Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
De practijk der onderwijs
vernieuwing
Laatste Nieuws
De gevolgen van de
aardbeving
Plaats dan een „Omroeper'
voor 90.000 gezinnen J
WRESZYNSKI VOOR
HET HOF
Mogelijkheden voor
verschillende vakken
iiiimmmiimniininmiuiiniuiiiiiiumiiiininuniutinuiiNimHiiiiiiiumiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiituitnniHiiiira
VRIJDAG 29 DECEMBER 1939
Reed bestelknecht
onverantwoordelijk?
De officier van justitie vond het
woord „fietsgangers" uit
Misbruik van ver
trouwen
Huisknecht ontvreemde postcheque
Al te vrijmoedige stoker
Stal portemonnaie met 28
UITSPRAKEN RECHTBANK
De steun aan het
bloembollenbedrijf
Schrijven aan den minister namens
vier Kamers van Koophandel
Bekroningen
Kindervoeding
BEVERWIJK
Felle brand in
automatiek
Brandweer wist uitbreiding
te voorkomen
DIEPSPITREGELING IN
VOORBEREIDING
TUINBOUW EN PLANTKUNDE
Nieuwe voorzitter gekozen
VELSEN
Burgerlijke stand
UIT DE HOOFDSTAD
Nog steeds geen zekerheid omtrent
zijn titel van consul
Alfieri bij den H. Vader
VOOR EEN ANDER IN DE
GEVANGENIS
IR. H. A. H. DE RONDE
OVERLEDEN
Britsche treiler en
Deensch schip vergaan
Vele slachtoffers te betreuren
Geïnterneerden worden
uitgewisseld
Tusschen Engeland, Frankrijk
en Duitschland
Emissie Stoomvaart Mij-
Oostzee"
Abe denkt niet aan
aftreden
VRIENDSCHAPSBANDEN
MET BELGIË
DE „MURENA" WEER VLOT
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
99 2
HniiiiiiiiiiiHiiiiiiiiUiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirmiHimiimiiiiis
STAD
Op 10 October werd op het Klokhuisplein een
5S-jarige dame aangereden door een bestel
knecht van een Haarlemsche wasscherij., ten
gevolge waarvan zij den enkel van haar rech
terbeen brak en een bloeduitstorting in datzelfde
been bekwam.
De dame liep op het trottoir van het Klok-
buisplein aan den kant van de Damstraat. Zij
wilde oversteken naar het trottoir dat langs de
Groote Kerk voert en zij stak daartoe schuin
over, om via den vluchtheuvel den overkant te
bereiken. Zij keek goed uit naar links en naar
rechts en waagde zich toen op den rijweg. Zij
liep niet hard, want dat kon zij niet, omdat zij
een stijf linkerbeen had. Zij had den vlucht
heuvel echter nog lang niet bereikt toen zij
doör een bestelknecht van een wasscherij, die
op zijn fiets de Lange Veerstraat uit kwam rij
den werd aangereden en tegen den grond werd
gesmakt. Voor de Haarlemsche Rechtbank ver
klaarde zij gjsteren, dat zij vanaf dat moment
niets meer wist, totdat zij weer bijkwam in het
ziekenhuis. De gevolgen van de aanrijding waren
zeer ernstig, want nu, enkele maanden na het
ongeval, kan de dame nog niet alleen loopen.
Verschillende getuigen werden in deze zaak
gehoord.
Vast kwam te staan, dat het op dat moment
zeer stil was op het Klokhuisplein, en dat de
dame veilig kon oversteken.
De jongeman, die met een snelheid van onge
veer 12 K.M. uit de Lange Veerstraat kwam rij
den verklaarde, dat de dame had gewijfeld en
dat hij niet achterom had durven rijden uit
vrees, dat zü dan terug zou loopen.
De getuigen verklaarden, op een vraag van den
Officier of eventueele „fietsgangers" (copy
right Officier van Justitie) nog achter haar om
zouden hebben kunnen rijden, dat zulks zeer
goed mogelijk was.
Verdachte had waarschijnlijk een te hooge
l§st op zijn fiets, waardoor hem het uitzicht be
lemmerd werd, hij reed te hard voor een derge
lijk gevaarlijk punt en hü hield bovendien meer
links dan rechts.
De Officier vond het feit, gezien de gevolgen
zeer ernstig en eischte de zeer zware straf van
zes weken hechtenis.
Vonnis 11 Januari.
Op ergerlijke wijze had een huisknecht, die
in Haarlem bij een 81-jarigen Duitscher werk
zaam was, misbruik gemaakt van het vertrou
wen, dat men in hem stelde.
Op 16 November was er een enveloppe voor
zijn heer gekomen, waarin zich een postchèque
voor f 225 bevond. De huisknecht bemerkte dit
en eigende zich deze postchèque toe.
Hij vond het waarschijnlijk echter te gevaar
lijk, om het document zelf te verzilveren en dies
liet hij het doen door een van zijn vrienden.
