Niet „ergens" maar overal
in Nederland
Aarzeling
om den openingszet
KOMINTERN-CARNAVAL
Kou en kolen in
Duitschland
Wie zal het initiatief
nemen?
HOEST
FAMEL
Wat de Geallieerden hopen
en Duitschland vreest
SOLD A TEN STUDEEREN
Buitenlandsch Overzicht
Dr. J. B. MEENK
DINSDAG 6 FEBRUARI 1940
VEERDIENSTEN HERVAT
VERKOUDHEID
BRONCHITIS
SIROOP
Zoeklicht als bureau
lamp?
EEN OOGGETUIGE OVER DEN
OORLOG IN POLEN
Meisje doodgereden
Slachtoffer van onbewaakten
overweg
Gesprekken met Indië
Het radio-telefoonverkeer in
Januari
WERKLOOZEN MOGEN GEEN
SNEEUW RUIMEN
REIGER NADERT EINDPUNT
DIENST DER N.Z.H.T.M.
HERSTELD
BOUW VAN VIADUCTEN
OPGEDRAGEN
MATROZEN VEROORZAKEN
ONGELUKKEN
DE „STASSFURT"
MGR. DR. H. POELS
De bevolking aan vreeselijke
ellende ten prooi
Menagegelden voor
zeemiliciens
In de Russische Komintern, de Mos-
kousche centrale voor de propagan
da en organisatie van de bolsjewisti
sche wereldrevolutie, speelt de Bulgaar
Dimitrof, bekend uit het beruchte pro
ces van den brand in het Duitsche Rijks
daggebouw, een rol van groote beteeke-
nis. Deze „professor" in de bolsjewisti
sche wereldrevolutiekunde is er zooveel
als de balletmeester en de costumier van
het communistische politieke carnaval.
Hij ontwerpt en verordonneert de tac
tiek, volgens welke de trawanten van
Moskou in alle landen hebben te ma
noeuvreeren, hij berekent en schrijft
voor, hoe zij moeten draaien en dansen
cm de toeschouwers zoo duizelig en dol
te maken, dat zij omvallen of mee gaan
doen, hij beslist ook welke pakjes daarbij
moeten worden gedragen. Zoo gaf hij
enkele jaren geleden het wachtwoord
van de Volksfronterij uit. De communis
ten moesten de roode beulsuniform van
Tsaar Stalin bedekken met een braaf
fcurgerpakje van gemoedelijk democra
tische snit en met alle niet-autoritaire
partijen aanpappen om te komen tot
een „democratisch" éénheidsfront tegen
nationaal-socialisme en fascisme. Het
nationaal-socialisme, waarmee hij tij
dens het Rijksdagbrandproces zoo gron
dig had kennis gemaakt, beschouwde hij
evenals t fascisme als den grootsten en
eerst uit den weg te ruimen hinderpaal
voor de uitbreiding van het Sovjet-para
dijs op aarde. Een tijdlang heeft de be
drieglijke Volksfront-politiek in bepaal
de landen een zeker succes kunnen boe
ken. Er bleken heel wat roode en rose
vliegen met democratische stroop te
vangen.
Tenslotte echter is de Volksfronte
rij, juist in die landen, waar zij aanvan
kelijk het grootste resultaat scheen te
bereiken, op een totale mislukking uit-
geloopen, met name en in het bijzonder
in Spanje en Frankrijk. De democrati
sche stroop, made in Russia, bleek te
dun om den Stalin-houdenden bloed-
smaak er geheel onder te krijgen. Al
was de leugen van Moskou nog zoo snel,
de waarheid- achterhaalde haar wel.
Spanje werd door Franco met hulp van
het Duitsche nationaal-socialisme en het
Italiaansche fascisme van den rand van
den bolsjewistischen afgrond wegge
sleept. Frankrijk kwam eerst later na
het uitbreken van den oorlog tot natio
nale bezinning. De doodstraf, waarmede
Stalin zijn eigen mislukkingen op an
deren pleegt te wreken, werd den listi-
gen Bulgaar bespaard. Hij behield zijn
functie in de Komintern. Blijkbaar heeft
de roode Tsaar van Moskou te veel waar-
ceering voor Dimitrof's lenigheid, die
aan deif rekstok van het bolsjewisti
sche wereldrevolutie-ideaal even gemak
kelijk en vlot reuzen- of apenzwaaien
maakt als Stalin zelf.
