De economische toestand van
Suriname
De nieuwe leening
New-Yorksche Beurs
Uit Vaticaanstad
MINISTER ANTWOORDT
TWEEDE KAMER
WOENSDAG 14
FEBRUARI 1940
faillissementen
w
Versnelde ontginning
van den bodem
Irrigatiewerken en
polderaanleg
Ongunstige invloed van
den oorlog
Volksgezondheid
Bijdrage aan de K.LM.
Tweede Kamer kan zich in hoofd
zaak met het wetsontwerp
vereenigen
Het mislukken van de
vorige uitgifte
Göbbels spreekt voor
sprekers
Stemming onregelmatig
slot gedrukt
VERKORTE BALANS
Van de Nederlandsche Bank N.V.
51
5
i
85
4
12
12
9
9
9
7
7
5
5
5
fa
fa
fa
54
53
54
24
25
25
5
5
5
11
11
7
7
2
2
2
37
58
59
NEDERLANDERS IN DE RONDE
VAN SPANJE?
WISSELKOERSEN
AMERIK. GOEDERENMARKT
99|-
- 96+.+
96
MOTORSPORTPROGRAMMA
DER K.N.M.V.
Oct. 34
WIELRENNEN
Ronde van Italië sterk gewijzigd
Academische examens
Machinisten-examen
Clearingkoersen
AMSTERDAMSCHE BEURS
Nabeurskoersen van 13 Februari
MARKTNIEUWS
V
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over de Surinaamsche be
grooting voor 1940 is het volgende ont
leend
Uit de omstandigheid, dat in de Memorie van
Toelichting, in tegenstelling met de beide vo
rige jaren, geen gewag wordt gemaakt van
eenige verbetering in den economlschen toe
stand van Suriname, behoeft niet zooals an
dere leden terecht opmerkten te worden
opgemaakt, dat naar het oordeel van den mi
nister elke verbetering in het afgeloopen jaar
achterwege is gebleven. Dat dit piet het geval
is deed hij trouwens terloops uitkomen in de
mededeeling omtrent de afschaffing van de
korting op de pensioenen.
De bedoeling van de regeering is niet, dat
Suriname een overwegend Indisch karakter
zal krijgen, doch zjj beoogt vóór alles ver
betering van den economischen toestand
van Suriname door versnelde ontginning
van den bodem met behulp van een nijvere
landbouwende .bevolking. Dat het land
daardoor wellicht langzamerhand een vrij
sterk Indisch karakter zal krijgen, acht zjj
niet van overwegende beteekenis.
De door verscheidene leden geuite vrees, dat
vestiging op groote schaal van Javanen als
zelfstandige landbouwers de inheemsche bevol
king zou kunnen schaden, kan de minister niet
deelen. Hij onderschrijft dé meening van andere
leden, dat naarmate de economische positie
van het achterland van Paramaribo door ko
lonisatie van Javanen wordt versterkt, en voor
de inheemsche bevolking ruimer gelegenheid zal
ontstaan zich in den tusschenhandel en t
transportwezen een bestaan te veroveren.
Inderdaad heeft de Nederlandsche regeering
aan de uitbreiding van de Javaansche immi
gratie de voorwaarde verbonden, dat deze voors
hands niet zal mogen leiden tot hoogere uit
gaven voor bestuur, rechtspraak en medische
•erzorging.
Omtrent irrigatiewerken en polderaanleg kan
het volgende worden medegedeeld:
Van het werk voor de bevloeiing var, de Wes
telijke polders in Nickerie tot een gezamenlijke
uitgestrektheid van 2500 H.A. komt in April as.
het gemaal gereed; in Mei wordt met baggeren
van de aanvoerleiding begonnen, waarna in
October de dam in de Mannikreek kan gelegd
worden. Voor den nieuwen 1500 HA. metenden
polder in Nickerie is de ringdijk gelegd en zullen
enkele andere werken vóór Mei as. gereed ko
men. Inmiddels is een baggerwerktuig in een
der hoofdloozingen in werking. De werken in
Nickerie zijn zoo ontworpen, dat zij nog voor een
nieuwen polder van 1500 H.A. kunnen dienen,
terwijl bovendien nog de gelegenheid bestaat ook
de Oostelijke polders, ter grootte van 300 H.A.
op 't werk aan te sluiten, zoodat een totale op
pervlakte van 8500 bruto H.A. dan bevloeid zal
kunnen worden.
Als nieuwe werken staan voor de naaste toe
komst op het programma het geschikt maken
van het Zuid-Westelijk deel van den Saramacca-
polder in verband met de Javanen-kolonisatie
(met de voorbereiding is reeds een aanvang ge
maakt). Zcodra dit werk voltooid is, zal ln aan
sluiting daaraan een terrein langs de Saramac-
carlvler geschikt gemaakt worden, waarna deze
gronden een gemeenschappelijke irrigatie krij
gen. Voorts is in voorbereiding de verbetering
van de afwatering van terreinen nabij Parama
ribo, langs het pad van Wanica en in Lelydorp.
Wat de door sommige leden andermaal ter
sprake gebrachte mogelijkheid van immigra
tie van blanken aangaat, hiertegenover
blijft de minister sceptisch staan. Overigens
ls het voor hem niet duidelijk, dat elke im
migratie in Suriname in de eerste plaats
moet worden beschouwd uit het oogpunt van
het belang van Suriname zelf en eerst daar
na uit dat van het belang van de immigran
ten. Hij is van meening, dat het eene niet
van het andere is te scheiden en dat elke
mislukking niet zonder invloed is op de eco
nomische ontwikkeling van Suriname.
