LAATSTE NIEUWS Kallio klaagt de barbaarsche strijdwijze der Russen aan 1 Zoekt gij betrouwbaar Personeel? Plaats dan een Omroeper" j voor 90.000 gezinnen „Hulp aan Finland geen phrase" Mendelssohn en Co. AUTO'S TE WATER BESTRIJDING VAN HET MILTVUUR Chamberlain verklaart: Request tegen Verleening van surséance ingetrokken gmmmnmiiniiii'inniimtmimiiiimiwwiinwwwiimiiiiininimiimiiiiiiimiimwiimiiiiimiiiiii irmtmg EiiiinimHiiiiiMiiiiiiiiiiiiittiiiiiHiiiumiMiiiHiiifiiiiininiiiiitiiHHinHiwiniiiniimuitHHnmMNHUflMi WOENSDAG 10 JANUARI 1940 ELECTRICITEIT IN AMERIKA DE IJSBANEN WEER OPEN Jubileum ondercommandant Haarlemsche Brandweer Het gouden jubileum van den heer Spaan FAILLISSEMENTEN Teraardebestelling F. Laven Défilé op de Groote Markt Amateur-fotografen Gevonden dieren en voorwerpen IJMUIDEN ROND HET VISSCHERIJ- BEDRIJF Ijsgang in het kanaal Gevolgen der gladde wegen Zand strooien Naar Haarlem overgebracht Verklaring van de directie van „De Adelaar" Geen militair verdrag Italië—Hongarije Hierbij zou ook Joego-Slavië moeten meespreken Kolendampvergiftiging Vrouw om het leven gekomen AUTOBUSDIENST ALKMAAR- LEEUWARDEN HERVAT Honderden burgers werden gedood, kerken en hos pitalen vernield Tanner pleit voor een neutraal blok Schipbreukelingen van de „Truida" Behouden in ons land aangekomen Noodlanding in België Nederiandsche militaire vliegert vergisten zich in koers Vliegtuigen brachten drie schepen tot zinker» Dunbar Castle" op eer» mijn geloopen NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT iMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiimiiiiiiiimiimiMiiiiiiiiiiiuiiiiiimmiiiiiiiiiitmimmiiifliiiiiï STAD De afdeeling Haarlem-Zuid van de Neder- landsche Vereeniging voor Luchtbescherming hield gisterenavond in de groote zaal van den Haariemschen Kegelbond aan de Tempeliers- straat een bijeenkomst, welke door slechts wei nig personen werd bezocht. De voorzitter, mr. L. L. F. André de la Porte betuigde in zijn openingswoord zijn teleurstelling over de ge ringe opkomst, waarna de heer G. P. J. Ver schoor, het vakhoofd. op een origineele wijze nog eens aan de voornaamste verduistering voorschriften herinnerde. In Haarlem-Zuid beslaat nog een gebrek aan vrijwilligers voor de verschillende hulp diensten. Men heeft de open plaatsen moeten aanvullen met personen uit andere stadsge deelten. die zich daarvoor beschikbaar stelden Aan dezen wantoestand moet een einde ko men; ook Haarlem-Zuid moet en kan zichzelf bedruipen. Spr. besloot met een krachtige op wekking tot de bewoners om zich als vrijwil liger op te Seven en hij richtte zich daarbij speciaal tot de dames. Daarna hield de heer A. J. Meijcrink een inleiding over het redden van drenkelin gen in verband met verduisteringsvoor-. schrifLen. Spr.'s reacfershait kwam in op stand tegen deze voorschriften, want waar de verduistering donkerte eischt. is bij het redden van drenkelingen uit auto's licht en zooveel mogelijk licht een eerste eisch. Talrijke voorbeelden haalde spr. aan, waaruit duidelijk bleek, dat dcor het bran den van de koplampen onder water de in zittenden nog tijdig gered konden worden. De richtingaanwijzers en het plafondlamp je maken het den bestuurder en zijn pës- saiers mogelijk zich onder water te oriën- teeren; ten slotte zijn het dikwijls de lam pen geweest van passeerende auto's, die de reddingspogingen des nachts mogelijk maakten. Nederiand is een wa eiland, twee derde van de bevolking woont, leeft en werkt bij en op het water. Alleen al In de periode van 1903 tet 1910 vonden 6573 men.chcn er hun dood. Door het werk van den bond verminderde het jaar- lijksche aantal vcrdimkingsgevallen tot onge veer een derde, maar het snelverkeer werd een nieuwe vijand. Tal van auto's rijden ieder jaar ten gevolge van de gladde wegen, mist. ijzei of doordat de bestuurder onder den invloed van sterken drank verkeert, te water. En ook op dit gebied heeft de Nedcrland- sche bond tot het redden van drenkelingen reeds veel en vruchtbaar werk verricht. In Amsterdam