Summa werd gebombardeerd
en geheel verwoest
Bulgarije het zwakke punt in
de Balkanpolitiek
z
De Rijn kruit
Het ontslag van
gen. Reijnders
Drie slagkruisers
voor Indië
Het nieuws van heden
HOTEL CAFE-REST. BEATRIX
HOTEL HET HOF VAN HOU *N0
Jaarbeurs-Restaurant
RUSSEN VERLOREN MEER
DAN 4500 MAN
BARNES EN RICHARDS
TERECHTGESTELD
Toestand bij Millingen
niet zonder gevaar
Zijn aanspraken op Thracië
en de Dobroedsja
SOVJET-AANVALLEN OP
ZWEEDSCHE SCHEPEN
Regeering nam besluit
HOTEL SCHILLER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 7 FEBRUARI 1340 - AVONDBLAD
CAFÉ-RESTAURANT
Speciaal ingericht
G R O O T E GEZELSCHAPPEN
Speciale Gezelschapsiarieven
OACBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No 22227
Estlandsche bases voor
Sovjet-vliegtuigen
De Bilt meldt:
kon worden onderhouden
Geallieerden willen rust
op den Halkan
rs. .juni
Eenige schepen, die bij het invallen der vorst ligplaats kozen achter de kribdie
toegang geeft tot de vluchthaven van den Lindenberg te Nijmegen, verkeeren
thans in een weinig gunstige positie, daar zij bij eventueel kruien van het
■ijs op de Waai ernstig bedreigd worden
Bomvrije schuilplaatsen
verplicht
Regeering acht het doen van
nadere mededeelingen strijdig
met het Staatsbelang
De Indologen hebben
studieverlof
Dempo weer in actie
'n TIP VAN BOOTZ
V. V.).
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
MUTATIE BIJ DEN STAF
IN INDIË
Om het kampioenschap
van Nederland
CENTRAAL HOTEL DER A.M.V.J.
„Eeuwenoud" „Up to Date"
Hilversum - Telef. 6141 (2 lijnen I
HOTEL ROOZENDAAL
VERGADERZALEN
Hotel „de Mallejan" - Vierhouten
Cl run» DEIDSCHESTR. 67—71
„rLtUK AMSTERDAM
voor het ontvangen van
TOT 500 PERSONEN
Perfecte Keuken
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO et Inget
«tededeellngen 50 cent; Idem op peg één 45 ceni
per regel BIJ contract sterk verlaagde p'iïTen Voor
de kleine annonces „Omroepers" rle de ubrlek
HELSINKI, 7 Febr. Volgens den cor
respondent van het Zweedsche dagblad
„Stockholm Tidningen" wordt het aantal
Russische divisies, dat tusschen het Lado-
gameer en Petsamo de grens heeft over
schreden, op zestien geschat. Vijf dezer
divisies opereeren tusschen het meer en
Aittojoki. Slechts aan de gesteldheid van
het terrein hebben de veel minder talrijke
Finschc strijdkrachten het te danken, dat
zij den Russen zegevierend weerstand kun
nen bieden. De Sovjet-troepen verschansen
zich in een net van loopgraven, voorzien
van automatische wapenen.
Het Finsche opperbevel heeft medegedeeld
dat de actie van Russische parachutisten tot
dusverre verstikt is. Men gelooft echter, dat
de Russen nog vele valschermspringers in den
strijd zullen brengen om te trachten achter de
Finsche linies schade aan te brengen.
In den Summa-sector hebben de Russen
over een afstand van ongeveer 20 K.M. een
nieuwe divisie in het veld gebracht. Gedu
rende de gevechten van de laatste dagen
hebben meer dan 200 Russische vliegtuigen
boven de Finsche stellingen gevlogen. Zij
hebben in het bijzonder het dorpje Summa
gebombardeerd: het is geheel verwoest. De
Sovjet-verliezen in de gevechten bij Summa
worden geschat op ruim 4500 man. De Fin
sche verliezen zijn in verhouding miniem.
Men moet groote bewondering voor den Fin-
schen tegenstand hebben, als men in aan
merking neemt, dat de Russen in den sec
tor Summa een reusachtigen druk uitoefe
nen.