Het accoord tusschen het nationaal-
socialistische Duitschland en de
bolsjewistische Sovjet-Unie en
de zuiver imperialistische aanval van
Rusland op Polen en Finland hebben
voor goed een einde gemaakt aan de
mogelijkheid van succes van de Volks-
frontcarnavalspret. Dimitrof, die reeds
in 1935 openlijk beleed, dat hij in staat
was totaal van tactiek te veranderen,
indien de omstandigheden zulks eisch-
ten, en in het bestieren van de verwe
zenlijking van het onveranderlijke bol
sjewistische wereldrevolutie-ideaal vol
komen opportunist is, wil niets meer van
een samengaan van de communisten
met wie dan ook, tènzij met de natio-
naal-socialisten, weten. De volgelingen
van Stalin kunnen de democratische
burgerplunje, die hun zoo ongeloof
waardig stond, weer opbergen en zij
mogen, ja moeten zich weer in het
bloedroode beulspak vertoonen. Met een
welhaast verbijsterend „a plomb" do
ceert hij thans aan de proletariërs en
arbeiders aller landen, dat er voor de
arbeidersklasse maar één weg open ligt,
n.l. deze: de onverzoenlijke moedige
strijd tegen den imperialistiscWen oor
log, de strijd tegen de schuldigen en
voorvechters van dezen oorlog vooral in
eigen land. Indien de communisten zui
ver consequenties zouden trekken uit
dit advies, dan zouden zij dus een onver-
zoenlijken strijd moeten voeren tegen
de voorvechtende bondgenooten van
Moskou, die Stalin de gelegenheid te
schoon hebben gemaakt om dien impe-
rialistischen oorlog niet te wagen. Men
weet niet waarover men meer verbaasd
moet zijn, over de brutaliteit, waarmede
dit advies wordt gegeven, of de volko
men stompzinnigheid, waarmee het
door de volgelingen dwars tegen de wer
kelijkheid in wordt uitgelegd.
Op het Komintern-carnaval geldt ech
ter het devies: Ons is niets te dol, als
het maar overal een even groote janboel
wordt als in Sovjet-Rusland. De kans
daarop is aanmerkelijk gestegen nu Rus
land en Duitschland elkander gevonden
hebben. Finland, hoe heldhaftig het ook
moge strijden, is alleen niet bij machte
een einde aan dit gevaarlijke carnaval te
maken. Nu de maskers zijn gevallen,
moeten iij alle landen de wereldrevolu
tie-stokers en hun trawanten zonder
pardon en zoo snel mogelijk worden ge
liquideerd. Er moet een machtige uni-
verseele en weerbare anti-Komintern ge
vormd worden van allen, die nog prijs-
stellen op het bezit en behoud van gods
dienst, vrijheid en beschaving.
Vanmiddag zijn de veerdiensten te Gennen,
Boxmeer. Cuyk en Mook over de Maas voor alle
verkeer, op normale wijze hervat.
Sedert meer dan 30 jaar wordt
Siroop Famel door doktoren
gewaardeerd als een betrouw
baar geneesmiddel ter bestrij
ding van aandoeningen der
ademhalingsorganen.
Kleine flacon f 1.15 Groote flacon f 1.90
(Van onzen Berlünschen correspondent)
De felle koude, die Duitschland nu al weken
lang heeft geteisterd, heeft tallooze moeilijk
heden met zich meegebracht, waarmee de ver
antwoordelijke organisaties kennelijk niet vol
doende rekening gehouden hadden. Een groot
gedeelte der bevolking zit al weken lang zon
der brandstoffen. Weliswaar weet men in de
mijnstreken niet, waar men met de enorme
hoeveelheden kolen, die geproduceerd worden,
moet blijven, maar men is er nog steeds niet
in geslaagd, om de moeilijkheden, waarmee het
transport door de strenge vorst en het te
kort aan locomotieven te kampen heeft, te
overwinnen. Bij het verdeelen van de brand
stoffen moeten naast de partij organisaties en
de Poolsche gevangenen ook de militairen
meehelpen. Zoo heeft Göring duizenden mo
torlorries van de luchtmacht voor het trans
port van kolen ter beschikking gesteld. De
koude heeft voorts de autoriteiten tot het ne
men van een aantal maatregelen van zeer in
grijpenden aard gedwongen. Bijvoorbeeld heeft
de ministerraad voor de Rijksverdediging be
paald, dat de scholen een gedeelte van hun
voorraad aan brandstoffen aan de „kriegswich-
tige Betriebe" moeten afstaan. Hierdoor heeft
men een groot aantal scholen voorloopig moe
ten sluiten, terwijl in andere scholen slechts
enkele dagen per week les gegeven wordt; het
komt ook voor, dat leerlingen van verschillen
de scholen afwisselend in eenzelfde schoolge
bouw onderwijs genieten. Op dit gebied is de
toestand echter in de verschillende deelen van
het Rijk nogal uiteenloopend; in West-Duitsch-
land, waar men voldoende kolen heeft, zijn de
schoten als gewoonlijk geopend, terwijl in
Württemberg alle scholen gesloten zijn.
