge zin zonder moeder, wat een huishou den zonder vrouwelijk bestier? We 'tunnen haar niet missen. Maar dezer dagen werd ons nog eens toevalliger wijze zeer duidelijk wat óók de echt genoote voor een man beteekent die zen vooraanstaande maatschappelijke positie inneemt. De echtgenoote is de lieftallige vertegenwoordigster van den ernst. Ze weet vriendschappen aan te knoopen of in stand te houden, ze weet op charmante wijze velerlei representatie-moeilijkheden voor den net werk overladen man op te lossen. Ze is een gaarne geziene persoonlijk heid in vele kringen die op sympathie ran eten man prijs stellen. De echige- xooté van een minister, van een bur gemeester, van een groot zakenman heeft heel eigene en zeer delicate vlichten te vervullen. Gelukkig de in overheid gezeten burger die zulk een innemend tweede-ik naast zich weet om zijn omvangrijke taak in het maatschappelijk leven te verlichten en aan het soms dorre, zakelijke alle- daagsche bestaan de zon van haar persoon en de charme van haar tact te geven. Estlandsch schip werd tot zinken gebracht BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884 NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel SB et, Inget mededeetlngen 50 cent; Wem op peg één 45 cent oer regel BIJ contreet sterk veriaegde prijzen Voo» de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek GENèVE, 11 Dec. (Havas). Een door de Volkenbondsverga de- zing ingestelde commissie, die be last werd met de behandeling van het beroep van Finland, heeft he denavond op voorstel van den Zweedschen vertegenwoordiger en met algemeene stemmen besloten, Rusland uit te noodigen binnen een etmaal te doen weten, of het de vijandelijkheden wil staken en vredesonderhandelingen met Fin land onder auspiciën van de Vol kenbondsvergadering wil openen. Dit besluit onderbreekt den loop der te Genève begonnen beraad slagingen niet. Ook aan Finland is naar Reuter be richt een telegram gezonden met de Oitnoodiging de vijandelijkheden te staken en vredesonderhandelingen onder de auspi ciën van de Assemblee te openen. Aan bei de landen is een termijn van 24 uur voor beantwoording van dit telegram gesteld. De toevoeging van een tijdlimiet van 24 uur aan het telegram aan Rusland en Finland is geschied op voorstel van Butler, den Engelschen gedelegeerde Nadat zooüs wij reeas in een deel onzer •*>rige oplage berichtten des ochtends reeds korte bijeenkomst was gehouden, werd de benbare zitting van de Volkenbondsvergade- te 12.40 uur hervat. Voorzitter Carton de Wiart (België) deelde •bede, dat de commissie voor de benoe mingen voorstelde een bureau te vormen et als voorzitter den vertegenwoordiger an Noorwegen Hambro en tot vice-voorzitters be vertegenwoordigers van België, Engeland, pnada, Egypte, Frankrijk, Griekenland, Por- bffal en Zwitserland. Dit voorstel werd door de ergadering aangenomen en onder toejuicliin- g€h nam Hambro plaats in den voorzittersstoel Caj-ton de Wiart heette hem welkom namens vergadering. Hij wees er op, dat het thans het meest tragische oogenblik is sedert de briehting van den bond. Men heeft dikwijls activiteit van den bond belachelijk gemaakt, bch niettegenstaande dit zal de nieuwe vcor- kr de besprekingen leiden, welke de aan- k®cht van alle menschen van goeden wil trek- Vervolgens dankte Hambro de vergadering, rji.i wees er op, dat het de plicht is van ieder lid van den bond, ach thans in zijn dienst te 'ellen. De vergadering moet thans een beroep ,.