Het Russische legerbericht geeft als gewoonlijk
uiterst spaarzame gegevens.
„Op 6 Februari, aldus luidt het legerberichi.
bedrijvigheid van verkenningsafdeelingen. Tref
fen tusschen kleine infanterie-detachementer.
ten Noorden van het Ladogameer. De Sovjet-
Russische vliegtuigen hebben verkenningsvluch
ten ondernomen."
De „Times" bericht, dat het Finsche hoofd
kwartier een overzicht heeft gepubliceerd van
de plaatsen, die sedert het uitbreken van den
oorlog zijn gebombardeerd. Het blijkt, dat er
geen onderscheid gemaakt kan worden tusschen
het Noord-Westelijk gebied, dat voornamelijk
werd bestookt door vliegtuigen, die Leningrad
als basis hebben, en het Zuid-Westelijk gebied,
dat vooral is aangevallen door vliegtuigen, die
opstegen van de Russische bases in Estland.
Dit wijst er op, dat het Russisch—Estland
sche pact, waarbij bepaald werd dat deze
bases alleen zouden worden gebruikt, als
Rusland werd aangevallen, is geschonden,
cn ook dat de aanval op Finland reeds was
voorbereid, voordat het verdrag tusschen
Estland en Rusland tot stand kwam.
Van deze bases in Estland kunnen de Russen
belangrijke Finsche centra over zee bereiken,
waarbij zij het Finsche afweergeschut vermijden
en derhalve hun eigen verliezen tot een mini
mum kunnen beperken. Zoolang Finland niet
voldoende jachtvliegtuigen heeft om hen te be
strijden, wordt langs dezen weg ook de Finsche
handel met het Westen zeer bemoeilijkt.
Het overzicht van het hoofdkwartier wijst er
voorts op, dat de Russische aanvallen vooral de
spoorwegen volgen om daardoor gemakkelijk de
dichtbevolkte streken te bereiken.
De schade aan de spoorlijnen zelf en de ver
warring, waaraan het verkeer wordt blootgesteld,
zijn echter van Weinig beteekenis in vergelijking
met de wijze, waarop de burgerbevolking wordt
geterroriseerd. Het aantal Russische piloten dat
is neergeschoten, blijft evenwel nog'steeds groo-
ter dan het aantal dooden onder de burgerbe
volking.
Het hoofdkwartier van het Amerikaansche
Roode Kruis heeft van zijn vertegenwoordiger
te Helsinki een telegram ontvangen, waarin
deze mededeelt dat onmiddellijk behoefte be
staat aan minstens 25.000 bedden voor steun-
verleening aan burgers. De Finsche ziekenhui
zen liggen vol gewonde Finnen en Russen.
Het Deensche Roode Kruis heeft in twee
maanden tijds ongeveer 1.2 millioen kronen
bijeengebracht ten behoeve van door den oorlog
geteisterde landen. Voor Finland alleen is 1.1
millioen ingezameld. 13 dokters en 40 verpleeg
sters zijn naar Finland gezonden. De Deensche
ambulance aldaar bestaat uit 200 bedden. Zoo
noodig kunnen 30 artsen en 60 verpleegsters
worden gezonden.
Voorts zijn 250 ton kleeren verzonden, voor
het meerendeel naar Finland, doch ook naar
de Poolsche vluchtelingen in Litauen en het
district Wilna.
In Denemarken hebben zich voor dc vrijwil
lige burgerarbeidshulp in Finland op den eer
sten dag 1250 arbeiders gemeld. Daar echter
nog niet bekend is, hoeveel man Finland zal kun
nen gebruiken, heeft men zich voorloopig er toe
bepaald, de mannen te noteeren.
De Deensche kolonel Tretow Loof heeft ont
slag uit den dienst, genomen. Hij zal in Fin
land het bevel over de Deensche vrijwilligers
op zich nemen. Het aantal in Finland, strijden
de Denen bedraagt thans 500; het neemt voort
durend toe.
Deze week zullen 1750 Denen, voor het mee
rendeel smeden, naar Finland vertrekken om
daar het werk van Finsche arbeiders over te
nemen.
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
Voor het Noordoosten: Matige meest
5 Zuidoostelijke wind, zwaar bewolkt tot
betrokken. Eenigc regen. Weinig veran-
5 dcring in temperatuur.
