Antwoord me mor ie in zake
Economische Zaken
V*
De uitvinding van zeemijnen
en een oude duikboot
f
o*1
e&>
New-Yorksche Beurs
HET VRAAGSTUK DER
PRIJSPOLITIEK
6
FULTON OOGSTTE MAAR
WEINIG SUCCES
faillissementen
VRIJDAG 29 DECEMBER 1939
EERSTE KAMER
Inundatie en schade
vergoeding
Distributie
Landbouw
Inundatie
T uinbouwteeltregeling
Sierteelt
KATHOLIEKE ILLUSTRATIE
74e jaargang - No. 13
Stemmingstoon van 440 dubbele
trillingen
i#
Stemming prijshoudend.
De „Costa Rica"
in Nederland
f
I
i
WISSELKOERSEN
AMERI'K. GOEDERENMARKT
Spaak over relaties met
oorlogvoerenden
Britsche distributie van
suiker en vleesch
AMSTERDAMSCHE BEURS
Nabeurskoersen van 28 December
CONTINGENTEERINGEN
Staatsinrichting M. O.
Boekhouden M.O.
Boternoteering
Boterheffing
Clearingkoersen
Aan de memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer over de begrooting van het departement
van Economische Zaken is het volgende ont
kend:
Het is ook de meening van den minister, dat
de huidige oorlogseconomie geen grondslag mag
2ijn van de in vredestijd te treffen maatregelen.
Dit impliceert, dat de regeering niet van zins
ls de oorlogseconomie dienstbaar te maken aan
het tot stand brengen van een omvattende or
dening van het bedrijfsleven.
Het uitvoeren van een min of meer universeel
productieplan ligt niet in haar bedoeling. Zoo
ver dit mogelijk is, wenscht de regeering het
particuliere bedrijfsleven vrij te laten.
Mede door de vroeger genomen maatregelen
is thans over het algemeen de voorraadpositie
van ons land bevredigend te achten.
De minister constateert, dat tusschen de
Kamer en hem geen verschil van meening
bestaat over de noodzaak een sterke stijging
van de kosten van levensonderhoud te voor
komen, zoodat het voeren van een daarop
gerichte prijspolitiek dan ook een belang
van de eerste orde moet worden geacht.
Wartheer men het gemiddelde van de
maand Augustus op 100 stelt, bedroeg de stij
ging op 12 December jX 5,6 pet.
Gezien het feit, dat bepaalde prijsverhoogin-
gen, in verband met de sterk gestegen aanvoer-
kosten, onvermijdelijk waren, kan een dergelijke
stijging onder de huidige omstandigheden on
getwijfeld gunstig worden genoemd.
Mede op grond van deze resultaten ziet de
minister geen aanleiding het vaststellen der in-
dividueele prijzen aan zich te trekken en daar
mede het toch reeds met velerlei moeilijkheden
kampende bedrijfsleven sterker aan banden te
leggen dan uit een oogpunt van algemeen be
lang noodzakelijk moet worden geacht.
Momenteel kan, naar de minister meent, be
houdens in het geval van groote nog „goed-
koopere" voorraden, calculatie van een als reëel
te beschouwen vervangingswaarde als algemee-
nen regel aanvaardbaar worden geacht.
Ten aanzien van de industrialisatie heeft de
minister reeds meermalen als zijn standpunt uit
eengezet, dat hij de activiteit van het particu
liere initiatief als den belangrijksten factor be
schouwt voor onze verdere industrieele ontwikke
ling. De overheid dient daarbij stimuleerend, re
gelend, en waar de ontwikkeling zich in minder
juiste richting zou gaan bewegen remmend op te
treden.
De minister geeft zich volledig rekenschap van
de moeilijkheden, die voor reeders, ladingbe-
zitters en verzekeraars ontstaan als gevolg van
het tot dusver ontbreken van een regeling met
oorlogvoerende mogendheden betreffende den
aanvoer van overzee. Overleg met de betrokken
regeeringen is sinds eenigen tijd gaande.
Dat men in scheepvaartkringen de toe
komst niet ongunstig beoordeelt, moge blij
ken uit de verschillende verblijdende op
drachten, welke aan de scheepsbouwwerven
verleend zijn.
De regeering is zich inderdaad bewust, dat
de Nederlandsche koopvaardijvloot op peil
dient te worden gehouden. Te dien einde zijn
juist in den aanvang van deze maand facili
teiten verleend tot het verkrijgen van bouw-
credieten bij de Maatschappij tot Behartiging
van de Nationale Scheepvaartbelangen.
Ten aanzien van de oprichting van het Insti-
tuur voor Nederlandsche Economische Belangen
ln Ned.-Indië is uitvoerig overleg gepleegd met
het Verbond van Ned. Werkgevers, dat inder
daad in Ned.-Indië een vertegenwoordiging
heeft.
Als gevolg van dit overleg is bedoelde ver-
eeniging voornemens deze vertegenwoordiging
op te heffen.
Het is niet de bedoeling, dat het instituut in
Indië zal worden gevestigd, doch wel, dat het
zoo spoedig mogelijk aldaar een gedelegeerde
zal aanstellen, wiens taak het in de eerste
plaats zal zijn zich op de hoogte te stellen van
de voor de Nederlandsche industrie ln Ned.-
Indië bestaande afzetmogelijkheden.
