nog een weinig geduld
Het wonder in de touringcar
i
Mislukte kunstjes van
Russischen beer
den
zou Italiaansche wapens voor
Finland vasthouden
ZRNSTIGE ontstemming
VAN ROME
PEKENNER
\raaqY
en
rookt -
Drie nederlagen per
maand
Stoutmoedige plannen
der Geallieerden
PUROL
Buitenlandsch Overzicht
DONDERDAG 11 JANUARI 1940
De eerste tocht van de rollende
militaire vereeniging naar
een koud, bevroren en
verlaten oord
Romiverwagens zijn
goed van dienst
Van koffie, film en vorst
O/ I
Ijsvermaak
Arbeidsdwang voor
Joden in Polen
De Exeter" gezonken?
PRINS BERNHARD IN HET
WESTLAND
TWEE WERKLIEDEN GEDOOD
DOOR INSTORTENDEN MUUR
Vordering weduwen niet
ontvankelijk verklaard
Volgens de voorstanders van slag
kruisers is de vraag of onze Ko
ninklijke Nederlandsche Marine
dan niet met slagkruisers moet wor-
Ccn versterkt voor de Regeering in een
®cuut en beslissend stadium gekomen.
°cht onze Regeering er inderdaad de
;°orlceur aan geven een beslissing te ne-
ed zonder op deugdelijke en „massge-
ide" lessen en ervaringen van den
Uidigen zeeoorlog te wachten, dan zou
dunkt ons, geen strategische ver-
^iig beteekenen van de positie der
J® ers voor den bouw van slagkruisers.
ondergang van de „Graf von Spee"
de bekende torpedeering van het
are Britsche slagschip in de baai van
^oapa Flow mogen dan al geen afdoen-
bewijs leveren voor de grootere
Activiteit van klein en licht vloot-
aAriaal, zij leveren zeker niet het
van het tegendeel. Dat drie
Selsche kruisers er in slaagden het
sterker bewapende Duitsche vest-
agschip deerlijk te havenen en
veei
'aksl;
vluchten te nopen, brengt sommi-
voorstanders van slagkruisers voor
Nederlandsche vloot niet tot naden-
doch bewijst, volgens hen alleen,
Wij slagschepen van boven de 30.000
1 ftioeten bouwen. Dat dit de eenig
conclusie zou zijn,wagen wij te be-
'Jfelen, maar wij zijn ervan verzekerd,
een slagvloot, bestaande uit derge
lijke bodems, voor ons land ten eenen-
male onbetaalbaar zou zijn. Heeft niet
onlangs een bericht in de pers gecircu
leerd, waarbij marine-deskundigen ver
klaarden, dat alleen reeds het inrichten
van een behoorlijke havenaccommodatie
voor slagschepen ons op 300 millioen gul
den zou komen te staan? Rekent men bij
deze kosten nog die van den bouw en de
exploitatie van. laten wij bescheiden
zijn, drie slagschepen van pl.m. 30.000
ton elk, dan komen wij tot bedragen, die
zeker niet op grond van de ervaring op
gedaan met de jammerlijk en schande
lijk mislukte staatsleening uit de mouw
van het beleggingsfront geschud zullen
worden.
Met wat geduld te oefenen zouden de
voorstanders van slagschepen hun thans
nog niet overmatig sterke standpunt
misschien kunnen verstevigen, doch zij
schijnen thans reeds alles op haren en
snaren te willen zetten om „hinc et
nunc" een beslissing te forceeren als
zijn zij bevreesd, dat latere ervaringen
hen definitief in het ongelijk zouden
kunnen stellen. Het mag hier echter
geen prestige-kwestie worden van hals
starrige gelijk-willen-hebberij. Het gaat
hier om een groot nationaal belang,
waarin de onder de gegeven omstandig
heden meest doeltreffende en vooral
uitvoerbare beslissing moet worden ge
nomen.
