Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | 17 januari 1940 | pagina 4

Laatste Nieuws

c

Zoekt gij betrouwbaar
Personeel? 1

Plaats dan een „Omroeper'
voor 90.0C0 gezinnen

Het jubileum van
baron Röell

Het vergaan van
Je „Spaarndam"

BROEIING IN KATOEN
VEROORZAAKTE BRAND

LONDEN ERKENT: DRIE
DUIKBOOTEN VERMIST

GEEN BRITSCH-N00RSCHF-
ONDERHANDELINGEN

TANKSCHIP IN VLAMMEN

WOENSDAG 17 JANUARI 1940

Grootsche huldigingdie met vele
geschenken gepaard ging

Hulde van corporaties

FAILLISSEMENTEN

DE VOORSTELLINGEN VAN
„AMBROSE APPLEJOHN"

Voor de militairen

VROUWELIJKE JEUGDBEW.
VOOR KATH. ACTIE

„Cirkels"

Moore's School

Gevonden dieren en voorwerpen

HEEMSTEDE

BLOEMEND AAL

(Onderstaande reeds geplaatst ire
een deel onzer vorige oplage

Behandeling voor den Raad
voor de Scheepvaart

Nadere bijzonderheden over de
vuurzee te Soerabaja

(Gedeeltelijk gecorrigeerd)

Het schip in tweeën gebroken en
aan Engelands Zuidwestkust
gezonken

Engelsch koopvaarder
onklaar geraakt

Een geheimzinnige brand

IJs kruit van het
IJsselmeer

IJmuider treilers niet
uitgevaren

SiiiiiwiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiimiMiiiniiiiiiiiiHttiniiiiiHiiiiiiiiiviiiiiiiiiimtiiiiiiitiuiiuuiiiiiiiiHiuiUB

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

99 I

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuuiuiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiMfiHiiiiiiira

STAD

De huldigingen van mr. dr. A. baron
Röell, die gisteren zijn 25-jarig ambtsjubi
leum als commissaris der Koningin in
Noord-Holland vierde, volgden elkander in
de Statenzaal te Haarlem op. Nadat des
morgens de leden van Provinciale Staten
en het griffie-personeel hun eerbied en
dank betuigd hadden, kwamen des middags
om half drie de burgemeesters, oud-burge
meesters en afgevaardigden der waterschap
pen in de provincie bijeen.

De burgemeester van Haarlem, dr. J. E. ba
ron de Vos van Steenwijk, leidde de verschillen
de sprekers in en bracht een groet en geluk-
wensch over van den burgemeester der hoofd
stad, cV. de Vlugt, die wegens een lichte on
gesteldheid verhinderd was aanwezig te zijn.

Namens de burgemeesters sprak nu jhr. van
Nispen tot Sevenaer uit Laren. Wij huldigen
u niet alleen als commissaris der koningin, al
dus spr., maar tevens als magistraat van groot
formaat, een stoere werkkracht, als represen
tatief figuur niet te overtreffen.

Spr. toonde door vele voorbeelden aan, nöe
het persoonlijk initiatief van dsn jubilaris
vruchtbaar was voor Noord-Heiland. Hij prees
diens belangstelling voor dg kunst, een cultu
reel belang van de eerste ordehij herinnerde
aan de bescherming tijdens den watersnood van
1916, aan de oprichting van het Hoogheemraad
schap N.-H. Noorderkwartier, aan het Noord-
Kollandsch Landschap en het Gooische Natuur
reservaat.

Gij waart steeds voor ons een hoog en waar
dig superieur, ging spr. voort, een man, die op
debres stend voor de belangen van de waar
digheid van ons ambt.

Wetende, dat cok mevrouw Röell de kunst
een zeer warm hart toedraagt, bood spr. een
prachtig, groot schilderij van Gabriels aan,
voorstellende een landschap aan de Locsdrecht-
sche plassen.

Namens de oud-burgemeesters herinnerde
de heer J. van Reenen aan de heerlijke samen
werking in vroeger jaren. Er vormde zich een
hulde-comité, bestaande uit de heeren J. van
Reenen (vroeger burgemeester van Bergen), H.
de Bordes (Bussum), mr. H. Th. s' Jacob (Bus-
sum), R. G. Rijkens (Velsen) en jhr. mr. J. Th.
M. Smits van Oyen (Bennebroek). Vijftig oud
burgemeesters brachten het huldeblijk bijeen,
het schilderij „Vianen", vervaardigd door den
Larenschen schilder Anth. P. Schotel.

Tenslotte vertolkte de heer J. Commandeur,
burgemeester van Wognum, de dankbare gevoe
lens van de Vereeniging van Noordhollandsche
Waterschappen. Hij bood een groot Perzisch
bloemenkleed aan.

In zijn dankwoord wees baron Röell er
op, dat er van de 125 burgemeesters die er
bij rijn komst waren, nog maar 7 over zijn.
Gelukkig leven velen nog jn goede gezond
heid, getuige ook hun aanwezigheid. Spr.
dankte voor de geschenken en vervolgde:
Ik heb met „mijn" burgemeesters altijd goed
OP kunnen schieten, er is nooit een wan
klank geweest. Dat Noordhoüand welvarend
is komt mede door de wijze waarop de bur
gemeesters hun taak uitoefenen. Ga zoo
door! Ik ken de moeilijkheden der water
schappen in tijden als we nu beleven, be
sloot spr., houd stand en overwin ze!

Dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk en se
cretaris Jansonius uit Haarlemmermeer boden
daarna bloemen aan namens de Ver. van Bur
gemeesters en secretarissen in Noordholland.

In de koffiekamers bleef het gezelschap nog
eenigen tijd bijeen.

Om half vier begon de hulde van corporaties
en vereenigir.gen. Tevoren had men zijn komst
moeten berichten, zoodat de duur van dit on
derdeel van het program te bezien was.

Wij noemen: bestuursleden van het Gooisch
Natuurreservaat, der Hollandsche Maatschappij
van Wetenschappen. N.H. Bond Provinciaal Per
soneel. Sociëteit „Trou moet Blcyken", groep 5
der AR.K A. Arti et Amicitia. Alg. Ver. voot
Bloembollencultuur, afd. N. N. Ned. Bond van
Gemeenteambtenaren. Ned. Herv. Gemeente
Amsterdam, R. K. Studentenvereeniging te Am
sterdam. Ned. Bond Personeel in Overheids
dienst, Bureaux der Kamer van Koophandel
Amsterdam en Haarlem. Artis, Scheidsgerecht
voor provinciale ambtenaren, Roode Kruis. Kon
Oudheidkundig Genootschap, Verzekeringska
mer. Bond Ned. Architecten. Witte Kruis. Kon
Academie van Wetenschappen, Vrouwelijke
Studentenvereeniging Amsterdam, Ver. van Bur
gemeesters en Secretarissen N. H„ Ver van
Ned. Gemeenten N.H., Genootschap „Kunst zij
ons doel". Haarlemsche Bachvereeniging. Kerke-
raad en Diaconie Ned. Herv. Gemeente te Haar
lem, Haarlemsche Orkest Ver.. Deputatie Pol
der 's Graveland. Diamantbeurs Amsterdam,
N. H. Ver. tot bestrijding der t.b.c., Concert
gebouworkest. Verder jhr. Reigersman, oud
hoofddir. van den Provincialen Waterstaat.

Biina al deze vereenigingen zonden een bloe
menhulde.

Des avonds vond ten huize van den com
missaris een diner plaats, waaraan de commis
sarissen der verschillende provincies met hun
dames aanzaten.

Faillissementen uitgesproken op Dinsdag 16
Januari 1940:

De Naamlooze Vennootschap N. V. Velser
Bcuwmaterialenhanc'el, gevestigd te Veisen en
kantoorhoudende te Beverwijk, Alkmaarsche-
straatweg 19.

Curator mr. J. Deenik, te Haarlem.

Rechter-commissaris in bovengenoemd fail
lissement mr E. J. W. Top te Haarlem.

Wegens gebrek aan actief werden opgehesen
de faillissementen van:

P. J. Christiaanse, ocurantenbezorger wonen
de te Haarlem.

Curator mr. H. J. Pot te Haarlem.

G. J. S. van Wijk, grossier in carbolineum en
teerproducten, vroeger wonende te Duivendrecht,
thans te Heemstede.

Dcor het verbindend worden der uitdeelings-

lifst zijn geëindigd de faillissementen van-

A. Venema, timmerman, wonende te West-

zaan.

Curatrice mevr. E. A. J. Scheltema—Conradi
te Haarlem.

De nalatenschap van J. C. H. H. M. Kleyntjes,
gewoond hebbende te Haarlem.

Curator mr. Silvain Groen te Haarlem.

W. H. J. Rabbe, ijzerhandelaar, wonende te
Haarlem, Kruisweg 60.

Curator mr. T. A. M. A. van Loben Seis te
Haarlem.

Op 16 Januari 1940 is aan de N.V. Bloem-
bollenkweekerij en -handel De Koster, gevestigd
en kantoorhoudende te Bennebroek, Duinlaan
12, definitief surséance van betaling verleend
voor den tijd van l'/2 jaar, ingaande 21 No
vember 1939.

Bewindvoerder mr. T. A. M. A. van Löben
Seis te Haarlem.

Gisteravond heeft Het Leidsche Studenten
Toovieel voor de tweede maai voor militairen
in den Stadsschouwburg „Het Avontuur van
Ambrose Applejohn" gespeeld. De zaal was
stampvol en het succes zeer groot.

Na afloop der voorstelling heeft de heer J.
B. Schuil de spelenden namens het Comité van
„O O" op het tooneel bedankt en aan den
hoofdpersoon, den heer van Holk, als hulde
aan Het Leidsche Studenten Tooneel een
krans aangeboden.

Heden, Woensdag, 17 Januari, 's avonds om
haif 8, bijeenkomst van de leidsters van de
middengroepen, om 'n werkprogramma op te
stellen.

Om half 9 maandelijksche leidstersvergade
ring in 't Clubhuis, Leeghwaterstraat 4, Haar
lem. Alle Haarlemsche leidsters worden ver
zocht aanwezig te zijn!

Op Maandag 22 Januari a.s. begint er een
practische leidsterscursus. Zooals bekend be
staat deze cursus uit 8 avonden. Gegeven
wordt oa.:

„Iets over de Jeugdleiding in t algemeen."