werden proeven genomen, waaruit bleek, dat het voor hen. die zwemmen kun nen, altijd nog mogelijk is om zich uit een te water geraakten auto te bevrijden, statistieken werden aangelegd, enz. enz. Vele mooie results ten had dit werken reeds ten gevolge. Na de pauze vertoonde spr. een serie licht beelden. Voor de leden van de afdeeling Haarlem van de Nederiandsche Vrouwen Electriciteits-Veree- niging sprak gisterenmiddag mej. mr. Gualthe- rie van Wezel over haar reis naar Amerika, daarbij spcc aal de verhouding belichtend 'Us- schen de toepassing van de electriciteit in de huishouding in ens iand en die in Amerika Na eerst in het algemeen Amerika en den Amer ka3n getypeerd te hebben alles gaat er om de dollars, zcide spr. de menschen zijn er oppervlakkiger en minder zwaartillend dar. in Europa; men neeft slechts belangstelling voor zijn eigen vak. netgeen de gesprekken wat eentonig maakt ging mej. van Wezel in korte tr-kk^n en aan de hand van lichtbeelden haar reizen naar Chicago. Philadelphia, de Niagara-falls en Washington na. Zij toonde zich daarbij een vlot vertelster. Vervolgens belichtte zij het zeer intense ge bruik van electriciteit in de nieuwe wereld. In tegenstelling met het contact dat de verschil lende zelfstandige clectriciteitsbedrijven ten on zent met elkaar onderhouden, werkt in Ame rika iedere fabriek volkomen op zichzelf De vrouw in Amerika is zeer op het gebmik vanr'.ectri.'ehe apparaten gesteld. Niet omdat dat bij voorb-cta zoo voordeelig zou zijn. maat omdat men er snel de zoo gehate huishoude lijke bezigheden mee kan verrichten. Spr. noem de fornuizen waarin des morgens de warme maaltijd voor des avonds kan worden gezet zender gevaar vcor aanbranden, de electrische bordenwaschma chines, de ijskasten en tal van andere annaraten. waarvoor een grootscheep- sche reclame wordt gemaakt. Men kerk er slechts een electriciteitstarief. het zoogenaamde ..getrapte" tarief, waarbij men verhoudingsgewijze minder betaalt bij groo- tere afname. Met greote aandacht volgden de leden, die Xj'<" 'n creoten getale aanwezig waren, de boei ende voordracht. Na den onverwachten ingevallen doei. is de vorst weer teruggekomen. zoodat de banen van de IJsc ub voor Haarlem en omstreken aan de Kleverlaan. en van het («niispark Eindenbout. aan een Wagenweg, gisteren wederom konden worden opengesteld. Ook op verschillende grachten verd gisteren reeds druk gereden Men zij echter met het rijden op open water voorzichtig, daar dit nog niet geheel er, al betrouwbaar is. Vandiag was het vijftig jaar geleden, dat de heer G. Spaan als vrijwilliger ïn dienst trad bij de Haarlemsche Vrijwillige Brand weer. van welk corps hij thans onder-comman dant en secretaris is. Hij werd gisterenmiddag gehuldigd in de nieuwe brandweer-kazerne, waar hij o. a. werd teegespreken door der, burgemeester, dr. J. E. de Vos van Steenwljlr. die mededeelde, dat H. M. de Koningin den jubilaris had benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau. Tijdens een receptie, welke hierna werd ge houden. bood de heer C. Gordijn Jr comman dant van de Amsterdamsche Brandweer, na mens het hoofdbestuur van de Kon. Ned. Brandweervereeniging, den jubilaris het eere- EUWS kruis der vereenfcing aan. De heer A. de Bruyn uit Bussum feliciteerde den heer Spaan na mens den Provincialen Bond. Zelden was de kroonzaal van Brinkmann smaakvoller versierd dan gisterenmiddag toen de heer G. Spaan er. in verband met zijn 50-jarig jubileum bij de Hae-rlemsche brandweer, recipeerde. Vlaggen, brandweer- attributen, schilden en bloemen, op kun stige wijze aangebracht, vormden een waar dige omlijsting van de stoelen van den jubilaris en de zijnen. Talrijk waren de huldiging swoorden en die van waardeering en erkentelijkheid, die giste renmiddag werden gesproken. Commandant C. Gordijn van de Amsterdamsche brandweer, sprak als vice-voorzitter van de Koninklijke Nederiandsche Brandweervereniging. Met res pect voor hetgeen de jubilaris in de vijftig jaar vaii zijn brandweerloopbaan