Onder
•th
las,
ser.sationeele koppen bracht de
aily Express" van Londen al 'n paar
«en geleden het sensationeele nieuws, dat
Aahë ernstige vertoogen had gericht tot de
tegeering te Berlijn" over het vasthouden
0,5 Duitsch grondgebied van Italiaansche
^Reuzendingen, die voor Finland zijn be-
sArnd. nu ook de „Daily Telegi-aph" op de
v°°rpagina een telegram afdrukt van zijn
respondent te Kopenhagen, waarin na
re bijzonderheden worden gegeven over
intej^e&sant geval, meenen wij daaraan
volgende te mogen ontleenen:
het
Ijj^'Snor Renzetti, de consul-generaal van Ita-
te Berlijn, heeft Dinsdag een bezoek gebracht
'ii] Wilhelmstras.se, om namens zijne regee-
«ttji ^aar inlichtingen in te winnen over de
.geldigheden, waaronder de Duitsche overheid
sBoo nitz' op eil£mdje Rügen, 45 Italiaansche
bj5l rv/agons, geladen met wapenen en munitie,
8erienid voor Finland, heeft vastgehouden. Rü-
s door middel van de Altefaftr-ferryponten
Stralsund verbonden en aangesloten op den
Oo^sischen spoorweg door Mecklenburg; dwars
h<w het eiland gaat de spoorlijn verder, via de
ad Bergen, tot Sassnitz, op de N.-Oost-
vanwaar de Duitsche Oostzeehandel naar
Uit„ Itische staten, Finland en Zweden, wtordt
gevoerd.
A to ^eer Renzetti drong er bij de autoriteiten
tjj^'lhelmstrasse op aan, dat deze wapenzen-
ven An spoedigste zouden worden vrijgege-
"°0r»Om via Zweden naar Finland te worden
Wgez°nden -.of anders: haar onmiddellijke
SchifAnding naar Italië, vanwaar ze dan per
daar hun bestemming zullen geëxpedieerd
°fdp
aangezien ze reeds lang geleden besteld
es
hoe er op, volgens den Engelschen zegsman,
Rusland altijd nog blijft beweren, dat er
van oorlog tusschen de Sovjet-Unie
- dland bestaat. Onder deze omstandigheden
zijn. De Italiaansche consui-generaai
bet Italië dus vrij, wapens naar Finland
(l4 ®1-Zenden, als van den éénen neutralen Staat
den anderen. Wat de Duitsehers daarop
j^°ordden, wordt niet bekend gemaakt.
Aiiti ^Ussen schijnen de iucht van deze wapen-
tieu'bgen gekregen te hebben via hun diploma-
be,.j 1 vertegenwoordiger in Zweden, aangezien
<iei ifen dienaangaande in de Zweedsche bla-
waren verschenen, waarin tevens sprake
van vliegmachines, bestemd voor Finland.
Sovjet-legatie te Stockholm heeft, op het
Be^ld worden van dit nieuws, onmiddellijk te
J'i onderzocht, welke houding Duitschland
8ebi°llzichte van dit vervoer over Duitsch grond-
eV"ei 2011 aannemen- Waarop uit Berlijn het
naar Rügen kwam, de lading vast te hou-
haa'r de Duitsche regeering te dien einde
bv(.j besluit gènomen heeft. Er wordt aan dit
0tl]toegevoegd, dat de Rijkskanselier per-
Aftd' v een aantal adviezen van deskundige
'eden heeft ingewonnen, maar dat de
al eenige aagen slepende gehouden is.
illt16 Berl'jn heeft genoemde correspondent
ilQlu®Schen nog vernomen, dat „de Duitsche
Ooh e ten opzichte van den Finschen
Zal er een van de striktste neutraliteit
rc 2Üh. De verhouding, waarin de Duitsche
sta er'hg ten opzichte van de Italiaansche
vP zal voor haar besluit in deze zaak geen
schil maken."
c?
fazg souvereine Staat, zoo wordt te Berlijn
SI Qp' heeft het recht zelf te beslissen, of hij
bes, hiet den doorvoer van oorlogsmateriaal,
tilt. Ad voor een anderen Staat, zal toestaan.
bip6tg61dt reeds voor vredestijd hoeveel te
Ov dab in oorlogstijd!
