[Pen woestijn pRAAKT ZOEK WRESZYNSKI WEER VOOR HET HOF OPRUIMING r WOENSDAG 7 FEBRUARI 1940 Procureur-generaal eischt vier jaar gevangenisstraf wegens oplichting De kwestie van de slagkruisers Ontoelaatbare invloed op de openbare meening? DE NIEUWE KRIJGSRADEN Werkzaamheden vangen op IS Februari aan KOSTWINNERSVERGOEDING VOOR GEMOBILISEERDEN 14-jarig meisje te Maastricht vermist Zij heeft, met medeneming van geld, de ouderlijke woning verlaten Toestand der wegen Prof. William Rappard te Den Haag NOORD-NED. HYPOTHEEK BANK Vroegere pres.-commissaris en directeur voor de rechtbank BEZWAREN IN DEN VOLKS RAAD Tegen de wijziging van de Indische Staatsregeling Indië's begrooting Aanvullingen voor Oorlog en Economische Zaken Uitbreiding 's lands Plantentuin ZIEKE MILITAIR VAN DE TRAP GEVALLEN BEMIDDELINGSPOGING IN DREIGEND CONFLICT Geen propaganda-films van Indië PATROUILLE KEERDE REEDS TERUG VERKEERSSTREMMINGEN IN ZEELAND OVERTREDING VESTIGINGSWET Dekens voor de Finsche legerpaarden HET RIJTIJDENBESLUIT Chineesche terroristen in Indië Zij „beschermden" hun land- genooten tegen denk beeldig gevaar GOEREE EN OVERFLAKKEE ZONDER POST PER AUTO OVER HET IJS PRINS BERNHARD IN DEN RAAD VAN STATE ONTSLAGEN IN DE LEDER INDUSTRIE UIT DE STAATSCOURANT Onderscheiding FEUILLETON L 1 DOOR WILLY WATERMAN Weer stond de Poolsche bankier S. Wres zynski in het bankje der verdachten. Door allerlei oorzaken is het hc-oger beroep van Zijn strafzaak nog steeds niet afgehandeld. Zeer consciëntieus heeft het Amsterdam- sche Gerechtshof deze zaak onderzocht. Wreszynski heeft geruimen tijd in een deel van de financieele wereld een rol van beteekenis, zij het dan geen fraaie rol, ge speeld. Hij was ook betrokken bij trans acties, die hij met den Engelschman Nor- ris verrichtte voor de Amsterdamsche Bank, waardoor deze instelling groote schade heeft geleden. Het betrof hier ont dooien van bevroren credieten in het bui tenland. Doch hiervoor stond Wreszynski niet te- techt. Hem was ten laste gelegd, dat hij een Oostenrijksche dame en een Goesschen koopman resp. voor 4000 en 6000 had Opgelicht, Aan de Oostenrijksche, die in Nederland Vertoefde, had hij gezegd, dat hij visa zou ver zorgen voor haar Weensche familie om naar Amerika te emigreeren. Hij kende had hij beweerd een Amerikaanschen consul en bo- zendien was hij zelf honorair consul van Ar- Btntinië. Den Goesschen koopman, die zelfs als Drive-secretaris bij hem in dienst was getre- den had hij groote zaken en dito winsten Voorgespiegeld. Be procureur-generaal, mr. J. Versteeg. eischte vier jaar gevangenisstraf met aftrek Van de geheele vooxloopige hechtenis. Het Hof echter wees op 14 December j.l. een interlocutoir arrest, omdat het van oordeel V'as, dat het onderzoek niet volledig was ge feest. Het Hof n.l. wilde nauwkeurig vastge steld zien of verdachte inderdaad honorair vonsul van Argentinië was. Op 28 December werden over deze quaestie paar getuigen gehoord, doch nog had men Been absolute zekerheid. Wreszynski hield vol, dat hij inderdaad honorair consul was, hoewel bi) hiervoor geen nadere bewijzen ter tafel 'On brengen. Het Hof besloot dan ook nadere informaties bij het gezantschap in te winnen en de be handeling van de strafzaak te schorsen. De president, mr. Joh. M. Jolles, las thans een brief voor, op 3 Januari door den procureur-generaal geschreven aan den Minister van Justitie, met het verzoek, aan zijn ambtgenoot van Buiteni. Zaken te ver- Zoeken een onderzoek in te stellen naar de vraag of Wreszynski honorair consul van Argentinië is geweest. Op dezen brief is telegrafisch geantwoord door den Nederlandschen gezant te Bue nos Aires; „Wreszynski is nooit in Argen- tynschen consulairen dienst geweest". „Wat heb U daarop te zeggen, verdachte; houdt U nog vol, dat U hoonorair consul Was?," vroeg mr. Jolles. Kalm antwoordde verdachte: „Ik heb ook nooit beweerd, dat ik in diplomatieken dienst was." „Maar ik raad U toch aan," aldus de President, „om dien titel niet meer te voe ren; u hebt er geen recht op. Ik had trou wens niet anders verwacht...." Wreszynski handhaafde onverstoorbaar zijn bewering. „Ik w.as honorair consul en ik zal het zélf onderzoeken". Ook hield hij vol, dat hij een ambtenaar bij het Amerikaansche