T
Landbouw en veeteelt in
oorlogstijd
Nieuwe orde" of nieuwe wanorde
in Oost-Azië?
DE WILLEKEUR
TER ZEE
Griep, Kou, Pijn.
Jonai's uitnoodiging
aan Tsjang Kai Sjek
De tijd dringt voor
Tokio
GENERAAL WEYGAND
TE CAIRO
DE AANVALLEN OP DEN
JOENNAN-SPOORWEG
Sneeuw voor Tokio een
Sin-""
WAT ZAL DE TOEKOMST
BRENGEN
Buitenlandsch Overzicht
fIS 11
DONDERDAG 8 FEBRUARI 1940
De Roemeensche
wapenindustrie
^Oper voor Duitschland
op Russisch schip?
Egypte is verheugd hem te
ontvangen
Millioen gasmaskers in
België uitgereikt
Het belang van inundaties voor de
verdediging van het land
„Balkanlanden als
één gezin"
Verklaring van Saradjogloe
Tokio blijft bombardeeren zoolang
wapenvervoer langs deze lijn
voortgang vindt
Verduisteringsoefeningen
„geschenk des hemels
V.j
Wmmm.
Na vijf maanden overheids
bemoeiing
1
De Oost plein" thuis
Aanvaring gehad in het Kanaal
Spoorwegen beloonen
extra-dienst
GEN. WINKELMAN BIJ HET
PRINSELIJK PAAR
OUD DRENTSCH GEBRUIK
HERLEEFD
PRINS BERNHARD BIJ DEN
PADVINDERSRAAD
WILDE GANZEN IN DE
DRENTSCHE DORPEN
ot nu toe heeft de oorlog tusschen
Engeland en Frankrijk eenerzijds
en Duitschland anderzijds het
ergst huisgehouden op zee. Niet in zee
dagen maar door blokkade en tegen
maatregelen. De eenige zeeslag van be
tekenis heeft zich afgespeeld aan de
kust van Zuid-Amerika, toen de
«Graf von Spee" als een opgejaagd hert
m het nauw werd gedreven en roemloos
tn onderging. De activiteit ter zee be
haalt zich tot een soort van piraterij
biet vliegtuigen, bommen, mitrailleurs
eb mijnen, waaraan een zekere wille
keur geenszins vreemd is, zoodat de
^eekbalansen vaak een grooter deficit
v°or de neutralen dan voor de oorlog-
arende partijen vertoonen. Aanhou
dend komt het voor, dat neutrale sche-
®er>, zonder voorafgaand onderzoek,
gorden getorpedeerd, gebombardeerd en
beschoten. Soms bekommert de weder-
^chtelijke aanvaller zich er zelfs niet
0tïl of de bemanningen de kust
mtllen kunnen bereiken en zelfs
's het voorgekomen, dat het
Scheepsvolk tijdens pogingen om
6^hans het veege lijf te redden nog met
mitrailleurs werd bestookt. Protesten
balen weinig of niets uit en telkens op
hieuw worden er onrechtmatige geweld
eden tegen non-combattanten ge
leegd. Bovendien heeft de geweldple
ger soms nog de brutaliteit, dien
Neutralen er een bitter verwijt van te
"mken als zouden deze hun neutraliteit
Schenden door zich noodgedwongen
San het controleeren van hun scheeps
tuigen door de andere oorlogvoeren
de
partij te onderwerpen. Is het con-
holeeren volgens de wonderlijke opvat-
'migen van deze neutraliteitsplichten
hicteerenden misschien een ergere
jhisdaad tegen de rechten der neutra-
eh dan het ongecontroleerd torpedee-
tep?
Het is niet te verwonderen, dat de
verontwaardiging der zeevaren
de neutralen stijgt bij elke
Gewelddaad, welke hun zware offers
&ah goed en bloed kost. Het misbruik,
tiat de oorlogvoerenden van hun over
macht en van den wil der neutralen om
mch buiten het conflict te houden ma-
hen, heeft dergelijke afmetingen aan
genomen, dat de neutralen alleen reeds
terwille van hun zelfbehoud op mid
delen moeten gaan zinnen om aan die
hand over hand toenemende drieste
Willekeur het harde hoofd te bieden.
kunnen zich niet lankmoedig tevre
den blijven stellen met de eenigszins
hlusoire hoop, dat zij na hét beëindi
gen van den oorlog een schadevergoe-
dhigsnota zullen kunnen presenteeren.
