frans hals theater BEVmVIJK „Spoedig einde alleen door een gezamenlijke actie" G. HARTOG 3 scimwmi GEZINSAVONO RECTOR DROST Lichting 1940 20% KORTING ANTON0LSTH00RN 0.22 TE WATER GELATEN BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN ONS LAND? AGRESSIEGEVAAR VOOR DE NEUTRALEN VORST Uw Juiste. JCappeh Inlijving dienstplichtigen STOOMEN - VERVEN SPECIALE AANBIEDING Churchill over den oorlog J. v. d. BERG 1>E SLAGERIJ van Haarlem (Oost) is MUZIEK-, DANS- OF SCHOUWBURGAVOND ZONDAG 21 JANUARI 1940 De collecte voor het Steuncomité groot gebrek aan collectanten 'N VOGELTENTOONSTELLING „ONDERLING GENOEGEN" 0p 2 en 3 Maart in de groote zaal van „Dreefzicht" m HET US BEKNELD. Moedige soldaat bevorderd Korporaal H. T. Schouten voor het front der troepen toegesproken hi Zondagmi'ddagconcert H.O.V. evonden dieren en voorwerpen IJs en sneeuw en hun gevolgen Vuurpottenbevroren water leidingen en ijsbanen IJspret Het gasverbruik neemt toe NOG GOED AFGELOOPEN AANGEHOUDEN LADING Nagekomen giften voor de stille armen Kamerkoor „Henri Pielage" Tuinbouw en Plantkunde Burgerlijke Stand Groote openbare van R.K. VOLKSBOND en ST. JOZEF GEZ. VEREEN. Spreker de Z.Eerw. Heer KAARTEN a 10 CENT verkrijgbaar in St. Bavo Kleeding voor de armen Prins Bernhard te Wijk aan Zee (Onderstaande reeds geplaatst m een deel onzer vorige oplage Groote belangstelling BRINS BERNHARD LID VAN DE MARINE-VEREENIGING GIFT PRINSES JULIANA VOOR TURKIJE DE VOLKENBONDS-CQMITÉ'S IN DEN HAAG TARIEF - A Motorpech op Indië- route ONTSLAGEN BIJ VAN LEER'S WALSBEDRIJF IJSGANG BIJ NIJMEGEN LAATSTE NIEUWS LOODGIETERSBEDRIJF POTGIETERSTRAAT 29 TELEF. 15471 Deze week: Lamskop met tong per stuk 30 ct. Varkenski ui ven per Kilo 40 ct. Varkensvetper Kilo 80 ct. Vette lappen per Kilo SO ct. Kalfslappenper Kilo 90 ct. VOORTS PRIMA KWALITEIT RUND-, KALFS-, VARKENS- EN LAMSVLEESCH PRIMA WORST. EN VLEESCHWAREN MR. CORNELISSTRAAT 31 Haarlem - Telefoon 1.6.4.3.1 SSL STAD Gisteren w'erd de groote collecte voor het Algemeen Steuncomité gehouden. Voor deze collecte waren ongeveer 1000 dames Ctl heeren aangeschreven om zich te willen aan belden als collectant met het poovere resultaat, ®at gisteren ongeveer 150 collectanten Haarlem Roesten „afvisschen". Dat zoo weinig steun wat "st betreft werd ondervonden zal voor een Stoot deel te wijten zijn aan de wel zeer slechte Weersomstandigheden. In den namiddag toog de brandweer er in het Centrum met t .vaalf .en in het noorden met acht "ban op uit, om te collecteeren. De opbrengst was gisteravond nog niet be- *€nd. Het steuncomité was zeer teleurgesteld öoor het feit, dat zoo weinigen zich voor het c°llecteeren hadden aangemeld. De Haarlemsche Vereeniging van Volière houders „Onderling Genoegen", onderafdec- üng van den Nederlandschen Bond van Vogelliefhebbers organiseert op 2 en 3 Maart in de groote zaal van „Dreefzicht" «en tentoonstelling van siervogels. In de wereld der Haarlemsche vogellief hebbers is dit een feit van groot belang, om- fat deze tentoonstelling een overzicht ge- Ven zal van wat er door de Haarlemsche teelers in het afgeloopcn jaar is bereikt Met opzet werd de groote zaal van „Dreef- tlcht'' voor dit doel gekozen, omdat deze het beantwoordde aan de eischen.' die door de v°geleigenaren voor hun vogels worden gesteld. Dok niet-leden van de vereeniging mogen met hun vogels inschrijven. Er zijn vijftig eere-prij- ?,en beschikbaar gesteld, waaronder een zilveren