Met genoegen nam de minister kennis van
de waardeering over het feit, dat hij den
Middenstand bij de distributie heeft ingescha
keld. Het ligt in zijn bedoeling op dezen weg,
voor zoover eenigszins mogelijk is, voort te gaan
en er naar te streven den handel in distributie
goederen door de normale kanalen te blijven
leiden.
Het door de afdeeling Middenstand opgestel
de rapport omtrent de verhouding tusschen
groot- en kleinbedrijf zal binnenkort aan de
officieele adviesorganen worden toegezonden.
Vanzelfsprekend zijn maatregelen als distri
butie, waarbij ook bij de meest soepele uitvoe
ring toch steeds eenige hinder of vrijheidsbe
perking gemoeid is, niet populair. De minister
waakt er echter voor, dat er geen maatregelen
genomen worden, waarvan het nut niet in ver
houding staat tot de daarmede verbonden las
ten.
De omstandigheid, welke den minister aan
leiding heeft gegeven het verbod van het ver
bruiken van benzine op Zon- en Feestdagen in
te trekken, is geweest het feit, dat de aanvoer
van benzine in de voorliggende periode niet on
bevredigend was geweest, waardoor de regeering
meende het risico van het opheffen van dezen
beperkingsmaatregel te kunnen aanvaarden.
De verhoc-ging van den benzineprijs kan niet
beperkt blijven tot de nieuw aan te voeren ben
zine, cmdat ons land voor dit product geheel op
den invoer is aangewezen en een nadeelig ver
schil van het binnenlandsche prijspeil met den.
prijs van het aan te voeren product een terug
slag op den aanvoer zou geven.
Ten aanzien van de in het verslag geuite
klacht dat de minister met de belangen van de
land- en tuinbouwarbeiders geen rekening heeft
gehouden bij het vaststellen van de prijzen
voor den oogst 1939 wijst hij er op, dat het
niet te betwisten valt, dat een hoogere op
brengst in het landbouwbedrijf ook den land
arbeiders ten goede komt. Ook het aantal op
het bedrijf te werk te stellen arbeiders wordt
daardoor gunstig beïnvloed. In verband hier
mede en mede gezien de zeer onzekere aspecten
voor het landbouwbedrijf ten tijde van het
vaststellen van de hoogere richtprijzen, achtte
de minister het, ook op grond van bezwaren
van administratie en contróle, niet juist daar
bij bindende voorwaarden te stellen ten aan
zien van de loonen in het landbouwbedrijf.
De tot stand gebrachte prijsverhoogingen zijn
naar de meening van den minister alleszins
redelijk geweest.
De export wordt met alle middelen, welke ten
dienste staan, bevorderd. Ook wat betreft den
tuinbouw is dit het geval.
De minister kan niet instemmen met de op
vatting, dat de tegenwoordige omstandigheden
den boerenstand zouden dwingen tot kapitaals-
investeeringen, waaraan ernstige risico's zijn
verbonden, met name door oprichting van gras
drogerijen en aardappelvlokkenfabrieken.
Het komt den minister momenteel niet wen-
schelijk voor, concrete cijfers betreffende de vee
voederpositie te verstrekken. In het algemeen
kan hij mededeelen. dat, hoewel de aanvoer van
krachtvoedergrondstoffen over zee door den oor
logstoestand uiteraard belemmering ondervindt,
de veevoederpositie, mede in verband met de op
ruime schaal door de regeering gedane aankoo-
pen, niet van dien aard is, dat thans een recht-
streeksche inperking van den veestapel in over
weging genomen behoeft te worden. Geruchten,
volgens welke aan eigenaren, die minder dan be
paalde aantallen kippen of eenden bezitten, voor
geschreven zou zijn, deze te slachten, zijn dan
ook onjuist.
Alle aandacht wordt geschonken aan de
vraag, of er thans nfet meer aanleiding dan
voorheen bestaat om aan de gemobiliseerden
boter in plaats van margarine te verstrekken.
Wat betreft de beschikbaarstelling van boter
in militaire cantines zij medegedeeld, c'at de
minister van Defensie zulks in overweging heeft
genomen.
In het huidige stadium kan de minister nog
geen mededeelingen doen over het verloop der
onderhandelingen met de Engelsche autoritei
ten in zake den prijs van de in beslag geno
men boter. Hij hoopt echter binnenkort daar
toe in staat te zullen zijn. Het is waarschijn
lijk te achten, dat over de prijzen overeen
stemming zal kunnen worden verkregen. De
bacon-export gaat vrijwel in den omvang, die
in de laatste jaren normaal was, door.
De minister acht het niet noodzakelijk
thans te beginnen met het verwerken van
aardappelmeel in brood, aangezien de
tarwepositie nfet van dien aard is, dat het
maken van oorlogsbrood reeds spoedig nood
zakelijk zal zijn.
Met betrekking tot de vraag, of en zoo ja
in hoeverre de bestaande teeltregelingen voor
rundvee en varkens onder de huidige omstan
digheden gehandhaafd moeten worden, kan
worden medegedeeld, dat deze aangelegenheid
thans nog in studie is. Naar de meening van den
minister kan vooralsnog niet tot opheffing dezer
regelingen worden besloten in verband met de
bestaande onzekerheid omtrent den toekomsti-
gen aanvoer van veevoeder en omtrent het toe
komstige verloop van den export, alsmede met
het oog op de vleeschpositle.
