De Mannerheimlinie weerstaat
den druk der Sovjets
De winter van '40 is zelfs den
Finnen te bar
HOTEL ROOZENDAAL
WORDT MEER WAARD'
PELMAN-INSTITUUT
FLANKAANVALLEN DER
RUSSEN BIJ
Besprekingen te
Londen
Mgr. Ladeuzet
IJSBANEN GEOPEND
Drie slagkruisers
Indië
voor
m
VORST TOT 50 GRADEN
ONDER NUL i
Het nieuws van heden
Centrale Radio-ontvangst
uvlikan
Geruchten omtrent
overeenstemming voorbarig
mm
Soiree Dansant
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 10 FEBRUARI 1340 - AVONDBLAD
ALGEMEENE FRIESCHE
LEVENSVERZEKERING-MU.
Leeuwarden Burmaniahuis
GROOT-NOORDHOLLANDSCHE
VAN 1845
Amsterdam Van Brienenhuis
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 22233
Amerika's hulp voor Finland
lector-magnificus van Leuven en
tit. bisschop van Tiberias
Byrd's Zuidpool
expeditie
MIJNENVEEGDIENST GEEFT
OPDRACHT
Tot den bouw van vier sloepen
feiliÉid r&IH
Mgr. Ladeuze
Hoog water in België
NIEUWE LUCHTPOSTDIENST
De Bilt meldt:
Toegangsprijs ijsbaan Eindenhoui
Toegangsprijs ijsbaan Brederode
RIJWIELSTALLING GRATIS
Een desbetreffend wetsvoorstel
zal te zijner tijd bij het Par
lement worden ingediend
Mijnbrand te Oviedo
Thermometers voor een
zware taak!
'n TIP VAN BOOTZ
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
OVERVEEA
ZONDAG VAA 8-11 EER
HAARLEM
TEL. ÏOOIO
UW CADEAU 112.50
Hotel Restaurant Chateau Bleu
'c&e /cescc&
tOynhuys.Ö
Algemeene Ontwikkeling
Commando der Lichte
Brigade
Beider garantie voor alle verzekerden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO et.. Inpez
nededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 ceni
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
HELSINKI, 10 Febr. De Mannerheim
linie heeft in de afgeloopen week wel de
zwaarste proef moeten doorstaan. De Rus
sen hebben met hun luchtmacht, hun tanks
en het zware geschut en een uitgebreide
troepenmacht aanvallen gedaan over de
geheele breedte der Karelische landengte.
De Finnen hebben deze proef echter krach
tig weten te doorstaan en kunnen dan
ook met reden melden, dat de roode troe
pen, ondanks hun geweldige troepenmacht
geen noemenswaardige vorderingen hebben
gemaakt.
Bij de gevechten in het gebied van Punnu-
sijorki en Pasuri verloren de Russen zevenhon
derd man. Het offensief op de landengte, dat
in de vorige week werd ingezet bij Summa,
ontwikkelde zich tot een der grootste veldsla
gen van dezen oorlog, die voor de groote sla
gen in den wereldoorlog van '14 niet onder doet.
Het offensief bij Summa breidde zich uit tot
den geheelen sector tusschen Kirkkojarvi en
Bunnusijorki en aan de Taipale-rivier.
Volgens de Stockholm Tidningen zouden de
Russen op de verschillende fronten gemiddeld
Per dag een bataljon verloren hebben. Gisteren
verloren zij tweeduizend man. Bij de Taipale-
rivier waren de gevechten bijzonder fel. Hier
Waren de Finsche en Russische linies door een
afstand van nauwelijks zestig meter van elkaar
gescheiden.
De Russen poogden daar de Manner
heimlinie in de flank aan te vallen, ter
wijl tegelijkertijd de aanvallen over het gc-
heele front werden voortgezet. Ondanks de
aanzienlijke verliezen der Russen aan tanks
en manschappen weezen de Finnen, dat
het Russische offensief voortgang zal vin
den.
Op de Noordelijke fronten was er de laatste
dagen weer een levendige activiteit van Rus
sische patrouilles en hadden de Finsche posi
ties vooral te M'arkajarvi krachtige aanvallen
der Russen te doorstaan, echter zonder eenig
succes voor de Sovjettroepen.
