Op Java een seminarie voor
inlandsche geestelijken
FINANCIEN
s
De Onderwijs-
begrooting
Wij luisteren naar...
kelijk leven
ZORGT VOOR DE MISSIE
IN ONS EIGEN INDIË
Dagfilm
Water sta n den
s n
o.°l
DRIESIEN
CH0C0LAAD CARROS
„MIJMHARDTJES'
ZATERDAG 16 DECEMBER 1939
WORDT 1940 EEN KRITIEK
RUPSENJAAR?
Nederland in tijd
van oorlog
Gemeente Wieringer-
meer
NED. R.K. KRUIDEN 1ERSBOND
VERGADERT
Kortstondige oorlogs-
verkoopen
Uit naastenliefde en
dankbaarheid
H. H. WIJDINGEN
PASTOOR W. KAMERBEEK
OVERLEDEN
van allerlei aard
Wiskunde L.O.
MARKTEN
POSTVLUCHTEN
o.oo
o.°o
0.0 9
0-43
Roer'
Aan de memorie van antwoord inzake de be
grooting voor Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen ontleenen wij nog het volgende:
Invoering van een voor aile Scholen voor
TJ. L. O. geldend leerplan, zou in strijd zijn
met de gedachten, welke omtrent het leerplan
in de Lager-Onderwijswet 1920 zijn neergelegd.
Het rapport van de hoofdinspecteurs van
het, L. O. inzake het M. U. L. O.-examen der
vereenigingen heeft den minister nog niet be
reikt. Hij vertrouwt, dat het hem binnenkort
ter hand zal worden gesteld.
Zijn ambtgenoot van Economische Zaken
heeft den minister medegedeeld, dat hij tot
dusver geen vrijheid heeft kunnen vinden om
een U. L. O. handelsdiploma, uitgereikt door
de M. U. L. O. vereenigingen, aan te wijzen
als een diploma, waaruit blijkt, dat aan de
minimum-eischen van handelskennis, bedoeld
in artikel 3 der Vestigingswet Kleinbedrijf
1937 is voldaan.
De huidige tijdsomstandigheden vormen een
beletsel om tot een wettelijke regeling van
het voorbereidend onderwijs over te gaan,
welke op het Rijk nieuwe lasten zou leggen.
Evenals zijn ambtsvoorgangers acht ook de
minister de invoering van een leerverplichting
voor de misdeelde kinderen niet mogelijk, zoo
lang het bezoek aan een voor hen bestemde
school, voor velen gepaard zou moeten gaan
met het verlaten van het ouderlijk huis. Het
opleggen van de verplichting aan de ouders,
de opvoeding van hun kinderen aan anderen
toe te vertrouwen, ontmoet bij den minister
overwegende bezwaren.
Met de gedachten, neergelegd in het rap
port van de commissie-Smeenge, om het on
derwijs voor schippers-kinderen onder te bren
gen bij het buitengewoon L. O. en alle daar
uit voortvloeiende kosten volledig voor Rijks
rekening te nemen, kan de minister in het
afgetrokkene instemmen. Verwezenlijking van
die gedachten stuit echter op dit oogenblik af
op de daaruit voortvloeiende uitgaven.
Kunsten en wetenschappen
Bij zijn optreden als minister vond de mi
nister een wetsontwerp inzake de bescherming
van den titel van architect gereed liggen. Het
onderwerp heeft zijn volle belangstelling en hij
is voornemens dit weldra in studie te nemen.
In de memorie van antwoord omtrent de
algemeene beschouwingen van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal is mededee-
ling gedaan van een aantal maatregelen,
welke ter bescherming van onze voornaam
ste kunstschatten zijn of worden getroffen.
De minister is voornemens in verband hier
mede weldra een suppletoire begrootings-
aanvrage tot een bedrag van 1.000.000,
in te dienen.
Zoolang de bomvrije bergplaatsen, waarin
het belangrijkste bezit onzer musea een ge
noegzame beveiliging zal vinden, nog niet ge
reed zijn, bestaat de beste bescherming van
de kunstwerken in verdeeling van het risico
door hen tc verspreiden over verschillende
plaatsen, die gelegen zijn in door militaire
deskundigen veilig geachte streken. Dit is na
genoeg uitsluitend geschied met de kunstwer
ken uit het Rijksmuseum te Amsterdam, dat
door zijn ligging in de hoofdstad al te zeer
aan de aanvallen van een eventueelen vijand
zou zijn blootgesteld, en uit het Koninklijk
Kabinet van Schilderijen te 's-Gravenhage.
De. degelijk bewaakte tijdelijke bewaarplaatsen
zijn alle verwarmd en goed geventileerd, zoo
dat voor vocht geen vrees behoeft te bestaan.
De toestand der kunstwerken wordt geregeld
gecontroleerd.
Het bedrag, dat op de begrooting staat uit
getrokken voor steun aan oude en behoeftige
kunstenaars, moet inderdaad matig genoemd
worden. De stand van 's lands middelen laat
helaas niet toe thans een hooger bedrag uit te
trekken.
Intusschen zien de leden, die hier aan het
woord zijn, waarschijnlijk over het hoofd, dat
ook op andere wijze steun aan kunstenaars
wordt verleend.
Het denkkfceeld bestaat van 'n nationalen
prijs voor letterkunde, voor een werk van natio
nale beteekenis, al zijn de ervaringen, mee
niet van het rijk uitgaande letterkundige prij
zen opgedaan niet in ieder opzicht bemoedi
gend. Intusschen vreest de minister, dat er
onder de tegenwoordige omstandigheden wei
nig van zal kunnen komen. Hij zal echter
gaarne aan dit punt nader aandacht geven.
Gaarne onderschrijft de minister, dat wette
lijke regeling van het muziekonderwijs wen-
schelijk geacht moet worden.
Hoewel noode, meent hij deze aangelegenheid
tot betere tijden te moeten aanhouden.
