Eerste Kamer beoordeelt
Onder wij sbegroo ting
M
New-Yorksche Beurs
De nieuwe leening
NOORSCHE PERS OVER
DEN ZEEOORLOG
ARGENTIJNEN BIJ DEN
H. VADER
Bijzonder hooger onderwijs
dient gesteund
Eerste Kamer geeft haar
meening
VRIJDAG 16 FEBRUARI 1940
Bijzondere leerstoelen
Onderwijsvernieuwing
Spelling
Hooger onderwijs
Voorbereidend hooger en
middelbaar onderwijs
Nijverheidsonderwijs
Lager onderwijs
Steun aan kunstenaars
Belangstelling van België
Britsche commentaren
Stemming iets gunstiger;
koerspeil onderging wei
nig verandering
Dat het Christusbeeld van de
Andes ook moge tronen
op de hoogste toppen
van Europa"
Weer Polen ter dood
veroordeeld
24 f
24 I
213
221
401
68 J
41 1
WISSELKOERSEN
AMERIK. GOEDERENMARKT
Het Britsche reddings
wezen
Sinds begin van den oorlog meer
dan 1S00 personen gered
Oct. 35 i
De terugkomst van de
Exeter"
Academische examens
Stuurlieden-examen
Boterheffing onveranderd
Boternoteering
Cleiaringkoersen
WIELRENNEN
Nog 2 zesdaagschen dit seizoen?
Ronde van Zwitserland in
twee etapes
AMSTERDAMSCHE BEURS
Nabeurskoersen van 15 Fêbruari
FAILLISSEMENTEN
mr'
Aan het voorloopig verslag van de Eer
ste Kamer over het ontwerp van wet tot
vaststelling van hoofdstuk VI (departe
ment van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen) der Rijksbegrooting voor 1940
is het volgende ontleend:
Algemeen erkende men gaarne 's minis
ters uitgebreide ervaring en groote ver
diensten op het terrein van het onderwijs,
terwijl ook verschillende leden hun instem
ming betuigden met vele zijner denkbeel
den omtrent verbeteringen op dit gebied,
alsook omtrent de rechten van het bijzon
der onderwijs. Deze leden betwijfelden
echter of het den minister, gezien den
slechts tweejarigen duur der loopende re-
geeringsperiode en den toestand van 's Rijks
financiën, zou zijn gegeven zijn denk
beelden te verwezenlijken, weshalve zij
hem geen deelgenoot wilden maken van
hun illusies op dit punt.
Naar verschillende leden opmerkten, zijn door
het optreden van den minister inzonderheid
twee algemeene vraagstukken sterker op den
voorgrond getreden: ten eerste dat van de
„onderwijsvernieuwing" en ten tweede dat van
de verhouding van openbaar en bijzonder on
derwijs, van het karakter van het eerste en
de financieele houding der overheid ten aan
zien van het laatste. Wanneer deze leden in
dit verband ook de door den minister in de
vergadering van den Vrijzinnig-Democratischen
Bond op 26 November j.l. gehouden rede hier
ter sprake brachten, dan wilden zij niet uit
het oog verliezen, dat die rede geen ambtelijk
karakter droeg en men verkeerd zou doen haar
als een soort van program te beschouwen.
Het streven naar' onderwijsvernieuwing ver
dient huns inziens sympathie, vooral wanneer
men het zoo formuleert als de minister deed
ih zijn bovenbedoelde rede en de noodzakelijke
verbetering van het onderwijs allereerst be
schouwt als een langzaam voortgaand proces
van practische hervorming
De hier aan het woord zijnde leden wilden
er voorts nog eens uitdrukkelijk op wijzen, dat
de klachten over de inrichting en de resulta
ten van het onderwijs niet zelden zonder vol
doenden grond een generaliseerend karakter
dragen en op overdrijving berusten. Dit geldt
bijvoorbeeld ook ten aanzien van het bezwaar
betreffende den last van het huiswerk en de
overlading.
In het algemeen meenden zij er tegen te
moeten waarschuwen, dat men bij het noodza
kelijke en toe te juichen streven naar verbe
tering van het onderwijs zijn verwachtingen te
hoog spant en niet voldoende rekening houdt
met wat zoowel van den gemiddelden leerling
als van de gemiddelde leerkracht kan worden
gevorderd.