Voor het Zuidwesten: Meest matige
S Zuidoostelijke tot Zuidwestelijke wind.
Zwaar bewolkt tot betrokken. Eenige re-
5 gen. Iets zachter.
3 Zon op 7.35 onder 16.54. Licht op 17.24.
Maar. op 6.40 onder 16.31. N.M. 8 Febr.
LONDEN. 7 Febr. (Reuter). Peter Barnes
en James Richards, die wegens medeplich
tigheid aan een door het Iersche Repu-
blikcinsche leger georganiseerden bomaan
slag ter dood waren veroordeeld, zijn he
denochtend om 9 uur te Birmingham te
rechtgesteld.
Te Dublin heeft het bericht van de executie
groote teleurstelling gewekt. Er werden geen be
toogingen gehouden, doch de atmosfeer was
eenigszins gespannen en verscheidene sportge
beurtenissen van vandaag zijn uitgesteld.
De woningen van de rechters, die het proces
tegen de Ieren hebben voorgezeten, werden spe
ciaal bewaakt in verband met mogelijke daden
van geweld. Enkele minuten vóór de executie
werd het ve-rkeer bij de gevangenis stop gezet
en werden auto's en voertuigen met kooplieden
tegengehouden.
Op de binnenplaats der gevangenis bevonden
zich vier beulen, twee voor eiken veroordeelde.
Er wordt aan herinnerd dat in gevallen van
individueele ophanging, dus wanneer het geen
massa-executie betreft, de beul- in den regel
.door een helper wordt vergezeld.
Uit Dublin wordt gemeld, dat gisterenavond
laat nog een groote menigte tegen de executie
demonstreerde. Een sterke politiemacht was op
de been,
Op het hoofdpostkantoor werd een telegram
opgegeven, bestemd voor den Britschen minis
ter van binnenlandsche zaken, sir John Ander
son, van den volgenden inhoud: „wy, vier leden
van de „Black and Tan"-organisatie, die twin
tig jaar geleden onder uw leiding hebben ge
vochten voor het Britsche Imperium, wenden
ons tot u met een beroep op uw clementie in
het belang van het Britsche gemeenebest- voor
de twee Ieren, die thans ter dood zijn veroor
deeld.Het telegram was geteekend O'Maho-
ney, Fenton, O'SuIlivan en Maguire,
Vanmorgen omstreeks kwart voor
twaalf is er beweging gekomen in
het ijs van den Rijn bij Millingen.
Het schoof met een snelheid van
ongeveer vier kilometer psr uur op.
Hier en daar kroop het tegen den
dijk op. Een groote ijsdam, enkele
honderden meters ten Oosten van
Millingen, deed den druk op den
dijk niet te groot worden, doch was
oorzaak, dat het ijs een half uur later
vastraakte.
Steeg het water aanvankelijk met
ongeveer 3 cM. per uur, dit werd
een stijging van 30 cM. per uur,
toen de rivier ging zitten. Verandert
de toestand niet spoedig, dan wordt
deze gevaarlijk.
Dc treinbotsing bij Bloemendaal. Het opruimingswerk vorderde hedennacht
zoo goed, dat het treinverkeer Haarlem—Bloemendaal hedenmorgen weer normaal
(Van een bijzonderen correspondent)
Sofia, Februari 1940.
Zonder twijfel is het zwakke en teere
punt in de gcheele Balkanpolitiek het Ko
ninkrijk Bulgarije. En nu er in deze da
gen door middel van een Balkanconfe-
rentie getracht wordt een vastere richting
aan deze politiek te geven, kan men wel
zeggen, dat Bulgarije het middelpunt van
deze conferentie is. Bulgarije is het zwakke
punt op den Balkan en dit om twee rede
nen: ten eerste om zijn groote voorliefde
voor het bolsjewistische Rusland cn ten
tweede om zijn territoriale aanspraken, die
het op twee voorname nevenstaten van den
Balkan maakt.