Medaille van B. en W.. een zilveren plaquette foor Haarlems Bloei, een zilveren medaille van f«n commissaris van politie, den heer E. H. Venckinck en een door den Ned. Bond var vogelliefhebbers De eere-prijzen, beschikbaar gesteld doör deze officieele instanties, getuigen van groo te belangstelling voor het werk, dat „On derling Genoegen" verricht. Vooral heeft then waardeering voor de wijze, waarop deze Vereeniging haar naam als vereeniging van vogel-„iiefhebbers" hooghoudt. De vereeniging plaatst in samenwerking met ^»Rout en' Plantsoenen" nestkastjes en voeder huizen in plantsoenen en parken, bestrijdt de i'ogelmishandeling en het wreede gebruik van kleine kooien voor siervogels. In verband met het feit, dat ook niet-leden hunnen inzenden, lijkt het ons dienstig het *dres van het secretariaat te vermelden. Dit herust bij den heer P. Reekers, Uranusstraat 25 Haarlem Noord. Op een dezer schepen bevond zich toevallig 'n operateur van Polygoon. Hoe werkt een ysbreker? Hoe wordt 'n schip omhoog geperst? Wat is er eigenlijk precies gebeurd? Op al deze vragen vindt U het ant woord in ons steeds goed verzorgd journaal. Men zal zich herinneren, dat eenige weken gleden twee kinderen, die door het ijs van de ~e'.ft waren gezakt,'op moedige wijze door een ^0idaat werden gered. Ondanks het feit, dat de !°Maat, H. T. Schouten, zelf onder het ijs raak- ,e. gelukte het hem den jongen en het meisje ^houden aan wal te brengen. Deze redding, met gevaar voor eigen leven °lbracht, is niet onbeloond gebleven. Soldaat ^houten kreeg een seizoenkaart voor de ijs- i^an, later werd hij door den commandant van aarlem, overste H. Pols, persoonlijk gecompli menteerd. En gisterenmiddag werd hij op de bi, hi bnenplaats van de kazerne aan den Kouden- °ril voor het front van de troepen tot korpo- bevorderd. 2 Majoor C. J. van Loo, commandant van het .6 depot-bataljon Motordienst, hield een korte ,°espraak, waarin hij Schouten dankte voor zijn _,eMhaftlge daad en hem geluk wenschte mei I® belooning, welke hij zeker verdiend heeft. Ik er trotsch op zulk een soldaat bij mijr ata]jon te hebben. Majoor van Loo stelde kor jaal Schouten tot voorbeeld van zijn man- happen, die met een luid applaus en een böhtaan gejuich hun kameraad huldigden. Spronk, compagnies-commandant, v®stigde de onderscheidingsteekenen. tyAan het Zondagconcert dat door de H.O.V. gegeven, werken als solisten mede: Hans -3®°k, piano en J- H. Moolenijzer, hobo. V6,^ concert, dat onder leiding staat van Toon C 'hey, wórdt geopend met Sinfonia No. III van V6 E. Bach, de solopartijen hierin worden ïv tolkt door Gijs Beths, Leendert de Graaff en Leidner. -Daai- aarna wordt het concert voor hobo en strijk- &o!uSt van G- Fr- Haëndel uitgevoerd met als dst J. H. Moolenijzer. geVa de pauze wordt een eerste uitvoering ge- k Hans Osieck 'vertolkt een eigen com- jjt'ie, n.l. zijn concertino voor piano en orkest, tin een herhaling van „Valses nobles et sen- CPffbtales" van Maurice Ravel wordt dit con- t besloten clJf'ichtingen aan het bureau van politie, Sme- 'raat. uitsluitend tusschen II en 13 Bankbiljet, Vroom en Dreesmann, Gr. Hout straat; autodop, Alsema, Goetzeestraat 19, das, Stavenuiter, Brouwerskade 25 rood; etui m. kam en sleutel, bur. van p.olitie, Smedestraat; munt, v. d. Harre, Heussenstraat 72; handbeschermer, Spruyt, v. Olststraat 1; herdershond, school. Leidschestraat 59; mof, Goosen, Kennemerstraat 