Te,n eerste kan het verlies aan men-
Schenlevens nimmer vergoed worden en
ten tweede zijn na den vorigen oorlog
Schadevergoedingsnota's maar al te
*uak niet inbaar gebleken. Het deel
nemen van de neutrale schepen aan
konvooien van een oorlogvoerende
engt te groote gevaren van onge-
^'coschte politieke complicaties met
Zich mede, terwijl het de risico wel ver
andert, maar niet uitsluit. Het in-
*lchten van een eigen convooi-systeem
°°r iedere neutrale afzonderlijk stuit
V°°1- menigeen op practisch onoverko
melijke bezwaren, niet het minst door
jmbrek aan oorlogsbodems om zul-
e convooien afdoende te beschermen,
bezwaren zouden goeddeels onder-
Vahgen kunnen worden door het samen
tellen van gemeenschappelijke con-
v°°ien der neutralen in onderlinge sa
menwerking. Het convooi-systeem gaat
dp zichzelf echter reeds met niet ge-
'bge moeilijkheden voor den handel
de scheepvaart gepaard, moeilijk
heden als traag tempo, gebondenheid
Vah koers en dergelijke. In ieder ge-
^1 Wordt het steeds duidelijker, dat
6 neutralen, sterker dan tot nu toe,
h^ar de grootst mogelijke solidariteit
*h een effectieve gemeenschappelijke
hetie
en houding zullen hebben te
treven, willen zij voorkomen, dat zij de
^aarst getroffen kinderen worden
de oorlogsrekening, waarmede zij
hebben uit te staan en ook niets
m te staan willen hebben.
Boekarest, 8 Febr. (Havas)De Roemeen
se regeering heeft twee belangrijke besluiten
lomen, die de vergrooting der productie van
Wapenindustrie ten doel hebben. Bezitters
oud ijzer moeten al hun voorraden ter be-
j hikking van de plaatselijke autoriteiten stel-
het ministerie van Defensie zal het ijzer
|P0Pen, den prijs bepalen en de verdeeling
^sschen de takken van nijverheid regelen. Hou-
van katoenvoorwaarden zijn verplicht ten
u'bste 30 procent daarvan te bestemmen voor
I vctanties aan het leger. Bij overtreding zul-
1 h de voorraden geheel in beslag genomen
rden.
FRANCISCO, 8 Febr. (Reuter). Het
iet-Russische vrachtschip „Kim", dat te
is b Francisco onder strenge bewaking ligt,
.beden vertrokken om koper te laden teMan-
^,."ua m Mexico, waarna het naar Wladi-
j^ock zal gaan.
jjbfen vraagt zich af of Manzanillo de plaats
la' ^aar in Amerika ingenomen koper overge
had zal worden met bestemming naar
itsehiand.
ly. ernomcn wordt, dat de „Kim" goud aan
heeft tot een waarde van een half mil-
11 dollar of meer.
altijd een poeder of raelief van Mijnliardi.
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 cent. Doos 45 cent.
Cachets, genaamd „Mijnhardtjes" 2 st. 10 ct. Doos 50 ct.
CAIRO, 8 Febr. (Havas) De Fransche gene
raal Weygwid is in Cairo aangekomen. Hij was
vergezeld van generaal Jauneaud, commandant
van het luchtleger in den Levant,1 en kapitein
Gasser, den chef van zijn kabinet.' Toen zij uit
hun vliegtuig stapten werden de Fransche of
ficieren verwelkomd door generaal Wavell, op
perbevelhebber der Britsche troepen in het na
bije Oosten, sir Mitchell, commandant van het
luchtleger, Hassan Abdoel Wahab Pasja, be
velhebber van de Egyptische luchtvloot, Mah-
moed Sabet Bey, civiel vertegenwoordiger der
Egyptische regeering, en den Franschen gezant
in Cairo. Een compagnie der Royal Air Force
en een detachement van het Egyptische leger
brachten eerbewijzen. Generaal Weygand pas
seerde de revue voor de troepen en begaf zich
vervolgens naar de Fransche legatie, waar hij
"van den gezant gast zal zijn gedurende zijn
verblijf in Egypte. Vice-admiraal Sesteva, com
mandant der vlootstrijdkrachten in de Mid-
dellandsche Zee is Woensdag om zes uur per
vliegtuig uit Beyroeth aangekomen om zich te
voegen bij de delegatie van hoofdofficieren on
der generaal Weygand.
