Jeugdregistratie verbonden
aan de arbeidsbeurs
Indië
Luchtvaartverkeer
m
Werkloosheid
EN WOESTIJN-
RAAKT ZOEK
Circulaire van den minister
van Sociale Zaken
DINSDAG 30 JANUARI 1940
De militaire controle
op berichtgeving
Ook daarmeq wordt gewaakt voor
neutraliteit des lands
Pauselijke radiorede
tot Nieuw-Zeeland
KERKKLOK ONDERWERP VAN
RECHTSGEDING
ECONOMISCHE SAMEN-
WERKING
DIEFSTAL VAN f 1300.—
OPGEHELDERD
ZUIDERZEE-GEMEENTEN
Verdere stijging in de eerste helft
van Januari
VOORWAARDELIJKE STRAF
VOOR CHAUFFEUR
Vastenmeditaties van
den K. R. O.
W er kver ruiming
Prins Bernhard woont vergadering
Studiefonds bij
UIT DE STAATSCOURANT
Rechterlijke macht
Onderscheiding
Grumman-vliegtuigen in Februari
verwacht
Naturalisaties
Stoomwezen
Octrooiraad
Centraal Bureau voor
de Statistiek
Nijverheidsconsulent
Burgemeesters
FEUILLETON
DOOR WILLY WATERMAN
De minister van Sociale Zaken heeft
aan een 45-tal gemeenten, waar een Ar
beidsbeurs gevestigd is en nog geen bureau
voor Jeugdregistratie, een schrijven gezon
den, waaraan wij het volgende ontleenen:
„Hoewel de omvang van de werkloosheid on
der de jonge mannen van 14 tot en met 24 jaar
den laatsten tijd is verminderd, is deze toch
hog van zoodanigen aard, dat de overheid ver
plicht is er volle aandacht aan te schenken.
Ontegenzeglijk geschiedt op dit terrein
reeds veel door tal van organisaties. Echter kan
dit en overeenkomstig werk eerst ten volle van
beteekenis zijn, wanneer Rijk en Gemeenten
goede voorzieningen treffen ten behoeve van
de niet-schoolgaande jongeren (mannen) van
14 tot 21 jaar, dat zijn dus zij, die den druk van
de werkloosheid kunnen ondervinden.
Zooals uw College ongetwijfeld bekend is, be
staan deze voorzieningen o.m. in cursussen,
kampwerk en centrale werkplaatsen.
Zeer veel jongeren hebben in perioden van
werkloosheid aan den hier geschetsten arbeid
deelgenomen. Echter moet helaas worden vast
gesteld, dat groote groepen jongeren dit nog
niet deden. Nu kon echter de laatste jaren wor
den geconstateerd, dat in die gemeenten, al
waar de zorg van gemeentewege ten behoeve
Van de hierbedoelde jongeren was samenge
trokken in een bijzondere instelling, n.l. een
bureau voor jeugdregistratie, het deelnemen
van de jongeren aan den genoemden arbeid veel
grooter werd dan voorheen het geval was.
Het bureau voor de jeugdregistratie moet
worden gezien als het centrale punt in een
gemeente, alwaar de belangen van de niet-
schoolgaande jeugd worden behartigd, in 't
bijzonder voor het geval deze jeugd met
werkloosheid heeft te kampen.
Door een goede samenwerking van het plaat
selijk bureau voor jeugdregistratie met de af-
deeling Cultureele Zorg en Sociale Jeugdzorg
van mijn departement kan bereikt worden, dat
deze afdeeling over het materiaal de beschik
king krijgt, hetwelk noodig is om landelijk die
voorzieningen te treffen, welke het meeste ef
fect voor de jonge werkloozen kunnen sorteeren.
Een belangrijk uitvloeisel van een goed
georganiseerd bureau voor jeugdregistratie
is, dat de mogelijkheid tot plaatsing in het
vrije" bedrijf wordt vergroot. Zulks is in de
practijk reeds bewezen.
Teneinde ook hier een zoo groot mogelijk re
sultaat te kunnen bereiken is het noodig, dat
het bureau voor de jeugdregistratie ingescha
keld wordt bij de arbeidsbeurs.
Een bureau voor jeugdregistratie bestaat
uit een leider, benevens voor zooveel noo
dig uit een of meer assistenten.
Het aantal hangt, voor de hand liggend,
af van de grootte van de gemeente.
Wanneer het bureau gaat werken, wor
den de namen van alle jongens van 14 tot
en met 21 jaar uit de bevolkingsregisters
gelicht en voor zoover zij niet school
gaande zijn, of dit om andere redenen niet
noodig is, persoon voor persoon naar het
bureau geroepen, alwaar de leider of een
van zijn assistenten niet van achter een
loket, doch aan een tafel in het bureau
met ieder van de jongens praat.
