Duitsch onderwijs dienstbaar
gemaakt aan den oorlog
Begrooting van
Koloniën
New-Yorkscke Beurs
HET VLIEGTUIG ALS
„BOVENZEEBOOT"
WOENSDAG 7 FEBRUARI 1940
Handelsoorlog zal nog wel in
scherpte gaan toenemen
De neutraliteit van
Amerika
Geen bitse nota's meer aan
Engeland
Deensch verkeer nog
steeds belemmerd
In Oslo noteerde men gisteren
23 graden onder nul
Goebbels houdt een
„overwinningsrede'
„Ceronia" heeft gat in
een zij tank
De Laertes" op de
Theems
Nieuw affiche voor de
kinderpostzegels
OOK VLIELAND GEÏSOLEERD
Weinig verandering
in de rivieren
Behandeling in de Eerste Kamer
Stemming vast
PACHTVERHOOGING
VERKORTE BALANS
Van de Nederlandsche Bank N.V.
Munt. Zilv. Üfciz.
Stations werk in 1938
4
6
■br
5
WISSELKOERSEN
AMERIK. GOEDERENMARKT
18.72- Sept. 1 7.78 17.80+
18.22Oct 17.68— 17.70
1S.C4— Dec, 17.55+- 17.58+
Jan. 17.49 17.52*-
2.03+ 2.01+
45.00
6 Febr.
5 Febr.
38
33
31
t
6.20+
6.35+
85+
86
87
6 Febr
34
Het aantal hulpverleeningen steeg
tot 26.572
BELEEDIGENDE ARTIKELEN
IN „DE MISTHOORN"
AMSTERDAMSCHE BEURS
Nabeurskoersen van 6 Februari
Stuurlieden-examen
Clearingkoersen
FAILLISSEMENTEN
MARKTNIEUWS
(Van onzen Berlijnschen correspondent)
„Het is niet voldoende, dat onze jongens „roo
ier en gendarme" spelen of zich als Indianen
verkleeden om hun fantasie in kloppartijen uit
te leven. Wat eenmaal verkeerd geleerd werd,
valt later heel moeilijk uit te roeien. Men kan
het oog van een valk hebben en de kalme hand
van een chirurg, maar wanneer men bij voor
beeld bij het schieten zijn geweer kantelt, dan
gaat het schot natuurlijk de lucht in. Zulke
jongens zijn voor ons veelal totaal bedorven
Men moet ze van A tot Z hervormen."
Zoo ongeveer uitte zich een militaire leeraar
van ce „Reichsführerschule" te Potsdam, waar
op het oogenblik een dertigtal jongens van de
Hitler-Jeugd hun eerste militaire opleiding ge
nieten. Ze komen uit alle deelen van het Rijk
en worden tot de beste gerekend, want anders
was hun deze onderscheiding niet te beurt ge
vallen. Ze maken er kennis met de kazerne,
leeren gehoorzamen op commando, komen in
directe .aanraking met geweren van kleiner en
grooter kaliber en raken op aeze wijze als kin
deren reeds vertrouwd met bet begrip „oorlog".
Zoo gaat men er dan in het Derde Rijk
al meer en meer toe over, de mannelijke
en de vrouwelijke jeugd te betrekken in het
wereldgebeuren van onzen tijd. Het begrip
.Strijd" wordt als het ware vatbaar voor
iederen burger, want zoo redeneert men
zij, die achterblijven, zijn bij dezen strijd
al evenzeer betrokken als de gewone front
soldaat. En wat voor de volwassenen geldt,
gaat zich nu ook over de jeugd uitstrekken.
Zoo is men pas kortelings er mee begonnen,
Op het lesrooster der gewone volksscholen een
„politiek weekoverzicht" te plaatsen, waardoor
de kinderen een zoo duidelijk mogelijk beeld
krijgen van de militaire gebeurtenissen. Op vei-
ligen afstand maakt de jeugd op die manier den
huidigen strijd als het ware mee. Zij leert Enge
land en Frankrijk niet slechts geografisch, maar
Ook politiek en militair kennen en de paedago-
gische voorlichting zal daarbij natuurlijk wel
ten gunste van het eigen land uitvallen.
Daar komt dan nu nog net besluit bij, dat
de jeugd voortaan meer in militairen zin op
gevoed moet worden en te dien einde zullen er
soldaten der verschillende wapens in de klas
verschijnen om de schooljeugd een en ander
mee te deelen van hun ervaringen te land. ter
zee of in de lucht. Men kan zich voorstellen,
dat zulke verhalen op de verbeelding van kin
deren een sterk effect zullen hebben. Waar
schijnlijk daarom heeft men verordend, dat
eventueel gestelde vragen zoc veel en zoo goed
mogelijk beantwoord dienen te worden. Op deze
wijze raken de kinderen dus al vroeg vertrouwd
met de onderdeelen van leger en vloot, met de
behandeling der verschillende wapenen, met het
avontuurlijk karakter van het soldatenleven en
wat dies meer zij.