Voor zijn bemoeiingen zou deze vriend een be
drag van f 100 ontvangen. De vlieger ging ech
ter in het geheel niet op en de huisknecht werd
gearresteerd.
De Haarlemsche Rechtbank kreeg dit geval
gisterenmorgen te berechten.
De huisknecht bleek reeds twaalf maal wegens
vermogensmisdnjven veroordeeld te zijn.
Zijn heer werd als getuige gehoord. Deze
herkende zijn vroegeren knecht onmiddellijk en
merkte op, dat de man er erg slecht uitzag.
De Officier van Justitie achtte dit een erger
lijk geval van misbruik van vertrouwen en hij
eischte deswege een gevangenisstraf van 1 jaar
en drie maanden.
De verdediger, mr. Rueb, achtte een genees
kundig onderzoek van verdachte wenschelijk.
De Haarlemsche Rechtbank zal op 11 Januari
mededeelen, op welke wijze zij deze misdaad zal
honoreeren.
Een wel zeer brutale vorm van diefstal kreeg
de Haarlemsche Rechtbank gistermcrgen te be
rechten.
Op 30 November liep een 59-jarige stoker in
het Julianapark.
Hij ontmoette een groentenboer, maakte een
praatje en liep met dezen man op. Inmiddels
had hij geconstateerd, dat deze groentenboer een
goedgevulde portemonnaie bij zich had.
De stoker wandelde met den man naar het
pakhuis en daar aangekomen verzocht de stoker
den groentenman, de deur van het pakhuis te
sluiten, omdat het tochtte.
Toen de deur gesloten was, viel de stoker den
grcentenman aan en ontstal hem zijn porte
monnaie, waarmee hij ijlings de vlucht nam.
Na een wilde achtervolging werd de man over
meesterd. De portemonnaie had hij ergens in een
tuintje geworpen.
Hij bleek reeds vier en twintig keer veroor
deeld te zijn.
De Officier van Justitie achtte verdachte een
gevaar voor de maatschappij en eischte een ge
vangenisstraf van twee jaar.
De verdediger, mr. Pliester, bezag het feit, dat
verdachte hu zijn zilveren jubileum als veroor
deelde gaat vieren en meende, dat de ocrzaak
van al deze misdaden alcoholmisbruik moest
worden gepoemd. Hij" vroeg plaatsing in een bij
zondere strafgevangenis.
Uitspraak op 11 Januari.
De Haarlemsche rechtbank deed gisteren de
volgende uitspraken:
P. Th. D„ winkelier, wonende te Haarlem.
„Overtr. Suikerdistributiebeschikking". Ontsla
gen van alle rechtsvervolging.
M. C. v. d. W., directeur, wonende te Aerden-
hout. ..Appèl overtr. Motor- en Rijwielwet". Vrij
gesproken.
O. E. de B., hvr. J. G. v. M., wonende te Aer-
denhout. „Veroorzaken van dood door schuld".
2000 boete subs, vier maanden hecht, met ont
zegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te
besturen voor den tijd van negen maanden o.v.
J. O., chauffeur, wonende te Haarlem. „Appèl
overtr. Motor- en Rijwielwet". 10 boete subs.
6 dagen hecht. o.v.
B. R., hvr. I. V., zonder beroep, wonende te
Zandvoort. „Valschheid in geschrifte". Een
EUWS
maand gev.straf voorw. met een proeftijd van
drie jaar.
J. L. v. W., koopman, wonende te Haarlem.
„Diefstal". Vier maanden gev.straf o.v.
J. T. K., schoonmaker, wonende te Haarlem,
thans ged. „Diefstal". Een jaar gev.straf, te on
dergaan in een bijzondere strafgevangenis voor
jongelieden o.v.
N. B. v. L., chauffeur, wonende te Haarlem.
„Appèl overtr. Motor- en Rijwielwet". Tenlaste
legging nietig verklaard.
W. v. B., zeeman, wonende te 's Gravenhage,
thans ged. „Diefstal". Een jaar gev.straf met
aftr. prev. hecht. o.v.
J. C. N., koopman, gedomicilieerd te Amster
dam, thans ged.
W. v. d. V., chauffeur, Gedomicilieerd te 's Gra
venhage, thans ged. „Heling" en „Diefstal". Sub
1 zes maanden gev.straf m. aftr. prev. hecht.,
waarvan drie maanden voorw. met een proeftijd
van drie jaar en bijz. voorw.; sub 2: acht maan
den gev.straf m. aftr. prev. hecht. q,v.
Mede namens de Kamers van Koophandel
te Alkmaar, Hoorn en Leiden, heeft de Haar
lemsche Kamer van Koophandel aan den
Minister een schrijven gezonden, waarin zij
o.m. opmerkt:
Het surplus aan bloembollen wordt dit jaar
geschat een waarde, tegen de binnenlandsche
minimumprijzen, te hebben van 8.300.000.