Het is geen geheim, dat ae bolsjewistische
partij hi Bulgarye op en top georganiseerd is
en wel zoo sterk, dat de voortvarende koning
Boris, die in het geheel niets van het bolsje
wisme moet hebben, in zün groote vooruitstre
vendheid deze zwakke plek in zijn staatsbestel
niet durft uit te snijden. Hij is bevreesd te diep
in het levend vleesch der natie te kerven, te
veel zenuwen te beroeren en deze beroering,
veroorzaakt op een verkeerd gekozen oogen-
blik, kon wel eens een averechtsche uitwer
king hebben van hetgeen eigenlijk door den
staatsman bedoeld wordt. Doch de bolsjewisti
sche partij is niet het grootste gevaar voor
een politieke mislukking op den Balkan, want
alhoewel deze partij zeer sterk is, zal zij Bul
garije niet roekeloos in den oorlog werpen,. De
territoriale eischen, die Bulgarije op Roeme
nië en Griekenland meent Te kunnen maken,
vormen de eigenlijke groote hindernis van een
Balkanpact, zooals Italië dit gedurende de
laatste maanden den Balkanstaten zoo dui
delijk heeft voorgehouden als onderpand van
een groote mogelijkheid van handhaving der
gewenschte neutraliteit en daardoor beperking
van oorlog.
De oppervlakkige politicus zou den kleinen
Balkanstaten zeer zeker den goeden raad ge-
i
S-'gl
c.-.! -
ven, ook ten kpste van eenige vierkante kilo
meters grond, het met elkaar eens te worden,
doch iemand, die wat dieper de Balkanpoli
tiek beziet, zal begrijpen, dat deze eensge
zindheid eigenlijk niet van de Balkanstaten
zelf afhangt. Het zijn de groote landen, die elk
hun belang hebben bij alles, wat men in den
bodem van den Balkan vindt en die daarom
dan ook de politiek op den Balkan leiden.
En deze groote landen voeren deze politiek
volgens hun eigen inzichten en oordeelen van
het oogenblik. Bulgarije vraagt van Roemenie
de provincie Dobroedsja en in de maand De
cember j.l. was Roemenië bereid aan dezen ter-
ritorialen wensch tegemoet te komen. De druk
van Rusland op Roemenië had een garantie van
Engeland aan Roemenië ten gevolge en toen
voelde dit laatste land zich zoo sterk, dat het
ook Bulgarije's territorialen wensch voorloopig
niet wenschte in te willigen. Gedurende de laat
ste dagen echter vindt Engeland en dus ook
Frankrijk de aanspraken van Bulgarije op
de Dobroedsja van Roemenië en op Thracië met
een uitmonding aan de zee van Griekenland
niet meer buitensporig. Deze omkeer in de po
litiek der Geallieerden is een gevolg van de ver
tooning van Ruslands onmacht in Finland; de
vrees voor een overrompeling van Roemenië is
hierdoor sterk afgenomen. Bovendien wenschen
zij hun invloed, dien zij in Ankara bezitten, uit
te breiden over de lijn om niet van „as" te
spreken AnkaraSofiaBelgrado. Engeland
en Frankrijk schijnen vandaag overtuigd te zijn,
dat een neutrale Balkan hun belangen in Oost-
Europa beter behartigt dan een Balkan in vuur
en vlam.
In dit Oost-Europeesche steekspel vormt
Italië een belangrijke factor en daar nu' Italië
juist alle belang stelt in een rustigen Balkan
en dan alleen zijn tegenwoordige positie in het
Europeesch conflict handhaaft, is er Engeland
en Frankrijk veel aan gelegen, dat de Balkan
waarlijk neutraal blijft.
Ofschoon men bij een dergelijke beschouwing
mag besluiten, dat de Balkanconferentie wel
eenig succes heeft gehad, is het niet onmoge
lijk, dat Bulgarije, niet tevreden met de twee
bovengenoemde provincies, van Griekenland
nog Macedonië en Saloniki zal eischen en dit
kon voor Griekenland wel eens te veel worden.
STOCKHOLM. 7 Feb*. (Zweedsch Tel.-agent
schap). De kapitein van het Zweedsche s.s.
Wirgo, dat gisteren in de Oostzee door Russi
sche vliegtuigen tot zinken is gebracht, heeft
verklaard, dat de Russen, na bommen boven
het vaartuig te hebben uitgeworpen, de beman
ning met hun machinegeweren beschoten.