15; damesportemonnaie m. i., Scharwachte, Ka- rolingenstraat 16; pakje m. kinderjurkje, Habes, Rollandstraat 48; schop, 't Hart, Burgwal 94;. tasch m. schoolboeken, Winterink, v. Wickevoort Crommelinstraat 21. De vuurpotten staan er weer! Op verschillende plaatsen van de stad kunnen voorbijgangers met koude^ teenen en ijskoude handen zich warmen aan den gloed van de ge meentelijke vuurhaarden. Een genoeglijk praatje onderbreekt dan den langen tocht over be sneeuwde wegen. Van de vuurpotten naar de bevroren waterlei dingen is slechts een stapje. Zij gingen altijd sa men. Ook nu weer. Al moge het dan als een verheugend feit geboekstaafd worden, dat veel en veel minder aanvragen van gedupeerden bij het waterbedrijf binnenkomen dan het vorige jaar. Prentjes met heele legers loodgieters zullen ditmaal niet geteekend behoeven te worden. Men heeft uit de misère van het vorig jaar een wijze les getrokken. De directeur van het Waterbe drijf, de heer J. A. A. Ochtman, deelde ons mede, dat men het nog met eigen personeel af kon. In de duinen te Zandvoort werd hoe Zwit- stersch geskied; van het Bloemendaalsche Kopje gleden honderden naar beneden; en op ijsbanen en enkele grachten wordt weer druk geschaatst. De ijsvereeniging voor Haarlem en Omstreken, onderafdeeling van den Ijsbond Hollands Noorderkwartier deelt ons ten gerieve van de schaatsenrijders het volgende mede: De baan op den Kloppersingel is door de ver eeniging met toestemming van de politie uitge zet. In en om Haarlem worden andere banen geveegd. Daarbuiten is het ijs gevaarlijk. Aalsmeer: Westeinderplas onberijdbaar. Kleine Poel geveegd. OuderkerkAbcoude- ge veegd. NieuwedamZunderdorpMonnikendam en RansdorpMonnikendam geveegd. Monni kendamEdam—OosthuizenHoorn goed. Mon nikendam— Ilpendam—Oostzaner Tuindorp bij Amsterdam goed. Naar wij vernemen is het gasverbruik in de afgeloopen 'maanden, dank zij de köud.e. zeer bevredigend. Er wordtmeer afgenomen dan anders. Gaskacheltjes, meer warme hapjes e.d. zorgden voor dit gunstige resultaat. Gisteravond omstreeks 8 uur is een personen auto, komende van het bordes van den Stads schouwburg aan het Wilsonplein, door de glad heid van den weg geslipt en op het ijs van de Raamgracht gevallen. De auto kwam op zijn rechterzijkant neer. De bestuurder, die alleen in het voertuig zat, kon den was.en ongedeerd verlaten. Nadat de auto op het ijs overeind was gezet is hij door een kraanwagen op den wal ge- heschen. Op eigen kracht kon de wagen naar een garage worden gebracht. De rechterzijkant was eenigszihs beschadigd. De Commissie voor aangehouden lading, Sub commissie 3, de Ruyterkade 139, Amsterdam, heeft aan de Kamer van Koophandel en Fa brieken voor Haarlem en Omstreken medege deeld, dat zij tracht een regeling te treffen met betrekking tot Nederlandsche lading in Duitsche schepen in neutrale havens. Hierbij heeft zij de ervaring opgedaan, dat er nog vele belangheb benden in Nederland zijn, die hunne belangen niet bij deze commissie hebben ingediend. Aan gezien het van groot belang is, dat zooveel mo gelijk belanghebbenden achter deze commissie staan, ook al teneinde het lossen van een schip te vergemakkelijken, doet de commissie thans nog verschillende pogingen om met de belang hebbenden, die zich niet tof haar hebben ge wend, in contact te komen. Zij die aan dezen oproep geV&lg wenschen te geven kunnen zich wenden tot bovengenoemde commissie of tot