Akkertje
De nieuwe Staatsleening
FINANCIEN
Wij luisteren naar...
ANTW00RDMEM0RIE VAN
MINISTER DE GEER
„OCEAAN" N V-
Dag film
W aters tanden
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1940
De Abraham Rydberg
homeward bound
Monument voor Fokker
Het pasgevormde comité
kiest Haarlem uit
Extra-toeslag voor
brandstoffen
Beerta's burgemeester
neemt ontslag
AUTO MET 7 INZITTENDEN
OMGESLAGEN
JEUGDIGE DIEVENBENDE
ONTMASKERD
Kóu gevat
Neem
'n
Voorlichting in Indië
DE VOLKSRAAD
TIJDSCHRIFT VERBODEN
UW
KINDJE
VERKOUDEN
Het percentage
De looptijd
AMSTERDAM
NEDERLANDSCH-IND1E
Sneeuwstorm teistert
Hongarije
Ook Noord-Italië lijdt nog onder
den strengen winter
OVERSTROOMING BIJ
CHERIBON
KATHOLIEKE ILLUSTRATIE
74e jrg. no. 20
SCHAKEN
V.A.S. KAMPIOEN VAN DEN
K.N.S.B. AFD. A
POSTVLUCHTEN
VOETBAl
FRANKRIJK—BELGIË
OP 10 MAART
MARKTEN
8
o.oc
'•31
Zeilschoolschip van het oude slag
kweekt zeelieden
De gezagvoerder van het Zweedsche op
leidingsschip „Abraham Rydberg" heeft la
ten weten, dat hij in tegenstelling met zijn
aanvankelijk voornemen, reeds op den terug
weg naar zijn vaderland is. Het had aan
vankelijk in zijn bedoeling gelegen ergens
in een West-Indische haven te overwinte
ren ten einde het Noord-Atlantische winter
weer, dat omtrent en benoorden den veertig-
sten breedtegraad zoo bar slecht kan zijn,
te vermijden, ook al omdat hij met het oog
op den oorlogstoestand in Europa extra
voorzichtig moet zijn. Hij is echter van dit
voornemen teruggekomen, hetgeen vooral 'n
groot compliment is voor de jongens aan
boord, waaronder zich, zooals men weet,
ook vier Nederlandsche jongelui bevinden.
De „Abraham Rydberg". die den laatsten tijd
elk jaar met een veertigtal leerlingen aan boord
van Gothenburg om Kaap de Goede Hoop naar
Australië placht te zeilen om daar graan te la
den voor het Vcrsenigd Koninkrijk, waarna de
terugreis- langs dezelfde route werd gekozen, is
dezen keer niet zoover gekomen. De oorlog had
ten gevolge, dat de kapitein tijdens de reis be
sloot niet naar Australië te zeilen, dat immers
ook in den oorlog was gegaan, maar koers te
zetten naar Buenos Aires. Zoo geschiedde dan
ook. Eind November werd de terugreis van deze
Zuid-Amerikaansche haven aanvaard met voor-
loopige bestemming West-Indië. Toen echter het
schip. Noordwaarts zeilende, den evenaar had
bereikt, liet de kapitein niet van koers veran
deren. Zijn jongens hadden reeds zooveel erva
ring opgedaan, dat hij de moeilijke reis in den
winter om Schotland naar Zweden er best mee
aandurfde. Zoo zeilt dus de viermastbark thans
ergens op den Oceaan met een bemanning aan
boord van bijna uitsluitend jongens van zestien
tot. negentien jaar, waarvan nog niemand ooit
gevaren had!
De heer W. H. Mellema, bestuurslid van
de nationale vereeniging „Het Zeilend
Schooischip", die ons van deze feiten in
kennis stelde, vestigde in het bijzonder onze
aandacht op de beteekenis, welke dit besluit
van den gezagvoerder van de „Abraham
Rydberg" heeft ten opzichte van de waarde
eerier zeemansopleiding aan boord van een
zeilschip. Men stelle zich even voor wat het
wil zeggen te vertrouwen op jongens met een
ervaring van ten hoogste vijf maanden va
ren. Beteekent dit niet, aldus de heer Melle
ma, dat de opleiding door middel van een
zeilend schooischip het aangewezen middel
is om zeelieden te kweeken? De vier Neder
landsche jongelui schreven ongeveer als
volgt aan hun ouders: „Wij gevoelen ons
mannen, wij begrijpen nu de gevoelens van
zoovele oud-gasten, die alleen nog maar van
hun reizen om de Kaap droomen en er wei
nig van verteilen. Anderen kunnen hun ge-
dachtengang toch niet volgen". Deze jongens
waren geen zeelui toen zij in September
van het vorig jaar vertrokken; zij zijn het
nu geworden en zij zullen het blijven met
gansch hun hart.
Zuike zeelui heeft Nederland noodig. Zulke
zeelui zal Nedeilar.d vooral hard noodig heb
ben ais straks de drie slagkruisers in gebruik
genomen worden, tot welker bouw de regeering
dezer dagen besloten heeft. Vier jaar zal het
curen aivoiens de bouwwerven deze artillerie
schepen kunnen afleveren; vier jaar tijds is er
cus om 3300 manschappen, die deze vaartuigen
bemannen moeten, op te leiden. Het is dus be-
trekkeiyk kort dag. Hoe komt Nederland aan
zeelui, cue uit het goede hout gesneden zijn?
Door terug te grijpen tot de tijden van Tromp
en De Ruvter, door de zeelui-van-de-toekomst
te harden voor hun taak aan boord van een
zeilschip.