arbeid, die verricht werd door de behoefte om zijn burger plicht te vervullen had gepresteerd, bood spr. den heer Spaan het eerekruis van de Nederiandsche Brandweervereniging aan, als blijk van belangstelling van de vereeniging voor den persoon van den jubilaris. De heer A. de Bruijn. die namens den Noord» Hollandschen Bond het woord voerde, her innerde er aan, dat de jubilaris de eerste se» cretaris van den bond is geweest. De naam Spaan heeft in de kringen van het bestuur nog immer een goeden klank. Namens de vereeniging „De Tien" werd een groot bloemstuk aangeboden. Van hen, die in den loop van den middag de receptie bezochten, noemen wij voorts nog de heeren Joh. v. d. Hoven, assistent-opperbrand- meester bij de Bussumsche brandweer, J. J. Beccari en G. A. Steur, oud-commandanten van de Haarlemsche brandweer, ir. D.. Kruyf, di recteur van Bouw- en Woningtoezicht, F. v. d-. Vaart, oud-kapitein der Haarlemsche brand weer, Joh. Meeuwig, commandant, D. Verduijn, secretaris en J. M. Hartdorff, adviseur van de Bloemendaalsche Brandweer. J. A. A. Ocht- man, directeur van het Gas- en Waterbedrijf, den commissaris van politie, den heer E. H. Tenckinck, hoofdinspecteur G. Drayer. en een deputatie van de Alkmaarsche brandweer. Op 9 Januari wercen de volgende fail isse- mentcn door de Arrondissementsrechtbank te Haarlem uitgesproken: 1. A. G. Schuurmans, leerling kraanmachi nist. wonende te Haarlemmermeer. Sp'ermce.weg 1025, curator mr. J. E. Ooudsmit, te Hoofd dorp. 2. J. Faas, expediteur, wonende te Krom menie. Vlusch 29, curator mr. A. W. Kellema, te IJmuiden. 3. G. J. Verwer. vrachtrijder, wonende te Haarlem, Kamperstraat lOr;'., cuvatcr mr. M. van Toulon v. d. Koog. te Haarlem. Rechter-commissaris in al deze faillissemen ten mr. E. J. W. Top Opgeheven werden de olgende faillissementen wegens gebrek aan actief: 1. C. van Rooijen. dansleeraar te Beverwijk, Zeestraat 14. curator mr. J. O. Baron. 2. Mevr. J. van RocijenSchaap, zonde? be roep. te Beverwijk, Zeestraat 14. curat-T mr. J O. Baron. 3. M. van Wonderen, schilder, wonende te Haarlem. Van Nesstraat 2. curator mr. J. H. J. Simons. Geëindigd c'oor het verbindend worden der eenige uitdeelingslijst is het fai'lissement van: 1. P. J. C. de Waardt, winkelier, wonende te Velsen. Nocrder Wijkerstraatweg 35. curator mr. J. H. J. Simons. Op de Algemeene Begraafplaats aan de Kle verlaan is gistermorgen het stoife ijk over schot van een heer F. Laven, opzichter bij den dienst van Hout en Plants:enen te Haarlem, ter aarde besteld. Er was veel belangstelling. Namens de directie van den dienst van Hout en Plantsoenen, voerde de heer J. L. E ouwer aan de groeve het woord. Spr. noemde den overledene een trouw medewerker, wiens grocte eerlijkheid, oprechtheid, gemoede ijkheid en be- rrouwbaarheid hem tot een voorbeeld maakten, zoowel voer degenen, die boven hem stonden, als voor degenen, die onder hem werkten wicht, Mantz, Aelbertsbergstraat 107; Bruin hondje, Verneer, Soendaplein 27; Handbescher mer, Bureau van Politie, Smedestraat; Zwart hondje, Vroom, Voorhelmstraat 32 zwart; Me daillon met 2 foto's. De Winter, Iepenstraat 17; Beursje met inh., Pieters, Oost-Indiëstraat 120; Portemonnaie m. 1. Vermeulen. Zijlweg 35 rood; Heerenportemonnaie m. i., Garage Nelis, Bloe mend. straatweg 134, Santpoort Station; 2 Ro zenkransen in étui, v. Reede, Pegasusstraat 79: Jongensrijwiel, v. Wessel, De Clercqstraat 166: Rozenkrans in étui, Overdam, Kleine Houtstr. 