Sovjet-actie aan de Finsche fronten „ingevroren" Nieuwe slachtoffers van het IJsselmeer? Een dam tegen de Sovjet expansie Hore Belisha neemt afscheid Luchtaanval op Kuopio mm Euwe wederom geslagen HOTEL PARKHEUVEL NUNSPEET Jan Langedijk naar Noorwegen Noodseinen op zee Het nieuws van heden ING ARI N's in g De koude onbetwist heerscher EÉN FIN SCHIET ZES SOVJETVLIEGERS NEER W* m Twee Urkers verdwenen tam «fl— De bespreking te Venetië Sblikan „BERLIJN HEEFT SLECHTS ÉÉN WIL" DE DUIKB00TAANVAL OP DE „FENRIS' DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS JJCB >0REAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal 13.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MCT OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM ZONDAG 7 JANUARI 1940 - OCHTENDBLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22205 Het Finsche legerbericht De Zweden werkten voor Finland Ski-patrouilles naar Russische vlootbasis Het WeeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiMiiiji mm. Een Duitsche wachtpost aan het Westfront WÊÊËm Paul Keres maakt een uitstekende kans zijn match tegen onzen landgenoot Euwe te winnen Keres wint na 49 zetten Burgemeester waarschuwt Italië wenscht toenadering tusschen de Donau- en Balkan-landen Hedenmorgen een nieuwe bespreking Britsche vlucht boven Noordwest-Duitschland De nationaliteitskeuze in Zuid-Tirol UW CADEAU £12.50 Uitgenoodigd om deel te nemen aan eenige wedstrijden DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN Onze heilwenschen „Het Duitsche volk van den ver- nietigingswensch der Gealli eerden te bevrijden Oorlogsschepen aan de Noorsche kust Men hoorde kanonvuur en een luide explosie Polen van een Zweedsch schip gehaald Het vaartuig naar een Duitsche haven opgebracht De Zweedsche kapitein geeft een verslag Mijn in een net ontploft NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Inget mededeettngen 50 cent; Idem op peg. één 65 cent per regel. BJJ contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de wtadofc HELSINKI, 6 Jan. (Havas). Sinds den grooten veldslag van Suomussalmi hebben *ich in Finland geen groote militaire feiten •neer voorgedaan. De Russen hebben een aantal plaatselijke acties ontketend tegen de versterkte linies op de Karelischc land engte, doch tijdens de laatste 24 uur is de militaire bedrijvigheid van de Sovjets in dit gebied sterk afgenomen. Wel bleef de zware Russische artillerie nu en dan Viborg bombardeeren, maar de aangerichte schade was van weinig beteekenis. Ook hebben Russische artillerie en vliegtuigen de Finsche KUstbatterijen gebombardeerd op het schier eiland Koivisto en aan de oevers van het La- dogameer. In Oostelijk Karelië, in de streek ten Noorden van het Ladogameer en in Lapland, Weven de krijgsverrichtingen der laatste dagen deperkt tot ontmoetingen tusschen Finsche pa trouilles en verspreide groepen Russische sol daten, die van hun eenheden waren losgeraakt. De koude in Finland is op het oogenblik zeer fel. Vrijdag vroor het te Helsinki 20 tot 23 graden en vandaag is het kwik ge daald tot 27 graden onder vriespunt. Op de landengte van Karelië en aan de grens is de koude nog heviger. De bevoorrading van het Russische leger wordt steeds moeilijker door het optreden van de Finsche ski- Patrouilles. De Sovjet-legermacht aan het Finsche front ^ordt geraamd op vijf- tot zeshonderd-duizend tfan. Het grootste deel van deze troepen be vindt zich op de landengte van Karelië. Uit toto's, welke in de Finsche