Zoo verscheen er dezer dagen van minister
Rust een verordening, welke het woord van
Herman Goering waar schijnt te willen maken:
„Het Duitsche volk moet een volk van vliegers
worden!" Krachtens deze verordening van den
minister van Onderwijs moeten voortaan alle
lagere en middelbare scholen en voor zoover
dat gaat ook zooveel mogelijk alle universitaire
faculteiten in het teeken van de aviatiek komen
te staan. Men maakt er gefen direct schoolvak
van, maar streeft er naar om alle vakken „avi-
atorisch" te beïnvloeden. Ongetwijfeld kunnen
vakken als aardrijkskunde en natuurkunde daar
voor in aanmerking komen en men is vinding
rijk genoeg, om dit terrein over nagenoeg alle
vakken uit te breiden.
Maar ook in directen vorm. dat wil zeg
gen op het gebied van den oorlog, gaat
de luchtvaart aan practische beteekenis toe
nemen. Een hoofdartikel in den „Völkischer
Beobachter" houdt zich met deze kwestie
bezig en daaruit blijkt, dat Duitschland in
den handelsoorlog ter zee weldra een ruim
gebruik zal gaan maken van het vliegtuig.
Het internationaal recht schijnt juist op dit
gebied een leemte te hebben en bovendien
worden alle bestaande regelen weggeschoven
met de bekende stelling, dat Duitschland
thans een represaillestrijd voert tegen En
geland. Engeland zoo redeneert men ver
der heeft dit internationaal recht op alle
mogelijke manieren geschonden en dus kan
ook de Duitsche overheid tot alle middelen
zyn toevlucht nemen, welke onder de gege
ven omstandigheden doelmatig lijken te zijn.
Reeds hoort men spreken over het vliegtuig
als „bovenzeeboot", dus min of meer als een
tegenhanger van de onderzeeboot en beide ver
dedigingsmiddelen krijgen dan zeker dezelfde
rechten en middelen toegewezen om den vijand
te lijf te gaan. Want ook een vliegmachine kan
vanuit de lucht een schip aanhouden en het
eventueel tot zinken brengen. Zooals bekend,
worden in Duitschland gewapende handelssche
pen zoowel als schepen, die onder een gewapend
escorte in convooi varen, als hulpkruisers op
gevat en dienovereenkomstig behandeld.
Naar aanleiding van het torpedeeren van
de „Arendskerk" heeft men in officieele
kringen te Berlijn weliswaar herhaaldelijk
verklaard, dat er aan een verscherping
van den strijd ter zee en in de'lucht niet
gedacht t wordt, maar volgt men de voor
noemde wijzigingen en uitbreidingen op
paedagogisch en militair terrein, dan is het
voor ons nog niet zoo zeker, of dit inder
daad waar is!
NEW YORK. 6 Febr. Volgens een telegram
van Associated Press uit Washington heeft de
Amerikaansche regeering besloten zich zooveel
mogelijk te onthouden van het zenden van
scherpe nota's aan Engeland betreffende neu-
trahteitskwesties. Het telegram zegt: „In de
toekomst zullen kwesties, die opkomen
tusschen de t>eide regeeringen, naar men ver
wacht, bijna geheel afgehandeld worden door
persoonlijke besprekingen tusschen de ambte
naren in Washington en den Britschen ambas
sadeur of tusschen Britsche ambtenaren en
den Amerikaanschen ambassadeur in Londen.
De reeks bitse nota's, die in de twee afgeloo-
pen maanden aan Engeland gezonden zijn,
hebben de Amerikaansche openbare meening
in beroering gebracht, en zelfs den indruk ge
wekt dat zij een rechtstreeksche aanmoediging
voor Hitier beteekenden."
Naar Reuter te Londen verneemt werd van
bovenstaand bericht uit Washington nog
geen officieele bevestiging ontvangen.
Niettemin is het een feit, dat een aantal on
derwerpen. welke aanleiding hebben gegeven tot
klachten of kritiek van de zijde der Amerikaan
sche regeering bij directe besprekingen tusschen
den Britschen ambassadeur te Washington en
het departement van Staat aan de órde is ge
weest. De Amerikaansche scheepvaart en de
rechten van den overzeeschen handel zijn onder
oogen gezien bij deze persoonlijke besprekingen,
waarvan het nut aan beide zijden wordt gewaar
deerd.
KOPENHAGEN, 6 Febr. (Ritzau). De veer
diensten, die een overwegenden rol spelen voor
het verkeer tusschen de verschillende lands-
deelen van Denemarken, zijn thans volkomen
stopgezet. Enkele dagen Is een nieuwe dienst
tusschen Korsoer en Aarhus onder groote moei
lijkheden onderhouden en vandaag is bij wijze
van proef een nieuwe lijn van Korsoer naar
Cdense geopend. Noch te Aarhus, noch te Kor
soer bevindt zich echter een aanlegplaats voor
veerbooten en de spoorwagens moeten derhalve
met behulp van kranen van de veerbooten wor
den geheschen.
Om zooveel mogelijk de postverbindingen en
het personenverkeer tusschen de landsdeelen
te handhaven, zijn na elkaar drie binnenland-
sche vliegdiensten geopend.
Vele der kleinere Deensche eilanden, die bui
ten de hoofdverkeerswegen liggen, moeten het
zonder den noodigen aanvoer stellen, terwijl er
verscheidene das en ook geen post bezorgd is.
Militaire en sportvliegers hebben de laatste da
gen naar een deel dezer eilanden levensmidde
len en post gebracht.
Volgens een D.N.B.-bericht uit Oslo
heerschte daar heden een vorst van 23 gra
den onder nul, wat een record beteekent
sinds 65 jaar.