86; Rozenkrans, Koevoet, Buitenrustlaan 30: Rij wielplaatje, Yezen, Tempeliersstraat 48 rood; Shawl, Suise, Raamsingel 32, rocd; Schooltasch m. boeken, Stolp, Wagenweg 59. Gisterenmiddag om drie uur is in verband met het 126-jarig bestaan van het 7e regiment infanterie een défilé voor het stadhuis gehou den, waaraan het 7e depotbataljon en het 18e depotbataljon deelnamen. De stafmuziek had ziclv op het midden van het Marktplein opge steld. Het défilé werd gadegeslagen door den burgemeester van Haarlem, dr. J. E. Itiron de Vos van Steenwijk, door overste Zonneville, majoor Duynen. luitenant-adjudant Hamers en Schoneveld en luitenant Stolp, De belangstel ling van de burgerij voor dit défilé was uiter mate groot. Op Donderdag 11 Januari a.s. zal de Haar lemsche Amateur-Fotografen Vereeniging de serie lezingen in het jaar 1940 te houden be ginnen met een voordracht welke zal worden gehouden door mevr. E. HooyerDebois te Bloemendaal de bekende Nederiandsche ama teur-fotografe en bestuurslid van den Bond van Nederiandsche Amateur-Fotografen Ver- eenigingen. De titel van de te houden voor dracht luide: Een fotografische vacantie in Egypte, terwijl er speciaal de aandacht op wotdt gevestigd dat de projectie plaats vindt in de natuurlijke kleuren. De lezing wordt gehouden in het clublokaal der Vereeniging, Gedempte Oude Gracht 104: de aanvang is bepaald op 8.15 uur precies. Inlichtingen aan het Bureau van Politie Sme destraat, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur. Bankbiljet; Snoeks. Dr. Schaepmanstraat 62. 1 foto, Klooster, Gen. Joubertstraat 19 rood; Ge- Overeenkomstig de verwachtingen was de aan voer van visch in de afgeloopen week aan den afslag te IJmuicten zeer gering. Gisteren wa ren wederom in het geheel geen treilers aan den afslag, waardoor de handel genoegen moest nemen met Deensche visch, die neg in vrij groote hoeveelheden was aangevoerd met auto's. Deze consignatie visch bestaat voorna melijk uit rondvisch als kabeljauw en schel- visch. Ook schar en schol voeren deze Deen sche auto's soms nog in vrij groote hoeveel heden aan. Maar een ander belangrijk artikel, de z g. fiinvisch als tong, tarbot en griet, is er sinds enkele digen practisch niet aangevoerd, waardoor de handel gedupeerd is. Gelukkig zal de aanvoer van visch de vol gende week weer ruim zijn, daar die week een groot aantal treilers wordt binnenverwacht. Het Noorsche s.s. „Torbrand" meerde in de Visschershaven alhier, om een groote partij Noorsche haring te lossen, bestemd voor een exporteur. De treiler „Viking Bank" was Dins dagmorgen aan den afslag met 1300 manden versche haring. Naar wij vernemen bestaat thans voor de haringexporteurs weer mogelijkheid om ver sche haring naar Duitschland te exporteeren. Zcoals bekend, was deze export dcor de Duit- sche Regeerine korten tijd gestremd wegens het niet tijdig verstrekken van invoervergunningen voor dit kwartaal. De scheepvaart ondervindt in het Noordzee kanaal thans grooten hinder van het vele ijs, dat momenteel in het kanaal ligt. Om te voor komen dat het ijs zal ophoopen, tracht men dit drijfijs via de sluizen naar zee te loozen. Dit zal wellicht eenigen tij'l duren, daar ook van de diverse zijkanalen eroote hoeveelheden drijfijs naar de sluizen afzakken. Ten gevolge van de gladheid van den wea ondervond het autoverkeer veel stagnatie. Ver schillende lantaarnpalen zijn omver gereden. De diensten van de autobussen van de N. V Stormvogels moesten gestaakt worden. Op den Rijkswet? naar Amsterdam stonden ruim zeventig auto's, zij konden niet verder rijden. Nadab zand was gestrooid; kon het ver keer weer voortgang hebben. De commissaris van politie herinnert de in woners van Velsen aan art. 145 der A. P. V„ waarbij zij zorg moeten dragen bij gladheid ten gevolge van vorst of ijzel, het trottoir of voetpad vcor hun perceel met zand of asch te bestrooien. De oud-vein een te-ontvanger J. J. W„ die we gens frauduleuze handelingen in het hoofdbu reau van politie in arrest was gesteld, is ter beschikking van den Officier van Justitie naar Haarlem overgebracht. (Berichten opgenomen in een deel van onze vorige oplaag) In verband met het bericht over de bestrij ding van het miltvuur onder het vee en het in de krachtvoederfabriek „De Adelaar" te De Bilt ingestelde onderzoek, deelt de directie van deze fabriek het volgende mede; Dat het gebruik van niet-ontlijmd beender meel de oorzaak zou zijn van de sterke verbrei ding, van miltvuur, is tot heden onbewezen ge bleven. De directie was het onbekend, dat zij been dermeel in