Bij de eerste ontruiming werd den landbou
wers bij het overnemen van hun veestapel de
keuze gelaten tusschen het ontvangen van bons,
welke recht geven op de terugontvangst van
een gelijkwaardigen veestapel, nadat hun be
drijf in den oorspronkelijken toestand zal zijn
hersteld, en het ontvangen van de taxatiewaarde
van dit vee. Bij latere inundaties, welke in veel
sneller tempo zijn geschied en een veel grooter
omvang hadden, is het vee overgenomen tegen
de getaxeerde gebruikswaarde.
Bij gedeeltelijke onder water zetting wordt
een vergoeding toegekend evenredig aan de
daarbij geleden schade.
De boeren, die ten gevolge van de inundatie
hun bedrijf hebben moeten verlaten, zijn in het
algemeen niet elders wederom te werk gesteld.
Wel was dit voor een gedeelte mogelijk voor
arbeiders die geëvacueerd moesten worden. Ook
hebben de boeren een voorschot verkregen op
de uiteindelijk te vergoeden schade, doch het
is uiteraard niet mogelijk hun de totale vergoe
ding ineens te verstrekken men denke aan de
positie van de hypotheekhouders omdat de
omvang van de geleden schade eerst zal zijn te
bepalen, wanneer de boer weder op zijn bedrijf
terugkeert.
De voorschotten op geleden bedrijfsschade
worden op het departement van Defensie ver
strekt, zoodat daarvoor van de gemeentebestu
ren geen geldelijke offers worden gevraagd,
In het algemeen kan met betrekking tot
de positie der boeren met geheel of gedeel
telijk geïnundeerde bedrijven worden gezegd,
dat bij „gedeeltelijke" inundatie de vergoe
ding wordt gebaseerd op de getaxeerde be
drijfsschade, terwijl bij „geheele" inundatie
overname van vee en landbouwproducten
tegen bedrijfswaarde geschiedt, waarbij het
nog een onderwerp van bespreking uitmaakt
of reeds thans het bedrag zal worden uitge
keerd, dan wel een gelijkwaardig bedrijf
wordt gegarandeerd.
Na overleg met zijn ambtgenoot van Koloniën,
heeft de minister besloten ter voorziening van
den onder de huidige omstandigheden noodza
kelijken voorraad uitbreiding van de suikerbie
tenteelt te bevorderen. Daartoe zal, uitsluitend
voor den oogst 1940, worden overgegaan tot het
geven van een nader vast te stellen garantieprijs
over een hoeveelheid bieten, welke ongeveer 25
pet. hooger is dan tot dusver in de steunrege
lingen werd opgenomen.
De nieuwe teeltregeling voor den tuinbouw zal
op zoo soepel mogeiijke wijze worden uitgevoerd.
Het ligt inderdaad in de bedoeling in de ge
mengde land- en tuinbouwbedrijven met een
grooteren omvang dan 10 H.A. de vergunningen
tot het telen van tuinbouwgewassen in te trek
ken, indien deze bedrijven geschikt zijn voor
de teelt van landbouwproducten. Er zal echter
zooveel mogelijk met het belang van ieder be
drijf worden rekening gehouden.
Ten aanzien van de bollenteelt wordt er op
gewezen, dat in de bollenbedrijven een aanzien
lijke inkrimping is voorgeschreven, zoodat er op
het vrijkomende areaal in ieder geval tets ge
teeld moet worden. De grondsoorten, waarop de
bollencultuur werd en wordt beoefend, zijn voor
een groot deel tffigeschikt voor de teelt van land
bouwgewassen, althans van granen. Het zal dus
noodig zijn op de vrij komende gronden gedeel
telijk tuinbouwproducten te laten telen. Hier
voor zullen voornamelijk grover tuinbouwge
wassen worden aangewezen, als peen en andere
wortelgewassen.
Er bestaat geen gevaar, dat de voor de bollen
cultuur noodige vervangingsproducten een be-
teekenenden invloed zullen hebben op de pro
ductie van tuinbouwgewassen.
Nu de nieuwe regeling eenigen vasteren vorm
heeft gekregen, zijn de normale overdrachten en
de verleening van nieuwe tuinbouwteeltvergun-
ningen in beperkte mate wederom ter hand ge
nomen. De definitieve regeling daarvan kan zeer
spoedig tegemoet gezien worden.
Bij de beperking van het teeltrecht van
bloembollen is geen progressie toegepast
ten gunste van de kleine kweekers. De toe
stand voor de groote bedrijven is nJ. even
eens zeer ernstig. Deze zijn veelal uitslui
tend op de bloembollenteelt aangewezen,
terwijl de kleine kweekers als regel ook
andere producten dan bloembollen kwee
ken.
Aan het verlangen om de beplanting van
wegen en openbare terreinen oordeelkundig te
doen geschieden, zal worden voldaan. De mi
nister zal een commissie van deskundigen be
noemen, die de verschillende hiervoor in aan
merking komende aanvragen zal beoordeelen
en technisch advies zaï geven.
Een ontwerp-wet tot wijziging van de Jacht
wet is in een vergevorderd stadium van voor
bereiding.
