DIJJERS
Hevige Russische aanvallen
op de Landengte
Fisk Safti-Flight
Tali
Zijn broer neer
geschoten
Felle brand in de
Cancelleria
Man te Hoeven
doodgeschoten
IJSBANEN
DIJM
Mijnhardtje
InDenHaag
zegt mew tot straks hij
>H. ELSENBURG
FINSCHE OVERWINNING
BIJ SUOMUSSALMI
ONS LAND IN NIEUWE
VORSTPERIODE
ENAvanMEVERDEN
DUITSCHE BOMAANVAL
OP DE SHETLANDS
Het nieuws van heden
TACK's™a5;d
Kunsthandel JACQUES AA
Bij luchtbombardementen
vielen vele dooden
ACCOUNTANT,lid ned.uniev.acc
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 2 JANUARI 1940 - AVONDBLAD
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
Most up to date jirm
in all TEXTILE GOODS
WHOLESALE ONLY
Talrijke luchtaanvallen
Stalin vraagt Hitier om
technische hulp
Duitsch-Finsche handel wordt
echter hervat
Oorlogsraad op het Kremlin
Gespannen verhouding
Rome—Moskou
Zeer lage temperatuur in
Eelde (Gr.)
AMSTERDAM TEL.90361-22361
P.C. HOOFTSTR.7 na 6 uur 23/25.
Het Weeriiijiiiiiiiiiiniiiiiiiinnniiinimiuiiiiiiiii^
inli
Directe aanleiding van het drama
nog niet bekend
Verschillende kunstwerken ver
nield; oorzaak onbekend
In het Westen rustig
Oud- en Nieuwjaar
Duikboot tot zinken gebracht?
Dader, die zich waarschijnlijk in
den persoon vergist heeft,
pleegde zelfmoord
Heinkel-toestel boven de Noordzee
neergeschoten
63ste JAARGANG No. 22176
,,Cabo San Antonio"
gezonken
Een veilig 1940
Brederode en Eindehout
doorloopend GEOPEND
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Dr. H. NANNING's
Zetpillen tegen Aambeien
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
kwacv« NON wotw/
Ankersmit's Katoenfabrieken. Deventer
Marquisettes Voiles Etamlns»
Telegram-adres „Facta"
N.Z.Voorburgwal 165-167,Tel.32087-49313, A'dam
Fancies i— Silks Lawns Cretonnes Chintzes
HELSINKI, 2 Jan. (Reuter) In het
legerbericht van Maandagavond wordt ge
legd: Op de Karelische landengte heeft de
vijandelijke artillerie een hevig vuur gaande
gehouden tusschen Hatjalalitenjarvi en
Muolaajarvi. Langs de Taipale-rivier en bij
het Suvanto-meer was een hevig spervuur in
de buurt van Haprinen en Kelja. Tegen 2
uur 's middags werden krachtige vijandelijke
aanvallen afgeslagen.
Aan het Oostelijk front was ten Noordoosten
van het Ladogameer een levendige activiteit
Van patrouilles Te Ittokoji en in den sector
van Ilomantsi zijn vijandelijke aanvallen, die
door artillerie waren ondersteund, afgeslagen.
Ten Noorden van Suomussalmi hebben Fin-
sche troepen de achtervolging van den vijand
voortgezet en een aanzienlijken buit gemaakt.
Volgens het Finsche legerbericht van Zondag
avond zjjn de gevechten te Suomussalmi in
Midden-Finland geëindigd met een volkomen
verspreiding der daar opereerende vijandelijke
divisies. De Finsche troepen maakten zich mees
ter van een rijken oorlogsbuit, waaronder 27
kanonnen, 11 tanks, talrijke automatische wa
penen, 150 automobielen, en een transportaf-
deeling van 150 paarden. Aan de zijde van den
vijand vielen duizenden dooden. De vijandelijke
aanvallen aan het front van Salla zijn afgesla
gen en twaalf tanks werden vernield.
Op de Karelische landengte trachtten de Rus
sen Zondag een aanval te ondernemen over net
ijs van het bevroren Ladogameer, doch dez-
aanval werd afgeslagen en zes tanks werden
vernield. Bij een gevecht te Keljavuosula maak
ten de Finsche troepen 51 machinegeweren, 50
kanonnen en 450 geweren buit, terwijl zij zestien
tanks vernielden.