Andere leden verklaarden eveneens met be
langstelling de discussie te volgen, welke den
laatsten tijd over „onderwijsvernieuwing"
wordt gevoerd. Met name juichten zij toe het
initiatief door den hoofdinspecteur in de 3e
hoofdinspectie genomen, niet om daarmede te
kennen te geven, dat zij zich zonder meer ver
eenigen met de concrete punten, door dezen
hoofdinspecteur aan de orde gesteld zij lie
ten dit geheel in het midden maar omdat zij
waardeering hadden voor het initiatief op zich
zelf.
Het streven van den minister het onderwijs
meer te individualiseeren dan tot heden moge
lijk is, vond bij een aantal andere leden even
eens waardeering. ZU waren er evenwel van
overtuigd, dat, zoolang de leerlingenschaal niet
is herzien, tot de verwezenlijking van dit
ideaal geen pogingen kunnen worden onderno
men.
Sterke vereenvoudiging van de leerplannen,
in dezen zin. dat het aankweeken van velerlei
parate kennis wijkt voor degelijk onderricht in
de hoofdvakken en voldoende lichamelijke
oefening op alle scholen, achtten enkele leden
voorts dringend noodig.
Met voldoening namen verschillende leden
ervan kennis, dat een wetsontwerp staat te wor
den ingediend om aan de regeling van de schrijf
wijze der Nederlandsche taal een wettelijke basis
te geven.
Verscheidene leden verklaarden, in afwachting
van dit onderwerp zich van beschouwingen over
deze aangelegenheid te willen onthouden, be
schouwingen, welke trouwens, na al wat daar
over reeds is geschreven en gesproken, niets
nieuws zouden kunnen bevatten. Huns inziens is
deze materie „doodgepraat" en rest slechts het
nemen van een beslissing. Mede met het oog op
de komende examens achtten zij de kwestie zeer
urgent.
Andere leden merkten op, dat een wet, welke
de regeering zou machtigen de huns inziens be
denkelijke aantasting van de spelling der Ne
derlandsche taal te bestendigen, hun vooralsnog
weinig aantrekkelijk voorkwam.
Nog andere leden merkten op, dat de voor
genomen wettelijke regeling slechts een formeel
karakter zal dragen, en dus niet uitsluit, dat
tenslotte de oplossing zal worden gezocht in
aanvaarding van de zoogenaamde spelling-Mar-
chant, hetgeen zij ernstig zouden betreuren. De
destijds met machtsmisbruik gestichte verwar
ring dreigt thans te worden bestendigd.
Verschillende leden hadden met leedwe
zen kennis genomen van 'g ministers af-
wijzend standpunt omtrent 't in overweging
nemen van het vraagstuk van het verleenen
van financieelen steun aan het bijzonder
hooger onderwijs.
Zij wilden den minister ernstig in over
weging geven, de instelling te bevorderen
van een staatscommissie, die op niet te
langen termijn dit vraagstuk onder de
oogen zou kunnen zien.
Verscheidene leden hadden zeer tot hun ge
noegen vernomen, dat de minister de bestaan
de regeling van de heffing der collegegelden
wenscht te herzien en binnenkort een gewijzigd
voorstel ter zake zal indienen.
Gewezen werd op de wenschelijkheid in het
van Rijkswege gegeven hooger onderwijs de op
leiding voor het notariaat eindelijk tot haar
recht te doen komen.
Verschillende leaen waren van oordeel, dat
het instituut van de bijzondere leerstoelen
zich ver buiten de oorspronkelijke bedoe
ling van den wetgever heeft uitgebreid.
Zij drongen aan op het stellen van meer
dere en grondiger waarborgen voor een
juiste hanteering van dit instituut. Hetgeen
een privaat-docent kan doen, moet huns
inziens niét „professoraal" worden gemaakt.
Eenige leden, die ook ten vorigen jare hun
geringe voldoening uitspraken over de resul
taten van het middelbaar onderwijs, dat de
leerlingen in vele gevallen met onvoldoende
verwerking van de leerstof en weinig zelfstan
digheid in hun denken aan de practijk of het
hooger onderwijs aflevert, herhaalden him
klacht tegenover den tegenwoordigen bewinds
man, met wiens inzichten, zooals deze voor zijn
optreden herhaaldelijk ter openbare kennis zijn
gebracht, zij in het algemeen instemden.
Zij drongen opnieuw aan op verbetering van
het onderwijs in het Nederlandsch.
Of men bij het middelbaar onderwijs een der
talen zou kunnen laten vervallen, zonder schade
voor de cultureele en practische voorbereiding,
leek velen leden zeer twijfelachtig.