consulaat heel goed ken deeen naam wist hij echter niet te noe- hien. „Die naam", zeide verd., „staat in de pas Van Eva Busch". „Dat zal wel," antwoordde mr. Jolles, „toe vallig precies in de pas van iemand, die nu hi het buitenland is en die niet als getuige optreedt." Mr. Muller Massis, de verdediger: Ze is te ^srijs en ze is bereid om te komen. Nogmaals bracht de president de kwestie Van de visa voor de Oostenrijksche dame op het tapijt. Hebt u wel eens iets gedaan om die visa te Verkrijgen? Verd.: Ik heb er over getelefoneerd met *ema.nd te Londen. Bres.: Naar Londen? Wat heeft Londen er hü weer mee te maken? Verd.; De man, die mij de visa beloofde, zat h Londen. „Die zal ook wel weer niet te vinden zijn," hierkte de president op. „Eerst zou een zekere Mélan er voor zorgen, toen Norris en nu me- hcer X. En het geld van die Oostenrijksche dame is besteed aan juweelen, bontmantels en hotelrekeningen. Vierduizend gulden gaf u uit Van 21 October tot 3 November...." Verd.; Maar die 4000 van „fraulein M." heb ik voor eigen doeleinden gebruikt en niet bontmantels of juweelen te koopen voor hva Busch. Pres.: Nu ja, of u het nu voor het een of het ander uitgeeft, 't Geld is weg en de visa heten zich wachten, in weerwil van uw ver kering aan juffrouw M., dat zij op 7 No vember geld of visa zou krijgen. Wreszynski wilde „iets toonen", maar dan aheen wanneer de deuren werden gesloten. De President voelde hier weinig voor: „U bestookt •he met brieven en memoranda, ik heb er nu Benoeg van, ik lees ze nu niet meer Verdediger mr. Muller Massis: Hij wil be wijzen, dat hij het geld, dat W. aan Mélan Rekfusz ter hand heeft gesteld en dat toe behoorde aan den Goesschen koopman, wcr- Jkjk door hem aan twee bestaande personen ls gegeven. Lang en breed sprak de president met eindeloos geduld over de 6000 van den Goeschen manufacturier. Verd. hield vol, dat hij zelf niet van het geld heeft ge profiteerd. Evenmin als dat van Toni M., de Oostenrijksche; hij was er van over tuigd, dat hy de visa zou kunnen verzor gen. „Oh ja", repliceerde de president, ,,'t is heel duidelijk; u kon visa krügen voor Oostenrijkers op het Rotterdamsche consu laat via een kennis in Londen.... Wanneer u nog iets terug wilt nemen Var uw verhalen, kunt u dat nu neg doen Verdachte's tweede verdediger, dr. P. Mann heim, legde noe eenige brieven over. In een daarvan schreef iemand, dat hij het stuk ge zien had, waarin stond, dat Wreszynski hono rair consul van Argentinië was. „Ja, ja," zeide de president, „de schrijve! van dat epistel weet het beter dan de Argen- tÜ'nsche regeering." De procureur-generaal, mr. J. Versteeg, had aan zijn reeds gehouden requisitoir geen woord toe te voegen; hij persisteerde bij zijn eisch: Wreszynski's veroordeeling tot vier jaar ge vangenisstraf met aftrek van de geheele pre ventieve hechtenis. De verdediger, mr. Th. Muller Massis, vulde zyn pleidooi nog op eenige punten aan. PI. was er niet van overtuigd, dat verd. zelf niei om de een of andere reden in de meening verkeerde, dat hij honorair consul was. De mo gelijkheid bestond, meende pl., dat verd. te goeder trouw was. Verd. is meer lichtzinnig en oppervlakkig, zonder dat bij hem de be doeling voorzat om iemand op te lichten. Pl drong aan op vrijspraak. Subsidiair drong pl. aan op een clementere straf, dan de rechtbank oplegde. „Ik zou de zaak tot de normale proporties willen zien te ruggebracht en eventueel een straf willen zien opgelegd in evenredigheid met het ten laste gelegde." Het Hof zal 20 Februari arrest wijzen. Het R. K. Tweede Kamerlid Bajetto heeft de volgende vragen gesteld aan den minister van Defensie Is het waar, dat dezer dagen in een pers bijeenkomst, waartoe de uitnoodiging was uit gegaan van den chef van den Marinestaf, me- dedeelingen zijn gedaan over de Koninklijke Marine, welke niet anders beschouwd kunnen worden dan als een propaganda voor het z.g. slagkruisersplan Indien de voorgaande vraag in bevestigenden zin moet worden beantwoord, heeft de minis ter dan aanleiding gevonden te overwegen, of het toelaatbaar moet worden geacht, dat, han gende een over bedoeld vraagstuk door regee ring en volksvertegenwoordiging te nemen be slissing, aldus door een officieele, aan het ge