Van alle jongens wordt een z.g. „staat
van dienst" gemaakt. Deze gegevens komen
in een boekje te staan, dat den jongen
wordt uitgereikt, terwijl de gegevens ook
op het bureau voor de jeugdregistratie wor
den bewaard.
In 't boekje wordt, ik moge hierop m-et nadruk
wjjzen, volstaan met zakelijke gegevens, terwijl
een beoordeeling omtrent de jonge mannen er
niet in wordt vermeld.
Er moet verder voortdurend worden samen
gewerkt met de werkgevers teneinde na te
gaan, welke jongemannen nog bij hen wer
ken. Dit is noodig, omdat telkens per 2 maan
den moet vast staan of een jonge man werkt
en zoo ja waar, dan wel, of hij niet werkt.
Het resultaat van een dergelijk systeem leidt
er toe:
a. Dat een volledig overzicht van de arbeids
markt van de jongeren van 14 tot en met
21 jaar wordt verkregen.
b. Dat de werkgevers beter in de gelegenheid
'zijn betrouwbare inlichtingen te krijgen bij
sollicitaties van jonge mannen.
c. Dat aan de jonge arbeiders voorlichting
wordt gegeven bij de keuze van een beroep, in
verband met de kansen op de arbeidsmarkt.
d. Dat de jongeren voortdurend worden her
innerd aan de mogelijkheden, welke voor hen
bestaan om door het volgen van cursussen e.d.
hun vakbekwaamheid te vergrooten.
e. Dat werklooze jongens worden gewezen
op de verschillende mogelijkheden, welke er
voor hen zijn om in perioden van werkloosheid
niet doelloos rond te loopen.
f. Dat de jongeren er in sterkere mate toe
Worden gebracht zich bij de arbeidsbeurs te
laten inschrijven, waardoor, indien tevens een
speciale afdeeling voor arbeidsbemiddeling voor
hen bestaat, de plaatsingsmogelijkheid wordt
vergroot.
Er zijn thans Bureaux voor jeugdregistratie
gevestigd in de volgende gemeenten:
Almelo, Amersfoort, Arnhem, Breda, Dor
drecht, Eindhoven, Gouda, Haarlem, Heeren
veen, Heerlen, Den Helder, Helmond, 's Her
togenbosch, Leiden, Maastricht. Nijmegen," Roo
sendaal, Vlaardingen, Wassenaar, Winschoten,
Zeist en Zutphen
Ik meen mij op grond van vorenstaande uit
eenzetting tot uw college te mogen richten met
het dringende verzoek medewerking te willen
verleenen, opdat ook in Uw gemeente bij de
Arbeidsbeurs een bureau in het leven wordt
geroepen als hiervoren is geschetst. In de kos
ten van een en ander, voor zoover deze door
mij kunnen worden goedgekeurd, draagt het
Rijk bij naar het objectief percentage van her
werklooshëïdssubsidiefonds, met dien verstan
de, dat ten minste 50 procent van de kosten
zullen worden vergoed.
Indien Uw college, hetgeen ik zeer wensch.
in beginsel bereid is aan mijn verzoek gevolg
te geven, verzoek ik U mij dit wel te willen
berichten. Alsdan zullen ambtenaren van de
afdeeling Cultureele Zorg en Sociale Jeugd
zorg en den Rijksdienst der Werkloosheidsver
zekering en Arbeidsbemiddeling met U in na
der contact treden, teneinde de zaak verder
voor te bereiden."
Aan de besturen van die gemeenten, al
waar wel een dergelijk bureau is gevestigd,
doch waar dit organisatorisch staat naast
de arbeidsbeurs, heeft de Minister verzocht
het bureau voor de Jeugdregistratie te ver
binden aan de arbeidsbeurs Op deze wijze
kan mede worden bereikt dat een speciale
bemiddeling voor jeugdigen tot stand komt.
De minister heeft zich thans ter zake nog
niet schriftelijk gewend tot de besturen van
Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag
Het ligt in de bedoeling, omdat in de grootste
gemeenten bijzondere problemen aan de orde
zijn, zich ter zake binnenkort met deze gemeen
tebesturen in verbinding te stellen.
pel is geweest. Deze militaire controle heeft
geen andere strekking dan te waken voor
de neutraliteit en veiligheid des lands en
men mag verwachten, dat de corresponden
ten der buitenlandsche pers uit eigener be
weging met de criteria rekening zullen hou
den.