Het communiqué maakte voorts melding van
de bedrijvigheid der Russische luchtmacht, o.a.
van het bombardeeren van Hangö, waar één
burger werd gedood, alsmede van Russisch
machinegeweervuur op een ambulancetrein en
het neerschieten van een Sovjet-vliegtuig.
Zondagavond meldde Reuter dat 150.000
man Russische troepen aan de grens bij
Leningrad geconcentreerd waren voor een
massa-offensief op de Karelische landengte.
De Russen hebben keurtroepen uit Siberië,
die aan het koude klimaat gewend zijn, aan
het front ingezet
Het Finsche legerbericht van Maandagavond
maakt melding van vele luchtaanvallen op open
steden. Bovendien hebben Russische vliegtuigen
in den sector van Petsamo boven de Noorsche
grens gevlogen, en op Noorsch gebied twee
bommen laten vallen op het ijs van de Paasvik
Omtrent de luchtbombardementen wordt
verder gemeld dat de Sovjet-vliegers hun
aanvallen hervatten op Zuid- en Zuidoost-
Finland, nadat het weer gunstiger was ge
worden.
De meest moorddadige aanvallen werden
gedaan op Jyvaeskylaw, waar tot nu toe
zeventien dooden en tal van gewonden zjjn
geteld, en te Varsa, waar drie burgers wer
den gedood en verscheidene gewond. In de
rest van Finland werden vele menschen ge
dood. De materieele schade was van geringe
beteekenis, behalve te Varsa en Jyvaeskylow.
De Finsche luchtmacht heeft tal van ver
kenningsvluchten uitgevoerd en de achter
hoede van den vijand gebombardeerd. Volgens
niet bevestigde inlichtingen zijn vier vijande
lijke vliegtuigen door het vuur der luchtdoel
artillerie omlaag geschoten. Twee andere toe
stellen zijn waarschijnlijk vernield.
Zondag vlogen boven Helsinki 17 Sovjet-
KOPENHAGEN, 2 Jan. (Reuter) De
Berlijnsche correspondent van „Politiken"
bericht, dat Stalin aan de Duitsche regee
ring heeft gevraagd 200.000 Duitsche tech
nici, ingenieurs en deskundigen voor het
reorganiseeren van het Russische economi
sche leven, in het bijzonder van het
transport-systeem.
De Sovjet-Unie is niet in staat den veldtocht
in Finland voort te zetten, tenzij onmiddellijk
deskundige hulp wordt verleend. Alle Duitsche
technici, die naar Rusland gaan. krijgen geheel
de vrije hand en hun wordt een goed salaris
aangeboden.
De Duitsch-Russische samenwerking, aldus de
correspondent, hangt voornamelijk af van het
onmiddellijk zenden van deze hulp. Het is alleen
de vraag of Duitschland op het oogenblik zoo
veel menschen zal kunnen missen.
Volgens een bericht uit Finsche bron te
Stockholm heeft Duitschland besloten de
handelsbetrekkingen met Finland te her
vatten. Toen de oorlog met Rusland uitbrak,
heeft Berlijn de onderhandelingen met Hel
sinki afgebroken, terwijl alle uitvoer en de
betaling van reeds ontvangen goederen ge
staakt werden. Thans zijn de onderhande
lingen hervat en de vol-ende week zal het
handelsverkeer weder normaal zijn.
vliegtuigen, die evenwel geen bommen uitwier
pen. Minstens één toestel is neergehaald.
Het Russische legerbericht van Maan
dagavond meldde: Op 1 Januari is niets
belangrijks aan het front gebeurd. De Sov
jet-luchtmacht heeft met succes een aan
tal plaatsen gebombardeerd.
In een luchtgevecht zijn twee vijande
lijke vliegtuigen omlaag gehaald.
„National Tidende" meldt uit Moskou, dat
in het Kremlin een belangrijke bijeenkomst
van den Russischen oorlogsraad gehouden is.