de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Haarlem en Omstreken. Nog steeds komen zoo nu en dan bij onze redactie giften binnen voor de stille armen, thans weer f 10 van N.N. Woensdagavond zal het kamerkoor „Henri Pielage", dat uitsluitend concerteert in zieken huizen, sanatoria, etc. een concert geven voor de verpleegden van Bethesda en Sarepta aan de Hazepaterslaan. Medewerking verleenen: mevr. Nan-Meijer-Hogerseyl, sopraan, (begelei ding Henri Pielage) en mevr. J. M. Peereboom, violiste (begeleiding H. E. Keur). De Kon. Nederl. Maatsch. voor tuinbouw en plantkunde, aftleeling Haarlem en Omstreken, belegt een vergadering op Dinsdag 23 Januari, E 15 uur, in hotel Lion d'Or, Kruisweg. De agenda vermeldt o.m.: bestuursverkiezing; aan de beurt van aftreden zijn de heer J. L. Bouwer en mej. J. Teunis, welke herkiesbaar zijn. Geboren: 17 Jan.: M. Meijer-van Beijeren z.; 18 Jan.: M. A. Feitsma-Brüx z.; 20 Jan.: J. Koster-Scheepsma z. Overleden: 17 Jan.: E. C. M. Beek, 59 j., Wes- terhoutpark; 18 Jan.: R. W. Brakel, 76 j., Ged. Oude Gracht; 19 Jan.: B. J. Korbeeck, 43 j„ H, van Alphenstraat; G. van der Gaast, 69 j., Middenweg. op Dinsdag 23 en Woensdag 24 Jan. 's-avonds 8 uur in ST. BAVO, Smedestraat Daarna opvoering van het tooncelstukje van Godfried Bomans „EEN EEUW ACHTER" Welwillende medewerking v. R.K. Zangver. St. Caecilïa en R.K. Harmonie Utile Dulci In aansluiting op dé vorige berichten kan thans worden gemeld, dat de plannen om te komen tot de instelling van een comité, dat zich belasten zal met het inzamelen van goed- gedragen kleeding, schoeisel, dekking, enz., vol komen geslaagd zijn. Het bedoelde comité is opgericht en omvat personen van alle gezindten, zoodat een breede samenwerking is tot stand gekomen. In een comité-vergadering werd de leiding opgedragen aan mevrouw Huender en de heeren v. d. Oord en v. d. Nes, welke laatste voorloopig het penningmeesterschap op zich nam. Het co mité was er namelijk zeker van, dat zij, die geen kleeding enz. hadden af te staan, graag van hun medeleven met hun minderbedeelde medeburgers blijk zullen willen geven door een bijdrage te storten op giro no. 187402 van den penning meester. Maandag en volgende dagen zullen de dames comitéleden de verschillende wijken bezoeken en in overleg met de gevers den tijd afspreken, waarop de gaven kunnen worden afgehaald. En zooals reeds werd gezegd: bijdragen in geld zijn ook zeer welkom. Het comité voelt er zich van overtuigd, dat geen enkele Beverwijker of Wijk aan Zeeër, die nog lekker bij de warme kachel kan zitten en zichzelf en zijn kinderen nog warm in de klee- ren kan steken, zijn geweten tot zwijgen kan brengen, alvorens hij 't comité een gave heeft verstrekt. Het rekent daarom op een rijken oogst. Dus huismoeders: zoekt bijeen wat ge kunt missen. Huisvaders: kijkt uw portemonnaie eens na. U kunt ervan verzekerd zijn, dat die gezinnen zullen worden geholpen, die het 't meest noodig hebben. Maandag zal Z. K. H. Prins Bernhard, ter gelegenheid van zijn bezoek aan de stelling IJmuiden, ook Wijk aan Zee bezoeken. Der, morgens zal Z. K. H. zich aan boord begeven van een te IJmuiden liggend oorlogsschip, waarna des middags de te Wijk aan Zee lig gende troepen voor den Prins zullen defileeren Van de werf der N.V. Kon. Maatsch. „De Schelde" te Vlissingen is met goed ge volg te water gelaten de onderzeeboot O. 22, in aanbouw voor de Kon. Ned. Marine. De doopplechtigheid werd. verricht