Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | 11 januari 1940 | pagina 4

Laatste Nieuws

Het Britsche leger groeit

Nieuwjaarszitting Kamer van

Koophandel

Zoekt gij betrouwbaar j
Personeel? g

Plaats dan een „Omroeper" g
voor 90.000 gezinnen

Opmerkingen

te

over den melkprijs
Haarlem

Het hoogoven-
bedrijf in 1939

Einde 1940zullen er
3.000.000man onder
de wapenen zijn

Overwinnen zonder
vechten

Schaatsenrijders
voorzichtig!

Het Nederlandsche Opera-
Ensemble krijgt f500

BRITSCH COMMUNIQUE
OVER LUCHTGEVECHT

ZWARE STRIJD IN DEN
SALLA-SECTOR

liiiiMiiMiiiiiiMifiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiniiiiiiiiiiniiiiiiHiiiiiuuiniiiiuniiMiiiiiuiiiiiiiiniiiHiuiiimtiiianira

DONDERDAG 11 JANUARI 1940

|ii!iHii!Hii!iiiiiiiiHHiiiHiiimiiHffliiHMiiiiiHiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiinnnnmfmRminfflnuniiiiiii!Hinmmmim|

GEMEENTERAAD

Opera-ensemble

Nieuwe christelijke school

Anthony Fokkerlaan

De melkprijs in Haarlem

Gasballonnen en brandbare films

R.K. DAMCLUB „T.E.P."

R.K. Leeszaal 's avonds weer open

IJMUIDEN

,Het is de vraag of dit bedrijf met
zijn belangrijke nevenbedrijven
in vollen omvang zal
kunnen worden voort

gezet

aldus ir.

Benoemingen

G. A. Kessler

De kwestie van de spoorweg
en overlaadhaven is al in
1885 besproken

De drie voorzitters
herkozen

Verkiezingen

Nieuwjaarsrede

wee der nieuwe Duitsche vlieg
tuigen zouden zijn getroffen

Tot hulp aan Finland
bereid

Zware ijsgang in den
IJssel

Twee stoombooten zitten vast

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimuiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiimmiiimminii

STAD

EUWS

Na de Nieuwjaarsrede van den burgemees
ter, gisteren in de vergadering van den Haar-
lemschen gemeenteraad gehouden, dankte de
heer WOLZAK A.R.) den voorzitter voor de
gelukwenschen, den raad aangeboden; weder -
keerig bood spr. namens den raad den burge
meester en diens gezin ziin gelukwenschen aan
voor het jaar 1940. Onder uw leiding, aldus spr..
moge de raad ook in dit jaar onder Gods ze
gen nog veel verrichten voor de goede stad
Haarlem.

Het Nederl. Opera-ensemble heeft eenige we
ken geleden een opvoering in onze stad ge
geven, welke nog gevolgd zou worden door twee
andere. Daar het aan het ensemble anders fi-
rancieel onmogelijk zou zijn geweest, die twee
opera's (Hansel und Gretel en Faust) in onze
stad op te voeren, stelden B. en W. voor aan
dit gezelschap een bedrag van f 500 toe te ken
nen uit het fonds voor Kunsten en Weten
schappen. Als voorwaarde wordt gesteld, dat
de H.O.V. op deze avonden haar medewerking
zal verleenen.

De heer PEPER (Comm.) vroeg of er een
aantal plaatsen voor de minst draagkrachtigen
zal worden beschikbaar gesteld.

De heer VAN DAM (V.D.) en mevrouw
SCHELTEMA CONRADI (Lib.) achtten deze
subsidieverleening wel zeer incidenteel. Is er in
dit geval wel aanleiding toe? vroegen zij zich
af En de heer VISSER iC.H.) deelde namens
zijn fractie mede, zich moeilijk met dit voor-
Stel te kunnen vereenigen.

De heer NOORDHOFF (S.D.) was het vol
komen met den voorzitter eens. Om Haarlem
geen cultureel verlies te laten lijden, meenden
E. en W. in dit bijzondere geval een bedrag te
kunnen toekennen.

Wethouder BiJVOET zeiae, dat dit en
semble in de andere plaatsen, waar het op
trad, groot succes heeft behaald. De Haar
lemmer is echter zeer voorzichtig, wat moge
blijken uit het feit, dat de schouwburg
eerst druk bezocht wordt, nadat over het
op te voeren stuk een gunstige recensie
in de bladen is verschenen. Dit gezelschap
dient in zijn loffelijk streven gesteund te
worden.

Bovendien spreekt de muziek-oramatische
kunst tot de volksmassa. De goedkoopere
rangen zijn bij opera-uitvoeringen zoowel in
het buitenland als hier het drukst bezet.
Wij doen er goed aan, ook hiermede reke
ning te houden.

De VOORZITTER verbaasde zich over
den tegenstand, welke het voorstel onder
vond. Hij achtte nu het psychologische mo
ment gekomen, om deze subsidie voor een
maal te verleenen.