Uit Kopenhagen wordt gemeld: KolonelTre-
ton Loof, die ontslag heeft genomen als com
mandant van het eerste Deensche regiment
om het bevel over de Deensche vrijwilligers in
Finland op zich te nemen, is naar Helsinki
vertrokken. Alle officieren van zijn regiment
stonden er po hem tot het perron te verge
zellen. Ook zijn tien Deensche verpleegsters
naar Finland vertrokken.
Het legerbericht van Zaterdag luidt:
„Op 9 Februari geen gebeurtenissen van fce-
teekenis aan het front. De herhaalde pogingen
van den vijand, om de verloren stellingen op
de Karelische landengte te heroveren, werden
met zware verliezen voor den vijand verijdeld.
De Sovjet-Russische luchtmacht heeft met
succes militaire objecten gebombardeerd".
Vanmiddag zal de Amerikaansche senaat 't
voorstel van wet bespreken, dat is ingediend
door de commissie van Buitenlandsche Za
ken om het bankkapitaal voor in- en uitvoer
met 100 millioen dollar te verhoogen. Dit is de
laatste kans voor Finland om financieelen
steun te ontvangen van de Vereenigde Sta
ten.
Het voorstel van een leening van de regee
ring der Vereenigde Staten aan de Finsche
regeering is reeds voor de debatten verworpen,
het denkbeeld van het plaatsen van een
Finsche leening in Amerika heeft schip
breuk geleden 'door de weigering van
de Amerikaansche banken mede te wer
ken en de eenige hoop van Finland is thans
nog een crediet bij de bank van in- en uitvoer
voor het koopen van artikelen, welke geen oor
logsmateriaal zijn, ten einde deze in het bui
tenland te verkoopen, waardoor het in Ame
rika tegen contante betaling oorlogsmateriaal
zou kunnen koopen.
Men verwacht in politieke kringen, dat de
Senaat met geringe meerderheid het voorstel
zal aannemen, doch de houding van het Huis
van Afgevaardigden, dat in de vorige zitting
geweigerd heeft het kapitaal te vergrooten, is
nog niet bekend.
Naar aanleiding van de bespreking
van de Nederlandsche handels
delegatie te Londen doen in Enge
land geruchten de ronde, als zou
reeds een volledige overeenstemming
op de hoofdpunten in den vorm van
een war-agreement" zijn bereikt.
Een bevestiging hiervan konden wij
niet verkrijgen; dergelijke berichten
Werden zeer Voorbarig genoemd.
LEUVEN, 10 Febr. (Belga)Vanochtend
fe te Leuven overleden Z. H. Exc. Mgr. Prof.
Paulin Ladeuze, rector-magnificus der Leu-
vensche universiteit. Mgr. Ladeuze was tjtu-
lair bisschop van Tiberias.
Mgr. Ladeuze werd in 1870 te Harvengt ge-
koren. In 1898 promoveerde hij tot doctor en
hiagister in de theologie, waarop hij hoogleeraar
Werd te Leuven.
Mgr. Ladeuze heeft zich groote verdiensten
Verworven voor de Leuvensche Alma Mater,
®oor deze universiteit wetenschappelijk en ad
ministratief te reorganiseeren.
Onder zijn bestuur werden o.a. de colleges
Sesplitst ten dienste van het onderwijs in het
^'aamsch.
Met kanunnik Cawchie richtte Mgr. Ladeuze
'h 1900 de „Revue d'Histoire Ecclésiastique" op
WASHINGTON, ÏO Febr. (Havas.) De Zuid-
Poolexpeditie. van Byrd heeft geseind, dat zij
thans in de nabijheid van de magnetische zuid-
Pooi i£ aangekomen, zij hoopt den 15den Fe
bruari te Valparaiso in Chili te zijn.
Naar wij vernemen, heeft het departe
ment van Defensie aan de Amsterdamsche
scheepswerf G. de Vries Lentsch Jr. den
bouw opgedragen van vier sloepen ten be
hoeve van den mijnenveegdienst.
De voornaamste afmetingen van deze vaar
digen zijn als volgt: lengte 23.4 m„ breedte
*-s0 m„ diepgang 1.10 m.
De booten zullen worden voorzien van twee
cyl. Kromhout-gardner dieselmotoren van 102
ieder. De snelheid bij het mijnenvegen zal
ien knoop bedragen.
BRUSSEL, 9 Febr. (Belga). De dool heeft in
verschillende deelen des lands tot overstroo
mingen geleid. Een gedeelte der stad Doornik
staat onder water. De Pelikaanbrug over het
kanaal van Nieuwpoort naar Furnes, die giste
ren reeds teekenen van verzakking vertoonde,
is mgestort. In het dal van de Geer moeten
honderden gezinnen hun woonsteden verlaten
In den afgeloopen nacht is het opnieuw begon
nen te vriezen.