zag van de regeering onderworpen instantie getracht wordt invloed te oefenen op de open bare meening? Zoo ja, tot welke conclusie heeft deze overweging den minister geleid? De voorzitters van en de auditeur-militair bü de -li' uwe krijgs'aden te 's-Gravenhage en bun plaatsvervangers, zullen Dinsdag 13 Fe bruari, des ochtends 12 uur. voor het Hoog Militair Gerechtshof te Den Haag worden be- eedigd. De wet op de Krijgsraden treedt 15 Februari in werking. Op dien datum zullen de Krijgs raden dus hun werkzaamheden aanvangen. Wanneer de eerste zitting wordt gehouden, is nog niet bekend. De Krijgsraad te 's-Gravenhage zal gevestigd 7iin in het gebouw van den Raad van Beroep, Casuarisstraat 36a, hier is ook vroeger de Krygsraad gevestigd geweest en te Utrecht in het perceel Nieuwe Gracht 58. Het Tweede Kamerlid Van Sleen (S.D.A.P.) heeft aan den minister van Defensie de vol gende vragen gesteld: Is het den minister bekend, dat onder scheidene burgemeesters bü het bepalen van de kostwinnersvergoeding aan gemobiliseerden, die vóór hun opkomst werkloozensteun geno ten, geen rekening houden met het feit, dat de steunbedragen met 5 pet. zijn verhoogd en zoo ja, wil de minister dan het noodige doen, opdat voor bedoelde gemobiliseerden het ver goedingsbedrag van 17 December j.l. op het verhoogde peil worde gebracht? Bestaat er aanleiding voor de opvatting, dat de mobilisatievergoedingsbeschikking in onder scheidene deelen van ons land niet steeds op de juiste wijze wordt toegepast? Is de departementale dienst voldoende inge richt op een vlotte behandeling van de terzake inkomende verzoekschriften? Is de minister bereid, een meer bevredigende uitvoering van voormelde beschikking te be vorderen, door provinciale beroepscolleges in het leven te roepen? Neerland is in overtreding, Heel het land forceert de wet, Elke vrees voor straffen heeft men Blijkbaar nu aan kant gezet, 't Bindend voorschrift hadden wij nu Toch al lang bekend, gewaand: Als er ovgeruimd moet ivorden Slechts d e Januarimaand! In Augustus nóg een beetje, Orde scheppen was het doel, 't Werd in Neerland op die wijze Wel een opgeruimde boel. Maar nu is het Februari, En, merkwaardig goed geluimd, Wordt er, wüdr men maar wil kijken, Huis aan huis toch opgeruimd'. Januari was daar niets bij, Ieder is nu aan den gang. 't Is een plassen en een vegen En een dweilen van belang. Heel den dag hoort men slechts schrapen En het vegen van de straat, Emmers, bezems, dweilen, schoppen, Groote schoonmaak, waar men gaat: 't Schoone landje heeft na weken Nu die prachtkans niet verzuimd: Ook in Februari wordt er Dit jaar duchtig opgeruimd! HERMAN KRAMER. Sedert Dinsdagmiddag half een wordt te Maastricht het 14-jarig meisje Ivonne Heu'n- ders vermist. Zij heeft de ouderlijke woning met medeneming van eenige honderden gul dens in bankpapier, goud- en zilvergeld verlaten. Het signalement van het meisje luidt: Lang 1.65 meter, bleek, ovaal gezicht, blond, kroezend haar, slank postuur. Gekleed in rood bruinen mantel, waarvan de zakken met leer zijn afgezet, rood-bruine jurk met pofmouwtjes of marine-blauwe schooljurk, lichte beige kou sen, lage bruine schoenen, blootshoofds of een bruin Alpino-mutsje op het hoofd. Zij heeft een rijwiel van Belgisch model meegenomen. De mogelijkheid, dat zij in Noordelijke rich ting is vertrokken, wordt niet uitgesloten ge acht. De A. N. W. B. heeft bericht ontvangen, dat de rüksweg Den Haag—Utrecht weder behoorlijk berüdbaar is. Evenzoo de wegen Amsterdam Het Gooi, Den Haag—Sassenheim en Utrecht- De Bilt. De burgemeesters van Holten, Rijssen en Hellendoorn maken bekend, dat de autowegen over den Holterberg, den Haarlerberg, den Hcl- lendoomscheberg en den Rijsselscheberg wegens opdooi afgesloten zün. Prof. William Rappard, gedelegeerde van Zwitserland van het Comité voor Economische en Sociale vraagstukken, dat Woensdag in het Vredespaleis zal vergaderen, is Dinsdag in hotel Central aangekomen. Donderdag 15 Februari zullen de vroegere president-commissaris van de Noord-Nedcr- landsche Hypotheekbank te Groningen. B H. M„ en de gewezen directeur dier instelling, F. J. T„ zich voor de rechtbank te Groningen moeten verantwoorden wegens een in het na jaar van 1938 gepleegde