Ook voor de Marine is het daarom tén zeerste
gewcnsclu, dat er spoedig een Nederlandsch
zeilschoolschip in de vaart komt. Nederland
heeft nu meer dan ooit zulk een opieidingsvaar-
tuig nooaig. Als ieder Nederlander een dubbeltje
eer beschikking zon stellen zou dat reeds vol
doende zijn om de aanschaffing en de uitrusting
van-een behoorlijk zeilschoolschip te bekostigen.
Wie voor dit goede doel iets gevoelt kan zijn
giften zenden aan het secretariaat van de na
tionale vereeniging „Het Zeilend Schooischip",
Prinsenweg 88, Wassenaar, giro 343100.
Op uitneodiaing van den burgemeester van
Haarlem, dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk,
is een dezer dagen ten stadhuize aldaar een
aantal personen bijeen gekomen, ten einde over
leg te plegen omtrent de van verschillende zij
den naar voren gekomen gedachte, de nage
dachtenis van onzen grooten landgenoot Fok
ker op blijvende wijze te huldigen.
In die bespreking, waarbij tegenwoordig wa
ren personen uit de kringen van de luchtvaart,
van de vliegtuigindustrie en van hen, die Fok
ker in zijn jeugdjaren te Haarlem hebben ge
kend, bleek deze gedachte al-gemeen instemming
te ontmoeten en werd het te dezer zake geno
men initiatief gewaardeerd.
Er heeft zich thans een comité gevormd, het
welk de totstandkoming van een monument,
Fokker waardig, zal bevorderen en dat voor dit
doe! in ons land gelden bijeen wil brengen.
Reeds werd besloten als plaats, waar dit
monument zal verrijzen, de gemeente Haarlem
te kiezen, de stad waar Fokker zijn jeugdjaren
heeft doorgebracht en zijn eerste stappen op
de uitvindersloopbaan heeft gezet.
Zoodra de voorlocpige plannen, na een on
derzoek in kleinen kring, een meer concreten
vorm hebben gekregen, zullen nadere mededee-
lineen en oproepen worden gedaan.
Het comité-Fokker-monument, waarvan de
burgemeester van Haarlem het voorzitterschap
op zich heeft genomen en het secretariaat ten
stadhuize is gevestij d, bestaat voorts uit de
onderstaande personen:
J. J. van Balkom. gezagvoerder bij de K.L.M.,
jhr. I. L. van den Berch van Heemstede, onder
voorzitter der Kon Ned. Vereeniging voor
Luchtvaart, ir. J. Blackstone, voorzitter dei-
stichting Nationaal Luchtvaartlaboratorium,
Pierre Cuypers, voorzitter der Amsterdamsche
Aeroclub. Ernst Crone, voorzitter van het va-
derlandsch fonds ter aanmoediging van 's lands
zeedienst (kweekschool voor de zeevaart).
H. Ch. E. van Ede van der Pais, directeur van
den luchtvaartdienst, mr. A. J. Enschede, te
Aerdenhout, E. Enthoven, voorzitter van den
raad van bestuur der Kon. Ned. Ind. Lucht
vaartmaatschappij, J. W. G. van Hengel, com
mandant van H. M. vliegkamp de Mok, F. A.
van Heyst, kolonel, inspecteur der militaire
luchtvaart, ir. J. E. F. de Kok, voorzitter der
stichting A. H. G. Fokker-fonds, C. Kolff, voor
zitter van den raad van beheer der Nationale
Luchtvaartschool, M. C. Koning te Aerdenhout;
mr. dr. D. A. P. N. Kooien, voorzitter van den
raad voor de luchtvaart, ir. J. C. van Marken,
te Schevenineen. mr. E. E. Menten, president
commissaris van de N. V. Vliegveld Ypenburg.
mr. dr. G. van der Meulen, voorzitter van den
raad van bestuur der Koninklijke Luchtvaart-
Maatschappij voor Nederland en Koloniën, A.
Plesman, directeur der Koninklijke Luchtvaart-
Maatschappij voor Nederland en Koloniën, J. J
Swens, voorzitter der Kamer van Koophandel
en Fabrieken vbor Haarlem en omstreken, A.
W, Sythoff, voorzitter van de Haagsche Aero
club, jhr. F. Teding van Berkhout, te Haar
lem, J. E. van Tijen, waarnemend directeur
der N. V. Nederlandsche Viiegtuigenfabriek
Fokker, C. G. Vattier Kraane, voorzitter van
den raad van commissarissen der N. V. Neder
landsche Viiegtuigenfabriek Fokker, ir. H. J
W. Verniers van der Loeff, hoofd van afd. G
van het commissariaat voor Indische zaken van
het departement van Koloniën, W. van Wave-
ren. te Aerdenhout.
Ook voor ondersteunde kleine
boeren en tuinbouwers
In circulaires aan de gemeentebesturen dee-
len de ministers van Sociale Zaken en van
Economische Zaken mede, dat zij om dezelfde
redenen, welke geleid hebben tot een extra-
brandstoffentoeslag-verstrekking aan de onder
steunden, ingevolge de steunregeling voor
werklooze arbeiders, hebben besloten goed té
keuren, dat over de week van 22 tot en met
27 Januari, alsmede over de week van 29 Ja
nuari tot en met 3 Februari aan de onder
steunde kleine B-boeren en B-tuinbouwers een
extra-brandstoffentoeslag ter waarde van f 0.40
(veertig cent) per week mag worden uitge
keerd.