Dit nummer het laatste dat nog in 1939
verschijnt opent met een zeer interessante
en tevens zeer actueele foto-serie, getiteld:
„Groote broer is met verlof". Deze reportage
laat ons zien hoe een jong recruut ziin verlof
doorbrengt. Een serie foto's, die velen met
groote'belangstelling zullen bezien!
Hoe de chéchia, dat is een hoofddeksel, dat in
Noord-Afrika wordt gedragen, vervaardigd
wordt, laat ons een volgende fotoserie zien. De
begeleidende tekst vertelt nog verschillende in
teressante bijzonderheden over de fabricatie.
De oorlogskroniek, die loopt van 15 tot 21 Dec.,
is als steeds zeer objectief en overzichtelijk ge
schreven. Talrijke goede foto's verluchten den
tekst,
„Bloemen van den winternacht" is de titel
van een volgend, rijk geïllustreerd artikel, dat
ons vertelt van een wonderlijk natuurverschijn
sel, dat voorkomt in het Zwitsersche hoog
gebergte. De middenpagina's laten ons een blik
slaan in het centrale informatiekantoor voor
krijgsgevangenen, dat verzorgd wordt door het
Internationale Comité van het Roode Kruis te
Genève.
In dit nummer hebben twee Oudejaarsavond-
vertellingen een plaats gevonden:. „De onaf-
scheidelijken" van den bekenden schrijver Gruut
van Ooyen en „De kleine leugen" van Margue
rite Druoz. Behalve deze twee vertellingen zijn
er natuurlijk nog de vervolgverhalen„Het expe
riment van dr. Montagne" en „Hier stond mijn
huis".
In het bijzonder willen wij nog even de aan
dacht vestigen op de prijsvraag, afgedrukt op
pags. 530 en 531. Deze zal velen een avond aan
genaam bezig weten te houden. Talrijke prijzen
worden onder de goede oplossers verloot.
Narrenkap en Okki zijn, als altijd, de moeite
van het lezen ruimschoots waard.
Op 11 en 12 Mei van dit jaar werd te Londen
een internationale conferentie gehouden over
het vraagstuk van de stemming der instrumen
ten. In Parijs was in 1858 de kamertoon op 735
dubbele trillingen gebracht, doch op vele plaat
sen werd hieraan niet de hand gehouden. Men
streefde ernaar deze stemming van één ge
streepte a te verhoogen, omwille van een zui
verder en meer helderen toon. Naar het blad
„Die Kirehenmusik" mededeelt, schijnt deze
toon nu verkregen te zijn; men heeft den nor
malen toon voor alle landen op 440 dubbele tril
lingen gebracht. Via den Duitschen radiozender
wordt deze stemmingstoon des avonds van 23.10
tot 23.15 (midden-Europeesche tijd) verbreid.
NEW-YORK, 28 Dec. (Part.). In de situatie
op de New-Yorksche beurs bleek heden bij ope
ning weinig verandering te zijn gekomen. De
belangstelling was ook vandaag weer gering en
er ging dientengevolge aanvankelijk weinig om.
De stemming was echter iets gunstiger dan gis
teren; weliswaar was de stemming aanvankelijk
niet meer dan prijshoudend, doch de daling
bleek in elk geval tot staan te zijn gekomen.
Stimuleerend nieuws was er overigens niet, ten
minste geen nieuws dat nieuwe gezichtspunten
opende. Over het geheel genomen bleef het
nieuws omtrent de ontwikkeling van het be
drijfsleven weliswaar gunstig, maar reeds gerui-
men tijd blijkt dit op Wallstreet niet den min
sten invloed meer te hebben, zoodat niet aan te
nemen was dat dit vandaag wel het geval zou
zijn. Toch ontwikkelde zich in het verdere ver
loop een vaster tendenz, die eensdeels een ge
volg was van het uitblijven van verdere belas-
tingverkoopen en van buitenlandsche liquidaties
van eenigen omvang, anderdeels toch ook voort
sproot uit toenemende vraag, waarvoor de uit
breiding van den handel in het tweede uur, het
geen in tegenstelling is met het gebruikelijke
verlóóp in den laatsten tijd, een bevestiging
vormt. Mogelijk is dat deze ruimere vraag voort
sproot uit herbeleggingsbehoefte voor per den
eersten Januari vrijkomende middelen, doch het
is ook niet uitgesloten, dat men tenslotte toch
op grond van gunstige economische ontwikke
ling hier en daar weer meer belangstelling voor
de beurs gaat koesteren. Het schijnt dat de da
ling van de nieuwe orders voor staal reeds tot
staan is gekomen en dit gevoegd bij de nog zeer
aanzienlijke staalaankoopen, die van de zijde
der automobiel-industrie in de komende maan
den verwacht kunnen worden, heeft misschien
't optimisme weer doen toenemen. Na een prijs
houdende opening met slechts kleine koersaf
wijkingen naar beide richtingen, liepen de koer
sen gedurende het tweede uur dientengevolge
regelmatig op, zoodat de markt vrijwel zonder
uitzondering op een hooger niveau kwam. De
behaalde winsten varieerden bij het einde van
het tweede uur van tot 1% dollar. De groote
verbeteringen boekten staalwaarden, automo
bielfondsen, vliegtuigwaarden en koperaandee-
len. De omzetten bedroegen in het eerste uur
210.000 shares en in het tweede uur 300.000 sh.