Aangezien de spoorwegen hun materiaal thans
in de eerste plaats voor het vervoer van kolen
moeten gebruiken, is het aantal treinen voor
hèt publiek sterk verminderd. Van Berlijn naar
Miinchen loopt slechts een trein per dag. Er
worden geen reducties meer op de spoorwegen
afgegeven, en de kranten doen een beroep op
het publiek, zoo weinig mogelijk te reizen. Ook
de treinen voor verlofgangers heeft men moe
ten laten vervallen. Onder deze omstandighe
den doet het ietwat zonderling aan dat de in
ternationale wedstrijden te Garmisch-Parten-
kirchen toch doorgaan. Aan den eenen kant heeft
men propaganda voor de wedstrijden gemaakt,
terwijl het onder deze omstaadigheden voor het
publiek nauwelijks mogelijk is, deze plaats te
bereiken. Wegens de schaarschte aan brand
stoffen heeft de Burgemeester van Berlijn
voorts alle zwembaden verloopig gesloten en
zullen de woningen nog slechts twee dagen
per week van warm water worden voorzien.
Intusschen worden de wallen van sneeuw,
die zich langs de straten van Berlijn uitstrek
ken, hooger en hooger. Naast het gemeenteper -
soneel moeten ook Joden, die niet in eigen on
derhoud kunnen voorzien, bij het opruimen hei
pen. Daarnaast zijn echter ook de bewoners van
elk huis verplicht, de straat voor hun huis
schoon te houden, maar tot dusverre is de
bevolking slechts ten dcele dit bevel nagekomen.
De straten zijn met een dikke ijslaag bedekt,
waarvan het verkeer ondanks het strooien van
zand veel last heeft
Zoo brengt dus deze barre winter voor het
Duitsche volk nog meer nood en ontbering met
zich mede, en heeft men nooit meer dan nu
gehoopt, dat bet milde jaargetijde spoedig
een einde aan de koude en haar gevolgen moge
maken.
Zwakke schaakspelers laten het graag aan de
tegenpartij over, den openingszet te doen, want
ze hebben geen plan en hopen, dat hun er later
een invalt. Bijna zou men kunnen meenen, dat
in dezen oorlog beide zijden het dooiweer in
precies dezelfde houding afwachten en deze-
indruk wordt nog versterkt, doordat men steeds
weer te hooren krijgt: de verdediger staat ei
thans veel beter voor dan de aanvaller. Hier
wordt echter op leeken-manier uitleg gegeven
aan de stelling, dat voor de verdediging zwak
kere krachten voldoende zijn, wat echter nog
lang niet beteekent, dat het absoluut goed is
den tegenstander het initiatief te laten, wat
toch ook altijd zekere voordeelen meebrengt.
De indruk, dat elke zijde het erop aanlegt
de andere den eersten slag te laten doen, is dus
onjuist, ook al daarom omdat de situatie, waarr
in de Geallieerden verkeeren, geheel anders is
dan die der Duitschers. Het voornaamste ken
merk van dezen oorlog zijn niet de meer of min
der ondoordringbare linies aan dezen en genen
kant, maar is het feit, dat dank zij dezen linies,
beide partijen over vrij beweeglijke millioenen-
iegers beschikken. Deze oorlog zal hoogstwaai-
schijnlijk niet aan de FranschDuitsche grens
beslist worden, maar éigens anders. En hierun
volgt het verschil, dat misschièn op de volgende
vrij ze gedefinieerd zou kunnen worden: de
Geallieerden hopen, dat Duitschland ergens
aanvalt, de Duitschers vreezen dat de Geal
lieerden het doen.
De motiveering bestaat uit twee deelen: Ter.
eerste: elk schot dat de Duitschers lossen, elke
Het werk van de langzamerhand het
meest genoemde sectie van het Algemeen
Hoofdkwartier omvat naast de ontspanning
van de soldaten ook de ontwikkeling, een
taak, waaraan over het algemeen bij de
publicatie minder aandacht Is besteed, hoe
wel zij tóch als eerste haar naam aan de
Sectie V heeft gegeven. O. en O. omvat
de zorg voor den vrijen tijd van de solda
ten, welke kan worden besteed aan ont
spanning of aan ontwikkeling. Vooral dit
laatste is van groot belang, want het is
algemeen bekend, dat men tegenwoordig
zelfs voor de meest eenvoudige betrekking
nooit uitgestudeerd raakt en dat men in
het burgerleven een groot deel van den
vrijen tijd moet besteden aan studie om
vooral bij de technische vakken, steeds op
de hoogte te blijven van de nieuwe vindin
gen en van den vooruitgang der weten
schap. Hoeveel te meer klemt dit dan voor
hen, die' bij deze mobilisatie weer onder de
wapenen zijn geroepen, die voor het over-
groote deel geen aanraking meer zullen
hebben met hun vak én die vaak in het
burgerleven bezig waren met de studie voor
een of ander diploma.