Daar het Bloembollen Surplusfonds de op te
koopen overschotten leverbaar uitbetaalt tegen
71 pet. van de binnenlandsche minimumprijzen,
zal hiervoor naar schatting benoodigd zijn
5.900.000.—. Dit bedrag kan nog tegenvallen,
maar is, op grond van den bij de veilingen
aanwezigen voorraad en een door de Neder-
landsche Sierteelt Centrale gehouden enquête,
zeker niet te hoog geraamd. Het Surplusfonds
zal zelf op 1 Mei 1940 beschikken over naar
schatting een bedrag ad 1.400.000. Met een
regeeringsbijdrage van 3.000.000 zouden de
beschikbare middelen dus beloopen 4.400.000
dus 1.500.000 te weinig. Het gevolg hiervan
zou zijn, dat öf het Surplusfonds minder dan
71 pet. van den minimumprijs zou moeten be
talen, wat het geheele prijzenstelsel zou doen
ineenstorten, óf dat door een verplichte in
levering het tekort zal moeten worden over
brugd. Het wordt technisch niet mogelijk ge
acht een verplichte inlevering te stellen, daar
het tijdstip hiervoor te ver gevorderd is. We
gens den précairen toestand van het bedrijf
wordt het ook onmogelijk geacht een dergelijke
verplichte inlevering te houden, deze zou den
financieelen toestand, die toch reeds zeer moei
lijk is. nog in zeer groote mate verzwaren.
Daarnaast moge in overweging worden ge
geven om de kapitaalsvernietiging als gevolg
van de inkrimping met 50 pet. te vergoeden.
Ten slotte veroorlooft onze Kamer zich Uwe
Excellentie in overweging te geven om den ex
porteurs inzake de niet uitgevoerde orders tege
moet te komen, welke aangelegenheid vooral
ook daarom sterk in de aandacht van Uwe Ex
cellentie wordt' aanbevolen, omdat de verreke
ningen tusschen exporteurs en kweekers op
1 Mei 1940 zonder deze vergoeding een zeer on-
gunstigen terugslag zouden ondervinden.
Allereerst is noodzakelijk, dat de*Regeerings~
steun zoover gaat, dat het Surplusfonds een
uitbetaling van 71 pet. van de toch reeds ver
onder de productiekosten liggende minimum
prijzen wordt mogelijk gemaakt zonder ver
plichte inlevering.
Het is gezien het bovenstaande alsnog van
groot belang, de dOor Uwe Excellentie gedane
toezegging nader in overweging te willen nemen
en aan het Surplusfonds dien steun te willen
verleenen, waaraan het dringend behoefte
heeft.
Op de van 23 tot 26 dezer gehouden pluim-
veetentoonstelling te Hillegom behaalde de heer
A. A. J. Tack, alhier, met zijn inzending Nor
wich -Kroppers 4 eerste, 2 tweede en 2 eere-
prijzen.
Door „Kindervoeding" werden in de week
van 18 tot en met 23 Dec. 1939 verstrekt 5226
porties warm eten n.l. in school: Rijksstraatweg
1062, Weltevredenstraat 1220, Zoetestraat 1157.
Buitenrustlaan 911, Haarlemmerliedestraat 716,
voorm. Spaarndam 160 (5 d.).
Gisteravond is een felle brand uitgebroken in
een perceel aan de Breestraat, waarin Nagel's
automatiek gevestigd is.
Het vuur greep zeer snei om zich heen, zoo
dat toen de brandweer met de motorspuit arri
veerde het geheele perceel als een fakkel
brandde, waarbij een fantastische vonken
regen zich over de omgeving verspreidde. De
brandweer bestreed het vuur met vijf stralen.
Aanvankelijk bestond er groot gevaar, dat een
der belendende perceelen, waarin een slagerij
gevestigd is, door de vlammen zou worden aan
getast doch het energiek optreden van de brand
weerlieden voorkwam verdere uitbreiding. De
automatiek brandde in korten tijd geheel uit.
De inventaris met zijn smakelijken inhoud werd
een prooi der vlammen. Verzekering dekt de
schade. De oorzaak kon nog niet worden
vastgesteld.
Tijdens het blusschingswerk werd het ver
keer VelsenAlkmaar omgelegd.
De belangstelling van het publiek was zeer
groot.
Donderdagmorgen is ten raadhuize een be
spreking gehouden tusschen het gemeentebe
stuur en de afgevaardigden van de besturen der
Tuinbouw- en bloemistenorganisaties, over de
invoering in onze gemeente van de diepspitrege-
ling.
Het resultaat was, dat tuinders en bloemis
ten, die voor deelneming aan de diepspitrege-
ling met rijkssubsidie in aanmerking willen
komen, daarvan opgave kunnen doen bij de
organisatiebesturen, n.l. de besturen van den
L. T. B., de Bloemkweekersvereeniging .Flora",
Bloembollencultuur, Ned. Tuinders'oond en
Christ. Boeren- en Tuindersbcnd. De besturen
zullen voor het in ontvangst nemen van de op
gaven zitting houden in het Veilingsgebouw
,,'t Centrum", aan de Koningstraat, op Dins
dag 2 Januari a.s., des v.m. van 10 tot 12 uur.