Hoewel cJe rijzing in de tweede beurshelft
nog kon worden voortgezet, bleef deze toch
van kleine afmetingen. Niettegenstaande laat-
beurs hier en daar wfnstnemingem eenigen
druk op het koerspeil uitoefenden, kwam het
slot in zeer goed prijshoudende stemming tot
stand, waarbij verschillende fondsen, waren,
die een winst van i punt en meer konden
boeken. De handel bleef van ruime propor
ties. In het vierde uur bedroegen de omzet
ten 160.000 stuks en met het vijfde uur, dat
oen omzet van 260.000 shares te zien gjaf,
kwam het totaal op 1.080.000 shares terecht
Van de staalwaarden belandden UB. Steels,
die een winst van 7/8 dollar konden boeken,
niet op het hoogste punt van den dag, doch
met Bethlehem Steel was dit wel het geval;
hier bedroeg de winst 1% dollar. National
Steel rangeerden binnen nauwe grenzen en
vertoonden een onveranderdën slotpf'js.
Automobiëlwaarden, die eveneens op ruime
schaal verhandeld werden, ontleenden mecie
een stimulans aan de verwachting, dat de
verkoopen in den kleinhandel gedurende De
cember een tiental procenten grooter zullen
zijn dan in de daaraan voorafgaande maand,
Hoewel de winst voor General Motors tot een
halven dollar beperkt bleef, konden Chrysler
Het passagiersschip „Costa Rica" van de
K.N.S.M. is Donderdagavond kwart voor negen
te IJmuiden binnen geloopen. Het schip keerde
terug uit de West, waarheen het eind October
uit Amsterdam was vertrokken. De „Costa Rica"
heeft geen bijzondere wederwaardigheden be
leefd. Het onderzoek in Engeland nam op de
thuisreis ongeveer twee weken in beslag, gedu
rende welken tijd het schip te Southampton
werd vastgehouden.
Het- grootste deel der passagiers is in Enge
land gedebarkeerd. Thans waren er nog negen
aan boord. Op 23 December kon het schip de
reis naar Nederland voortzetten, doch tenge
volge van den mist moest het vertrek uit Sout
hampton tot 26 December worden uitgesteld.
In Duins ondervond het schip opnieuw opont
houd door den mist.
Er zijn al rond dertig jaar verstreken sedert
wij, als correspondent van „De Tijd" in Amerika
vertoevend, onder andere dingen ook de Hudson
Fulton Celebration in New York versloegen. Er
kwamen bij die gelegenheid allerlei aardige
wetenswaardigheden over de twee helden van
het feest los. Vanwege de actualiteit heeft
Fulton wel het recht in dezen nog eens opge
diend te worden.
Fulton staat bekend als de man, die het
stoomschip uitvond. Vergeten is echter
over het algemeen, dat hü, vóór deze uit
vinding, er twee andere bewerkstelligde,
die er op uit waren zijn nbg niet ontdekt
schip al weer te vernietten, namelijk de
drijvende mijn en de cfuikboot.
Hieriil zal men misschien een tegenstrijdig
heid zien, maar de man zat nu eenmaal vol
tegenstellingen. Want, terwijl hij aan zijn drij
vende mijn zat te knutselen gaf hij ontroeren
de geschriften uit, zooals b.v. „Een oproep aan
het menschelijk geweten" en „Opmerkingen
over de vrijheid van den handel".
In 1797 wbonde Fulton in Parijs, waar hij
de protectie genoot van zijn vriend, den dich
ter Barlow, toentertijd gezant van de jonge,
Amerikaansche republiek in Frankrijk Barlow
werd voor de drijvende mijnen opgewarmd en
slaagde er in een prima comité te vormen, dat
het eerste experiment met deze nieuwigheid bij
sfou wonen. Zitting er in hadden o.a. de oud
minister van Marine Laplace, Monge, stichter
van de Polytechnische School en Volneu,
Fransch gezant in Washington.
Op een fraaien voorjaarsdag van genoemd
jaar 1797 kwamen deze heeren aan de oevers
van de Seine bij het dorpje Billancourt te
zamen. Midden in den stroom dobberde een
oude schuit aan haar anker, en op dit vaartuig
waren nu aller oogen met gespannen aandacht
gevestigd. Fulton was natuurlijk ook aanwezig
Hij liet zijn mijn, „torpedo" noemde hij haar,
zeer handig los en alles verliep naar wensch.
Een geweldige knal en toen de rt>ok was op
getrokken, was het vaartuig al verdwenen.
Het comité was in hooge mate door een en
ander geëdificeerd en schreef een zeer loffelijk
verslag over de nieuwe vinding, dat op qtjn
beurt „spurlos versenkt" werd in een of ander
archief.
Hierdbor niet ontmoedigd, vond Fulton
een duikboot uit, die met een bemanning
van vijf koppen zes uur onder water kon
blijven en in dien tijd vijf mijl afleggen.
Nu had men gepoogd voor de mijnen den
invloedrijken generaal Bonaparte te inte
resseeren, maar deze opzet was glansrijk
mislukt. Tben de Hitler van dat tijdsge
wricht Cbnsul geworden was enterde men
hem opnieuw en dit maal met beter gevolg.