Van den minister is geen voorstel te ver
wachten tot afschaffing of verlaging van de
subsidies aan leeszalen, tooneel en opera.
De restauratie van de groote kerk te Alk
maar heeft de volle aandacht van den minister.
Omtrent de financiering van dit omvangrijke
werk is overeenstemming bereikt, terwijl de
voorbereidende werkzaamheden dezer dagen
hun beslag hebben gekregen, zoodat, naar de
minister vertrouwt, het wers binnen enkele
weken met kracht zal kunnen worden aan
gevat.
Een regeling, waardoor het mogelijk zal zijn,
naast de algemeene en de R. K., ook de pro-
testantsch-christelijke openbare leeszalen en
bibliotheken te subsidieeren, is in overweging
De minister meent goed te doen hier evenwel
aanstonds de opmerking aan toe te voegen, dat
van zoodanige regeling in ieder geval voor-
loopig g en practisch resultaat voor de belang
hebbende instellingen kan worden verwacht,
omdat hfj geen mogelijkheid ziet bij de nood
zakelijke beperking van 's Rijks uitgaven te ge
raken tot verhooging van het begrootingsartikel
voor de subsidies aan openbare leesbiblio
theken.
Verhooging van het totaal der rijkssubsidies
voOr de orkesten, waarop vele leden aandrin
gen, is onder de tegenwoordige omstandighe
den om budgetaire redenen helaas niet mo
gelijk.
Intusschen is de minister bereid deze aan
gelegenheid nog nader in studie te nemen,
doch voorloopig althans zal men moeten
trachten ter plaatse in het meest noodige te
voorzien.
Uit het Oost-Brabantsche land meldt men
ons dat teekenen aanwezig zijn, die erop wijzen,
dat voor 1940 bijzondere gevaren dreigen voor
een ernstige rupsenplaag. De thans bladerloos
geworden boomen blijken in zeer grooten getale
nesten van de gevreesde rups van den bastaard-
satijnvlinder te bevatten. Vele boomen zijn er
als het ware mede beladen. Men weet, dat in
deze nesten de rupsenkolonies overwinteren om
in het voorjaar naar buiten te treden en hun
vernielend en vraatzuchtig werk aan het jonge
gebladerte te ondernemen.
Evenals een tiental jaren geleden in 'n soort
gelijken toestand is geschied, zal het, ter ver
mijding van groote schade aan de fruitteelt en
vernieling van het zomeraspect der boomen,
noodzakelijk zijn tot georganiseerde verwijde
ring der millioenen nesten over te gaan.
In de lezingenreeks der Leidsche Academie-
dagen over „Nederland in oorlogstijd" heeft
mr. dr. J. van Walre de Bordes gesproken over
„De roeping van Nederland in de volkerenge
meenschap".
Van 1914 tot 1918, aldus spr., was er in Ne
derland slechts één gedachte: Onze neutraliteit
bestond uit afzijdigheid. Van de zijde der
neutrale landen is toen geen poging gedaan, om
tusschen de oorlogvoerende partijen een ver
zoening tot stand te brengen. De vrede van
Versailles was een lijvig boekwerk, dat vredes
vraagstukken uitvoerig regelde, doch het es-
sentieele, de vredesmentaliteit ontbrak er aan.
Waarom is de Volkenbond niet geworden wat
hij had kunnen en moeten worden? Omdat er
na den oorlog geen werkelijke vrede is gekomen.
De oorlog is blijven voortleven in de harten der
menschen en is nu opnieuw uitgebroken De
beste manier, om het volkenoondsideaal te die
nen, is de volkeren moreel rijp te maken voor
den Volkenbond. Dat is iets, waaraan iedereen
in zijn eigen omgeving kan medewerken, ook
bij ons in Nederland.
Thans staan wij voor het wonderlijke feit,
dat deze oorlog van den beginne met atge-
meenen tegenzin gestreden wordt. Dit schept
een geheel nieuwe situatie in de wereldgeschie
denis en geeft den neutralen een kans tot ver
wezenlijking van hun roeping: de oorlogvoe
renden te helpen, om te komen tot een werke-
lijken vrede, een vrede door verzoening.
Slechts in Gods kracht zal Nederland zijn
roeping kunnen volgen.
In de lezingenserie der Leidsche Stu
dentendagen over „Nederland in oorlogs
tijd", heeft mr. J. Linthorst Homan, com
missaris der Koningin in dé Provincie Gro
ningen, gesproken over „gemeenschapszin".
Het is gewenscht, aldus spr. de bespreking
over de thans overal in ons volk opkomende
behoefte aan saamhocrigheid en gemeenschaps
zin, les te maken van de gedachte „Nederland
in oorlogstijd", daar die behoefte reeds eercer
zich openbaarde en daar gemeenschapszin on
der corlogsdreiging niet de ware gemeenschaps
zin is, al zal zoo een tijd daarop wel invloed
ten goede uitoefenen.
Het motief voor nationale saamhoorighed en
betere samenwerking is bij ieder verschillend,
daar God nu eenmaal ieder mensch een eigen
hart en een eigen geóachtengang heeft ge
schonken. Doch voor de meeste jongeren zal de
beweging der laatste jaren wel zijn geweest
een reactie cp te voren al te groot internationa
lisme, op wat daarmede samenhing en cp de
al te groote heftigheid van het politieke tour-
r.ooi en tenslotte vooral op het onopgelost blij
ven van het werkloosheidsvraagstuk, welk
vraagstuk een diepe wonde liet in onze volks
ontwikkeling en volkskracht. Bij dat alles kwam
vooral ook de dankbaarheid over de saam-
hoorigheid bij de grocte gebeurtenissen in ons
Oranjehuis.
In ons volk bestaat reeds prachtige gemeen
schapszin binnen die groepen, waar godsdien
stige en maatschappelijke richtlijnen en idealen
de groep hecht aaneensluiten. Elders, waar de
lijnen minder concreet zijn, is dat minder het
geval.