Eenige deelnemers zouden voorstanders ge
weest zijn van het sluiten van vrede op de
oude door Finland gestelde voorwaarden. An
deren zouden een uitstel der krijgsverrichtingen
gewild hebben tot het voorjaar. De meerder
heid evenwel sprak zich uit voor een massaal
offensief, voordat Finland buitenlandsche hulp
van beteekenis gekregen heeft. Deze laatste
meening heeft het gewonnen en had tot resul
taat, dat de Russische actie de laatste dagen
is toegenomen.
Verder wordt gemeld, dat generaal Stern
het bevel der Russische troepen, die van
uit Moermansk opereeren, op zich heeft
genomen. Stern was tot dusver bevelhebber
van het roode leger in het Verre Oosten.
ROME, 2 Jan. (Havas) De Italiaansche
regeering heeft haar ambassadeur in Rusland
uitgenoodigd met verlof naar Italië te komen,
zulks in verband met het terugroepen naar
Moskou van den Russischen ambassadeur in
Italië na de betoogingen in Rome wegens den
aanval op Finland.
De Pauselijke Internuntius Z. Exc. Mgr. P. Giobbe bracht een Nieuwjaarsbezoek
aan den minister van Buitenlandsche Zaken, mr. E. N. van Kleffens
De veranderingen in den weerstoéstand zijn
vooral in het Noorden groot en geschieden met
groote snelheid. De depressie, die Zaterdag over
het Kattegat gelegen was, is in zuid-oostelijke
richting weggetrokken. Gedurende den Zondag
bleef de luchtdruk in Zuid-Scandinavië voort
durend stijgen en ontwikkelde zich daar een
belangrijk gebied van hoogen luchtdruk. Dit
heeft zich naar het zuiden verplaatst en be
vindt zich thans over Duitschland.
Onder invloed hiervan is in ons land een
nieuwe vorstperiode ingetreden. Te Eelde in
Groningen daalde de temperatuur tot 15
graden onder het vriespunt, terwijl aan de
kust matige vorst voorkwam.
In Denemarken liep de wind in den afge-
loopen nacht om naar het Westen, tengevolge
waarvan de temperatuur aan de Westkust
sedert Maandagavond omstreeks tien graden
steeg en weer boven het vriespunt is gekomen.
Maandag is van de Poolzee uit een depressie
in Zuid-Oostelijke richting getrokken. Deze
lag hedenmorgen met luchtdrukwaarden van
ongeveer 975 mbar over Noord-Scandinavië.
Aan de Noorsche kust is de wind stormachtig
uit noordwest, gepaard met regen, en sneeuw en
de temperatuur om het vriespunt. Aan de
westzijde van dit minimum steeg de luchtdruk
eerst snel, zoodat van de Noord-Oostkust van
Groenland Maandagavond barometerstanden
van 1042 mbar werden gemeld. Dinsdagmorgen
is deze stijging weer in een snelle daling over
gegaan. Tusschen Noord-Scandinavië en Groen
land worden zeer koude luchtmassa's naar het
zuiden getransporteerd. Op Jan Mayen is de
wind stormachtig uit noordwest bij een tempe
ratuur van elf graden onder nul.
Uit de Randstaten worden zeer lage tempe
raturen gemeld. Ook op den Balkan is het zeer
koud en melden enkele stations meer dan 15
graden vorst. In de Povlakte is de temperatuur
5 tot 10 graden onder het vriespunt. In het
Middellandsche Zeegebied liggen twee depres
siekernen met barometerstanden van ongeveer
1010 mbar, die in Zuid-Italië en Sardinië regen
veroorzaken.
Tusschen de Azoren en het Iberisch Schier
eiland is een minimum gelegen van ongeveer
985 mbar, dat in oostelijke richting schijnt te
trekken. Onder invloed hiervan valt in Spanje
en Portugal plaatselijk motregen, terwijl aan het
zuiden van de Westkust stormachtige winden
met regen voorkomen.
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
Voor het Noorden: Aanvankelijk nog
strenge tot matige vorst, later stijging van
EE temperatuur. Nevelig met toenemende be-
wolking, geen neerslag van beteekenis.
EH Zwakke tot matige Zuidelijke tot Weste-
wind.
Voor het Zuiden: Strenge tot matige,
later afnemende vorst, nevelig tot licht of
E= half bewolkt, droog weer, zwakke tot ma- =j
tige wind uit Zuidelijke richtingen.