De heer VAN DAM was van meening, dat
men later altijd nog wel kan overwegen over
toekenning van een bedrag. Waarom moet de
raad nu zoo ineens besluiten? Spr. achtte aan
neming van het voorstel ongewenscht.

Het voorstel werd daarna aangenomen met
2315 stemmen.

Perceel Oudeweg 52 werd in verband met de
verplaatsing van het woonwagenkamp ter sloo
ping uit het woningbedrijf teruggenomen.

Aan H. Bijl werd grond verkoeht aan de
Dutrystraat; perceel Ripperdastraat 2 werd ver
huurd.

De raad stelde gelden beschikbaar voor aan
schaffing van leerboeken en platen voor de
Iloraschool.

Ten behoeve van de U.L.O.-school aan de
Overtonstraat 42 werd een voorschot op de
gemeentelijke vergoeding over 1939 verleend.

B. en W. vragen een crediet van f 154.000
vtjór den bouw en de inrichting van een chris
telijke U L O -school aan de Uiaslaan. Een ter
rein van 2100 M2 moet daartoe door de ge
meente aan het schoolbestuur worden afge
staan. Goedgekeurd.

De naam Iliaslaan werd ter nagedachtenis
van den onlangs overleden vliegtuigbouwer
veranderd in Anthony Fokkerlaan.

Vervolgens kwamen de vragen van den heer
Peper (Comm.) aan de orde. Wat heeft het ge
meentebestuur bij de snijdende koude van de
laatste dagen voor de armen en de werkloozen
gedaan en welke maatregelen zijn in voorbe
reiding? vroeg hij.

Wethouder VAN LIEMT (R.K.) zeide, dat
ook B. en W. begaan ziin met het lot van de
armen en werkloozen. De aanvragen om B-
steun worden met den grootsten spoed en zoo
soepel mogelijk behandeld. Het plaatsen van
vuurpotten acht spreker nog niet zoo noodig,
dat is niet het aangewezen middel voor hulp
en masse Bij voortgezette koude zullen echter
verwarmde lokalen worden ingericht. Het inge
komen adres van de afdeeüng Haarlem van den
landelijken bond van werkverschaffingsarbeiders
en werkloozen om te ondersteunen de door deze
organisatie aan den minister van Sociale Zaken
gedane verzoeken om verhooging van den brand-
stoffentoeslag en ruime verstrekking van fi
st eun is er een, dat toch geen resultaat zal
hebben. Overigens wordt dit in antwoord op
een desbetreffende vraag van den heer Peper
per week 6000 liter warm voedsel verstrekt
oat over is van de militairen

De heer Schcll (S.D.) had in November
van het vorige jaar eenige vragen gesteld
betreffende den melkprijs te Haarlem. De
resultaten van het onderzoek van B. en W.
waren ter visie gelegd De VOORZITTER
zeide. dat er wei niet veel aan den prijs
veranderd zou kunnen worden. Wij kunnen
nu wel zeggen de regeling in het wettelijk
consumptiegebied te betreuren, maar het is
nu eenmaal zoo.

gemeentebestuur wellicht pogingen bij de re
geering gedaan zouden worden om verandering
in den hoogen prijs (15 cent per liter) te bren
gen. Spr. had het belang der verbruikers voot
oogen. Melk is een volksvoedsel, dat door ieder
een, van zuigeling tot grijsaard, wordt gebruikt

De prijsregeling is thans zoo goed als
geheel in handen van de organisaties der
veehouders en der melkhandelaren het
C.M.C. en het A.V.M. die elkaar sedert
eenigen tijd gevonden hebben. Het gevolg
is, dat de prijs hier 2 cent per liter hooger is
dan in het Oosten van het land. Als men de
bezorging behoorlijk organiseert, zou de
prijs, volgens spr„ goedkooper kunnen zijn.
fiet was spr. duidelijk, dat niet een soort
van ruilverkaveling tusschen de wijken van
verschillende melkbezorgers tot stand ge
bracht kon worden, maar zooals de toestand
thans is distribueert een melkhandelaar uit
Noord zijn melk ook in andere, ver van
dit stadsgedeelte liggende wijken.

De VOORZITTER deelde mede, dat de ïege-
hng van het C.M.C. en het A.V.M. nog niet zoo
oud is. Tegen de door den minister aan deze
vereenigingen verleende z.i. te groote macht is
bezwaar gemaakt. Met de opmerkingen van B
en W. is echter geen rekening gehouden. En
ook nu achtte spr. een beroep een slag in dr
lucht.

Waar de belangen bij de gebruikers liggen,
moet echter zeker ten aanzien van een teer
artikel als melk ook met de kwaliteit rekenhv
worden gehouden. En een verbetering- daarvan
mag niet ontkend worden

Dat de distributie goedkooper zou woraen ir.
dichte bevolkingscentra bestreed spr. Het iigi
er aan hoever producent en consument van el
kaar afliggen.