De nieuwe voorzitter van de Buitenlandsche
Persvereeniging, de heer Paui Derjeu, heeft na
zijn verkiezing een rede gehouden, waarin hij
er op wees, dat de correspondenten hier te
lande van de buitenlandsche pers nimmer mo
gen vergeten, dat de Nederlandsche Regeering
en het Nederlandsche volk onder de beproefde
leiding van H. M. de Koningin met pijnlijke
nauwgezetheid, eerlijk en oprecht, een strikte
onzijdigheid naar alle zijden in acht nemen en
deze willen doen eerbiedigen. Deze onzijdig
heidspoiitiek is in overeenstemming met de
beste tradities van het land en in het belang
van de ongerepte handhaving van de Neder
landsche onafhankelijkheid. Het zou pure
dwaasheid zijn, aldus spr., daaraan ook maar
een seconde te twijfelen. Spr. hoopte van har
te, dat alle correspondenten van de buiten
landsche pers hier te lande dit levendig zullen
beseffen en zullen blijven beseffen in de over
tuiging, dat Nederlands zelfstandigheidspolitiek
onverdacht is.
Nu is de vorige week, zoo merkte spr. verder
op, een circulaire aan de correspondenten van
de buitenlandsche pers uitgegaan, namens het
hoofd der controle van militair gezag op het
telegraaf- en telefoon, ct.. er. in welke circu
laire mededeeling is gedaan van de voor
naamste richtlijnen, welke worden gevolgd bij
de uitoefening van de controle op de nieuws
berichten. Het scheen spr. toe. dat enkele be
palingen van deze circulaire te rigoureus zijn.
Ongetwijfeld zullen de leden der buitenland
sche persvereeniging er nimmer toe medewer
ken sensationeel en onjuist nieuws naar hun
bladen of persagentschappen te zenden, maar
naar het spr. voorkwam is het te vreezen, dat
correspondenten van buitenlandsche bladen, die
wars zijn van elke sensatie en niet anders wen-
schen dan zooveel mogelijk serieus en betrouw
baar nieuws aan hun bladen te zenden, bij hun
berichtgeving belemmering zullen kunnen on
dervinden in verband met de interpretatie van
den inhoud van hun nieuwstijdingen. Spr.
hoopte, dat de autoriteiten de noodige soepel
heid zullen betrachten bij de toepassing dezer
circulaire.
Na afloop der vergadering heeft het bestuur
der buitenlandsche Persvereeniging in de salons
van Hotel des Indes te Den Heag n thee ge
geven voor de chefs en hun medewerkers van
de persdiensten van onderscheidene overheids
instanties en van andere lichamen of vereeni-
gingen. Deze bijeenkomst, welke druk bezocht
was en waarop eveneens de vertegenwoordigers
van enkele journalistenorganisaties waren ver
schenen, was geheel van niet-officieelen aard.
Tijdens dit samenzijn heeft de voorzitter, de
heer Derjeu, een begroetingstoespraak gehou
den, waarin hij o.m. bovengenoemde circulaire
weer ter sprake bracht.
De heer A. J. Lievegoed, chef van den Re-
geeringspersdienst, zeide o.m. met betrekking
tot de bewuste circulaire, dat de daarin ver
melde richtlijnen niet anders zijn dan een op
verzoek van journalisten medegedeeld uittrek
sel uit de instructie van het personeel van de
militaire controle, welkt instructie reeds sedert
weken heeft gewerkt, zonder dat daartegen be
denkingen van eenigerlei beteekenis waren ge
uit.
Hieruit blijkt wel, dat de toepassing soe-
De Britsche legatie te 's-Gravenhage deelt
ons mede, dat Z.H. de Paus op Donderdag I
Frebruari des ochtends 9.20 uur Ned. tijd in de
Engelsche taal voor het Eucharistisch Congres
in Nieuw-Zeeland een radiotoespraak zal hou
den, welke door de B.B.C. zal worden uitge
zonden.
De afbraak van de St. Jacobuskerk te Vlis-
singen was gegund aan den slooper J. B. van
H., aldaar, doch met den pastoor was een
afspraak gemaakt, dat het volledige toren
uurwerk aan de parochie zou blijven. Na eeni-
gen tijd kwam de pastoor evenwel tot de ont
dekking, dat de groote luiklok, die de heele
en halve uren aankondigde, er niet meer by
was, hetgeen voor den pastooi aanleiding was.
den slooper ter verantwoording te roepen
Deze deelde mede, dat hij de klok aan een
opkooper in Middelburg had verkocht, ctaar
deze volgens hem niet tot het uurwerk behoor
de. De pastoor was het daar allerminst mee
eens en zoo kwam er een rechtszaak van, die
in eerste instantie voor'den Middelburgschen
politierechter werd behandeld. De slooper
werd vervolgd wegens verduistering, maar de
politierechter sprak hem vrij.
De officier van justitie te Middelburg tee-
kende hooger beroep aan en de zaak diende
Maandag voor het Haagsche gerechtshof
De pastoor verklaarde als getuige, dat ver
dachte er eerst een beetje om heen had ge
draaid. Hij had gezegd, dat de klok naar be
neden was gevallen en daardoor wat gebarsten
was. Een timmerman, die voor den pastoor op
onderzoek is uitgegaan, deelde echter mede,
dat de klok geheel gaaf bij den opkooper werd
aangetroffen.