Zon op 7.45 - onder 16.48 - Licht op 16.18
L. K. 4.56 uur EE
Vannacht heeft de 30-jarige A. den
O., te Jaarsveld, zijn 27-jarigen broer
J. M. den O. met een geweer doodge
schoten.
Het slachtoffer was by zijn broer op bezoek.
In de woning is het omstreeks half een tot de
schietpartij gekomen, waarbij J. M. den O. werd
gedood. Wat de directe aanleiding geweest is
staat nog niet vast. Wel is bekend, dat beide
broers reeds lang minder goed met elkaar over
weg konden.
Na de schietpartij heeft de dader zich tot
den tijdelijk te Lopik ge vestigden arts gewend,
om geneeskundige hulp te halen. Deze hulp
mocht echter niet meer baten. Zijn broer is aan
de gevolgen van de schotwonden overleden.
fee dader is nog in den loop van den nacht
in arrest gesteld.
Het bij de Ned. Scheepsbouw Mij. voor rekening van de Russische regeering ge
bouwde motor-passagiersschip „Josif Stalin" maakte een goedgeslaagde proefvaart
op het IJ en het Noordzeekanaal
ROME, 2 Jan. (Havas) In het Pauselijk
paleis der Cancelleria of Apostolische Kan
selarij te Rome is in den Nieuwjaarsnacht
brand uitgebroken, welke aanzienlijken om
vang heeft aangenomen. De brand greep
snel om zich heen en binnen korten tijd
was bijna de helft van het groote gebouw,
dat een der fraaiste paleizen van de Ita
liaansche renaissance is, in vlammen ge
huld.
Dank zij bijna bovenmenschelijken pogingen
van de brandweer, welke met veel materieel
was uitgerukt, is men er in geslaagd het vuur
in te perken tot den rechtervleugel, welke
evenwel de meest belangrijke deelen van het
gebouw bevat, n.l. de San Lorenzo en de
groote zaal der „honderd dagen". Maandag
ochtend te drie uur hoopte men het vuur spoe
dig meester te zijn, temeer daar het hevig oe-
gon te regenen.
De schade is zeer aanzienlijk. De geheeie
noordelijke vleugel was een vuurhaard. De
kerk, welke versierd is met fraaie fresco's en
schilderijen uit de 17e en 18e eeuw, is ernstig
beschadigd, evenals de groote ontvangzaal, wel
ke rijk versierd is met schilderwerk uit de 16e
eeuw en een prachtig gebeeldhouwd houten
plafond.
Eenige dagen geleden heeft een brand van
geringen omvang in het gebouw gewoed. De
oorzaak van beide branden is niet opgehelderd,
doch men veronderstelt dat hier sprake is van
misdaad. De autoriteiten van het Vaticaan en
de Italiaansche politie hebben een gemeen
schappelijk onderzoek ingesteld.
Volgens Reuter heeft de Pauselijke
staatssecretaris kardinaal Maglione zich
met den gouverneur van het Vaticaan en
de Italiaansche autoriteiten naar het ge
bouw begeven om een onderzoek in te stel
len. Later heeft de kardinaal rapport uit
gebracht aan Z. H. den Paus, die zeer be
wogen was door het gebeurde.
Omtrent den brand in de kanselarij van
Vaticaanstad wordt nader gemeld, dat, toen de
brand oversloeg op de kerk van Sint Lauren-
tius, een karabinier door de vlammen sprong
en het Allerheiligste redde. Hij bracht het naar
de kerk van Sint Anna.
In de kanselarij hebben de „zaal der 100
dagen" en de „Vasari-zaal" het meest geleden.
Havas meldde verder op Nieuwjaarsdag dat
de brandweer nog streed tegen de vlammen.
Het dak van de kerk van Sint Laurentius is
ingestort. De materieele schade is aanzienlijk,
doch het schijnt, dat de fresco's minder heb
ben geleden dan men vreesde. Talrijke waar
devolle schilderijen, waaronder het miraculeuze
beeld van O. L. Vrouw van Pompei, zijn gered.