Ieders taak is het, allereerst zich te ontdoen
van de bij velen bestaande onwetendheid over
de groote volksvragen en zich zelf op de hoogte
te brengen van de nooden en de levensvraag
stukken van allen. Ook de student zal, al gaat
aan de universiteit zijn studie voor, zich later
vooral sociaal moeten laten gelden.
Het kan voor ons land van de grootste be
teekenis -zijn. wanneer nu duidelijk van de
jeugd de wil blijft uitgaan, steeds stelliger, dat
de nieuwe generatie de juiste sfeer eischt en die
ook zelf zal brengen. De student sluite daarbij
vooral bij onze historie aan.
Hij houde zich buiten de politiek, doch hij
TROMMELS t t.50 000SJES 75 - 45 - 25 ets
bereide zich maatschappelijk krachtig voor. Aan-
knoopingspunten aan de maatschappelijke vraag
stukken zijn overal te vinden: geestelijk, sociaal,
territoriaal. Daarvoor is deze tijd nu juist wel
zeer geschikt.
De inleider eindigde met aanhaling der woor
den, welke H. M. de Koningin bij haar regee-
ringsjubileum in 1938 tot de jongeren heeft ge
richt, bij welke woorden zij sprak van een zeld
zame kans voor de jongeren, om te tconen wat
zij vermogen. Stellig zal ook daarbij de universi
teit der Oranjes niet achter blijven.
In de memorie van antwoord aan de Twee
de Kamer betreffende het wetsontwerp tot
vaststelling van de begrooting van de rijksaf-
deeling van het openbaar lichaam „De Wie-
ringermeer" voor 1940 zegt de minister, dat een
wetsontwerp, waarbij wordt voorzien in de in
stelling van een gemeente Wieringermeer, bin
nen zeer korten tijd de departementen zal ver
laten. Naar de minister meent te weten, wordt
ook de oprichting van een waterschap met
ingang van 1 Januari 1941, denzelfden datum
als voor de nieuwe gemeente, voorbereid.
De Ned. R- K. Kruideniersbond hield de
zer dagen in hotel Noord-Brabant te Utrecht
zijn algemeene jaarvergadering.
De vergadering werd voorafgegaan door een
H. Mis, welke door den Bondsadviseur, Pastoor
A. G. Smit, in de parochiekerk van den H.
Augustinus aan de Oude Gracht werd opge
dragen.
Te circa 10 werd de bondsvergadering door den
bondsvoorzitter, den heer J. P. Hendriks uit
Nijmegen geopend.
De bondsdirecteur, den heer H. Post, gaf hierna
een overzicht van het bondsgebeuren in het af-
geloopen jaar.
Spr. meende dat de eigenlijke vakbeweging on
der de kruideniers in de voorgaande jaren sterk
verwaterd is door de mentaliteit van den krui
denier zelf, waardoor het zeker in de voorgaande
jaren voor leiders van kruideniersorganisaties
onmogelijk bleek om de belangstelling voor de
vakbeweging zelfs maar kunstmatig in het leven
te houden.
Spr. betoogde dat de N.R.K.B. de vakbeweging
primair moet gaan zien voor de verbetering van
het bedrijfsleven. De vak- en bedrijfsorganisatie
zijn direct noodzakelijke middelen tot instand
houding van hun stand en tot verbetering van
het peil in het algemeen. Noodig is volgens spr.
dat de kruideniers in den kortst mogelijken tijd
los worden gemaakt van hun beperkt inzicht en
van hun onvoldoende en verouderde methode
van bedrijfsvoering.
De door den directeur ontworpen nieuwe
vak- en bedrijfsorganisatie werd door de ver
gadering goedgekeurd. Den bondsdirecteur,
den heer Post, werd door het hoofdbestuur
opgedragen zijn plan binnen den kortst mo
gelijken tijd uit te voeren.
De middagvergadering werd bijgewoond door
den directeur van den Utrechtschen R. K. Mid
denstandsbond, den heer J. P. de Brabander en
door den heer Franken uit Amsterdam, een van
de grondleggers van de katholieke vakorgani
satie.
Voorts was aanwezig de heer S. de Hoo, leider
van het Centraal Distributiekantoor, die bereid
was gevonden een causerie te wijden aan „De
kruideniers en de distributie".
Spr. wees op het zeer omvangrijke werk van
het Centraal Distributiekantoor. Bij de enquête
bleken er niet minder dan circa 90.000 detaillis
ten te zijn in suiker, terwijl nog 20 tot 25000
aanvragen binnenkwamen van hotels, cantines
e.a. Dank zij veler medewerking is het C. D. K.
in zijn moeilijke taak behoorlijk geslaagd.
Slapte zal vroeg of laat plaats maken voor
de extra omzetten uit de eerste oorlogsmaan
den. Waakt voor terreinverlies blijft Uw
klantenkring cultiveeren, blijft doelmatig ad-
verteeren.
Spiegelt U aan de zaken, die in den vorigen
oorlog méér i. p. v. minder belegden in re
clame en vroegere leiders ver voorbij
streefden.
Het is bekend, hoeveel onze Katholieken
voor hun priesters over hebben. Hun hart
staat ook open voor de priesters ginds in het
verre Nederlandsch-Indië. De priesters, die
daar werken tè gering in aantal om den
geweldigen oogst onder millioenen zielen voor
den hemel binnen te halen zijn kinderen
van onze Katholieke families. Daarom al
kan hun arbeid Katholiek Nederland niet
onverschillig zijn. En in dat opzicht is er
ook veel veranderd. Zei men niet vijftig jaar
geleden, toen er in heel Indië nog geen
50.000 Katholieken waren: „Och, de Neder-
landsche Katholieken bekommeren zich niet
om de bekeering der inheemschen", zoodat
een hooggeplaatst Romeinsch prelaat, die
Batavia aandeed, de verdere reis over Java
niet de moeite waard achtte en terugkeerde?