Het dagblad „Dagens Nyheter" schrijft, dat
het Zweedsche s.s. Fenris, dat door een duik
boot tot zinken is gebracht, bijna zeker is aan
gevallen geworden door een Russischen onder
zeeër. Het door Rusland toegezegde onderzoek
in deze aangelegenheid is rog niet beëindigd,
wellicht omdat de duikboot sindsdien tot zinken
is gebracht, maar ditmaal is het niet moeilijk
het geval op te helderen. Waarom, zoo vraagt
het blad, zijn 'de Russen teruggekomen om de
bemanning te beschieten? Het blad eindigt met
een krachtig protest tegen „de barbaarsche
methoden van de Russisch, terreur."
Volgens den Londenschen correspondent van
„Stockholm Tidningen" zijn acht leden der be
manning van het Zweedsche s.s. Fram, dat op
1 Februari in de Noordzet tot zinker is ge
bracht, na 40 uren van vreeselijke ontberingen
op een vlot teruggevonden. Hiermede zijn 22
van de 24 leden der bemanning gered.
De Zweedsche regeering heeft een wetsont
werp ingediend waarbij het inrichten van een
bomvrije schuilplaats in de woningen verplicht
wordt gesteld.
Een particuliere vereeniging voor de lucht
bescherming van de Zweeusche hoofdstad heeft
aan de regeering een bedrag van 1 millioen kro
nen doen toekomen voor den aankoop van
luchtdoelgeschut.
Naar wij vernemen heeft de minister van
Algemeene Zaken al. en van Defensie, in ant
woord op de schriftelijke vraag van den heer
Van Poll, luidende:
„Is de regeering bereid de Kamer volledig in
te lichten omtrent de aanleiding tot het ver
zoek van Generaal Reijnders om ontslag als
opperbevelhebber van Land- en Zeemacht en
omtrent de overwegingen, welke tot de inwil
liging van dat verzoek hebben geleid?" heden
ochtend bij de Tweede Kamer het volgende be
scheid ingezonden:
De regeering moet tot haar leed
wezen deze vraag ontkennend be
antwoorden, daar zij het verleenen
van de verzochte inlichting strijdig
acht met het belang van den Staat
Zij kan er slechts aan toevoegen,
dat het verschil van meening, het
welk tot de ontslagaanvrage leidde,
niet ligt in één der aangelegenheden,
welke zij tot dusverre in de organen
der publieke opinie genoemd zag.
Ware zulks wel het geval, dan zou
zij tegen het verleenen van de ver
zochte inlichting geen bezwaar kun
nen maken.
Vanzelfsprekend is, dat 't verschil
evenmin ligt op het gebied van de
handhaving der neutraliteit, waar
omtrent onder de overgroote meer
derheid van ons volk, laat staan on
der hen die verantwoordelijkheid
dragen, niet het geringste verschil
van inzicht bestaat.
Het verschil ligt in vragen van
militair beleid, waarover in het open
baar geen gedachtenwisseling ge
voerd, en zelfs geen aanduiding ge
geven kan worden, zonder het staats
belang tè schaden.
Naar wij uit betrouwbare bron
vernemen, heeft de ministerraad in
zijn Maandag gehouden vergade
ring besloten de Volksvertegen
woordiging voorstellen te doen tot
den aanbouw van drie slagkruisers
voor de vloot in Nederlandsch-
Indië. De tegenwoordige oorlogsha
ven van Soerabaja zal daartoe vol
ledig worden uitgebreid en de
vaargeul op de vereischte diepte
worden gebracht.
Een desbetreffende mededeeiing zal in de Me
morie van Antwoord inzake de Indische be
grooting, welke aan het eind van deze week
aan de leden der Eerste Kamer zal worden aan
geboden, worden gedaan.
Zooals men zich herinnert adviseerde inder-
t«d de commissie van marine-deskundigen tot
den bouw van drie slagkruisers van 27000 ton
met 9 kanonnen van 28 c.m. in drielingstorens,
aanvullende lichtere kanonnen en zware mitrail
leurs tegen luchtdoelen.»
