Nederland voor een groot
deel een modderpoel
m
mm
Generaal Reijnders
gaat heen
F
De stad Viborg in vlammen
De Mannerheimlinie
houdt stand
ja
Nieuwe aardbeving
in Turkije
Eindelijk dooi!
Het nieuws van heden
TURKENBURG
„SINT PETRUS'
Maar de wegen werden
spiegelglad
INBRAAK BIJ JUWELIER
TE ROTTERDAM
Na een Sovjet-bombardementwaarbij 500 bommen
op de stad werden geworpen, ligt deze
grootendeels in pain
KINADRUPPELS
BODEGRAVEN ZADEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 5 FEBRUARI 1940 - AVONDBLAD
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
N.V. VERZEKERING MAATSCHAPPl
Levensverzekering - Studieverzekering
Lijfrente
Collectieve Pensioenverzekering
m-
In Midden-Drente
Toestand der wegen
Noordzeekanaal ijsvrij
Ver keer sstag natie in
W aterland
Twee autobussen ingesneeuwd
De Bilt meldt:
Verschil van inzicht met de Re
geering ten aanzien van vraag
stukken van technisch-
militairen aard
Generaal Winkelman
volgt hem op
Voor meer dan een halve ton aan
kostbaarheden gestolen
Finnen vreezen het voorjaar
63ste JAARGANG No. 22223
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Dr. H. NANN1NG'»
II 3 fü bloedarmoede bleekzucht
Twee dorpen geheel verwoest
Ook aardschokken in
Noord-Zweden
OVER HET IJS GELOOP EN
NAAR SCHIERMONNIKOOG
Drie leden van het gezelschap
keeren per vliegtuig terug
Het Russische legerbericht
VRAAGT PRIJSCOURANT
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
- s f
MALIEBAAN 50 UTRECHT
De door velen zoo lang verbeide dooi is in
getreden. HU heeft zich kenbaar gemaakt
door een sluier van regen, die gestadig neer
daalde. Alhoewel velen de verhoogde tem
peratuur met genoegen zullen begroeten,
heeft deze nog vele moeilijkheden gescha
pen. Het water, dat Zondag op de straten
neerkwam, bevroor bij aanraking van den
grond onmiddellijk en vormde een spiegel
gladde baan, die voor het meerendeel der
Weggebruikers een groote hinderpaal bleek.
Alom hadden diegenen, die zich te voet dan
Wel per as op straat waagden, de grootste moeite
boers te houden, en voor tal van personen bleek
tie gladheid een onoverkomelijke hinderpaal.
Sun werden wel bijzondere eischen gesteld.
Wielrijders hadden de moeilijkheden, verbon-
tien aan twee smalle rubberbanden en een
spiegelglad wegdek, mgezien en dit vervoermid-
tiel dan ook wijselijk thuisgeiaten. Wel konden
Vele glijpartijen voorkomen en bestreden wor-
tien door het strooien van asch. Wij zagen auto
mobilisten met sokken over de schoenen om
hun wagen heenloopen, asch voor de wielen
strooiend om een steunpunt daarvoor te ver
brij gen en in ieder geval een kans te loopen om
te kunnen wegrijden.
In de omgeving van Beilen zijn vanochtend
overal ploegen vrijwilligers begonnen de wegen
sneeuwvrij te maken. Er zijn honderden men-
Schen aan het werk. Tegen den middag zullen
tie snecuwbarrières op den hoofdweg Beilen
Assen Zijn opgeruimd. Zoolang"' de zandstrooier
niet is rond geweest, blijft deze weg echter nog
Seer gevaarlijk, omdat de sneeuwvrije gedeelten
hl den afgeloopen nacht met een dikke ijskorst
bijn bedekt.
De busdiensten lagen vanochtend om tien uur
hog stil, doch zouden in den loop van den dag
hl Noordelijke richting waarschijnlijk hervat
bunnen worden.
Het verkeer Beilen—Hcogeveen kan vermoe-
tielijk vandaag nog niet worden hersteld. De
host van Zaterdagavond lag Maandagochtend
hog in Beilen.