Ste ?r'Sens zijn de Duitsche bladen in de laat-
^bsphgerL duidelijk onder den indruk van de
j successen gekomen en in politieke krin-
■■boj, Berlijn vreest men, dat de Russische
VerQh enooten" g-Aidelijk héél wat van hun
beri hersteld prestige zijn gaan inboeten. Het
Sta1)n1|: echter, dat Duitschland diplomatieke
n te Moskou zou doen, om als „bemidde
lt! j,. A kunnen optreden „ten einde den oorlog
te ^'Aand zoo spoedig mogelijk uit de wereld
Ager n"' W01'dt te Berlijn met alle beslistheid
W^sproken. In de jongste persconferenties
den buitenlandschen correspondenten te
k-Oafl eroP gewezen, dat Finland reeds de be-
uerin.
"Voo,
ov,
ag van heel de wereld heeft ingeoogst
ër zÜh dapper standhouden tegen zulk een
<6(jAacht". indien Finland nu misschien naar
'tlSir,Sv°0rstehen wilde luisteren, zoo werd ge-
bettgfteerd. door sommige eischen van de Russen
^ibsch steunpunten voor de vloot in de
4'§eh Golf in te willigen, dan zou het aan een
^eiijeeele vernietiging door het Russische leger,
'dlrip Vroeg of laat zeker moet volgen, nog
ontkomen
"°otio 06 duitsehers zélf niet gelooven in de
Br Ssbioeheid" van Finland, erkent overigens
iliVlo „Aid, Berlijnsch correspondent van het
„Hamburger Fremdenblatt", in
a<^ eerst over een „Duitsche inter-
e Werd gesproken. In een tweede hoofd
artikel, gewijd aan deze zaak, verklaart nu Dr.
Halfeld, dat de reden, waarom Duitschland geen
diplomatieke stappen in dezen te Moskou heeft
ondernomen, gelegen is in de afwijzende hou
ding van Moskou: „Rusland wenscht het niet!"
Niettemin heeft Duitschland zelf er het groot
ste belang bij, dat de Russische oorlog in Fin
land zoo spoedig mogelijk een einde zal nemen.
Zelfs in Duitsche bladep wordt nu reeds de
vrees uitgesproken, dat de Russische vijandelijk
heden tenslotte een bedreiging zullen worden
voor de Zweedsche en Finsche leveranties van
ijzererts en andere ertsen. Bovendien verbruikt
Rusland in de laatste weken zulke ontzaglijke
hoeveelheden grondstoffen, om zijn oorlogsver
liezen in Finland goed te maken, dat er voor
eerst voor onmiddellijke levering aan Duitsch
land wel niets zal overschieten. Vandaar dat
zich geleidelijk een gevoel van teleur,stelliftg uit
in Berlijnsche regeeringskringen over de Rus
sische beloften om Duitschland van zekere
grondstoffen, benzine en olie te voorzien die
in afzienbaren tijd wel niet zullen gehouden
worden
„Chauffeur, weet je dat de verwarming
in onzen reiswagen door de vorst dienst-
weigert? Weet je, dat onze voeten ijsklom
pen zijn? Hoor je het ijs rondom kraken?
Hoeveel graden vriest het wel?"
„Twaalf graden, kolonel."
„Hebben de wachten hun bivakmutsen
op?"
„Onze vrouwen hebben niet voor niets
gebreid, kolonel."
„Werkt het gas in onze rollende militai
re vereeniging, opdat wij warme koffie
kunnen klaar maken, majoor?"
„Ook het gas weigert, kolonel. En als t
brandde, zouden we geen water hebben,
omdat de kranen in de barakken bevroren
zijn...."