Het spitwerk moet het karakter hebben van
arbeid, die anders onder normale omstandig
heden niet zou worden uitgevoerd, Tuinders,
die gesteund worden volgens de rijkstuinbouw-
steunregeling, kunnen voor de diepspitrege-
ling niet in aanmerking komen.
Gisterenavond hield de afdeeling Beverwijk
van de Kon. Ned. Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde een ledenvergadering in het vei
linggebouw ,,'t Centrum".
Nadat enkele minder belangrijke zaken waren
behandeld, kwam aan de orde de verkiezing van
een voorzitter, wegens bedanken van den heer
B. Heinekamp.
De heer Heinekamp deelde mede, dat hü nu
gedurende 13 achtereenvolgende jaren den voor
zittershamer had gehanteerd. Hij had dit met
veel genoegen gedaan, doch achtte thans den tijd
gekomen om de fakkel aan een jongere kracht
over te geven, die met jeugdige energie de be
langen van den tuinbouw in deze moeilijke tij
den zal behartigen.
Bij de hierna volgende stemming werd de heer
C. Broeze, die candidaat gesteld was door het
bestuur, gekozen. De nieuwgekozen voorzitter
aanvaardde zijn benoeming onder dankzegging
voor het vertrouwen en met de belofte, dat hij
zal trachten voort te werken in de lijn van den
afgetreden voorzitter.
In de bestuursvacature werd voorzien door de
verkiezing van den heer K. G. Steijn.
Voor de onderlinge keuring waren, in verband
met het slechte weer, geen inzendingen ontvan
gen.
De speciale keuring had tot resultaat, dat aan
den heer N. Passchier de le prijs kon worden
toegekend met 34 punten. Den 2en prijs verwierf
de heer H. C. v. d. Colk met 24J/2 p., terwijl de
3e prijs werd toegekend aan de heeren Steijn.
De prijzen werden door den voorzitter met een
toepasselijk woord uitgereikt.
Aan het slot der vergadering richtte de secre
taris de heer v. d. Colk een hartelijk afscheids
woord tót den afgetreden voorzitter. Hij wees er
daarbij op, dat de heer Heinekamp de afdeeling
steeds op waardige wijze heeft vertegenwoordigd.
Zeer veel heeft de scheidende voorzitter voor
de afdeeling gedaan en daarom uitte spr. na
mens bestuur en leden de hoop. dat de heer
Heinekamp ook als ambte loos lid een trouwe
bezoeker van de vergadering zal blijven.
Tenslotte herinnerde spr. aan de prachtige
samenwerking, die gedurende de 11 jaren, dat
spr. als secretaris met den afgetreden voorzitter
heeft gearbeid, heeft bestaan. Ook hiervoor
bracht spr. dank.
Na afloop deed de heer Broeze nog enkele
belangwekkende mededeelingen over tuinbouw-
aangelegenheden.
Ondertrouwd: J. Boomkamp en A. A. van
Splunter; Th. Jonker en W. G. A. van Wegen;
A. A. de Vos en A. J. Bakkum; J. W. Cohrs en
E. F. de Waal; M. Pik, Magelang, en T. W. J.
Hendriks; P. G. Baart en W. H. van der
Burgh; J. D. Gras en E. van der Duin Schou-
ten.
Geboren: A. M. v. d. Bos—De Feber, doch
ter; A. M. GomesAlfter, dochter; M. C. van
StéijnenVan Gennip, dochter; H. Sietses—
Solleveld, dochter; G. M. Koopman—De Vries,
dochter; M. L. Ritskes—Gomes, zoon; A. v. d.
PlasGroen, dochter; K. H. de Jongv. d.
Bosch, dochter; T. Michel—Van Breugel, zoon.
Wederom stond Donderdag de Poolsche
bankier Wireszynski in de verdachtenbank
van het Amsterdamsche gerechtshof. De
behandeling van de strafzaak tegen dezen
internationale financieele figuur werd
voortgezet; veertien dagen geleden wees het
Hof een interlocutoir arrest, waarin her
opening van het getuigenverhoor werd ge
last, omdat het rechterlijke college Hich
nog niet genoeg ingelicht achtte over de
vraag of Wreszynski inderdaad het recht
had zich voor consul honorair van Argen
tinië uit te geven.
Verdachte speelde indertijd een groote rol bij
de Amsterdamsche Bank; deze hoofdstedelijke
financieele instelling had hem en zijn vriend
Morris, een Engelschman, voor millioenen vor
deringen op het buitenland in handen gege
ven, die geblokkeerd waren. Voor het ontdooien
van deze bevroren credieten zou W. een groote
som1, 120.000 pond sterling, krijgen. Het resul
taat was echter, dat de Amsterdamsche Bank
zeer aanzienlijke verliezen leed.