verduistering. Bij de voortgezette behandeling van de wijzi ging van eenige. artikelen der Indische staats regeling in den Volksraad, betoogt de heer Wirjopranoto (N.F.), dat de regeering zegt, dat veelvuldige wijzigingen in de staatsregeling ongewenscht zijn, doch dat deze byna elk jaar wijziging onderging. De hfeer Harmani (P.P.B.B.) deelt de bezwa ren tegen de aantasting van het budgetrecht van den Volksraad. De heer Soëroso (NF.) is voor het verleenen van een raadgevende stem aan den voorzitter en verlenging van den termün voor behande ling van de begrooting. De heer Smit (Suikerbond/I.K.P.) heeft even eens bezwaar tegen overdracht van het budget recht. Het gaat hierbij niet om de vraag van 15 of 20 leden, doch om Volksraad of college van gedelegeerden. De heer Verboom (Vad. Club)Zeer juist. De heer de Villeneuve (Econ. Groep) is er van overtuigd, dat de regeering ook thans aan de gezonde ontwikkeling van het staatkundig leven alle mogelüke aandacht besteedt. De po sitie van den voorzitter van den Volksraad be hoort niet te worden veranderd. De regeering neme de wüziging van de verlofsregeling terug. De heer Moh. Yamin (I.N.G.) heeft geen bezwaar tegen het behoud van de functie van luitenant-gouverneur-generaal, doch daarvoor ware een Indonesiër te benoemen. De heer Verboom (Vad. Club) wüst er op, dat 10 jaar wel erg lang is voor overweging van wijzigingen als deze. Het voorstel tot wijziging van de verlofsregeling is een miskenning van de beteekenis van het buitenlandsch verlof. De heer Wiwoho (P.I.I.) laakte de houding, welke nog al te vaak wordt aangenomen tegen over uitingen van de volksbeweging. BATAVIA, 6 Febr. (Aneta) Bü den Volks raad is de tweede aanvullende begrooting van het Departement van Oorlog voor 1940 inge diend. Hierbij is een bedrag van 9.635.700.— aan gevraagd voor de uitbreiding van lucht- en kust-verdediging, voor het vormen van oorlcgs- voorraden, voor de verhooging van de produc tie-capaciteit der artillerie-inrichtingen in ver band met den internationalen toestand en ten behoeve van de buitengewone opkomst van dienstplichtigen en reserve-officieren. Tevens is een bedrag van 12.000.aangevraagd voor de instelling van een permanent treindienst bureau bij de Staatsspoor ten behoeve van hel leger. De oorlogsbegrooting wordt daartegenovei verminderd met een bedrag van 48.800.door het overbrengen van de credieten voor den Staatsmobilisatie-raad naar de af dee ling regee ring en hooge colleges. Verder is bij den Volksraad de zevende aan vullende begrooting'-1940 voor het departement van Economische Zaken ingediend. Hierbij is een bedrag van 34.000 aangevraagd voor „departement en algeheele uitgaven" en 77.664 voor „natuurwetenschappelijke zaken" Dit laatste bedrag is, blijkens de memorie van toelichting, bestemd voor uitgebreide maatre gelen, ten einde in een periode van vijf jaren 's lands Plantentuin te Buitenzorg wederom te maken tot hetgeen deze instelling behoort te zijn, namelijk een centrale instelling voor bio logisch en natuur-wetenschappelijk onderzoek in Nederlandsch-Indië. Het ligt in de bedoeling de gedachte reoi-ganisatie en de verdere uitvoe ring der plannen te doen uitvoeren onder lei ding van den huidigen directeur van 's lands Plantentuin, die daarvoor nog eenige jaren in functie zal blüven. 1 De plannen omvatten de samenstelling van een Flora Malesiana en een Fauna Malesiana met medewerking van Indische, Nederlandsche en buiter.landsche geleerden. Er zal een mycoloog-algoloog worden aange steld voor de beschrijving van Nederlandsch- Indische zoetwater-wieren en mariene algen. Verder zal in Oost-Java een afdeeling van den plantentuin worden gesticht en wel een berg- tuin op de hellingen van de Kawi en een vlakte- tuin, beide gelegen tusschen Bangil en Malang. Ten slotte zal een onderzoek worden ingesteld naar de levensgeschiedenis van economisch-be- langrijke organismen, zooals trekvisschen, kreef ten en plankton-organismen. In den nacht van Maandag op Dinsdag is de 33-jarige dienstplichtige J. W. L., uit Nij megen, in zijn legerplaats te Beek (L.) ziek aangekomen. Toen hij zich naar bed wilde be geven, viel hij van de trap, waarbij hij verschil lende verwondingen en een hersenschudding opliep. Het slachtoffer