door mevr. van Pappelendam-de Witte, echtgenoote van den hoofdofficier M. S. D. 2e klasse tit. J. C. van Pappelendam. Voor deze tewaterlating bestond een "groote belangstelling. De O. 22 behoort tot de serie van 7 onder zeeërs, die sedert het vorige jaar voor de Kon. Ned. Marine hier te lande in aanbouw is. Het schip is 77% M. lang en 6.20 M. breed; 't heeft een bovenwatersnelheid van pijn. 19% mijl, onder water een van pl.m. 9 mijl. Haar kruis snelheid bedraagt 15 mijl, het machinevermo gen boven water 5000 pk., onder water 860 pk. Zij biedt logies aan 45 personen, heeft een duikdiepte van 100 M. Haar bewapening be staat uit een kanon van 88 m.m.. 8 torpedobui zen en een dubbel-mitrailieur van 40 m.m. De waterverplaatsing bedraagt 1205 ton. In het Marineblad deelt het bestuur van de Marine-Vereeniging mede, dat Z. K. H. Prins Bernhard met ingang van 1 Januari j.l. is toe getreden als gewoon lid dezer vereeniging. H. K. H. Prinses Juliana heeft aan het Ne derlandsche Roode Kruis een gift doen toeko men ten behoeve van de slachtoffers van de rampen in Turkije. (Van onzen Haagschen redacteur) In aansluiting bij, het bericht betreffende de Volkenbondscomité's te Den Haag vernemen wij, dat dr. Colijn in de commissie-Bruce zitting heeft genomen op uitnoodiging van deze com missie zelf. Hij zal derhalve de Nederlandsche regiering hierin niet vertegenwoordigen. De benoeming van een Nederlandschen gedele geerde is dezer dagen te wachten. De Kegeeringspersdienst meldt; Het ligt in het voornemen om de hier na vermelde ploegen dienstplichtigen van de lichting 1940 in te lijven op de daarbij aangegeven datums. Onder de op te roe pen dienstplichtigen zün niet begrepen zij, die zijn bestemd vor officiersopleiding en voor opleiding tot onderofficier-administra teur. De dienstplichtigen van de lichting 1940, ingedeeld bij het 1ste en 2de regi ment huzaren en bestemd voor paarden- verzorger en -oppasser bij de Koninklijke Militaire Academie of Rijschool, eerste ploeg, worden nader toegewezen aan het 2de regiment wielrijders. Hun inlijving zal, zooals hierna is vermeld, geschieden op 15 April 1940. Dienstplichtigen van de hierna vermelde ploegen, die vrijstelling wegens kostwinner schap of wegens persoonlijke- onmisbaarheid dan wel uitstel van eerste oefening verlangen, kunnen daartoe aanvraag doen. Voorzoover de inlijving in Februari a.s. geschiedt, moet de aanvraag met den meesten spoed worden in gezonden. Geldt het vrijstelling, dan moet de aanvraag door of vanwege den dienstplichtige worden gedaan bij den burgemeester. Geldt hetuitstel van eerste oefening, dan moet de dienstplichtige een schriftelijk verzoek richten aan den minister van Defensie, bij voorkeur door tusschenkomst van den burgemeester. Is de reden van het verzoek gelegen in studiebe- langen, dan moet een verklaring worden bij gevoegd, afgegeven door het hoofd van de on derwijsinrichting. Er moet op worden gerekend, dat uitstel van eerste oefening slechts op uiterst beperkte schaal zal worden verleend. Opkomst op 12 Februari 1940. Luchtvaartregimenten, eerste ploeg: 3de en 4de regiment huzaren, voor zoover be treft de pa arden verzorgers en -oppassers bij de Koninklijke Militaire Academie of Rijschool, eerste ploeg, 4de regiment huzaren, voor zoover betreft de paardenverzorgers bij het Remontedepot, eer ste ploeg. Opkomst op 15 April 1940. 