Over den invloed van de oorlogsomstandig
heden op den uitvoer van Surinaamsche produc
ten valt tot nu toe het volgende te vermelden:
Hoewel de uitvoer van koffie in 1939 niet sterk
verminderde, bleek bedoelde invloed daarop niet
gunstig. De uitvoer van bananen liep terug als
gevolg van moeilijkheden met de verscheping
naar Nederland. De vraag naar rijst, aardvruch
ten, black-eye peas (voor de beide laatstgenoem
de producten met name voor Curasao en Aruba)
en maïs is toegenomen, althans stijgende, echter
drukte de noodzakelijke uitvoerbeperking ten
behoeve van de eigen voedselvoorziening den
export van rijst. Wat de citrus aangaat bleef de
uitvoer tot dusver op peiL
Ten aanzien van den stand en de vooruitzich
ten, ook wat de verschepingsmogelijkheid be
treft, van de voornaamste cultures wordt om.
gezegd:
De rijstproductie van 1939 bedraagt 25000 ton
gepelde rijst, hetgeen hooger is dan de beide
vorige jaren; de productievooruitzichten voor
1940 zijn niet ongunstig, doch in hooge mate af
hankelijk van het verloop der seizoenen. De
exportvooruitzichten zijn gunstig. Ook de aan
vragen van het buitenland (en daarmede de af
zetmogelijkheden in de omliggende landen) zijn
toegenomen.
Citrus en bananen: stand en productievooruit-
zichten zijn gunstig, de exportvooruitzichten van
citrus naar Nederland zijn ongunstig, overigens
onzeker; die van bananen somber.
Koffie: de productie van 1939 is ruim 3300 ton,
de productie-vooruitzichten zijn minder gunstig,
4e exportmogelijkheden zijn onzeker.
Maïs: stand en productievooruitzichten zijn
4gunstig; de exportvooruitzichten niet ongunstig.
De uitslag van het nieuwe onderzoek naar
bauxiet ls voorloopig onbevredigend geweest,
doch het wordt alsnog voortgezet. De uit
komsten van het onderzoek naar petroleum
zijn niet bekend; inmiddels is de vergunning
tot onderzoek voor 1940 verlengd.
De minister nam er met voldoening kennis
van, dat de opneming van Suriname in het
luchtverkeer (met Curacao, later ook met Ne
derland) algemeen werd toegejuicht en dat ook
de plannen tot aanleg van een modern uitge
rust vliegveld instemming vonden.
De minister heeft reeds naar aanleiding var.
de kennisneming van een rapport betreffende
de verkenningsvluchten met de „Snip" bij den
gouverneur van Suriname de mogelijkheid ter
sprake gebracht om op ruimer schaal tot kar
teering met behulp van een vliegtuig over te
gaan.
Met voldoening vernam de minister, dat de
afschaffing van de korting op de Surinaamsche
pensioenen van verschillende zijden werd toe
gejuicht.
Hij kan geenszins toegeven, dat bijna als regel
geen rekening zou worden gehouden met door
de Staten aangenomen amendementen, aan
gezien deze bewering niet strookt met de wer
kelijkheid.
De door verscheidene leden gemaakte op
merkingen aangaande nationaal-socialisti-
sche elementen bij de politie, nationaal-
socialistiscbe propaganda en de oprichting
van een „Surinaamsch arbeidsfront" zal de
minister onder de aandacht van den gou
verneur brengen.
Van ondervoeding van ernstiigen aard van
een deel der bevolking is niets gebleken. De
algemeene toestand is bevredigend, dank
zij bestuurszorg en werkzaamheid" van par
ticuliere zijde op dit terrein.
Aan de hand van gegevens, welke den mi-
minister ter beschikking staan, kan hij naar aan
leiding van de vraag omtrent den gezondheids
toestand in Suriname mededeeien, dat zich in de
eerste helft van het afgeloopen jaar een aantal
gevallen van febris typhoidea heeft voorge
daan, waarvan de oorspronkelijke infectiehaard
op een vestigingsplaats in een der districten was
gelegen. Door de getroffen maatregelen om de
verspreiding tegen te gaan, was in de tweede
helft van Augustus de verspreiding van de ziekte
goeddeels bedwongen. Dertien personen overle
den er aan. Voorts deden zich tot genoemd tijd
stip negen nieuwe gevallen van dlphterie voor
(overleden één persoon) en 14 gevallen van
bacillaire dysenterie (overleden eveneens één
persoon). Op dat tijdstip was de gezondheids
toestand overigens normaal.
Naar aanleiding van de vraag betreffende het
gebruik van luchtstrijdkrachten bij de verdedi
ging van de gebiedsdeelen in West-Indië, zij
medegedeeld, dat van den derwaarts gezonden
hoofdofficier van den generalen staf van het
Koninklijk Nederlandsch-Indisch leger een rap
port ter zake nog niet werd ontvangen.
Blijkens een nota van wijziging wordt
een bijdrage van 20.000 aan de Ko
ninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
gesteld.