®n een lid, dat wordt bedreigd door een ander d, behandelen. De aangevallene verdedigt zich rapper. De bond moet tusschen de volken de kkingen scheppen, welke gebaseerd zijn op "Aftienwerking en eer Hierna kwam het bureau der vergadering Pm drie uur bijeen. Tijdens deze zitting heeft de Zweedsche delegatie voorgesteld, ®en telegram te zenden aan de regeering in Moskou met de uitnoodiging zich van af Woensdag te doen vertegenwoordigen in Genève bij de debatten betreffende het Fin fiche beroep. Het ligt echter voor de hand, Öat het comité intusschen de werkzaamhe- Öen zal voortzetten om een beslissing niet te vertragen, welke ter stemming aan de Assemblée zou worden voorgelegd, in het Waarschijnlijke geval, dat de Sovjet-Unie beu weigeren verklaringen aan de Assem- Mée te komen bre- De Assemblée van den Volkenbond is Maan- figmiddag om vier uur weer bijeengekomen, lereerst werd definitief de agenda vastgesteld ls volgt: te. Behandeling van het beroep van Finland. 2e. Verkiezing van nieuwe leden van den 3e. Rapport der commissie voor de uitbreiding r P/innAmi cfVio ,rïiVtoaB« „n— T r i ke: economische werkzaamheden van den Vol- hbond i De vergadering begon onmiddellijk met de handeling van het Finsche beroep. Onder al- fi'heen applaus besteeg Holsti, de Finsche ge legeerde, het spreekgestoelte. Holsti herinner- i. er aan onder welke omstandigheden zijn z'ct1 tot den Volkenbond had gewend en Vol de Volkenbondsraad had besloten de zaak fl^°r te leggen aan de Assemblée. Hij zeide bej?6 dank voor de snelheid, waarmede zij het van de regeering in Helsinki beant- heeft, en zag daarin een bewijs, dat on- Voii/S de moettijke tijden de fundamenteele Ct... ondsgedachte in practische energie om- t kan worden Spreker wilde de kwestie van moreel mndpunt behandelen met het oog op de Poëtische consequenties, die uit de gebeur- bissen mcWpr» worden getrokken a vervolgens gewezen te hebben op de ver vaardiging in de geheele wereld tegen den aanval van den kant van Rusland, herinnerde Holsti er aan, hoe de Sovjet-Unie zelve het geval van agressie beoordeelde, toen haar ge delegeerden in Genève het woord voerden. De Sovjet-afgevaardigde heeft zich in Genève steeds uitgesproken ten gunste van de organi satie der collectieve veiligheid. De laatste weken, zoo vervolgde spreker, heb ben het Russische leger, de vloot en de lucht macht dood gezaaid onder het Finsche volk. Dit volk staat in zijn geheel trouw om de regee ring geschaard. Tevergeefs heeft Moskou de democratische volksregeering opgericht: de we- reldmeening heeft zich dienaangaande niet ver gist Finland heeft thans echter niet alleen aanmoedigende woorden noodig, maar doel- treffeRden hijstand. Het Finsche volk kan zich niet alleen beschermen tegen de auto matische wapens van allerlei aard der Rus sen door internationale resoluties. Inder daad strijdt het om niets minder dan zijn bestaan en om de hoogste politieke idealen der andere volkeren. Zijn rede besluitende, sprak Holsti aen wensch uit, dat de sympathie der geheele we reld worden zal tot practischen steun voor zijn land. „Doet uw plicht; Finland doet den zijnen door zijn kostbaarste goed, zijn bloed, te geven." Na de rede van Holsti wees de vergade ring een commissie van veertien leden aan tot bestudeering van het Finsche beroep. De commissie bestaat uit vertegenwoordi gers van de volgende staten: Uruguay, Frankrijk, Groot-Brittanniè, Polen, Bolivia, Ierland. Egypte. Portugal, Venezuela, Siam. Zweden, Noorwegen, Canada en China. On middellijk na de vergadering, welke om 18 uur werd gesloten, is de commissie bijeen gekomen en besloot zij de telegrammen naar Moskou en Helsinki te zenden, waar van boven melding is gemaakt. Toen de Volkenbondsvergadering des avonds weer bijeen kwam, deelde de nieuwe voorzitter, Hambro, den leden mede, dat zij zich gereed moesten houden om bijeen te komen op alle uren van dag en nacht klaarblijkelijk om terstond stappen te kunnen nemen, zoodra het Russische antwoord wordt ontvangen. Tevoren hadden de regeeringen van Bel gië, Luxemburg, Zweden, Nederland en Denemarken in 'n schriftelijke mededee- ling aan den voorzitter verklaard, dat de Volkenbondsvergadering bijeengeroepen is voor een bepaald politiek