Deze extra-toeslag komt boven het netto
steunbedrag, hetwelk betrokkenen over ge
noemde weken aan steun in geld, zoowel als
in natura ontvangen en mag aan elk, die over
die week voor zoodanige netto-uitkeering in
aanmerking komt, worden uitgekeerd, hetzij in
geld, netzij in natura, ook al zouden de gestel
de maxima daardoor worden overschreden.
Evenais de kosten van den gewonen brand-
stoffentoeslag zullen de kosten van dezen extra-
brandstoffentoeslag zoowel voor kleine boeren
als voor kleine tuinbouwers voor de helft ge
dragen worden door het departement van Eco
nomische Zaken, terwijl de andere helft ten
laste van de betrokken gemeente blijft, die
daarin op de bekende voorwaarden de gewone
bijdrage uit het Werkloosheidssubsidiefonds kan
declareeren.
Na bijna zeventien jaar aan het hoofd van de
gemeente te hebben gestaan, heeft de heer I. H
Nannènga dezer dagen per 15 April a.s. zijn
ontslag als burgemeester van Beerta aange
vraagd, zooals hij zelf aan het slot van de jong
ste raadsvergadering heeft meegedeeld.
De indirecte oorzaak van deze ontslag-aan
vrage is een adres geweest, dat een bestuurders-
bond over een werkloosheidskwestie aan den
raad gezonden had. Vóór de behandeling var
het adres in den raad vergewiste de burgemees
ter zich in Den Haag, of een beslissing te dezer
zake behoorde tot de competentie van B. en W..
dan wel tot die van den raad. Uit het antwoord
van den minister bleek, dat B. en W. bevoegd
waren, een beslissing te nemen en dat de raad
in deze aangelegenheid geen zeggenschap had.
De raad legde deze officieele mededeeling
evenwel naast zich neer en besloot anders, waar
op de burgemeester het raadsbesluit ter vernie
tiging aan de Kroon voordroeg.
Korten tijd geleden echter ontving hij van
Ged. Staten een schrijven, waarin hem werd
meegedeeld, dat de minister van Binnenlandsche
Zaken, na overleg met zijn collega van Sociale
Zaken, geen aanleiding zag, het betreffende be
sluit ter vernietiging aan de Kroon voor te dra
gen.
De heer Nannenga oordeelde deze beslissing
strijdig met het eerder ontvangen ministerieele
schrijven en hij zag daarin aanleiding, zich uit
het ambtelijk leven terug te trekken.
Volledigheidshalve zij nog opgemerkt, dat her.
eerste ministerieele schrijven dateerde van 27
Februari 1939 en dus van den toenmaligen mi
nister van Sociale Zaken afkomstig was.
Hedenmorgen ongeveer half 9 is een vracht
auto. afkomstig uit Gouda en op weg naar de
markt te 's-Hertogenbosch, te Zijderveld door
het plotseling links afslaan van een voor hem
rijdenden auto gebotst en omgeslagen.
De 44-jarige J. d. V„ uit Gouda, bekwam
een gecompliceerde linkerbeenbreuk. De hos-
pitaaldienst uit Zijderveld verleende de eerste
hulp. waarna De V. per ziekenauto naar het
Stads- en Academisch Ziekenhuis te Utrecht
werd overgebracht.
De overige zes inzittenden bekwamen enkele
lichte ontvellingen.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag j.i.
werd ingebroken in een kantoor van de firma
Van Breemen aan de Hoogstraat te Bergen op
Zoom.
Het onderzoek der politie leidde spoedig tol
resultaten. Het had haar reeds geruimen tijci
getroffen, dat een drietal jongelieden van on
geveer twintig jaar grootere verteringen maakte,
dan in overeenstemming kon zijn met hun
finaneieele draagkracht. Het vermoeden, dat hun
inkomsten op oneerlijke wijze Varen gestegen,
bleek juist. Toen zij werden aangehouden om
eens nader aan den tand te worden gevoeld,
vielen zij bij het verhoor door de mand. Zij
bekenden de inbraak aan de Hoogstraat te heb
ben geplee.gd en een bedrag van 58 te hebben
buitgemaakt. Door deze aanhouding kwamen
verschillende andere inbraken, in den loop var.
het vorige jaar gepleegd, tot opheldering. Twee
der aangehoudenen bekenden in gezelschap van
andere jongelieden ingebroken te hebben op de
villa's Rozenoord en Lievensberg. waar zij een
groot aantal flesschen wijn en andere dranken
hadden gestolen, in gezelschap van weer andere
jongens pleegden zij nog meer diefstallen van
drank bij de firma Wed. Becht en Zonen. Het
zelfde tweetal bekende verder, goederen uit den
winkel van hun ouders te hebben verkocht aan
handlangers, die terzake heling zullen worden
vervolgd
Vervolgens bleek, dat uit een wijnpakhuis van
een andere firma, door een aldaar in betrekking
zijnden persoon, op fraudeuleuze wijze wijn
werd verkocht aan personen, die reeds in eenige
diefstallen waren betrokken.
Tenslotte werd nog aangehouden een 16-
jarige jongen, die een girobiljet van zijn pa
troon, bestemd óm er belasting op te betalen,
had verhoogd. Na eenige dagen stelde hij er den
ontvanger der belastingen van in kennis, dat
per abuis te veel Vas betaald, waarna hij in de
gelegenheid werd gesteld, het te veel gestorte
bedrag van ongeveer 140, af te halen. Hij
wendde het ten eigen bate aan.
De drie personen, die aangehouden zijn ter
zake de inbraak bij de firma Van Breemen, zijn
heden ter beschikking van den Officier van
Justitie te Breda gesteld.