werd naar het zieken huis Calvariënberg te Maastricht vervoerd, waar hü Dinsdagmiddag is overleden. Dinsdagmiddag zijn op het gemeentehuis te Roermond, onder leiding van den waarnemend RÜksbemiddelaar in het vierde district, den heer H. P. J. Bloemers, de partijen, betrokken Dij een dreigend conflict in de Limburgsche dakpannenindustrie, bijeengekomen. Het resultaat der besprekingen was, dat de Rijksbemiddelaar beide partijen een schriftelük voorstel zal doen toekomen, waarop eventueel schriftelük zal worden geantwoord. vereeniging zich bereid verklaard, aan deze ac tie deel te nemen en reeds is begonnen met voorbereidende maatregelen te dezer zake. Het giro-nummer der vereeniging is 25685 's-Gravenhage, Prinses Mariestraat 40. Volgens het „Bat. Nieuwsblad" heeft de di rectie van Radio-Holland moeten besluiten het bedrijf der dochtermaatschappij de „Anifilm belangrijk in te krimpen. Een der weinige opdrachten van belang, wel ke nog* uit te voeren waren, betrof het maken van een dozijn gekleurde propaganda-films van Ned.-Indië, waartoe Economische Zaken order zou geven, zoodra de eerste proef-film geslaagd zou blijken. Voor deze films was een Amerikaansche des kundige, de heer Roos, uit Singapore, geënga geerd. De films zouden in Amerika worden afge werkt, waar zü ook van geluid voorzien zouden worden. Begin vorig jaar is een deel van de eerste film opgenomen en ruim acht maanden na de verzending werd dit uit Amerika terug ontvan gen, echter zonder geluid. Op een dergelüke basis durfde Radio-Hol land niet verder te werken, te meer, daar te voorzien was, dat de belangstelling voor de films (die van Amerika uit over heel de wereld gedistribueerd zouden worden) tengevolge van ren oorlog belangrijk geringer zou zijn dan onder normale omstandigheden. Daarenboven zou de verdere afwerking door den oorlog nog meer vertraging geven. De heer Roos is dan ook bereids uit Ned.- Indië vertrokken. Wat er met het verdere per soneel zal gebeuren, staat niet vast. Mannus Franken vertrok, zooals men weet, reeds eem- gen tijd geleden. Economische Zaken zal het plan der propa ganda-films voorloopig moeten laten varen. Naar wü vernemen, is de Nederlandsche pa trouille van 15 wielrijders onder bevel van een eersten luitenant, welke Maandagochtend bij het grenskantoor Maalbroek (gem. Maasniel) bij vergissing over de Duitsche grens raakte, op Nederlandsch gebied terug gekeerd Bü den A.N.W-B. is bericht ontvangen, dat de provinciale stoombootdiensten op de Wes- terschelde gestaakt zijn wegens zeer zwaren mist. Het autoverkeer in geheel Zeeland wordt door dezelfde oorzaak zeer bemoeilijkt. Het veer HoedekenskerkeTerneuzen blijft onafhankelijk van den mist toch gestremd door den ijsgang. Het veer HansweertWalsoorden vaart al leen voor passagiers en vrachtgoederen. Het veer ZierikzeeKatscheveer vaart nog steeds niet. De verbinding Wolphaartsdük— Kortgene wordt ongeregeld onderhouden, die tusschen Veere en Kamperland vrü geregeld. De rechtbank legde een kapper, die de Ves tigingswet had overtreden, de minimum boete, n.l. f 0.50, subs, een dag hechtenis op. Hij had op 8 Mei j.l. zonder vergunning van den minister van Economische Zaken een kap- persbedrijf, dat hü van een ander had overge nomen, voortgezet. De man had vroeger ergens anders in de stad een kappersbedrijf dat hij aan een ander overdeed. Die ander voldeed tegenover hem niet aan zijn verplichtingen en maakte zich zelfs aan verduistering schuldig. Doordat de kapper niet betaald werd, kon hij niet voor den spertijd een nieuw bedrijf be ginnen. Daarna kon hij een bedrijfje overne men, waarvan hü niet wist, dat hij vergun ning noodig had. De kantonrechter had hem tot f 10.boete veroordeeld en de Officier van Justitie eischte in hooger beroep f 4.