doel en zich der halve moet onthouden van andere poli tieke kwesties. Naar Havas uit Buenos Aires bericht, heeft de minister van Buitenlandsche Zaken, Can- tillo, opnieuw een verklaring afgelegd waarin hij een rechtvaardiging geeft van de houding van Argentinië, dat gebruik heeft gemaakt van zijn recht als lid van den Volkenbond om de uitstooting uit den bond van een der onge- wenschte leden te vragen. Argentinië is van oordeel dat de aanwezigheid der Sovjet-Unie onvereenigbaar is met de statuten van den bond, omdat zij iedere verzoening weigert en de bondsstatuten geschonden heeft. Een mo- reele reactie is noodzakelijk, opdat het bestaan zelve van den Volkenbond gehandhaafd zal kunnen worden. Wanneer echter de Volkenbond weigert'Mos kou uit te stooten, zal Argentinië zich ver plicht zien uit den bond te treden in afwach ting van een gunstiger oogenblik voor de we dergeboorte van het recht en de internationale moraal. Sedert Maandagmorgen is iedere band ver broken tusschen Italië en den Volkenbond, aangezien er twee jaar verloopen zijn sedert de opzegging van het lidmaatschap door Rome In politieke Italiaansche kringen wijst men er, volgens Stefani, op, dat het einde van alle betrekkingen tusschen Italië en den Volken- VERWACHTING Meest matige, in het Noord-Oosten wel- licht toenemende Oostelijke wind, betrok- ken tot gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen sneeuw, temperatuur om het vriespunt tot lichte vorst. bond zich voordoet op het oogenblik, waarop net Geneefsche instituut opnieuw een toonbeeld van opportunistische intriges biedt in plaats van de beslissingen te nemen, die geëischt wor den door den ernst van een gebeurtenis, die op dit oogenblik bloed doet vloeien in het Noorden van Europa. Blijkens een door het departement van Buitenlandsche Zaken ontvangen bericht van 9 December bevinden alle Nederlanders te Lemberg (Lwow) zich in goeden wel stand. g HH HELSINKI, 11 Dec. (Reuter). Gemeld wordt dat zware gevechten geleverd worden op verschillende punten van het front, voor al in den belangrijken sector van Rovanieni in het noorden. De Finnen verklaren dat zij zich handhaven. Russische vliegtuigen hebben een aanval ge daan op Abo in het zuiden. Tien vliegtuigen namen aan den aanval deel, maar slechts één bom werd neergeworpen. Er werd geen schade aangericht. Volgens het Zweedsche dagblad „Aftonbla- det" hebben de Finnen na een krachtig te genoffensief de stad Suomosalvi ten noorden van het Ladogameer heroverd. Verder zouden belangrijke Russische troepenafdeelingen zijn omsingeld. De correspondent te Helsinki van de „Nya Daglicht Allehanda" verneemt, dat Finsche 'vlie gers boven de Russische stellingen proclamaties hebben neergeworpen, waarin een belangrijk geldbedrag wordt aangeboden voor ieder Rus sisch toestel dat door het roode leger wordt uit geleverd. Sinds het uitwerpen dezer vlugschrif ten zouden volgens den correspondent 14 Russi sche vliegtuigen op Finsch gebied zijn geland. Naar Havas bericht heeft de Sovjet-Unie in het noorden van Finland bij Petsamo in den nacht van Zaterdag op Zondag troepen aan land gezet. Deze versterking werd aangevoerd in twee schepen. De Russen zijn op den oostelijken oever van de rivier Petsamo aan land gegaan en de Pinnen liggen nog op den westelijken oever. Het schijnt, dat de Sovjet-troepen in het noorden nog te zwak zijn. Bij Yalaelustraari hebben de Russen vier bataljons geconcentreerd, doch meD veronderstelt dat de Sovjets deze troepen nog willen versterken alvorens een aanval te doen. In den loop van den Zondag hebben drie Rus sische vliegtuigen Salmijjarvi gebombardeerd. In de Noorsche stad Stanvik is het geschutvuur ge hoord. Er zijn geen slachtoffers gevallen. De geveenten bij Petsanro zijn de laatste dagen ten nadeele van de Russen verloopen; zij leden groote verliezen. Volgens