De klokkenmaker, die het uurwerk geregeld
onderhield gaf als zijn meening te kennen,
dat uurwerk en klok niet bij elkaar hoorden.
Het was een' gewone lui-klok, maar door een
paar ijzerdraadjes had men haar met het uur
werk verbonden.
De advocaat-generaal was het daarmee niet
eens. Verdachte woont in Vlissingen en heeft
de klok voortdurend hooren slaan. Hij wist
dus, dat klok en uurwerk bij elkaar hoorden.
Spr. vorderde een geldboete van 100 subs.
50 dagen hechtenis.
De verdediger, mr. F. W. Adriaanse, was van
meening, dat het hier een zuiver civiel geding
betrof, waarvan men door een soort „Coup
de force" een strafzaak had gemaakt.
PI. vroog vrijspraak of schorsing van de
zaak, tot de burgerlijke rechter over het eigen
domsrecht van de klak zal hebben beslist.
Uitspraak 12 Februari.
Zaterdag heeft in Den Haag vergaderd de
Permanente Nederlandsch-Belgisch-Luxemburg-
sche Commissie; de Belgisch-Luxemburgsche en
de Nederlandsche delegatie stonden onder lei
ding van hun voorzitters: de oud-ministers Ph.
van Isacker en dr. F. E. Posthuma.
In deze vergadering werd uitvoerig van ge
dachten gewisseld over de noodzakelijkheid en
de mogelijkheden van een zoo nauw mogelijke
economische samenwerking tusschen België—
Luxemburg' en Nederland onder de huidige in
ternationaal zeer zorgvolle tijden. De perma
nente commissie besloot te dien einde te on
derzoeken, wel^e concrete voorstellen dienaan
gaande bij de respectieve regeeringen kunnen
worden voorgebracht.
In September van het vorige jaar werd te
Maastricht ingebroken in de woning van J. aan
de Maastrichtersmedenstraat. Er werd een be
drag van 1300 gulden ontvreemd.
Ofschoon een uitgebreid onderzoek werd in
gesteld bleef de dief onvindbaar. Men vermoed
de echter, dat de 32-jarige H. L, uit Maastricht
meer var. deze inbraak afwist, doch de man
was niet te vinden. Zaterdag werd hij echter in
Utrecht aangehouden, verdacht van een aldaar
gepleegden diefstal. Het bleek echter, dat hij
onschuldig was. Van den diefstal in Maastricht-
wist hij echter meer af. Na een langdurig ver
hoor bekende hij de inbraak. Van het gestolen
geld is niets teruggevonden.
Zaterdag vergaderde te Amsterdam de In
1925 opgerichte vereeniging van Zuiderzeege-
meenten. Nadat de vereeniging sedert gerui-
men tijd minder activiteit had ontwikkeld, ten
gevolge waarvan verschillende gemeenten als
lid bedankten, achtte men thans den tijd geko
men, opnieuw door onderlinge samenwerking
te trachten de belangen der aangesloten ge
meenten en haar inwoners te behartigen.
Een plan van actie werd daartoe in groote
trekken opgemaakt. Een zevental gemeenten
trad als lid toe, waardoor de vereeniging thans
37 leden telt.
Jan. Feb. Mrt. Apr. Mei Juni Juli Aug Sep Oct Nov Oec
RIJKSDIENST DEB
WERKLOOSHEIDSVERZEKERING
ARBEIDSBEMIDDELING
30%
30
EKEN
20
Jan. Feb. MrL Apr Mei Juni Juli Aug. Sep. Oct. Nov. Dec.
De directeur van den Rijksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
deelt de volgende resultaten mede van de ver
zameling door het, Centraal Bureau voor de
Statistiek van de voorloopige gegevens over de
week van 8 tot en met 13 Januari 1940.
Op 13 Januari 1940 waren bij de organen
der openbare arbeidsbemiddeling ingeschreven
362.985 werkzoekenden (347.438 mannen en 15.547
vrouwen)
Hiervan waren 287.861 (277.128 mannen en
10.733 vrouwen) werkloos en wai"en 58.971 per
sonen door overheidssteun tewerkgesteld bij
cultuurtechnische en administratief daarmede
gelijkgestelde werken. Blijkbaar waren er dus
16.153 personen als werkzoekenden ingeschreven,
die in het vrije bedrijf werkten, doch ander
werk zochten.
In de week van 8 t.m. 13 Januari 1940 waren
by gesubsidieerde vereenigingen met werkloo-
zenkas aangesloten 593.303 personen, waaronder
75.304 landarbeiders.
yan de 517.999 verzekerden buiten de land
arbeiders was het werkloosheidspercentage
27,5 (in de vorige verslagrweek van 27 t.m.
