Berlijn trotsch op
„luchtzegepraal"
Mi
Russen rukken van de IJszee
'naar het zuiden op
DEN HAAG?
DIJJERS
PsPR.p
Een verklaring
van Huil
I
„Voor ons is de
oorlog voorbij
Het nieuws van heden
.Gevaarlijke Mist!
E.N.A.vanMEVERDEN
dan
111
mmm
PITKAJARVI ZOU ZIJN
VEROVERD
Moskou beschermt zich
tegen luchtgevaar
Weet wat U eet!
I.J§BA\EX
BREDERODE en EINDEHOUl
KONINKLIJK BEZOEK AAN
DEN H. VADER
WILLEM STUVé Hofleverancier
Kerstaanbieding
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 19 DECEMBER 1939 - AVONDBLAD
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKEülJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
lllillll
li
ilüÜ»
De Duitsche kruiser „Leipzig", die door een torpedo van de Britsche duikboot
„Salmon" is getroffen
Het eiland Helgoland en de Elbemon-
dingf waar dezer dagen een luchtslag
werd geleverd en Duitsche oorlogsbo
dems werden getorpedeerd
Ondergang der Graf von Spee'
wordt echter als gevoelig
verlies beschouwd
Na vijandelijkheden binnen zone
van Panama zal conferentie
bijeenkomen
De luiken geopend
ACCOUNTANT, LID NED.UNIEV.ACC
AMSTERDAM TEL.90361-225Ó1
P.C. HOOFTSTR.7 na 6 uur 25725.
iiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiimul
De „vijand" wordt onder vuur genomen. Een motormitrailleur op zijspan-wagen in
stelling tegen naderende vliegtuigen bij de jongste oefeningen van het Nederland-
sehe leger
Westfront blijft kalm
Duitsch communiqué over
den luchtslag
Het opperbevel van de weermacht maakt be
zeild;
Een Fransche patrouilleboot heeft ter controle een koopvaardijschip aangehouden.
De sloep, waarmee de officier voor onderzoek naar het aangehouden schip zal
gaan, wordt buiten boord gebracht
voor de verduistering van de stad Moskou steeds
verder doorgevoerd. Voortdurend verschijnen
meer blauwe lampen. Ook de ruiten van het
Kremlin zijn blauw gemaakt en allen de roode
sterren hebben niet dit vernederende lot onder
gaan, maar zij kunnen bij een aanval onmid
dellijk gedoofd worden. Automobielen hebben
steeds meer blauwe lampen, evenals de trams en
autobussen, terwijl ook talrijke winkels deze ver
lichting hebben aangebracht. Ook ziet men rond
de stad opstellingen voor luchtdoelgeschut aan
leggen.
Viborg gebombardeerd
Versterking voor de Russen
99
Ontscheping en interneering der
bemanning der Graf Spee"
Onbegrijpelijke Duitsche
verklaringen"
Pauselijke Kerstrede
Duitsch protest inzake
de „Düsseldorf"
De Prins bezoekt Stafkwartier
Prins Bernhard heeft heden, namens de Ko
ningin, vergezeld van zijn waarnemenden au-
judant, luitenant-kolonel Phaff, een bezoek ge
bracht aan het stafkwartier van het eerste le
gercorps.
De eerste Canadeezen
j worden ontscheept
Scheepvaart op het
IJselmeer
63STE JAARGANG No. 22157
KERSTTAARTEN
MOSC.