Hier is geen sprake van woekerwinst, merkte
de VOORZITTER ten slotte op. maar de prijs
m Haarlem is het natuurlijke gevolg van het
nu eenmaal aanvaarde systeem. Het gaf ook
spr, echter een gevoel van wrevel, indien hij
het groote verschil tusschen den prijs in het
Westen en Oosten des lands constateerde.

De heer SCHOLL merkte nog op. dat produ
cent en distribuant zich vereenigden, doch dat
de schakel verbruikers In den keten nog ont
breekt. Overigens bleef hij er bij, dat de prijs
duurder is. omdat de bezorging in de stad zoo
oneconomisch geregeld werd.

Met citaten uit vakliteratuur zeide spr aan
te toonen, dat het niet juist is, dat de melk
er kwalitatief zoo op vooruit is gegaan.

De VOORZITTER zegde toe een schrijven
over deze materie aan de regeering te zullen
richten.

B. en W. stelden voor de algemeene politie
verordening zoodanig te wijzigen, dat het ge
vaar voor brand en ontploffingen verminderd
wordt. In den vervolge zal het daarom verboden
zijn zonder goedkeuring van B. en W. gas
ballonnen ter uitreiking of ten verkoop in
voorraad te hebben; tevens zal verboden zijn
zoogenaamde normaalfilms in een woning, win
kel etc. (bioscopen natuurlijk uitgezonderd)
aanwezig te hebben. Goedgekeurd.

Maandag 8 Januari werd in het St. Jozefgezel-
ïengebouw aan het Frans Halsplein de wedstrijd
T. E. P.St. Bavo A gespeeld, welke na ver
woeden strijd door St. Bavo gewonnen werd. De
gedetailleerde uitslag is als volgt:

T. E. PSt. BAVO A

1. H. Rump—B. Stevens 02

2 B. v. d. KroftL. v. d. Voort 02

3. J. v. d. KroftJ. v. d. Zwan 1—1

4. A, BronstringJ. Stevens 20

5. D. RumpF. Broekman 20

6. J. SpijkersN. Somer 20

7. J. OvertoomJ. v. d. Vorst 02

8. P. KlaverR. Nieuwenhuis 11

9. A. v. LoenenJ. Witteman 02
10. C. Koek—J. Schilder 1—1

Totaal

9—11

De uitslag van den wedstrijd D.E.Z.T.E.P.H.
R.K.D. gespeeld op 28 Dec. 1939 luidt als volgt:
D. E. Z.—T. E. P. H. R. K. D.

1. J. ZuidgeestG. Boxelaar 02

2. A. JansenC. Koek 02 i

3. A. VoomenJ. Valk 02

4. J. Kerkvliet—J. de Ree 0—2

5. C. v. BreugelT. Orth 02

6. A. BehageJ. Dijt 20

7. A. SelhorstFlorie 02

8. G. OpstalJ. de Bruin 02

9. N. O.—N. O. 1—1
10. N. O.—N. O. 1—1

Totaal

416

Naar men ons mededeelt zal de R.K. Leeszaal
N. Gracht 70, vanaf heden des avonds weder
om geopend zijn.

Tot leden van de plaatselijke commissie van
toezicht op het Middelbaar onderwijs werden
gekozen de heeren P. Tervooren. arts, en mevr.
H. Sterringa-van Raven te Haarlem.

„De terugblik, dien ik tegen Kerstmis ge
woon ben op het afloopende jaar te richten, zal
ditmaal nog grooter zijn dan gewoonlijk. Heel
ons werken wordt beheerscht door het feit, dat
in dit jaar de sinds lang dreigende oorlog is uit
gebroken. Vanaf 1 September bevindt ons land
zich ingeklemd tusschen de oorlogvoerende par
tijen. De inachtneming van de politieke neutra
liteit eischt van ons land de grootst mogelijke
militaire paraatheid, van de Regeering wijs be
leid en sterke zenuwen en van ons volk in de
eerste plaats geduld en vertrouwen.

De bedreiging dat ook wij in den strijd betrok
ken zullen worden, is nog geenszins geweken.
Maar Nederland beleeft, ook zonder in den strijd
militair partij te zijn, moeilijke tijden.

In normale tijden, aldus Ir. C. A. Kessler, di
recteur der Koninklijke Nederlandsche Hoog
ovens en Staalfabrieken in het bedrijfsblad „Sa
men". zijn de belangen van ons bedrijfsleven
nauw vervlochten met den handel met de drie
belligerenten.

Het is onmogelijk deze handelsbetrekkingen
op den ouden voet voort te zetten. De invloeden
die van z.g.n. blokkadepolitiek der geallieerden
uitgaan, zijn zeer ingrijpend, terwijl de onveilig
heid van de Noordzee en van de toegangswegen
tot onze havens door mijnen en door de actie
van de Duitsche onderzeebooten uitermate be
denkelijke gevolgen heeft voor onze volkshuis
houding.