Fulton kreeg een kans. Hij mocht zich in
Brest vestigen met de opdracht zijn mijnen
voor de boeg van voorbij zeilende, Engelsche
vaartuigen uit te strooien. Maar de Engel
sche vaartuigen bleven wat ver van de
kust en het eind van het lied was, dat
Fulton met schade en schande weg werd
gejaagd.
Never mind, dacht de man, dan maar een
kansje bij den vijand gewaagd. Dies stak hij
het Kanaal over om bij Pitt aan te kloppen
Pitt kreeg een ware monsterverzameling van
nieuwigheden voorgelegd. Een kanon bijv. om
de mijnen af te schieten. Een machientje, dat
ankerkettingen stiekum doorsneed. Een zeer
verbeterde duikboot, enz. Maar Pitt liet zich
door niets overtuigen, en wat bleef er voor
Fulton toen anders over dan met het begin te
beginnen en eerst maar 'ns de stoomboot uit
te vinden? Hij heeft dat in Amerika gedaan,
en 100 jaar nadat hij de Hudson voor het eerst
afstobmde, voer een getrouwe kopie van zijn
vaartuig, onder daverend gejubel van een
millioenenstad, opnieuw de Hudson af, bege
leid door een vernieuwde uitgave van de Halve
Maan. De wereld ademde toen niets dan pais
en vree. Om „torpedo's" en duikbooten glim
lachte men. Zi) werden om wille van de kuribsi-
teit even gereleveerd, maar niemand viel het op
dat de man, die de stoomboot uitvond, ook de
uitvinder was van de twee middelen, die zich
spoedig daarop tot de ergste vijanden van de
stoombbot zouden ontpoppen. Niemand dacht
daar toen aanvandaag verwonderen wij
ons hierover, een teeken hoezeer we vergeten
zijn, wat een vredesatmosfeer eigenlijk ia.
ruim 1 dollar aantrekken. Het slot kwam pijn.
!4 punt beneden het hoogste punt van den
dag. Luchtvaartfondsen, die eveneens goed ge
disponeerd waren, konden het meerencJeels tot
een klein voordeelig verschil brengen met
uitzondering van Glenn L. Martin, die 1 punt
monteerden, voor mijnen en koperwaarden was
de belangstelling eveneens grooter dan cJen
laatsten tijd het geval was; van eerstgenoem-
den stelden Cerro de Pasco zich 1 dollar en
Int. Nickel eveneens 1 dollar hooger. Bij de
sporen, die over de geheele linie wat hooger
verhandeld werden, wisten Union Pacific bij
kalmen handel 1% punt te verbeteren. Waren-
huisfondsen, public-utilities, equipmentsh'ares,
tabakken en aandeelen in fabrieken van elee-
trische apparaten verlieten de markt in prijs
houdende stemming, terwijl rubbers, oliewaar-
deri en chemische fondsen verdeeld waren; van
laatstgenoemde rubriek waren het Allied! Che
mical, die nogal van verkoopen te lijden had
den en na een vaster openlag inzakten, zoo
dat een verlies van m dollar resteerde.
27
Laatst gedane koersen
Dec. 28
Ailied Chemical
American Can Co.
Am. Car F dry
Am. Rolling MilJs
Am. >melt >f.
Am. Tel. e- Tel.
A.n. Tobacco B.
Am. Waterworks
Anaconda C pper
Atchison Topeke
Baltimore Ohio
Bethlehem Steel
Canadian cific
Case Treshing
Chase National B.
C es. Ohio
Chicago Rock lsl.
Chrysler Motor
Cities Service
Conso! Gas N Y.
Continental Oil
7 Dawesl.
5 lA Young
Deleware Huds.
Douglas Aircraft
Dupont de Nem.
Eastman Kodak
El. Bond Sh.
General Electric
General Motors
Good Year
Hudson Motor
Illinois Centra]
Intern. Harvester
Intern. Nickel
Intern. Tel. Tel.
Kennecott Copper
Missouri Pacific
Idem pref.
Montgomery Ward
Nat. City Bank
Nat. Dairy Prod.
New York Central
North. Am. Av.
North. Amer. n.a.
Norfolk Western
Pennsylvania
Phillips Oil
Proctor Camble
Publ. Serv. N. J.
Radio Corporation
Rep. Steel
Sears Roebuck
Shell Union Oil
Socony Vacuum
Southern Pacific
Southern Railway
Standard Brands
Stand. Oil of N.-J.
Tidewater Ass. Oil
Union Pacific
United Aircraft
United Corp A.
U. S. Leather
U. S. Rubber
U. S. Steel
Western Union
Westingh. Electr.
Wool worth Building
i ex dividend ex coupon.
nieuwe aandeelen.
gedaan en laten, t bieden.