In een interview heeft Ali Maher Pasja in
warme bewoordingen de aankomst van generaal
Weygand toegejuicht. Hij verklaarde o.m.:
Egypte is verheugd thans generaal Weygand te
mogen ontvangen, wiens groote militaire kwa
liteiten het op prijs stelt. Het brengt hulde aan
zijn schitterende loopbaan. In hem begroet
Egypte den vertegenwoordiger van het edele
Frankrijk, dat in dramatische omstandigheden
dapper strijdt voor een edele zaak.
BRUSSEL, 8 Febr. (Belga). De Belgische
minister van Landsverdediging heeft in de
Kamer verklaard, dat het aantal vrijwilligers
in de territoriale burgerluchtmacht tot 100.000
is. gestegen. Een millioen gasmaskers is gratis
aan de gemeenten uitgereikt. De nationale in
dustrie heeft zich een aanzienlijke inspanning
getroost om het land te voorzien van het noo-
dige luchtafweermateriaal.
Wat het vliegen van buitenlandsche toestel
len over Belgisch gebied betreft, verklaarde de
minister, dat het, materieel gesproken, on
mogelijk is, systematisch elk geval te verhin
deren, maar wat gedaan moet worden is te ver
mijden dat dit overvliegen nadeelige gevolgen
kan hebben. Telkens wanneer buitenlandsehe
vliegtuigen boven Belgisch gebied hebben ge
vlogen, is de Belgische defensie in actie geko
men.
Voortgaande wees de minister erop, dat alles
wat den opmarsch van een vijandelijk leger op
het gebied zou kunnen vertragen ten uitvoer is
gelegd, met name de voorbereiding van de ver
nielingen en inundaties in zekere streken. Wat
de inundaties betreft verklaarde de minister,
dat het voorbeeld van den oorlog en dat van
een naburig land aantoonen, hoe belangrijk
inundaties zijn als verdedigingselement.
Tenslotte zeide de minister in antwoord op
een hem gestelde vraag, dat terwijl de regels
der huidige Belgische politiek zijn geëerbiedigd
geen enkele factor verwaarloosd is, die de ga-
randeerende mogendheden in staat zou kunnen
stellen eventueel hun verplichtingen na te ko
men.
ANKARA, 8 Febr. (Reuter). De Turksche
minister van Buitenlandsehe Zaken, Saradjog
loe, heeft na zijn terugkeer te Ankara in een
verklaring indrukken medegedeeld van de Bal
kanconferentie.
Hij zeide: „Van nu af aan zullen geschillen
tusschen Balkanlanden tot oplossing gebracht
worden als tusschen de leden van één gezin.
De gevoelens van solidariteit tusschen de be
wakers van den vrede in den Balkan zijn vol
doende sterk om te voorkomen, dat de oor
logsvlam zich uitbreidt naar deze streek."
Sprekende over zijn onderhoud met Koning
Boris zeide Saradjogloe, dat hij onder den in
druk was gekomen van de diepe kennis des
Konings van de Balkanpolitiek in het alge
meen en van de Turksche zaken in het bijzon
der.
TOKIO, 8 Febr. (Domei). De woordvoerder
van de Japansche marine heeft verklaard, dat
Japan' niet voornemens is de aanvallen op den
spoorweg van Joennan, waarlangs wapenen
voor Tsjang Kai Sjek vervoerd worden, te sta
ken. De woordvoerder gaf vervolgens een be
schrijving van het gevecht, dat zich op 3 Fe
bruari boven de spoorlijn heeft afgespeeld. Een
Chineesch vliegtuig werd hierbij neergeschoten.
De Japanners leden geen verliezen. Het heeft
niet in de bedoeling van de aanvallers gelegen
den trein te treffen. Dat dit wel gebeurd is, wordt
door de Japansche marine zeer betreurd. De
kwestie wordt langs diplomatieke weg onder
zocht en de Japansche regeering is bereid een
schadevergoeding uit te keeren.
De woordvoerder herinnerde eraan, dat
de Japansche regeering de Fransche regee
ring van tijd tot tijd ervan verwittigd heeft,
dat de Japansche strijdkrachten de Joennan-
spoorlijn zullen bombardeeren, indien er
geen einde komt aan het vervoer van wa
penen voor de regeering van Tsjoengking
langs deze lijn via Fransch-Indo-China.