EELGRADO, 9 Febr. (Havas). Tusschen
Belgrado en Moskou is een luchtpostdienst
ingesteld.
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
Voor het Noorden: Des nachts helder
tot licht bewolkt met strenge tot matige
vorst, overdag toenemende bewolking met
jË kans op eenige sneeuw en matige tot
lichte vorst, meest zwakke veranderlijke
wind.
Voor het Zuiden: Helder tot half be-
wolkt met strenge tot matige vorst des
nachts en overdag matige tot lichte vorst, s
matige tot zwakke Oostelijke tot Noorde- EE
H lijke wind.
Storm waarschuwingsdienst:
H Het K.N.M.I. te De Bilt seint heden om
7.40 uur aan alle posten: „Attentiescin
neerhalen".
Zon op 7.29 onder 17.00. Licht op 17.30.
Maan op 7.55 onder 19.42. E.K. 16 Febr.
25 cent
20 cent
In haar memorie van antwoord op
het voorloopig verslag der Tweede
Kamer over de begrooting van
Nederlandsch-Indië laat de regee
ring zich als volgt uit over de kwestie
der maritieme verdediging van
Nederlandsch-Indië.
Ook de regeering kan geen
waardeering hebben voor de wijze
waarop schrijvers, die terzake
geenerlei verantwoordelijkheid dra
gen, zich in couranten en tijdschrif
ten nopens de voorgenomen vloot-
versterking hebben uitgelaten. De
regeering gaat echter in deze aan
gelegenheid doelbewust haar eigen
weg, waarbij de verschillende amb
telijke adviezen, voor zoover noodig
mondeling toegelicht door gezag
hebbende marine-deskundigen, tot
richtsnoer worden genomen. Te
dezer zake kan thans worden mede
gedeeld, dat de regeering na rijp
beraad haar gedragslijn heeft be
paald. Zij heeft besloten den aan
bouw te bevorderen van een drietal
slagkruisers. Een wetsvoordracht ter
zake zal te zijner tpd, nadat de
Volksraad zal zijn gehoord, aan het
oordeel van het parlement worden
onderworpen. In afwachting daarvan
meent de regeering zich te mogen
onthouden van beschouwingen over
de uitbreiding van de maritieme
weermiddelen in Indië.
MADRID, 10" Febr. (Havas). In de Fel-
guera-mijnen te Oviedo heeft een felle brand
gewoed, waardoor een tijdlang aanzienlijke
benzinevoorraden bedreigd werden. Men wist
het vuur echter onder de knie te krijgen. De
schade is belangrijk.
m&t mm
De bewoners van de huizen langs de groote rivieren beleven bange uren, als
het ijs kruit. Zal het vernielende element alles op zijn weg meenemen door zijn
onweerstaanbare kracht, welke niets spaart van hetgeen het belemmert op
zijn tocht?
Tengevolge van ongekend hevige bandjirs op Java bezweek nabij
Probolinggo de pijler van de spoorbrug, waardoor een trein van 64
goederenwagens met rijst en tabak en vijf tankwagens met melasse
ontspoorde. Machinist, stokers en remmers wisten zich, met uitzondering
van één, die om het leven kwam, in veiligheid te brengen. De aangerichte
ravage was onbeschrijfelijk
(Van onzen specialen correspondent)
HelsinkiVrijdag.
De nijpende koude winter, dien Finland
doormaakt, is óók en zelfs naar Finsche op
vattingen een wel buitengewoon streng heer-
scher, die voortgang en karakter der vijan
delijkheden voor een groot deel bepaalt. Se
dert 1886 heeft Helsinki niet meer een kou
degolf gekend als die, welke ook Zuid-Fin-
land in haar ijzigen greep gevangen houdt.
Twee dingen moet men dan toch aanstonds
in dit land bewonderen: de onverminderde weer
standskracht van de Finsche verdedigers en de
feillooze organisatie der levensmiddelenvoorzie
ning. Nergens in Finland en dit kan overal
worden geconstateerd hebben honger of ge
brek hun intrede gedaan. Noch onder de sol
daten aan het front, noch onder de geëvacueer-
den of achtergeblevenen in stad en dorp.