pers zijn gepubli ceerd van buitgemaakte Russische tanks, blijkt °P welke moeilijkheden de gemotoriseerde Rus sische afdeelingen stuiten. De tanks zijn bijna Seheel onder sneeuw bedolven. Niettegenstaande den oorlog blijven de Fin hen de bossehen expioiteeren. Deze bosschen hiaken den voornaamsten nationalen rijkdom uit. De sneeuw maakt het thans mogelijk het hout te vervoeren en indien ook niet al het hout kan worden uitgevoerd, dan kan een deel toch Als brandstof worden gebruikt. De minister voor de voorraden heeft in een toespraak de Finsche bevolking aangeraden even vastberaden stand te houden als de man hen aan het front. Hij voegde hieraan toe. dat *le Finnen sober moeten leven Men kan even wel rustig zijn geld op de banken laten staan, tvant de financieele toestand van het land is Be zon cl. Zaterdag hebben acht Russische vliegtui gen de Finsche stad Kuopio gebombardeerd. Een aantal huizen geraakte in brand. Ook het stadje Kouvola is door Russische bom menwerpers bezocht, doch hierover heeft men geen bijzonderheden. Er zouden vier Russische vliegtuigen zijn neergehaald. De Finsche radio heeft opnieuw in het Rus sisch een oproep gericht tot de „soldaten van het roode leger", aldus luidende: „Uw gezinnen eh familieleden verwachten, dat gij hen bevrijdt van de onderdrukking waarin zij leven en waar in zij zich steeds meer bewust worden. Keert terug naar uw haardsteden en schudt af het ihk van terreur en ongerechtigheid, dat u door hw regeering wordt opgelegd. Thans geeft gij er u rekenschap van, dat uw leiders slechts een hhbeteekenend deel van hun belofte hebben ge houden. Wat is het communisme waard, als het hiet berust op gerechtigheid?" Zich daarna richtende tot de Sovjet-regee- Jthg, zeide de radio-omroep: ..Begrijpt ge niet. heeren Sovjet-regeering, die onverschillig blijft v0or het lijden van uw slecht gekleede en uit gehongerde kameraden, die gij naar Finland hen dood injaagt, dat hun oogen opengaan in het oogenblik van hun sterven? Begrijpt ge niet, hat het volk, dat gij onderdrukt, en dat geen rood heeft, zich steeds helderder rekenschap Geeft van uw beestachtige methoden, die de ^fantwoording opwekken van de heele wereld? Wc est er zeker van, dat het Russische volk uw Geweldpleging en valschheid niet altijd zal ver huren". Ret Finsche legerbericht van Zaterdag luidt: Op cle Karelische landengte activiteit van de Artillerie op 5 Januari, welke tot meer aan Gewone hevigheid toenam. Tusschen de Finsche Dolf en Muolanjarvi hebben betrekkelijk kleine ^landelijke detachementen onze stellingen angs het dichtgevroren meer van Muolan aan ballen. Ook ondernamen zij een aanval op Rirvesmaki in den sector Taïpale. In beide ge- v&llen werden de aanvallen afgeslagen. Aan het Oostelijk front woedt de strijd te ®Uomussalmi nog voort in de richting van ?Aate. Onze troepen vernielden twee tanks en ^machtigden een gevechtswagen. In de rich- ïjög van Juntusranta viel een groote hoeveel heid hospitaalvoorraden en verbandmiddelen van een veldhospitaal, welke de vijand had Achtergelaten, in onze handen. Op oen weg naar "Usranta liet ce vijand elf tanks, twee kanon hen met voorwagens, dertig vrachtauto's en een Groote hoeveelheid munitie achter. In de an- here sectoren was activiteit van de artillerie eh van patrouilles T«r zee: Onze kustforten vernielden vijan delijke aanvoercolonnes en veldbatterijen. In de lucht: Op 5 Januari maakte de vijand yooral vluchten boven centraal en Noordelijk pmiand. Noordelijk