TULBANDEN
UITSLUITEND MET
ROOMBOTER BEREID
^LUXE-BAKKERIJEN
TELEF 10876 - 13714
11643 - 12193 - 21521
DOORLOPEND GEOPEND
Tarieven in de advertentiekolommen
Inlichtingen: SPORTHUIS HAARLEM
Gr. Houtstraat 123 - Telefoon 12215
DIT NUMMER BESTAAT ÜIT
TIEN BLADZIJDEN
Chamberlain te Parijs
CHOCOLADE KRANSEN
gevuld met de wereldberoemde
WILLEM STUVé NOUGAT
ZACHTE NOUGATSTAAFJES 35 ct. p. ons
Blikken voor verzending gereed
vanaf 1.50, 2.00, 2.50 en hooger
Gr. Houtstraat 7, tjo. Paarlaarst. Tel. 10992
Zestien man van de
Darino" omgekomen
FIRMA BERTRAM
Rijstuln
TERDAM
Amsterdam - Tel. 36948 - Marnixstr. 425
Deventer - Tel 4292 - Diepenv. weg 265
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
s
m
Cu*. WAV/
BRtME-H
Onze Berlijnsche correspondent seint ons
Ü.d. 19 Dec.:
Met veel geestdrift is in Berlijn het be
richt ontvangen, waarin wordt gezegd dat
bij de luchtgevechten, die zich in de Duit
sche Bocht hebben afgespeeld, niet minder
dan 34 van de 44 Engelsche vliegtuigen neer
geschoten werden door Duitsche jagers.
Men acht dit te Berlijn een nieuw bewijs
Voor de Duitsche hegemonie in de lucht. Ter
wijl de Duitsche verkenners hun werk over ge
heel Frankrijk en Engeland vrijwel ongestoord
voortzetten, slagen Britsche vliegers er slechts
^Iden in de Duitsche kust, laat staan het
Duitsche binnenland te bereiken.
Het is mogelijk, dat de gevechten, die zich
Sis teren aan de Duitsche en Engelsche kust af
speelden de inleiding vormen voor acties in de
lucht op grootere schaal, nog vóór de luchtvloot
hef geallieerden door aanvoer uit Amerika be
langrijk is versterkt.
De ondergang van de „Graf von Spee"
Werd te Berlijn ondanks den dapperen te
genstand, dien het vestzakslagschip aan de
Britsche kruisers bood, als een gevoelig ver
lies beschouwd, dat des te pijnlijker was
aangezien de Duitsche pers ietwat voorbarig
aanvankelijk over een groote overwinning
van de „Graf von Spee" gesproken had.
De teleurstelling in Duitschland over de „Graf
Von Spee" kwam ook tot uiting in de officieele
hota van Berlijn aan Montevideo en de scherpe
Woorden, die de Duitsche pers in dit verband tot
Uruguay richtte.
Ook de behouden thuiskomst van de Bremen
hon de teleurstelling hier slechts voor een klein
heel weer goed maken. Iedereen verkeerde dan
°°k in de veronderstelling, dat de ondergang
van de „Graf von Spee" de aanleiding vormde
Voor het feit, dat de vlaggen heden te Berlijn
"alfstok hingen. Van officieele zijde werd ons
®chter meegedeeld, dat de dood van den presi
dent van Panama hiervoor de reden vormde.
Groote beteekpuis hecht men van Duit
sche zijde aan het feit, dat de Engelschen
de „Sanyo Maru", die met Duitsche goede-
ren aan boord op weg van Rotterdam naar
Japan was, na een kort onderzoek hebben
laten passeeren. Dit beteekent volgens Duit
sche opvatting, dat Engeland in beginsel het
vecht voor den doorvoer van Duitsche goe
deren erkend heeft. Daaraan zouden ook
Engelsche opmerkingen, dat de goederen
Veeris vóór 27 November betaald zouden zijn,
biets kunnen veranderen.
WASHINGTON, 18 Dec. (Reuter). In Oc
tober j.l. is op de Pan-Amerikaansche con
ferentie te Panama een verklaring aange
nomen, waardoor een driehonderd mijls-vei-
lighcidszone rond Amerika werd vastgesteld.
In verband hiermede heeft minister Huil
verklaard dat, indien de Europeesche oorlog
voerenden binnen deze zone tot vijandelijk
heden zullen overgaan, de 21 republieken in
conferentie zouden bijeenkomen om te be
palen welke actie zij zullen ondernemen. -
Naar volgens Havas verder wordt medege
deeld, heeft president Roosevelt bepaald, dat
Dinsdag in den kabinetsraad de Pan-Amerikaan-
sche opvatting met betrekking tot den zeeslag
tusschen de „Graf von Spee" en de Britsche
schepen zal worden bestudeerd
LONDEN, 18 Dec. (Reuter). Vandaag werd
in Londen bevestigd, dat het Duitsche S.S. „An-
tiochia" (3106 ton) door de bemanning tot zin
ken is gebracht, toen het vaartuig de vorige
maand in het noordelijke deel van den Atlanti-
schen Oceaan werd achtervolgd.
Het WeeriiiiiiiiiiiiimiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
Aanvankelijk lichte vorst tot tempera-
tuur om het vriespunt. In het Noorden
zwakke veranderlijke wind, in het Zuiden
uit Oostelijke richtingen. Later: Inval- S
lende dooi. In het Zuiden zwakke veran-
H derlijke, in het Noorden zwakke tot ma-
tige wind uit Westelijke richtingen. Ne- 2
velig of mistig tot betrokken. Kans op
eenigen regen, waarbij vooral in het Noor-
EE den kans op gladde wegen.
Zon op 8.06 - onder 15.47 Licht op 16.17
Er Maan op 12.05 onder 0.06
26 December V. M.
MOSKOU, 19 Dec. (Tass.). Het hoofd
kwartier van het militair district Leningrad
deelt in een communiqué mede:
Op 18 December hebben de Russische
troepen in het district Moermansk de stad
Pitkajarvi, op 85 K.M. ten zuiden van Pet-
samo, bezet.
In andere districten kwam het tot kleine
gevechten tusschen verkenningseenheden.
In de landengte van Karelië was de artille
rie aan beide zijden actief. In eenige distric
ten was activiteit in de lucht. Een aantal
oorlogsschepen van de Oostzeevloot heeft
kustbatterijen in het district Bjoerku be
schoten.
Naar Havas bericht worden de maatregelen
PARIJS, 19 Dec. (Havas) Het leger-
kericht van Dinsdagochtend luidt:
„Niets van belang te vermelden."
Aan het Westfront geringe plaatselijke acti-
'teit van verkenners en artillerie.
He luchtmacht maakte vluchten naar be
taalde doelen ter zee ten oosten van Schotland,
p erbij deden Duitsche verkenningstoestellen
aanval op vier Engelsche voorpostbooten.
'J werden tot zinken gebracht.
n de eerste uren van den namiddag probeer-
eh 52 Engelsche gevechtsvliegtuigen Wilhelms-
flaren aan te vallen. De Duitsche luchtverken-
^gsdienst wist de aanvallers tijdig te rappor
teren.
Heeds ten noorden van Helgoland werden zij
0r jacht- en vernielings-vliegtuigen tegen
houden. Hierbij werden 34 Britsche vliegtuigen
een feilen strijd neergeschoten. Wij verloren
ci ee toestellen. Afzonderlijke vijandelijke ma-
,jelnes, wien het gelukte zich te onttrekken aan
hej aanvallende Duitsche jagers, geraakten in
an geconcentreerde afweervuur der luchtdoel-
Icrie °P de eilanden en aan de kust. Zij
k'®Sten terugkeeren, zonder bommen te hebben
neP uitwerpen.
Noorsche Telegraafagentschap aan de Finsch-
Nocrsche grens bericht, dat de Russen om
de Finsche verdedigingslinie ten zuiden van
Salmijarvi zijn getrokken en thans oprukken
in zuidelijke richting naar den 69sten
breedtegraad.
De Finnen trekken in goede orde terug, ver
moedelijk volgens een tevoren opgemaakt plan.
Sommige Finsche detachementen voeren een
guerilla in den rug van de rooden, anderen
verbranden alles voor de vijand komt.
De correspondent voegt hieraan toe, dat de
Russen thans vrij ver van Petsamo verwijderd
zijn. De eenige weg, waarover zij beschikken is
de Finsche Poolweg, welke sterk beschadigd
is door de operaties.
Na de gevechten van Maandag schijnen de
Sovjet-troepen een gebied te hebben bezet, dat
een gemeenschappelijke grens van ongeveer
175 K.M. met Noorwegen heeft. Deze grens is
evenwel nergens geschonden.
De roode troepen hebben de beroemde oude
Russische kerk van Boris Gled verbrand.
Volgens de laatste berichten rukken de Rus
sische troepen nog steeds in zuidelijke richting
verder.