Steun koolzaad oogst 1939
Van officieele zijde vernemen wij, dat voor
koolzaad van den oogst 1939, dat in het tijdvak
van 30 Augustus tot en met 31 December 1939
werd verkocht, zoomede voor koolzaad, hetwelk
31 December nog onverkocht bij de telers aan
wezig was, geen steun zal worden uitgekeerd.
Een meer algemeene organisatie
in overweging
BATAVIA, 14 Febr. (Aneta) In de memorie
van antw'oord op het voorloopig verslag van den
Volksraad over de vijfde aanvullingsbegrooting
voor het departement van Economische Zaken
voor het dienstjaar 1940 deelt de regeering med".
dat o.a. naast den voorlichtingsdienst van hev
departement van Economische Zaken, een meer
algemeene voorlichtingsorganisatie, waarbij ook
de buiten het economisch terrein gelegen orga
nen en behoeften in beschouwing zijn genomen,
in overweging is Hiertoe is opdracht verleend
aan de directeuren van onderwijs en economi
sche zaken en een regeeringsgemachtigde voor
algemeene zaken Het rapport van deze infor
meel? commissie is nog niet ontvangen.
De bedoeling is, dat het nieuwe instituut
bij het departement van Economische Zaken
meer eenheid en volledigheid zal brengen in
de voorlichting van pers en publiek, waarbij
geen enkele voorlichtingsmethode a priori
behoeft te worden uitgesloten.
Voor het organiseeren en het op gang brengen
van het nieuwe instituut is nog eenige tijd
noodig.
De regeering ontkent, dat de werkwijze van
het departement van Economische Zaken in hc'
bijzonder de behoefte aan een bétere voorlich
ting zou doen rijzen.
De verspreiding van het publiciteitswerk ovei
betrekkelijk veel instanties was o.m. voor de
regeering aanleiding om de opdracht voor een
meer algemeene beschouwing van dit vraagstuk
te doen uitgaan.
BATAVIA, 14 Febr. (Aneta) De Volksraad
nam zonder hoofdelijke stemming aan de aan
vullingsbegrooting voor het departement der
Marine, onder aanteekening dat de Nationale
Fractie wenscht geacht te worden te hebber,
tegengestemd. Tevoren had de heer Soerosc
(Nat. Fractie) verklaard, dat de Nationale Frac
tie, zoolang de kosten verdeeling nog niet gewij
zigd is, niet voor de aanvullingsbegrooting voor
het departement der Marine, eventueel ook voor
de nog komende, kan stemmen.
De voorzitter van den Volksraad deelde heden
morgen nog mede, dat met de mogelijkheid van
een buitengewone zitting rekening moet worden
gehouden ter aihandeiing van aanhangige on
derwerpen.
BATAVIA, 13 Febr. (Aneta) De Volksraad
heeft de behandeling voortgezet van de aanvul
lende begrooting van het departement van bin-
nenlandsch bestuur.
Bij de behandeling van de schuld-bevrijding
van inlandsche B.B.-ambtenaren constateert de
heer Drossaers, directeur B.B.( dat er verschil
van opvatting bestaat over de wijze, waarop het
euvel van schuldplichtigheid op doelmatige wijze
kan worden bestreden. Spreker meent dat een
inzicht in den omvang, den druk en de oorzaken
van die schuldgebondenheid onmisbaar is.
BATAVIA, 14 Febr. (Aneta). De „Javasche
Courant" van gisteren bevat een gouverne
mentsbesluit van 9 Februari, waarbij de ver
schijning van „De Heraut" te Bandoeng voor
den tijd van zes weken wordt verboden, in ver
band met het herhaald uiting geven aan anti-
Duitsche gevoelens.
Donderdag 15 Februari
HILVERSUM II. 301.5 M.
8.00—9.15 KRO, 10.00 NCRV, 11.00 KRO
2.00—12.00 NCRV
8.00 Berichten ANP. 8.059.15 en 10.00 Gra
mofoonmuziek, 10.45 Gramofoonmuziek, 11.30
Godsdienstig halfuur, 12.00 Berichten, 12.15
KRO-orkest, 12.451.10 Berichten ANP en gra.
mofoonmuziek, 2.00 Handwerkuurtje, 3.00—
3.55 Gramofoonmuziek. 5.15 Handenarbeid voor
de jeugd, 5.45 Orgelspel. 6.45 Causerie „De zee
man in den zenuwéntijd", 7.45 Gramofoonmu
ziek. 8 00 Berichten ANP, herhaling SOS-be-
richten, 8.15 Mandoline-ensemble „Ars et La
bor" 8.45 Causerie „Moeilijkheden en mogelijk,
heden". 10.00 Berichten ANP, 10.30 Pianovoor
dracht en gramofoonmuziek, 11.05 Gramofoon
muziek.
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 M.