„Zouden de wegen nog zoo glad zijn? De
Heiligen hebben ons bijgestaan, want 'Sis
onze wagen van vijftien meter was gaan
glijden, zouden we
„Niet meer over praten, m'n vriend, wij
hebben gletschers overwonnen, maar de
dank van onze verlaten soldaten was
groot. Zij hebben in de lage landen, te
midden van de breede ijsvelden, door de
sneeuw en de gletschers al zooveel moeten
ontberen. Wij zijn gekomen, zooals we be
loofd hadden. En we hebben ze Gods woord.
God zelf gebracht. Maar daarnaast brach
ten we levensvreugde en ontspanning. On
ze moeilijke, lange tocht is ontbering en
Wintervoeten waard geweest, "m'n vrien
den!"
Zoo spraken wij tot elkander tijdens den
eersten tocht van de Romiver naar een ver
laten oord. De hoofdaalmoezenier voor Land
en Zeemacht, Mgr. J. Noordman, noodigde ons
uit om met hem en majoor v. d. Oudenhoven
de werkelijke ingebruikneming van den eersten
wagen mee te maken. Wat de reis brengen zou
wisten we niet, maar nu we er op 'terugzien,
concludeeren we, dat zij veel romantische
avonturen heeft opgeleverd.
Toen de wagen, na het bezoek aan den
Aartsbisschop, naar water- en ijsland koers
zette, schudden velen het hoofd. Ze mom
pelden: met zulke gladde wegen in zóó'n
kolos de rimboe in.... dat zijn moedige
menschen! De moedigste was echter de
kolonel, die naar zijn jongens wilde en ons
dus geen anderen weg overliet.
Maar juist die vele, dreigende geVaren droe
gen bij tot zulk een uitstekende stemming. On
ze hoofdaalmoezenier is hartelijk, joviaal, op
en top democrsftisch, in den besten zin van 't
woord, een priester, die benijdenswaardigen in
vloed op onze gemobiliseerden heeft. Zijn ad
judant en rechterhand is vlot en geestig, ont
ziet zich niet om borden te wasschen, voor
ober te spelen of voor film-operateur. Maar
De hoofdaalmoezenier van Leger
en VlootKolonel Mgr. J. Noord
man, stelde ons in staat van den
Romivertoeht een exclusieve repor
tage te maken. Wel duidelijk is ge
bleken, van hoeveel beteekenis de
vinding van de rollende militaire
vereeniging is. Overal waar de wa
gen verscheen was hij een openba
ring.
<w«
'•"V
Zoo zien de Romiver wag ens er van buiten uit
ook zijn eerste conferentie gaf den jongens
heerlijke gedachten mee, hij trof ze in de ziel,
die juist in de verlaten oorden nu en dan gees
telijke opbeuring noodig heeft.
Deze beide priesters hebben thans echter 't
werk aan anderen overgelaten: aan de dis-
tricts-aalmoezeniers en aan den korporaal
chauffeur-wagenchef-koster Eduard, een ron
den, stevigen Brabander, die weet wat hij wil
en die zich onder geen omstandigheid van zijn
stukken laat brengen Zijn collega is vandaag
met den tweeden wagen naar zuiderstreken
vertrokken.
De tocht wordt eenige malen onderbro
ken om den Commandant van 't Veldleger
en eenige bijzondere relaties gelegenheid te
geven den wagen te bewonderen. De Com
mandant en zijn naaste medewerkers zijn
zóó enthousiast, dat zij ook het gevaar
van gladde wegen trotseerende 'n proef-
rondje maken. En onze kolonel glorieert!
Langzaam veroveren de tien wielen van on
zen wagen de beijzelde binnenwegen. Bij een
groote nieuw^e brug staat onze gids, de districts
aalmoezenier majoor J. Schoonebeek. En mét
hem worden de eerste manschappen in de rol
lende militaire vereeniging welkom geheeten.
We gaan dieper het land in. De chauffeui
stopt voor een eenigszins gammele ophaalbrug
en de wachter kijkt niet bepaald vriendelijk.