Kattegat en Skagerrak worden steeds
meer door groote ijsschollen gevuld, die uit
de Noordzee komen aandrijven.
BERLIJN, 6 Febr. (D.N.B.). In een toespraak
tot de leiders der rykspropagandabureaux heeft
minister Goebbels vandaag om. verklaard:
..Het geheele Duitsche volk is doordrongen van
het gevoel, dat de groote beslissing thans haar
beslag moet krijgen". Op den voorgrond van alle
beschouwingen, aldus Goebbels, staat het pro
bleem „hoe winnen wij den oorlog?" Aan deze
gedachte moet alles ondergeschikt gemaakt
worden. De strijd met onze westelijke tegen
standers zal geen kinderspel zijn, doch het
Duitsche volk heeft reeds uit den mond van
Adolf Hitler vernomen, dat Duitschland ook de
laatste vijf maanden niet geslapen heeft. Er
is aan alles gedacht en voor alles gezorgd, zoo
dat geen twijfel meer mogelijk is aan de- abso
lute meerderheid van Duitschland.
Bij de directie van de Petroleum Maat/chappy
„La Corona" is Dinsdagnamiddag telegrafisch
bericht ontvangen van den kapitein van het mo
tortankschip „Ceronia" waarin zich in den
nacht van Zondag op Maandag een ontploffing
heeft voorgedaan dat hij Dinsdagavond in de
Duins hoopte te arriveeren. Voorts deelde de
kapitein nog nader mede, dat de Ceronia een
groot gat heeft in zijtank no. 4 en hij bevestig
de, dat bij de ontploffing niemand lichamelijk
letsel heeft bekotnen.
Het Nederlandsche stoomschip „Laertes"
dat Zaterdagavond nabij Dover op een mijn
liep. doch drijvende bleef, is Dinsdagmiddag
de Theems opgevaren.
De Centrale Propaganda Commissie voor de
Weldadigheidspostzegels voor het Kind heeft
den Amsterdamschen kunstschilder S. L.
Schwartz opdracht gegeven een affiche te ont
werpen voor deze postzegels.
Evenals Terschelling heeft ook Vlieland de
afgeloopen dagen geen verbinding met den vas
ten wal gehad.
Woensdag zal de postboot pogen Harlingen
te bereiken.
De Waal voor Nijmegen toonde Dinsdagavond
11 uur nog niet de minste verandering. Het ijs
langs de kanten is losgeraakt. Er zit evenwel zoo
weinig drift in de rivier, dat men nog wel ge-
ruimen tijd zal kunnen wachten op het zooge
naamd kruien van de Waal. Van den Rijn kwa
men dezelfde berichten. Het viel op, dat het
water zoo langzaam stijgt; Dinsdagavond slechts
één centimeter per uur, zoodat de stand van
zeven uur 10.62 en die van elf uur amper 10.65
meter was. De zoogenaamde lage kade was
Dinsdagavond even overstroomd, maar het ijs
zat nog muurvast. Van gemeentewege zijn intus-
schen reeds de noodige maatregelen getroffen,
om eventueel hoogen waterstand te kunnen op
vangen. Aan de toegangen van de Groote Straat,
van de Oude Vischmarkt en van de Lage Markt
en zelfs ook bij de Coupures nabij de Electri-
sche Centrale zijn reeds dammen geplaatst. De
mogelijkheid bestaat immers, dat bij plotseling
kruien van de rivier het water twee meter om
hoog springt, zoodat dan een deel van de oude
stad zou onderlocpen. Daartoe bestaat bij de
noodige afdamming geen gevaar. De gemeente
ziet er de laatste jaren van af, zoogenaamde
ijsbrekers op de kade op te stellen, zoodat de
schollen nu meer vrij spel krijgen. Op de rivier
zijn nog altijd twee gevaarlijke punten, waar
schepen liggen. In den toegang tot de kleine
haven aan den Lindenberg liggen nog drie stoom-
booten van de Rotterdamsche Reederij en aan de
kade tegenover de Groote Straat ligt de groote
aanlegsteiger, welken men voor den ijsgang niet
meer heeft kunnen opbergen. De gemeente heeft
de kade voor dezen aanlegsteiger laten afzetten,
daar er groot gevaar bestaat dat door den hevi-
gen drang van het ijs de staaldraden, waaraan
dc steiger gemeerd ligt, kunnen springen. Dins
dagavond 11 uur was de stand van de rivier 10.64
meter tegen.10.40 meter Dinsdagmorgen.
Als de Waal opkomt, dan verwacht men een
regelmatige afsluiting van het ijs, wijl nu vrijwel
vaststaat, dat er beneden geen ijsverdikkingen
van belang zijn. De ijsbrekers zijn Dinsdag Zalt-
bommel al gepasseerd en bij Lobith was Dins
dagavond alles rustig.
De Eerste Kamer kwam Dinsdagavond in
vergadering bijeen.
Aan de orde waren de volgende wetsontwer
pen;
1. Onteigening, met toepassing van de wel
van 27 Maart 1915, laatstelijk gewijzigd bij de
wet van 8 Juli 1932 van perceelen, noodig voor
werken terzake van rioleering te Apeldoorn.
2. Rijksbegrooting voor 1940 hoofdstuk XII
(Departement van Koloniën).