De leiding van ons leger heeft ingezien, dat
zü in dit opzicht een zekere verplichting had
en dat zij het peil der ontwikkeling, waarop
de militairen bij het begin der mobilisatie sten
den, niet mocht laten dalen, en dat zij de
militairen gelegenheid moest geven om hun
studie voort te zetten, voorzoover dit zou kun
nen overeenkomen met de belangen van den
dienst. Zij behaalde op deze wijze vele voor
deelen, waarvan de voornaamste zijn, dat zij
de mannen behoedt voor verveling, dat het ge
middelde peil van ontwikkeling omhoog wordt
gebracht, dat de mannen het contact met het
burgerleven niet verliezen en hun belangstel
ling blijven richten op hun werk in de burger
maatschappij. hetgeen allemaal tot gevolg
heeft, dat de geest van den troep op behoor
lijk peil blijft.
Het is voer de legerleiding van niet te over
schatten beteekenis geweest, dat zij bij het
oreaniseeren van het werk voor de ontwikke
ling der militairen de beschikking had over
vaklieden en dat zij de practische uitwerking
kon opdragen aan menschen, die ten aanzien
van het onderwijs konden bogen op een ruime
en rijke ervaring.
De practische uitwerking immers is in han
den gegeven van twee onderwijsinstituten en
wel aan het I. V. I. O. voorzoover het betreft
het algemeen ontwikkelend en vormend onder
wijs; en aan het P. B. N. A. voor zoover het
betreft het lager en middelbaar technisch on
derwijs, waarbij een aantal aanverwante vak
ken zeoals wiskunde, natuurkunde en schei
kunde gerekend moeten worden.
Dit onderwijs is schriftelijk en individueel.
Men kan ten aanzien van het onderwijs van
meening verschillen over de voor- en nadoelen
van mondeling en schriftelijk onderwijs. Voor
beide systemen zijn vele argumenten aan te
halen, doch aan welk van beide men ook de
voorkeur mag geven in het burgerlijke leven,
het mag niet worden ontkend, dat het schrif
telijke onderwijs voor militairen zeer groote
voordeelen heeft. Er bestaat bij de cursisten
een verschil van aanleg en interesse, maar bij
de militairen bestaat daarnaast nog een groot
verschil van mogelijkheid. Hoe vaak immers
worden zij overgeplaatst. Bij mondeling onder
wijs zouden zij voortdurend met andere
leeraren te maken krijgen, terwijl bij een
schriftelijke cursus alleen een nieuw adres be
hoeft te worden ingeschreven. Voorts gaan de
meeste militairen eenmaal per veertien dagen
met verlof; zij hebben dikwijls verschil van
dienst, waardoor zij des avonds gebonden zijn
Zij zouden daardoor een aantal lessen missen
bij mondelinge cursussen, terwijl zij nu eenige
uren of eenige dagen later hun lessen weer
voor den dag kunnen halen en kunnen voort-
liter benzine, aie hun vliegtuigen gebruiken is
om zoo te zeggen niet meer te vervangen. Aan
Duitsche zijde zijn voorraad en aanvulling be
grensd. Aan Geallieerde zijde zijn zij practisch
onbegrensd.
Elke uitbreiding van het front is voor de
Geallieerden een voordeel, voor de Duitschers
bêteekent zij een versplintering van Krachten.
Daarbij komt op de tweede plaats een nog
belangrijker feit. Het doel van de Geallieerden
is: de Duitschers door de blokkade murw te
maken. De Duitschers beweren, dat zij door een
tegenblokkade hetzelfde doel tegenover Enge
land nastreven, maar dat is een redeneering,
waaraan het Duitsche regime natuurlijk geer.-
oogenblik gelooven kan. Het werkelijke doel dat
Duitschland nastreeft is; zijn tegenstanders
genoeg van een oorlog te laten krijgen. Op
zekeren dag zullen de volkeren van Engelane
en Frankrijk tot hun regeeringen zeggen: „maakt
er een eind aan, het komt tóch niet tojt een
beslissing, dus onderhandelt met Hitier!" Dat
is een politiek op lang zicht en zij Kan slechts
dan succes hebben, wanneer Duitschland ge
noeg voorraden heeft en ze ook kan aanvullen
Dat gaat echter niet door den oorlog in zijr.
vollen omvang te doen losbarsten, maar slechts
door een voortzetting van den onbloedigen
oorlog, die eigenlijk daarin bestaat, dat Duitsch
land zich door militaire dreiging economische
voordeelen verschaft.
We hebben trachten duidelijk te maken, waar
om de Geallieerden hopen op een Duitschen
aanval en waarom Duitschland een aanval var.
de Geallieerden vreest. Hieruit zou men de
conclusie kunnen trekken, dat de oorlog in de
lente slechts dan beginnen zal, als de Geal
lieerden hiertoe 'besluiten. En wanneer $eze
conclusie logisch is, dan hebben de dreigingen
van Duitschland naar alle zijden voóral ten doej
den Geallieerden de keus zoo moeilijk mogelijk
te maken, tot welke aanvalsactie zij zuller
besluiten.