Nu is het aantal Katholieken daar meer dan
een half millioen en werken er ruim 500
priesters. Maar dit aantal geestelijken is
veel te gering voor den onmetelijken oogst,
die daar te rijpen staat.
Nederland zelf zal nimmer voldoende mis
sionarissen kunnen opbrengen voor Indië.
De vorming van inheemsche wereldgeestelij
ken is dan ook in Indië begonnen. Reeds in de
dagen van Sint Paulus was de opleiding van
/riesters uit het te bekeeren volk de vruchtbaar
ste arbeid der missionneering. Wij herdenken,
thans in het bijzonder, hoe St. Willibrord in
onze streken de eerste eigen priesters wijdde.
En het is weer opnieuw het groote streven van
de Congregatio de Propaganda Fide te Rome.
Dit is niet alleen een beginselkwestie, maar ook
een zaak van economisch belang voor de Missie.
Pas wanneer een inlandsche priesterschap is
ontstaan en daartoe vormt de wereldgeeste
lijkheid de noodzakelijke en krachtige kern
dan pas kan er een economisch onafhankelijke
missie groeien.
Z. H. Exc. Mgr. P. Willekens S. J„ apostolisch
vicaris van Batavia, stichtte dan ook een groot
seminarie. Maar ondanks de grootste inspanning
kon hij nog niet de middelen bijeenbrengen, om
dit seminarie aan zijn bestemming te doen be
antwoorden. Slechts al te weinig studenten kon
den er en dan ook nog maar gebrekkig
gehuisvest worden. Er is ternauwernood plaats
voor 24 studenten. En reeds telt het klein-se-
minarie 109 studenten. Waar zal voor hen plaats
zijn voor verdere opleiding? Toch moet een
groot-seminarie voor hen en voor de velen, die
na hen geroepen worden, openstaan, om hen als
wereldgeestelijken Christus nader te laten bren
gen tot hun eigen volk.
In dezen nood van diepst verlangen van vele
jonge menschen, een verlangen hun leven te
wijden aan hun volk, waarvoor zij zich verant
woordelijk voelen, maar waarvoor ook de Ne-
derlandsche Katholieken een liefdetaak hebben
te vervullen, wordt een dringend beroep gedaan
op de Nederlandsche Katholieken.
Helpt gij, lezers, om den zoo noodigen bouw
van een groot-seminarie te Mertojoedan te be
kostigen.
Het is een vraag in naam van Christus,
Die ons naar alle volkeren uitzond. En ligt
het Indische volk ons niet zeer na? Daar
toch is de eerste missietaak toegewezen aan
Nederland.
Helpt een monument oprichten van echt
Nederlandsche missie-liefde, den bouw van
het seminarie te Mertojoedan.
Mrg. Willekens rekent op Katholiek Ne
derland, dat verder ziet dan de naaste zor
gen en blijk zal geven van zijn bekende
Missieliefde. En pater van Rijckevorsel wil,
met hulp van zijn landgenooten, voorkomen,
dat de hartewensch van zijn bisschop on
vervuld zal blijven. Zijn beroep op U allen
moet slagen. En zoo zal een grootsch missie
werk in Indië tot stand gebracht worden.
Elke gift, groot of klein, wordt door pater
van Rijckevorsel, Oostduinlaan 50, Den
Haag, Postrekening 367381, met groote er
kentelijkheid ontvangen.
Beste lezeres of lezer, bereid hem en Mgr.
Willekens een Kerstfeest, door Uw offertje voor
den Kerstvrede, dien de Missie overal brengt.
Het zal inderdaad een offer zijn, maar het
zijn juist de offers, die ons nader tot Christus
brengen. Zijn leven was een voortdurend en het
zwaarste offer.
En vele jonge menschen zullen in Indië bereid
ijn hun leven aan God te offeren, voor hun
volk, voor hün deel van óns Nederland.
Z. H. Exc. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van
's Hertogenbosch, zal Woensdag, 20 December,
in zijne Huiskapel de Tonsuur toedienen aan
Frater Honoris Cox van de Orde der Fran
ciscanen.
Op Donderdag, 21 December, zal Z. H. Excel
lentie in de kapel der Bisschoppelijke Kweek
school te 's Hertogenbosch de volgende H. H.
Wijdingen toedienen:
de Tonsuur aan de Fraters:
H. J. A. Jansen, M. A. Groenestijn, J. A. Vij
verberg, J. G. F. van Pampus, A. W. G. Merk.
F. Dunnewijk, W. J. Heijnsbroek, P. L. van Bree-
men, A. H. Bosch, A. G. Brouwer, van de Orde
der Paters Dominicanen:
aan de Fraters Hildebertus van 's Gravenhage,
Symphronius van Velsen, Septimius van Heino,
Isaias van Gemert, Justus van 's Hertogenbosch,
Micheas van Helmond, Evodius van Haastrecht,
Hyacinthus van den Hout, Revocatus van Haa-
ren, Achilleus van Rotterdam, Theofridus van
Nuenen, Saturninus van Zaltbommel, Gentilis
van Asten, van de Orde der Paters Capucijnen;
aan de Fraters Emmanuel Zilkens, Mercellus
Francissen, Aloysius Luttikhold, Michael van
Schaik, Hiëronymus Leenhouwers, Hubertus
Zondag 17 December
HILVERSUM I, 1875 cn 414.4 M.