Als de groote rivieren en de vrije zee, waaraan
Nederland gelegen is, ophouden veilige en goed-
koope verkeerswegen te zijn, dan is het met de
welvaart van ons land gedaan.

De gevolgen hiervan worden na vier maanden
van oorlog reeds duidelijk merkbaar, ofschoon
het land nog ruim. van voorraden voorzien is.

Bij een langen duur van de thans bestaande
verhoudingen zullen wij in ons land tot vergaan
de beperkingen en versoberingen worden genoopt
en zal het in het Nederlandsche bedrijfsleven stil
worden.

Wel blijkt het nu, hoe in de 20 jaren na den
wereldoorlog veel in ons land op industrieel ge
bied is tot stand gekomen, waardoor een veel

grootere mate van zelfverzorging mogelijk is ge
worden.

Onze groep van bedrijven neemt een belang
rijke plaats in in deze ontwikkeling.

Ijzer, staal, buizen, cement, stikstof, al deze
producten zijn eerst in de laatste 15 jaren in ons
land tot vervaardiging gekomen.

Voor ijzer en gegoten buizen is ons land prac-
tisch onafhankelijk geworden van het buiten
land, voor stikstof eveneens, waarbij aan de
Mekog een belangrijke plaats toekomt. De Cemy
vervult een gelijke rol voor de cementvöorziening
van ons land, dat echter voor de helft nog op
buitenlandsche leveringen is aangewezen.

Voor staal tenslotte is de eigen aanmaak, die
voor 1940 op pl.m. 200.000 ton mag worden ge
schat, wel belangrijk, maar toch in verband met
de totale behoefte van Nederland, nog relatief
bescheiden. Van deze circa 200.000 ton zullen wij
circa 60 pCt. produceeren.

Het is de vraag of al deze bedrijven in vollen
omvang zullen kunnen worden voortgezet.

Alles hangt af van den aanvoer der grondstof
fen, ijzerertsen, kolen en schroot.

Wij beschikken over flinke voorraden, maar de
ertsen moeten van overzee komen en van dien
kant dreigt het gevaar.

Het zal moeilijk zijn om den aanvoer op peil
te houden. Voor kolen en voor schroot ziet de toe
komst er minder zogelijk uit, omdat de kolen, die
wij verwerken, voor een belangrijk deel en het
schrot geheel en al van Nederlandsche herkomst
zijn. Het is te vervechten, dat de afzet onzer
producten minder bezwaren zal opleveren dan
de aanvoer der grondstoffen, ofschoon toch wel
mag worden vermeld, dat het lang niet zeker is,
dat de verkoopprijzen zullen kunnen worden ver
hoogd in dezelfde mate waarin de kostprijs zal
stijgen.

Zooals U weet hebben wij er ons door den

oorlogstoestand niet van laten weerhouden om
onze nieuwbouwwerkzaamheden met kracht
voort te zetten. Begin 1940 verwachten wij, dat
de 2e S.M.-oven in bedrijf zal komen en begin
1941 moet volgens het programma de plaatwal-
serij gereed zijn.

De mobilisatie heeft een groot aantal jonge
mannen uit ons midden weggehaald. Het opge
ven van het regelmatig werk in kantoor of fa
briek, omdat het vaderland andere diensten van
ze verlangt, beteekent een offer, dat voor ver-
scheidenen zwaar Is. De banden met deze men-
schen zijn niet verbroken. Hun dienstbetrekking
blijft gehandhaafd en voor zoover zij kostwinners
zijn, wordt hun militair inkomen eerst voor re
kening van de Maatschappij en daarna ten laste
van de Wenckebachfondsen aangevuld. Ten aan
zien van hun wederindienststelling na demobi
lisatie moet de onderneming zich voor elk geval
afzonderlijk de noodige reserves voorbehouden,
daar de omstandigheden, die dan zullen heer-
schen, niet te overzien zijn. Het ligt echter wel
in de bedoeling om zoolang mogelijk en zooveel
mogelijk er naar te streven voor de terugkee
renden uit militairen dienst de plaatsen open te
houden.

Voor ons allen is de oorlog de achtergrond ge
worden van ons dagelijksch werken en denken.
Een groot verlangen naar een werkelijken vrede
vervult een ieders gemoed. Het zou een heerlijk
ding zijn, als er ook vertrouwen kon bestaan,
dat deze spoedig komen zal.

Maar daarvoor is noodig, dat er achter het
militair bedrijf een meer broederlijke zin tus
schen de volkeren merkbaar werd. De voorteeke
nen da'arvan zijn nog niet te ontdekken.

Moge het nieuwe jaar ons nader brengen tot
het begin althans van een opruiming van al het
kwade werk, dat over Europa gekomen is".