Wij uit den wagen, zoogenaamd omdat hij dan
lichter wordt. De chauffeur meent, dat het we!
gaan zal, maar de brugwachter wil er eerst den
burgemeester bij halen. Als de man zich daar
toe omdraait, kraakt er iets heel bescheiden en
het rollend gevaarte verwaardigt zich zelfs niet
om zoo'n gammele brug te vernielen.
Op onze plaats van bestemming worden we
begroet door de militaire autoriteiten en precies
om 4 uur opent Mgr. Noordman de eerste
oefening met den groet: Geloofd zij Jezus
Christus. Het is een weldaad van O. L. H.,
aldus de hoofdaalmoezenier, dat Hij u dezen
wagen door middel van mijn assistenten heeft
willen schenken. Het hooghouden van den gods
dienstzin in het leger is van zeer groote waarde
en daarom willen we jullie vandaag en morgen
ochtend de kracht en den steun geven om je
plicht te volbrengen.
Aalmoezenier v. d. Oudenhoven houdt ver
volgens een conferentie, waarna er biechtgele
genheid is.
De avond staat in het teeken van amusement.
De „zaal" is uitverkocht en de stemming is
voortreffelijk. Geen v«onder, er wordt een serie
komische films gedraaid, koek en koffie schij
nen schier onuitputtelijk en de sigaren staan
voor hetgrijpen. Er is slechts één onwelkome
gast, n.l. de vorst, die overal doordringt en
vooral een offensief tegen de voeten inzet.
Als er weer een film gedraaid is, komen de
soldatenliederen natuurlijk aan de orde. Marie,
die 't zonnetje van 't leven is, die een hart van
prikkeldraad heeft of wier verloofde zoo dol is
op kuch, rats en boonen. En verder heeft de
helden-tenor, soldato Bernardo, groot succes
met zijn meer klassieke liederen. Moeten wij u
nog zeggen, dat de „geintjes" niet van de luent
waren, wanneer u weet, dat de meeste mannen
rasechte Mokumers zijn?
Den volgenden morgen vroeg appèl. De
hoofdaalmoezenier draagt in den wagen de H.
Mis op en houdt een kort preekje. Zoo goed
als allen naderen ter H. Tafel. De manschap
pen zullen zich dezen morgen nog lang heu
gen. Wat was het anders in den wagen
juist tegen zonsopgang ontzettend koud! De
verwarming bevroren en de temperatuur zóó
frisch, dat 't water in de ampullen tijdens de
H. Mis bevroor.
De uitreiking der H. Teerspijze, in deze
rijdende kapel, was wel het hoogtepunt
van het bezoek. Op de eenvoudige commu
niebank knielden de mannen neer en daar-
In den Romiver-wagen. Korte toespraak tijdens de H. Mis door
kolonel-hoofdaalmoezenier J. Noordman
na is het stil in die kleine ruimte tusschen
de dik-bevroren ruiten. In deze omge
bouwde auto-car was een wonder gebeurd,
het wonder van de eeuwige consecratie
Mgr. Noordman besluit het ontbijt niet in
eigen intieme omgeving te gebruiken, maar in
de geïmproviseerde cantine. Het menu van
het feestontbijt luidt: wittebrood, roomboter,
.verschillende vleeschsoorten, krentenbrood en
echte koffie. En er waren soldaten, die tot de
lunch dooraten!
Om half elf nemen we afscheid. Ieder
onzer is er zeker van, dat dit nieuwe werk
rijke vruchten zal dragen. De mannen
vertelden en vroegen en voelden zich blij.
„We wachten maar," zei er een, „en er is
hier niets. Met Kerstmis kregen we gewonen
stamppot inplaats van kalkoenen en een-
COCKTAIL UNITED CIGARETTE FACTORIES INC.