Finland. Volkrijke centra en ste den werden gebombardeerd, waaronder Mikkele. Alwaar, volgens tot dusver ontvangen inlich- 'hgen, verscheicene burgers, o.a. vrouwen en Ahiaeren, gedood zijn. Overigens was de door luchtbombardement aangerichte schade be- '"ekkelijk gering. Onze luchtmacnt voerde taU van verken- hings- en bombardementsvluchten Gevechtsvliegtuigen uit. Onze ^.ui,ov.iicgi,uigcij en ons luchtdoelgeschut t aalde op 5 Januari, volgens bevestigde oerich- J^h, acht vijandelijke vliegtuigen neer, terwijl •Aar men gelooft, nog twee anderen zijn neer- Gekomen. Tijdens een luchtaanval op Utti, een stad ten Oosten van Kouvola, op ongeveer 100 k.m. ten N.O. van Helsinki, zijn volgens een sctni-officiecle bron acht van de negen roode vliegtuigen neergehaald. Dit is, zoo ver klaart men, de meest opmerkelijke gebeur tenis in den strijd in de lucht tijdens dezen oorlog. Eén Finsche piloot haalde zes Rus sische machines neer. Vier Russische vliegtuigen zijn neerge haald tijdens een aanval van Vrijdag op Voikka, een andere stad nabij Konvola. Uit Stockholm wordt gemeld, dat Zaterdag, op Driekoningen, Welke anders in Zweden een vrije dag is, 100.000 arbeiders in Zweden hebben gewerkt en hun loon van dien dag hebben af gestaan voor Finland. De opbrengst hiervan bedraagt ongeveer twee millioen kronen. Volgens een bericht uit Rovaniemi, het hoofd kwartier van het Noordelijke Finsche leger aan het in Helsinki verschijnende dagblad „Hif- vudstadsbladet" zijn ski-patrouilles doorgedron gen tot Kandalask, de Russische vlootbasis aan de Witte Zee. VERWACHTING: Meest zwakke Oostelijke tot Zuidelijke wind. In het Zuiden en Westen mistig tot betrokken of gedeeltelijk bewolkt, later opklarend, weinig of geen neerslag, tem- peratuur om het vriespunt. In het Noorden en Oosten nevelig tot helder of lichtbewolkt. Matige tot lichte vorst. Droog weer. OVERZICHT VAN DEN WEERS- TOESTAND VAN ZATERDAGAVOND: Het continentale gebied van hoogen luchtdruk breidt zich naar alle zijden uit. Een nieuw maximum komt tot ontwikke- ling over Finland en Scandinavië. Ook op =5 IJsland en ir het Westelijk deel der Pool- zee stijgt de luchtdruk en evenzoo in het geheele Middellandsche Zee-gebied. De =j Oceaandepressie blijft op grooten afstand en vertoont opvallend weinig activiteit. ij Het minimum, dat Zaterdagmorgen bij S IJsland lag, bewoog zich Westwaarts naar Hf Groenland. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMimiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Men maakt zich op Urk ernstig onge rust over twee Urker mannen, twee neven, Kaptein genaamd, 22 en 24 jaar oud, die Zaterdagmorgen te voet over het ijs in de richting Lemmer zijn vertrokken om een vriend, die naar Urk zou komen, tegemoet te gaan. Sedert hun vertrek heeft men niets meer van hen vernomen. De vriend uit Lem mer is om drie uur op Urk aangekomen, De tiende partij van den tweekamp Euwe Keres is door Keres, die met wit speelde, na 49 zetten gewonnen. De stand is thans Keres 6 pnt., Euwe 4 punten. Keres heeft met deze prachtige overwinning zijn uitstekenden vorm van het oogenblik af doende bewezen. De Estlander is er immers in geslaagd zijn twee punten achterstand in een even grooten voorsprong om te zetten en heeft daartoe kans gezien door onzen kampioen niet minder dan vier maal achtereen te dwingen zijn koning om te leggen. Een unicum in de loop baan van een wereldkampioen, deze opeenvol gende nederlagen! (Voor het verloop van deze partij zie elders