De bewering, dat elke uitbreiding van het front
voor de Geallieerden winst zou beteekenen is
pas na de ervaringen van den Russisch-Finschen
gaan, waar zij de vorige maal zijn opgehouden.
Het onderwijs wordt aan de militairen gege
ven op dezelfde wijze als aan de burger-cursis
ten, alleen de wijze van administratie verschilt.
De stof is niet speciaal voor deze gelegenheid
gekozen, de lessen bevatten de normale stof,
welke voor een examen noodig is en ook de
examens worden normaal afgenomen.
Zooals bekend kan men twee dagen verlof
krijgen om een examen te gaan afleggen. De
organisatie van dat onderwijs verschilt dus in
niets van het gewone en het heeft daarom wei
nig zin hierover uit te weiden. Ieder, die wel
eens een schriftelijken cursus heeft gevolgd, is
ervan op de hoogte.
Iets anders is het met den administratieven
kant van dit geval. Daar O. en O. met I.VJ.O.
en P. B. N. A. een voordeelige overeenkomst
heeft afgesloten, mag ook de administratie van
deze cursussen bijna niets kosten. De cursisten
betalen een kwartje per les, en O. en O. even
eens. Hiervoor krijgen de cursisten boeken in
bruikleen en daarenboven schrijf- en teeken-
materiaal ter beschikking. De lessen worden
verzonden naar de kantonnementen en daar
gedistribueerd onder de cursisten door den P.
M. L. (plaatselijk militair leider). Deze krijgt
later het schriftelijke werk weer in handen en
stuurt dit naar het instituut. Tevens zorgt hij,
dat de cursisten hun kwartje per les aan hem
betalen, hetwelk hij dan weer verder expedi-
eert. Daar bij het verzenden van lessen en
bij het terugsturen van schriftelijk werk geen
porti verschuldigd is, behoeft deze administra
tie niet duur te zijn.
Dit onderwijs wordt zeer gewaardeerd,
hetgeen bewezen kan worden door het
feit, dat in vrij korten tijd reeds 7500 cur
sisten ingeschreven zijn voor het technisch
onderwijs. Hiervan zijn er 2500, die eind
examen H. B. S. hebben, ongeveer 1000 met
diploma M. T. S., terwijl er ook een aantal
bij zijn met universitair examen. De cur
sussen omvatten bouwkunde, waterbouw
kunde, werktuigbouwkunde, electrotech-
niek, chemie, handel en wiskunde. Een
aantal cursisten, dat reeds met een of an
dere studie bezig was, heeft zich eenvou
dig laten overschrijven en zet nu de in
het burgerleven begonnen studie voort.
Anderen weer maken van deze gelegen
heid gebruik om hun kennis op te fris-
schen door herhalingslessen, ofwel hun
kennis uit te breiden door het volgen van
speciale cursussen over een of ander on
derdeel van hun vak. Ook zijn er jongelui
bij, die voor de mobilisatie een M. T. S.
bezochten en die thans in overleg met den
directeur van hun school op deze wijze
hun studie voortzetten.
Het voordeel van deze studie is, dat de cur
sisten haar kunnen vervolgen, wanneer de de
mobilisatie zou komen voor zij hun doel heb
ben bereikt. Duurt de mobilisatie lang, dan
kunnen zij tijdens den duur hiervan hun
examen halen en het bezit van het diploma zal
hun bij hun terugkeer in de burgermaatschap
pij in ieder geval voordeel bezorgen.
Een ander voordeel is, dat men niet zoo maar
in het wilde weg studeert, dat men niet den
vrijen tijd doorbrengt met het doorwerken van
een of ander studieboek, maar dat men een
bepaald doel voor oogen heeft en de stof sys
tem ati'sch vefwerVtt.'
Op een dezer dagen te Den Haag 'gehouden
persconferentie, welke stond onder leiding
van den heer F. Wind van de directie van
P. B. N. A. en waar de commissie van O. en
O. vertegenwoordigd was door den luitenant
A. Boogaerts, leider der afdeeling Ontwikkeling
van O. en O., werd de mededeeling gedaan,
dat het werk der militairen de verwachtingen
ver te boven gaat en dat het resultaat zeer
gunstig genoemd kan worden. Degenen, die
de cursussen volgen, werken zeer hard en ne
men de vrijwillig opgenomen taak ernstig op.
Hier en daar ontmoet men bezwaren met
studielokalen, die vooral in de kleinere kan
tonnementen niet altijd kunnen voldoen aan
de eischen, welke men er redelijkerwijze aan
zou mogen stellen. Maar dat doet geen afbreuk
aan den ijver der studeerenden.