Handenarbeid.

Tooneel - zang - spelleiding.

„Hoe geef ik een jongste groep."

„Hoe geef ik een oudste groep."

Voor eventueele leidsters-candidaten een
goede gelegenheid zich van de practijk van de
Jeugdbeweging op de hoogte te stellen.

Opgaven ten spoedigste te richten aan:
Cirkeldepartement, Koningslaan 30, Amster-
dam-Z.

Voor de laatst gehouden examens Stenografie
en Machineschrijven slaagden 18 der aangemelde
candidaten van Moore's School of Commerce,
Frans Halsstraat 1, te Haarlem, en wel voor

Machineschrijven

De dames R. Buma, J. F. Teunissen, R. Helle-
mons, T. Kalis, J. J. Groenevelt, A. Krul, E.
Wicherlink en I. A. Schumacher, Ook de heëren
H. Adding, J. N. Eggerding, Th. Gillissen, R.
van Es.

Steno-Typiste Nederlandsch 130 lettergrepen:

De dames A. C. Bullinga, J. van Ommen, C. L.
Baggerman en A. Wiggers.

Steno Nederlandsch 130 lettergrepen:

De heer Kramer.

Steno Duitsch 100 lettergrepen:

Mej. J. M. Schuilenburg.

Intusschen zijn ook 'de eerste resultaten der
cfficieele praktijkexamens binnengekomen, en
dusver slaagden voor

Boekhouden: de heeren G. van Hees (Mere.),
H. Gloerich (Ver. v. Leeraren) en W. Teunissen
'Ver. v. Leer. Boekh.).

Engelsch: de heeren G. v. Hees (Merc, en
Liteh) en E. v. d. Eist (Ver. v. Leeraren).

Duitsch; Mej. de Vries (Liteh).

Fransch: Mej. van Monsjou (Mere.).

Inlichtingen aan 't Bureau v. Politie, Smede-
straat, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur.
armband, v. Emmerik, Hessensstraat 106; kin-
derbril, v. Lambeck, Padangstraat 40; bril, v.
Putten, Assendelverstraat 42; étui inh. vulpen
en -potlood, v. Dijk, Ursulastraat 13; witte hond,
Durenberg, Wagenweg 224; een paar kinder
schoentjes, Fouw, Godfr. v. Bouillonstr. 21rood;
heerenarmbandhorloge, Bijster, Jan Steenstr.38;
damesarmbandhorloge, Warmendam, v. Oosten
de Bruynstraat 75; harmonica, Lansfermyr, Pe-
pijnstraat 339; meisjesjasje, Bureau v. Politie,
Smedestraat; alpincmuts, Spijker, Steenbokstr.
2; ijsmuts, v. Schie, Schalkwijkerweg 105; por-
temonnaie m. inh., Krug, Planetenlaan 122;
idem, v. d. Meer, Pieter Kiesstraat 31zwart;
idem, Proost, Ripperdastraat 24; idem. Hoorn,
Zuiderhoutlaan 20; damesportemonnaie m. inh.,
Rienstra, Pres. Steynstraat 64; idem, v. d.
Hulst, Bleekenbergplein 15; sleutel, Spijker,
Steenbokstraat 2; hooivork, Bureau van Politie,
Smedestraat; kolenzakken, v. Wijk, Amsterdam
straat hofje 3aa.

Jan P. Strijbos voor de militairen Op uit-
noodiging van de commissie O. en O. hield de
bekende natuuronderzoeker Jan P. Strijbos voor
de in Heemstede gelegerde militairen een voor
dracht over zijr zoo bewogen maar interessan
ten onderzoekingstocht naar Spitsbergen.

Onder het zeer aandachtige gehoor waren
mede aanwezig de Veldprediker majoor Bere-
kamp, vele officieren, onderofficieren en man
schappen, 'oenevens het meerendeel van het co
mité O. en O.

De heer N. Vos, voorzitter van het comité,
heette de aanwezigen welkom en dankte den
heer Strijbos voor zijn bereidwilligheid ons
eenige uren te doen genieten van ziin bevindin
gen in het hooge Noorden, daarbij »eruïnerend

aan de moeilijkheden, die de hèer Strijbos
daar heeft ondervonden. In een duidelijke en
leerzame voordracht gaf de heer Striibos, die
bij zijn optreden met applaus werd ontvangen,
een beeld van zijn bekend „uitstapje" naar het
hooge Noorden, dat hij met Jaap Mees heeft
gemaakt.

Gevonden dieren en voorwerpen Terug te
bekomen bij: v. Asdonk, Raadhuisstraat 62:
broche; Bureau van Politie: ceintuur; Hofman,
Binnenweg 132, handschoenen; P. v. d. Velde,
Borneostraat 13, wanten; Kikkert, Wagnerkade
71, glacé handschoenen; Assendelft, Javalaan
24, groene kap; M. de Bruin, Heemsteedsche-
dreef 101, damesarmbandhorloge; Mariaschool,
Molenwerfslaan, zwarte hond; Wagemans, Prin
senlaan 5, handwarmer; Bureau van Politie,
wollen kap; v. d. Mark, Turfmarkt 28 te Haar
lem, cocoslooper; Assendelft, Jayalaan 24, oor
knop; T. Piebers, Kerklaan 44, rijwieibelasting-
merk: v. Deventer. Zandvoortsclielaan 117, sleu
tel van een kunstschaats; Wesseling. Eiken
laan 45. vulpen: Sloof. Zandvoortschelaan 96.
veldmuts

Burgerlijke Stand Geboren: d. van A. Oort
huisBakkum; z. van L. A. WeijersHartwig;
d. van O. M. DeegenaarSmink; d. van M
Kramer—Bruggekamp.