2de regiment wielrijders, lste regiment huzaren (geen paardenoppas- sers en verzorgers), lste, 2de, 3de en 4de regiment huzaren, voor zoover betreft de paardenverzorgers en -oppas sers bij de Koninklijke Militaire Academie of Rijschool, tweede ploeg. Opkomst op 6 Mei 1940. 2de regiment Genietroepen (verbindingstroe pen), eerste ploeg, 3de regiment Genietroepen (verlichtingstroe pen), eerste ploeg, Korps pontonniers en torpedisten (ponton niers en torpedisten), eerste ploeg. 4de regiment huzaren, voor zoover betreft de paardenverzorgers bij het Remontedepot, tweede ploeg; lste en 2de regiment huzaren motorrijders. Opkomst op 3 Juni 1940. Luchtvaartregimenten, tweede ploeg; compag nie intendancetroepen, derde ploeg; lste regi ment Genietroepen, pioniers, eerste ploeg.' Opkomst op 17 Juni 1940. lste regiment luchtdoelartillerie, derde ploeg; regiment kustartillerie, tweede ploeg. Volledig chem. reinigen NETTO eenv. stoffen JAPON va 1.25 colbert- COSTUUM 1.75 WINTERJAS-MANTEL 2.- Vrijdagavond zijn opnieuw op groote hoogte vreemde vliegtuigen over het Noord-Oostelijk deel van ons land gevlogen. Daar enkele aanwijzingen doen vermoeden, dat het Britsche vliegtuigen waren, is Londen opnieuw om opheldering gevraagd. Het vliegtuig „Emoe", dat Donderdag uit Batavia vertrokken was op de thuisreis naar Napels onder commando van gezagvoerder Schot, heeft Zaterdagmorgen een tusschenlan- ding moeten maken te Akyab (Britsch Indië). Een der motoren werkte onregelmatig, zoodat gezagvoerder Schot het niet raadzaam achtte de reis voort te zetten. Zaterdag vertrekt een tweede vliegtuig uit Batavia, dat een reserve- motor medeneemt. Dit vliegtuig zal in Akyab de passagiers en post van de „Emoe" overne men en verder vervoeren tot Napels. Aan honderdvijftig arbeiders in dienst van van Leer's Walsbedryf N.V. te IJmuiden, is ont slag aangezegd. Dit ontslag houdt verband met exportmoeilijkheden, waardoor de directie ge noodzaakt is, de productie in te krimpen. Zaterdagmorgen was de Waal nog bedekt met ruim 8/10 zwaar drijsijs. Het water stijgt langzaam. De temperatuur Is eenigszins ge stegen. „Iedereen vraagt zich met verbazing af wat er met den oorlog aan de hand is. Ge durende verscheidene maanden hebben de Nazi's woedende dreigingen geuit ten aan zien van hetgeen zij zullen doen met de Westersche democratieën en met het Brit sche en Fransche rijk, wanneer zij eenmaal tot den aanval overgaan. Maar tot dusver zijn het de kleine neutrale landen, die het spits moeten afbijten van de Duitsche kwaadaardidgheid en Duitsche wreedheid.' Met deze woorden begon Winston Churchill, de Eerste Lord van de Admiraliteit, Zaterdag avond een radioredevoering, gehouden over den oorlogstoestand. „Neutrale schepen, aldus Churchill, worden naar willekeur tot zinken gebracht, niet alleen door mijnen, maar door koelbloedig overwogen en welbewust gerichte torpedo's. De Nederlan ders, de Belgen, de Denen, de Zweden en vooral de Noren zien hoe hun schepen vernietigd wor den, telkens wanneer zij in open zee kunnen wor den gepakt. Alleen in Britsche en Fransche con- vooierr kan veiligheid gevonden worden. Iedere week neemt onze handel toe. Iedere maand wordt onze organisatie verbeterd en ver sterkt. Eiken dag voelen wij ons vertrouwen toe nemen en achten wij ons steeds meer bekwaam controle uit te oefenen op de zeeën en de ocea nen en de zeewegen open te houden, krachtens welke wij leven en langs welke wij den weg naar de overwinning zullen vinden. Het schijnt thans