30 Dec. 1939 was dit percentage 24,1 j.
Voor de 503.303 verzekerden, met inbegrip
van de landarbeiders, was 't werkloosheids
percentage 30,0 (vorige vèrslagweek 26,5).
In de overeenkomstige verslagweek van Ja
nuari was het werkloosheidspercentage voor alle
verzekerden in de laatste jaren als volgt (tus
schen, haakjes zijn vermeld de percentages, in
dien de landarbeiders buiten beschouwing wor
den gelaten):
1932 28,2 (26,5): 1933 35,4 (34,0); 1934 35,4
(31,3); 1935 35,7 (34,7); 1936 38,0 (36,6); 1937
35,7 (32,9); 1938 35,3 (32,5); 1939 31,7 (29,3);
1940 30 (27,5).
De grafiek geeft 't beloop der werkloosheids
percentages weer in de jaren 1930 tm. 1939.
Daaruit blijkt, dat de stijging der percentages,
welke in het najaar een normaal verschijnsel
is, in 1939 niet is voorgekomen (in December
is er een sterke stijging in verband met de in
gevallen vorst).
Een overeenkomstig beeld geven de cijfers
betreffende xhet aantal geheel werkloozen onder
de als werkzoekenden ingeschrevenen by de
organen der openbare arbeidsbemiddeling. In
de afgeloopen zeven jaren werd geregeld een
aanzienlijke toename van dit aantal geconsta
teerd, zelfs van 82.000 van Juli tot einde No
vember. In 1939 bepaalde zich de toeneming in
dit tijdvak tot 2000. Men zou hierin een aan
wijzing kunnen zien, dat de normale seizoens
stijging door de mobilisatie vrijwel is op
gevangen.
Op 11 October j.l. is een autobus van den
Vlaardingerdijk, welke ter plaatse vijf meter
hoog is, gevallen, waardoor drie van de acht
inzittenden ernstig werden gewond.
De chauffeur had zich 16 Januari voor de
Rotterdamsche rechtbank te verantwoorden.
Hem werd ten laste gelegd, dat hij te veel naar
rechts had uitgeweken en dat doordoor de wie
len van den autobus hun steunpunt hadden
verloren.
De officier van justitie had tegen den chauf
feur een voorwaardelijke gevangenisstraf van
een maand met een proeftijd van een jaar en
intrekking van het rijbewijs voor den tijd var-
een jaar geëischt.
Maandag heeft de rechtbank in deze zaak
uitspraak gedaan en den chauffeur veroordeeld
tot een maand voorwaardelijk met een proeftijd
van drie jaren.
Naar wij vernemen zullen de vasten
meditaties, die telkenjare door den K. R. O
worden uitgezonden, dit jaar wordai gehou
den door pater A. van den Maagdenberg
C.ss R. in de parochiekerk te Driebergen.
De Scola Cantorum van het Groot-
Seminarie „Rijsenburg" zal muzikale mede
werking verleenen.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft Maandag een
vergadering van het Studiefonds voor Werk
verruiming bijgewoond.
Dit fonds, waarvan voorzitter is ir W. H.
van Leeuwen te Delft, is eenigen tijd geleden
op initiatief van 'Prins Bernhard tot stand
gekomen.
Benoemd tot kantonrechter-plaatsvervan-
ger in het kanton Hilversum: mr. J. P. A.
A. Lens, advocaat en procureur te Hilversum.
Benoemd is tot substituut-griffier bij de ar
rondissementsrechtbank: a. Te Rotterdam mr.
J. G. L. Roder, waarnemend griffier bij de ar-
rondissements-rechtbank te Rotterdam;
b. te Utrecht, mr..J. F. J. H. Loomans, waai-
r.emend-griffier bij de arrondissements-recht-
bank te 's-Hertogenbosch.
Benoemd is tot broeder in de orde van den
Ned. Leeuw R. Hartsuiker, concierge, tevens
kamerbewaarder bij de AJgemeene Reken
kamer.
Benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau: G. A. H. van der Stok, secretaris van
het schilderkundig genootschap „Puichri Stu
dio", te 's-Gravenhage.
Benoemd is tot officier in de orde van Oran-
je-Nassau: Jhr. mr. C. J. A. den Tex, voor
zitter van den Ned. Bond van Vrijwillige Bur
gerwachten, wonende te Bloemendaal.
Aan de na te noemen personen is verlof ver
leend tot het aannemen van de achter hun na
men vermelde vreemde eereteekenen:
J. Bleaker, burgemeester van Dordrecht, dat
van de orde van St. Sava 4e klasse, van Joego
slavië; J. J. G. E. Rückert, burgemeester van
Naar de Locomotief verneemt, zullen de
twee Grumman-viiegtuigen, die door de
KN.I.L.M. zullen worden ingezet op de
eerstdaags te openen lijn van Makassar
naar de groote Oost, tegen het einde van
de volgende maand hier te lande aanko
men. Verwacht mag worden, dat het mo
gelijk zal zijn de lijn MakassarAmbon in
den loop van de maand Maart voor het
verkeer open te stellen. Aan de voltooiing
van den gronddienst wordt momenteel met
alle kracht gewerkt. Het ligt in de bedoe
ling, dat voor een belangrijk deel gebruik
gemaakt zal worden van de bases van den
Marine-Luchtvaart-Dienst.