OndertrouwdE. A. M. Weber en J- E. van
Tinteren.

Getrouwd: M. C. van Vessem en A. vanEilder-
beek; J. N. Stassen en A. G. M. Koekkoek; C.
Diependaal en E- M. K!oos.

Overleden: D. J. Spaling, 82 jaar; M, G.
de Dilde. wed. Dolstra, 73 jaar; G. Groer.eveld,
63 jaar, echtg. van J. N. Huijg.

Het duurtetoeslagvoorstel. De commissie
van Sociale Zaken schrijft aan B. en W.:

Het voorstel van den heer Schulz om aan de
in de werkverschaffing geplaatste arbeiders een
-murtetoeslag toe te kennen van 5 pet., hetwelk
U om advies in handen stelde van de Commissie
voor Sociale Zaken, heeft een onderwerp van
bespreking uitgemaakt in de op 5 dezer gehou
den vergadering dier Commissie.

Algemeen kan men het er over eens zijn, dat
een zekere tegemoetkoming in den vorm van
duurtetoeslag noodzakelijk was. Evenwel heeft
men gevoeld, dat in vele gevallen de bestaande
marge van 10 pet. tusschen het loon in het
vrije bedrijf en het werkverschaffingsloon bij
de toekenning van een toeslag van 5 pet en re
kening houdende met de waarde van de ver
strekte kolenbons en het voordeel van goedkoo-
pc boter, etc. geheel of bijna geheel verloren
zou gaan. Een duidelijk beeld van de gevolgen
ten opzichte van deze marge zal de commissie
eerst kunnen krijgen, nadat haar de daarvoor
noodige gegevens zullen zijn verstrekt. Deze
worden inmiddels verzameld.

In afwachting daarvan meent de Commissie
vooralsnog haar advies over de toekenning van
een in percenten uiteedrukten duurtetoeslag te
moeten opschorten. Zij begrijpt echter, dat de
werkloozen niet op de bestudeering van dit
vraagstuk kunnen wachten, waarom zij U in
overweging geeft, te bevorderen, dat aan de
werkloozen over de maanden Januari en Fe
bruari een, duurtetoeslag wordt verleend van
f 0.50 per week.

Naar aanleiding van dit voorstel van de Com
missie van Sociale Zaken deelen B. en W-
mede, dat, ofschoon de meerderheid van het
College van oordeel is, dat door toekenning van
den voorgestelden duurtetoeslag de loonen der
tewerkgestelden die der arbeiders werkzaam in
het vrije bedrijf bedenkelijk naderen, die meer
derheid nochtans meent zich bij dit voorstel
te moeten neerleggen.

Evacuatiekosten. Bij raadsbesluit van 19
•October j.l. is ten laste der begrooting dienst
1939 een bedrag groot f 5.000.gevoteerd
voor evacuatiekosten.

Hiermede is echter niet kunnen worden vol
staan.

Hoofdzakelijk toch voor dekens was nog be-
noodigd een bedrag groot f 6.600.In totaal
derhalve f 11.600— (zie 10e suppl. begrooting
1939).

Thans is nog noodig gebleken over te gaan
iof aanschaffing van extra stroozakken, extra
dekens en brandstoffen, waarvan de kosten vol
gens opgaaf van den leider van den Distributie-
dienst bedragen totaal f 12.400.

Een crediet hiervoor wordt aangevraagd.

Steun aan beeldende kunstenaars. Het bij

de rondvraag der vorige raadsvergadering door
den heer Mr. Enschedé gedaan voorstel om
f 1.000.beschikbaar te stellen voor het geven
van opdrachten aan beeldende kunstenaars is
in onze vergadering besproken.

Het denkbeeld is bij B. en W. opgekomen om
eenige dier kunstenaars uit te noodigen tot het
ontwerpen van een eenvoulig monument op
te richten op een nader te bepalen plaats
ter nagedachtenis aan de in den thans heer-
schenden oorlog bij rampen omgekomen ingeze
tenen dezer gemeene.

De ontwerpen zouden dan aan de beoordee
ling van een daartoe door B. en W. uit te noo
digen commissie van deskundigen kunnen wor
den onderworpen.

Voor de uitvoering van dit plan zouden B. en
W. een nader te bepalen bedrag beschikbaar
willen stellen.

Indien de Raad zich hiermede kan vereeni
gen, verzoeken B. en W. hun thans voor het
maken van ontwerpen een crediet te verleenen.

Cursussen Vrijwillige Brandweer. B. en W.

schrijven aan den Raad:

Door den Instructeur der Vrijwillige Brand
weer is een plan ontworpen voor het houden van
een viertal cursussen voor de:

I Vrijwillige Brandweer Bloemendaal;

n. Luchtbeschermingsdienst (afd. Brand
weer)

III. Afd. Bloemendaal van de Ned. Vereeni
ging voor Luchtbescherming.

De aan die cursussen verbonden kosten be
dragen f 413.20.