(Gedeeltelijk gecorrigeerd

(Van onzen Londenschen correspondent)

De technische bijzonderheden omtrent de door
den Koning onderteekende proclamatie, krach
tens welke bijna twee millioen man tusschen 19
en 27 jaar zich voor militairen dienst zullen
moeten laten inschrijven, zijn voor lezers buiten
Engeland van weinig belang. Wat hen daaren
tegen interesseeren zal, is de practische uitwer
king van deze proclamatie.

De inschrijving wordt gevolgd door oproeping
en de eerste klasse zal waarschijnlijk niet vóór
Maart opgeroepen worden. De leeftijdsklassen
zijn 19, 23, 24, 25, 26 en 27, benevens die 20-jari-
gen, die dezen leeftijd bereikt hebben sinds de
proclamatie van 1 December, waarbij de klasse
opgeroepen werd, waartoe zij toen nog niet be
hoorden. De 21- en 22-jarigen waren reeds op
geroepen.

Omtrent het tempo der oproepingen is niets
bekend gemaakt, doch men neemt aan, dat al de
bij de jongste proclamatie betrokkenen vóór het
eind van het pas aangevangen jaar opgeroepen
zullen zijn. Overigens spreekt het vanzelf, dat het
tempo versneld kan en zal worden, indien de
gebeurtenissen op het oorlogsterrein dit nood
zakelijk maken.

Opgemerkt wordt, dat de op 1 December in
geschrevenen nog niet opgeroepen zijn, en dat
eerst tegen de helft dezer maand alle Oetober-
manschappen onder de wapenen zullen zijn.

Ongetwijfeld hadden de vorige lichtingen snel
ler onder de wapenen kunnen komen, indien dit
gewenscht geweest was. De militaire toestand
maakte dit echter niet noodzakelijk en het is
een niet gering voordeel, dat de overijling, welke
de dienstneming van vrijwilligers in de eerste
maanden van den vorigen oorlog kenmerkte,
thans vermeden kan worden.

De laatste proclamatie is de derde sinds het

De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Haarlem en Omstreken vergaderde gister
avond in het eigen gebouw aan het Nassau-
plein.

Wegens de verkiezingen stond het eerste deel
der vergadering o.l.v. den heer ir. F. C. Dufour.
Deze hield een lange openingsrede, waarin hij
voornamelijk een vergelijking trof tusschen de
Kamer van Koophandel van 19121922 en die
van thans. Spr. wees o.a. op de zuinigheid, die
vroeger zoozeer betracht werd. De oude Ka
mer behandelde o.a. den aanleg van het Noord
zeekanaal en de belangen van het Spaarne als
scheepvaartweg de kwestie van de spoor- en
overlaadhaven het marktwezen, P.T.T.-aange-
legenheden, adviezen op wetgevend gebied.

Gezien de actueele beteekenis der kwestie
lichten wij uit het betoog de visie van spr. oP
de spoorweg- en overlaadhaven.

Van 1885 af zijn er steeds plannen ontwor
pen om goederen direct uit schepen in spoor
wagens te kunnen laden en omgekeerd goede
ren uit wagens op schuiten te kunnen brengen,
voor het vervoer van en naar verschillende fa
brieken langs het Spaarne. Hoewel er in 1892
een zeer goed uitvoerbaar project werd ge
maakt, waaraan ook de gemeente wel wilde
medewerken, bleef het bij plannen. Toen de
bouw van een nieuw personen- en goederen
station met de verhoogde banen binnen de Ge
meente aan de orde kwam, leek het, dat ook
het havenvraagstuk tot oplossing zou komen en
een overslaginstallatie aan het Spaarne werke
lijkheid zou worden. Helaas de plannen ont-

j wikkelden zich in een andere richting en de
De heer SCHOLL had gedacht, dat door heispoorhaven aan de Leiaschevaart werd gepro

jecteerd. tegen de adviezen van de Kamer van
Koophandel in: Hiermede werd de ontwikke
ling der Haarlemsche nijverheid sterk belem
merd, want de vaart door de verschillende
stadsgrachten, die een geringe diepte hadden
met nauwe doorvaarten en lage vaste bruggen,
was voor schuiten van grootere afmetingen be
laden met zware machinedeelen, onmogelijk.

Eerst nu zal door den aanleg van de nieuwe
haven in den Waarderpolder met haar spoor-
aansluitingen het vraagstuk definitief worden
opgelost.

De vraag is menigmaal gesteld: hoe het
mogelijk was, dat een betrekkelijk eenvoudig
vraagstuk eerst na zooveel jaren tot een einde
gebracht kon worden.

Ik meen, dat hiervoor twee antwoorden zijn:

1. dat noch de spoorwegen, noch het locale
buurtvaartverkeer voor een samenwerking veel
voelden, men bleef liever elk baas op eigen
terrein en trachtte een zoo groot mogelijk ge
deelte van het verkeer tot zich te trekken en
te behouden. Eerst in de latere jaren werd in
gezien, dat samenwerking ook voordeelen kon
opleveren.