Waarschijnlijk zullen op deze lijn tegen het
einde van het jaar de dan af te leveren Si-
korsky-vliegtuigenworden ingezet. De Grum-
mans zullen dan voor andere doeleinden wor
den gebruikt.
Hierbij wordt gedacht aan de mogelijkheid
eener lijn van Java langs de Westkust van Su
matra naar Padang of anders aan een ver
binding met de Westkust van Borneo. Vast
staat hieromtrent nog niets. Wat Padang be
treft kan er alleen op gewezen worden, dat de
openstelling van het in aanleg zijnde vlieg
veld in de hoofdstad van S.W.K. in geen ge
val eerder plaats zal kunnen hebben dan tegen
het eind van 1941 op de begrooting voor
1940 is uitgetrokken 50 procent van de totale
aanlegkosten. Wanneer de rest kan worden
opgebracht op de begrooting voor 1941 zou dus
op zijn vroegst het vliegveld klaar kunnen zijn
tegen het einde, van het volgend jaar.
Ingediend is een ontwerp van wet. houdende
naturalisatie van Robert Karl Angermann en
19 anderen.
Enschede, dat van de orde van St. Sava 3e kl„
van Joego-Slavië; mr. K. F. O. James, burge
meester van Gouda, dat van officier in de
orde van St. Sava van Joego-Slavië; mr. J. A.
E. H. J. van der Dussen, burgemeester van
Hengelo (O.), dat van de orde van St. Sava, 5o
klasse, van Joego-Slavië: J. A. H. Steinweg,
burgemeester van Nijmegen, dat van de orde
van St. Sava, 3e klasse, van Joego-Slavië; E.
H. Juckema van Burmania baron Rengers. d.d.
grootmeester van Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Juliana, te 's-Gravenhage, dat van
commandeur der orde van het Legioen van
Eer van Frankrijk.
Met ingang van 1 Februari is benoemd tot
ingenieur 2e klasse voor het stoomwezen in vas
ten dienst ir. P. van Rossen, adspirant-inge-
nieur voor het stoomwezsen in tijdelijken
dienst te Rotterdam.
Te rekenen van 1 Januari 1940, is benoemd
tot ingenieur in tijdelijken dienst bij den Oc
trooiraad dr. W. Langendijk.
Met ingang van 15 Januari is benoemd tot
relerendaris bij het Centraal Bureau voor de
Statistiek dr. H. J. Keuning, voordien hoofd
commies in tijdelijken dienst bij voornoemd
bureau.
Ir. H. Steketee, nüverheidsconsuient in al-
gemeenen dienst, is ontheven van zijn tewerk
stelling bij het departement van Economische
Zaken. Hij is aangewezen als nyverheidscon-
sulent voor het Westen des lands, onder de
gelijktijdige ontheffing van den nijverheidscon
sulent, tevens directeur van het nijverheidsia-
boratorium, ir. H. J. G. F. Grevers, uit voor
melde functie.
Opnieuw zijn benoemd:
Met ingang van 15 Februari, tot burgemees
ter der gemeente Helvoirt, mr. E. J. J. M. Bloe
men; met ingang van 23 Februari, tot burge
meester der gemeente Aalten, A. J. W. Mon
nik; met ingang van 15 Februari, tot burgemees
ter der gemeenten Hedel en Kerkwijk, H. Dron-
kers; met ingang van 1 Februari, tot burge
meester der gemeente Numansdorp, J. G. de
Zeeuw; met ingang van 11 Februari, tot bur
gemeester der gemeente Krimpen aan de Lek,
G. J. van Oordt; met ingang van 11 Februari,
tot burgemeester der gemeente Poortugaal F.
van der Poest Clement; met ingang van 15
Februari, tot burgemeester der gemeenten Lei-
muiden en Rynzaterwoude J. A. Bakhuizen:
met ingang van 23 Februari, tot burgemeester
der gemeente Nieuw-Helvoet, F. W. van Driel;
met ingang van 16 Februari, tot burgemeester
der gemeente Arnemuiden, H. G. Horninge;
met ingang van 28 Februari, tot burgemeester
der gemeente Barradeel, B. Anema;'met in
gang van 8 Februari, tot burgemeester der ge
meente Aduard, J. van Barneveld.