3. Machtiging tot het sluiten van een over
eenkomst, als bedoeld in art. 5a der Indische
Mijnwet met de te 's Gravenhage gevestigde
NV. „Mijnbouw Mij. „Celebes" voor de opspo
ring en ontginning van ijzer, nikkel, kobalt,
chroom en mangaan in een terrein, gelegen in
de residentiën Celebes en onderhoorigheden en
Menado.
Nadat diens geloofsbrieven in orde zijn bevon
den, legt het nieuw benoemde lid de heer H. C
Nijkamp (R. K.) (vacature-van Voorst tot
Voorst), in handen van den voorzitter de voor
géschreven eeden af, en neemt hij zitting.
No. 1 wordt zonder debat en z.h.st. aange
nomen.
By no. 2 zegt de heer DE SAVORNIN LOH-
MAN (C.H.), met genoegen te hebben gezien
dat er meer gedaan zal worden voor de verde
diging van Suriname en Curagao. Het is nood
zakelijk, dat voor de defensie ook de aandacht
op de West wordt gevestigd. Die is niet zoo
veilig als men wel denkt'. Spr. wijst op de groote
oliebelangen van Curagao. Suriname ligt niet
zoo excentrisch, om buiten de gevarenzone te
vallen. Wat er gebeurd is bij de Rio de la Plata,
zegt ons toch wel wat. Voor Suriname is
ƒ100.000.meer beschikbaar gesteld, met name
aan mitrailleurs tegen luchtkrachten en tegen
pantsers. Ook aan mijnversperringen moet wor
den gedacht. Eén oorlogsbodem kan niet Suri
name en Curagao bedienen. Ook in Suriname
behoort een, zij het niet groot, schip te zijn.
De minister van Koloniën, de heer WEL
TER, zegt dat er reeds een en ander is
gedaan voor de defensie van Suriname en
Curagao. Tot voor korten tijd liet die vrijwel
alles te wenschen over. Curagao ligt in een
gevarenzone. Er is reeds 2 millioen besteed
voor kustbatterijen van aanmerkelijk kali
ber.
Voor Suriname, hoewel niet zoo gevaar
lijk gelegen, moet ook meer worden gedaan;
met name denkt spr. aan mynversperringen.
Of er een oorlogsschip heen gezonden kan
worden? Dit zal slechts in sporadische ge
vallen mogelijk zijn. Van de marine by
Curagao wo®dt af en toe een schip naar
Suriname gedetacheerd. Ook te Suriname
is deskundig advies aan den gouverneur
verstrekt.
Het wetsontwerp wordt zonder hst. aange
nomen.
Bij no. 3 zegt de heer VIJLBRIEF (S.D.A.P),
dat het verzet tegen de wetsontwerpen in zake
5a-contracten stijgende is. De winst van het
gouvernement moet volgens velen grooter zijn,
De Indische Mijnwet moet op de helling worden
gezet. Volgens den minister kunnen de par
ticuliere maatschappijen alles, kan het gouver
nement niets. Het schijnt, of zij regeeren. In
den Volksraad is er op aangedrongen, dat de
zetel der maatschappij in kwestie in Indië moet
worden gevestigd. Ondanks den aandrang staat
die eisch niet in de concessievoorwaarden. De
maatschappij acht vestiging van haar zetel in
Indië ontoelaatbaar. De regeering geeft nu een
prijzenswaardig beginsel prijs; ze is gezwicht
voor de dreigende houding der maatschappij.
Het wetsontwerp is in den Volksraad aange
nomen met 2119 stemmen, toen men nog
dacht, dat zetel en regeeringscommissaris in
Indië zouden komen. Was er nog eens stemming
noodig, het ontwerp zou niet worden aanvaard.
De particuliere maatschappijen durven wel
aan, wat het gouvernement niet durft: zelfs ver
dringen ze elkaar om de groote winst. Spr.
dringt aan op staatsexploitatie.
Minister WELTER ontkent dat er stijgend
verzet is. Er is altijd verzet uit een bepaalden
hoek, maar van stijgend verzet is geen sprake.
t is een ongeschreven regel van goed staats
beheer, dat de staat by het beleggen van zijn
gelden zoo min mogeiyk risico neemt.
Staatsgelden gaat men investeeren in aandee-
len en zeker niet in riskante ondernemingen van
mijnbouw. Mijnbouw is riskant, vooral geldt dit
voor nieuwe ondernemingen van mynbouw. De
afgevaardigde sprak van groote winsten in den
mijnbouw, die zijn er slechts soms, doch in deh
regel niet. Dezer dagen nog moest spr. een
stuk teekenen betreffende liquideering van een
mijnbouwmaatschappij, gelukkig niet alleen met
Nederlandsch, doch ook met Engelsch kapitaal.
Spr. is zeer geporteerd voor vestiging van on
dernemingen in Indië. Men moet echter argu
menten van het verstand laten gelden. En die
pleiten hier voor vestiging in Nederland. Spr.
verwüst naar hetgeen hy terzake in de Tweede
Kamer heeft gezegd.
Het geld, noodig ohi de bron tot ontwikke
ling te brengen, is niet uit Indië afkomstig, de
geldgevers zijn nu eenmaal graag dicht by de
bron. Men heeft hier ook te maken met een
psychologische kwestie; geldbelegging is nu
eenmaal een zaak van vertrouwen, ook in de
personen die het beheer voeren. Het Neder
landsch publiek zal niet gaarne geld geven in
een onderneming die 9000 mijlen verwijderd is.