geloof waardige mededeelingen zouden zij in een enkelen aanval 400 man hebben verloren. De Finnen hebben verscheidene honderden krijgsgevangenen gemaakt, terwijl zij zelf slechts 15 dooden te betreuren hebben. Deze wanverhouding in de verliezen is vooral toe te schrijven aan de omstandigheid, dat de Russen geen dekking weten te zoeken. Op de landengte van Karelië hebben de Fin nen onlangs een heftigen aanval van de Russen afgeslagen. Vijf Russische tanks werden door het antitankgeschut buiten gevecht gesteld. Finsche kringen in Londen hebben aan Reu ter medegedeeld, dat reeds verscheidene hon derden Zweden strijden in het Finsche leger. Het nauwkeurige aantal der Zweedsche vrijwil ligers is niet bekend, maar men gelooft, dat het verscheidene duizenden bedraagt. De vrijwilligers komen in groepen in Finland en worden zoo spoedig mogelijk bij het ieger ingedeeld. Het Noorsche ministerie van Justitie heeft volgens Reuter een comité aangesteld ter co ördinatie van alle streven tot het brengen van hulp aan de Finsche vluchtelingen. Het Noorsche roode kruis heeft tot na toe 600.000 kronen voor de Finsche vluchtelin gen ingezameld aldus meldt Havas uit Helsinki. In den gemeenteraad van Parijs is voorgesteld aan een Parijsche straat den naam te geven van Rue de Helsinki". Sommige raadsleden stelden zelfs voor de „Rue de Moscou" om te doopen in „Rue de Helsinki". Het voorstel is naar een commissie verwezen, een formaliteit, welke vol gens Havas zijn aanvaarding zeer wel nabij komt. De correspondent te Berlijn van „Politiken heeft den Finschen gezant te Moskou, baron Kosinen, op zijn doorreis van Moskou naar Helsinki geïnterviewd. De baron deelde mede, dat de diplomatieke betrekkingen verbroken waren, voordat de laat ste Finsche voorstellen aan de regeering der Sovjet-Unie waren voorgelegd. De Russische autoriteiten manoeuvreerden den laats ten tij, zoo, dat ahe verbindingen tusschen de Finsch r regeering en de delegatie te laat kwamen. De laatste Finsche voorstellen gingen zee: ver en hadden aangenomen moeten worden, in dien Moskou werkelijk een overeenstemming had gewenscht. Finland had n.l. aangeboden zijn troepen in Karelië terug te trekken, zon der dat de Sovjet-Unie een geleken maatregel nam. De aankondiging van den oorlog was een groote verrassing voor de Russische bevolking die dit in het geheel niet had verwacht. De Sovjet-autoriteiten waren verbaasd, dat het roode leger zoo langzaam oprukte. De gezant schreef dit toe aan de slechte organisatie, wel ke een gevolg is van het feit, dat de beste offi- ciiareu hy de „zuivering" aün gefusilleerd. De Finsche regeering heeft, naar Havas uit Helsinki bericht, Maandag een witboek uitge geven van 25 bladzijden druks, inhoudende de verschillende documenten betreffende de laat ste phase der Finsch-Russische crisis. Het be vat de verschillende Russische voorstellen aan Finland en de Finsche tegenvoorstellen daarop. Havas geeft verder een tekst van een oproep der Finsche padvinders, tot de pad vinders van de geheele wereld gericht Deze zegt: „Ons land is aangevallen, omdat wij weigeren slaven te worden van een vreemde mogendheid en omdat wij ons eigen bestaan willen leiden. Ondanks de ongelijkheid der krachten hebben wij vertrouwen in God, in de rechtvaardigheid van onze zaak. De Finsche jeugd heeft eens gezind gekozen: zij wil liever strijdend sneuve len dan een slavenleven in oneer leiden. Op een oogenblik, waarop het lot van hun land op het' spel staat, zenden de Finsche padvinders een broederlijken groet aan de jeugd der we reld en geven haar de verzekering, dat hun kameraden hier in het noorden weten te strij den voor de overwinning van rechtvaardigheid en rcenschelijkhefd en voor een betere toe komst der menschheid." PARIJS, II Dec. (Havas). Het heden avond uitgegeven legercommuniqué luidt: >,Zeer beperkte bedrijvigheid