B. en W. stellen voor een crediet tot dit be
drag te verleenen.

Gymnasiaal en Middelbaar Onderwijs. B.

en W. stellen voor te besluiten den burgemees
ter te machtigen met de gemeente Haarlem
de overeenkomst aan te gaan betreffende de
toelating van leerlingen uit deze gemeente op
het Gymnasium en de scholen voor middelbaar
onderwijs te Haarlem. (Voor een H.B.S.-leerling
betaalt dé gemeente f 450.—, voor een gymna
siast f 375.

Verbreeding Kennemerweg B. en W. stel
len voor te besluiten ter verbreeding van 'n ge
deelte van dsn Kennemerweg (Noord-Westzijde)
tegen den prijs van f 3 per M2. aante koo-
pen: van de N.V. Maatschappij tot beheer en
exploitatie van onroerende goederen „Veen-
duin" twee strooken grond, ter gezamenlijke
oppervlakte van ongeveer 300 M.2 en van de
Stichting „Huize Wildhoef" een strook grond
ter oppervlakte van ongeveer 650 M.2.

Verkoop grond B. en W. stellen voor te
verkoopen aan de Vereeniging Kennemer Ly
ceum tegen den prijs van f 1.60 per M.2 een
■strook grond aan de Oostzijde van de Willem
de Zwijgerlaan, tusschen die laan en het sport

terrein van het Kennemer Lyceum, zulks onder
voorwaarde, dat tot gebruik en ten nutte van
het aangrenzende gedeelte van de Willem de
Zwijgerlaan en ten laste van het aan de Oost
zijde van die laan gelegen sportterrein van het
Kennemer Lyceum als erfdienstbaarheid worde
gevestigd een bouwverbod.

De netto-opbrengst van de over te dragen
strook» grond zal ten goede komen a an de grond-
exploitanten S. Rinkema en H. F. Roosdorp.

GEMEENTERAAD

De agenda voor de vergadering van den Raad
der gemeente Bloemendaal, op 18 Januari, des
namiddags 2 uur, ten Raadhuize te Overveen,
bevat o.m. de volgende punten:

Beëediging en installatie nieuw inkomend
raadslid (U. Hempenius).

Benoeming lid:

Financieele commissie.

Commissie voor het gas- en waterbedrijf.

Commissie voor georganiseerd overleg.

Verzoek om afschrijving schoolgeld.

Instandhouding Graaf FlorisschOol.

Verzoek van het bestuur der St. Adelbertus-
tchool om medewerking overeenkomstig art. 72
der L. O. Wet 1920 voor het aanschaffen van
leermiddelen.

Vaststelling:

10e suppl. begrooting, dienstjaar 1939.

11e suppl. begrooting, dienstjaar 1939.

2e suppl. begrooting, dienstjaar 1940.

Voorstel toekenning van duurtetoeslag aan de
werkloozen.

Wijziging overeenkomst met Haarlem betref
fende toelating van leerlingen op het gymna
sium en de scholen voor M.O.

Aankoop strook grond voor verbreeding van
den Kennemerweg,

Wijziging en aanvulling der Bouwverordening.

Wijziging Verordening bouwrijp maken van
gronden.

Grondverkoop aan de Willem de Zwijgerlaan.

Credietaanvrage voor het geven van opdrach
ten aan Beeldende Kunstenaars.

Credietaanvrage voor het geven van een 4-tal
cursussen door den Instructeur der Vrijwillige
Brandweer voor de Vrijwillige Brandweer en
den Luchtbeschermingsdienst.

Verzoeken om ontheffing bepalingen der Be
bouwingsvoorschriften.

Instandhouding Graaf Florisschool De

Graaf Florisschool te Vogelenzang telde in
1939 niet gemiddeld 50 leerlingen, zoodat zij
ingevolge de Lager Onderwijswet zou moeten
worden opgeheven. Daar echter in dat geval de
ongeveer 45 leerlingen dan de 5 K.M. verder ge
legen Vondelschool in Aerdenhout zouden moe
ten bezoeken, stellen B. en W. ingevolge art. 19
der L.O.-wet voor tot instandhouding dezer
school te besluiten.

Leermiddelen St. Adelbertusschooï B. en

W. stellen voor de gevraagde gelden voor de
aanschaffing van leermiddelen voor de St.
Adelbertusschooï aan den Dennenweg te ver
leenen. Hierbij bevindt zich ook een koffer-
harmonium, zonder welk instrument geen goed
zangonderwijs volgens de Ward-methode kan
worden gegeven.

In zijn zitting van Dinsdagmiddag onder
zocht de Raad voor de Scheepvaart onder
voorzitterschap van prof. mr. B. M. Taverne,
wederom de oorzaken van een scheepsramp,
welke het gevolg was van den oorlog. 27 No
vember liep het stoomschip „Spaarndam"
van de Holland-Amerika Lijn voor de
Theemsmond, twee mijl ten Noordoosten
van het TOngue-lichtschip, op een mijn. Na
de ontploffing, welke de Spaarndam van
boeg tot bovendek openscheurde, ging het
schip van 8857 ton verloren. Van de beman
ning van 45 personen kwamen drie hof
meesters en een matroos om. De eenige
vrouwelijke passagiere verloor bij de ramp
eveneens het leven.