Met „ergens in Nederland", maar overal in
Nederland kan men deze studeerenden vinden;
menschen, die zich hun vrijen tijd ten nutte
oorlog gepermitteerd, want tevoren was Londen
althans erop bedacht niets te doen wat een
Duitseh-Russisch blok zou hebben kunnen be
gunstigen. Sinds men niet meer bang is voor
de Russen, kan men zich met de gedachte ver
trouwd maken, dat Duitschland en Rusland wat
grondstoffen betreft als een eenheid zijn te be
schouwen, daar Rusland immers de grootste
opening in den blokkade-ring is, die om Duitsch
land gelegd zal worden. Maar daarom betee
kent ook elke staal- en benzinegebruik van de
Russen een verzwakking der Duitschers.
Hieraan moet nog toegevoegd worden, dat het
voor de Geallieerden veel moeilijker is dan
voor Duitschland het front uit te breiden, daar
zü er niet verantwoordelijk voor willen zijn
ergens de neutraliteit te schenden. Daarom Is
voor hen de Finsche oorlog een geschenk van
boven en daarom zijn zij zoo gevoelig, wanneer
het den Duitschers zou gelukken, Roemeensche
petroleum-leveranties zonder oorlog af te
dwingen. De Finsche zaak wordt, zooals de
Zweedsche minister van Buitenlandsche Za
ken gezegd heeft, steeds meer de zaak van
Zweden, en dat kan geheel nieuwe mogelijk
heden bieden. Van den anderen kant zouden
de Geallieerden moeilijk werkeloos kunnen blij
ven toezien, wanneer Roemenië zün neutrali
teit slechts in schün zou ophouden, maar haar
in werkelijkheid, door een verder toegeven aan
de Duitsche wenschen, zou prüsgeven.
Tenslotte zij er nog aan herinnerd, dat de Ge
allieerden nog een andere mogelijkheid hebben
om aan te vallen en het front te vergrooten,
n.l. In het luchtruim. Steeds vaker gaan er den
laatsten tüd in Engeland stemmen op, dat men
nu eindelijk toch eens moet beginnen met het
bombardeeren van Duitsche industrie-centra
en de havens en de Duitsche tegenactie maar
op den koop toe moet nemen, daar men slechts
op deze wijze de Duitsche ijzer- en benzine
voorraden zou kunnen aantasten. Winston
Churchill heeft onlangs duidelijk gezegd, waar
om dat tot nu toe niet gebeurd is. Men wilde
eerst ongestoord den Duitschen bewapenings-
voorsprong Inhalen. Wij vermoeden, dat men
pas tot deze wüze van uitbreiding van het front
zal besluiten, wanneer men een sterker over
wicht in de lucht bereikt heeft en slechts dan,
wanneer er ergëns anders geen mogelijkheid
open blijft om aan te vallen. Hoe vreemd het
misschien ook moge klinken, wü gelooven
steeds meer dat de Geallieerden op zeker
oogenblik het initiatief zullen nemen.
Een groepje studeerende militairen, zooals
ze overal in Nederland te vinden zijn
maken om hun kennis te verrijken. Er zün
groote groepen bij, in de grootere kantonne
menten, waar men tientallen cursisten kan
vinden, maar er zijn ook kleine groepen, voor
al bij de zoeklichten van de kustwacht, waar
soms één man de gansche groep vormt en
waar deze man dan zün eigen P. M. L. is. En
als het hem dan toegestaan, is wat echter
wel niet het geval zal zün zün zoeklicht te
gebruiken als bureaulampje op zijn schrijfta
fel, zal hij in ieder geval niet erover kunnen
klagen, dat het te donker is om te kunnen
werken.
De ZeerEerw. Pater Maurus O.C., daartoe
uitgenoodigd door de R. K. Middenstands-
vereeniging St. Paulus te Glanerbrug, gaf
in Café Ter Haar sive Droste aldaar een
lezing over: „De oorlog en zijn gevolgen m
Polen".
Pater Maurus, die 7 jaren in Polen is ge
weest en den 9den December j.l. in Holland
Is teruggekeerd, noemde als oorzaken van
den oorlog: de minderheidskwestie, ver
keerde inlichtingendienst en hoogmoeds
waanzin, de ligging van Polen, onvoldoende
militaire maatregelen, vooral verraad door
snionnage.
Wat het punt spionnage betreft wist spr
krasse staaltjes aan te halen, waarbü minis
ter-president Beek, 7 generaals en nog 3 andere
ministers als hoofdverraders werden beschul
digd. Dezen lichtten de bevolking verkeerd In.
waardoor men de Duitschers onderschatte. Zij
verstrekten den Duitschers alle mogelijke in
lichtingen omtrent militaire aangelegenheden,
zoodat deze laatsten de stafkaarten van Polen
bezaten, die bü vele Poolsche officieren ontbra
ken. De generaals hadden er voor gezorgd, aat 2
dagen voordat de oorlog uitbrak alle comman
danten van de onderscheidene legeronderdeeien
naar andere gedeelten van het land waren
overgeplaatst, waardoor deze geheel in een
vreemde omgeving kwamen en zij zoodoende van
de voorraadschuren e.d. niets afwisten. Misbruik
makend van het Katholiek geloof in Polen, wer
den de Duitsche spionnen, gekleed in priester-
kleeding met parachutes achter de fronten neer
gelaten, die daardoor weinig argwaan wekten.