De melk werd gedeeltelijk met boerenwagens
haar de zuivelfabrieken gebracht.
Een ploeg recruten kon niet vertrekken.
De A. N. W. B. bericht, dat de hoofdwegen
hitidom Arnhem met groote voorzichtigheid te
herjjden zijn.
Schaarsbergen—Hoenderlo onberijdbaar.
Weg ApeldoornArnhem bij Woeste Hoeve
beer glad.
De wegen in de Betuwe zijn vrijwel onberijd
baar, busdiensten worden zooveel mogelijk on-
tierhouden.
De toestand van groote en binnenwegen in
kroningen is zeer slecht. Sneeuwophoopingen en
fcïoote gladheid belemmeren het verkeer,
trit Ben Helder ontving de A.N.W.B, bericht,
de boot op Texel slechts éénmaal per dag
Hart.
i
Dc ingevallen dooi heeft in de steden de
straten in modderpoelen veranderd. Men
komt handen te kort om dc verstopte
rioolputten weer schoon te maken, opdat
het overtollige sneeuwwater, dat hoog
opspuit, als een auto er door heen rijdt
snel zal kunnen wegvloeien
Men legt niet aan te Oude Schild, maar bij
't Homtje, vandaar tracht men den dienst op
Den Burg te onderhouden met bussen, wat van
daag in verband met de gladheid wel met groote
moeilijkheden gepaard zal gaan.
De toestand van de wegen rondom Breda is
tameifjk goed, in de omgeving van Dinteloord
is hij echter nog slecht.
De binnenwegen zijn onbegaanbaar, vooral in
het Gooi en ten Noorden van het IJ.
De weg Alkmaar—Den Helder is zeer glad.
De A. T. O.-bus Alkmaar—Afsluitdijk—Leeu
warden heeft den dienst nog niet hervat.
Zondagmiddag zette de dooi in ons land
in en hedenochtend zou men in het
26 K.M. lange Noordzeekanaal tevergeefs
naar Us hebben uitgezien.
Van het begin van hét kanaal tot zée
was het wederom één watervlakte over de
volle lengte en breedte van het kanaal.
De drie ijsbrekers van de Vereeniging voor
Algemeene Scheepvaartbelangen hebben Zon
dag den geheelen dag nog hard gewerkt om
het ijs te breken en Waterstaat spuide dit ijs
zoo krachtig mogelijk weg. Het heden bereikte
resultaat geeft een goed beeld van het zeer
vele werk, dat door de ijsbrekers in de achter
ons liggende vier weken is verzet. Ook hier is
bewezen, dat ijsbreken gecombineerd met ijs-
spuien voor dit voor Amsterdam zoo belang
rijke kanaal de juiste methode van ijsbestrij-
ding is.
Het verkeer in Waterland is Zondagmorgen
weer volkomen in de war geweest. Zaterdag kon
de dienst van de Noord- en Zuid-Hollandsche
Tramwegmaatschappij van Amsterdam naar
Monnikendam voor het eerst na vele dagen weer
onderhouden worden, doch Zondag l^eek dit
opnieuw onmogelijk. De trams kwamen niet
verder dan Zunderdorp, waar de sneeuw onge
veer een meter hoog lag. Met man en macht
toog men aan het werk om de baan vrij te ma
ken.
Voor het eerst in dezen winter was ook
het autoverkeer van Amsterdam naar Pur-
merend langs den weg over Watergang on
mogelijk. Bij het Schouw lag de sneeuw
hoog over de geheele wegbreedte. Een bus
van de W.A.CO is hier ingesneeuwd.
In den loop van den middag slaagde men er
in de trambaan AmsterdamMonnikendam
voor de tweede maal sneeuwvrij te maken.
De^tramdiensten van de N.Z.H.T.M. naar
Broek in Waterland werden terstond hervat.