Men wil de directie in de nabijheid hebben. Men
bukt alleen voor de aandeelhouders, die con
trole kunnen uitoefenen. Dit is onmoge
lijk op een directie in Batavia. Spr. voelt er al
les voor, den zetel in Indië te vestigen, maar
dat is feitelyk onmogeiyk.
Er is geen enkele reden dat de regeerings
commissaris by een Indische onderneming ook
in Indië moet zyn, er is genoeg gelegenheid
voor contróle op het bedryf voor den regee
ringscommissaris.
Spr. merkt op dat de voordeelen voor den
staat thans zeker zyn, door de contractbepalin
gen en de belastingopbrengsten, waar geen en
kel risico tegenover staat. De staat handelt als
een goed huisvader.
Het wetsontwerp wordt z. h. st. aangenomen
en de vergadering te 9.35 uur verdaagd
tot Woensdagmorgen elf uur.
NEW YORK, 6 Febr. (Part.). Ook heden is
niet veel verbetering in de situatie ter beurze
van New York gekomen. De belangstelling bleef
zeer- gering, daar men, hoewel niet bepaald
verrast door de verdere daling van de alge-
meene bedrijvigheid en in het bijzonder in de
staalindustrie, deze toch als een zeer teleur
stellend verschijnsel beschouwt en in verband
daarmede dan ook een zeer groote voorzichtig
heid in acht neemt. De handel was heden dan
ook weer van geringe proporties en de stem
ming aarzelend, hoewel onregelmatig. Kleine
koersverliezen waren aanvankelijk echter in de
meerderheid. In het verdere verloop trad ech
ter een verbetering in, hoewel zich geen feiten
hadden voorgedaan, die darvoor een verklaring
zouden kunnen opleveren. Tegenover de uiterst
geringe vraag is echter ook het aanbod zeer
klein en dit is oorzaak; dat zich gemakkelyk
een opwaartsche koersbeweging kan ontwikke
len zonder dat daarvoor eigenlyk een bepaalde
aanleiding bestaat. Zoo was het ook vandaag,
maar in het algemeen nam deze koersverbete-
ring geen grooten omvang aan, hetgeen ook
Wel begrypelijk is, mede in het licht van het
feit, dat de affaire tydens deze styging regel
matig inkromp. Het waren vooral de staal-,
vliegtuig- en automobielwaarden, die van deze
herstelbeweging profiteerden. De staalwaarden
boekten zelfs verbeteringen van a, 1 dollar
en dit ondanks het feit, dat er zekere aanwij
zingen zijn, dat de bedrijvigheid na de vermin
dering in deze week met ruim 5 pCt. in de naas
te toekomst vermoedelyk nog verder zal ver
minderen. Dit ha.d echter geen invloed op de
markt, die vermoedelijk deze ontwikkeling reeds
voldoende in het tegenwoordige koerspeil ver
disconteerd acht. Elders kon onder invloed van
een en ander ook eenige verbetering intreden,
maar dit beperkte zich in hoofdzaak tot frac
ties en was trouwens geen algemeen verschijnsel.
Het marktverloop werd in het tweede uur zeer
lusteloos en behoudens in enkele leidende fond
sen kwamen vrywel geen fluctuaties voor. De
omzetten bedroegen in het eerste uur 120.000
shares en in het tweede uur 90.000 shares.
De vaste houding, die in ae ochtenduren viel
op te teekenen, bleef ook in de tweede beurs-
helft bestaan en hoewel laatbeurs zoo nu en
dan even een lichte koersreactie viel te consta-
teeren, waardoor niet overal het slot op het
hoogste punt van den dag tot stand kwam, was
het einde van den beurshandel toch vast, waar
bij enkele afdeelingen een winst te zien gaven
van 1 a 2X punt. Bijzondere berichten, die de
markt in deze richting hadden kunnen beïn
vloeden, waren er niet en het waren alleen
winstnemingen, die den voornaamsten factor
vormden voor de betere téndenz. Staalwaarden,
die ook de overige afdeelingen in gunstigen zin
beïnvloedden, sloten op of iets beneden het
hoogste punt van den dag, waarbij U.S. Steel
een winst van IX en Bethlehem Steel 2X punt
monteerden. Met uitzondering van National
Steels, die in het geheel geen affaire vertoon-
Het Tweede Kamerlid Algera heeft den mi
nister van Financiën gevraagd, of het waar is,
dat den pachters van Staatsgronden in de in
spectie Hulst een pachtverhooging voor 1940
van 10 pet. en meer van de pachten, die voor
1939 golden, is aangezegd en of de minister be
reid is, den verschillenden met het vaststellen
van pachtvoorwaarden belasten ambtenaren op
te dragen zich, behoudens byzondere omstan
digheden, te onthouden van het bevorderen van
pacht-verhoogingen.
Activa
Binnenlandsche Wis
seis, Promessen, enz.
Hoofdbank
Bijbank
Agent schappen
Totaal
Pap. o.h. buit. i. disc
Idem Eig. Portef.