AVRO-Uitzending
8.00 Berichten ANP, 8.10 Gramofoonmuziek,
10.35 Gewijde muziek, (gr.pl.). 10.30 Voor de
vrouw, 10.35 Omroeporkest, 11.00 Voor de
vrouw, 11.15 Omroeporkest en soliste, 12.15
Orgelspel (opn.). 12.45 Berichten ANP, gramo
foonmuziek, 1.00 De Romancers en soliste,
2.00 Voor de vrouw, 2.30 Zang met planobe
geleiding, 3.00 Brei. en borduurcursus, 3.45
Gramofoonmuziek, 4.00 Voor zieken en thuis
zittenden. 4.30 Gramofoonmuziek, 5.30 AVRO-
Amusementsorkest en solist. 6.30 Sporthalfuur,
7.00 Voor de kinderen, 7.05 Voor militairen.
7.30 Engelsche les, 8.00 Berichten ANP, 8.20
Concertgebouworkest, het Amsterdamsch A
Cappella-koor „Bel Canto" en solisten, ca. 9.15
Cyclus „Bouwers van Nederland overzee", 10.30
Gramofoonmuziek, 11.00 Berichten ANP, 11.10
12.00 AVRO-Dansorkeet en gramofoonmuziek
ENGELAND, 391 en 449 M
12.20 BBC-Schotsch orkest. 1.20 Berichten,
1.30 Pianoduetten. 1.502.20 Populair con
cert. 3.20 Orkestconcert. 4.20 Cellovoordracht,
5.50 Populair concert. 6.20 Berichten, 7.20
BBC-koor en -orkest, 9.20 Berichten, 10.55 Het
Londensch "blaaskwintet en solist, 11.40 Carroll
Gibbons en de Savoye Hotel Orpheans, 12.20
Berichten.
RADIO-PARIS, 1648 M.
12 05 en 12.35 Cellovoordracht. 1.05 Zang.
1.35 Pianovoordracht. 2.00 Gramofoonmuziek.
2.05 en 2.30 Klarinetkwartet, 3.20 Orkestcon
cert en soliste, 6.20 Opera-uitzending, 10.35
Zang, 11.35 Chansons, 12.0512.20 Orkestcon
cert.
KEULEN. 458 M.
5.50 Gramofoonmuziek, 7.40 Omroeporkest.
8.50 Litersir-muzikaal programma, 9.309.50
Mannenzangvereeniging. leden van het Om
roeporkest en soliste. 10.50 Gramofoonmuziek.
11 20 Leo Eysoldt's orkest en solisten, 1.15 Mu.
zikaal tusschenspel. 1.35 Populair concert, 2.45
Hermann Hagestedt's orkest, 3.20 Concert. 5.10
Gramofoonmuziek, 6.50 Concert. 7.35 Zie
Deutschlandsender. 8.45 Het West-Duitscb
kwartet, 9.05 Gramofoonmuziek, 9.50 tot slui
ting: Zie Deutschlandsender.
BRUSSEL. 322 en 484 M.
322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Om
roeporkest, 1.50—2 20. 5.20. 6.50 en 7.20 Gra
mofoonmuziek, 8.50 en 9.20 Omroeporkest,
10.3011.20 Gramofoonmuziek.
484 M.
12.20 Gramofoonmuziek, 12.50 en 1.30 Ra
dio-orkest, 1.502.00 Gramofoonmuziek, 6.35
Zang, 6.50 Radio-orkest, 7.35 Gramofoonmu
ziek. 8.20 Voor soldaten. 8.50 Oscardy's Mu-
sette-orkest, 9.20 Rad'iotooneel met muziek,
10 3011.20 Gramofoonmuziek
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.35 Omroepkleinorkest en solisten, 9,20 Be
richten, 9.50 Kapel Grohroek-Ferrari, 10.20 Po„
litiek overzicht. Hierna: Omroeporkest. 11.20
Berichten. Hierna tot 12.20 Nachtconcert, 12.50
1.20 Militair programma.
T Wrijf dan keel, rug en borstje In met
■V Dampo.Wonderlijk zooals dat helpt!
50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.
- LL
In een nota naar aanleiding van het verslag
van de Tweede Kamer over de nieuwe leening
deelt de minister van Financiën o.m. het vol
gende mede:
Ook de minister was teleurgesteld over het
verloop der vorige leening. Hij bezit geen be
trouwbare gegevens ter beoordeeling, welke groep
van beleggers daarin relatief het irinst heeft
deelgenomen.
De regeering meent het mogelijke gedaan te
hebben, om de vorige leoning te doen slagen.
Voor zoover haar bekend is, kan hetzelfde gezegd
worden van de Nederlandsche Bank, in de mate
waarin zulks op haar weg lag. Aan gemis van
contact tusschen de regeering en de verschil
lende instanties op de kapitaalmarkt, welke tot
het slagen van de leening konden medewerken,
heeft haars inziens het onbevredigend resultaat
der leening niet gelegen.
Op de vorige staatsleening is ingeschreven
voor een totaal bedrag van f 96.859.900. Was aan
vankelijk bij de Rijksfondsen en -instellingen
geplaatst, ingevolge de Beicggingswet, een be
drag van f 60.000.000, doordat het ongeplaatst
gebleven deel der leening ad f 143.140.100 bij
de fondsen is ondergebracht, bezitten deze
lichamen thans f 203.140.100 der 4 pCt. leening
1940.
Het is onjuist, dat de minister het bedrag dei
leening op 1 300 millioen gesteld heeft, omdat de
verdere vlottende schuld niet voortgekomen is
uit normale kapitaalsuitgaven, maar uit mobili
satie-uitgaven. Er zijn twee redenen, waarom dit
motie! hem bij de beperking van het bedrag
niet heeft kunnen leiden. Vooreerst zou het-
technisch volstrekt niet onmogelijk zijn, in een
emissie samen te voegen leeningbedragen.
waaraan men een onderscheiden looptijd wil
toekennen. In de leening van 1919, welke voor
ongeveer de helft ter dekking van normale uit
gaven en voor de rest ter dekking van mobilisa-
tie-uitgavèn werd aangegeven, is zulks geschied.