vrijwel zeker te zijn, dat de helft van de duikbooten, waarmede Duitschland den oorlog is begonnen, tot zinken is gebracht en dat de nieuwe Duitsche aanbouw verre ten achter is gebleven bij datgene, wat wij verwacht hadden. De magnetische en andere mijnen vormen geen vraagstuk, dat voor ons onoplosbaar is. Na bijna vijf maanden oorlog is de eerste duik bootactie voorloopig volkomen gebroken, is de dreiging der mijnen onder goede controle, is onze scheepvaart feitelijk «iet verminderd en zijn alle oceanen der wereld bevrijd van aanvallers aan de oppervlakte. Ik ben er zeker van, dat ons nog vele verliezen en tegenslagen te wachten staan in den oorlog ter zee. Niettemin voel ik mij in staat te verklaren, dat de zaken, alles wel be schouwd, nog niet zoo slecht gaan. Inderdaad, de zaken gingen in geen enkelen zee-oorlog nog ooit zoo goed als thans. Wij streven ernaar de zee in zoodanige mate te beveiligen, dat de han del van alle volkeren, welker schepen ons ge leide aanvaarden, niet alleen kan leven maar ook kan sparen. Heel anders is het lot der onfortuinlijke neutrale landen. ZJoowel op zee als te land zijn zij de slachtoffers, waarop Hitler's haat en kwaadaardigheid neerdaalt. Richten wij het oog op de groep van kleine, maar oude his torische landen, gelegen in het Noorden of de andere groep bezorgde volkeren op den Balkan of in het Donaubekken, achter wie de vastbe raden Turk staat. Alle vragen zich heden af, wie het volgende slachtoffer zal zijn tegen wie de misdadige avonturiers van Berlijn een sla§ willen slaan. Een Duitsch officier maakt een noodlanding in België, met plannen voor een invasie in dat land, welks neutraliteit Duitschland nog onlangs heeft beloofd te zullen eerbiedigen. In Roemenië is diepe vrees, of wellicht door eenige afspraak tusschen Moskou en Berlijn dit land het volgende voorwerp van agressie zal worden. De Duitsche kuiperijen streven er naar de pas versterkte solidariteit der Slavi sche volkeren te ondermijnen De stoere Zwit sers bewapenen hun bergpassen en legeren er hun manschappen. De Nederlanders, wier diensten voor de Europeesche vrijheid men zich nog zal herinneren, lang nadat de smet van Hitier zal zijn weggevaagd van het pad der menschheid, staan langs#hun dijken, zooals zij dit deden tegen de tyrannen van weleer. Geheel Scandinavië staat onder de bedreiging van nazi's en bolsjewisten. De Finnen, die zich in den greep van het gevaar bevinden, laten zien, waartoe vrije mannen in staat zijn De diensten, welke Finland het menschdom Be reidt. zijn prachtig. Hiermede wordt aan de geheele wereld getoond, de onbekwaamheid van het roode leger en van de roode lucht macht. Elkeen kan zien, hoe het communisme de ziel van het land bederft, hoe het zulk een land mistroostig en hongerig maakt in vredes tijd, en lafhartig en verfoeilijk in oorlogstijd. Geen treuriger schouwspel zou denkbaar zijn, dan dat dit schitterende Noordsche ras ten slotte zou ten ondergaan en gebracht zou wor den in dienstbaarheid erger dan de dood, door het brute geweld van een overweldigende meer derheid. Maar wat zou er gebeuren, indien al deze neutrale landen, die ik opnoemde en eenige andere, die ik niet opnoemde, in een spontaan gebaar hun plicht zouden doen overeenkomstig het Volkenbondshandvest en zich aaneen zou den sluiten met het Britsche en Fransche Tijk tegen de agressie en tegen het kwaad? Op het oogenblik is hun toestand betreurenswaardig en deze zal nog erger worden. Zij buigen ne derig en vreesachtig voor het Duitsche geweld- dreigement, zich troostende met Be gedachte, dat Engeland en Frankrijk den oorlog zullen winnen, dat zij alle wetten en overeenkomsten strikt zullen naleven en dat inbreuken alleen van Duitsche zijde verwacht kunnen worden. Allen hopen, dat de storm zal voorbijtrekken, voordat het hun beurt is verslonden te worden Maar ik vrees, dat de storm niet zal voor bijtrekken. Hij zal steeds luider en steeds verder woeden.