plaats van ontlijmd beendermeel beeft verwerkt. Zij wijst erop, dat de regee- ringsinstantie (voedselvoorziening oorlog) in haar circulaire van 21 December j.l. (negende aanvulling der instructie voor het fabrieeeren van mengvoeder) zelf beendermeel voor vee voeder geschikt acht. Van inbeslagneming van een partij beender meel en van politietoezicht is haar niets be kend. Hierbij werden de mogelijkheid overwogen, dat Roemenië zich erbij zou aansluiten. Ook is ge sproken over de mogelijkheid, cat Belgrado zou toestaan, dat Italiaansche troepen over Joego- f'avisch gebied zouden trekken, indien Honga rije zou worden aangevallen door Rusland, doch slechts weinigen veronderstellen, dat een der gelijk voorstel officieel door de Italiaansche re geering aan de regeering van Joego-Slavië is voorgelegd. LONDEN, 9 Jan. Minister Chamberlain heeft hedenmiddag in Mansion-house een rede gehouden, waarin hij o.m. zeide: Sedert de oorlog verklaard werd, zijn mijn gedachten en handelingen slechts op cén doel gericht geweest alles te doen wat den oorlog tot een goed einde zou kun nen brengen. Aan dit doel maak ik al het andere ongeschikt. Dit nieuwe jaar, dat waarschijnlijk riik aan listorische gebeurtenissen zal zijn, is rustig be gonnen. doch het is de stilte die den storm voorafgaat. Tot dusver is er geen algemeen treffen geweest. Wij weten niet hoe lang dit zal :r.. Het is vooral in den oorlog ter zee dat in deze eerste vier maanden de vijandelijkheden het meest duidelijk tot uiting zijn gekomen. Ik meen wel dat wij kunnen zeggen, dat de resul taten voor Engeland niet ongunstig, zijn. Vervolgens sprekende over Finland zeide Chamberlain: De Finnen kunnen ervan overtuigd zijn, dat ons antwoord op de re solutie van den Volkenbond niet slechts een loutere formaliteit zal blijven. We moeten wel opmerken, hoe snel de slechte invloeden, waarover ik u reeds gesproken heb, zich verbreiden, tenzij men er oogenblikkelijk paai en perk aan stelt. Nu wordt Finland op zijn beurt aangevallen door een macht, waar mede Duitschland een pact gesloten heeft. Fin land vecht tegen de macht van het geweten- looze geweld, waartegen ook wij oils noodge dwongen verzetten. Finlands schitterende successen vervullen ons met bewondering voor hun heldhaftigheid. Vervolgens sprak Chamberlain woorden vai. sympathie tot Turkije, dat door aardbevingen en overstroomingen zoo zwaar is getroffen Over de Fransch-Britsche samenwerking zeide de eerste minister; Er is niets wat meer kan helpen aan den opbouw van een nieuwe vreed zame orde dan de uitbreiding van de Britsch- Fransche financieele en economisohe samen werking tot de andere landen van Europa en misschien van de geheele wereld. Reeds vindt op uitgebreide sciiaal de mobili satie van manschappen vcor militaire doel stellingen plaats. Ik ben er van overtuigd, dat ons geheele volk eensgzind is in zijn besluit, de- zén oorlog te winnen, maar ik ben er niet zoo zeker van, dat het zich werkelijk bewust is welke moeilijkheden het nog te wachten staan. We zullen vele dingen moeten ontberen en steeds meer personen in dienst stellen van de wapenfabrikatie. ROME, 9 Jan. (Reuter). In welingelichte Italiaansche kringen hecht men weinig ge loof aan de geruchten, dat te Venetië bij de besprekingen tusschen de ministers van Buitenlanósche Zaken van Italië en Hon garije besloten zou zijn tot het sluiten van een militair verdrag. Wel wordt toegegeven, dat een dergelijk ver- :,rag een deel van het Italiaansche plan tot het opbouwen van een anti-bolsjewistisch bol werk in den Balkan zou kunnen worden ge noemd, doch in de onderhandelingen over een Italiaansch-Hongaarsch verdrag zou toch ook Joego-Slavië moeten meespreken en op bet oogenblik is Joego-Slavië niet bereid in onder handelingen te treden over een dergelijk plan. Eénigen tijd geleden heeft Italië gepolst over de vorming van een klein blok, bestaande uit Italië, Albanië, Joego-Slavië en Hongarije. Dinsdag werd voor het Amsterd. Ge rechtshof het hooger beroep behandeld, aan- geteckend