23
175
176}
175
112}
111
111
31
30}
31
16
15}
16}
50}
50}
50}
170}
170}
170}
85}
85
85
11 i
11
11
30}
29}
30}
23
23}
24
5}
5}
5}
81 -5
79}
81
4}
4}
4}
70}
70}
70}
35}
35
35}
39}
38}
39}
i
89
88}
89}
5
4
5
30}
29}
29}
23}
22}
22}
11
10}
10}
8
8}
8
22}
22
22}
82
81
81
180}
179}
179}
lót
164}
170}
7}
7}
7}
40}
39}
40
54}
54}
54}
23}
23
23
5}
5}
5}
12}
12}
12}
60}
59
60}
37
36
36|
4}
4}
4}
37}
37
38
i
i
54}
53}
54}
28
27}
27}
16}
15}
16}
18}
17}
18
26
25}
25}
22
21}
22
212
208
208
22}
22}
23}
40}
40
40}
65}
64}
64}
40
39}
40}
5}
5}
5}
22}
22}
23}
83}
82}
83}
12}
12}
12}
ld
11}
11}
14}
14}
14}
19}
19}
19}
5}
5}
5}
43
44
44}
10
10
10}
95
93}
94
47
46}
47
2}
2}
2}
40
40}
40}
66}
65}
66}
25}
25}
25}
116}
115
116}
38}
37}
37}
NEW YORK, 28 Dec.
Slotkoersen Dec. 28
27
23
Brussel
1-6.73
16.76
16.60
Rome
5.15
5.05
5.05
Madrid
9.95
9.95
Bern
22.44
22.43
22.83
Oslo
22.73
22.73
22.73
A'dam
53.19
53.11
53.10
Londen
3.95}
3.94}
3.95
Parijs
2.23
2.23}
2.23}
Berlijn
40.20
i—
40.20
NEW YORK, 28 Dec.
26 Dec. 27 Dec. 28 Dec. 27 Dec.
Katoen
Jan. 11.0511.00.—JuM KM7-— 1011-13
Mrt. 10.95-9610 90Oct.1
Mel 10.62-63 10.54
Rubber
Standaard
Dec. 19,10 JuM —18,52 IS,28
Jan. 19.00 19.02t Sept. —18.43 18.33
Mrt. 19.08 - 18.70 Oct. —18.43
Mei 18.73 18.51
Koffie
(Rio - Nieuw contract) (Santos)
Dec. i-Dec, -—
Mrt. 4.134.13Mrt. 6.16 6,13
Mei 4.204.20Mel 6.24-— 6.20
Juli 4.244.24Juli 6.306.26--
Sept. 4.274 27Sept. 6.316.28--
Suiker
Juli -
Jan. 1.82+
Mrt. 1.89+
Mei 1.93+
Tin
Loco 49.50
1.85
1.92
1.96+
Juli
Sept,
Nov.
Deo.
1.97+
2.00+
2.00+
2.03+
50.50
28 Dec. 27 Dec.
Tarwe
Mel 102 - J 102
Juli 100 i 100 100 i -
Sept. 99 i 99 - f
Maïs
Mel
Juli
Sept.
Reuzel
Mei 5.97
Dei 6.02 j
58 J 58 Mel
59 59 -— Jub
59 i 59 f Sept,
Termijn 47.75 49.00
CHICAGO, 28 Dec.
28 Dec. 27 Dec.
Haver
Mel 38 I - 38 i
Juli 341 34-1
Sept. 321 32
Rogge
751 •- 761-}
74|— 74}
3 -— 74
6.02}
6.10
28 Dec.
Tarwe
Dec. 841
Mel
Jul!
Rogge
Dec
Mei
Juli
Haver
Dec,
g
89} - -
78}
81
79}
27 Dec.
85
88}
89} -
- 79}
82
- 80
Jan 6.62 6.67
Mrt. 6.67 -j- 6.82
WINNIPEG, 28 Dec.
28 Dec. 27 Dec.
Gerst
Dec. 50 50
Mel 52} -- 51 --
Jull 51 - 50}
Lijnzaad
Mel 186}-— 184
Dec 189}-- 187}
Juli i 87 -186
BRUSSEL, 28 Dec. (Havas). In een bijeen
komst van de Senaatscommissie voor Buiten
landsche Zaken heeft minister Spaak een uit
eenzetting gegeven van doel en practische
strekking van het koninklijk besluit, dat kort
geleden is uitgevaardigd en waarbij het Belgi
schen onderdanen verboden wórdt eenigerlei
controle te aanvaarden van den kant van een
vreemde mogendheid over hun handelsactiviteit.
De minister wees er op, dat de toepassing van
dit besluit, dat van wezenlijk belang is voor de
economische onafhankelijkheid van België, de
gewenschte resultaten heeft opgeleverd.
Vervolgens bracht Spaak de commissieleden
op de hoogte van de economische onderhande
ling van België met de 'oorlogvoerende naties.
Dank zij dezen onderhandelingen, die aan Fran-
schen en Engelschen kant reeds tastbare resul
taten hebben opgeleverd, is de toestand aanzien
lijk verbeterd sedert den aanvang van den oor
log. Aanvullende onderhandelingen zullen te
Londen en Parijs gevoerd worden.
Wat de onderhandelingen met Duitsch-
land betreft, sedert twee dagen wordt daar
over te Berlijn van gedachten gewisseld
tusschen Belgische en Duitsqhe gedelegeer
den. Het schijnt), dat op het oogenblik
het geheele probleem beheerscht wordt door
de recente schorsing van Duitsche zijde der
steenkool- en cokesleveranties aan België.
LONDEN, 28 Dec. (Reuter) Officieel
wordt medegedeeld dat het distributiestel
sel zal worden uitgebreid tot suiker en
vleesch.