De „Spaarndam" was 22 September met een
lading stukgoed uit New-Orleans naar Rotter
dam vertrokken. 10 October kwam het schip in
Duins aan, waar het 26 November werd vrijge
geven. in den vroegen morgen van 27 Novem
ber voer het schip van Gravesend naar Neder
land. Op korten afstand van de Engelsche kust
geschiedde de ramp. De 41 overlevenden werden
door een loodskoster in Engeland aan wal ge
bracht.

De Raad voor de Scheepvaart hoorde Dins
dagmiddag als getuigen den kapitein, den heer
F. H. Dobbinga en den eersten stuurman, den
heer J. van Herk.

Nadat de zitting was geopend herdacht prof.
Taverne het overleden lid van den raad, den
heer P. A. Arriens.

Als eerste getuige werd gehoord kapitein F. H.
Dobbenga.

Deze vertelt de voorgeschiedenis van de ramp.
Lang heeft het schip in Duins gelegen, totdat
het toestemming kreeg naar Londen op te
stoomen.

De kapitein kreeg de route op langs het Sunk-
lichtschip. Het was dien morgen heiig. Slechts
een halve mijl zicht. Er waren Engelsche marine
officieren aan boord. Plotseling voelde de kapi
tein een trilling, welke afkomstig bleek te zijn
van dieptebommen.

Op vragen van den president vertelde de ka
pitein, hoe hij de „Simon Bolivar" na den onder
gang te hulp wilde komen. Het bleek niet noodig
te zijn.

24 November kreeg de heer Dobbinga een route
van de admiraliteit. 25 November was er geen
loods te krijgen, zoodat het schip eerst op 26 des
morgens om 10 uur vertrok. Voordien kreeg hij
opnieuw een route, welke thans om de Noord
leidde. Het was slecht weer.

Maandag 27 November, om half negen, ging de
loods van boord. Het bleef stormweer. De opge
geven koers werd zoo stipt mogelijk gevolgd.

Peilingen bewezen, dat de koers precies gevolgd
werd, nadat een nieuwe koers was uitgezet vol
gens de gegevens van de Engelschen, welke leid
de naar het Knock Deep, waar de ontploffing
gebeurde.

De huid van het schip werd eruit gedrukt,
waaruit zou kunnen worden opgemaakt, dat een
ontploffing van binnen uit niet tot de onmoge
lijkheden behoort. 4

Het ruim, waar de ramp gebeurde, was geladen
met koper, olie, tabak en katoen. Van een hel-
sche machine wist de kapitein niets.

Na de ontploffing brak het schip onmiddellijk
in tweeën.

Toen de ramp geschiedde, liet de kapitein
zich op zijn knieën vallen, om niet door scher
ven getroffen te worden.

Voorzitter: Was er niets aan te doen, dat
de stoomfluit kon worden afgezet? Dit was toch
hinderlijk voor het reddingswerk.

Kapitein: Ja, hinderlijk was het wel, maar er
was niets aan te doen. Een geluk bij de red
ding is geweest» dat niemand op het voorschip

aanwezig was. De kapitein had deze opdracht
speciaal gegeven.

Toen de kapitein van de brug kwam, zag hij
de scheur, waarin werking zat.

De heer Dobbenga vreesde, mede door de
zware zeeën, dat het schip door midden zou
breken. Daarom gaf hij opdracht aan de be
manning, het schip te verlaten.

Er waren sloepen genoeg met een capaciteit
van 320 personen. Sloep zes sloeg tegen het
schip stuk De inzittenden vielen in het water
drie van hen kwamen om het leven.

Voorzitter: En sloep vijf?

Kapitein: Door het losschieten van een voor
talie viel deze sloep scheef. Toen vielen de
menschen er uit, ook de vrouwelijke passagiere
van 74 jaar, die niet kon worden gered. Zij
heeft wel prachtig mijn opdrachten opgevolgd-
Zij mocht niet in haar hut blijven tijdens de
vaart.

De drenkelingen zijn later door een looöskot-
ter gëred, evenwel niet alle inzittenden

Voorzitter: Hoe kwam het. dat het met deze
sloep zoo mis liep?

Kapitein: Het slechte weer was- hiervan de
oorzaak voor een groot deel. In het begin was
noch aan bakboord, noch aan stuurboord een
lijzijde.

De bootsmansjongen is aan boord omgekomen.
Ik heb hem nog gezien op het sloependek aan
stuurboordzijde. Hij was door een stuk ijzer ge
troffen. Op slag werd hij gedood.

De andere omgekomenen heb ik niet meer
gezien.

Voorzitter: -En het schip?

Kapitein: Dat zonk steeds dieper.

Voorzitter: U bent ten slotte op het loodsschip
gekomen?