door de Hollandsch-Zweedsche Mij. te Amsterdam, naar aanleiding van de vericcning van definitieve surséance van betaling aan de vennooten van de C. V. Men delssohn en Co., te Amsterdam. Na een langdurige zitting werd het inge diende request ingetrokken, zoodat geen wijziging intreden zal in de door de recht bank op 7 December j.l., voor den tijd van anderhalf jaar, ingaande per 14 Augustus 1939, verleende surséance van betaling. Maandagnacht heeft zich te Nicuwer- sluis bij een echtpaar een geval van kolendampvergiftiging voorgedaan. Kunst matige ademhaling heeft alleen bi) den man succes gehad. Toen Dinsdagochtend omstreeks zeven uur de beide knechten van oen smid H. M. de Rooy bij den winkel kwamen om hun dagtaak aan te vangen, kwamen zij tot de ontdekking, dat hun patroon nog niet in den winkel aanwezig was Zij vonden dit wel zeer vreemd, doch dachten, dat De Rooy zich had verslapen. De jongens klopten tegen het raam. Dit had evenwel niet het gewenschte resultaat. Een van hen schooi hierop een raam open en klom naar binnen Via de huiskamer begaf hij zich naar de boven verdieping waar het echtpaar sliep. Het kloppen op de slaapkamer bleef eveneens zonder succes. De jonge durfde niet naar binnen te gaan en stelde zich ter stond in verbinding met de mili taire politie, die onmiddellijk naar de woning ging, waar kolendamp werd waargenomen. De politie opende de slaapkamerdeur en vond het echtpaar bewusteloos op bed. Inmiddels was ook geneeskundige hulp ingeroepen. Anderhalf uur paste men kunstmatige ademhaling toe. het geen bij den man succes had. Zijn echtgenoote heeft men niet meer kunnen redden. Het slach- offer was 39 jaar oud. Uit het onderzoek is gebleken, dat zich in de op de beneden-verdieping staande kachel kolen damp had ontwikkeld. De toestand van De Rooy is redelijk. De autobusdienst over den afsluitdijk Alk maar—Leeuwarden, welke door de A. T. O. wordt gereden, is hersteld, Gedeeltelijk, gecorrigeerd) (Van onzen specialen correspondent) Helsinki, Dinsdag. „Het is duidelijk dat wij allen al het mo gelijke doen om ons te weer te stellen tegen den aanvaller, maar omdat de beschaafd: landen offervaardig ons volk helpen, dal onder den oorlog gebukt gaat, doe ik een beroep op u allen om uw stem er tegen te verheffen, dat Rusland meedoogenloos zijn lucht wapen tegen onze civiele bevolkiir: gebruikt." Aldus sprak heden de grijze Finsch: staatspresident Kyösti Kallio, ter gelegen heid van een ontvangst der buitenlandsche journalisten. Deze had plaats in het eenvoudi-e presi dentspaleis aan het begin van de Esplanaaa. Helsinki's bckend^ten boulevard. Zelden zal een paleis in zulk een strengen eenvoud gehouden zijn als dit grauwe, nauwelijks opvallende ge bouw, dat naar buiten eerder een indruk van een kazerne maakt. Finlands sterke man woont er, de 66-jarige Kallio, die zijn boerenafkomst nooit verloochent en ook in zijn hooge ambt niet van zijn sobere levenswijze is afgeweken. „Bauernart sollte Herr sein," heeft Nietzsche reeds betoogd. Dit beginsel is in Finland ter. volle verwezenlijkt en Kallio kan zich geen eenvoudiger paleis wenschen, dan waarover hij nu beschikt. De ontvangst van de buitenlandsche persvertegenwoordigers droeg een buiten gewoon ongedwongen karakter. De meesten hunner waren in sportkleeding gekomen Onwillekeurig dient zich een vergelijking aan: Stalin, die zich in de massale burch: van het Kremlin te Moskou moet ver schansen en voor de buitenwereld verbor gen blijft en Kallio. die in zijn klein, pre tentieloos paleis met warmte de handen der vele journalisten drukt, en in wiens wijze, gelaten oogen steeds vriendelijkheid schittert. Behalve de minister van Buitenlandsche Zaken, Tanner, waren ook de minister van Onderwijs, Hannula, thans leider van hot In formatiebureau en de chëf vali h'ët Protocol Yontita verschenen. In de Finsche taal houdt president Kallio dan een korte rede, waarin hij als zijn overtuiging uitspreekt dat de bui tenlandsche journalisten een onpartijdig beeld van