Ter toelichting van dezen post zegt de mi
nister het volgende:
De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
heeft op 4 September 1939 haar lijn Curacao-
Trinidad verlengd tot Suriname, zoodat er van
dien dag af een rechtstreeksche, wekelijksche
verbinding tusschen Curasao en Suriname be
staat. Deze verbinding, welke als onderdeel en
voorbereiding van een transatlantische lijn is
te beschouwen, ls voor beide gewesten van bij
zonder belang. De geldelijke uitkomsten van
dezen nieuwen dienst zullen vooralsnog echter
niet zoodanig zijn, dat de onkosten daarvan uit
de ontvangsten zullen kunnen worden bestre
den. In verband hiermede heeft de K.L.M. een
door Suriname en Curasao te betalen subsidie
aangevraagd. Suriname zal in deze subsidie
met een som van 20.000 bijdragen. Hiertegen
over mag op hoogere ontvangsten uit het lucht
recht worden gerekend, welke voor 1940 naar
schatting op ƒ3000.waren te stellen. Per
saldo komt dus ten laste van de Surinaamsche
begrooting een bedrag van 17000.Met deze
verhooging blijft de Rijksbijdrage zonder de
bijzondere bijdrage van 4 ton nog beneden
die voor 1939.
Aangeteekend zij hierbij nog, dat bij de Sta
ten van Suriname geen bezwaar bestaat tegen
toekenning van een bijdrage aan de K.L.M.
Aan het verslag van de Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot het aangaan van
een geldleening of -leeningen ten laste van
het Rijk is het volgende ontleend:
Algemeen erkende men, dat het uitschrijven
van een leening tot een zeer aanzienlijk bedrag
onvermijdelijk is, ten einde het hoog opgeloo-
pen bedrag der vlottende schuld te verminde
ren. Ook erkende men, dat het noodzakelijk ls
aan deze leening een semi-gedwongen karak
ter te geven, nu bi) de uitgifte van de vorige,
geheel vrijwillige, leening is gebleken, dat de
„stok achter de deur" niet gemist kan wor
den. Men kon zich dan ook algemeen in hoofd
zaak met het wetsontwerp vereenigen.
Alvorens nader op den Inhoud van het
ontwerp in te gaan, wilden verscheidene
leden eenige opmerkingen maken over het
mislukken van de vorige leening. ZU ga
ven uiting aan hun ernstige teleurstelling
daarover. Een deel dezer leden weet deze
mislukking voornamelijk aan gebrek aan
medewerking bij de groote particuliere be
leggers. Anderen weerspraken deze opvat
ting en gaven als hun oordeel te kennen,
dat slechts één deel van de markt de re
geering in den steek heeft gelaten, n.l. de
institutioneele beleggers.
Sommige leden stelden de vraag, of de regee
ring en de Nederlandsche Bank, die de regeering
bij de uitgifte van leeningen desgevraagd be
hoort te steunen, wel al het mogelijke hebben
gedaan om de vorige leening te doen slagen. In
het bijzonder een intensieve propaganda hadden
zij gemist. Was ook het contact tusschen de
regeering en de verschillende instanties op de
kapitaalmarkt, welke tot het slagen van de lee-
ning konden medewerken, wel voldoende?
Gaarne zou men nog vernemen, voor weik be
drag in totaal op de vorige leening is ingeschre
ven, hoeveel daarvan reeds dadelijk door de
Rijksfondsen was genomen en hoeveel deze fond
sen na het mislukken van de uitgifte nog boven
dien hebben opgenomen.
Wat nu de nieuwe leening zelf betreft, werd
allereerst door enkele leden betoogd, dat reeds
veel eerder tot de uitgifte had moeten zijn over
gegaan; reeds een jaar geleden was het bedrag
eer vlottende schuld veel te hoog.
Van verschillende zijden werd er, mede in
verband met de te verwachten verdere stij
ging van den rentevoet, op aangedrongen
'n hooger bedrag van f 300.000.000 te leenen.
Overigens meenden sommige leden op grond
van de statistische gegevens omtrent de ver
mogensbelasting, dat de regeering zich vergist
heeft in de berekening van de opbrengst der
verplichte deelneming, voor zoover die berust
op de vermogensaanslagen. Deze opbrengst zal
veel hooger zijn van f 150.000.000.
Sommige leden betwijfelden ln verband
met de weinig vaderlandslievende houding
van vele beleggers bij de uitgifte van de
vorige leening. of het wel juist gezien ls den
rentevoet van de 'hans uit te geven vrijwil
lige leening wederom op 4 pet. te stellen.
Huns inziens ware het een goede correctie op
de houding dezer beleggers, indien de rente
voet dadelijk op 3 pet. werd gebracht.
Andere leden konden zich met het uitge
ven van de nieuwe leening tegen 4 pet. ge
heel vereenigen.
Van verschillende zijden werd er op gewezen,
dat mede tengevolge van de actie van het Be-
leggingsfront de provinciën en gemeenten
thans alleen tegen ongunstiger voorwaarden
dan waarop het Rijk nu gaat leenen, geld kun
nen opnemen. Meent de regeering niet, zoo
werd gevraagd, dat het op haar weg ligt te
bevorderen, dat ook de lagere publiekrechte
lijke lichamen voor hun noodzakelijke uitgaven
tegen redelijke voorwaarden kunnen leenen?