Een vrij eenvoudige verrekening effent hiertoe
den weg. In de tweede plaats is het deel der vlot
tende. schuld, dat uit normale uitgaven is voort
gekomen, nog allerminst uitgeput met het be
drag, waartoe thans geleend zal worden. Dit Is
zelfs niet het geval, indien men de vorderingen
van den Staat op de vlottende schuld in min
dering brengt. Het bedrag had alzoo hooger
gesteld kunnen worden zonder de bestemming
der leening, als in haar geheel strekkende ter
financiering van normale kapitaalsuitgaven, prijs
te geven.
De beperking van het bedrag der leening
vond haar motief in het streven, te groote
spanningen op de kapitaalmarkt te vermij
den en het beleggend publiek het mogelijk te
maken, zooveel doenlijk reëel-vrijwillig en
zonder op groote schaal vreemd geld op te
nemen aan de inschrijving deel te nemen.
Aan een goede klasseering der leening komt
dit ten goede, evenzeer als aan het staatskrediet,
dat niet gediend is met een door sterk aanbod
spoedig intredende koersdaling.
Een becijfering geeft tot uitkomst, dat natuur
lijke personen voor ruim f 150.000.000 zullen
moeten inschrijven
Met de meening van sommige leden, dat het
beter geweest ware, de rente van de thans uit
te geven vrijwillige leening op 3 procent te
stellen, kan de minister zich allerminst ver
eenigen. Men ware daarmee zeer beslist ge
bleven beneden den huldigen rentestand en de
vrijwillige leening zou het volle aspect gehad
hebben niet alleen van een gedwongen leening,
maar zelfs van een heffing. Ook tijdens den
wereldoorlog is zulks nooit geschied. Steeds is
toen bij de aanvankelijk vrijwillige leening ge
zocht naar een reëel percentage, terwijl slechts
bij de daarachterstaande gedwongen leening de
rente lager gesteld werd.
In antwoord op de vraag, of de regeering niet
van meening is, dat het op haar weg ligt te
bevorderen, dat ook de lagere pübliek-rechte-
lijke lichamen voor hun noodzakelijke uitgaven
tegen redelijke voorwaarden kunnen leenen, zij
er aan herinnerd, dat der regeering hiertoe
geen speciale middelen ter beschikking staan
Het komt der regeering voor, dat er geen
reden is, de normale kapitaalsuitgaven te fi
nancieren met een leening, die een looptijd
heeft van 15 jaar. Indien het al mogelijk ware.
door een korteren looptijd een iets lagere rente
te bedingen, wat nog zeer onzeker is, dan zou
deze bate toch in het niet verzinken bij den
zwaarderen last, welken de versnelde aflossing
gedurende de eerstvolgende 15. jaren op het
budget zou leggen.
De minister is van meening, dat aan de in
schrijvers op de vorige leening de volle billijk
heid is betracht. De door hem gevonden op
lossing diende om hen, die aan de vorige lee
ning geen deel zouden hebben genomen, indien
zij den gang van zaken hadden kunnen voor
zien, daar zij dan hun vrijgemaakte gelden lie
ver hadden bewaard voor de semi-gedwongen
leening, uit deze impasse te helpen. Dit doei
wordt door de voorgedragen regeling volkomen
bereikt. Immers, indien zij zich bij de vorige
leening onthouden hadden, dan hadden zij de
belastingbetalingsfaciliteit evenmin verkregen.
Artikel 7 opent hun de gelegenheid in dezelfde
positie te komen, die zij zouden gehad hebben
indien zij bij de vorige leening hun achteraf
betreurde inschrijving achterwege hadden
gelaten. Maken zij van die gelegenheid gebruik,
dan krijgen zij een obligatie met stortingsbe
wijs, maar aonder belastingbe,talingsfaeiliteit,
hetgeen ook het geval zou geweest zijn, in
dien zij in December hun geld bewaard hadden
voor de nieuwe leening.
De minister is van oordeel, dat ook bij deze
leening de medewerking van bankiers, effecten-
commissionnairs en verdere tusschenpersonen
niet zal kunnen worden gemist. De daarvoor
toe te kennen provisie sluit aan bij de geldende
tarieven.
Tegen verlaging van de bepaalde ver
goeding aan de Guichetkantoren van 3/8
pCt. tot 1/4 pCt. bestaat geen bezwaar. Een
nota van wijziging, waarin deze verlaging
is opgenomen, wordt hiernevens ingediend.
Ten aanzien van het opnemen van een con
versieverbod voor 5 of 10 jaren sluit de minis
ter zich aan bij die leden, die daartegen ern
stig bezwaar hebben.
De vakvereeniglngen zullen voor haar fondsen
in de gedwongen leening moeten deelnemen.
Nederlandsche Stoomvaart MIJ.
Geregelde Vracht- en Passagiersdiengt naar en van
Agenten
MEYER CO'S SCHEEPVAART MIJ., N.V.
AMSTERDAM ROTTERDAM
BOEDAPEST, 14 Febr. (D.N.B.) In geheel
Hongarije woeden sinds 48 uur ongekend
zware sneeuwstormen. Elk verkeer op de
buitenwegen is onmogelijk geworden en ook
het spoorwegverkeer ligt grootendeels stil.
Het land ligt één tot drie meter dik onder
de sneeuw. Niet alleen dorpen en gehuch
ten, maar ook talrijke provinciesteden zijn
geheel van de buitenwereld afgesneden.
In het district Zemplen zijn zes wolven waar
genomen. Twee daarvan zijn door boeren neer
gelegd. Uit alle deelen des lands worden geval
len gemeld van .doodgevroren menschen. In
Boedapest en omgeving is de laatste 24 uur 2A
millioen kub. meter sneeuw gevallen en tal van
ongelukken zijn in de hoofdstad gebeurd.