Volgens een Havas-bericht- uit Helsinki heb
ben Russische vliegtuigen Viborg en omgeving
gebombardeerd. Even nadat luchtalarm ge
maakt was verschenen de vliegtuigen en open
den zij mitrailleurvuur op de burgerbevolking.
Een vrouw werd gedood.
In verband hiermede hebben de autoriteiten
de burgerbevolking er opmerkzaam op ge
maakt, dat het gevaar voor bombardementen
geenszins is uitgeschakeld en daarom worden
zij, die niet noodzakelijk in de steden moeten
blijven, aangespoord te evacueeren.
Uit de mededeelingen van Finsche verken
ners blijkt, naar Reuter uit Helsinki meldt, dat
de Russische troepen in Finland versterkt zijn
met 200.000 man uitgezochte troepen van net
garnizoen van Moskou. Men schat de Sovjet
legermacht aan het Finsche front thans op
een half millioen man. Vermoedelijk liggen drie
divisies tusschen Petsamo en Salla, tien divi
sies tusschen Salla en het Ladoga-meer en tien
in Karelië.
Finland heeft 350.000 man onder de wapenen.
Vermoedelijk zijn de nieuwe versterkingen van
de Russen bestemd voor de landengte van Ka
relië om te pogen de Mannerheim-linie te
doorbreken. Naar schatting hebben de rooden
thans tusschen 30.000 en 40.000 man en 250
tanks verloren.
BUENOS-AIRES, 19 Dec. (Havat). Dank
zij den uitgebreiden voorzorgsmaatregelen
hebben zich geen ongeregeldheden voorge
daan bij het aan land komen van de 1039
opvarenden van het tot zinken gebrachte
Duitsche pantserschip „Graf von Spee". Be
halve het personeel van de Duitsche am
bassade stonden slechts weinig menschen
op de kade. De Duitsche matrozen lachten
en zeiden, dat voor hen de oorlcg is afge-
loopen. Kapitein Langsdorff zeire slechts,
dat hij vddaao 's.
De Argentijnsche autoriteiten ontkennen, dat
Argentijnsche sleepbooten springstoffen naar
Montevideo hebben gebracht, cm het vestzak
slagschip in de lucht te laten vliegen. Hieraan
wordt toegevoegd, dat geen enkele Argentijnsche
sleepboot in de nabijheid van het Duitsche
schip is geweest.
Verder wordt gemeld dat de Argentijnsche
minister van Marine, Scatto, een bezoek heeft
gebracht aan de opvarenden van de „Graf ven
Spee", in het immigrantenhotel, waar zij zijn
ondergebracht. Officieren en minderen zullen
geïnterneerd worden op kosten van de Argen
tijnsche regeering, die hun gewone gage be
talen zal, met aftrek van de kosten voor huis
vesting en voedinv
Volgens een Havas-bericht uit Montevideo
zal de gezagvoerder van het Duitsche schip
„Tacoma" vcor de militaire overheid moeten
verschijnen om de motieven uiteen te zet
ten, welke hem er toe hebben gebracht de
haven te verlaten en vervolgens zonder ver
gunning terug te keeren.
De „Tacoma" zal waarschijnlijk worden
geïnterneerd.
De minister van buitenlandsche zaken van
Uruguay heeft volgens Reuter verklaard, dat
zijn land het internationale recht niet heeft
geschonden door de houding ten aanzien van de
„Graf von Spee". Hij voegde hieraan toe, dat
de door Duitschland naar voren gebrachte ver
klaringen volgens welke het asylrecht zou zijn
overtreden „onbegrijpelijk zijn".
De minister deelde mede, dat de Duitsche ge
zant veertien dagen tijd verzocht had om het
schip te herstellen.
VATICAANSTAD, 19 Dec. (Havas). Bh ge
legenheid van de aanbieding van de Kerst- en
Nieuwjaarswenschen aan Z. H. den Paus door
het college der kardinalen, welke plechtigheid
op den vooravond van het Kerstfeest zal plaats
vinden, zal Zijne Heiligheid een toespraak hou
den, welke, naar men in Vaticaansche kringen
aanneemt, van meer dan gewoon belang zal zijn.