Eenige leden waren van oordeel, dat het
aanbeveling verdient aan deze leening, al moge
zij dan worden aangegaan voor dekking van
„normale" uitgaven, een korten looptijd te
geven: 35 Jaar achtten zij ook voor deze lee
ning een Juisten termijn. Weliswaar zouden de
aflossiniyen daardoor worden verhoogd, doch
men zou dan tegen lagere rente kunnen leenen.
Andere leden achtten een looptijd van 40
'aar. zooals de reeeering voorstelt, juist
Van verschillende zijden werd er op aange
drongen vast te leggen, of vrijstelling van be
lastingen al dan niet zal worden verleend. Er
ls in dit geval, nu te voren vaststaat tegen
welke voorwaarden de leening zal worden uit
gegeven, geen enkele reden de beslissing over
het al dan niet vrijstellen, aan den minister
over te laten.
Zeer vele leden hadden er bezwaar tegen,
dat degenen, die hebben ingeschreven op
de vorige leening, thans over één kam ge
schoren zullen worden met hen, die dit na
lieten.
Om zich tegen deelneming in de gedwon
gen leening te vrijwaren, zullen de eerstbe
doelde personen immers moeren inteekenen op
de nieuwe vrijwillige leening. Dientengevolge
verliezen zij de faciliteit, welke hun bij de vo
rige leening was toegekend, dat zij hun stukken
kunnen bezigen om daarmee bepaalde belastin
gen te voldoen. Dit achtte men niet billijk. Er
werd dan ook krachtig op aangedrongen een
regeling te treffen, waardoor deze faciliteit
voor hen behouden blijft. Men meende, dat
zulk een regeling geen groote moeilijkheden be
hoeft op te leveren.
Vele leden waren van oordeel, dat de gebrui
kelijke provisie van 3/8 pCt. in dit geval aan
merkelijk te hoog is.
Eenige leden zouden de bepaling opgenomen
willen zien, dat de leening de eerste vijf jaren
niet kan worden afgelost.
Eenige andere leden zouden dezen termijn
liefst of 10 jaren gesteld willen zien.
Vele andere leden zouden tegen een zoodanig
conversieverbod ernstig bezwaar hebben.
Verscheidene leden meenden, dat de rente
van de gedwongen leening lager gesteld kan
worden dan 3 pCt., nu immers eenieder het
zelf in de hand heeft door inteekening op
de vrijwillige leening te voorkomen, dat hij
aangeslagen wordt.
Van verschillende zijden vestigde men er de
aandacht op, dat alleen rekening gehouden
wordt met iemands vermogen en niet met het
uit arbeid verkregen inkomen. Dit achtten vele
leden niet juist. Personen met een groot inko
men uit arbeid plegen een belangrijk deel daar
van te beleggen. Deelneming in de leening zal
hun vaak gemakkelijker vallen dan anderen, die
meer vermogen, doch minder inkomen bezitten.
Men drong er op aan het desbetreffende arti
kel in dezen zin aan te vullen.
ons
Onze Romeinsche correspondent 3eint
Dinsdagavond:
Een dezer dagen is in Rome wederom de
Kardinaalscommissie bijeengekomen, die tot doel
heeft tot de oprichting te geraken van een mo
nument voor Faus Pius XI in de Vaticaansche
Basiliek. Aan 23 kunstenaars, onder wie enkelen
van zeer grooten naam, zijn ontwerpen aange
vraagd. Tot nu toe is nog geen enkel ontwerp
binnengekomen. De tijd, die voor de inzending
van ontwerpen werd vastgesteld, eindigt op het
einde van deze maand
Op 7 Maart a.s. zal, zooals reeds ln ons blad
werd gemeld, de H. Vader het tweede zooge
naamde publieke consistorie houden voor de hei
ligverklaring van de Zalige Gemma Galgani en
de Zalige Maria Pelletier. Het derde voorge
schreven consistorie, het zoogenaamde halfpu-
blieke, zou, naar wij vernemen, na de Paasch-
week gehouden worden. De Heiligverklaring zelf
zal vermoedelijk plaats vinden op 2 Mei, het
feest van 's Heeren Hemelvaart.
BERLIJN, 13 Febr. (DNB) Minister Göbbels
heeft het woord gevoerd op een conferentie
van 500 sprekers der N8DAP. In zijn rede
zeide hij o.m„ dat het niet mogelijk is, en zich
niet laat vereenigen met het begrip neutrali
teit, een onderscheid te construeeren tusschen
openbare meening en staatsmeening en Duitsch-
land b.v. van staatswege de verzekering van
neutraliteit te geven, doch tegelijkertijd aan
de openbare meening ieder publicistisch exces
tegen het Duitsche volk en zijn leiders te ver
oorloven.
Göbbels keerde zich scherp tegen de Engel-
sche interpretatie van het begrip humaniteit,
dat namelijk voor de oorlogvoering al datgene
humaan zou zijn, waarin de Engelschen zich
de meerderen voelden, terwijl het als inhumaan
gekenmerkt wordt, wanneer Duitschland ge
bruik maakt van de wapens, waarin zijn kracht
ligt. De blokkade b.v., aldus spreker, moet voor
humaan doorgaan, omdat de Engelschen de
grootste vloot bezitten. Inhumaan daarentegen
zouden vliegaanvallen zijn, omdat onze lucht
macht vele malen de meerdere is van de En-
gelsche.