Verscheidene leden betreurden, dat ook het
middelbaar en het voorbereidend hooger on
derwijs lijden onder de te sterke bezetting van
de klassen, terwijl bovendien vele leeraren met
een overmatig aantal lesuren zijn belast.
Eenige leden, erkennende, dat moeilijkheden
zijn verbonden aan uitbreiding van de subsi
dieering van scholen voor voorbereidend hooger
en middelbaar onderwijs, waren niettemin van
oordeel, dat aan het uitblijven van subsidie niet
minder groote bezwaren kleven.
Naar hun meening is er alle reden ten aan
zien van het verleenen van subsidie een grooter
soepelheid te betrachten, dan tot dusver het
geval was.
Andere leden drongen hierop eveneens aan.
Verschillende leden spraken hun voldoening
er over uit, dat blijkbaar medewerking mag wor
den verwacht tot uitbreiding van het leerplan
van dag-ambachtsscholen met de vakken gods
dienstonderwijs en lichamelijke opvoeding.
Sommige leden merkten op, dat, krachtens de
Nijverheidsonderwijswet, gemeenten, waar in
richtingen van vakonderwijs bestaan, slechts een
gedeelte van het door haar te betalen gemeente
lijke subsidie voor leerlingen, die elders woon
achtig zijn, van de andere gemeente kunnen
terugvorderen.
Dat deze gang van zaken in gemeenten, waar
het aantal buiten-leerlingen onevenredig hoog is
als onbillijk wordt beschouwd, is te begrijpen.
De vraag rijst dan ook of niet een regeling zou
kunnen worden getroffen, waardoor in bijzon
dere gevallen aan déze bezwaren wordt tegemoet
gekomen.
Ten aanzien van de wenschelijkheid van
verbetering der leerlingenschaal achtten ver
scheidene leden het overbodig opnieuw in
beschouwing te treden, vermits eenig nieuw
licht op deze aangelegenheid niet meer valt
te werpen. Zij wilden slechts blijk geven van
hun ernstige teleurstelling over het feit, dat
de minister in zijne memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer volstond met mede te
deelen, deze kwestie vóór het ontwerpen van
de begrooting voor 1941 onder de oogen te
zullen zien hetgeen uiteraard ook zonder
deze mededeeling zou moeten geschieden
en ten deze op geenerlei wijze zelfs de ge
ringste toezegging deed.
Wat voorts de positie van de kweekelingen
met akte betreft, die zelfstandig een klasse
waarnemen, merkten deze leden op,' dat, in
dien de minister op dit punt geen voorstellen
tot verbetering wil doen, om niet aldus een
ongewenschten toestand te consolideeren, dit
op zichzelf is toe te juichen, doch dan toch des
te meer de verplichting zich opdringt op
andere, meer doeltreffende wijze maatregelen
tot verbetering van den huidigen wantoestand
te nemen.
Eenige andere leden merkten op, dat thans
weliswaar de uitgaven op militair en econo
misch gebied als bezwaar worden genoemd, doch
ook vóór de mobilisatie voor verbetering van
de leerlingenschaal geen geld heette aanwezig
te zijn.
Andere leden waarschuwden er voor 's mi
nisters beleid min of meer af te meten naar
zijn houding ten aanzien van de leerlingen
schaal. Onder de huidige omstandigheden kon
den deze leden het ook dit kabinet moeilijk
euvel duiden, dat het een verlaging van de
leerlingenschaal, welke, wil zij voldoende ef
fect hebben, zeer belangrijke kosten zou me
debrengen, niet verantwoord acht.
Verschillende leden meenden, ook na de
verklaring van den minister in de Tweede
Kamer, erop te moeten wijzen, dat de door
den bewindsman zij het dan ook niet
als zoodanig gehouden redevoering over
ons onderwijs, voor zooveel deze rede han
delde over de positie van het openbaar
lagei onderwijs, in enkele opzichten niet
zeer gelukkig was. Was het niet een daad
van beter beleid geweest, indien de heer
Bolkestein, toen hij eenmaal als minister
was opgetreden, het houden van deze rede
voering had nagelaten?
Eenige andere leden sloten zich hierbij
aan
Andere leden drongen met zeer veel klem er
bij den minister op aan, de -spoedige totstand
koming van de regeling der onderwijzersoplei
ding te bevorderen.