AfVerkocht, maar
voor de Bank nog
niet afgeloopen
Totaal
Beleen, (incl. Voors.;
in Reken.-Cour. op
Onderpand
Hoofdbank
Bijbank
Agentschappen
Totaal
Op Effecten
Op Goederen en
Ceelen
Totaal
Voorsch. a. h. Ryk
(Art. 16 d. Bankwet
K.B. v. 1 Maart '37
Stbl. no. 401)
Munt en Materiaal
Munt. Goud
Muntmat. Goud
Totaal
Muntmat. Zilv
Totaal
Belegging v. Kap.
Res. en Pensioenf.
Gebouwen en Meub.
der Bank
Div Rekeningen
Staat d. Nederlanden
(Wet v. 27 Mei 1932
St.bl. No. 221)
Totaal
Passiva
Kapitaal
Reservefonds
Bijzondere Reserves
Pensioenfonds
Bankb. in omloop
Bankass. in omloop
Rek.-Cour Saldo's:
Van het Ryk
Van anderen
Div Reken
1.397.364.684
60.612.475
485.787.133
16.000.000
Totaal
W.v. a. Ned.-Indië
Besch. Metaalsaldo
(KJ3. v. 4 Jan. 1929
Stbl. No. 3)
Schatkistp. rechtst.
b. d. Bank ond.gebr,
Rentestand sedert 29 Aug. 1939:
Wissel-disconto
Promessen-disconto
Voorschotten in Rekening-Courant
Beleening van Goederen en Ceelen
Beleening van Effecten
5 Febr. '40 29 Jan. 1940
22.909.384
427.751
2.345.467
25.682.603
1.575.000
1.575.000
204.151.148»
4.806.651
38.725.359
247.683.159
243.613.865'
4.069.294
247.683.159*
14.258.849
105.167.605
908.354.801
1.013.522.406
10.667.734
1.024.190.140
43.862.120
4.580.000
27.902.855
7.629.955
1.397.364.684
20.000.000
4.277.2 43
7.756.940
11.950.949
1.117.757.240
16.519
228.323.841
7.281.951
17 906.626
363.371
2.352.623
20,622.621
1.575.000
1.575.000
212.785.815»
5.752.048
40.099.289
258.637.153
254,048.895*
4.588.257
258.637.153*
15.000.000
105.167.605
908.351.361
1.013.518.966
11.661.954
1.025.180.920
43.797.414
4.580.000
28.619.155
7.629.955
1.405.642.221
20.000.000
4.277.243
7.756.940
11.934.099
1.109.482.835
61.689
245.181.074
6.948.338
1.405.642.221
60.612.475
483.326.713
11.000.000
3 pet.
3% PCt.
3 Vg pet.
31/-, pet.
Si/a pet.
den, waren de overige staalwaarden eveneens
beter; Youngstown stelden zich IX punt hooger.
Ook automobielwaarden waren goed gedispo
neerd, niettegenstaande de vooruitzichten van
dén verkoop van automobielen in dit seizoen
niet gunstig is. General Motors boekten een
kleine winst, doch Chrysler verlieten de markt
15/8 punt hooger. Hoewel de diverse metalen
op lager niveau werden verhandeld, waren de
betreffende waarden eveneens beter, met Phelps
Dodge 1 punt boven gisteren. Voorts waren
Amer. Car en Du Pont resp. 13/8 en l'A punt
hooger. Sporen, rubbers, warenhuisfondsen, pu
blic-utilities, kunstzijde-aandeelen en tabakken
waren by het slot prijshoudend, doch oliewaar
den en luchtvaartfondsen werden op onregel
matige wyze verhandeld, waarbij de voordeelige
verschillen de overhand hadden. De omzetten
bedroegen 540.000 shares.
Laatst gedane koersen
Febr.
Allied Chemical
American Can Co.
Am. Car F.dry
Am. Rolling Mills
Am. Smelt Rcf.
Am. Tel. Tel.
Am. Tobacco B.
Am. Waterworks
Anaconda Copper
Atchison Topcke
Baltimore Ohio
Bethlehem Steel
Canadian Pacific
Case Treshing
Chase National B.
Chcs. Ohio
Chicago Rock Isl.
Chrysler Motor
Cities Service
Consol Gas N.Y.
Continental Oil
7 Dawesl.
5 la Young
Deleware Huds.
Douglas Aircraft
Dupont de Nem.
Eastman Kodak
El. Bond Sh.
General Electric
General Motors
Good Year
Hudson Motor
Illinois Central
Intern. Harvester
Intern. Nickel
Intern. Tel. en Tel
Kenneeott Copper
Missouri Pacific
idem pref.
Montgomery Ward
Nat. City Bank
Nat. Dairy Prod.
New York Central
North. Am. Av.
Nord. Amer. n.a.
Norfolk Wcsterr
Pennsylvania
Phillips Oil
Proctor Chambli
Publ. Serv. 1J.
Radio Corporation
Rep. Steei
Sears Roebuck
Shell Union Oil
Socony Vacuum
Southern Pacific
Sotthern Railway
Standard Brands
Stand. Oil ot N.-J.
Tidewater Ass. Oil
Union Pacific
United Aircraft
United Corp A.
U. S. Leather
U. S. Rubber
U. S. Steel
Western Union
Westingh. Electr.
(Voolworth Building
i -» ex dividend ex coupon.
4- nieuwe aar fleelen.
gedaan en laten t - bieden.
6
5
3
172
172
172
112
112
113
75!
24
24
15
14
14
48
48
47
171
171
171
90
90
90
10
9
9
27 f
26
26
23|
23
21!