De wereld moet begrijpen, zoo vervolgde
Göbbels, dat de tegenwoordige oorlog een prin-
cipieele strijd is tusschen den Duitschen socia
len staat en de Britsche plutocratie. Wat
Prederik de Groote begonnen is en Bismarck
voortgezet heeft, nadert thans zijn voltooiing
Het nationaal-socialisme heeft eenvoudig voor
de keus gestaan, voor Engeland te capitulee-
ren en daarmede zijn historische taak op te
geven, of aan den aanval van Engeland het
hoofd te bieden.
NEW YORK, 13 Febr. (Part.) Wallstreet
legde heden bij de hervatting van den handel
na den beursvacantledag een weinig gedecideer
de stemming aan den dag. Stimuleerend nieuws
was er niet. De berichten uit het bedrijfsleven
blijven over het algemeen nog van eenige in
krimping van de bedrijvigheid gewag maken
zoo o.a. in de staalindustrie, maar dit heeft
geen directen invloed meer op de markt, nade-
maal men een en ander in de afgeloopen weken
reeds in belangrijke mate in de koersen tot uit
drukking had gebracht. Wel blijft als gevolg
hiervan nog steeds een groote terughoudend
heid bestaan en deze wordt in de hand gewerkt
door de aanhoudende onzekerheid op binnen-
landsch en buitenlandsch politiek gebied. De
aangekondigde reis van Sumner Welles naar
Europa en het contact van Cordell Hull met
de neutralen inzake de organisatie van de we
reld na het beëindigen van den oorlog hebben
hier levendige belangstelling getrokken, maar
hadden op de markt geen merkbare uitwerking
in de een of andere richting. Wat het eerste be
treft, gelooft men niet, dat het in de bedoeling
ligt een bemiddelingspoging te ondernemen en
zoo dat wel het geval zou zijn, acht men de kans
op slagen daarvan gering, en wat het contact
ten behoeve van de economische organisatie der
wereld na den oorlog betreft, meent men, dat
deze kwestie een zoo langdurige periode van
voorbereiding zal behoeven, dat er eigenlijk nog
geen enkele conclusie noch consequentie uit te
trekken is. Overigens is men hier blijkens het
koersverloop van de laatste maanden geleide
lijk aan in een veel mindere mate den oorlog
als een gunstigen factor voor de ontwikkeling In
de Ver. Staten gaan beschouwen, dan onmiddel
lijk na het uitbreken daarvan het geval was. De
stemming was heden onregelmatig, hoewel met
een prijshoudenden ondertoon. Aanbod van
eenigen omvang was er niet en dientengevolge
waren fractioneele winsten in de meerderheid.
Uitzondering vormden Bethlehem Steel, die bij
opening vrij sterk gedrukt lagen en een verlies
leden van ongeveer 1 dollar, waarvan in het
verdere verloop echter een deel kon worden in
gehaald. Ook de meeste andere fondsen bewo
gen zich na de eerste transacties bij kalmen
handel in licht stijgende lijn, maar in 't tweede
uur brokkelden de koersen wegens gebrek aan
belangstelling meerendeels weer wat af. De
meeste handhaafden zich echter iets boven het
vorig slot. De omzet bedroeg in het eerste uur
190.000 shares en in het tweede uur 90.000
shares.
De koersafbrokkeling hield ook in de middag
uren aan en in langzaam tempo werd voor de
meeste fondsen het slot van Zaterdag in bene-
denw'aartsche richting gepasseerd en hoewel
voor een enkel fonds kort voor het slot even een
licht herstel viel op te teekenen, kwam het slot
in gedrukte houding tot stand. Voor enkele
fondsen was het aanbod groot er en bleef het
verlies, zooals meerendeels 't geval was, niet tot
een kleinigheid beperkt. Dit was o.a. het geval
met de staalwaarden. Het Amer. Iron Steel
Institute taxeert de bedrijvigheid op 68.8 pCt.,
tegen de vorige week 71.7 pOt. De algemeene
verwachting heerscht, dat de bedrijvigheid nog
verder zal verminderen. Voor U.S. Steel vlei
laatbeurs een fractioneele koersverbetering op
te teekenen, waardoor het verlies tot 7/8 dollar
werd gereduceerd. Youngstown en Bethlehem
Steel verloren resp. 1 en 1% dollar. National
Steel vormden op deze afdeeling een uitzonde
ring door een "winst van een halven dollar tè
boeken. Mijnen hadden van verkoopen te lijden
als gevolg van het bericht, dat de subcommissie
van den Senaat het wetsontwerp heeft aange
nomen, waarbij den Minister van Financiën de
bevoegdheid om zilver in het buitenland te koo-
pen, werd ontnomen. Amer. Smelting zagen zich
bijna VA punt ontgaan. Automobielwaarden
vertoonden slechts weinig fluctuaties en be
toonden zich prijshoudend. Luchtvaartwaarden
verkeerden na een luie opening verder in reac
tie, zoodat Douglas Aircraft en United Aircraft
resp. 1 en 11/8 punt verloren. Koperwaarden,
oliefondsen, public-utilities, aandeelen in fabrie
ken van elcctrische apparaten en chemische
fondsen waren verdeeld; Allied Chemical kon
den een winst van 1 dollar aantoonen. Rubbers,
aandeelen in telegraafmaatschappijen waren
aan den luien kant; van de sporen, die op iets
lager niveau terecht kwamen, waren Union Pa
cific A punt beter. Warenhuisaandeelen, equip-
mentshares, kunstzijde-aandeelen en tabakken
konden zich boven het vorig slot handhaven.