Men herinnert zich hier, dat 1914 een uiterst
streng winterjaar voor het Finsche volk is ge
weest. Toch was dat noodlottige jaar voor de
Europeesche samenleving niet te vergelijken met
1940, dat een koude-record oplevert, waarin Fin
land met zooveel andere landen rijkelijk moet
deelen. De temperatuur-excessen schommelden
en schommelden tusschen 20 en 50 graden vorst.
Het is alles helaas precies zoo gekomen als hot
bijgeloof onder dé Kareliërs en Lappen het wil
de. De lezer herinnert zich wellicht nog, dat wij
enkele weken vóór het uitbreken van den oorlog,
na een tocht naar de Finsch-Russische grens,
schreven, dat toen reeds (in November) de eerste
wolven op - de Zuid-Karelische landengte waren
gesignaleerd en een zeer strenge winter te wach
ten stond. Sombere profetieën, maar zij zijn
helaas toch maar uitgekomen en het gevolg
zal wel zijn, dat dit akelige bijgeloof nog veel
dieper zal vastroesten.
In de provincie Nyland (Usimaa), waar
in de Finsche hoofdstad is gelegen, daalde de
thermometer zelfs tot 50 graden onder het
nulpunt. Dit ongeloofelijke vriesrecord werd
te Nickby geboekt. In de omgeving van Hel
sinki heeft men op verschillende plaatsen
een vorst van 43—46 graden geregistreerd,
maar de wonderen van het grillige klimaat
hier brengen mede, dat dan in de hoofdstad
zelf de koude beperkt kan blijven tot 2030
graden. Dat is echter nog voldoende om te
versteenen
Het zijn temperaturen, die ook in Finland
zelf. dat met IJsland en Noorwegen toch tot de
noordelijkste landen ter wereld behoort, als zeer
ongemoedelijk worden beschouwd. En wie op dit
tijdstip als buitenlander de lasten van den'win
ter met het Finsche volk deelt, doet niets ver
standigere dan precies eender gekleed te gaan
als de Finnen zelf. En dus „dekking zoeken" in
den vorm van zware bontmutsen, sneeuwkappen,
oorbeschermers en windvangers.
Vooral omdat het winterklimaat niettemin
ook hier van een verraderlijk vochtig karakter
kan zijn en influenza en griep dan ware volks
vijanden worden. Drie paar sokken over elkaar
aan draagt de man op straat, terwijl de Fin
sche vrouw tijdelijk haar toevlucht neemt tot
sportieve mannendracht. De ski-pantalon en
zelfs de rijbroek hebben de rokken bijna volko
men vervangen. Geen, die er tevredener over
is dan de vrouwelijke sekse zelf!
Uitdrukkelijk wordt in Helsinki geconsta
teerd, dat de ijzige koude van 1940 in dit deeJ
van het land slechts vergeleken kan worden
bij het recordjaar 1886, toen nog sensationeeler
temperaturen werden gemeten. Meer dan een
halve eeuw lang heeft men in de Finsche hoofd
stad gelukkig geen temperaturen onder 30 gra
den behoeven vast te stellen. In de afgeloopen
weken boekte men in Sodankyla 51 graden
vorst, in Sortavala 45 en Viborg zelfs 48. Dat
kan men als ware kouderecords voor Zuid- en
Midden-Finland beschouwen. Heel deze winter
is dan ook als een verrassing voor het Finsche
volk gekomen. En dat wil ook zeggen, als men
zich naar buiten begeeft en het harde bevroren
sneeuwdek betreedt, dat men dan een verschil
in temperatuur van 50 tot 60 graden tegemoet
gaat. Een afkoelingsproces, dat funeste gevol
gen kan hebben. Wee dan hem of haar, die
onvoldoende of ondoelmatig gekleed gaat!
„Sisu" te blijven onder zulke omstandigheden
valt ook den geharden Fin moeilijk. Maar een
probaat middel tegen stijfheid en rheumatiek
blijft de Sauna, het Finsche dampbad. In zulke
dagen een tamelijk barbaarsche doop van wa
ter, stoom en sneeuw, en wie dien voor het eerst
ondergaat, denkt er ook in te blijven!
Als in Moskou dan een koude van 44 gTaden
kon worden gemeten en het wintergetijde ook
Rusland in zijn knellenden greep houdt, dan is
die koude bij de daar heerschende klimaats
omstandigheden, hoewel verschrikkelijk, naar
verhouding toch minder intensief dan in Fin
land. Maar Moskou kampt volgens hier ont
vangen inlichtingen veel meer met het euvel
van kolenschaarschte en gebrek aan andere
brandstoffen dan Helsinki, waar men weliswaar
uiterst zuinig met steenkool moet zijn, doch
hout in elk geval rijkelijk als brandstof kan ge
bruiken.