8 30 KRO, 9.30 NORV, 12.15 KRO, 5.00 NCRV
7.45—11.00 KRO
8.30 Morgenwijding, 9.30 Gewijde muziek
(gr.pl.), 12 15 „Katholicisme en cultuur in Fin
land'lezing, 12.35 Gramofoonmuziek, 12.45
Berichten ANP 1.00 Letterkundige causerie,
I.20 KRO-Melodisten, 2.00 Godsdienstonder
richt, 2.30 Gramofoonmuziek, 3.00 KRO-Ka-
merorkest en solist, 3.45 Gramofoonmuziek,
4.00 KRO-Kamerorkest, 4.30 Ziekenhalfuur-
tie 4 55 Gramofoonmuziek, 5.00 Gewijde mu
ziek gr p 17.45 Berichten, 7.50 Gramofoon
muziek, 8.00 Berichten ANP, mededeeiingen,
8.15 Vroolijk programma, 9.00 Populair con
cert. 9.20 Het Rococo-octet, 9.45 Radiotooneel,
10 30 Berichten ANP, 10.40 Epiloog, 11.00
II.30 E&perantolezing.
HILVERSUM II, 301.5 M.
8.55 VARA, 12.00 AVRO. 5.30 VARA,
8.00—12.00 AVRO
8.55 Gramofoonmuziek, 9.05 Tuinbouwhalf-
uurtje, 9.30 Gramofoonmuziek, 12.00 Cyclus
„Onze Weermacht", 12.25 Gramofoonmuziek,
12.45 Berichten ANP, gramofoonmuziek, 1.00
Zang met orgelbegeleiding, 1.30 Causerie „Een
gesproken mailbrief", 1.50 Gramofoonmuziek,
1.55 Declamatie, 2.002.27 Boekbespreking,
2.30 Leden van het Omroeporkest en solisten,
3.45 Schilderijbespreking, 4.00 Gramofoonmu
ziek, 4 05 Mannenkoor „Concordia S. H. V.",
4 25 AVRO-Densorkest en soliste. 4.55 Sport
nieuws ANP, 7.30 Rosian-orkest, 8.00 Berichten
ANP, 8,20 OmroejDorkest en solist, 9.00 Hersen-
gvmnastiek, 9.30 AVRO-Musette-ensemble en
solist, 10.00 Radiotooneel, 10.30 AVRO-Amuse-
mentsorkest, 11.00 Berichten ANP, gramofoon
muziek, 11.3012.00 Dansmuziek (gr.pl.).
ENGELAND, 391 en 449 M.
12:20 Alfredo Campoli en zijn orkest, 1.20
Berichten, 1.30 Vocaal concert, 2.05 Het Novel
ty-septet en solist, 2.50 Orgelspel, 3.05 Het
Londensch Philharmonisch orkest, 4.20 Be
richten, 4.55 BBC-Variété-orkest en solisten,
6.20 Berichten, 9.30 Het orkest van het Grand
Hotel te Eastbourne, 10.35 Het Stratton-strijk-
kwartet, 11.15 BBC-Salonorkest, 12.00 Piano-
dUetten, 12.2012.35 Berichten.
RADIO-PARIS, 1648 M.
12.05 Gramofoonmuziek, 12.35 Pianovoor
dracht, 1.05 Nationaal orkest en het Félix
Raugel-koor, 2.00 Gramofoonmuziek, 2.05 Zang,
2.15 Vervolg van 1.05, 3.35 Het Loewenguth-
kwartet, 4.20 Zang, 5.50 Symphonieconcert,
9.00 Gramofoonmuziek. 9.05 Nationaal orkest,
10.20 Solistenvoordracht, 11.00 Gramofoon
muziek, 11.2011.50 Muziek op oude instru
menten.
KEULEN, 456 M-
5.20 Havenconcert, 7.30 Gramofoonmuziek,
8.35 Zang, cembalo en orgel, 9.50 Volksliede-
renconcert, 11.35 Gramofoonmuziek, 12.00 Om
roeporkest en solist, 1.35 Populair concert,
3.20 Verzoekconcert, 7.35 Gramofoonmuziek,
9.50 Zie Deutschlandsender.
BRUSSEL, 322 en 484 M.
322 M.
9.20 Gramofoonmuziek, 10.20 Zang en orgel
spel, 11.35 Orgelconcert, 12.05 Gramofoonmu
ziek, 12.20 Carillonbespeling, 12.50 en 1.30 Om-
roepdansorkest, 1.502,20 en 2.50 Gramofoon
muziek, 3.35 en 4.20 Mannenkoor „Lassalle".
6.50, 7.20 en 7.45 Gramofoonmuziek, 10.30 Om-
roepdansorkest, 11.2012.20 Gramofoonmu
ziek.
484 M.
9.20 Gramofoonmuziek, 11.20 Koninklijke
harmonie van Wasmes, 11.35 Gramofoonmu
ziek, 12.05 Planovoordracht, 12.35 Accordeon-
soli, 12.50 en 1.30 Jean Duchesne's orkest, 1.50
2.10 en 2.50 Gramofoonmuziek, 3.05 Sympho-
nie-concert m. m. v. solist en gramofoonmu
ziek, 5.05 Gramofoonmuziek, 5.50 Militair
concert, 7.15 en 7.35 Gramofoonmuziek, 9.20
Radio-orkest en solisten, 10.30 Dansmuziek
(gr.pl.) en zang, 11.2012.20 Gramofoonmu
ziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
9.20 Berichten, 9.50 Otto Dobrindt's orkest.
Om 10.20 Politiek overzicht, 11.20 Berichten.
Hierna tot 12.20 Nachtconcert.
Maandag 18 December
HILVERSUM I, 1875 en 414.4 M.