aan het front in den loop van den dag". Volgens een Havas-bericht uit Luxemburg hebben de bewoners van de Duitsche dor pen aan de Sauer bevel tot evacuatie gekre gen. Aan den linkeroever van de Sauer wor den steeds uitgebreider troepenbewegingen merkbaar, zoowel van als naar Trier en Echternachterbrück. Donderdag heeft men bij de Sauer een zeer sterk escorte auto's van het opperbevel gezien, zoodat men veron derstelt dat Hitier zelf een inspectietocht heeft gemaakt. Naar Reuter meldt blijkt thans dat de leger order, die Maandagmorgen is gepubliceerd als te zijn uitgegeven door lord Gort, den opperbevel hebber van het Britsche expeditieleger in Frank rijk, werd uitgegeven door den commandant van de Britsche troepen in de Maginot-li-ée Een niet-geïdentificeerd vliegtuig is Maandag waargenomen boven de kust van Yorkshire, al dus meldt Reuter uit Londen Britsche gevechts toestellen stegen op, maar het vliegtuig, naar men gelooft een Heinkel, verdween spoedig Aan de zuidoostkust hebben visschers Maan dagmorgen vroeg een Duitscb vliegtuig gezien. Een der visschers zeide: „Een groot tweemotorig vliegtuig kwam door de wolken, keerde naao net zuidoosten en vloog over het Kanaal". LINZ, 11 Dec. )D.N.B.) Gisteren is bij Völklabruck een personentrein op een autobus met 38 arbeiders ingereden. De autobus werd tegen een telegraafpaal geslingerd en geheel vernield'. Twaalf arbeiders en de chauffeur wa ren op slag dood, terwijl zes andere arbeiders spoedig daarna om het leven kwamen. De ove rige twintig arbeiders werden deels zwaar ge wond. ESBJERG, 11 Dec. (D.N.B.). De sterke Wes tenwinden van den laats ten tijd hebben het aantal drijvende mijnen op de Jutlandsche Westkust aanzienlijk doen toenemen. Naat medegedeeld wordt, heeft men alleen van uit het station Esbjerg 66 drijvende mijnen, die afkomstig waren van het Engelsche mijnenveld voor deze haven, onschadelijk gemaakt. Volgens Reuter moeten de schepen aan de Zuidkust van Noorwegen 's nachts in de haven? blijven, aangezien dan het varen te gevaarlijk is door de drijvende mijnen. Naar Havas uit Stockholm bericht, zet her Estlandsche schip Estonia, waarvan gemeld was dat het in de Oostzee op een mijn was geloo- pen, zijn reis naar Stockholm voort. Het schip heeft 116 personen aan boord, voor het mee- rendeel Poolsche uitgewekenen. Het is Zater dag j.L uit Tallinn vertrokken. Genève verzoekt aan Moskou en Hel sinki een wapenstilstand te sluiten en vredesonderhandelingen te openen. Hier op wordt vóór hedenavond antwoord verwacht. Beperkte bedrijvigheid aan het West front. Een Grieksch en een Estlandsch schip vergaan. Een autobus-ongeluk bij Linz eischte 19 dooden. Zware gevechten in Noord-Finland. Suo mosalvi werd door de Finnen heroverd. Memorie van antwoord aan de Tweede Kamer betreffende wijziging der L. O.- wet 1920. Memorie van antwoord aan de Eerste Kamer in zake het wetsontwerp tot ver hooging van het crediet voor werkver ruiming. De Bataafsche Petroleum Mij. schenkt nog drie ontspanningsgebouwen voor O. en O. Dieseltrein te Gouda op vrachtauto ge- Teden; twee gewonden; treinverkeer ge stagneerd. New-Yorksche beurs: zwakke stemming. HAMBURG, 11 Dec. (DN.B.) Het Grieksc'.ic sx. „Garufalïa", groot 4708 ton, dat op weg was naar Kirkenes om een lading ijzererts voor Ne derland1 aan boord te nemen, is vanmorgen aan de Noorsche kust gezonken. Door het Noorsche s.s. „Tellus" werden ?5 opvarenden gered. Onder de geredden bevinden zich de Grieksche kapi tein en twee Noorsche loodsen. Vier opvarenden zouden om het leven zijn gekomen. Verder bericht Reuter uit Stockholm dat het Estlandsche sx. „Kassari" door een duikboot is tot zinken gebracht. De beman ning is gered. I L V V W VVTNW wil li i ui n //r/%#2. Stand op Dinsdag 1 uur v.m.: 765.4 Vorige stand: 764J

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1