In Noord-Italië is de temperatuur op
nieuw zeer gedaald. Te Milaan heeft een
storm gewoed, die een snelheid van 90 kilo
meter per uur bereikte. Er is veel schade
aangericht, terwijl er ook een menschenle-
ven te betreuren is.
Vele personen werden door vallend gesteente
gewond. Te Triest maakt de ijskoude Bora het
verblijf op straat ondragelijk. Ook te Venetië,
Cremona en Ancona is weer sneeuw gevallen.
Bij Venetië is een visschersvaartuig vergaan;
de twee opvarenden worden vermist.
TEGAL, 14 Febr. (Aneta). Tusschen Cheri-
bon en Nieuw-Tersana is tengevolge van den
zwaren regenval een groote overstrooming ont
staan. Alle treinen van Cheribon naar Tegal
zijn omgelegd via Tjiledoeg, waardoor gemid
deld een uur vertraging ontstaat.
Dit nummer bevat verschillende zeer belang
wekkende en interessante bijdragen. Op de eer
ste plaats het rijk geïllustreerde artikel; „Ook
Zweden is paraat", dat duidelijk aantoont dat
Zweden zich als buurman van 't geweldig be
stookte Finland in een zeer moeilijke positie
bevindt, maar dan ook terdege op het ergste
voorbereid is.
Admiraal Byrd, de beroemde ontdekkingsreizi
ger, ondernam voor de derde maal een tocht
naar de antarctische gebieden en dit was voor
de redactie van de K. I. aanleiding om een uit
voerige biographie van dezen voor niets terug-
schrikkenden man te publiceeren. Vele bekende
en minder bekende foto's illuustreeren den tekst.
Op de laatste pagina van de welbekende oor
logskroniek, treffen wij een uitstekende kaart
van Finland aan, waarop zeer duidelijk de si
tuatie der verschillende fronten is aangegeven.
Voorts vinden wij in dit nummer nog een uit
stekend artikel over minister van Kleffens, van
de hand van Henri Hermans, een bijdrage over
de vredesactie van paus Pius XII, een fotoserie
met tot zeer actueel onderwerp het kruien van
het ijs op onze groote rivieren en een filmbe
spreking van Reinaert.
Er zijn twee boeiende verhalen: „De nood
landing", door W. Gevert en „De beste vracht
auto van Birma" door Ad. van Houten. Boven
dien is er nog het vervolgverhaal: „De sterke
man" en het eerste gedeelte van een nieuwen ro
man, getiteld: „Tot weerziens".
Een interessant en zeer gevarieerd nummer!
De afgebroken partijen van den wedstrijd
KralingenD. D„ welke op 3 Februari voor de
eerste klasse a competitie van den K. N. S. B.
is gespeeld en toen eindigde met den voorloopl-
gen uitslag 1%3!4, zijn gearbitreerd, waardoor
Kralingen de ontmoeting met 6—4 heeft ge
wonnen.
Door dit resultaat Is het VAS reeds nu kam
pioen. De Amsterdamsche club heeft uit vier
ontmoetingen 8 punten, hetgeen door geen der
andere vereenigingen meer bereikt ka. worden.
Voor de vijfde maal achtereen heeft het VAS
thans den kampioenstitel voor een jaar ver
overd.
De stand in de eerste klasse luidt:
gesp. gew. gel. verl. pnt. score
4 4 - - 8 24+-15 !/2
4 2 1 1 5 20>A—19 '/2
4 2 - 2 4 WA20'A
3 1113 14—16
4 1 - 3 2 20—20
3 - - 3 1 HA—ISA
V. A. S.
Kralingen
D. D
A. S. C.
N. R. S. V.
Bussum
HEEN
TERUG
Driemaal
per week
luchtpost1
naar Indie
NAPELS
ATHENE
RHODES
ALEXANDRIA
LYDDA
BAÜDAD
BASRAH
DJ ASK
KARACHI
JODHPUR.
ALLAHABAD
CALCUTTA.
RANGOON
BANGKOK...
PENANG
MEDAN
SINGAPORE
BANDOENG.
O
Febr.
13
13
Febr.
13
12
1)
K
9 13
12
12
In tegenstelling met de verwachting van
vorige dagen, neemt men thans in Londen-
sche rubberkringen aan, dat het Internatio
nale Rubber Restrictie Comité in de verga
dering van 21 Februari a.s. zal besluiten, het
uitvoer-percentage voor het tweede kwar
taal op 80 pCt. te handhaven.
De Kilo Moto produceerde in Januari
729 K.G. 328 gram goud tegen 744 K.G. 228
gram goud in Januari 1938.
De tinprijzen te Londen zijn sterk geste
gen als gevolg van de levende vraag van ÓA
jabrikanten in Wales.
De New York Central boekte in Januari
en begin Februari een 12 a 14 pCt. grooter
vervoer dan in de overeenkomstige periode
van het vorig jaar, in verband met het toe
nemend steenkolen-vervoer wegens de
koude.
De staalproductie in de Vereenigde Stater
bedraagt thans 68.8 pCt. der capaciteit te
gen 71.7 pCt. de vorige week. Men verwacht
vn de eerste twee weken een verdere ver
mindering. Men gelooft, dat de productie
einde Maart tot 50 pCt. zal zijn gedaald.
De Southern Pacific zal op 1 April a.s. eer
voorstel aan de hand doen, tot omwisseling
van de 5.94 millioen gewone aandeelen var
nominaal $100 tegen een zelfde aantal
aandeelen zonder nominale waarde.