Later werd ook doorgereden naar Monniken
dam. Vertraging kon echter niet worden voor
komen. De busdiensten van de N.Z.H.T.M. van
Amsterdam naar Purmerend. die men, nadat
de weg via Watergang en Ilpendam onberijd
baar was gebleken, via Monnikendam en de
Purmer wilde onderhouden, zfjn thans gestaakt.
Abonnementen van deze maatschappij zijn op
dit traject geldig voor den trein. Ook de W.A.
C.O .-diensten waren op deze route tot vier uur
gestaakt, doch zijn nadien hervat. Men was
Zondag doende den weg van het Schouw tot
Purmerend sneeuwvrij te maken met behulp van
een tractor. Vanmorgen zou ook de N.Z.H.T.M.
trachten de trambaan langs dezen weg weer
berijdbaar te maken.
De invallende dooi heeft de wegen in
Noord-Holland, ten noorden van de hoofd
stad, in spiegelgladde ijsvlakten herscha
pen. Het busverkeer van de N.Z.H.T.M. is
daardoor totaal gestremd.
Slechts de tramdienst Amsterdam—Monni
kendam kan normaal onderhouden worden.
Op het traject Edam—Monnikendam zijn
twee autobussen ingesneeuwd. Met man en
macht wordt thans gewerkt deze voertuigen te
bevrijden. Tevens is men doende met behulp
van een sneeuwploeg het traject Schouw
Purmerend vrij te maken.
Over het algemeen zijn de wegen met een
twintig centimeter dikke laag ingereden
sneeuw bedekt, welke een harde en door den
regen zeer gladde korst heeft gevormd. Het
zal niet eenvoudig zijn deze korst te verwijde
ren, doch de dooi, welke naar het zich laat
aanzien zal doorzetten, is een goede bondge
noot.
De gemalen van het hoogheemraadschap
Waterland zijn vanochtend in werking ge
steld.
VERWACHTING geldig van hedenavond
tol morgenavond ongeveer 19 uur:
In het Noorden: Meest matige Ooste
lijke tot Zuidoostelijke wind. Betrokken
tot zwaar bewolkt «iet mist. Tijdelijk lich
te vorst tot temperatuur om het vriespunt.
In het Zuiden en midden: Zwakke lot
matige Zuidelijke tot Zuidwestelijke wind.
Betrokken tot zwaar bewolkt met mist.
Tijdelijk lichte regen. Lichte tot matige
dooi.
Zon op 7.38 onder 16.52. Licht op 17.22.
Nieuwe Maan 8 Febr.
Zooals uit de Staatscourant van
hedenavond zal blijken, is aan ge
neraal I. H. Reijnders, opperbevel
hebber van land- en zeemacht, op
een daartoe door hem gedaan ver
zoek, door H.M. de Koningin eer
vol ontslag uit den. militairen dienst
verleend, onder dankbetuiging voor
de uitnemende diensten, door hem
in verschillende gewichtige betrek
kingen en in buitengewoon moei
lijke omstandigheden bewezen, en is
tot zijn opvolger benoemd de ge-
pensionneerde luitenant-generaal H.
G. Winkelman, sedert het intreden
van den mobilisatietoestand com
mandant van den luchtverdedigings
kring Utrecht-Soesterberg, terwijl dj;
laatstgenoemde tegelijkertijd bevor
derd is tot generaal.
Naar wij vernemen, heeft in
hoofdzaak verschil van inzicht met
de Regeering ten aanzien van
vraagstukken van technisch-mili-
tairen aard tot de ontslagaanvrage
van generaal Reijnders geleid.
De nieuwe opperbevelhebber generaal
H. G. Winkelman
In den nacht van Zaterdag op Zondag
is een brutaje inbraak gepleegd in de juwc-
licrszaak van de firma A. Sicbel Jr., geves
tigd aan den Binnenweg 6, te Rotterdam.
Toen in den vroegen ochtend de chef der
firma naar de centrale verwarming in het pand
zou gaan kijken, ontwaarde hij tot zijn verba
zing, dat het slot van het rolluik geforceerd
was en dat inbrekers zich op deze wijze toegang
tot den winkel hadden weten te verschaffen.