Als het waar is, dat de Russen zóó overtuigd
waren van het slagen van hun inval in Fin
land, dat ze reeds voor 21 December, den ver
jaardag van Stalin, overwinningsfeesten had
den georganiseerd, dan zijn ze wel zeer bedro
gen uitgekomen. Juist deze week kregen zij
hun derde groote nederlaag in één maand tijd
te incasseeren; er werd in de z.g. wespentaille
een geheele Russische divisie, bestaande uit
18.000 man, in de pan gehakt. Men vraagt zich
af, hoe het mogelijk is, dat de Finnen tegen-
oyer een zoo groote overmacht zulke éclatante
successen behalen. Het antwoord is eenvoudig:
aan het Roode leger ontbreekt vrijwel alles,
noch de officieren, noch de soldaten, blijken
voor hun taak berekend. Een Russisch militair
blad wijt de jongste nederlaag aan het feit, dat
de Sovjet-troepen, vooral de officieren, zoo
slecht kunnen kruipen en sluipen. We dachten
dat de thans nog levende officieren juist in het
kruipen, voor Stalin dan, uitmunten!
De Roode dictator is nu druk bezig zondenbok-
ken te zoeken. Reeds is de Volkscommissaris
voor de Sovjetvliegtuigindustrie van zijn functie
ontheven en er zullen er nog wel meer volgen.
Ook onder de politieke commissarissen, die het
Russische leger vergezellen, zal wel een flinke
opruiming worden gehouden. De wereld kent
dit afschuwelijke spel van Stalin.
Intusschen is misschien hetgeen zich rondom
den Finschen oorlog in de kanselarijen der
groote mogendheden afspeelt nog belangrijker
dan de strijd zelf.
Hoe zullen de Geallieerden de Finnen te hulp
komen, alleen met materiaal, of ook met troe
pen? En hoe zullen de Duitsehers hierop rea-
geeren? Dat Frankrijk en Engeland Finland
doeltreffend zullen helpen, staat thans wel
vast. Chamberlain heeft het in zijn jongste rede
in Mansion House nog eens gezegd: de resolutie
van den Volkenbond zal met beperkt blijven
tot een leege formaliteit. De militaire mede
werker van de Temps liet Dinsdag in een ar
tikel doorschemeren, in welke richting de plan
nen der Geallieerden wel eens zouden kunnen
gaan. Zooals men weet is het vooral de Fran-
sche regeering geweest, die van den beginne
al op interventie heeft aangedrongen. Na lang
aarzelen heeft de meêr voorzichtige Chamberlain
zich tot het Fransche standpunt laten over
halen. Neem de kans waar, zeggen de Fran-
schen, vooral nu het Russische leger veel
zwakker blijkt dan we gedacht hebben; een ne
derlaag van Stalin beteekent immers ook een
■slag aan Hitier.
Er zijn aan een gewapende actie groote risico's
verbonden, maar waarom zouden wij deze niet
nemen? aldus redeneeren de Franschen. En
hoever ze misschien wel zouden willen gaan,
blijkt uit het artikel in het officieuze blad de
Temps. In de eerste plaats zou een Engelsch-
Fransch eskader kunnen gaan kruisen op de
kust van de Noordelijke IJszee om Moermansk
te bloltkeeren eh daardoor zoowel te voorkomen
dat de Duitsehers deze haven als basis gebrui
ken als dat de Russen over Moermansk hun
troepen in Lapland versterken. Verder zou een
landing van Fransche en Britsche strijdkrach
ten bij Petsamo een aanzienlijke verlichting
voor de Finnen beteekenen. Hun aantal be
hoeft niet eens groot te zijn, als ze maar vol
ledig uitgerust zijn. Ten slotte zou men Rusland
nog op een andere gevoelige plek kunnen tref
fen, namelijk in de Zwarte Zee, waar de vloten
der Geallieerden kunnen opereeren tegen de
Russische petroleumbekkens. Zij zouden ook
alle petroleumzendingen naar Duitschland via
de Donaumondingen en Constanza kunnen te
genhouden. Het zijn stoutmoedige plannen en
het lijkt ons lang niet zeker, dat ze ook ver
wezenlijkt zullen worden, maai de groote troe
penmacht, welke onder leiding van den Fran
schen generaal Weygand in Klein Azië is ge
concentreerd, bewijst toch wel, dat de Geal
lieerden op alle gebeurlijkheden zijn voorbereid.