Terzake van deze manipulaties kon Wres
zynski echter op formeel juridische gronden
niet vervolgd worden. Wel echter werd hij aan
gehouden, verdacht van twee gevallen van op-
Voor de 127e maal werd gisteren de alge-
meene vergadering van de vereeniging van
Hoofden van R.K. Bijzondere scholen in het
Haarlemsche diocees in een der zalen van
Brinkmann te Haarlem gehouden.
Nadat de voorzitter, de heer W. P. J. Bertels
den inspecteur van het lager onderwijs, den
heer H. v. d. Weyer, den oud-inspecteur, den
heer G. H. Weustink en enkelen eere-leden wel
kom had geheeten de eere-voorzitter, mgr.
M. P. J. Möllmann was verhinderd deze ver
gadering bü te wonen was het woord aan den
heer H. G. de Boer, voorzitter der St. Augus-
tinusvereeniging, die een inleiding hield over
de practijk der onderwijsvernieuwing.
Uit de zeer omvangrijke litteratuur over het
onderwerp onderwijsvernieuwing, blijkt wel
duidelijk, aldus spr., de drang om het anders
te doen worden. Men heeft bezwaren tegen de
school, zooals zij thans is. Men klaagt erover
dat de oud-leerlingen te weinig parate kennis
hebben, dat zij weinig lust en nbg minder de
geschiktheid bezitten tot zelfstandigen arbeid,
dat de leerlingen niet kunnen denken, dat
sommige leervakken, wat tijd aangaat, domi-
neeren (rekenen b.v.), waardoor andere altijd
in het gedrang komen (Ned. taal), dat het
zelfstandigheidsgevoel weinig wordt ontwikkeld
en dat. hoewel wü dan tbch katholieke scholen
bezitten, zoovelen moreel en godsdienstig mis
lukken, soms vlak na het verlaten van de
school. Andere bezwaren zijn: het onderwijs in
de lichamelijke oefening is absoluut onvoldoen
de, het R.K. onderwijs is niet nationaal genoeg
georiënteerd en: de eischen van het leven wor
den te veel verwaarloosd.
Spr. wilde echter de lagere school niet alleen
de schuld van dit alles geven. Is het bij de
middelbare school en het voortgezet onderwijs
ook niet zoo en was het in andere tijden niet
zooals thans? En stelt men niet té hooge
eischen aan de jeugd, welke van school komt?
Laten zü, die de school veroordeelen, eerst
de hand in eigen boezem steken. Taal is wel
het vak waar het meeste over geklaagd wordt.
Het l.o. schiet tekort in zijn taak, zegt men.
Doch spr. toonde met vele voorbeelden aan,
ook uit de Handelingen, dictaten van den mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, ds. Kersten en den heer Wendelaar, dat
ook door ouderen en zelfs döor professoren
dikwijls taalfouten wordèn gemaakt.
Uitgaande van het Christelijk onderwijs is
een enquête ingesteld inzake de resultaten van
het lager onderwijs. Merkwaardige uitspraken
werden door de fabrikanten en industriëelen
gedaan. Algemeen wordt geklaagd Over gebrek
aan accuratesse, over slordige spelling, weinig
draaglijk handschrift, over geringe kennis van
het milieu. Wij constateeren steeds een tekort
aan parate kennis, schreef het hoofdbureau
var^politie in Den Haag. De onderwijzers heb
ben te weinig contact met het eigenlüke leven,
vond een ander en een derde was van meening,
dat de onderwijswereld te veel doel in zichzelf
zoekt.
In deze citaten moet wel een kern van waar
heid liggen. Er moeten inderdaad fouten zijn
Ons onderwijs is een kind van de 18e
eeuw, een tijd waarin het intellect en het
weten bverheerschten. Als de kennis er maar
eenmaal was. zou het „doen" wel komen.
Aan deze gedachte zitten wij nog rotsvast.
En ook de ouders. Daaruit blijkt, dat het
rationalisme van de 18e eeuw domineert,
dat men oordeelt naar het kennen en niet
naar het kunnen; deze fout drukt haar
stempel op ons onderwijs.
De fout ligt ook bij onszelf. Denken wü on
derwijzers wel voldoende na over hetgeen wij
Onderwijzen? De onderwijzers laten zich door
gaans leiden door de auteurs van de school
boekjes! Wij denken niet na en blijven daar
door zoover van het leven.
Het gebeurt toch wel, dat er dingen in
schoolboekjes staan, welke in de psyche van
het kind niet voorkomen, dOch welke wij hen
toch maar laten overschrijven, hoogdravende
brieven b.v.
Datgene, wat wij onzen leerlingen aanbieden,
dienen wij te controleeren. Is dit stof van be-
teekenis voor de godsdienstige vorming, voor
het latere leven, vindt zij haar uitgangspunt
in de werkelijkheid, vrage men zich af.>
Een andere fout is: wij blijven niet op de
hoogte van onzen tijd.