Reeds bij den eersten' aanblik ontwaarde hU,
dat 'vrijwel alles wat zich in den winkel aan
waarde bevond, tot goeden prijs was verklaard
Bij onderzoek bleken te zijn vermist 675
gouden verlovingsringen, 150 gouden hor
loges, 250 ringen met brillanten, 250 gouden
polshorloges, 1200 gouden zegelringen. 100
gouden horlogekettingen. 150 a 200 gouden
armbanden en 100 gouden colliers.
Naar ruwe schatting bedraagt de waarde van
liet gestolene tusschen de vijftig- en zestigdui
zend gulden.
Een twaalftal jaren geleden is bij dezelfde
firma eveneens inbraak gepleegd. De fa. Siebel
is tegen inbraak verzekerd.
ff;-.
HP
De Russische bombardementen richten in de Finsche steden groote verwoestingen
aan. Op onze foto het vernielde Nederlandsche consulaat
HELSINKI, 5 Febr. Een speciale corres
pondent van Reuter seint:
Een deel van Viborg stond Zondagavond
nog in vlammen, als gevolg van de vijfhon
derd bommen, die door 47 Russische vlieg
tuigen Zaterdag op de stad zijn geworpen.
De persoonlijke verliezen waren gering, aan
gezien 85 pCt. der bevolking reeds ge-
cvacueerd is. Honderdveertig gebouwen, on
der welke de oude kathedraal, werden
rechtstreeks door bommen getroffen. Een
blok van tien huizen staat nog in lichter
laaie. De brandweerlieden werken bij een
temperatuur van 22 graden onder nul.
In den loop van den Zondag zijn verder
Ekenas en Abo door Sovjet-vliegtuigen gebom
bardeerd.
Op verscheidene plaatsen braken branden
uit, maar er vielen geen slachtoffers. Ook an
dere plaatsen in het Noorden van Finland wer.
den gebombardeerd. De schade was onbeteeke-
nend. Zaterdag, te laat om nog gemeld te wor
den in het officieele Finsche communiqué, heb
ben de Russische luchtstrijdkrachten Sortavala
gebombardeerd, ten Noorden van het Ladoga-
meer. De schade was vrij ernstig en er vielen
enkele slachtoffers. Zaterdag zou voorts een
door de Russen geworpen bom zijn neergekomen
op een ziekenhuis in Oost-Finland, dat van
duidelijke kenteekenen was voorzien.
De speciale correspondent van
Reuter op de Karelische landengte
meldt, dat in strijd met de verwach
ting het Russische offensief aldaar
Zondag den geheelen dag met on
verminderde kracht is voortgezet.
Dit offensief heeft den Russen reeds
ongeveer 3000 dooden gekost. De
Finnen strijden onder een enorme
spanning, maar schijnen hun posities
hecht te handhaven. Zij hebben nu
geleerd, hoe zij moeten optreden
tegen de nieuwe Russische tank
sleden.
De Russische aanval begon vroeg in den mor
gen. Tanks verschenen, met sleden achter zich
Des nachts hadden de Finnen nieuwe vuurpo-
sities in orde gebracht voor him antitankge-
schut en de Finsche soldaten hadden zich on.
der dekking van de duisternis ingegraven in
diepe holen in Niemandsland. Toen de tanks
verschenen, werden zij niet alleen ontvangen
door zwaar geschutvuur, maar ook door een
regen van handgranaten, die uit deze holen
naar hen werden geworpen. Tegen den avond
trokken de Russen terug. Zij schijnen krachtige
versterkingen, zoowel op de landengte als aan
het front bij het Ladogameer te hebben ont
vangen.
Het Finsche legerbericht tot Zondagmiddag
12 uur luidt:
Te land: Op dc landengte van Karelië heeft
de vijand zijn aanvallen op de Finsche stellin
gen te Summa voortgezet. Vier aanvallen wer
den ondernomen, die alle werden afgeslagen
De Sovjets verloren meer dan 1000 man en
9 tanks.
Ten Oosten van Muplojarvi werden de aan
vallende Russen met verliezen teruggeworpen.