Naar United Press aan haar bladen meldt
gaan er geruchten in Vaticaansche kringen, vol
gens welke Z. H. de Paus ter gelegenheid van
het a.s. Kerstfeest een speciale vredesboodschap
tot de wereld zal richten.
Ook werd gemeld, dat de „Osservatore Ro
mano" een buitengewone editie op Kerstdag zal
uitgeven iets dat tot nu toe nog nimmer
geschiedde waarin de rede van den H. Vader
zal worden opgenomen.
SANTIAGO DE CHILI, 19 Dec. (Havas). De
Duitsche ambassadeur heeft een bezoek ge
bracht aan den minister van Buitenlandsche
Zaken. Naar in welingelichte kringen wordt ver
nomen, heeft hij op niet-officieele wijze gepro
testeerd tegen het besluit der regeering van
Chili, toe te staan, dat het door de Engel
schen buitgemaakte Duitsche schip „Düssel-
dorf" de haven van Antofagasta binnen zal ko
men.
LONDEN, 19 Dec. (Reuter). Bij duizenden
begaven de Canadeesche soldaten zich van de
groote oceaanschepen aan land. terwijl een
eskader der Britsche marine de wacht hield
en vliegtuigen in de lucht waakten tegen een
aanval bij verrassing op een van de grootste
concentraties van troepen, die sedert het begin
van den oorlog werden aanschouwd.
Aan boord van het vlaggeschip begaven zich
de minister voor de Dominions, Eden, en gene
raal Grant, om deze eerste expeditie officieel
te verwelkomen.
Toen de schepen voorbijvoeren speelde het
muziekcorps van het vlaggeschip „O Canada".
Eden heeft later gezegd, dat het gejuich der
mannen de muziek overstemde. De soldaten wa
ren in uitstekende stemming.
De stoomboot „IJsel". die Maandagavond om
negen uur uit Amsterdam over het IJselmeer
naar Zwolle was vertrokken, is Dinsdagochtend
tien uur te Zwolle aangekomen.
De strijd tegen het ijs had de boot vier uur
vertraging gekost.
De booten „Holland" en „Groningen 4" zijn
'nedagochtend met vier uur vertraging de
Oranjesluizen te Amsterdam binnengeloopen.
Deze schepen kwamen van Lemmer.
M.V. T/h TECHN. BCR. Ir. F. DUBBELMAN
AMERSFOORT - Tel. Z2S(1
„Verboden met Noren te rijden'
De Russen melden in het noorden Pitka
jarvi te hebben bezet, en rukken thans
in zuidelijke richting op.
Minister Huil legt een verklaring af over
schending der zone van Panama.
Benoemingen Aartsbisdom.
O
ROME, 19 Dec. (Stefani). Koning Victc.
Emmanuel en de Koningin zullen zich Don
derdag 21 December des morgens om 10.30
uur op plechtige wijze naar het Vaticaan
begeven, om een bezoek te brengen aan
Paus Pius XII.
GENUA, 19 Dec. (Stefani). De kapite.n
het hier uit Rotterdam aangekomen Italiaan-
sche vrachtschip „Caterina Gerolimic" heeft ge
rapporteerd, dat hem op 19 November jl. in het
kanaal een Duitsche onderzeeër naderde, die ver
zocht elf Britsche zeelieden, waaronder vier ge
wonden, aan boord te nemen van het Engelsche
ss. „Darino" (1361 ton), dat door deze duikboot
was getorpedeerd. Het Italiaansche vrachtschip
heeft de overlevenden aan boord genomen en
naar Dover gebracht. Volgens de geredden is de
„Darino" binnen vier minuten gezonken en zijn
de andere zestien leden der bemanning, waar
onder de kapitein, omgekomen.
van alle soorten FIJN WILD en GEVOGELTE
REIGERSTR A AT 11 BREDA TEL. Ï415
Ijjdii bestellen pewenscht
PARIJS. 19 Dec. (Havas). Te 9.20 uur he
denochtend is Neville Chamberlain in de Rue
Saint Dominique aangekomen, waar hij wera
ontvangen door Daladier, die reeds een onder
houd had gehad met generaal Gamelin en ad
miraal Darlan.
Bescherm Uw keel in dit venijnige
weer door geregeld gebruik van