in dit "blad) zonder zijn makkers te hebben gezien. Men werd op Urk gealarmeerd door een paar personen, die beoosten den dijk van Lemmer naar Urk wandelden en op een zeker oogen blik hulpgeroep meenden waar te nemen. Zij gingen hierop terstond in de richting van den dijk, klommen dezen over, doch ontwaarden niemand. Wel bevonden zij, dat het ijs zeer broos was. Zij plaatsten een stok met een doek op deze plek en spoedden zich voorts naar Urk, waar zij van hun ervaringen mededeeling deden. Op het eiland waren reeds verschillende mi litairen, die met verlof waren, nat aangeko men, doordat zij op hun wandeling naar Urk door het ijs waren gezakt, dat op plaatsen waar bodemgassen loskomen, dun of broos is. Allen konden zich in veiligheid stellen. Nu echter van beide neven Kaptein niets was ge zien, hield men rekening met de mogelijkheid, dat beiden slachtoffers van het ijs zouden zijn geworden. Een reddingsploeg, uitgerust niet fakkels, lan taarns en dreggen is uitgetrokken om te trach ten beide mannen, van wie de oudste gehuwd is, op te sporen. Deze ploeg werd gevormd door familieleden van den betrokkene. Hedenmorgen om zes uur zal een redding- vlet met een deskundige bemanning van de vereeniging „Hulp en Steun" zich naar de aan geduide plek, waar hulpgeroep werd gehoord, begeven. Het ijs is op verschillende plaatsen zeer ge vaarlijk en de burgemeester van Urk ontraadt een iecer over het ijs van Friesland naar Urk te gaan. VENETIë, 6 Jan. (Stefani) Na afloop van het tweede onderhoud, dat Ciano en Csaky Zaterdagmiddag hebben gehad, verklaarden de ministers aan de journalisten zeer tevre den te zijn over de groote hartelijkheid van hun ontmoeting, de eensgezindheid in hun opvattingen en de gevoelens tusschen hen en tusschen de openbare meeningen van hun beide landen. Zondagmorgen zal op nieuw een bespreking plaats vinden. De „Giornale d'Italia" bevat een uitvoerig artikel uit Venetië over de besprekingen tusschen Ciano en Csaky, en zegt daarin o.a., dat de situatie in Zuidoost-Europa bepaald wordt door den staat van oorlog der groote mogendheden die aan dat gebied grenzen, voorts door de houding der Donaustaten tegenover het conflict, door de betrekkingen tusschen die staten en door de nieuwe politieke actie van het communistische Rusland. Italië is niet voor de vorming van bloks, doch wenscht toenadering tusschen de Do nau- en de Balkanlanden. De aanwezigheid van Rusland aan de grenzen van Hongarije en Roemenië maant Boekarest en Boedapest tot het beschouwen van hun gemeenschap pelijke belangen Italië koestert geen agressieve bedoelingen je gens de Sovjets. Italië wenscht uitsluitend de communistische expansie tegen te gaan, welke de beschaving, de orde en het heil van Europa bedreigt. Rusland kan binnen zijn grenzen ge rust blijven. Maar indien het communisme zich zou willen keeren naar de zones welke van vitaal belang zijn voor Europa en Italië, zou het fas cisme weten te antwoorden zooals het behoort. LONDEN, 6 Jan. (Reuter) Britsche vliegtui gen hebben in den nacht van Donderdag op Vrijdag met succes verkenningsvluchten uitge voerd boven Noordwest Duitschland. Bovendien werden de normale patrouillevluchten gemaakt boven de bases van de Duitsche luchtvloot op de Friescheeilanden. Nabij Ventnor (eiland Wight) is Zaterdag een Britsch bombardementsvliegtuig neergestort. Drie van de vier inzittenden vonden den dood. ROME, 6 Jan. (Stefani) In de provincie Bol zano hebben 63.012 personen van Italiaansch ras de