De omzetten bedroegen in totaal 580.000 shares.
12 Febr. '40 5 Febr. '40
Laatst gedane koersen
Febr.
13
10
Activa
Binnenlandsche Wis
sels, Promessen, enz.
Hoofdbank
Bijbank
Agentschappen
Totaal
Pap. oil. buit. 1. disc.
Idem Eig. Portel
Af: Verkocht, maar
voor de Bank nog
niet afgeloopen
Totaal
Beleen, (incl. Voors
in Reken.-Cour. op
Onderpand
Hoofdbank
Bijbank
Agentschappen
Totaal
Op Effecten
Op Goederen
Ceelen
Totaal
Voorsch. a. h. Rijk
(Art. 16 d. Bankwet
K.B v. 1 Maart '37
Stbl. no. 401)
Munt en Materiaal:
Munt. Goud
Muntmat. Goud
Totaal
Munt. Zilv. enz.
Muntmat. Zilv
en
1.024.092.377
43,862.120
4.580.000
25.289.579
7.629.955
Totaal
Belegging v. Kap.
Res. en Pensioenf.
Gebouwen en Meub.
der Bank
Dlv Rekeningen
Staat d. Nederlanden
(Wet v. 27 Mei 1932
St.bl. No. 221)
Totaal
Passiva
Kapitaal
Reservefonds
Bijzondere Reserves
Pensioenfonds
Bankb. in omloop
Bankass. in omloop
Rek.-Cour Saldo's:
Van het Rijk
Van anderen
Div Reken
Totaal
W.v a. Ned.-Intüè
Besch Metaalsaldo
(KJ3. v. 4 Jan. 1929
Stbl. No. 3)
Schatklstp. rechtst.
b. d. Bank ond.gebr
Rentestand sedert 29
Wissel-disconto
'romessen-disconto
Voorschotten in Rekening-Courant
Beleening van Goederen en Ceelen
Beleening van Effecten
28.894.923
390.499
2.333.336
31.618.759
1.575.000
1.575,000
210.587.461*
5.749.319
36.420.529
252.757.309
247.771,636*
4.985.676
252.757.309"
15.000.000
105.167.605
908.354.600
1.013.522.205
10.570.172
1.406.405.102
20.000.000
4.277.243
7.756.940
11.950.949
1.104,620.155
18.818
250.441.3,12
7.339.693
1.406.405.102
60.612.475
482.090.501
22.000.000
Aug 1939:
22.909.384
427.751
2.345.467
25.682.603
1.575.000
1.575.000
204.151.148'
4.806.651
38.725.359
247.683.159
243.613.865'
4.069.294
247.683.159'
14.258.849
105.167.605
908.354.801
1.013.522.406
10.667.734
1.024.190.140
43.862.120
4.580.000
27.902.855
7.629.955
1.397.364.684
20.000.000
4.277.243
7.756.940
11.950.949
U17.757.240
16.519
228.323.841
7.281.951
1.397.364.684
60.612.475
485.787.133
16.000.000
3 PCt
31/2 POt.
31/2 pot.
31/2 pet.
3 IA pet.
Allied Chemical
18)
179
179
American Can Co.
114
113
114
Am. Car (i F.dry
26
26
27
Am. Rolling Mills
15
15
15
Am. Smelt Ref.
49|
50
50
Am. Tel. Tel.
171 4
172
171
Am Tobacco B.
90
90
90
Am. Waterworks
10
10
10
Anaconda Copper
27
27
28
Atchison Topeke
23
24
Baltimore Ohio
7
Bethlehem Steel
76
78
78?
Canadian Pacific
5
3
5
Case Treshing
69
69
69
Chase National B.
35
35
35
Ches. Ohio
40
40
41
Chicago Rock tsl.
Chrysler Motor
86
86
Cities Service
4 1
4 J
Consoi Gas N.Y.
32
32
31 i
Continental Oil
24
24
24
7 Dawesl.
5Va Young
Deleware I-Iuds.
19
19
19
Douglas Aircraft
82
83
85
Dupont de Ncm.
183
183
183
Eastman Kodak
157
158
1:9
El. Bond Sh.
78
General Electric
39
39
39
General Motors
54
54
54
Good Year
22
23
23
Hudson Motor
Illinois Central
il 8
12
12
intern. Harvester
56
56
55
Intern. Nickel
36
36
36
Intern. Tel. en Tel
1
4
4
Kennecott Copper
36
36
36
Missouri Pacific
i
i
Idem pref.
Montgomery Ward
Nat. City Bank
29
29
29
Nat. Dairy Prod.
16
16
16 t
New York Central
16 8
17
17
North. Am. Av.
Nord. Amer. n.a.
24
21
21
Norfolk Westerr
213
213
213
Pennsylvania
22
22
22
Phillips Oil
40
39
39 8
Proctor Chambli
68
68
68»
Pu'jl. Serv. J.
41 i
41
41
Radio Corporation
Rep. Steel
20
20
21 i
Sears Roebuck
85
84
84
Shell Union Oil
11
11 i
11
Socony Vacuum
11
Southern Pacific
13
13
13}
Sotthern Railway
18
18
18
Standard Brands
7
Stand. Oil ot N.-J.