Mede door dezen perfecten spionnagedienst kon
den de Duitschers reeds na 3 uren oorlog op 3
vliegvelden 200 Poolsche vliegtuigen, die klaar
stonden voor den start, vernietigen, terwijl te
vens 80 vliegerofficieren werden gedood.
Over het bombardement van Warschau me
moreerde spr. de verschrikkelükste tafereeltjès.
In de laatste 36 uren zouden hierbü 100.000 men
schen omgekomen zijn. Dertig procent der wo
ningen werd gebombardeerd, waarbij de mees
te met den grond werden gelük gemaakt. De
Duitschers voerden meestal de bombardementen
als volgt uit: zü wierpen eerst een bom op een
bepaalde plaats uit, waarna direct daarop een
brandbom volgde. De bevolking snelde hierdoor
hevig verschrikt naar buiten, om een schuil
plaats te zoeken, waarbij ze door snel terugkee-
rende vliegtuigen met mitrailleurs werden be
stookt. In de straten werden z.g. loopgraven
aangelegd, doch hierin werden de dooden be
graven, die overal verspreid lagen, omdat er
geen tijd en plaats was om de lijken elders te
bergen. Mede hierdoor ontstonden vele besmet
telijke ziekten, o.a. typhus. De bevolking, die
nog vluchten kon, ging meestal zeer dom te
werk. Ze nam soms nog vee mede, waardoor
het vluchten zeer vertraagd werd. Zij gingen
meestal in noordelijke richting naar de Russi
sche grens. Daar aangekomen, merkten zij, dat
de Russen ook hun land binnenrukten, waar
door zü in groote haast terug moesten, zoodat
ze vaak honderden kilometers aflegden, om ein-
delük weer in hun eigen woonplaats terug te
keeren, waar ze dan hun huis leeggeplunderd
terugvonden.
De Poolsche officieren vluchtten meestal
naar Roemenië, waarbü ze gebruik maakten van
particuliere auto's, die zij z.g. in beslag namen
voor militaire doeleinden
Daarna kwam spr. aan de belevenissen, die
hij persoonlijk meegemaakt had. Hij verhaalde
hoe hij twee keer van een wissen dood bleef ge
spaard, van een vlucht van eenige paters en
broeders, waaronder een pater van 65 en een
broeder van 81 jaar, die, nog niet bekomen van
drie meegemaakte bombardementen, van schrik
den geheelen dag in den kloostertuin op den
grond onder de boomen zich verscholen; hoe
een groot aantal bewoners 4 dagen en 4 nach
ten in den kelder van het klooster doorbracht;
van Duitsche gemotoriseerde afdeellngen,
die van 's morgens 6—11 en van 127 uur on
afgebroken door het plaatsje, dichtbij Lublin,
waar het klooster stond, waarvan Pater Maurus
rector was, trokken. Op een nacht werd spr.
door den portier gewekt, die vertelde, dat er
eenige officieren waren, die hem wenschten te
spreken. Toen de pater aan de deur kwam, werd
hem om nachtlogies gevraagd, waarbü men hem
een revolver onder den neus drukte en de an
deren naar binnen drongen, en het gebouw
zorgvuldig doorzochten. Een anderen keer ar
riveerde de Gestapo, die een huiszoeking
wenschte te doen. Er waren nl. geheime archie
ven van den kardinaal in dit klooster verbor
gen. Dit was blükbaar verraden. Toen de pater
weigerde Iets mede te deelen, werd hü met de
twee andere paters in een refter opgesloten,
waaromheen mitrailleurs werden opgesteld. De
wünkelder en alles wat men gebruiken kon. werd
buit gemaakt. Zelfs de püstof, die nog in voor
raad was, werd medegenomen. Daarna werd
men voor de keuze gesteld, de plaats van de
geheime archieven te wijzen of tegen den muur
gezet te worden, waarbü men de wü'ste partü
maar koos. Spr. haalde tenslotte nog verschil
lende gevallen aan van de maatregelen, die ge
nomen werden als er één of meerdere Duitsche
soldaten gedood werden en sprak de hoop uit,
dat Holland gespaard moge blijven van de
vreeselijke gruwelen van een oorlog.
Vanochtend omstreeks half tien is het
zeventienjarige meisje De H. uit Rijen door
een trein, die uit de richting Breda kwam,
aangereden en gedood.
Het slachtoffer reed per fiets met een meisje
uit Rüen op den Oosterhoutschenweg. Zij lie
ten een trein uit Tilburg den onbewaakten
overweg aan de Vijf Eiken te Rijen passeeren,
maar bemerkten niet, dat uit de richting Bre
da eveneens een trein naderde. Toen zij den
weg overstaken, werd mej. De H. door dezen
trein gegrepen en gedood. Haar vriendin was
juist den overweg gepasseerd.