— boete. De Nederlandsche Vereeniging tot bescher ming van dieren, als erfgename van de Neder landsche Roode Ster (welke zich speciaal tot doel had gesteld, hulp te verleenen aan zieke en gekwetste legerpaarden en -honden bij ram pen enz.), heeft besloten te trachten tot een internationale actie te komen om hulp te bren gen aan de zieke en gewonde legerpaarden in Finland. Het hoofdbestuur heeft als eerste gift ƒ500 beschikbaar gesteld, terwü'l het de 65 afdeelin- gen in den lande zal opwekken, voor', dit doe) te 'collecteeren, of op andere wijze mede te werken. De vereeniging ontving o. m. van het Bureau International Humanitaire Zoophile te Genéve een verzoek tot steun voor het beschikbaar stel len van paardendekens, aangezien gebleken is, dat hieraan groote behoefte bestaat. In afwach ting van een nader uitgewerkt voorstel, dat spoedig tegemoet kan worden gezien, heeft dc De minister van Sociale Zaken heeft voor bestuurders van vrachtauto's in alle gemeen ten des Rüks van 9 tot en met 17 Februari ontheffing verleend van het bepaalde in de artikelen 25, 26. 29 en 30 van hét Rijtüdenbe- sluit, voor zoover de toestand der wegen in verband met de weersgesteldheid afwijking noodig maakt, met dien verstande, dat een werktijd niet meer dan 13 uren, de gezamen lijke duur van de in een week vallende werk tijden en gedeelten van werktijden niet meer dan 66 uren en een diensttijd niet meer dan 15 uren mag bedragen, terwijl een tusschen twee opeenvolgende diensttijden gelegen onaf gebroken rusttyd ten minste 11 uren moet bedragen. C hristua heeft aan Zijn Kerk voot- «peld. dat d] om Zijnentwille vervol gingen son moeten verduren. Zalig *1), die vervolging lijden om de Gerechtig heid. want htmner Is het Koninkrijk der Hemelen. Het S.H. schreef kort geleden, dat de politie te Soerabaja vier Chineezen in arrest heeft ge steld, die worden verdacht van afpersing on der bedreiging met geweld. Wü kunnen hier aan toevoegen, dat de politie deze zaak zorg vuldig onderzoekt. Verschillende personen uit de Chineesche samenleving worden aan stren ge verhooren onderwerpen. Hierbij stuit men steeds op de moeilijkheid, dat de getuigen uit angst voor de terroristen, die reeds lam en tüö maanden en jaren lang in de Chineesche wereld te Soerabaja en ook elders in den Oost hoek huishouden, geen waardevolle verklarin gen durven af te leggen. Tot de 4 arrestanten, die te zamen de leiding hadden over een der beruchtste benden ter plaatse, behooren de gebroeders T. O. L„ T. T. L. en T. H. L. Zij hadden veel macht in de onderwereld en oefenden hun terreur niet al leen uit onder de kleine handelaren, doch ook onder de beter gesitueerden der Chineesche gemeente, waarbij zü zich bedienden van huur lingen, „soldaten" genoemd, die het vuile werk voor hen opknapten. De gebroeders T. gingen op de volgende wijze te werk: In de eerste plaats dwongen zii bepaalde Chineezen onder ernstige be dreigingen zelfs met moord (waartoe het intusschen nog niet is gekomen) om een clandestien speelhuis („kwongkwan") te openen. Wanneer hun slachtoffers verklaar den, dat zü dit niet durfden voor de poli tie, 'dan namen zij alle risico daaromtrent op zich. Zij zouden de speelhuishouders- tegen-wil-en-dank wel tegen inmenging van politiezijde „beschermen". Hiervoor eischten de racketeers 40 pCt. van de bruto- opbrengst van de speelholen, waar natuur- ïyk alles om begonnen w;as. Behalve tegen de politie was de „bescherming" ook ge richt tegen de concurrenten, die eveneens onder controle van de bende stonden. Een andere veel toegepaste methode, is de volgende: De Chineesche varkensslagers te Soerabaja werden gedwongen, zich aan te slui ten bü de „beschermings-organisatie" van de gebrs. T., waarvoor zü een maandelijksche con tributie moesten betalen. Ook hier werden de slagers „beschermd" tegen de concurrenten. Deze terreur onder de varkensslagers was ta- melyk sterk verbreid. Tenslotte werkten de gebrs. T. met hun .sol daten" ook veel onder de rüke Chineezen, meest „totok-Chineezen". Ook hier kwam de „beschermingsorganisatie" in actie. Tegen wie óe Chineezen, die iedere maand zwaar „belas ting" moesten betalen aan de bende, werden beschermd, begrepen zü zelf niet, doch het kwam hierop neer, dat onwillige slachtoffers door een .soldaat" van de gebrs. T. werden be dreigd of zelfs een flink pak slaag kregen. Prompt kwam dan den volgenden dag een af tevaardigde van de „beschermingsorganisatie" bij den getuchtigde, die dan meestal zoo ge schrokken was, dat hij gedwee ds aangeboden „bescherming" aannam en de contributie be taalde. De bootdienst MiddelhamisHellevoetsiuis ligt ten gevolge van den zwaren üsgang en den dikken mist sedert Zondagmiddag geheel stil. Ten