Kapitein; Ja. Ik liet daar dadelijk rol lezen.
Toen bleek', dar er 3 vermistei. waren. Een bleef
aan boord, de hofmeester stierf op den loodskot
ter. Na 4 uur kwamen wij aan land. Het was 2
uur. Daarna kon ik eerst telegrafeeren. Ik wilde
met een sleepboot terug naar het schip om te
zien of er iets van de lading was te redden.
De Engelschen gaven geen toestemming.

Den volgenden morgen zou ik gaan. Maar op
nieuw weigerde men toestemming. Met een vis-
schersboot ben ik toch gegaan. Toen *>-ndde luik
6 van mijn schip. Het schip zat aan den grond.
Ik ben nog oc het achterschip geklommen, maar
ik kon niets meer doen.

In het vervolg van zijn relaas vertelde kapitein
Dobbenga, dat het schip brandde.

Voorzitter: Hebben de Engelschen naderhand
nog iets gezegd?

Kapitein: Ik ben wel voor een co.1 missie ge
weest, maar men stelde meer belang in de soort
explosie.

Voorzitter: Denkt u aan een drijvende
mijn?

Kapitein: Neen, het schip liep 12'/2 mijl,
een magnetische mijn misschien, of twee
mijnen tegelijk.

Éenige andere leden van den raad vroegen
of de mogelijkheid zou bestaan, dat een of
ander individu een tijdbom in het schip zou
hebben geplaatst.

De mpitein meende van niet.

Sloepenrol is tweemaal gehouden en in Duins
is herhaaldelijk geoefend.

De tweede getuige, J. van Herk, eerste stuur
man, verklaarde, dat hij er zeker van is, dat
de ontploffing aan een mijn is te wijten.

Een ontploffing van binnen uit is volgens
dezen getuige uitgesloten. Hij kon niet zeggen,
of de waterzuil na de ontploffing van binnen
of van buiten af kwam.

De Raad zal later uitspraak doen.

SOERABAJA, 15 Jan. (Aneta) Om
trent den enormen brand op Tandjong
Perak te Soerabaja kan nog worden gemeld,
dat het vuur schijnt te zijn uitgebroken in
een stapel katoen, waaruit een magazijn
meester plotseling een groote steekvlam zag
schieten. Dit wijst in de richting van zelf
ontbranding. Juist in verband met de
brandbaarheid van katoen had het Stroo-
hoedenveem de wachten in de goedang
(magazijn) verdubbeld, om te waken tegen
strootjes rookende koelies.

Aangewakkerd door den wind, breidde het
vuur zich met groote snelheid uit. Toen de
blussching goed op gang was, bleek het slechts
mogelijk zich tot bescherming van de belendende
perceelen te bepalen. Een critieke situatie werd
nog geschapen door de aanwezigheid van vaten
asfalt en 220 drums met aceton, waarvan voora»
het laatste een zeer brandbaar en ontplofbaar
product is. Een ramp werd echter voorkomen,
door de drums in het water te rollen. Inmid
dels w'as volgens de orders alles gereed, om de
aan de overzijde liggende „Indrapoera" weg te
sleepen, voor het geval de in het water gewor
pen drums aceton zouden ontploffen en vooi
de schepen een gevaar zouden vormen.

De voor de brandende goedang lossende
„Silverquava" en „Bloemfontein" waren reeds
onmiddellijk na het uitbreken van den brand
in veiligheid gebracht.

Het vuur werd met 15 tot 17 stralen bestre
den, met als resultaat dat gisteren in den loop
van den ochtend het gevaar van uitbreiding
was voorkomen, doch alle spuiten moesten nog
den geheelen dag aan hét werk blijven om het
vuur binnen de perken te houden.

De verbrande goedang was verzekerd voor
een bedrag van 130.000. Het verloren gaai,
hiervan is een groote slag voor het havenbedrijf.

De schade aan opgeslagen goederen kan nog
niet worden vastgesteld. In de goedang, die
13.000 vierkante meter groot was, lagen o.a
opgeslagen: 2000 ton katoen, 1000 ton eua
krantenpapier, 100 ton nieuw krantenpapier
9 auto's, 100 ton suiker, 600 kubieke meter hout
partijen bordpapier, gaplekmeel, goeniezakken,
ledige conservenblikken en ongeveer 500 tor
stukgoederen, gelost uit Amerikaansche sche
pen.

Het Stroohoedenveem onderhandelt tharu
met de directie van de haven over de inhuu:
van een havengoedang van 5000 vierkante
meter.

LONDEN, 16 Jan. (Reuter) De admi
raliteit deelt mede:

De duikbooten „Seahorse", Undine", en
„Starfish" zijn niet op haar bases terug
gekeerd en hebben evenmin bericht gezon
den. Deze drie vaartuigen zijn gebezigd
voor bijzonder gevaarlijke diensten en de
admiraliteit vreest, dat zij thans als ver
loren moeten worden beschouwd.

Aan de verklaring wordt toegevoegd: „De
Duitsche radio heeft medegedeeld, dat de be
manningen van de „Undine" en de „Starfish"
gedeeltelijk zijn gered",

LONDEN, 16 Jan. (Havas). Het Britsche
ministerie van Buitenlandsche Zaken ont
kent, dat Engeland met Noorwegen onder
handelingen zou voeren over het garander-
ren van de Noorsche integriteit, zooals uit
zekere informaties zou kunnen gebleken
zijn. Deze informaties worden onjuist ge
noemd.