Italiaansche nationaliteit behouden na de optie welke was georganiseerd overeenkomstig de ItaliaanschDuitsche overeenkomst. In de pro vincie Trento, Udine en Belluno hebben 19.530 personen de Italiaansche nationaliteit behouden. Zij die besloten hebben de Italiaansche nationa liteit te behouden, vertegenwoordigen ongeveer 27 procent der bevolking in de provincie Bolzano en 51 procent in de provincies Trento, Udine en Belluno. LONDEN, 6 Jan. Zaterdagochtend heeft Hore Belisha zjjn laatste bezoek gebracht aan het Britsche ministerie van Oorlog. Hij heeft afscheid genomen van de ambtenaren en vertrok vervolgens naar zijn woning in een der voorsteden van Londen. In kringen, welke in nauw contact staan met Hore Belisha, wordt gezegd, dat hij niet voor nemens is op het oogenblik nog een verklaring af te leggen. Over Hore Belisha's aftreden schrijft Reuter's parlementaire correspondent o.a., dat verant woordelijke kringen hun oordeel hierover willen uitstellen en er de voorkeur aan geven te wach ten op omstandigheden, welke een helderder licht op de geheele situatie werpen. Dat het aftreden van Hore Belisha het gevolg zou zijn van eenig gevoel van ont stemming van de zijde der hoofdofficieren, die persoonlijk door zijn politiek aan het ministerie van Oorlog getroffen zouden zijn, is, zoo verneemt Reuter's parlementaire correspondent van zeer gezaghebbende bron, een volkomen ongegronde bewering. De kwestie zal waarschijnlijk verder ter sprake liomen, wanneer het parlement op 16 Januari veer bijeenkomt. De nadruk wordt er op gelegd, dat één zaak duidelijk blijkt uit den brief van Hore Belisha aan den minister-president, n.l. dat er geen sprake is van eenig verschil van meening over de noodzakelijkheid den oorlog tot het zegevierende einde voort te zetten. Pens. v.af 3.50, Weekend 8.-. Tel. 116 doorverb Mooiste punt t/m der dennen (wintersport) Uniek alle comfort., centr. verw., prima keuken Naar wij vernemen, is er bij het presi dium van den Koninklijken Nederlandschen Schaatsenrijders Bond een uitnoodiging binnengekomen om één, eventueel twee rijders naar Noorwegen te zenden en in Oslo en andere steden deel te nemen aan enkele wedstrijden, welke in dat land eind Januari worden gehouden. Het presidium van den K.N.S.B. heeft besloten Jan Lan gedijk naar Noorwegen uit te zenden. Om trent het laten starten van nog een twee den Nederlandschen rijder is nog geen be slissing genomen. Zaterdagavond omstreeks half acht nam men te De Cocksdorp ten Noordwesten van den vuurtoren Eierland noodseinen in zee waar. Hierop heeft de motorstrandredding- boot „Joan Hodshon", van de Noord-Zuid- Hollandsche Reddingmaatschappij zee ge kozen om eventueel hulp te bieden. De besprekingen te Venetië tusschen Ciano en Csaky worden Zondagmorgen voortgezet. Berlijn spreekt de geruchten over Duit sche vredesdenkbeelden tegen. Hore Belisha brengt zijn afscheidsbezoek aan het ministerie van Oorlog. De militaire bedrijvigheid der Sovjets in Finland sterk verminderd. Rollende militaire vereenigingen door den hoofdaalmoezenier, Mgr. Noord man, ingezegend. Twee Urkers op het IJsselmeer door het ijs gezakt en verdronken? R.K. gemeenteraadsleden vergaderden te Utrecht. Jan Langedijk kampioen van Nederland in het hardrijden op de schaats. Beurs van New York: Stemming onregel matig. Keres wint ook de tiende partij tegen Euwe. Wij hebben bij het „nieuwe" elkaar alle heil gewenscht en we zijn nu een kleine week in 1940. Wanneer we eens die eene week