Hoe zal Berlijn reageeren op een eventueele
actie der geallieerden in Finland? Natuurlijs
volgt Duitschland met een steeds grooter wor
dende bezorgdheid het avontuur, waarin zijn
bondgenoot zien gewaagd heeft. De tallooze ge
breken van het Roode leger, welke in Finlanc
duidelijk aan het licht zijn getreden, zullen voor
de Duitsehers wel een even groote verrassing
zijn geweest als voor de Engelschen en Fran
schen. Alleen is deze verrassing voor de Duit
sehers al heel onaangenaam, omdat ze er juist
op gerekend hadden, dat angst voor het mach
tige Roode leger de geallieerden in toom zou
houden. Maar een ongeluk komt nooit alleen:
Berlijn had verwacht, dat het groote hoeveel
heden grondstoffen uit Rusland zou kunnen krij
gen, vooral petroleum, waaraan het zoo n groote
behoefte heeft. Tot nu toe zijn de leveranties
echter buitengewoon tegengevallen. Het Roode
leger verbruikt thans zelf in Finland enorme
hoeveelheden en bovendien levert het transport
naar Duitschland groote moeilijkheden op. Reeds
nu blijkt, dat het mobiliseeren van de Russische
economische krachten ten gunste van Duitsch
land minstens twee jaar zal eischen. Duitscne
technici zouden in het aan grondstoffen zoo
rijke Rusland een dankbaar arbeidsveld vinden,
doch het Derde Rijk heeft zelf zijn technici
hard noodig. Ruim 'n week galeden gingen er
geruchten, dat Stalin om 200.000 Duitsche tech
nici had gevraagd; een paar dagen geleden zijn
er twintig naar Moskou vertrokken.
Ofschoon het officieele Duitschland in het
Finsche conflict nog steeds een onzijdige hou
ding schijnt In te nemen, wordt de taal in de
Duitsche pers tegen de Scandinavische landen
met den dag dreigender. Waarschijnlijk is Ber
lijn bang, dat Groot-Brittannië, als het de Fin
nen daadwerkelijk te hulp komt, meteen van de
gelegenheid gebruik zal maken om den Duitschen
invoer van Zweedsche ertsen over de Noorsche
ijsvrije haven Narvik af te snijden. Een derge
lijke actie zou Duitschland onmogelijk kunnen
tolereeren, daar het veertig procent van zijr
ijzerverbruik uit Zweedsche mijnen betrekt.
Duitschland zou dan vrijwel zeker trachten met
wapengeweld zich van het Zweedsche erts mees
ter te maken.
Hoe ongaarne het Duitsche volk dit optreden
wellicht ook ziet, de Wilhelmstrasse schijnt voor
dë pressie van Moskou bezweken te zijn en
steunt thans de Russische actie in Finland in
direct door geen Italiaansche wapenleveranties
door te laten. Natuurlijk zijn de Italianen, die
hun sympathie voor het Finsche volk geen
oogenblik onder stoelen of banken gestoken
hebben en geen gelegenheid laten voorbijgaan
om hun afkeer jegens Moskou blijk te
geven, over deze handelwijze van hun bond
genoot hevig ontstemd. Signor Renzetti, de
Italiaansche consul-generaal te Berlijn, zou
dezer dagen reeds in de Wilhelmstrasse om op
heldering hebben verzocht. De Italianen warer.
anders van plan op groote schaal hulp te ver-
leenen; volgens de Engelsehe bladen nebben de
Duitsehers niet minder dan 45 wagons met
Italiaansche wapens en munitie in beslag geno
men. Voorwaar geen kleinigheid, maar dat nu
juist de asgenoot dit doen moest. Het kan ver-
keeren; wiens lijfspreuk was dit ook weer, van
Breero of Mussolini?
geeft ruwe huid
verzacht - geneest
den, zooals in de bioscoop een opname, na
tuurlijk uit een depot-plaats, te zien gaf.