Chineesche aanval op Japansch
gebied verwacht
Het militaire hoofdkwartier voor Westeljjk
Japan deelt mede, dat de luchtverdediging in
dit gebied versterkt zal worden, met het oog op
de omstandigheid, dat Tsjang Kai Sjek blijk
baar voornemens is, een luchtaanval op Ja
pansch gebied te ondernemen.
Ook de woordvoerder van de Koreaansche
regeering heeft verklaard, dat Chineesche vlieg
tuigen voornemens schijnen te zijn Japansch
grondgebied aan te vallen. De luchtverdediging
op Korea zal daarom versterkt worden.
Op een desbetreffende vraag antwoordde de
Japansche woordvoerder, dat er geen aanleiding
bestaat zich naar aanleiding van deze geruch
ten ongerust te maken.
Hedenavond zullen verduisterings- en lucht
beschermingsoefeningen worden gehouden in de
gemeenten Grijpskerk en Oldehoven (prov. Gro
ningen) en in Ammerzoden.
Voor de tweede maal tijdens de
langdurige droogte van dit seizoen
heeft het in Tokio gesneeuwd. Het
begon Dinsdagmiddag om ongeveer
6 uur te regenen maar binnen een
uur was de regen geworden tot een
dichte jacht van dikke vlokken
sneeuw, die bleven neerdalen tot
des nachts 1 uur, zoodat 'n sneeuw
laag van 10 c.M dikte de stad be
dekte.
De Japanners zijn zeer verheugd
over dezen sneeuwval, die als een
geschenk des hemels wordt be
schouwd, aangezien de stoffige
lucht hierdoor is gezuiverd en de
boeren eenigen neerslag op hun
droge akkers best konden gebrui
ken.
.v.-.-...-
Onder belangstelling van velen uit de kringen der wetenschap en van geestelijke
en wereldlijke autoriteiten is Woensdag het stoffelijk overschot van prof. dr. A.
P. H. A. Slijpen S.J., hoogleeraar aan de R.K. Universiteit, te Nijmegen uitgeleid
naar Grave, waar het werd bijgezet. Toen de lijkstoet de R.K. Universiteit passeerde,
vormden de studenten een eerewacht, die met de vlaggen van het corps en de
een laatsten groet brachten
In het kader van de ontwikkelingsdagen, uit
gaande van de Overijselsche Landbouw Maat
schappij en den bond van oud-leerlingen in
Overijsel, heeft ir. A. H. Boerma uit Voorburg
te Zwolle een belangwekkende inleiding gehou
den over „Voedselvoorziening in Oorlogstijd."
Na te hebben uiteengezet hoe de regeering
in de voorgaande jaren het distributie-appa
raat had opgebouwd, en daardoor in staat was
eind Augustus 1939 bij het uitbreken van den
oorlog doeltreffend in te grijpen, behandelde
spr. de maatregelen, die ten behoeve van de
voedselvoorziening genomen werden. Menig
landbouwer, handelaar of industrieel heeft op
29 Aug. en daarna het gevoel gehad, dat hij
onder een lawine van regeeringsmaatregelen
werd bedolven. De gebruikelijke verwarring, die
daarvan in den eersten tijd het gevolg geweest
is. was onvermijdelijk en moest op den koop
toe genomen worden. Thans is de rust vrijwel
weergekeerd; men is al weer gewend aan die
vele nieuwe voorschriften. Spr. wees er ver
volgens op, waarom het noodzakelijk was, dat
van regeeringswege zoo diep in het bedrijfs
leven werd ingegrepen.