41
44
44
Tidewater Ass. Oil
10
10
10
Union Pacific
94
94
93 i
United Aircraft
47
48
48 j
Unitod Corp A.
U. S. Leather
U. S. Rubber
37
37
U. S. Steel
60
Western Union
24 8
25
24 8
Westingh. Electr.
113
113
113
Wool worth Building
41
41
41 i
Nu het wegren-seizoen ln Frankrijk en
Duitschland zeer weinig waarde zal hebben, gaat
de belangstelling van vele renners uit naar
Spanje, dat in het komende seizoen zeer veel
belangrijke wegwedstrijden zal organiseeren.
Zoo vernemen wij, dat verschillende Holland-
sche wegrenners het plan hebben- opgevat naar
Spanje te gaan om daar aan enkele van de be
langrijkste wegwedstrijden deel te nemen en
dat ook pogingen worden gedaan Nederlandsche
renners in de Ronde van Spanje te krijgen.
Deze wedstrijd gaat over 4800 K.M. met 23
etapes en 4 rustdagen. De race begint 4 Juni
en eindigt 30 Juni.
i ex dividend ex coupon.
4- nieuwe aar. deden
s= gedaan en uiten t - bieden.
NEW YORK, 13 Febr.
Slotkoersen Febr. 13
10
9
Brussel
16.87
16.84
16.83
Rome
d.05
5.05
5,)5
Madrid
9.95
9.95
9.95
Bern
22.42
22.42
22.42
Oslo
22.72
22.72
22.72
A'dam
53.15
53.13
53.18
Londen
3.96
3.97
3.97 1
Parijs
2.24
2.25
2.25
Berlijn
16.87
40.20
40.20
NEW YORK, 13 Febr.
13 Febr. 10 Febr. 13 Febr. 10 Febr.
Katoen
Nieuw contraot
Jan. Juli 10.3910.55-
Mrt. 11.0311.16Oct. 9.60.9.7+.
Mel 10.7510.88Dec. 9.47.— 9.64.-
Rubber
Standaard
Mrt. 19.1019.17+— Sept. 18.05+ 18.22+-
Mei 18.6418.72 Oct. 17.9) 18.12 -
Juli 18.32. - 18.45 Dec. 17.88+ 18.00+-
Jan. 17.83 17.95
Koffie
(Rio - Nieuw contract) (Santos)
Mrt 4.30
Mei 4.32
Juli 1.34
Sept 136
Dec.
Suiker
Jan.
Mrt i .86+
Mei 1.93+
Juli 2.00+
Tin
Loco 46.00
4.28.4
4.30.
4.32.
4.34.
Mrt.
Mei
Juli
Sept.
Dec.
6.25-
6.29—
6.35
6.39
6.44 -
6.18 -
6.23-
6.27.-
6.3l-
6.37.-
1.87
1.94
2.00
15.50
Sept. 2.01+
Nov
Dec,
Jan. 2.01+
2.03
2.01+
16.00 45.50
90 dagen 45.75 44.87
13 Febr. 10 Febr.
Tarwe
Mei 98
Juli 96
Sept 96
Maïs
Mei 56 56
Juli 56 56 -
Sept. ;6 J 56
Reuzel
Mrt. 6.22+ 6,25 -+-
Mei 0.32 i 6.40
13 Febr. 12 Febr.
Tarwe
Mel 85 86
Juli 86 87
Oct.. 88+-— 68+
Rogge
Mei 74 71
Oct 72 73
Jul] 70+ 71
Haver
Mel 10 40
Juli 38 39
CHICAGO, 13 Febr.
13 Febr. 10 Febr.
Haver
40 1 40
- 35 J
- 33
Me)
Juli
Sept.
35
33 •-
Rogge
Mei 66
Juli 65 J
depi 66
66+
65 -
66+
Juli 6.57 6.60
Sept. 6.75+ 6.75
WINNIPEG, 13 Febr.
13 Febr. 12 Febr.
Gerst
Mei 54 - 54
Jull 52 f - 52 I
Oct. 50 - 501
Lijnzaad
Mei 193+ 195
Juli 191 192 -
Oct 188+ 190 --
In een Zondag j.l. te 's-Gravenhage gehouden
vergadering van de sportcommissie der K.N.M.V.
met de verschillende organisatoren van terrein-
wedstrijden, baan- en wegraces, is de motorsport-
kalender voor 1940 opgesteld. Vanzelfsprekend
hangt het doorgaan dei- verschillende evenemen
ten ten nauwste samen met de ontwikkeling ven
de internationale situatie.
25 Maart: terreinkampioenschap van Zuid-
Holland (Dumrell). 6 April: K.N.M.V. 500 K.M.-
rit. 28 April: terreinkampioenschap van Gelder
land (Eerbeek). 5 Mei: terreinkampioenschap
van Drenthe (Norg). 13 Mei: terreinkampioen
schap van Utrecht. 19 Mei: K.N.M.V. 150-cc.-
rit. 2 Juni: terreinkampioenschap van Noord-
Holland (Zandvoort). 9 Juni: terreinkampioen
schap van Noord-Brabant. 16 Juni: nationale
wegraces Limburg. 20 Juli: nationale wtegraces
Assen. 28 Juli: K.N.M.V.-junioresrit. 11 Augus
tus: nationale wegraces Zandvoort. 18 Augustus:
terreinkampioenschap van Groningen (Eenrum).