2. In het laatst der vorige en het begin
ctezer eeuw waren er hier ter stede groepen,
die meenden, dat Haarlem niet moest trach
ten een industriestad te zijn, maar bovenal
aantrekkelijk als woonstad moest worden
gemaakt. Er bestond een zekere tegenwer
king tegen alles wat de nijverheid betrof
Hoewel zulk een houding verklaarbaar is
kan. zij toch niet standhouden, want elke
gemeenschap heeft voor haar cJagelijkschi
behoeften een zekere nijverheid noodig, die
zich wanneer haar leiders voldoende energie i
hebben zal trachten, ook een markt buiten j
de kleine gemeenschap te vinden. De grond
slagen voor de grootindustrie worden aldus
gelegd! en het komt mij voor, dat de goede
oplossing voor een gemeente zoowel naar
den eenen als naar den anderen kant ge
zocht moet worden, dus zoowel industrie
als woonstad, Men ziet een dergelijke ont

wikkeling o.a. ook in Den Haag, in Arnhem
en zelfs in een plaats als Velp.

Tot algemeen voorzitter werd herkozen de
heer J. J. Swens, die allereerst van de gelegen
heid gebruik maakte om de nieuwe leden wel
kom te heeten en den heer Dufour te bedanken
voor zijn toespraak.

Ook de voorzitter van de afdeeling Grootbe
drijf de heer J. Kruimel en van de afdeeling
Kleinbedrijf de heer H. J. L. Klein Schiphorst
werden herkozen met algemeene stemmen.

Plaatsvervangers werden de heeren F. C.
Breitenstein en G. Deddens.

De heer Swens sprak daarna de gebruikelijke
Nieuwjaarsrede uit. De maanden, die den oor
log voorafgingen, waren „zeer in het algemeen
genomen" nog zoo slecht niet. Zelfs met de
voortdurende oorlogsdreiging en onzekerheid
om ons heen was de toestand, de omstandig
heden in aanmerking genomen, vrij bevredigend.

De oorlog heeft grondige wijzigingen ten ge
volge gehad; de regeeringsbemoeienis strekt
zich bijna over alles uit. Prijsopdrijving is te
gengegaan,, dank zij de regeeringsmaatregelen.
De prijzen der artikelen zullen echter in het-
algemeen hooger worden.

De cijfers over de werkzaamheden der
Kamer komen in het jaarverslag beter tot
uiting. Toch wilde spr. één cijfer noemen,
nL dat der certificaten van oorsprong en
legalisaties. Waar dit in 1938 bediïfeg 8489,
is dat in 1939 teruggeloopen tot 6016 of 2473
minder. Dit spreekt ten aanzien van den
export uit ons district een duidelijke, maar
sobere taal.

De voorzitter richtte zich dan tot den secre
taris en zijn staf. Dikwijls moesten onder zeer
moeilijke omstandigheden met een zeer onvol
ledige personeelsbezetting dé werkzaamheden
der Kamer verricht worden. Dank voor den
velen arbeid!

Tenslotte sprak spr. de hoop uit, dat spoedig
vrede gesloten zou mogen worden en dat' Ne
derland buiten den oorlog blijve.

Daarna werden de verschillende commissies
samengesteld. De Ned. Kamer van Koophandel
te Buenos Aires kreeg een subsidie van f 25.—.

Goedgekeurd werd de brief aan den Minister
van Economische Zaken, betreffende steun aan
het bloembollenbedrijf.

De vergadering werd daarna gesloter1

uitbreken van den oorlog. Zijn de nieuwe groe
pen ingeschreven, dan zullen, met inbegrip van
hen, die in Juni ingelijfd werden krachtens de
Wet op de Militaire Opleiding, ruim 3.000.000
man óf in actieven dienst zijn, óf tot den dienst
opgeroepen kunnen worden.

Ingeschreven zijn tot nu toe:

1 Juni 1939 (wet op Mil. Opl.) 240.000

1 October (proclamatie) 230.000

1 December (proclamatie) 240.000

Hierbij komen nog verscheidene honderddui
zenden, die deel uitmaken van het staande
leger, benevens tienduizenden vrijwilligers.

De „Daily Express" brengt kritiek uit op de
vorming van een millioenenleger. Dit blad is
zeer patriottisch en zeer kritisch en zou waar
schijnlijk ook kritiek geleverd hebben, indien de
regeering niet voortgegaan was met het inschrij
ven en oproepen van nieuwe lichtingen.

1. Er bestaat geen behoefte aan zulk een leger.
De Maginotlinie is reeds voldoende bewapend en
bemand. Er staan reeds meer troepen dan er
noodig zijn en de linie is zoo goed gebouwd, dat
zij den Franschen te land volop veiligheid ver
zekert.

2. Ter zee en in de lucht vervult Engeland zijn
part in den oorlog reeds op reusachtige schaal.
Het moet zich op deze twee gebieden concen-
treeren. Het is voor Engeland even dwaas een
leger te vormen, zoo groot als het Fransche, als
het voor Frankrijk dwaas zou zijn een zoo groote
vloot te bouwen als Engeland.