De ontwikkeling van den mensch zoo
zeide spr. een anderen kant van de vernieuwing
aansnijdend, n.l. die, welke steunt op de nieu
were inzichten van de psychologie, is hei
product van den factor milieu en van de in den
mensch aanwezige krachten. Willen wij het on
derwijs vernieuwen, dan zal het milieu auto
matisch in de school moeten worden ingescha
keld. Wij dienen rekening te houden met die
twee factoren en met de streefvermogens van
ieder kind, speciaal met die begeerten, welke
tot doel hebben beweging, arbeid en het weten.
Spr. ging vervolgens de mogelijkheden voor
enkele vakken na. Het lezen is thans gewoon
lijk een uitermate rustige les. Een leest voor,
de anderen luisteren. Maar de eigenlijke be
doeling van het lezen voor het leven is, dat
wij „voor onszelf", zachtjes lezferi, de krant
b.v. Dan moet dat ook onderwezen worden,
waarbij dan tevens gezorgd dient te worden
voor controle over het gelezene door een op
stel of iets dergelijks.
Bij het taalonderwijs heeft het opstel niet
die waardeering, welke het hebben moet. Men
zegt. dat de Nederlandsche jeugd slecht spreekt
en slecht haar gedachten onder woorden kan
brengen. Door tal van kleinigheden kan hierin
wellicht verandering worden gebracht. De kin
deren zeggen meestal niets, omdat zij niet weten
wat zij zeggen moeten. Geeft ze opdrachten,
laat die uitvoeren en dan in woorden weer
geven.
Het stelonderwijs moet hp de eerste plaats
komen, daarna pas de grammatica en de spel
ling. Het is een dwaas voorschrift, dat alle
leerlingen eenzelfde handschrift zouden moeten
hebben. Met de individualiteit van den leerling
houdt de vernieuwing rekening. Het schoon
schrift zal op den achtergrond moeten geraken;
duidelijk en vlug schrift is de eisch.
Voor het rekenen bestaat een eerbiedwaardige
voorliefde. Met de factor Meisjes wordt in ons
onderwijs geen rekening gehouden. En hoewel
de psychologische instelling, vooral in de zeven
de klas, geheel anders is dan bij jongens, laat
men haar dezelfde en goed beschouwd voor
haar meest dwaze dingen leeren, speciaal op
het gebied van rekenen.
Tenslotte maakte spr. enkele opmerkingen
met betrekking tot aardrijkskunde en geschie
denis. Men vergeet zoó dikwijls, dat herhaalde
lijk en voortdurend repeteeren van de stof,
een kennisquantum moet van te voren worden
vastgesteld noodig is.
Op deze lezing volgde een debat waaraan door
vele aanwezigen werd deelgenomen.
lichting en ingesloten in het Huis van Bewa
ring.
De Officier van Justitie legde hem ten laste,
dat hü Let Weensche meisje Toni M„ dat te
Amsterdam vertoefde, hac! opgelicht) voor
f 4000.—.
Het tweede geval betrof een koopman uit
Goes, die f 6000.aan verd. had ter hand
gesteld om er „groote zaken" in Zweden mee
te doen. W. garandeerde 150 pet. winst, maar
van zakendoen kwam niets en het geld was bij
de arrestatie verdwenen
De Goese-naar was in dienst getreden bij
Wreszynski als „particulier secretaris" en door
de verhalen van den welbespraakten bankier
liet hij zich gemakkelijk overhalen het kapi
taaltje in Wreszynski's Noorsche „zaken" te
steken.
De rechtbank legde Wreszynski conform den
eisch van. het O.M. de maximum straf op, n.l.
vier jaar gevangenisstraf met aftrek van twee
maanden voorarrest. In hooger beroep voor het-
Hof eischte de procureur-gjeneraal mr. Ver
steeg vier jaar gevangenisstraf, echter met af
trek van de geheele preventieve hechtenis. De
verdedigers mr. Th. Muller Massis en mr. F.
Mannheimer pleitten vrijspraak.
Thans wilde het Hof den gezantschaps-
attaché Tamowsky hooren, doch het bleek, dat
deze zich in Argentinië bevindt. Verd. heeft
n.l. steeds gezegd, dat de heer Tarnowsky zijn
pas had onderteekend.
Weer vroeg de president den verdachte, hoe
nu eigenlijk de Amerikaansche consulaire amb
tenaar in Rotterdam heette, die verd. zoo goed
kent. Nog steeds evenals bij de vorige zit
tingen wist verd. den naam niet. Hij hield
vol, dat hij op het consulaat is geweest om te
zorgen voor visa voor het Weensche meisje
Pres.: En is zij mee geweest?
Neen, zegt verd., ik heb haar in Amsterdam
gelaten.
Pres.: En men behoort voor visa toch per
soonlijk te verschijnen.
Uit de antwoorden van Wreszynski conclu
deerde de president, dat die consul toch niet
zoo'n goede bekende van verd. was. Verdachte
weet niet eens zijn naam
En hoe luidde het antwoord, dat U op het
consulaat kreeg? wilde de procureur-generaal
weten. Wat zei men, toen U alleen, zonder
Toni M. kwam
Verd.: Ik kon over dat punt geen inlichtin
gen krijgen.