nagaan dan komen we misschien tot ontstellende ontdekkin gen over hetgeen ons deel is aan het heil voor den evenmensch in het nieuwe jaar. Alle geluk wenschten we elkander toe, maar we berokkenden elkaar weer als van ouds veel leed en veel onaangenaams. Onze mond sprak heel gemakkelijk allerlei mooie din gen voor de toekomst uit, maar onze daden bleven verre achter. Laten we eens, eerlijk voor ons zelf, die eene week het is nog maar zoo'n kleine periode welke gemakkelijk te over zien is zorgvuldig nagaan en con- stateeren wat we gedaan heoben en wat we hebben nagelaten. Wanneer u tevreden over u zelf zijt. vertrouw uw terugblik dan niet dadelijk. Kom, laat ieder nog eens in zich zelf her-zeggen wat hij op Nieuwjaarsdag anderen heeft toegewenscht en laat hij dan óók eens geheel naar die intentie handelen. BERLIJN, 6 Jan. In een semi-officieele Duit sche mededeeling worden de in het buitenland aan Duitschland toegeschreven vredes-denkbeel- den als een manoeuvre gekenmerkt van de Westelijke mogendheden, dienende om de eigen zwakte te verbergen. Deze propaganda, zoo ver volgt de mededeeling, zal er niets aan verande ren, dat Duitschland nog slechts één doel en één wil kent: Het Duitsche volk voor eens en altijd te bevrijden van den aanvals- en vernie- tigingswensch der Westelijke mogendheden. ift OSLO, 6 Jan. (Reuter) Vrijdagmiddag om 4 uur heeft men vijf oorlogsschepen Karmo in Zuidwest Noorwegen zien naderen vanuit het Noordwesten, nabij de territoriale wateren van Noorwegen. Er werden tusschen 30 en 50 schoten gelost, waarna een luide explosie gehoord werd en een reusachtige rookzuil omhoog steeg. Men weet niet, wat er eigenlijk gebeurd is. Woens dagavond had men op dezelfde plaats kanon vuur gehoord. BERLIJN, 6 Jan. (D.NB.) Krachtens den Duit- schen handelsoorlog in de Oostzee, werd het Zweedsche s.s. Koning Oskar, onderweg van Riga naar Stockholm, door een Duitsch marine vaartuig aangehouden. Bij de onderzoeking werd geconstateerd, dat zich 42 strijdbar» Polen als passagiers aan boord bevonden, die via Zweden naar Engeland wilden reizen. Zij werden van boord gehaald en naar een Duitsche haven ge bracht. Het Zweedsche schip werd voor verder onderzoek eveneens naar een Duitsche haven opgebracht, STOCKHOLM, 6 Jan. (Havas) De kapitein van het Zweedsche s.s. Fenris, dat in de Bot- nische Golf door een Russische duikboot tot zinken is gebracht, heeft een rapport over het verlies van zijn schip ingediend. Een onderzeeër van onbekende nationaliteit, zoo zegt hij hierin, viel ons zonder waarschuwing aan. Ik liet mijn schip stoppen en in afwachting van de orders van de duikboot liet ik mijn mannen plaats nemen in de reddingsbooten. Toen de duikboot op ons bleef vuren, begreep ik dat zij voornemens was ons tot zinken te brengen. Tijdens de red dingspogingen vielen verscheidene granaten in de nabijheid van de sloepen. Alle leden der be manning zijn in veiligheid. Zij wisten zich eerst in veiligheid te brengen bij een vuurtoren, van waar zij naar land werden gebracht. Kort nadat de bemanning het schip had verlaten, werd het door de duikboot tot zinken gebracht. LONDEN, 6 Jan. (Havas). De Britsche treiler Eta is gezonken door ontploffing van een mijn, welke in een net gevangen was. De zes leden der bemanning zijn aan land gebracht in een haven aan de Oostkust van Engeland. S. L V WA HUI I III III H U///J -4*2. Stand op Zonaa 1 uui v.m.: 758.3 Vorige stand: 764.0

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 1