16
En nu komt het mooie: die kerel wou met alle
geweld weten, aan wie! Hij zei, dat zooiets toch
geen geheim kon zijn en zoo meer. Maar de
baas van de schuit liet geen syllabe los; ik had
hem trouwens van te voren op het hart ge
drukt, in geen geval te laten uitlekken dat wij
het waren, die van boord zouden gaan. Enfin,
toen ik dat allemaal gehoord had, keek ik toe-
vallig naar de deur, die op een kier was blijven
staan en ik zag tegen de lichtstreep van de
lamp iets langs die deur bewegen. Je kent mijn
Wantrouwende natuur, Clim; ik gooide natuur
lijk die deur open. Tot mijn spijt deed ik het
Wel wat hardhandig en ze kwam met een dave
renden klap tegen den neus van onzen dikzak
aandim, kerel, je had zijn varkensoogjes
bloeten zien tranen! Hij verdween zonder een
stom woord te zeggenwaarschijnlijk zit hij
hu met zijn neus in een koudwaterbad."
Eeter roerde in zijn koffie, wierp een blik op
de klok, verwenschte den luidspreker en ging
voort:
„Maar met dat al is het een leelijk ding, dat
er zich een verdacht uitziend persoon hier aan
boord bevindt, die ervan op de hoogte is, dat
wij vannacht met een motorboot van het schip
gaan. We behoeven er heusch geen doekjes om
te winden, het is meer dan duidelijk, dat onze
nieuwsgierige vriend met het exotisch accent
iets tegen ons in zijn schild voert en waar
schijnlijk tot de bende behoort, die jouw docu
ment belaagt. Tot nu toe hebben de heeren
waarschijnlijk nog niet in de gaten gehad, dat
wij tweeën onder één hoedje spelen. Dat kan
ook bezwaarlijk: we kennen elkaar nauwelijks
een paar uur, hier aan boord dan altijd. Maar
nu hebben ze ons wel samen gezien, ze hebben
mij met den kapitein over de motorboot hooren
praten en naar hen informeeren. Als de heeren
niet aan zwakzinnigheid lijden, is het hun nu
wel zoo klaar als een klontje, dat wij tweeën
samen die boot hebben gekocht. Ons eenige
voordeel is dus op het oogenblik, dat we hen
een dag of wat van het spoor kunnen houden;
daarna begint de sport opnieuw. Maar ik hoop
dat die paar dagen voldoende zullen zijn!"
Hij hield op en wierp een blik op de klok. De
wijzers schoven, onrustbarend snel naar één uur.
Clim volgde zijn blik.
„Als we eens naar onze hutlen gingen en de
zaken voor ons aanstaand vertrek in orde
maakten? Ik weet niet wat jij hebt gedaan,
maar mijn koffers staan nog in mijn hut."
„Mijne ook." zei Peter, en wenkte den kcilner.
Slaperig kwam die op lien toe, maar hij ont
waakte bij het zien van de fooi in Peter's hand
en begeleidde hen buigend tot de deur.
„Hoe lang heb jij werk?" informeerde Peter,
toen ze den rumoerigen rooksalon verlieten en
in de koele, rustige gang stonden, „ik wilde zoo
gauw mogelijk weg, het kan me geen steek
schelen of er nog lui aan boord wakker zijn,
die het kunnen zien, er is geen mensch, die ons
nu nog kan tegenhouden of volgen."
Clim dacht even na.
„Over vijf minuten ben ik aan dek, uit mijn
hut kan ik wel iemand bellen, die mijn bagage
komt ophalen."
„Allright," zei Peter, „tot over vijf minuten
dan als je tenminste niet weer wordt vast
gebonden aan je eigen bed!"
Hij haastte zich de gang af en Clim ging,
na zich ervan vergewist te hebben, dat zijn re
volver in zijn broekzak stak, naar zijn eigen
hut. Bij de deur aarzelde hij even, toen hij zich
herinnerde hoe hij, enkele uren tevoren, on
schadelijk was gemaakt. Toen grinnikte hij om
de idiote veronderstelling, dat zijn tegenstan
ders hetzelfde trucje voor de tweede maal dien
avond zouden probeeren, opende de deur en
trad binnen. Er was geen mensch te zien. Hij
sloot de deur achter zich, voelde een harden
klap, een stekende pijn in het achterhoofd, en
zakte dan ineen als een vaatdoek, die op z'n
punt op den grond wordt gezet.
Peter keerde langzaam tot bewustzijn terug
met een ontzettend pijnlijk hoofd, een zwaar
gesuis in zijn ooren en de gewaarwording, dat
de „New Orleans" op haar kop stond en pirouet
ten uitvoerde door het heelal. Het suizen in zijn
ooren bedaarde echter snel en hij poogde zich
uit zijn liggende houding op te richten. Het was
stikdonker om hem heen, zijn hersenen waren
nog versuft door den klap op zijn schedel en
het duurde even voor hij besefte dat hij aan
handen en voeten gebonden was. Op het oogen
blik, dat hij zich daarvan bewust werd, herin
nerde hij zich plotseling als wat er gebeurd
was tot het oogenblik waarop hij zijn hut bin
nenkwam. Er had natuurlijk iemand achter de
deur gestaan en toen hij niets vermoedend was
binnengetreden, had die iemand hem met een
niet al te licht en zacht voorwerp een afdoen-
den klap op zijn schedel toegediend. Van dien
klap begonnen de gevolgen eerst nu te verva
gen.