De American Tel. and Tel. deelt mede, dht
de belangrijkste bedrijfsmijen van het Bell'
Systeem in het eerste kwartaal 86.5 mm-
zullen aanwenden voor de uitvoering var
constructie-programma's. In het jaar 193y
werd 300 millioen besteed aan verbetering
van installaties en nieuwe bouwwerken.
De petroleum-reserves in de Vereenigde
Staten bedroegen op 1 Januari j.l. 19.687-*
millioen vaten, waardoor deze in 1939 ma1
1.455.6 millioen vaten zijn toegenomen.
De goud-invoer van de Vereenigde Stat&f
bedroeg in de afgeloopen week 54.6 mui-
Vit Ziveden 8.70 millioen, uit Zuid-Afrik
io 75 millioen, uit Engeland 7.90 millioen>
uit Nederland 6.54 millioen, uit CanaW
S 5.62 millioen, uit Britsch-Indië 4.04 mm»
uit Denemarken 3.34 millioen, uit Noorwe
gen 2.81 millioen en uit Italië 1.69 mill-
De U. S. Steel Corporation boekte in JaA-
j.l. aan afleveringen 1.146.000 ton tege
1.304.000 ton in December en 789.000 ton v
Januari 1938.
Op Zondag 10 Maart zal te Parijs een voetb»^
landenwedstrijd tusschen Frankrijk en Belï1
worden gehouden.
ui'
Amsterdam, 14 Febr. Veemarkt. Ter vC®
markt waren heden aangevoerd: 152 vette kal'
veren: le kwaliteit 86—88, 2e kwaliteit 74—f*'
3e kwaliteit 66—72 en enkele hooger per
levendgewicht. 160 nuchtere kalveren 5.50—?
58 schapen 18—22 per stuk. 53 varkens: vleesd
varkens, wegende van 90110 k.g. 6972, 2Wa
varkens 69—72, vette varkens 69—72 Cenke
Ijooger) per k.g. slachtgewicht.
Aangevoerd 3 wagons geslachte runderen
Denemarken. fi
Overzicht: Vette kalveren matige aanv^jt
handel willig en prijshoudend, 2e en 3e kwaln
hoogei. Nuchtere kalveren ruime aanvoer, hflP
del vlug, prijzen lager.
Schapen matige aanvoer, handel kalm. P™
zen lager. Varkens korte aanvoer, weinig ha1
del, onveranderde prijzen.
BROEK OP LANGENDIJK. 14 Febr. 34500 K
Roode kool 6.30—8.70, 64300 kg. Gele kool 4—
60.000 kg. Deensche Witte kool 3.504.40, w-Lj
kg. Uien 6.408.70. grove 6.307.50, drieling^
2.40, 1900 kg. Peen 3.404 60. 2200 kg. Bleten
4 20 fcf*'
NOORDSCHARWOUDE. 14 Febr. 82400
Roode kool 5.70—7.70, 32800 kg. Gele kool
4 60 161500 kg. Deerfsche Witte kool 3.204.
kg. Uien 5.606.90. grove 66.60. drielingen
800 kg; Bieten 1.402.50.
WOERDEN, 14 Febr. Kaasmarkt. Aanvoer
partyen kaas. Met rijksmerk le kw. 3032.
kw. 2729. Handel matig.
DONDERDAG, 14 Febr.
c
53
O
LD
c
S
O)
c
3
Seder1
Gisteren
Keulen 6 u
39 56
38 84
0.00
Lobith
3.1 C
1 2 93
0.00
Nymegen
10.75
1 1.79
O.OC
St Andi W
5,56
3.08
0.00
Arnhem
10.52
11.55
O.CO
Vreeswyk i w
3.00
C
0.00
Westervoort
l 1.1)
11.38
C 00
Deventer
5.16
4 71
0.00
Kampen
0.49
0.00
Mastr Hjs
0.53
0—
0.00
1) Borgh
43.10
42.C9
0.00
Belfeld
14.23
12 20
O.CO
Venlo
13.70
11 60
3. CO
Grave
J.—
0—
O.OC
2) Sluis
7.61
5,16
C.OO
Lith
0 82
1.97
0.00
Kanaalwater
dryfys over 2/10 der rivierbreedte.
t dryfijs over 3/10 gedeelte der rivierbreed
ijs vast over de volle rivierbreedte
Stuwen open te Linne, Roermond. Bell®
Sambeek en Lith.
AMSTERDAM
Amstelwater
8 u 0,29- AP
12 u 0.39- AP
2 u 0.48- AP
IJselm watei
5 u 0.02+ AP
12 u 0.01+ AP
2 u 0.01+ AP
OP DEN RIJN
Feb*'
2.68
2.28
0.-"
2.24
2.02
1.42
0."
8
u
0.29— AP
12
u
0.39— AP
2
u
0.48- AP
Stadswatei
8
u
29 - AP
12
u
39- AP
2
u
0 48- AP
WATbKblAND
14
Febr.
13 Febr. 14 Febr. 13
tïheim
0.—
O.
Cobienz
2.51
Breisach
0,—
0.—
rrlei
1.10
KehJ
0.—
0—
Keulen
2.90
Maxau
3.60
3.69
Dusseid
0,—
Mannh
2 63
2.85
Ruhrort
140
Libu
o
0—
Duisburi
1.14
Mamz
2.87
3.05
Schweini
1.31
Pingen
1.97
2.12
vVurzburg
1.24
Caub
2.16
2.32
Strassb.
0.—