De Nederiandsche veestapel consumeert per
jaar ongeveer 3.500.000 ton krachtvoeder, waar
van pl.m. 65 pCt. wordt geïmporteerd uit over-
zeesche landen. Zou de import worden afge
sneden, dan zou niet te ontkomen zijn aan ge
dwongen inkrimping van den veestapel door
verplichte afslachting enz. Gelukkig heeft de
regeering tot nu toe daartoe niet behoeven
over te gaan, en er is geen aanleiding te veron
derstellen, dat 'n dergelijke maatregel vóór den
eerst volg enden oogst nog zou kunnen worden
tegemoet gezien. Wat geenszins wil zeggen, dat
na den volgenden oogst de situatie ongunstiger
zal zijn. De positie op dat oogenblik zal voor
een belangrijk deel afhangen van de import
mogelijkheden, die er dan zullen blijken te
zijn, en vooral ook van de mate waarin de boe
ren zelve door uitbreiding van den voederver-
bouw op eigen bedrijf ertoe hebben bijgedra
gen de voedselvoorziening van onzen veestapel
een steviger fundament te geven. Het waren
twee maatregelen, die de regeering onmiddellijk
na de afkondiging der mobilisatie in het be
lang van de kraehtvoedervoorziening van on
zen veestapel genomen heeft, t.w.:
a. de invoering van een distributiestelsel,
waardoor bereikt wordt dat aan iederen vee
houder een evenredig deel van het voor den
veestapel beschikbare krachtvoeder wordt toe
gewezen
b. de afkondiging van een voorschrift, inhou
dende dat het den veehouders beschikbaar ge
stelde krachtvoeder uitsluitend mengvoeder
mag zijn van een van regeeringswege voor te
schrijven samenstelling, van zooveel mogelijk
uniforme kwaliteit, gemengd door onder regee-
ringscontróle te stellen mengvoederfabrieken.
Gaan wij de vijf oorlogsmaanden na, dan
mogen wij als geheel genomen over onzen im
port van voedingsmiddelen niet ontevreden
zijn.
De kunstmest is de kurk, waarop onze
geheele landbouw-productie drijft. Ons land
verbruikt thans jaarlijks rond 86 millioen
K.G. zuivere stikstof, rond 98 millioen K.G.
fosforzuur en rond 110 millioen K.G. zui
vere kali.
In den vorigen oorlog waren wij voor wat de
kunstmest betreft vrijwel geheel afhankelijk van
hel. buitenland. Wij hebben toen jaren van
groote schaarschte en van buitensporig hooge
prijzen gekend. Zou de oorlog toen langer ge
duurd hebben, dan zou deze kunstmest-
schaarschte een noodlottigen invloed hebben
gehad op de landbouw-productie.
Thans staan wij er in dit opzicht heel wat
beter voor, vooral met de stikstof. Van stikstof-
nood zal nimmer sprake behoeven te zijn, zelfs
al zou de import van pyriet stagneeren.
Een tekort aan de beide andere belangrijke
meststoffen, kali en phosphor, is landbouwkun
dig gezien niet zoo erg als een stikstoftekort,
omdat onze cultuurgrond altijd een zekere re
serve van de eerstgenoemde meststoffen bevat.
Dit neemt natuurlijk niet weg. dat ook t. a.v
kali en phosphor alles op haren en snaren ge
zet zal moeten worden, om ons land ook daar
van voldoende te kunnen voorzien.
Als geheel genomen is onze kunstmestpositii
zeker niet onbevredigend te noemen. De re
geering heeft dan ook geen aanleiding gevon
den, zich rechtstreeks met den import te be
moeien, op de wijze zooals dit b.v. met granen
is geschied. De distributie van kunstmest is in
gevoerd om hamsteren, prijsopdrijving en onge-
wenschte speculaties op dit gebied met kracht
tegen te gaan.
Gezien de positie van de rundvee- en var
kenshouderij, welke geheel tegen de verwach
ting van velen in, geen enkele verbetering heeft
ondergaan, heeft de regeering geen aanleiding
kunnen vinden om de reeks crisismaatregelen
(teeltregelingen) op te heffen.
Hierna gaf spr. een korte beschouwing over
het resultaat van de regeerinesbemoéïmgen
gedurende de afgeloopen vijf oorlogsmaanden.
Het resultaat van het stelsel van vrijwillige
levering van graan en peulvruchten aan de re
geering is, voor zoover thans kan worden be
oordeeld, niet onbevredigend geweest.
Stellen wij de totale, voor inlevering in aan
merking komende hoeveelheden per graansoort
op 100, dan bedraagt ruw geschat de hoeveel
heid ingeleverde rogge 55, tarwe 60, haver 40,
gerst 90, veldboonen 75 en erwten, capucijners,
schokkers enz. 70.