de Finsche verhoudingen zullen geven evenals van de strijdmethoden. die het bolsje wistisch Rusland aanwendt in zijn aanval op dit kleine volk. Ik behoef u wel niet te bewij zen aldus Kallio dat Finland dezen oorlog r.iet heeft veroorzaakt. Maar Ik heb nu rede nen te over om via u allen in naam der men schelijkheid en in naam van het Finsche volk een beroep te doen op de openbare meening der gansche wereld. De Sovjet-Unie volstaat niet met het ontketenen van een oorlog tegen ons leger alleen, maar zet ook dagelijks naar luchtwapen achter het front om have en goed der burgers te vernietigen en de vreedzame bur gerbevolking te dooden. Dit schijnt schier on- geloofelijk van een land, dat zich verbonden heeft om de uit internationale samenwerking voortvloeiende verplichtingen na te komen, doch eens te meer heeft Finland kunnen er varen, dat verdragen geen beteekenis hebben in de oogen der Russische machthebbers. Dit niets ontziende optreden heeft ons volk waarlijk niet ten volle geknakt, ofschoon de aan vallers in den loop van de eerste oorlogsmaand ongeveer honderd plaatsen, waaronder de meeste onzer steden, hébben gebombardeerd. Als men in aanmerking neemt, dat circa 4000 bommen werden neergeworpen, gecombineerd met het vuur der machinegeweren, mag de schade nog betrekkelijk klein heeten. Dit berust onder meer op de omstandigheid, dat wij op korten termijn de bescherming der burgerbevolking doelmatig konden organiseeren. Is de schade betrekkelijk gering, dan is zij toch naar haar karakter ver schrikkelijk. In één maand tijd zijn 234 burgers gedood. 269 zwaar gewond en 210 licht gekwetst. Als wij bovendien nog moeten vaststellen, dat het doelwit der luchtaanvallen kerken en zelfs kerkgangers, ziekenhuizen, lazaretter- rcinen, wetenschappelijke instellingen, his torische gebouwen en particuliere huizen waren, dan toont dit van welk karakter de gevechtsmethoden der bolsjewisten zijn. Tegen deze vernietiging heeft ons land zich zoo snel als mogelijk was met nieuwe verdedi gingsmiddelen uitgerust. Ongeveer 170 vijandelij ke vliegtuigen zijn reeds buiten gevecht gesteld, en onze weerstandsmogelijkheden zijn toegeno men, nu wij op den vijand waardevolle afweer middelen hebben veroverd. Ten volle hadden wij reden om een hernieuwd beroep op den Volken bond te doen, om der wille van onze veiligheid. Gij hebt thans met eigen oogen kunnen aan schouwen hoe in dezen tijd van beschaving de Sovjet-Unie den oorlog voert. Meer dan een maand lang strijden wij reeds tegen een vijand, die vijftig maal sterker is. Het verloop van den strijd heeft ons volk slechts ge staald en vereend. Thans volsta ik om uw aandacht te vestigen op de onmenschelijke methoden der Sovjet-Unie tegen de civiele bevolking achter het front, waar vrouwen, grijsaards en onmondige kinderen moedig blijven leven, terwijl de strijdbare man nen onze grenzen verdedigen. Als ik uit naam van ons volk ook op u een beroep doe, dan is dat omdat wij de gemeenschappelijke cultuur van het Westen verdedigen, waarbij ook uw vrijheid en de toekomst van uw vaderlandsch erfdeel. Op hoogst eenvoudige en vertrouwelijke wijze onderhoudt de grijze Kallio zich vervolgens met enkele groepjes journalisten. Aangezien de president uitsluitend Finsch spreekt komt steeds een tolk er aan te pas. Dan neemt hij enkele vertegenwoordigers der kleine neutrale landen apart en drukt tegenover hen zijn vreugde uit over de sympathieën in den boezem van deze kleine, vrije landen voor Fin land, en zijn dankbaarheid voor de daadwerke lijke bewijzen daarvan. Hij verzoekt ons de tolk te zijn van zijn warme genegenheid voor de Nederiandsche natie. Het verblijdt hem dat juist de kleine, beschaafde volken zoo meeleven met Fin lands strijd voor de vrijheid en beschaving. Daaraan is Finland veel gelegen. Suomi is het gevechtsterrein in het hooge Noorden ge worden, maar ten slotte ligt hierin voorai ook de beteekenis van .dezen oorlog tegen den Rus- sischen aanvaller,dat de bescherming van de Avondlandsche cultuur