Op andere punten van Karelië constateerde
men levendige artillerie-activiteit en de Finsche
batterijen hebben verscheidene vijandelijke bat
terijen tot zwijgen gebracht.
Ten N. O. van het Ladogameer was het be
trekkelijk kalm. In het gebied van Kuhmo is
een Russische aanval op een van te voren door
de Finnen opgeworpen stelling afgeslagen. Op
andere punten van Let front te land activiteit
van patrouilles.
Ter zee: Niets belangrijks te melden.
In de lucht: In den nacht van 2 op 3 Fe
bruari vlogen Russische vliegtuigen over het
gebied van Hangö, Ekenas en Koivisto. Zater.
dag ondernam de Russische luchtmacht aan
vallen op Manti.uoto, Ekenas, Kerava, Dousa.
Kotka, Seinajoki en Kuopio. in het gebied van
Petsamo bombardeerden Russische toestellen
Noutsi en Ivalo. De bombardementen veroor
zaakten branden en volgens tot dusver ontvan
gen inlichtingen werd een veertigtal burgers
gedood en een vijftigtal gewonu.
Op de landengte van Karelië was de activi
teit der Russische luchtmacht grooter dan op
voorgaande dagen. O.a. Viborg werd verschei
dene malen gebombardeerd.
Zaterdag heeft de Finsche luchtmacht deel
genomen aan verscheidene gevechten en ver
kenningsvluchten en vijandelijke troepen en
bases oer Russische luchtmacht gebombardeerd.
Volgens de inlichtingen, die tot dusver ontvan
gen en gecontroleerd zijn, werden gisteren elf
Sovjet-vliegtuigen neergehaald.
Voorts zijn Zondagochtend te Helsinki biljet
ten aangeplakt, waarin bevolen wordt, dat de
mannen van 13 tot 60 jaar, die nog niet be
hulpzaam zijn bij verdedigingswerken of werken
van openbaar nut. zich voor 12 Februari bij
de bevoegde bureauen laten inschrijven, opdat
van hun diensten gebruik kan worden gemaakt
bij de verdediging des lands.
Militaire waarnemers zijn verrast over den
verwoeden strijd der Russen op de Karelische
landengte. Een zoo intensieve actie was te Hel
sinki voor den herfst niet verwacht. Het is mo
gelijk, dat de Russen gehoopt hebben de Fin
nen onverwacht te kunnen overvallen. Wan
neer dat het geval is, zUn zij waarschijnlijk te
leurgesteld, want de Mannerheimlinie is bij
zonder sterk.
Sedert den aanvang van den oorlog zijn nog
aanvullende defensielinies achter de hoofdlinie
aangelegd, zooals in Frankrijk achter de Ma-
ginotlinie gebeurd is en wanneer de Russen
zouden willen doorbreken, zouden zij zich een
weg moeten banen door een terrein van dertig
tot veertig K.M. achtereenvolgende verdedi
gingswerken. die zich uitstrekken tot voorbij
Viborg.
De correspondent van de „Stockholm Tidnin-
gen" te Helsinki meent, dat het Russische op
perbevel besloten heeft Viborg tot eiken prijs
te verwoesten en dat dit plan samenhangt met
het groote offensief tegen Summa. Nadat de
prachtige kathedraal van Viborg door een
zware bom vernield was, vereenigden de geloo-
vigen zich in gebed bij het ongeschonden geble
ven altaar.
Verder meldt deze correspondent, dat ook het
door 12.000 menschen bewoonde stadje Sor
tavala Zondag gedurende 24 uur hevig door de
Russische vliegtuigen gebombardeerd is. Het
stadje biedt een droevigen aanblik. Het is voor
drie vierden verwoest. De Luthersche kerk is ge
heel. een ziekenhuis voor de helft vernield. Een
ambulance-trein werd ernstig beschadigd.