Naar wü vernemen heeft de minister van
Defensie aan de indologische studenten,
die in militairen dienst waren, studieverlof
verleend.
Dat dit verlof aan deze categorie dienst
plichtigen ongeveer 80 a 90 is gege
ven, is geschied teneinde stagnatie in de
geregelde voorziening van Indië van be
stuursambtenaren te voorkomen.
PALEMBANG, 7 Febr. Gistermorgen werd
wederom werking waargenomen van de Dem
po. Men constateerde rookpluimen, welke ge
volgd werden door een lichten aschregen. De
bevolking is niet verontrust.
Geringe schade werd aangericht aan den thee-
aanplant van de onderneming Pagar Alam.
BANDOENG, 7 Febr. (Aneta). In aansluiting
aan eerdere berichten vernam het hoofd van 't
vulcanologisch onderzoek, dat op 30 Januari
de Goenoeng Dempo eruptieve werking had
vertoond, o.a. langdurig gerommel en asch-
regens.
De Bajan-rivier, welke ontspringt bij het
laagste deel van den kraterrand, heeft, vermoe
delijk door het uitgeworpen water van het kra-
termeer, eenige uren zwaar gebandjird.
De tweede grootste dichtti
der Romeiner
Horatius, bezong eens
Napels' wynen
Had dat talent
TIP VAN BOOTZ gekend
Wat oden had men dan met
zien verschijnen
Inz. M. D. te Leiden,
ontving een fl. TIP
Regeering nam besluit inzake den aan
bouw van drie slagkruisers voor de In
dische vloot.
Oud-minister Deckers benoemd tot voor
zitter van Vreemdelingenverkeer (A. N.
Studieverlof verleend aan de indologi
sche studenten die in militairen dienst
waren.
Psychotechnische dienst bij de weermacht
ingesteld.
Treinbotsing bij Uithuizermeeden.
De Goenoeng Dempo werkt weer.
Het ijs in den Rijn bij Millingen kruit.
Uitvaart en begrafenis van prof. dr. Al.
Slijpen S.J.
y
BANDOENG, 7 Febr. (A .,-ta). Naa- Aneta
verneemt vertrekt majoor F.'G. L. Weyerman
van den generalen staf in een loop van Maart
naar Nederland.
Als adjudant van den legercommandant en
als hoofd van het kabinet wordt hij opgevolg
door den kapitein van den generalen staf M.
D. Schaafsma.
De Dinsdagavond te Utrecht gespeelde party
uit de tweede ronde om het, kampioenschap
van Nederland tusschen Jurg en Kalden ein
digde in remise.
BIJLSMA'S ASSURANTIEKANTOOR N.V.
Keizersgracht 347 - Amsterdam - Telef. 42167-33540
OORLOGSCHADE-
(MOLEST-) VERZEKERINGEN
OVER ZEE EN DOOR EUROPA,
per spoor, schip of auto, met en zonder
Requisite en/of Inbeslagname. Onze premies
zijn meestal lager dan de bestaande tarieven.
LOGEER te Amsterdam in Bet
het eenige hotel met eiggn overdekt zwembac
Gratis toegankelijk voor hotelgasten
f 3.50 Der dag inclusief ontbtit
Rembrandtplein Amsterdam Telefoon 31660
Logies met ontbijt 3.25 p. p.; 6.25 voor 2 pers
Gesoigneerde DAGSCHOTELS van f 0.60 tot f L-
GELDEROPSCHEWEG 17 - EINDHOVEN
HET AANGEWEZEN ADRES
VOOR TOURINGCARS DES ZOMERS
Aanbevelend. W\ KUIPER*
OVEEVEES DU HAARLEM
PRIMA PENSION vanaf f 3.50
VOORJAAR 1939 GEHEEL GERESTAUREERD
Prima keuken en kelder - Schitterende serre en
terrassen - Centrale verwarmingkoud en warm
stroomend water Telefoon 13574 Haarlem
UTRECHT
TEL 13827
KNAPPEND HOUTVUUR GOEDE WIJN
WAT KAN HET IN DE „MALLEJAN-
GEZELLIG ZIJN
Tel. Week-end van Zaterdag voor diner tot
Maandag na Ontby't f 10.—
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 758,5
Vorige stand: 759,5