LONDEN, 16 Jan. (Reuter) Voor de Zuid
westkust var. Engeland is Dinsdag aan boord
van een petroleumtankschip brand ontstaan.

De Engelsche kustwacht zag, hoe het schip
plotseling in vlammen gehuld was. Drie red
dingsbooten kozen zee. Drie stoomschepen, eer»
patrouilleboot en andere vaartuigen, die zich
in de nabijheid bevonden, haastten zich even
eens om hulp te verleenen. Toeschouwers aan
de kust vertelden, dat het schip, waarvan een
dichte rook opsteeg, in tweeën brak; een der
deelen leek naar de kust te drijven.

Korten tijd later is het schip gezonken, ter
wijl het water met brandende olie was bedekt.
De bemanning van een der reddingsbooten was
van meening-, dat het schip 8000 ton tot 10.000
ton groot was.

Een ooggetuige aan den wal vertelde, dat hij
bij het schip iets had gezien, dat hij voor een
duikboot hield. Even later stond 'de tankboot
in brand.

PANAMA, 16 Jan. (Reuter) Een van de nieuw
ste Engelsche koopvaardijschepen, het 5265 ton
metende s.s. „Merchant Prince", is vandaag door
het Engelsche s.s. „California Star" Balboa bin
nengesleept. De Merchant Prince was op ge
heimzinnige wijze onklaar geraakt op 800 mijl
van de kust. Terwijl het schip hulpeloos rond
dreef brak plotseling brand uit in een hoeveel
heid op dek gestuwd hout. Na vijf uur werken
slaagde men er in het vuur te blusschen. De
Britsche consul-generaal In Balboa stelt een
onderzoek in.

Tengevolge van den Zondag ingevallen
dooi, den sterken wind en mede door het
spuien van verschillende sluizen, is het ijs
op het IJselmeer op sommige plaatsen gaan
kruien, vooral langs de kust van Noord
holland, waar de ijsmassa's een angstwek
kende hoogte bereiken.

Zoo stapelen zich bij de waterwinplaats van
het provinciaal waterleidingbedrijf Noordhol
land tusschen Andijk en Enkhuizen enorme ijs
massa's op, welke een prachtig schouwspel op
leveren, maar die op den duur een bedreigd
kunnen gaan vormen voor den dijk en de daar
achter gelegen huizen. Bij een Oostenwind iS
de kans groot, dat deze ijsmassa's nog verder
naar de dijken worden gedreven.

Ook bij den Wierdijk te Enkhuizen vertoont
het ijs beweging. Hier heeft het een hoogte
van vier meter bereikt.

Over gevaarlijke bewegingen van het ijs langs
de kust tusschen Hoorn en Enkhuizen, waar da
ijsmassa's verleden jaar metershoog den ge
heelen dijk bedekten, bereikten ons nog geen
berichten.

Reeds geruimen tijd werden er tusschen de
reeders van visschersvaartuigen en de opvaren
den van de IJmuider treilervloot. onderhande
lingen gevoerd over een nieuw arbeidscontract.

Het oude arbeidscontract liep op 31 December
j.l. af: Niettegenstaande op dat tijdstip nog
geen besluiten genomen waren, hebben de vis-
schers na een korte onderbreking besloten om,
tijdens de besprekingen, weer ter visscherij uit
te varen in de hoop, dat spoedig overeenstem
ming zou worden bereikt.

Bij de aanvullende arbeidsvoorwaarden in Oc
tober j.l. kregen de opvarenden o.m. 50 pCt.
toeslag op hun vaste gage.

Na enkele reizen bleek ook dat een reedern
in afwijking van de met de vak-organisaties
getroffen regeling ook 50 pCt. op het procenten-
geld beloofde en ook uitbetaalde, hetgeen bij
de opvarenden een gevoel van rechtsongelijk
heid deed opkomen, alsmede den wensch het
zelfde te mogen ontvangen.

De opvarenden verzochten nu in het nieuwe
arbeidscontract o.m. ook hun procentengeld op
de brutobesomming met 50 pCt. te willen ver-
hoogen.

De reeders hebben thans aan de diverse zee
lieden-organisaties tegenvoorstellen toegezon
den.

Een deel der opvarenden kwam Maandag in
vergadering bijeen ter bespreking van den
toestand.

Daar zij de meening zijn toegedaan, dat hu»
verdiensten niet in overeenstemming zijn met '4
gevaar, aan dit bedrijf verbonden, hebben deze
besloten niet meer te gaan varen.

Hierbij moet evenwel worden vastgesteld, dat
het gemiddelde procentengeld der opvarenden
bijna verdubbeld is als gevolg van de veel hoo-
gere besommingen die bijna eveneens het dub
bele zijn van die van vóór den oorlog.

Ook de exploitatie-kosten van de reeders zür)
belangrijk gestegen en denken we b.y. aan de
hooge molestpremie, hoogere gages, duurder^
ongevallenverzekering en duurder materiaal.

De treilers, die 16 dezer moesten uitvaren,
zijn thans nog niet naar zee gegaan. In hoe
verre dit het gevolg is van dezen eersten ver-
gaderdag, het koude weer'en de verscherping
van den internationalen toestand, zal nader
moeten blijken.