3. Engelands financieele en economische kracht
ijn van de grootste waarde voor de oorlogvoering.
Door de vorming van een groot leger worden
zijn industrieën en het algemeene zakenleven
onherstelbaar geschaad.

4. Frankrijk is er veel beter aan toe dan En
geland, omdat het een bloeienden landbouw
heeft. Engeland heeft een wanhopige behoefte
aan „recruten voor het land".

Het blad roept het publiek op blijk te geven
van vastberaden verzet tegen het voorstel tot
vorming van dit reusachtige leger. „Dan," meent
de „Express", „zal inschrijving plaats hebben,
maar de oproeping zal uitgesteld worden."

Het argument, dat er meer troepen aan de
Maginotlinie staan dan er gebruikt kunnen
worden, lijkt aannemelijk genoeg. Maar in dezen
oorlog schijnen de Geallieerden een zeer belang
rijk beginsel voorop te stellen. Het bestaat hier
in, dat alleen door meer troepen aan de Magi
notlinie gereed te houden dan er noodig zijn,
vermeden kan worden, dat er minder troepen
staan dan er noodig zijn. Er zijn niet alleen te
veel troepen aan het front, omdat er niet op
groote schaal gevochten wordt, maar ook het
omgekeerde is waar: er wordt niet op groote
schaal gevochten omdat er te veel troepen staan.

Engeland en Frankrijk hebben zich voorgeno
men in dezen oorlog zuinig te zijn met menschen-
levens. Vandaar dat zij kwistig zijn met het op
roepen van recruten. Hoe meer er opgeroepen
worden, hoe grooter de kans is, dat het doel ten
koste van niet al te zware offers bereikt zal
worden.

Winston Churchill heeft vijf of zes jaren ge
leden de gevleugelde woorden gesproken: „God
dank voor het Fransche leger!" Er kan een tijd
komen, dat sommige volken, met inbegrip van
het Fransche, zullen uitroepen: „Goddank voor
het Engelsche leger!" zelfs, en vooral, als dat
leger niet gedwongen wordt in grooten stijl slag
te leveren.

Wij verkondigen hier geen paradoxen, doch
slechts de eenvoudige, feitelijke waarheid, die
men voor oogen moet houden indien men be
grijpen wil waarom Engeland vóór het eind van
1940 waarschijnlijk meer dan 3 millioen man
onder de wapenen zal hebben.

Om te vechten, als het möèfc; maar vooral om
niet te vechten, als het kan.

Velen hebben vergeten, of hebben nooit ge
weten hoeveel manschappen de voornaamste
oorlogvoerenden gedurende den vorigen oorlog
mobiliseerden; hoeveel er gedood en gewond
werden. Hier volgen eenige cijfers:

Gemobiliseerd Gedood Gewond

Britsche Rijk 8.904.000 1.089.919 2.400.988

Frankrijk 8.410.000 1.393.388 1.490.000

Italië 5.615.000 460.000 947.000

Vereenigde Staten 4.355.000 115.660 205.690

Duitschland 11.000.000 2.050.466 4.202.028

Oostenrijk-Hongarije 7.800.000 1.200.000 3.620.000

Bulgarije 1.200.000 101.224 152.400

Turkije 2.850.000 300.000 570.000

Wij geven hier uitsluitend de cijfers betreffende
die landen, die meer dan 1 millioen man gemo
biliseerd hadden; de cijfers betreffende Rusland
zijn ons niet bekend.

Door vóór het eind van 1940 ruim 3.000.000
man gemobiliseerd te hebben, zal Engeland wel
licht voorkomen, dat het Britsche Rijk er vóór
het eind van den oorlog 9.000.000 gemobiliseerd
zal hebben met aftrek van eenige millioenen
dooden en gewonden.

De Vereenigde Staten mobiliseerden in 1917 en
1918 4.000.000 man, waarvan de helft in Frank
rijk aankwam en waarvan slechts een klein deel
aan den strijd deelnam, zoodat Amerika s ver
liezen procentsgewijs zeer gering waren. Maar
Amerika zou groote verliezen geleden hebben,
indien het niet in zoo korten tijd zooveel mil
lioenen gemobiliseerd had, die overwinnen kon
den zonder te vechten. Deze les hebben de Ge
allieerden begrepenl

LONDEN, 10 Jan. (Reuter). Het ministerie
n Luchtvaart deelt mede:

Een formatie Britsche vliegtuigen heeft van
daag tijdens een verkenningsvlucht op de uit
reis boven de Noordzee een aantal vijandelijke
gevechtsvliegtuigen ontmoet. Er ontspon zich
een gevecht dat ongeveer een half uur duurde.
Waargenomen werd dat. een Messerschmitt 110
in zee stortte, en voorts is reeds bekend dat
een andere een noodlanding in Denemarken
heeft moeten maken. Een van onze vliegtuigen
ging verloren, doch de overige hebben, na den
vijand te hebben verdreven, den tocht tot de
oostelijke grens van het te verkennen gebied
voortgezet en zijn daarna behouden terugge
keerd.