Dagen lang zagen we uit naar een O. en O.-
amusementsavond. De artisten zijn niet
gekomen. In de steden is het goed, maar
hier
„Wij hebben toch woord gehouden," on
derbrak een der aalmoezeniers.
De mannen knikten en hieven een
hoeraatje aan. En ze bleven den wagen
nog lang nakijken, met een beetje wee
moed en heimwee.
„Weet je nu, dat de soldaten in de linies het
hard en saai hebben?"
„We hebben het met eigen oogen gezien, ko
lonel. We zijn er u heel dankbaar voor."
.Schrijf dan, hoe gelukkig ik ben met mijn
twee Romiver-wagens. En wijs er op, dat het
materieele onthaal door aller steun moet ge
schieden."
„We hébben het geschreven, kolonel!"
BERLIJN, II Jan. 1DNB). Het Duitsche-goü-
vernement-generaal voor de bezette gebieden in
Polen heeft eenigep tijd geleden den arbeids
plicht verordend voor het Poolsche en een
arbeidsdwang voor het Joodsche bevolkingsdeel.
De arbeidsdwang voor de Joden is bepaald op
twee jaar. Gedurende dezen tijd blijft hij in
zijn woonplaats en bij zijn familie. Hij wordt
ook door deze verzorgd. De door de Duitsche
autoriteiten voorgeschreven werkzaamheden
worden ter plaatse of in de buurt uitgevoerd.
Te Krakau leggen Joodsche werklieden thans
een nieuwe bestrating op het groote markt
plein. Overal wordt sneeuw van de wegen ver
wijderd. In het gouvernement-generaal zijn
geen joodsche werkkampen. Men heeft volgens
het DN"B met het oog op het groote gevaar
voor epidemie en uit financieele overwegingen
afgezien van dergelijke kampen.
BUENOS AIRES, 11 Januari (DH.B.) Het
Argentijnsche blad „Pampero" deelt mede, dat
uit „betrouwbare eigen berichten" is komen
vast te staan, dat de Engelsehe kruiser ..Exe
ter", die aan het zeegevecht in het Zuidelijke
deel van den Atlantischen Oceaan tegen 't Duit
sche pantserschip „Admiral Graf von Spee"
heeft deelgenomen en gedwongen was het ge
vecht te staken, op tachtig mijl van Bahia
Blanca gezonken zou zijn. Het schip bevond
zich op weg naar de Malvinas eilanden. De ge
wonden, dooden en overgebleven leden der be
manning zouden zijn overgenomen door den
Franschen kruiser „Dunkerque" en naar de
Fa!' land eilanden gebracht zijn.
Deze berichten, zoo vervolgt het blad. komen
ook overeen met de mededeelingen van artsen
en verplegers die ter hulpverleening naar de
Falkland-eilanden gezonden waren, maar de
aanwezigheid van de „Exeter" niet hadden kun
nen vaststellen';
Z.K.H. Prins Bernhard heeft heden namens
H.M. de Koningin, vergezeld door zijn waar-
nemenden adjudant luitenant-kolonel H. J.
Phaff, eenige legeronderdeelen in het Westland
geïnspecteerd.
Bjj het sloopen van onbewoonbaar verklaarde
woningen te Leiden in verband met het sanee-
rmgsplan van deze gemeente, is plotseling een
muur ingestort waardoor twee werklieden wer
den gedood. Hun weduwen stelden een actie te
gen de gemeente Leiden in voor levensonder
houd. De gemeente Leider; riep de aannemers-
maatschappij, die het sloopwerk verrichtte, in
vrijwaring. De Haagsche Rechtbank deed heden
Uitspraak en verklaarde eischeressen in haai
vorderingen niet-ontvankeHjk en ontzegde, wat
de vrijwaring betreft, de ingestelde vordering.