PARIJS, 2 Jan. (Havas) In het legerbericht
van Maandagavond werd gezegd:
Een kalme dag aan het geheeie front. Een
vijandelijke afdeeling heeft een overval gedaan
op een onzer posten in het Westen der Vogezen:
zij werd teruggeslagen.
Over den Oudejaarsdag viel niets te melden
Volgens de „Daily Mail" zou een Fransch
oorlogsschip aan de Spaansche kust 'n Duit
sche duikboot tot zinken hebben gebracht
Het Fransche legerbericht van Dinsdagoch
tend luidt:
„Aan weerszijden optreden van patrouilles op
verscheidene punten aan het front".
Oudejaarsavond om zeven uur
heeft zich aan het Moleneind te
Hoeven (N.-Br.een drama afge
speeld, dat twee personen het le
ven heeft gekost.
Ter plaatse staan drie landarbeiderswoningen
naast elkaar. In een daarvan woont de 52-
jarige rentenier A. S. met zijn twee zusters. In
een der andere huizen woont de 38-j. gehuw
de landarbeider C. Jongmans, vader van vijf
kinderen.
Toen Jongmans Oudejaarsavond even naar
buiten ging, hoorde men een schot Even later
binnengekomen, viel Jongmans dood neer; hij
was in de hartstreek getroffen. Een overbuur
man, die het schot gehoora had en zich op
het gehuil van kinderen naar de woning van
Jongmans begeven had, waarschuwde onmid
dellijk dokter Van Dortmund en den majoor
van de rijksveldwacht. Ook de burgemeester
van Hoeven, de heer P. J. Jansen, werd ver
wittigd. Toen gemeente- en rijkspolitie met den
politiehond Leo van den brigadier der rijks
veldwacht Wens uit St. Willibrord zich bij de
woning van Jongmans bevonden, werd men ge
waarschuwd, dat er een tweede schot was ge
lost en wel voor de circa 800 meter verder aan
dezelfde straat gelegen woning van C. van O..
waarbij het bovenlicht van de deur was stuk
geschoten.
Inmiddels was ook de officier van justitie uit
Breda, mr. van der Dussen, met het parket
gearriveerd.
Het spoor van den dader leidde van de wo
ning van Jongmans via een zijweg, waar het
vuurwapen waarschijnlijk opnieuw geladen werd
naar de woning van V. O. en vervolgens naar
een weg, welke naar de spoorbaan Zwaluwe
Roosendaal leidt.
Op ruim acht kilometer afstand van de
plaats, waar het eerste schot viel, vond men
het verminkte lijk van den rentenier A S.
Bij hem werd een eenloops jachtgeweer ge
vonden.
Omtrent de aanleiding van den moord tast
men volkomen in het duister Het vermoeden
bestaat echter, dat de dader zich bij het eerste
schot in den persoon heeft vergist. Waarschijn
lijk heeft hij later zijn vergissing ontdekt en
zich toen op de spoorbaan voor een trein ge
worpen.
Later werd nog gemeld:
Men neemt aan, dat de rentenier, A. S. ge
naamd, naar wiens lijk het door den politiehond
gevolgde spoor leidde, het doodelijke schot heeft
gelost. S., die zijn geheeie leven te Hoeven ge
woond heeft, leidde een teruggetrokken leven en
men zag hem zelden. Ook ging hij met niemand
om. Wel trok hij er vaak des nachts op uit om
te stroopen, waarmede hij een zekere vermaard
heid had verworven. De aanslag schijnt gemunt
geweest te zijn op het leven van dengene, die
van hem een stuk land en een huisje had ge
pacht en die. alhoewel hij de pachtsom steeds
op tijd betaalde, het land niet naar den zin van
S. zou hebben bebouwd.
S. moet den man, dien hij uit den weg wilde
ruimen, naar buiten hebben zien komen, waarop
hij zich met zijn geweer achter zijn woning op
stelde om den ander op te wachten. De ver
wachte kwam evenwel niet voorbij, wei Jong
mans, dien hij naar men aanneemt, niet heeft
herkend, zoodat deze nu het slachtoffer is ge
worden.