Maar zeide de president, die de stukken op
zijn duimpje kende vroeger hebt U toch
verklaard, dat U op het consulaat heelemaal
niet over visa hebt gesproken. Verd. hield stijf
en strak vol, dat zijn bekende Amerikaansch
consul was.
Het Hof hoorde vervolgens den heer A. Torres,
consul-generaal van Argentinië. Verd. had in
dertijd een uitvoerige verklaring afgelegd over
de wijze waarop bij tot honorair consul van
Argentinië was benoemd. Getuige kende Wres
zynski niet als zoodanig, maar onmogelijk is
het niet.
Getuige achtte het echter wel onmogelijk dat
iemand benoemd wordt voor een district, waar
hij nooit vertoeft.
Ook een aanstelling kon vérd. niet toonen:
„Achtergelaten Indertijd te Berlijn".
De president begreep niet, dat verd. in. den
loop van het proces, dat büna een jaar duurt,
niet naar Argentinië heeft geschreven: „Beves
tig even, dat ik honoraii consul van Argenti
nië ben".
Nog besprak het Gerechtshof een aantal pun
ten met Wreszynski. Verd. hSld' vol, dat hij de
f 6000.van den Goeschen koopman aan twee
zakenrelaties had gegeven om mee te „werken".
Pres.: Zoudt U niet toe willen geven, dat U
het geld van uw Goeschen secretaris voor U zelf
hebt gebruikt, evenals de vierduizend gulden,
die U van Toni M. kreeg?
Neen, verd. hield vol, de f 6000.te hebben
gegeven aan Melan en Nefnsz. Weliswaar zon
der quitantieOok het adres van dit tweetal
kan verdachte niet noemen.
Het Hof trok zich hierop in raadkamer terug.
Na heropening deelde de president mede, dat
alsnog een onderzoek zal worden ingesteld bij
het gezantschap over de vraag of verd. inder
daad honorair consul van Argentinië was.
De behandeling wordt voortgezet op Dinsdag
6 Februari te half twee.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
(Berichten opgenomen in een
deel van onze vorige oplaag)
VATICAANSTAD, 28 Dec. (Stefani). Di
rect na zijn terugkeer in het Vaticaan heeft de
Paus den Italiaansehen ambassadeur bij den
H. Stoel, Alfieri, in particuliere audiëntie ont
vangen.
De 40-jarige koopman L. K. uit 's Heer
Arendskerke heeft met W. uit Goes, die tot een
maand gevangenisstraf is veroordeeld, een af
spraak gemaakt, dat K. die gevangenisstraf voor
W. zou ondergaan en daarvoor 150,Zou krij
gen. K. meldde zich bij de strafgevangenis te
Scheveningen, legitimeerde zich als W. en
slaagde erin de maand gevangenisstraf voor W.
uit te zitten. Het bedrog kwam echter uit en zoo
moest W. zijn maand gevangenisstraf alsnog
ondergaan, terwijl K. zich wegens oplichting
van den Staat (wegens genoten onderdak, voe
ding en arbeidsloon) voor de Haagsche Recht
bank heeft moeten verantwoorden.
Bij verstek werd hij tot maanden gevan
genisstraf veroordeeld.
Hij was thans in verzet gekomen, doch de of
ficier van Justitie achtte geen termen om ver
andering van straf te eischen, aanwezig.
De verdediger mr. R. Paehlig, achtte de op
lichting niet bewezen, daar het er verdachte
niet om gratis voedsel, loon en onderdak te doen
was. Daar heeft hij bovendien voor gewerkt.
Ook ex art. 189 sub. i wetb. v. strafrecht (het
behulpzaam zijn bij het ontkomen aan de na
sporing door de ambtenaren van justitie) kan
verdachte niet veroordeeld worden.
Uitspraak 11 Januari.
In den ouderdom van ruim 52 jaar is in het
Academisch Ziekenhuis te Utrecht, waar hij
voor een ernstige ziekte ter verpleging was op
genomen, overleden ir. H. A. H. de Ronde,
hoofdingenieur van den provincialen waterstaat
in Limburg te Maastricht.
De overledene was een nauwkeurig werker en
een deskundige met veel talenten. HU heeft
zich uiterst verdienstelük gemaakt voor de ver
betering van het provinciale wegennet in Lim
burg, dat hij op een hoog peil heeft gebracht
Ook de waterloozing in dit gewest had zijn vol
le aandacht. Onder zijn leiding werden de wer
ken ontworpen tot verbetering en normalisee
ring van de beken in Limburg, waarvan de
plannen voor Noord- en Zuid-Limburg zün
voltooid, terwül die in midden-Limburg verge
vorderd zün.
LONDEN, 28 Dec. (Reuter). De admirali
teit. deelt mede, dat de marinetreiler „Loch-
doon" over tijd is en met de 14 opvarenden
verloren geacht moet worden.
Het 1080 ton metende Deensche s.s. „Hanne"
is bij de Noordoostkust op een mijn geloopen er.
gezonken.