NCRV-Uitzending
8.00 Berichten ANP, 8.20 Gramofoonmuziek,
11.30 Amsterdamsch Salonorkest, 12.30 Berich
ten ANP, 1.15 Orgelspel, 2.352.55 Gramofoon
muziek, 3.00 Voor tuinliefhebbers, 3.40 Gramo
foonmuziek, 4.45 Gramofoonmuziek, 6.15 Gra
mofoonmuziek, 7.45 Gramofoonmuziek, 8.00
Berichten ANP, herhaling SOS-berlchten, 8.15
Arnhemsche orkestvereenlging en solist, 9.30
Berichten ANP, 10.50 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
Algemeen programma, verzorgd door de VARA
8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek,
10.40 Pianoduetten, 11.30 Gramofoonmuziek,
om 12 45 berichten ANP, 1.001.45 VARA-or-
kest, 2.00 Gramofoonmuziek, 2.30 Pianovoor
dracht, 3.30 Zang, piano en cello, 4.30 Gra
mofoonmuziek, 5.oio Gramofoonmuziek, 6.00
6.25 Orgelspel, 6,30 Rosian-orkest, 7.25 Gramo
foonmuziek, 7.30 VARA-orkest, 8.00 Herhaling
SOS-berichten, 8.03 Berichten ANP, 8.15
VARA-orkest, 10.15 Orgelspel, 10.30 De Ram
blers, 11,00 Berichten ANP, 11.10 Zang en or
gel, 11.3012.00 Gramofoonmuziek.
ENGELAND, 391 en 449 M.
12.20 Orgelspel, 12.40 Norbert Wethmar's
pianokwartet, 1.20 Berichten, 1.30 M. Winnick's
orkest, 2.002.40 Concert, 3.20 Tommy Mat
thews en zijn orkest en solist, 4.20 Berichten,
5.50 Pianovoordracht, 6.20 Berichten. 9.20 Be-
Ichten, 9.50 BBC-orkest en solist, 11.35 Jack
Payne en zijn Band, 12.2012.35 Berichten.
RADIO-PARIS, 1648 M.
12.05 Gramofoonmuziek, 12,15 Jazzmuziek,
I.05 Cantrelle-orkest, 2.00 Gramofoonmuziek.
2.05 Vioolvoordracht, 2.15 Cantrelle-orkest, 3.20
Orgelconcert, 4.50 Zang, 5.20 Het Parijsche In
strumentale kwintet en soliste, 6.35 Cello, pia.
no en zang, 7.20 Cellovoordracht, 9.00 Gra
mofoonmuziek, 9.05 Symphonieconcert, 11.00
Gramofoonmuziek.
KEULEN, 456 M.
5.50 Leo Eysoldt's orkest, 7.408.50 Gramo
foonmuziek, 9.30 Zang en piano, 10.50 Gramo
foonmuziek, 11.20 Concert, 12.20 Verzoekcon
cert, 1.35 Populair concert, 3.20 Slavische lie
deren, 3.40 Populair solistenconcert, 4.30 Zang
5.20 en 5.45 Gramofoonmuziek, 6.20 Otto Do
brindt's orkest, 7.35 Gramofoonmuziek, 9.50
Zit Deutschlandsender.
BRUSSEL, 322 en 484 M.
322 M.
12.20 1.30—2.20, 5.20, 6.20 en 7.20 Gramo
foonmuziek, 8.50 Cabaretprogramma, 10.30
II.20 Gramofoonmuziek.
484 M.
12.20 Gramofoonmuziek, 12.50 José Schny-
ders' orkest, 1.502.20 Gramofoonmuziek, 5.20
en 6,00 Kamermuziek, 6.35 Los Companeros-
orkest, 7 05 Zang, 8.50 Omroepkoor, 9.05 Radio-
orkest, 9.25 Omroepkoor, 10,3011.20 Dansmu
ziek (gr.p.l) en zang.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.20 Berlijnsch Philharmonisch orkest, 9.20
Berichten. 9.50 Hans Busch en zijn orkest.
10.20 Politiek overzicht, hierna Omroeporket,
11.20 Berichten Hierna tot 12.20 Nachtconcert,
Verboeten, Melchior Verheyen, van de Orde der
Paters Augustijnen; en
aan de Fraters Petrus Adriaansens, Petrus
Baeten, Joannes Jansen, Thomas Letschert, Ca-
rolus van Maasakkers, Cornelius van den Mee-
rendonk, Joannes Rijpma, Franciscus Senden,
Joannes Siegers, van de Congregatie van
Scheut-Sparrendaal
de vier mindere ^Orden:
aan Frater: Honorius Cox van de Orde der
Paters Franciscanen;
het Exorcistaat en het acolythaat:
aan de Fraters Hubertus Boumans, Joseph
Niesten, Jacobus Ter Meer, Petrus van Weg
berg, Hadrianus Verschure, van de Congregatie
van Scheut-Sparrendaal.
Op Zaterdag, 23 December, zal Z. H. Excel
lentie in de kapel der Bissch. Kweekschool te
's-Hertogenbosch de H.H. Wijdingen toedienen;
van het H. Subdiaconaat:
aan de Fraters: Prudentius van Rijn, Jacobus
van Zeeland, Gerbrand Brouwer, van de Orde
der Witheeren van de Abdij van Berne te Hees-
wijk;
aan Frater Eduardus Boerssee, van de Orde
der Paters Augustijnen;
van het H. Diaconaat:
aan de Fraters: Petrus Kleijs, Sebastianus van
Beurden, Theodorus Jurgens, Petrus Winkel-
molen, Wilhelmus Ivits, Joannes van Oort, Hen-
ricus de Wilt, van de Orde der Kruisheeren.
aan de Fraters: P. J. H. M. van Moorsel; J.