Met de distributie van suiker zal een aanvang
worden gemaakt op 8 Januari. Het wekelijksch
rantsoen is vastgesteld op driekwart Engelsch
pond (339 gram) per hoofd.
Van de vleeschdistributie zijn nog geen bij
zonderheden bekend gemaakt, doch het publiek
wordt aangeraden zich niet later dan 8 Jan.
bij de slagers te laten inschrijven. Waarschijn
lijk wordt de rantsoeneering met Februari in
gevoerd.
Het plan voor de contróle op den veestapel en
op thuis geproduceerd vleesch treedt op 15 Jan.
in werking.
(Medegedeeld door Simoons en Co.,
A. van Vliet en Zn. en L. Slijper)
Van 3.30 uur tot 4.30 uur
Anaconda 23 1/2
Rep. Steel 18—18 1/16
Van 4.30 uur tot 5.00 uur
Kon. Olie
Aku
U. S. Steel
Rep. Steel
267 1/2
38 3/4
49 1/8
18—18 1/16
Met ingang van 1 Januari 1940 zullen wor
den verlengd de cOntingenteeringen van kou-
sen en sokken, verpakkingsglaswerk, cement,
geïsoleerde electriciteitsgeleidingen, bijtende po-
tasch en kaliloog, natronchloorbleekloog, ge"
comprimeerd chloorglas, gepelde rijst, gebroken
en gemalen rijst en rijstvbedermeel.
's-GRAVENHAGE. Geëxamineerd en ge
slaagd W. Zijp te Zaandam.
's GRAVENHAGE. Geslaagd de heeren J. N
de Graaf, Tilburg; A. J. Hubregtse. Vlissingen;
W_ P. Jacobs, Breskens; P. H. van der KamP»
Leeuwarden; J. Krins, Haarlem, en O. Leguyt»
Landsmeer.
De commissienoteering voor Nederlandsche
boter is vastgesteld op 80 cent per K.G.
Het bedrag van de heffing en steunuitkeerinS
op boter is, behoudens tusschentijdsche wijzi
ging, voor de week van 28 December tot 4 Ja
nuari vastgesteld op 80 cent per k.g. (onver
anderd).
Koersen voor stortingen op 29 December l?3'
tegen verplichtingen, luidende in: Relchsra&r-
ken 75.50, lires 9.55.
41 i 37
Mei
Juli
39}
38
37}
36}
Opgegeven door v. d. Graaf en Co. N.V. - -
Afd. Handelsinformaties
Uitgesproken: „or_
27 Dec.: Siegfried Meijer, koopman in snreei
Olie, wonende te Amsterdam, Humzestraat
huis. R.c. mr. P. F. Swagerman, curator nl
J. Thors, Weteringschans 122, Amsterdam-
N.V. Algemeene Handelsmaatschappij
Lumex, gevestigd en kantoorhoudende te A+ó
sterdam, Noorder Amstellaan no. 138. Re- rl_'
P. F. Swagerman, curator mr. J. Thors, wer
ringschatns 122, Amsterdam'.
J. C. Oelschlager, wonende te Amsterdam
Prinsengracht 337. R.e. mr. P. F. Swagerrnou'
curator mr. W. Ruitinga, Heerengracht J-
Amsterdam.
H. Otten, Enschede, O-tmar ten QalX
straat 23. R.c. jhr. mr. Mollerus, curator mr.
P. S. Meerburg, Enschede. «Pn-
C. W. Wiegman, Beckum, gemeente
geloo (O.), Wolfkaterweg 92. R.c. jhr. mr. G.
Mollerus, curator mr. M. A. Cohen, Heoge
'j. G. de Wit, schilder, Enschede, Brugge*'"
straat 199. R.c. jhr. mr. G. W. Mollerus, our.
D. P. S Meerburg, Enschede ,n
Marlnu)s Adrianus Gilbertus van FUI
verver, Den Bosch, Jasmijnstraat 6. R.c. „'„„r,
W. Klcinenhammans. cur. mr. M. Adeimeu
Den BUSCh. „riem.
K. van Domseiaar, kleermaker. "a „„tof
Jacobstraat .no. 19. R.c. mr. S. J. Pit, cur
mr. F. M. Hagemeijer, te Haarlem. hct
J. F. Cramer, wonende te Soest, aan 'p
Kerkpad (Noordzijde) no. 39 c. R.c. mr. A. te
van Regteren Altena, curator mr. H. C. Dteii»
Baarn, Hertog Hendriklaan 1. „g.
de Nalatenschap van H. H. Heneke-.&e_
woond hebbende t'e Driebergen, gemeente
bergen-Rijsenburg. R.c. mr. A. D. van R+S
Altena, curator mr. H. B. van Rhijn, te Zeis
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
22 Dec. K. Prins, Rotterdam.
Gedeponeerde uitdeelingslijstem: pj.a-
10 Deo.: Pieter van der E'ems, kruidenier.
neker. Geëindigd door het verbindend
der eenige uitdeeltngsiijst. Uitk. 1.11 P hl»s-
22 Dec.: J. C. C. Gleym, winkelier
rlijtartikelen, Rotteram. idem. Uitk. nihil- ot
A. van Leeuwen, Schipluiden. Geëindigd gg,
het verbindend worden der eenige uiteen
lijst.
A. van Mogen, Nijmegen'. Idemu
p. Haase, Den Haag. Idem',
33