- Hij zal zich uitbreiden naar het Zuiden, hij zal zich uitbreiden naar het Noorden. Er bestaat geen kans op een spoe dig einde, behalve door een gezamenlijke actie en indien ooit Engeland en Frankrijk den strijd moede zouden worden en een schandelijken vrede zouden sluiten, zal er voor de kleine landen van Europa met hun scheepvaart en hun bezittingen niets anders overblijven dan verdeeld te worden tusschen de tegenovergestelde, doch gelijk staande barbaarschheden van nationaal- sociahsme en bolsjewisme. Het eenige-dat zeer van pas komt bij het be palen van de actie der neutralen, is hun toe nemend gevoel voor de macht en de vastbe radenheid van de Westelijke Geallieerden. Deze kleine landen zijn verontrust over het feit, dat de Duitsche legers talrijker zijn en dat hun luchtmacht neg talrijker is en dat beide dichter bij hen zijn dan de strijdmacht van Groot-Bnt- tannië en Frankrijk. Stellig is het waar, dat wij numeriek voor ongelijkheden staan, doch zeer weinig oorlogen zijn gewonnen door getallen ai- leen. De kwaliteit, de wil, de kracht, de aard rijkskundige voordeelen,-de natuurlijke en finan- cieele hulpbronnen, de contróle ter zee en bovenal een zaak, welke de spontane gevoelens van den menscheli-jken geest opwekt, dat zijn de beslissende factoren gebleken in de geschie denis der menschheid. Getallen verontrusten ons niet. Maar wij hebben geen reden eraan te twij felen, dat de snel toenemende kracht van het Britsche Rijk zal worden opgevoerd tot daar, waar zij wezen moet en volkomen aangepast zal worden aan de prachtige inspanningen van de Fransche republiek. Wanneer wij. achter de". sCherhsen van het nationaal-socialisme kijken wij hebben vele mariieren om dat te doen bemerken wij op vallende teekenen van psychologische en phy- sieke ontwrichting. Wij zien tekorten aan grondstoffen, waardoor reeds de kwaliteit en de kwantiteit van hun oorlogsindustrie worden be lemmerd. Wij bemerken aarzeling en twijfel, waardoor diegenen aan het wankelen worden gebracht, die rekenen op geweld en geweld al leen. Churchill besloot aldus: In den feilen strijd welke voor ons ligt, zijn wij vastbesloten ons niet te laten overtreffen In het bewijzen van diensten aan de gemeenschappelijke zaak. La ten de groote steden, als Warschau, Praag en Weenen, zelfs temidden van hun ellende niet wanhopen. Hun bevrijding is zeker. De dag zal komen, waarop de vreugdeklokken weer door Europa zullen klinken en waarop de overwin nende landen, die dan niet alleen meester zijn over hun vijanden maar ook over zichzelf, plan nen zullen maken in gerechtigheid, in traditie en in vrijheid en uitvoering zullen geven aan het bouwen var. een hui», waarin plaats zal zijn voor iedereen. ï-aat Uw Waterleiding door 'n vakman Electrisch Ont dooien. Geen beschadiging van verf, tegels en muren UAELSTRAAT 87 TEL. 12786 HAARLEM naast WasscherU HAAK

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 3