25 Augustus: terreinkampioenschap van Lim
burg (Horn). 7 September: terreinkampioen
schap van Nederland der K.N.M.V. 15 Septem
ber: nachtrit provinciaal bestuur Zuid-Holland
K.N.M.V. 4 en 5 October: kampioensrit der
K.N.M.V.
Worden de moeilijkheden, die de organisatie
van de nationale wegraces nog in den weg staan,
overwonnen, dan zal een competitie om het kam
pioenschap van Nederland in deze wedstrijden
worden verreden.
34
De Ronde van Italië zal dit jaar sterk gewij
zigd worden. Halve ritten en tijdritten worden
niet meer verreden. Het parcours is in 21 dee
len verdeeld en de ritten zijn zoo uitgestippeld,
dat zij veel korter zullen zijn dan het vorige
jaar en over betere wegen zullen gaan. Drie
soorten deelnemers zullen kunnen inschrijven
t.w, buitenlanders, regionale renners en fabrieks-
venners. De wedstrijd begint op 17 Mei en ein
digt 9 Juni en totaal is aan prijzen voor onge
veer 30.000 gulden uitgeloofd.
LEIDEN. Geslaagd voor het candidaats-
examen wis- en natuurkunde, letter F de heer
M. M. Horikx, Leiden.
DELFT, (Technische Hoogeschool)Bevor
derd tot doctor ln de technische wetenschap
met lof na verdediging van een proefschrift,
getiteld: „De karalytische cycliseering van ali-
phatische koolwaterstoffen" en van stellingen
de heer H. Hoog, scheikundig Ingenieur, gebo
ren te Amsterdam.
Geslaagd voor het inBenieursexamen voor
civiel-ingenieur; D. W. N. de Boer te Taroe-
toeng en J. C. Saul te 's-Gravenhage.
LEIDEN. Geslaagd voor het doctoraal examen
geneeskunde mej. J. W. M. van Swet, Schie-
broek en de heeren C. Bieshaar, Den Haag en
R. J. van Helsdingen, Den Haag.
's-GRAVENHAGE In de vorige opgave Is
abusievelijk vermeld: J. C. Boogaard te Den
Haag, dit moet zijn: J. J. van Laar te Haarlem-
Koersen voor stortingen op 14 Februari 194"
tegen verplichtingen luidende ln: ReichsmaX*
kén f 75.57, Lires f 9.55.
(Medegedeeld door Simoons en Co.,
A. van Vliet en Zn. en L. Slijper)
Van 3.304.30 uur
7 pet. Bolivia '27 3%
Unilever 90%90%
U. S. Steel 44
Beth. Steel 5VA58%
Rep. Steel 16%
Gew. Marine 7 3/167%
Studebaker 8 1/168+4
Gew. Peruvian 11/16
Preferente Peruvian 2%
Van 4.30—5 uur
U. S. Steel
44
Opgegeven door v. d. Graaf Co., N.V.
(Afd. Handelsinformaties)
Failliet verklaard: n„
0 Febr.: H. van El teren, expediteur, Ouden
bosch, Bcsschevaart Wijk C no. 75. R.c. mr.
B'leidere. Cur. mr. A. A. J. Dirven, Bergen vv
Zoom, Antwerpscheatraat 30. ,k.
12 Febr.: Franciscus Antonius Bieieveldt, cai=
houder, Zaandam, gemeente B-ergh. R.c. mr. H-v.
de Zaayer. Cur. mr. D. J. H. W. Spanjaard,
tinchem. te
de Naam'lcoze Vennootschap Technahon,
Den Haag. Laon van Poit 184, ind. en handel
onderneming. R.c. mr. G. H. B. van den Boo
Cur. mr. M. P. Plantenga, Den Haag.
M. C. J. van der Wee, Den Haag, Gouve
neurlaan 235, leesbibliotheek, handel ln schril'
behoeften. R.c. mr. A. Hilbingh Prins. Cur. m
P. J. Paete tot Cansoijen, Den Haag.
Gedeponeerde uitdeelingslijsten: ,r,,,
Handcisvemi. o.d. Firma van der Toorn v*
ser, en haar vennc-dten Klaas v. d. Toom
Klaas Visser, allen te Wormerveer. Geëina'S
door het verbindend worden der uitdeelings.U
N.V. Holl. Mij. tot het muken van Wegen e
Waterbouwkundige Werken „Homawewa", SeV!;„
tigd te Den Haag, kantoor houdendé te V'oorbU'»
Geëindigd door het verbindend worden der eenns
uitdeelingslljst.
C. Barendregt kruidenier, Zwljndrecht, Ide»
P. van Dam, Amsterdam. Adm. de Ruyterwee
175 II. Geëindigd door het verbindend wordt
dèr eenige uitdeeiingslijst na gedaan verzet.
AMSTORDAM, 13 Febr. Aardappelen. De Al»-
aterdamsche aardappelprijzen waren hedên onve*
anderd. Aanvoer 19.000 kg.
'S-HERTOGENBOSCH, 13 Febr. N.V. Boter^
mijn. Aanvoer 9425 kg. Hoogste prijs 1.67, laag'
Bte prijs 1.64, middelprijs 1.65 per leg.
fle