Peter boog en strekte zijn ledematen om te
weten te komen, op welke manier ze waren
vastgebonden. Hij wist het binnen enkele oogen-
blikken. Zijn handen waren op zijn rug gebon
den, zijn enkels aan elkaar en om zijn middel
liep een koord, dat bevestigd was aan een on
wrikbare stang, die Peter spoedig identificeerde
als de afvoerbuis van de vaste waschtafel. Als
er niet een prop in zijn mond was gestopt, die
met een handdoek was vasl gebonden, zou hij
zeker enkele krachtige termen hebben geuit, om
vervolgens een vervaarlijk geschreeuw aan te
heffen. Thans bepaalde hij zich er toe, met zijn
gebonden handen rond zijn middel te zoeken tot
hij in het touw, dat hem aan de waschtafel
vastbond, den knoop had gevonden. Hij pro
beerde tien minuten lang, de over elkaar geleg
de en strak aangetrokken knoopen te ontwar
ren, en herinnerde zich dan, dat in een der
zijzakken van zijn jas een mes had gezeten
zou dat er nog zijn? Hij wurmde heen en weer
tot hij een der zijpanden van zijn wit linnen
jasje onder zich had, en voelde den zak na.
Het eenige wat hij daar vond was een bankbil
jet van tien dollar. Het stemde hem hoopvol.
De aanwezigheid van dat bankbiljet maakte het
zeer waarschijnlijk, dat zijn zakken niet waren
nagezocht, dus moest zijn zakmes ook nog aan
wezig zijnNa drie moeizame minuten van
trekken en sjorren werd hij in het gelijk ge
steld. Zoodra hij zijn andere jaspand onder
zich had, voelde hij den knobbel van zijn pijp
en een lang, smal voorwerp: het mesje. Er volg
de een minuut van ingespannen peuteren en
het lemmet was vrij
Enkele vlugge sneden ruïneerden een zoo goed
als nieuw laken, twee handdoeken en enkele
meters gordijnkoord, dan krabbelde Peter over
eind, rukte de prop uit zijn mond en haalde
enkele malen diep adem. Met een hoofd, dat
aanvoelde of hij drie dagen en vijf nachten
achtereen had gefeest, scharrelde hij naar den
schakelaar en draaide dien om. Het plotselinge
licht deed zijn oogen pijn, maar hij vergat zoo
wel de pijn aan zijn oogen als die in zijn hoofd,
toen hij een blik wierp op de wijzerplaat van
zijn polshorlogeDe wijzers stonden op
kwari over twee!
Om één uur zouden Clim en hy per motor
boot het schip verlaten hebben.... had Ciim
dan niets gemerkt? Was Clim óók vastgebon
den?.... Maar dan had de officier van de
wacht toch moeten merken, dat er iets niet in
den haak was.
Peter verspilde geen tijd meer, maar greep
den knop van de deur, om tot de ontdekking te
komen, dat zij op slot was. Dat was te begrij
pen, de kerels, die hem hadden opgesloten, wa
ren natuurlijk zoo verstandig geweest, den sleu
tel uit het slot te nemen en de deur aan de
buitenzijde dicht te draaienmen laat nu
eenmaal geen geknevelde lieden in openstaande
hutten rondslingeren.
Het was Peter nu wel duidelijk, dat Clim een
zelfde lot moest hebben ondergaan, maar ter
wijl hü met zijn zakmes de eerste der vier
schroeven van het slot begon los te draaien,
zichzelf vervloekend omdat hij zoo stom was
geweest, zijn looper in Clim's hut te laten lig
gen, dacht hjj na over het merkwaardige
feit, dat het blijkbaar onopgemerkt was geble
ven dat zij op het vastgestelde uur niet waren
komen opdagen. De officier van de wacht wist
toch, dat Clim en hij samen om één uur van
boord zouden gaan; de kapitein zelf had hem
verzekerd, dat de matrozen, die de boot zouden
laten zakken, om kwart voor één gereed zou
den staanAls alles in orde is gebracht voor
een middernachtelijke ontscheping en de twee
hoofdpersonen verschijnen niet, zoodat allen
aan dek voor spek en boonen staan, is dat toch
wel een reden om een onderzoek in te stellen.
Maar blijkbaar was dat niet geschiedHad
soms een der leden van de bende, zich voor
Clim uitgevend, den officier van de wacht op
gebeld om te melden dat de nachtelijke ont
scheping niet door ging? (Wordt vervolgd.)