Een barkas en een reddingboot zijn naar zes
gegaan om1 de bemanning van de „Hanne"
bij te staan. De zee in de buurt was vol dritf
hout. Aan boord van het schip had zich een
bemanning van 16 koppen bevonden. Toen de
hooten ter plaatse aankwamen, zag men dat
een der sloepen van de „Hanne" ondersteboven
ronddreef.
ISTAMBOEL, 28 Dec. (Reuter.) Twaalf pro
vinciesteden met een inwonersaantal varieerend
van 15.000 tot 40.000, en meer dan 80 dorpen i®
Turkije zijn tengevolge van de aardbeving ge
heel of zoo goed als geheel verwoest. Tallooze
slachtoffers werden in hun slaap verrast en
liggen nog onder de puinhoopen, wachtend op
hulp, die door den omvang van de ramp en de
groote oppervlakte die is getroffen, slechts lang--
zaam komt. Honderden branden zijn uitgebro
ken doordat gasbuizen gesprongen en olielampen
stukgeslagen zijn. De stad Erzindjan is nog
slechts een brandende puinhoop. In Barracat is
de militaire school ingestort, waardoor 10 offi
cieren en 90 cadetten werden gedood.
Een eenigszins betrouwbare raming van doo-
den, gewonden en vermisten zal wel niet dan
over enkele dagen gegeven kunnen worden.
BERLIJN, 28 December (DNB) Naar van
welingelichte zijde vernomen wordt, is door be
middeling van de Amerikaansche ambassade
en het Zwitsersche gezantschap de mogelijkheid
geschapen om Duitsche, resp. Engelsche burgers,
die in Engeland, resp. in Duitschland geïnter
neerd zijn of zich daar ophouden, uit te wisse
len. Deze gelegenheid staat ópen voor allë
vrouwen en kinderen, alsmede voor mannen ou
der dan 60 jaar. De uitwisseling der betrokkenen
is reeds aan den gang.
Ook tusschen Duitschland en Frankrijk word'
een dergelijke mogelijkheid onder de oogen ge
zien. Zij zou gelden voor vrouwen en kinderen,
alsmede voor mannen ouder dan 65 jaar, die
op basis van wederkeerigheid naar hun land
terug kunnen keeren. Zulk een uitwisseling tus-
schen Duitschland en Frankrijk zou echter P"5
'ater beginnen.
De heeren Hope Co. berichten, dat zij °P
5 Januari 1940, van des v.m. 9 uur tot des
nam. 4 uur, uitsluitend voor aandeelhouders,
de inschrijving openstellen op 507.000 ëe'
wone aandeelep, deelende in de winst vaT1
1 Januari 1940 af, der N.V. Stoomvaart-Maat-
schappij „Oostzee", te Amsterdam, tot den
koers van 112
TOKIO, 28 Dec. (Domei) Minister-presi
dent Abe heeft hedenmiddag in een persinter
view verklaard, dat het kabinet niet voornemens
is af te treden in verband met de door een groep
parlementsleden aangenomen motie van wan
trouwen.
Het kabinet, aldus Abe, is gevormd met het
doel de Chineesche kwestie te regelen en he'
kan zich derhalve niet terugtrekken naar aan
leiding van andere kwesties.
Abe deelde mede, dat hij niet van plan is eeö
speciale bijeenkomst te beleggen van de lel"
ders der vooraanstaande partijen, ofschoon
overeengekomen is, dat hij hen voor het eind6
van het niemvsjaarsreces zal ontmoeten.
De premier weigerde +e zeggen, welke houding
de regeering zou aannemen wanneer in het par
lement een motie van wantrouwen zou worden
ingediend. Hij wees er op, dat dit niet mee
dan een veronderstelling is.
Abe verklaarde voorts, dat de datum van d
instelling eener nieuwe central-- regeering 1
China met Wang Tsjing Wei als centrale figuur-
welke binnenkort te verwachten is, alleen
uitgesteld wegens de besprekingen over détai -
kwesties, doch dat de voorbereidingen een v"'°
verloop hebben.
Het comité van oud-leerlingen en leerlinge®
van de gemeentelijke zeevaartschool te Rotter
dam heeft aan de Belgische vereeniging
vrienden van het nationaal scheepvaartm
seum" een. copy in eiken lijst van de bronze^
gedenkplaat, welke op 11 November in de Se^
meentelijke zeevaartschool is onthuld, vervaal
digd op gelijke schaal, aangeboden.
Deze schenking was vergezeld van een smaa
vol ingelijst afschrift der oorkonde, welke
ter de gedenkplaat was ingemetseld.
Het comité heeft uit België vernomen,
ach-
dat
teld
deze schenking bijzonder op prijs wordt ges
en voorloopig, tot het nieuwe scheepvaaitn
seum gereed is, een plaats heeft gevonden
het Steen te Antwerpen.
Het motortankschi'p „Murena", dat bij jS
van Holland aan den grond was geloope -
gistermiddag om 13.10 uur vlot gesleept.
Het schip is op weg naar Pernis.