Uit deze cijfers blijkt dat er in de komende
3 maanden nog heel wat zal moeten gebeuren
om het cijfer 100 voor alle graansoorten en
voor de peulvruchten vol te krijgen. Wanneer
iedere boer zijn plicht verstaat, voorkomt hij
daarmede, dat hij, als straks de balans voor
iederen boer wordt opgemaakt, in moeilijkheden
zou geraken. Het bezwaar van tekort aan pak
huisruimte zal de regeering zooveel mogelijk
ondervangen. De betaling van de ingeleverde
producten, heeft hier en daar reden tot klacht
gegeven, doch de overheid is ervan overtuigd,
den wachttermijn tot twee of drie weken terug
te brengen.
Over het vaststellen der voedselnormen voor
Het zou ons niet verwonderen, als maarschalk
Tsjang Kai Sjek, de Chineesche generalissimus,
zelf een groot kenner en beoefenaar van het
edele Oostersche diplomatieke spel, genaamd
„zijn gezicht redden", gisteren zijn oogen heeft
uitgewreven bij het lezen van de verklaring var
den Japanschen premier admiraal Jonai, waar
in deze zeide, dat hij bereid is toe te stemmen
in de opneming van leden der Tsjoengking-
regeering en zelfs van generaal Tsjang Kai Sjex
in de nieuwe Chineesche regeering, wanneer
zulks tevens gepaard zou gaan met de ontbin
ding van het nationalistisch bèwind te Tsjoeng
king. Wie zou twee en een half jaar geleden,
toen het trotsche Nippon, overmoedig geworden
door zijn reeks successen in Mandsjoekwo, de
strafexpeditie tegen de ongehoorzame zuster
China begon, gedacht hebben, dat m het jaar
1940 datzelfde Nippon, met als overwinnaar
maar als onderhandelaar, China Tegemoet zou
treden met in de hand een fraaien tak vol ker
senbloesem en op het gelaat een uitnoodigenden
glimlach?
Zoo schijnen dan toch de kenners van China
gelijk te krijgen, die beweerden, dat Japan bezig
was den oorlog in China te verliezen door
zijnoverwinningen. Duizenden vierkante
kilometers grond hebben de Japanners in China
bezet, havens en spoorwegen hebben zij in han
den en tóch: China is" niet verslagen, de Chi
neesche guerilla-troepen vergallen het Japan
sche leger het genoegen van de behaalde suc
cessen en in Tsjoengking' zetelt nog steeds
Tsjang Kai Sjek. Als een poliep heeft Japan
zich op China gestort om te trachten het in zijr.
vangarmen te wurgen; het is niet gelukt.
Steeds dieper marcheerden de Japansche solda
ten het onmetelijke Chineesche Rijk binnen,
steeds verder week Tsjang Kai Sjek terug en
het resultaat? Het Japansche leger heeft thans
in China een front van 4000 K.M. te verdedi
gen, wat enorm veel geld en bloed kost en ir.
Japan zelf heeft het financieele en ecpnomiscne
weerstandsvermogen een zoodanigen knak ge
kregen, dat het lang zal duren, voordat het
land zich hiervan eenigèrmate hersteld heeft.
De „expeditie" in China heeft het land van de
Rijzende Zon volkomen uitgeput; de oorlog in
Europa, het failliet van de Anti-Komintern en
de opzegging door Washington van het han
delsverdrag brachten het land op den rand van
den afgrond.
Toen generaal Abe in Augustus van het vorig
jaar de leiding der regeering van Hiranoema
overnam, stond hij voor het bankroet der bui
tenlandsche politiek, die zijn voorgangers ge
voerd hadden. Ruim vier maanden trachtte h;o
de politieke machine, die volkomen was vast-
geloopen, weer op gang te brengen. De voor
naamste punten van zijn program waren: li
quidatie van het conflict in China en hernieu
wing van het handelsverdrag met de Ver. Sta
ten. Het eerste wilde hij bereiken door nog eens
te experimenteeren met een Chineesche ma-
nonetten-regeering, maar dan in grooteren stiji
dan tot dusver was geschied. Daartoe had h:j
zich de medewerking verzekerd van Tsjang Kai
Sjek's vroegeren medewerker Wang Tsjing Wei.
die door de regeering te Tsjoengking echter als
een verrader wordt beschouwd. Of het experi
ment met Wang lukte of niet Abe en zijn
opvolger Jonai doen heel geheimzinnig mee
alles, wat betrekking heeft op de eventueele
nieuwe Centrale regeering Tsjang Kai Sjek
deed geen enkele concessie, liet zich niet door
Tokio intimideeren en verwaardigde zich zelL
niet op Wang's vredesvoorwaarden te antwoor
den.