op het spel staat. Ten slotte hadden wij nog gelegenheid voor een kort onderhoud met minister Tanner. Fin lands minister van Buitenlandsche Zaken be treurde het, dat het 150 millioen tellende blok der neutrale staten niet tot stand is gekomen- Een blok, dat, samengesteld uit alle neutrale landen in Europa, van enorme beteekenis had runnen zijn In een oorlogszwangeren tijd. Dan zou een groote mogendheid zich wel tweemaal oezinnen om een der kleine neutralen aan te vallen. Waar is de man, aldus Tanner, die zulk een blok had kunnen samenstellen? Uit Neder land is reeds eenmaal zulk een figuur naar vo ren getreden met verwante ideeën, Hugo de Groot, dé vader van het volkenrecht. Maar het schijnt thans geen zin te hebben om recht te spreken, zegt hij bitter, nu het geweld wil zege vieren. Dinsdagavond voer het s.s. „Tiberius" van de K. N. S. M. de sluizen van IJmuiden binnen met aan boord de bemanning van het s-s. „Truida", welk schip des moreens bij de Noord-Hinder op een mijn was geloopen en innen 4 minuten gezonken. Het zal om ongeveer 7.45 geweest zijn," aldus Je kapitein van de „Truida". cl; heer J. Pink ster. Toen ons kleine schip dcor een geweldige .-.xplosie omhoog werd gedrukt, stormden wU met zijn drieën de stuurhut uit en een van ons riep den kok, Dirk Schrik, die zich op dat moment alleen in de machinekamer be-vonci. Vlug werd de roeiboot neergelaten en eenige ccgenblikken later zonk de „Truida". Gelukkig was het Nederiandsche motorschip „Friso" op ongeveer 500 meter afstand De drenkelingen werden spoedig aan- boord van ditschip genomen- Het stoomschip „Tiberius" van de K. N. S. M., dat eveneens in de nabijheid was en van Londen op weg was naar IJmuiden, nam de vier geredden over. Het waren ka pitein J. Pinkster, Groningen, da stuurman A. Stuiver, Oude Pekela, de motordrijver E. Rus, Groningen en de kok D. Schrik, Amsterdam. Aan boord van de „Tiberius" werden de schipbreukelingen hartelijk ontvangen en -an het noodige voorzien. De bemanning heeft al haar eigendommen verloren. Hedennacht is de „Tiberius" met de gered den te Amsterdam aangekomen. In den laten namiddag is Dinsdag een Ne- derlandsch militair vliegtuig met een piloot en een waarnemer, beiden officier in het Neder iandsche leger, genoopt tot het maken van een landing bij hét station va.n Wilmarsdonck. Het toestel heeft zich zonder moeite en zonder eenige schade op den beganen grond kunne» begeven. De inzittenden zijn ongedeerd. Zij hebben verklaard, dat zij zich hadden ver gist in den koers en dat zij geen voldoende benzine meer nadden, zoodat zij tot een nood landing gedwongen waren. De gendarmerie heeft het toestel onder be waking genomen. De Belgische militaire auto" riteiten en de consul-generaal der Nederlan den te Brussel hebben zich derwaarts begeven- Daar het hier een neutraal vliegtuig betreft, verwacht men dat het heden weder zal moge» vertrekken. LONDEN, 9 Jan. (Reuter) De admirali teit deelt mede, dat vijandelijke vliegtuigen op fi Januari aanvallen hebben gedaan op kleine niet geëscorteerde koopvaardijschepen op de Noordzee. Volgens ontvangen berichten werden drie schepen tot zinken gebracht. Vooreerst het Britsche stoomschip „Gowrie" <689 ton): al® leden der bemanning werden door een Deense» schip gered. Verder het Deensche schip „Iva» Kondrup" (239 töp). Elf leden der bemannin? werden gered en 'door een Britsch schip aa» land gezet, doch tien man worden nog vermist- Ten slotte het Deensche schip „Feddy" (955 ton). Omtrent het lot der bemanning zijn no? geen berichten ontvangen. LONDEN, 9 Jan.- (Reuter). De „Dunbaf Castle" (10.000 ton) van de Union Castle Lijn i« Dinsdagmiddag aan de Zuidoostkust op een mij» geloopen. Mannen, vrouwen en kinderen werde» opgepikt en aan land gebracht. De „Dunbar Castle" was op weg van Kaap stad en had aan boord ongeveer 48 passagiers 8 eerste-klas-passagiers, 31 toeriten en 9 kin deren. De bemanning bestond uit ongeveer 15" koppen. •irifcffl; h

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 4