Reizigers, die onlangs uit Finland naar Zwe
den zijn teruggekeerd, hebben verklaard, dat
de Finnen, wanneer zij geen aanzienlijke hulp
ontvangen, omstreeks Juni in een ernstige po
sitie zuilen Komen te verkeeren. Wanneer de
zomer komt zul-en de Russen geholpen worden
door de volgende factoren:
1. Het aantal uren daglicht zal toenemen In
het midden var. den zomer is het slechts on
geveer twee uur duister, zoodat de aanvallen
van de Russen gedurende 22 uur bü daglicht
kunnen geschieden.
2. Wanneer de dooi voorbij is, zullen de we
gen begaanbaar worden voor het zware verkeer
van de Russische troepen en tanks.
3. Met het verdwijnen van de sneeuw zullen
de Finsche skipatrouilles hun beweeglijkheid
verliezen.
4. Het gevaar van boschbranden zal toe-
I nemen.
De stad Viborg ligt grootendeels in puin
na een bombardement der Russen:
hevige gevechten op de Karelische land
engte.
De Balkan-conferentie werd Zondag be
sloten.
Twee dorpen in Turkije door een aard
beving verwoest.
Generaal I. Reijnders gaat heen als op
perbevelhebber van land- en zeemacht;
generaal H. G. Winkelman volgt hem
op.
Mgr. Th. Bekkers benoemd tot eere
kanunnik van het Kathedraal Kapittel te
Haarlem.
Ontploffing aan boord van het tankschip
„Ceronia". Geen persoonlijke ongeluk
ken.
Brutale inbraak in juweiierszaak te Rot
terdam.
O
bM BH Htt aangewezen middel bij'
kLü^ Hf MALARIA GEBREK AAK EETLUSTeas.
Men lette op den naam ,.Dr. H. Nanning buiten
op de roode doos en op de flacon. Prijs f L30
Pr. H NANNING'i Pbtm ara. F.kriek. N.V.. OEN HAAG.
ANKARA, 5 Febr. (Reuter). Een he
vige aardbeving heeft Zaterdagavond twee
dorpen in het gebied van Erzindjan in Ana-
tolië volledig verwoest.
Als gevolg hiervan zUn 45 personen om
het leven gekomen en tientallen ernstig
gewond.
In Noord-Zweden zün Zondag eveneens drie
lichte aardschokken gevoeld. Op vele plaatsen
werden de ruiten vernield.
Drie leden van het gezelschap van zes
personen, dat den tocht over het ijs van
Groningen naar Schiermonnikoog maakte,
en na aankomst op het eiland in Hotel v. d.
Werff verpleging vond, zullen Dinsdag per
vliegtuig naar het Westland terugkeeren.
Het zijn Mevr. Dijkhuis en dochter en de
heer K. Sterkenburg. Van de overige drie
is de toestand van den heer en mevrouw
Beukcma van dien aard, dat zU nog eeni-
gen tyd zullen noodig hebben om van de
doorstane ontberingen te bekomen.
5. Wanneer oe Oostzee ijsvrij wordt zal ook
de Sovjet-Russische vloot vrijkomen en kan
men een felle strijd ter zee verwachten in de
Oostzee en de Botnische goll.
Een hoopvolle factor voor oe Finnen is even
wel dat door het ontdooien van de meren,
de Russische troepen slechts over betrekkelijk
smalle strooken land kunnen oprukken.
Het legerbericht van den Sovjetstaf van het
militaire district Leningrad luidt: „Op 4 Februari
ir, hoofdzaak bedrijvigheid van verkenningsaf-
deelingen. In het gebied ten Noorden van het
Ladogameer zijn botsingen tusschen infanterie-
afdeelingen begonnen. De Sovjetluchtmacht
heeft verkennings- en bombardementsvluchten
ondernomen".
BIJLSMA'S ASSURANTIEKANTOOR N.V.
Kelzeregracht 767 Amsterdam Telef. 42167-33540
OORLOGSCHADE-
(MOIEST-) VERZEKERINGEN
OVER ZEE EN DOOR EUROPA,
per spoor, schip of auto, met en zonder
Requisitie en/of Inbeslagname. Onze premie»
zijn meestal lagerdandebestaandetarieven.