gevolge hiervan >hebben de eilanden Goe- ree en Overflakkee sedert twee dagen geen post kunnen verzenden of ontvangen. De vereeniging „Flakkee's Belang" heeft zich tot het hoofdbestuur der P. T. T. gewend met het verzoek, het postvervoer voor en van deze eilanden te doen plaats hebben via het veer DintelsasOoltgensplaat. De garagehouder Slump, uit Lemmer, heeft Oinsdag met twee personenauto's 15 militairen van Urk over het üs naar Lemmer vervoerd, vanwaar zij zich naar hun garnizoen moesten begeven. De auto's deden ongeveer een uur over deze reis. Het üs tusschen Lemmer en Urk is van dien aard, dat een vrachtdienst op dit traject on danks den ingetreden dooi thans nog regel matig gereden kan worden. Z.K.H. Prins Bernhard woonde Dinsdag de vergadering van den Raad van State bü. Bü de lederfabriek „Oisterwük" te Cüster- wljk zün circa 50 arbeiders wegens de slechte omstandigheden ontslagen. Toegekend de aan de orde van Oranje-Nassau verbonden eere-medaille, in brons, aan A. de Jager, tuinman in dienst van de familie Tigler Wybrandi te Veenwouden. gemeente Dantuma- deel. 23 Hemingway bromde. „Daar weet ik alles van! Je hebt je roeping Remist. Als je zes banken beroofd had en zeven a8enten vermoord, had je niet spoorloozer kun- lien verdwijnen! Het eene hotel na het andere, het eene pension na het andére wist van niets, éindelijk, na twee weken zoeken ik was toen lit het hospitaal ontslagen liep ik ierhand tegen het lüf, die me jouw adres gaf. Toen ik daar heen rende, was je juist vier dagen tevo ren vertrokken naar onbekende bestemming ha anderhalve maand onafgebroken zoeken gaf tk het op en vergenoegde me er mee, aan ieder een. die het mogelijk weten kon, te vragen of ae Clim Peri'oney ook hadden gezien. Het heeft hie de reputatie bezorgd van een ongeneeslijken hianiak.op alle clubs stond ik bekend als de hian met het Perroney-complex." Hij zweeg en grinnikte genoeglijk. »Het begin van het einde van den lijdensweg kwam. toen ik in de lobby van een hotel in Chicago een tweekoloms verhaal las in de New York Telegraph betreffende een zekeren Clim Perroney, die gepoogd had, de ambtenaren van het registratiekantoor in Washington in het ootje te nemen. Jammer genoeg was die krant drie dagen oud en toen ik genoeg bij mijn po sitieven was gekomen om de redactie op te bel len om van den reporter, die het artikel ge schreven had, jouw adres te weten te komen, in een vliegtuig te stappen en naar dat adres te gaan, moest ik ervaren, dat genoemde heer Perroney juist den vorigen dag per mailboot naar Tampico was vertrokkenIk kon toen twee dingen doen: over land naar Tampico rei zen of in een snelle motorboot den mailstoomer achterop gaan. Om bepaalde redenen, die ik later wel zal uitleggen, besloot ik mijn eigen motorboot, die in Miami lag, te gebruiken. Nu ben ik hier, aan het einde van mijn zwerftocht en. Een vraag van Clim onderbrak hem. „Loopt de Lucky Lassie op het oogenblik op topsnelheid?" Hemingway staarde hem even verbaasd aan en schudde dan het hoofd. „Neen. waarom?" „Waarde heer Hemingway," zei Clim, met zijn teenen, gestoken in een wit linnen dekschoen. lijnen trekkend op den vloer, „het leven is vol verrassingen. Ik vrees dat de zwerftocht nog niet ten einde isjuist drie uur geleden wer den Peter en ik aan boord van de New Orleans op zeer deskundige wijze buiten westen gesla gen en ontdaan yan een bekend eigendomsbe- wüs van een ranch in Centraal Maxico." Hemingway staarde hem ontzet aan: „Wat? Aan boord van de New Orleans?" Clim knikte: „Het was aan boord van dat illustre schip, dat...." Hemingway gooide geagiteerd zijn sigaret naar buiten en schroefde het stuurrad los: „Maar waarom varen we dan van de New Orleans weglaten we zoo gauw mogelijk teruggaan! Als ik dat geweten had!" Clim stak een hand uit en greep het stuur wiel: „Waarde Hemingway, toen Peter en ik met ingedeukte schedels in onze hutten lagen vast gebonden, streken de vermetele roovers een sloep, de motorsloep, en maakten zich er mee uit de voetenPeter en ik hadden nét met veel moeite onze boeien geslaakt en verlangden juist hartstochtelijk naar een solide boot toen de Lucky Lassie als uit den hemel kwam gevallen!" Hemingway was den slag blijkbaar nog niet geheel en al te boven: „Maar waar varen we dan heenzoo maar in het wilde weg?" Glim hield het stuurwiel stevig vast: „Ik zal het verklaren: aan boord van de mail boot hadden we vier tegenstanders, waarvan er nu twee met onze sloep zün verdwenen. De an dere twee, waaronder de baas van het spul, zijn nog daar aan boord en moeten dus nood gedwongen in Tampico aan wal. Wat is nu lo gischer dan dat die twee boven in onze boot, nu ze zeker weten dat niemand hen kan ach tervolgen, recht naar Tampico varen en zich daar ergens in een van te voren vastgesteld rendez-vous schuil houden tot de baas arriveert! Heusch, die heeren varen regelrecht naar Tam pico, daar behoeven we niet aan te twijfelen. Als wij nu eveneens naar die gezegende haven varen, met een boot, die elk uur vijftien mijlen méér maakt dan die tobbe van de New Orleans, dan begrijpt zelfs kleine Piet op de eerste bank dat wij hen binnen enkele uren inhalenHet woord is thans aan de machinesgeef gas, Hemingway!" Hemingway gaf gas. Het zoemen van de mo toren werd zwaarder en het geplas van de boeg golf in de deining, ontstaan door het briesje dat steeds opsteekt vlak vóór zonsopgang, werd sterker. Peter kroop naar buiten en stond op het dek. zijn wit linnen jasje fladderend in den wind. De boot trilde onder zijn voeten, maar liep kaarsrecht, iets achterover geleund tegen den wind in. „Wat een prachtboot!" mompelde Peter vol ontzag, „daar is de mijne niets bij!" Hü keerde zich om, juist op tijd om de eerste glanzendgouden banen zonlicht over het zee oppervlak te zien glijden. Tegelijk met het ver schijnen van de zon ging het briesje liggen en de zee werd spiegelglad. Heel in de verte, laag op het water liggend, was nog de romp van de ..New Orleans" te zien. Dan verscheen Clim's hoofd uit de stuurhut: „Peter! Hemingway heeft koffie beneden.... theb je trek?" Op Peter's gelaat verscheen een trek van ont zag: „Goden!" zei hij, „een motorboot op zee.... een zonsopgang en koffiewat kan een man meer verlangen?" Clim kreunde, sloeg de handen voor zün ge zicht en verdween in de stuurhut: „Hemingway," zei hü. „Hemingwayhij wordt poëtischen dat met zóó'n gezicht Geef me koffie om er van te bekomen, het is meer dan vleesch en bloed kunnen verdragen „Daar," zei hü, „dat is om te bekomen!" ACHTSTE HOOFDSTUK Morescu doet een meesterlijke zet De eerste stralen van de opgaande zon, die lange schaduwen wierpen over het witte dek van de „New Orleans", troffen den gebogen rug van een eenzaam en terneergeslagen man, die. op een zwarte sigaar kauwend, over de railing hing en naar den blauwen, wazigen horizon staarde. De nacht was voor Stefan Morescu niet zonder schokkende gebeurtenissen verloopen. Na het samenstellen van het telegram aan den verte genwoordiger van het „Crystal Water Syndi cate" in Tampico had hij den krügsraad in zijn hut ontbonden. Hü schilderde in bloemrüke be woordingen het totale gemis aan hersens, de onbruikbaarheid en de luiheid van zün drie on dergeschikten, gaf hun een duidelyken indruk van het gevoel van walging, dat hem bü hun aanblik overmeesterde en eindigde met hen de deur uit te duwen. Toen, terwijl hij met het telegram naar de radiokamer liep, de afgrijselijke mogelykheid overwegend, dat Perroney met de scheepsmo torboot van boord zou gaan, kwam hü op het denkbeeld, naar den kapitein te stappen om de motorboot te koopen. Als Perroney de boot al had gekocht, was er nog niets verloren, had hij de boot nog niet. dan ontnam hij Perroney de kans om nog van boord te gaan. Het vermoeden van zijn eersten handlanger bleek echter juistde boot was reeds ver kocht. Vlak daarop volgde de onverkwikkelüke scène, die hem een pijnlijken neus bezorgde. Dat alles droeg er niet toe bij, zün stemming te verbe teren en ten laatste wist hü niet veel beters te doen dan bij zijn oorspronkelijk plan te blüven en het telegram betreffende Perroney naar Tampico te sturen. Er was altijd nog een kleine kans, dat Perro ney aan boord bleef.... baatte het niet, scha den kon het ook niet. Hij keerde naar zün hut terug, vervuld van sombere gedachten en sloot de deur. Het eerste, dat zijn blik trof, waren de resten van den sta len stoel, die nog steeds op en om de tafel lagen. (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 3