In Januari 1940 werden in het radioteléfoon-
verkeêr met Ned.-Indië in totaal 2126 gesprek
ken gevoerd (Januari 1939: 1221). Hiervan wer
den 688 in Nederland en 1438 in Indië aange
vraagd. Van de in Nederland aangevraagde ge
sprekken waren 465 gewone en 56 goedkoope
familiegesprekken, terwijl 167 Kerst- en Nieuw-
jaarsgesprekken werden gevoerd; voor de in
Indië aangevraagde gesprekken bedroegen deze
getallen resp. 667, 266 en 505.
Voorts kwamen 27 verzamelgesprekken tot
stand, van welke 8 in Nederland en 19 in Indië
werden aangevraagd.
Van andere landen uit kwamen via Nederland
met Ned.-Indië in totaal 15 gesprekken tot
stand, n.l. uit België en Italië elk 2, uit Duitsch
land 4 en uit-Zwitserland 7.
Het verkeer met Malaya is voorloopig ge
staakt; in het verkeer met de Philippynen wer
den geen gesprekken gevoerd.
Als uitvloèisèl van de regeling der menage -
gelden, welke onlangs voor de landmacht in
werking is getreden, zal dra oók een gelük-
soortige regeling gelden voor de zeemiliciens,
tijdens hun verlof. In verband met technische
moeilijkheden kon het departement van De
fensie niet eerder tot uitvoering van dezen
maatregel overgaan.
.in Zenuwhoofdpijn
Gebruikt niets anders dan
een hoofdpynpoeder van
Deze werken uitstekend
5 ets. per poeder, étui*g van 6 p. 28 ets.
Alléén echt met de Driehoek E. M. B.
Het gemeentebestuur van Den Briel deelde j
aan het Vaderland mede, dat het zich, na een
spoedeischende vergadering van het college van
B. en W„ tot het departement van sociale
zaken had gewend met het dringende verzoek
de 53 ondersteunde werkloozen in die gemeente
als werkverschaffing aan het sneeuwruimen te
zetten, welk werk in die gemeerlte natuurlek
ook dringend noodig is. De minister heeft dit
verzoek afgewezen.
Van de zijde van het departement werd te
vens medegedeeld, dat men van zeer vele ge
meentebesturen dergelijke verzoeken had ont
vangen, maar dat die alle waren afgewezen.
De PH-ALR, de „Reiger", die Maandagmiddag
te Khartoem was aangekomen, is Dinsdagmor
gen zeer vroeg vandaar vertrokken. Het toestel
startte te kwart voor vijf Amsterdamschen tijd
en landde om kwart voor acht te Wadi Haifa.
Na een oponthe-ud van een uur steeg de „Reiger"
weer op met bestemming naar Luxor.
Aan boord van de „Reiger" is alles wel. Het
toestel heeft in Khartoem nog 'n passagier op
genomen, die zal meevliegen naar Alexandrië,
waar men Dinsdagmiddag hoopte te landen.
Te Alexandrië zal worden overnacht, waarna
Woensdag de laatste etappe naar Napels zal
worden gevlogen. Op de heenreis werd niet
Alexandrië, doch Cairo aangedaan.
De dienst van de N.Z.H.T.M. naar Edam en
Volendam is weer normaal.
De Directie van den Waterstaat heeft den
bouw van vier viaducten van gewapend beton,
voor den weg no. 16 in de gemeenten Zeven
bergen en Terheijden opgedragen aan de N.V.
Koninklüke Rotterdamsche Beton- en Aanne
ming Maatschappij v.h, Van Waning en Co., te
Rotterdam-Zuid. voor de som van f 159.440.
BATAVIA, 6 Febr. (Aneta). Maandagavond
hebben twee Europeesche matrozen, nadat zij
flink óp stap waren geweest, met geweld een
Chineeschen bestuurder van een particulieren
auto uit zün wagen gehaald, waarna zü er zelf
met den wagen vandoor gingen. De tocht ein
digde, nadat zü eerst door een fietsenstalling
waren gereden ,in een pagar bij het pandhuis
op Glodok, waarbü drie inlanders zwaar wer
den gewond. De matrozen zün dóór de politie
aan de marine-autoriteiten overgegeven.
TJILATJAP, 6 Febr. (Aneta). Gisteroch
tend is men met de „Stassfurt'' gereedgekomen
met het lossen van 1700 tons van de lading,
waarna het schip wederom werd vastgelegd. Op
verzoek van de eischende partü zün de machi
nes onklaar gemaakt.
Naar we vernemen is in den toestand van
Mgr. dr. H. Poels, die buiten Heerlen wordt ver
pleegd, eenige verbetering ingetreden.