Het tweede punt van Abe's program: her
nieuwing van het handelsverdrag, dat Ame
rika in Juli van het vorig jaar had opgezegd,
mislukte en dus eischte het Japansche parle
ment, dat de regeering zou aftreden. Abe ging
heen en de vorige maand kwam admiraal Jo
nai met een nieuw kabinet, dat zijn krachten
aan dezelfde moeilijke taak en waarschijnlijk
met even weinig resultaat mag wijden. Maar
de tijd dringt. Het Japansche volk wordt on
rustig, want de toch al zoo lage levensstandaard
der arbeiders heeft zijn grenzen en er begint
gebrek te komen aan het volksvoedsel: rijst.
De „expeditie" in China is boven Japans fi
nancieele en economische krachten gegaan en
daarom moet er thans op de een of andere
wijze een eind aan gemaakt worden. Boven
dien dreigt Amerika met een embargo op wa
penen, petroleum en vele andere producten,
hetgeen voor Japan een catastrophe zou be-
teekenen.
Is* het wonder, dat onder zulke omstandig
heden de Japansche premier en zijn minister
van Buitenlandsche Zaken redevoeringen hou
den, waarin geenszins de toon van den over
winnaar valt te beluisteren? Hoe vaak hebben
de Japansche ministers in het parlement niet
gezegd, dat met Tsjang Kai Sjek nooit een
accoord mogelijk zou zijn, dat de „nieuwe orde
zijn heengaan of volkomen onderwerping aan
Tokio eischte. Nu de Japansche regeering ge
zien heeft, dat Wang Tsjing Wei moeilijk de
trait-d'union kan worden tusschen Tokio en
Tsjoengking, doet zij zelf een rechtstreeksch be
roep op den Chineeschen maarschalk. Zal
Tsjang Kai Sjek aan de lokstem der Japanners
gehoor schenken? Wij gelooven het niet. Of
schoon ook zijn positie tengevolge van den
oorlog in Europa aanzienlijk verzwakt is, mag
hij toch nog steeds op den steun van Engeland,
Frankrijk en vooral de Ver. Staten rekenen.
Hij weet, hoe precair de situatie langzamerhand
voor Japan is geworden, daar de strijd in Chi
na is uitgegroeid tot een uitputtingsoorlog, dien
het Hemelsche Rijk langer kan volhouden dan
het land van de Rijzende Zon. Hij weet ook,
dat Amerika thans in staat is door economi
sche maatregelen het trotsche Japan op de
knieën te krijgen. Hij weet ook, dat het Ja
pansche volk roept om een „sterken man" en
om rijst. Het is een-bewijs, hoe hoog de nood
gestegen is. De met zooveel enthousiasme be
gonnen „nieuwe orde" dreigt in een „nieuwe,
ongekende wanorde" te eindigen. En Tsjang
Kai Sjek glimlacht, zooals alleen een Chinees
kan glimlachen, geheimzinnig, want hij ziet,
hoe Japan bezig is „zijn gezicht te redden".
C W
C
de verschillende diersoorten is reeds veel ge
sproken.
Het spreekt vanzelf, dat de commissie het bij
de vaststelling van de normen niet een iedbr
naar den zin heeft kunnen maken. Zij is zich
er van bewust, dat de door haar vastgestelde
normen voor den een wel eens gunstiger kun
nen uitvallen dan voor den ander. Daarvoor zijn
de omstandigheden op de bedrijven te verschil
lend. Alles tezaam genomen heeft spr. echter
den indruk, dat men in de practijk over den
gang van zaken in dit opzicht niet ontevreden
is. Hierna besprak spr. de verschillende nor
men afzonderlijk. In de komende jaren zal het
zaak zijn, ervoor te zorgen, dat naar verhouding
een grootere hoeveelheid ruwvoeder beschik
baar is. Iedere boer, die over bouwgrond be
schikt kan daartoe bijdragen. De beperking op
het krachtvoederverbruik is het grootst geweest
voor den rundvee- en varkensstapel. Voor de
paarden- en pluimveestapel was de beperking
naar verhouding betrekkelijk gering. Van in
vloed op het productievermogen van den vee
stapel is deze beperking practisch niet geweest.