5!
5 i
5
75
73
73
5
5
68
67
68
34
34
34
40
39
39
i
i
82 I
81
81
4
4
4
32
32
31
24
24}
24
11
11
8!
8
8
19
18
18
82
81
82
180
179
179
155
158
7
7
38
38
38
53
52
52
22 t
22
22
5
5
1 1 4
5
53
1 1 f
53
53+,
36
35
35
3
3
4
35 S
35
35
•jV
bs
bs
9
TT
52
51 i
52
29
29
29
16
16
17
16
16
16
25
24
25
21 i
21
21
212
210 f
213
21
21
21
39
39
39
68
67
68
40
40
40 J
5
C. n
D f
19
19
19
84
83
83
U 1
11
Ui
11
11
11
-13
13
12
17
17
17
7
7
7
43
42
43
10
10
10
93
93
90
48*
48
48
2
2
2
3b
35
26
58
56
56
23
22
23
109
108
108
41 i
40
40
NEW YORK, 6 Febr,
Slotkoersen Febr.
6 5
3
Brussel
16.87
16.90
16.92
Rome
5.35
3.05
5.05
Madrid
9.95
9.95
9.95
Bern
22.42
22.42
22.42
Oslo
22.72
22.72
22.72
A'dam
53.20
53.09
53.09
Londen
3.98
3.99
3.98*
Parys
2.26
2.26
2.25
Berlyn
40.20
40.20
40.20
6 Febr.
NEW YORK, 6 Febr.
5 Febr. 6 Febr. 5 Febr.
Katoen
Nieuw contract
Jan. Juli
Mrt. 11.1511.08-— Oct.
Mei 10.75-— 10.63Dec.
Rubber
Standaard
Mrt. 18.70
Mel 18.22
Jull 17.98
10.42--10.30~
9.62.- 9.52—
9.53.- 9.43—
Koffie
(Rio - Nieuw contract)
Mrt. 4.24.—
Mel 4.26.-
Jull 4.28.—
Sept. 4.30.
Dec.
Suiker
Jan.
Mrt.
Mei
Juii
Tin
Loco
4.24
4.26
4.28
4 30
Mrt
Mel
Jull
Sept.
Dec.
(Santos)
6.206.20-
6.25
6.29
6.32
6.39.—
6.24-
6.28-
6.31-
6.37-
1.85+
1.93+
1.98+
Sept.
1.84+ Nov
1.92+
1.98+
Dec.
Jan.
.2.00+ 1.98+
45.12+ 45.25 Termijn
90 dagen 44.75 (v. k.
45.00
44.75)
Tarwe
Mei
Juli
Sept
Maïs
Mel
Juli
Sept
Reuzel
Mrt
Mei
CHICAGO,
6 Febr.
Haver
39+
34
32+
Rogge
561 56 Mel 66
561 -— 55 Jull 65
56+16+Sept 66+-
6 Febr. 5 Febr.
98 - 97 1 - Mei
95 .96 94 J Jull
95 93 J - Sept.
t
Tarwe
Mel
Jull
Oct
Rogge
Mei 75
Oct 731
Jul) 71
Haver
Mel
Julf
6.22
6.42
5 Febr.
Julj 6.52
Sept. 6.72
WINNIPEG,
6 Febr.
Gerst
65
64
65
6.60
6.80*
6 Febr.
5 Febr.
84 Mel
85 Jull
i6 Dec.
40|
38 i
73
72+ - -
69+
40
38
Mel
Juli
Oct
54
52
Lynzaad
196
193!
191
53+
51
t93-
191.
188-
Oct. 34*
Het mag bekend worden geacht, dat het
stationswerk in Nederland uitgaat van de
Ned. Vereeniging ter behartiging van de be
langen der jcnge meisjes, de R.K. Vereniging
tot bescherming van meisjes en den Nederland-
schen Vrouwenbond tot verhooging van het ze
delijk bewustzijn, afdeeling 's-Gravenhage. Er
is geen tak van dienst, die aan zooveel wisse
lingen onderhevig is, als het station,swerk. Het
eene jaar ligt het zwaartepunt hier, het an
dere jaar daar, maar steeds wordt het doel
voor oogen gehouden, n.l. na te gaan of de
reizende jonge meisjes zich soms in minder ge-
wenscht gezelschap bevinden, waartegen dan
wordt gewaarschuwd en, zoo poodig, met be
hulp van spoorwegbeambte of politie wordt
ingegrepen; zich te vergewissen of de be
stemming der reis betrouwbaar is en degenen,
die geen bestemming hebben, naar huis terug
te voeren of naar de tehuizen te begeleiden
waar nachtverblijf en goede betrekkingen
worden verstrekt.
De jaarverslagen der plaatselyke commissies
wijzen byna alle op een toename van het aan
tal hulpverleeningen aan Nederlandsche
meisjes. Dit steeg in 1938 tot 26.572. In het
kader der vereenigingen is het een gelukkig
verschijnsel, dat het hoofdaantal dier hVp-
verleeningen jonge meisjes betrof, doch ook
mannen, kinderen en jongens maken noe langer
hoe meer van de hulp op de stations gebruik.
Begin 1938 ving reeds de trek der Joodsche
vluchtelingen aan, welke soms een ware land
verhuizing leek.