H. van den Eisen; N. L. van den Meiracker;
J. L. Standenmeijer, J. A. A. Roemer, W. Bronk-
horst, H. A. Grollenberg, A. F. J, M. van Wa
genberg van de Orde der Paters Dominicanen:
aan de Fraters: Thelesphorus van Leur; Sig-
fridus van Haarlem; Norbertus van Wassenaar;
Eusebius van Amsterdam, Victorius van Vil
voorden, Octavianus van Udenhout, Malachias
van Woensdrecht, Monaldus van Nuenen,
Chrysostomus van Raamsdonk, Adelhelmus van
Rotterdam, Heliodorus, van Gilze, Martinianus
van Oudenbosch, van de Orde der Paters
Capucijnen;
aan de Fraters: Walter Hegeman, Redemptus
Vink, Mansuetus Michielsen, Daniël Liphuijzen,
Jeremias Meijer, David Boin, Benedictus Sax,
Thomas van Thienen, Isaias Mijnsbergen, Ful-
gentius van Kleef, van de Orde der Paters
Augustijnen; en
aan de Fraters: Joannes Smeets, Adrianus
van Zwieten, Emilius Mevis, Josephus van den
Boorn, Josephus Lataster, Godefridus Peters,
Adriajius de Waard, Petrus Rutten, Wilfridus
Vossen, Joannes Bertrand, Martinus Budé, Gu-
lielmus Frencken, van de Paters Montfortanen
te Oirschot.
BATAVIA, 16 Dec. (Aneta). Pastoor W.
Kamerbeek M.S.C., is gisteren te Langgoer op
de Kei-Eilanden overleden.
Pastoor Kamerbeek werd in 1908 priester ge
wijd en was sinds December 1936 pastoor te
Langgoer,
Geen audiëntie
Zijne Hoogw. Exc. Mgr. Dr. J. H. G. Lemmens,
Bisschop van Roermond, zal as. Dinsdag geen
audiëntie verleenen.
verdrijft U snel en zeker met
Koker 12 stuks 50 ct. Proetdoosie 2 stuks 10 et.
MUtJ'IA'LD
's-GRAVENHAGE Geslaagd de heer C
Schijf, Haarlem.
BROEK OP LANGENDIJK, 16 Dec. 37000 kg.
Roode kool 2.40—3.80, 75700 kg. Gele kool 2.10—
2 40. 28500 kg Deensche Witte kool 1.602.40,
22000 kg. Savoye kool 2—2.60, 27000 kg. Uien 2.40
2.90, grove 2.803.20 drielingen 1.202, nep
4.305, 5300 kg. Peen 1.502.20, 4500 kg. Bieten
1.80280, 100 stuks Bloemkool 11.80, 15 kg. To
maten 15.20, 12300 kg. vroege Witte kool 11.53,
14000 struik Andijvie 0.402.20.
NOORDSCHARWOUDE, 16 Dec. 62600 kg. Roo
de kool 2.303, 82600 kg. Gele kool 2.10—2.40,
87000 kg. Deensche Witte kool 1.602.30, 2500 kg.
Groene kool 2.00, 16800 kg. Uien 2.502.80, grove
33.40. drielingen 1.301.70, 10600 kg. Peen 1.60
2.30, 3800 kg. Bieten 1.502.80, 7800 kg. aardap
pelen, bonken 2.10, Blauwe Eigenheimers 1.70
2.30. Bevelanders 2.00, 2500 struik Andijvie 7080
cent.
ALKMAAR, 16 Dec. Boter- en eierenmark.t
13025 kipeieren 3.004 per 100 stuks. Boter groot
handel 77.582.6, kleinhandel 8587.5 cent.
s-HERTOGENBOSCH, 15 Dec. N.V. Botermljn.
Aanvoer 11850 kg. Hoogste prijs 1.65, laagste prijs
1.55. middelprijs 1.63 per kg.
LEIDEN, 15 Dec. Veemarkt. Aanvoer 619 run
deren, 257 kalveren, 1195 schapen, 558 varkens.
9 stieren 200.00260 per stuk, 5862 cent per kg.
schoon gewicht, matig. 84 kalf- en melkkoeien
190.00300, tamelijk vlug. 386 varekoeien 90.00
200, tamelijk. 140 vette ossen en koeien 180.00
325 per stuk, 5862 cent per kg. schoon gew.,
vlug. 77 graskalveren 24.0060, vlug. 11 vette kal
ver en70.0125 per stuk, 80110 cent per kg
schoon gewicht, tamelijk. 169 nuchtere kalveren
5.0010. matig. 300 vette schapen 18.0028, 95
weld'eschapen 12.0019, 800 vette lammeren 14.00
12 en 50 zeugen 45.0070 per stuk, tamelijk maM
18, tamelijk 179 mestvarkens 18.0032, 329
biggen 7.0012 en 50 zeugen 45.0070, matig.
LEIDEN, 15 Dec. Kaasmarkt. 32 partijen Goud-
sche kaas: I 2930.50, II 27.0028, 12 partijen
Leidsche kaas 25.0028. Per 50 kg. Handel matig
WOGNUM, 15 Deo. Witlof 10—11.80, II 7.40—
9, III 3.205.60, Spruitkool 710.80, Roode kool
2.402.60, Waschpeen 3.503.90, Savoye kool 2.20
—2.70, Prei 3.80—4.90, Selderie 2.20—4.40.
Op de beurs te Parijs heeft de uitsluiting
van Rusland uit den Volkenbond geen merk
baren invloed. Het feit, dat de begrooting
1940 door het Huis van Afgevaardigden met
algemeene stemmen werd aangenomen, be-
sehouivt zij als een motie van vertrouwen
jn het beleid van den minister van Finan
ciën. Zij neemt er nota van, dat ook de
kleine spaarder nog vertrouwen schenkt,
hetgeen bevestigd wordt door de cijfers der
spaarbanken. In de laatste twee weken van
November werd bij de spaarbanken fr. 18*
millioen meer gestort dan opgenomen.
De loco-rubberprijs te Londen steeg met
1/16 d. tot 1/- op de publicatie van de Anie-
rikaansche rubberstatistieken. Later trad
toeer daling in tot 11V& d.
De bouw-contracten in de Vereen. Staten
bedroegen in de week per 14 December
40.15 mill., tegen 57.74 mill, in de vooraf
gaande week en 60.20 mill, in de overeen
komstige week van het vorig jaar.