Al geven de cijfers aanleiding tot het uitspre
ken van tevredenheid over den gang van
ken gedurende de eerste oorlogsmaanden, zoo
wel wat de beschikbaar gekomen krachtvoeder-
hoeveelheden als wat de productie van den vee
stapel betreft, dit moge ons toch niet verleiden
tot een te groot optimisme. Gunstige omstan
digheden zijn wel eens aanleiding, dat men ge
heel vergeet, dat er oorlog in Europa is en dat
alles wat thans wellicht nog gunstig schijnt,
wel eens vliegensvlug in het tegengestelde zou
kunnen verkeeren.
Na deze inleiding volgde een gedachtenwisse-
ling.
Woensdagavond laat is het ss. „Oost
plein" van de N.V Scheepvaartmaatschap
pij „Millingen" van Nieuw Orleans te
Rotterdam aangekomen. De „Oostplein"
heeft op 23 Januari ji., ongeveer een mijl
ten zuiden van Dover, in dichten mist een
aanvaring gehad met een onbekend schip,
dat later bleek te zijn de Engelsche tank
boot „Luselum
Bij deze botsing werd de „Oostplein" vrij
ernstig aan voorsteven en bakboordzijde be
schadigd. Verschillende huidplaten werden in
gedrukt en kapot gestooten, zoodat het nood
zakelijk was in Duins de schade voorloopig te
herstellen. Na een verblijf van twee weken in
de Engelsche wateren ging het huistoe. Het
schip heeft ligplaats genomen in de Maashaven
en zal, nadat 'de lading, die uit mais bestaat,
zal zijn gelost, in het dok worden opgenomen.
De directie der Nederiandsche Spoorwegen
heeft, in verband met de jongste periode van
vorst en sneeuw in een dienstorder haar waar
deering uitgesproken voor de bijzondere opof
feringen, die een groot deel van het personeel
zich heeft moeten getroosten, ten einde een zoo
goed mogelijke dienstuitvoering te bereiken.
In verband hiermede is besloten aan hen, wier
taak in deze vorstperiode belangrijk verzwaard
is geworden, een gratificatie toe te kennen, en
wel van twee dagen loon aan hen. die tenminste
zeven dagen gewerkt hebben in den rangeer
dienst op de goederen-emplacementen, en van
een dag loon aan bepaalde categorieën van per
soneel in den buitendienst.
Van officieele zijde wordt gemeld dat de op
perbevelhebber van Land- en Zeemacht, gene
raal Winkelman, Hedenmorgen ten paleize
Noordeinde te Den Haag door het Prinselijk
Paar in audiëntie is ontvangen.
Evenals elders zijn de iaacste dagen in Drente
overal ploegen vrijwilligers aan het werk ge
weest om op de buitenwegen de sneeuw duinen
op te ruimen.
Een oud gebruik herleefde daarbij in ver
schillende Drentsche plaatsen, zoo bericht het
Vaderland. Vroeger toen veel meer dan thans
de boeren tezamen de hand aan den ploeg sloe
gen als er in het belang van de gemeenschap
moest worden aangepakt gebruikte men een
hoorn om elkaar te waarschuwen. Dat noom-
signaal heeft de laatste dagen weer geklonken
in Wijster, in Rolde, in Zwiggelte en waar
schijnlijk wel in meer Drentsche dorpjes. En op
den roep „het boerhoorn geet" hebben de man
nen zich verzameld in de dorpen, om gezamen
lijk de handen uit de mouwen te steken en den
weg vrij te maken voor de melk, die naar de
fabrieken moest en voor venters, die met hun
karren de levensmiddelen aanvoeren.
Z. K. H. Prins Bemhard heeft hedenmiddag
een vergadering van den Nationalen Padvin-
dersraad bijgewoond.
De wilde ganzen, die tot het schuwste wild
behooren, naderen door honger gedreven steeds
dichter de bewoonde wereld. In de Drentsche
dorpen komen ze thans op de boerenerven. De
beesten zijn zoo vermagerd, vertelt de N. Rott.
Crt., dat de jagers het de moeite niet meer
waard achten ze te schieten. De boeren vangen
ze levend en sluiten ze in kippenhokken op.
Deze wilde ganzen willen in gevangenschap
slecht vreten en sterven dikwüls na enkele
dagen reeds van uitputting.