De Joodsche vluchtelingen-comité's hadden
eveneens de voornaamste posten bezet, zoodat
met de afgevaardigden van die comitë's werd
samengewerkt. De nationale commissie van de
„Union" legde contact voor het stationswerk
in Oost- en West-Indië. Getracht werd in
West-Indië evenals in de Oost een comité „Hulp
aan Reizenden" op te richten.
Het M. A. I.-bureau is het onmisbaar mid
delpunt van het practische werk geworden.
Daar in vele gevallen jonge meisjes niet goed
weten, hoe zij de hulp van het stationswerk in
het binnen-, maar vooral in het buitenland
kunnen inroepen, kunnen zij aan dit bureau te
recht, dat 93 maal hulp verleende voor reizen
naar Parijs, Londen, Brussel en Bazel. Ook
werden reizen naar andere plaatsen voorbe
reid o.a. voor een veertienjarig Joodsch meisje,
dat zich alleen naar Triest moest begeven, om
zich daar te voegen .bij een gezelschap, dat naar
Palestina vertrok. Bij het overstappen onder
weg, werd zy stfeeds door het stationswerk ge
holpen.
Door de R.K. Vereeniging werd in Januari
een begin gemaakt met een zeer moeilyk, doch
hoogst noodzakelijk werk, n.l. de bezetting van
den grenspost Wemhoutsbrug, aan den weg
Breda-Antwerpen, een puilt, waar jaarlykseen
80.000 auto's de grens passeeren.
Een groote belemmering voor het werk Is, dat
zich aan de Nederlandsche zijde der grens
geen afsluitboomen bevinden. Iedere, uit Ne
derland komende auto rijdt dus door en ont
gaat zoodoende de controle van politie en
grens juffrouw.
Wat het Apostolaat ter zee, afdeelir.g vrou
wen betreft, kwam er geen verandering of uit
breiding tot stand in dit jaar. Er kon meer
voor de vrouwen gedaan worden dan in de vo
rige jaren, zoodat de statistische cyfers een
stygende lijn vertoonen.
De schrijver van een tweetal anti-semietische
artikelen, A. van der O., alsmede de journalist
J. N., uitgever van het blad „De Misthoorn",
waarin de artikelen zijn verschenen, hebben
zich wegens beleediging van de Joodsche volks
groep in Nederland voor de Haagsche Recht
bank te verantwoorden gehad.
De Officier van Justitie, mr. W. P. Bakhoven,
zeide in zijn requisitoir, dat de kwalificatie
„volksvreemd", waarmede verdachten en men-
schen met dezelfde overtuiging als zij. de Jo
den zoo gaarne betitelen, meer op verdachten
zelf toepasselyk is. Een houding, zooals zy aan
nemen, is den Nederlandschen volksaard
vreemd.
Spr. eischte tegen beiden (verd. N. was niet
verschenen) voor het eerste feit een voorwaar
delijke gevangenisstraf van één maand met drie
jaar proeftijd plus een geldboete van f 100.
subs. 50 dagen hechtenis en voor het tweede
feit eveneens een voorwaardelijke gevangenis
straf van één maand met denzelfden proeftyd
plus een geldboete van f 200.subs, twee maan
den hechtenis.
Uitspraak 20 Februari.
Van 3.30 uur tot 4.30 uur
Anaconda 21
Van 4.30 uur tot 5.00 uur
Philips 1434
Tidewater sVs
Geslaagd voor 3en stuurman groote handels
vaart de heeren M. W. van Blüderveen en J. C.
Beynon.
Koersen vbor stortingen op 7 Februari 1940,
tegen verplichtingen, luidende in; Reichsmar-
ken 75,53, Lires 9.55.
Opgegeven door v. d. Graaf en Co. N.V.
Failiiet verklaard:
2 Febr. W. Hooy, landbouwkundige, Assen'. R..c.
Mr. A. W. L. Bondam, Curator Mr. E. E. Oob-
terhuis, Assen.
Onderlinge Verzekeringsmaatschappij Neer-
landia Oogstrlsico, Assen, Ooster Par.weg. R.c.
Mr. A. W. L. Bondam, Curator Mr. E. E. Ooster
huis, Assen.
5 Febr. A. D. Schouten, schoenmaker, den Haag,
Wesselstraat 352. R.c. Mr A. Ikm'an van Burck,
Curator Mr. C. W. F. Pot, den Haag.
Opgeheven wegens gebrek aan actief
5 Febr. R. v. d. Lee, koopman in groenten en
fruit. Weesperkarspel.
P. H. Plantinga, slagersknecht, Amsterdam.
L. Th. C. de Kriegel', voorheen houdster van
eera ijssalon, thans zonder beroep, Amsterdam.
Th. Scholten. in manufacturen, Hilversum.
G. Ro'meijn, boekbinder, den Haag.
Geëindigd door homologatie van het accoord:
23 Jan. J. H. Prins, metaalbewerker, Koog aan
de Zaan.
Gedeponeerde uitdeelingslijsten
5 Febr. E. B. Dumoleyn, oud-notaris. Hontenis-
se. Geëindigd door het verbindend worden der
slotultdeelingslijst.
's-HERTOOENBOiSCH6 Febr. N.V. Botermtfn.
Aanvoer 9735 kg. Hoogste prijs 1.68, laagste prijs
1.65, middelprijs 1.66 per kg.