De Chicago Rock Island boekte in October
aan netto-ontvangsten met een overschot
van 168.516, tegen een deficit van 220.128
in October 1938. In de eerste tien maanden
een deficit van 7.21 mill., tegen 10.10
mill, in dezelfde periode van het vorig jaar
De Westinghouse Electric boekte in No
vember een netto-winst van 1.82 mil}"
tegen 1.36 mill, in October en 683.135 it1
November 1938.
De Bethlehem Steel Corporation heeft
zooveel orders ontvangen, dat zij in de eer
ste vier maanden van 1940 op volle capaci
teit zal moeten werken.
Hf
De petroleum-productie in Texas zal ook
gedurende Januari a.s. met sluiting der
bronnen gedurende twee dagen per week
beperkt blijven. Ingaande Februari zal loe
der de productie van een geheele week wor
den toegestaan.
De invoer van Duitschland uit de Vereen
Staten bedroeg in November, als gevolg van
de Britsche blokkende, slechts 2000 aan
Amerikaansche goederen, tegen 12.210.000
in November 1938.
Hf
De U. S. Rubber boekte in de eerste tien
maanden een netto-winst van 8.68 mil*-
of 2.75 per aandeel, tegen 5.88 mill, af
0.43 p.a. in het geheele jaar 1938. Men
verwacht de hervatting van het dividend
Hf
De Air Reduction keert een onveranderd
dividend uit van 0.25 per aandeel.
Hf-
Frankrijk heeft voor 20 a 60 millioen
aan werktuigmachines in Amerika besteld,
welke in het eerste kwartaal 1940 moeten
geleverd worden.
Hf
De goudvoorraad in de Vereen. Staten Is
met 56 mill, tot 17.46 milliard gestegen,
waarmede een nieuw record werd bereikt.
De groothandelsprijzen in Engeland zïjn
in November gemiddeld 6 pet. gestegen ten-
opzichte van October. In October trad een-
stijging in van 5 pet. en in September IJ*
pet. Ten opzichte van November 1938
de levensmiddelenprijzenmet 27Vi: pet. toe'
genomen en de prijzen van industrieel
grondstoffen met 15 pet.
ff
De termijn-noteeringen van Amerikaan'
sche katoen liepen gisteren te Londen na
heftige schommelingen per saldo 16 tot t3
punten terug.
Hf
De timnarkt te Londen is thans aaj
groote fluctuaties onderhevig. Een krachtig*
daling of stijging in de toekomst verwach"
men niet. Men neemt aan, dat de verbrui
kers bezig zijn voorraden te vormen, aan'
gezien deze in de laatste weken zeer kien
waren.
Academische examens
GRONINGEN. Geslaagd voor het doctora»'
examen rechten de dames M. R. Oskes, Gronih
gen en G. E. van Iddekinge, Beerta en voor ne
doctoraal examen wis- en natuurkunde (hooi
vak scheikunde) de heer J. J. de Vrieze, Vo
tinchem.
ZATERDAG, 16 Dec.
a
P
p.
ui
bo
C
S
<u
c
S
O r—1
P
M
d>
S3
c3
eo
Sedert
Gisteren
<u
OD
ei
6 U
HEEN
TERUG
Driemaal
per week
luchtpost
naar Indië
NAPELS
ATHENE
RHODES
ALEXANDRIë
LYDDA
BAGDAD
BASRAH
DJ ASK
KARACHI.....
JODHPUR
ALLAHABAD.
CALCUTTA.
RANGOON
BANGKOK....
PENANG
MEDAN
SINGAPORE.
BANDOENG...
Dec.
Dec
W
Keulen
Lobith
Nijmegen
St Andr
Arnhem
Vreeswijk i e
Westervoort
Deventer
Kampen
Mastr Ha
1) Borgh
Beifeld
Venlo
Grave
2) Sluis
Llth
Stuwen open te Borgharen,
mond. Beifeld, Sambeek, Grave
Beneden de sluis.
1) De waterstand aan de hoofdsluls wordt g®
acht 0.40 M. hooger te zijn bij geheel geopend
stuw.
2) De waterstand aan de peilschaal te Gra.m
istad) wordt geacht 0.10 M. hooger te zijn
geopende stuw.
AMSTERDAM
39 56
13 10
10 75
5.56
10.52
3.0C
11.11
5.16
0*53
43.1
14.23
13.70
7,61
0.82
41 25
4.3
11 60
6.15
11.19
0—
11.85
5.32
0.49
0.0C
43.02
13.54
13.10
0
6.40
2 80
0.00
0.03
(.05
3.05
0.04
3.00
0.02
0.0C
0 00
0.00
3.00
0 00
0.00
0.00
0.0C
0.00
Llnne,
en Llth.
J.23
0.00
0 00
3.00
C00
0 00
0,04
0.00
0.21
0.43
0.36
Kanaalwater
8 u 0.47— AP
12 u 0.46— AP
2 u 0.55 - AP
Stadswatei
8 u 0.47— AP
12 u J.46— AP
2 u 0.55 - AP
Amstelwater
8 u 0.47- AP
12 u 0 46- AP
2 u 0.53- AP
IJselm water
8 u 0.05+ AP
12 u 0,10+ AP
2 u 0.10+ AP
WATERSTAND OP DEN RIJN
dec. 15 E**'
4.72 5.06
2.38 2.95
4.22 0.-"
3.96 4.0Z
2. h. 2.26
1.08 2.30
0— 0.-
16 Dec.
15 Dec. 16
Rheini
0.—
0—
Coblenz
Breisach
0.—
0.—
Trier
Kehi
0.—
0.—
Keulen
Maxau
5.75
5.98
Dusseld
.vlannn
5.45
5.79
Ruhrort
LMn
0.—
0.—
Duisburg
Mamz
4.83
5.03
Schweinf
Bingen
0.—
3.90
Wurzburg
Caub
4.58
4.74
Strassb.