Volgens Reuter werd kort na middernacht
te Londen vernomen, dat de aanval op Brit
sche verkenningsvliegtuigen was ten uitvoer
gelegd door eenige der snelste Duitsche ge
vechtsvliegtuigen van een der meest modem
typen.

Het gevecht heeft zich voorgedaan op 200 mij1
uit de Engelsche kust. De Britsche vliegtuigen
hebben de uitdaging van hun snellere tegen
standers aangenomen en een geconcentreerd
vuur gericht op verscheidene vliegtuigen. Zelfs
de hevigste aanvallen in gesloten formatie wer
den door de Britsche vliegtuigen met succes af
geslagen.

Bij den eersten aanval werd een Britsch vlieg
tuig getroffen. Het toestel geraakte daardoor
achter. Een tweede aanval werd direct op dit
vliegtuig ingezet. Men heeft het in zee zien val
len. Enkele minuten later sloeg een vijandelijk
gevechtsvliegtuig met groote snelheid te water.
Groote zuilen van water en schuim spatten in
het rond.

Verscheidene schutters hadden op het vijan
delijk gevechtsvliegtuig gevuurd.

(Berichten opgenomen in een
deel van onze vorige oplaag)

In verband met de ongevallen, welke ge
durende de laatste dagen op het IJsseimeer
zijn voorgekomen, wordt van bevoegde zijde
gewaarschuwd, dat de schaatsenrijders op
het IJsseimeer zeer voorzichtig moeten zijn.
Er komen in het ijs veel wakken voor,
vooral op plaatsen waar pieren zijn en
waar riviertjes in het meer stroomen.

GENÈVE, 10 Jan. (Havas). Achttien rege^
ringen hebben thans den secretaris-genera3
van den Volkenbond in kennis gesteld va
haar bereidwilligheid tot hulpverleening a3
Finland, zooals aanbevolen in de resolutie
Assemblée van 14 December j.l.

Onder deze regeeringen bevinden zich e
tiental Amerikaansche republieken, waarona
de Vereenigde staten. Twaalf landen heb
nog niet geantwoord.

HELSINKI, 10 Jan. (Reuter) Volgens de
jongste in Helsinki ontvangen berichten wordt
er bij Salla nog steeds hevig gestreden, hoewel
er van het Salla-front geen officieele berichte»
beschikbaar zijn. Vernomen wordt, dat de Rus
sische troepen in de stellingen ten Westen va»
de stad veel hardnekkiger strijden dan hun col
lega's te Suomussalmi. Bij Salla zijn het keur
troepen met een veel grooter beweeglijkheid da»
de Russische soldaten aan de andere fronten tot
dusver aan den dag hebben gelegd. Zij hebbe»
zelfs patrouilles uitgezonden om te trachten de
Fmsche stellingen te omsingelen. In de jongste
Finsche legerberichten is op dezen zwaren strijd
nabij Salla gezinspeeld. De temperatuur is iets
gestegen. De lucht is bedekt met laag hangende
wolken.

Na de groote Finsche overwinning bij Raate
hebben de Finnen ook, zooals reeds in ons blad
werd gemeld, een aantal gepantserde sleden, die
dóór middel van een luchtschroef worden voort
bewogen, buitgemaakt. Hierbij is evenwel, naaf
thans blijkt, geen sprake van een geheim wape»'
Dergelijke sleden worden reeds lang in Noord-
Europa en Canada gebruikt en de Russen hebbe»
ze dikwijls gebruikt voor patrouilletochten op
het ijs bij Kroonstad. De sleden zijn geen offen
sief wapen van groote waarde en worden voor
namelijk gebruikt voor het onderhouden van de
verbindingen tusschen de afdeelingen van he
roode leger onderling.

De IJssel voor Zutphen is thans vol drijfJsj
Dinsdagavond vertrok de stoomboot „Stad D®'
venter" uit Deventer binnendoor in de rich
ting Amsterdam.

Blijkens ingekomen bericht heeft de boot
door het zware drijfijs schade opgeloopen. Zij
verspeelde o.a. haar roer. Met de „Stad Zwoll®
van dezelfde reederij kwam de „Stad Deve»*
ter" vanmiddag om half twes de Noorderhave»
te Zutphen binnen

De stoomboot „Zuiderzee" van de firma KoP'
pen van den dienst Amsterdam-Kampe»'
Zwolle en de „Abraham van der Schuyt" va11
de reederij Van der Schuyt te Rotterdam heb
ben Dinsdagavond nog gepoogd vanuit Deven
ter Zwolle te bereiken. Bij Wijhe hebben de&
twee booten den tocht moeten staken. Zij
ten in het ijs vast.