Na zijn daad heeft S. zich uit de voeten ge
maakt en verwijderde zich via de landerijen,
welke zich achter het Moleneind uitstrekken. Tij
dens de vlucht moet hij blijkens het spoor ook
het schot voor de woning van Van O. hebben
gelost, waardoor een ruit boven de voordeur werd
verbrijzeld. Het schijnt dat hij ook tegen Van O.
een veete had, welke met het stroopen verband
hield.
Het lijk van S. werd met verbrijzelden sche
del langs de spoorbaan gevonden.
LONDEN, 2 Jan. (Reuter.) Op Nieuw
jaarsochtend verschenen twee Duitsche
vliegtuigen boven de Shetland-eilanden. Een
der vliegtuigen maakte een duikvlucht boven
een oorlogsschip, waarbij het bommen wierp
zonder het schip te beschadigen.
Het geschut van den oorlogsbodem richtte
een zwaar vuur op het toestel, dat doorvloog en
verdween. E> werden drie schapen gedood. Een
torpedobootjager zocht het gebied ten oosten
van de Shetlandeilanden- af, waar de bescha
digde Duitsche bommenwerper het laatst gezien
was, doch er werd geen spoor van het toestel
gevonden.
Verder deelt het Britsche ministerie vafl
Luchtvaart mede, dat een vliegtuig van het
kustcommando tijdens een patrouilledienst
boven de Noordzee Maandag een Duitsch
tweemotorig Henkel-vliegtuig heeft neerge
schoten. Dit werd verschillende malen ge
troffen en dook toen in zee. Een ander toe
stel werd op de vlucht gejaagd.
De lezing, die Berlijn van het gebeurde gaf,
bevestigt dat een Duitsch vliegtuig op zee moest
dalen.
MADRID, 2 Jan. (Reuter) Het 12.275 ton.
metende Spaansche stoomschip „Cabo San
Antonio", is op een dagreis afstand van Las
Falmas gezonken. Het schip was zcoats
reeds eerder werd gemeld op 500 mijl van
de Canarische eilanden in brand geraakt.
Volgens Havas nam een Fransche torpedo
jager de bemanning en de 200 passagiers van
het schip aan boord. Vijf personen worden
vermist.
*.V. v/h TECHN. BUK. Ir. F. DUBBELMA»
AMERSFOORT - TeL 2280.
Inlichtingen „SPORTHI7IS HAARLEM",
Groote Houtstr. 123 - Haarlem - Telef. 12215
RIJDEN OP NOREN IS VERBODEN
Een heftige brand teistert het Pauselijk
paleis der Cancelleria te Rome.
Heftige Russische aanvallen op de Kare
lische landengte werden afgeslagen.
De Finnen behalen een overwinning bij
Suomussalmi.
Turkije thans ook door overstroomingen
getroffen.
Het Duitsche tankschip „Tacoma" werd
door Uruguay geïnterneerd.
Drama te Hoeven kost twee personen
het leven.
Nieuwe mijnontploffing te Huisduinen.
Broedermoord te Jaarsveld.
Oudejaarsavondrede van den Gouver
neur-Generaal van Ned.-Indië.
Jongeman bij vechtpartij te Schijndel
ernstig gewond.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
O
^FIJNPROEVER CkSRUIKT ^L^OLIE
jJ
werken pijnstillend en genezen in
korten tijd de ontstoken slijmvliezen.
Verkrijgbaar bij alle Apothekera en Drogiaten
i II. 1.50 per doosje van 12 stuks
Dr. H NANNING't Pbtra Cfcem. F.kriek N V, DEN HAAG.
Vijzelstraat 105 - Amsterdam - Telefoon 30798
SCHILDERIJEN ran bekende meesters
ounaauanwau prijzen
BIJLSMA'S ASSURANTIEKANTOOR N.V.
Keizersgracht267 - Amsterdam Telef. 42167-33540
OORLOGSCHADE-
(MOLEST-) VERZEKERINGEN
OVER ZEE EN DOOR EUROPA,
per spoor, schip of auto, met en zonder
Requisitie en/of Inbeslagname.Onze premies
zijn meestal lagerdan de bestoondetorieven.
"27 Miii
vlucht direct voor
Deechte zijn niet rond. maar hartvormi0.
JCj LV uni///z <^2
Stand op Dinsdag 1 uur nan.: 763.3
Vorige stand: 767A