Het is in een eeuw misschien slechts enkele
malen in Estland voorgekomen, dat de haven
Baltischport thans de zwaar beschadigde
vloot- en luchtbasis der Sovjets gedurende
den winter ging dichtvriezen in de Oostzee» De
ontzettende koude daar blijkt ook de soldaten
in de Russische garnizoenen geteisterd te heb
ben. Uit Tallinn vernam men hier, dat een groot
aantal Sovjetsoldaten met bevroren lichaams-
deelen in het ziekenhuis te Haapsalu moest
worden opgenomen. Dat het in deze noordelijk
ste en koudste der drie Baltische republieken
40 tot 50 graden kon vriezen, zijn sensationeele
koude-records voor een land, dat op dit gebied
veel gewend is.
Verlamt de barbaarsche koude voor een groot
deel de Russische vijandelijkheden tegen Fin
land, gebleken is. dat deluchtmacht van het
Roode Leger ondanks de nog ijzingwekkender
temperaturen in de lucht verdere activiteit
heeft ontplooid. De Sovjet-piloten, die hun
bommenlast tot eiken prijs kwijt wilden raken,
bezochten veelal juist de kleine plaatsjes, waai
in tegenstelling met de steden zwaar afweerge
schut of geheel en al ontbreekt of slechts spo
radisch voorkomt.
Als resultaat van de meedoogenlooze da-
gelijksche luchtaanvallen op de Finsche le
vensruimte kan men slechts vaststellen, dat
de onverschrokkenheid van deze natie op
veert en toeneemt met het geloof in het be
houd van haar vrijheid. Maar dan moet
aan het Finsche luchtwapen de dringend
noodzakelijke aanvulling met jachtvlieg
tuigen niet onthouden worden.
Wij zyn Holland
aan 't inundeere.
Om een moog'lyken vyan
te keeren
Liever zouden we hem ais
gast
En met veel minder last,
Een heerlijke BOOTZ' TIt
serveeren
Inz. C. v/d B. te Rotterdam
ontving een flesch TIP
Ondanks den machtigen druk der Russen
op de Mannerheimlinie blijft deze on
wrikbaar.
Gelukwensch van Z. H. den Paus aan
Mgr. Diepen bij zijn zilveren bisschops-
jubilé.
Mgr. P. Ladeuze te Leuven overleden.
Regeling ontworpen voor een verdeeling
der vacantie over twee maanden.
Iemand met een eigen toestel,
Heeft des zomers veel gekraak,
Doe 't daarom met centrale,
Dat is altijd in den haak.
Le rendez-vous du monde distinguè
Haagsche Bosch
TELEFOON 772060 (6 lijnen) DEN HAAI,
un»ex €cthuy5.TRoeècrf7cnör!ina'J[7ó2/
Spuistraat 294-3jmsterdam-G Tel.3S471
NICOLAAS LAOESE
Een goede, vruchtdragende afleiding ir.
dezen tijd is het opvoeren van Uw ai
gemeene ontwikkeling, die U maatschap
pelijk en in het privé'leven, meer waaro
maaktGebrek aan goede algemeene
ontwikkeling is, zoowel psychologisch
als maatschappelijk, een groote handi
cap. Onze nieuwe, boeiende en gemak
kelijk te volgen Cursus
volgens de bekende PELMAN-
METHODE heft die handicap op.
Lage lesgelden Individueele leiding
Geïll. prosp. met voll. gegevens
op aanvraag
Voor gemobiliseerden gereduceerd tarlel
Opgericht 1900
DAMRAK 68. TEL. 41878. AMSTERDAM
Londen - Parijs - New-York
Melbourne - Durban - Bandoeng
Naar wij vernemen komt kolonel L. J.
Schmidt, territoriaal bevelhebber in Noord-
Brabant, ernstig in aanmerking om generaal-
majoor H. F. M. baron van Voorst tot Voorst
op te volgen als commandant van de lichte
Brigade.
De plaats van Kolonel Schmidt zou dan
worden ingenomen door luit.-kolonel H. C. van
der Bijl, oud-garnizoenscommandant van Den
Bosch.
Stand op Zaterdag 1 uur n.in.: 766.6
Vorige stand: 765.4