Met leedwezen hadden sommige leden ken
nis genomen van de afwijzende houding, welke
de minister aanneemt tegenover den aandrang
om de totstandkoming van een wettelijke rege
ling van het voorbereidend onderwijs te be
vorderen.
Met bevrediging hadden vele leden ken
nis genomen van de maatregelen, welke de
regeering weldra zal treffen om de kunst
schatten van onze openbare musea tegen
luchtaanvallen te beschermen. Zij hoopten,
dat deze spoedig ten uitvoer zullen worden
gebracht en de niet geheel veilige over
gangstoestand, welke thans bestaat, weldra
tot het verleden zal behooren.
Met belangstelling hadden verscheidene leden
gelezen, wat de minister in zijne memorie van
antwoord op het voorloopig verslag van de
Tweede Kamer mededeelt over den steun aan
kunstenaars. Met Waardeering voor hetgeen
geschiedt, waren zij niettemin van oordeel, dat
Nederland ten deze nog steeds zeer weinig doet.
Zij dachten aan het instel'/n van een offi-
cieelen prijs voor letterkunde; de bezwaren,
welke de minister tegen dit denkbeeld heeft
geopperd, zijn naar hun meening geenszins be
slissend.
Voorts vestigden zij de aandacht op dé
omstandigheid, dat de overheid aanmerke
lijk meer zou kunnen doen en naar hun
oordeel zou behooren tè doen voor de
ontwikkeling van de Nederlandsche film
kunst.
In de Tweede Kamer heeft de minister war
men en verdienden lof gébracht aan hét Phil-
harmonisch Orkest te Rotterdam. Verscheidene
leden wenschten met nadruk als hun meening
uit te spreken, dat tot een redelijke subsidieering
van dit orkest in ieder geval voor het volgende
seizoen zal moeten worden overgegaan.
Van andere zijden werd de aandacht van den
minister gevraagd voor de noodlijdende orkest-
vereenigingen, in het algemeen die huns inziens
in groote gemeenten en provinciale centra be
hooren te blijven gehandhaafd.
Aan het eindverslag van de Eerste Kamer
over het ontwerp van wet tot aangaan van
een geldleening of -leeningen ten laste van
het Rijk is het volgende ontleend:
Zeer vele leden beaamden de noodzakelijk
heid van het aangaan van de voorgestelde
st-aatsleening. Eveneens konden zij zich ver
eenigen met het in het wetsontwerp ge
noemde leeningbedrag en met het rente
percentage.
Eenige leden trokken, aangezien een nieuwe
leening reeds in uitzicht is gesteld, in twijfel, of
het wel juist was, door het oefenen van zekere
pressie tot deelneming aan een leening te drin
gen, voor het geval dat de Staat het benoodigde
bedrag niet tot een gewenscht rentepercentage
op de vrije markt zou kunnen krijgen.
De leden, hier aan het woord, waren van oor
deel, dat uit overwegingen van billijkheid ver
plichte deelneming aan een leening slechts dan
mocht worden gevorderd, wanneer de uitschrij
ving geschiedde tegen een rente, overeenkomende
met die, welke op het tijdstip van uitgifte van
een Staatsleening, onder de meest nabij komende
omstandigheden, op de vrije markt zou moeten
worden betaald. Zoo zou bij voorbeeld op dit
oogenblik hier te lande een kooper van Neder
landsche Staatsschuld dooreengenomen 4% pet.
rente maken.
Vele leden verklaarden de mededeeling te
hebben toegejuicht, dat de Nederlandsche
Bank in ruime mate faciliteiten zou verlee
nen bij het nemen in beleening van obliga
ties der nieuwe leening, als waarop van
officieele zijde het uitzicht was geopend.
Opdat misverstand worde voorkomen, zou
den zij het op prijs stellen, zoo de minister
wilde mededeelen, op welke voorwaarden
beleening bij de Nederlandsche Bank voor
obligaties der nieuwe leening zou kunnen
geschieden.
Eenige leden zouden de voorkeur er aan heb
ben gegeven, zoo de vierde leening binnen een
zeker aantal jaren niet aflosbaar was gesteld.
Huns inziens is het publiek afkeerig geworden
van conversieleeningen op lager rentepeil dan
de jongste conversie.
Vele leden zouden het op prijs stellen, zoo
de minister bij volgende leeningen de provisie
voor banken, thans bepaald op Z pCt., óf ge
heel zou laten vervallen, óf zou verlagen. Zoo
zou huns inziens inschrijving, bijvoorbeeld bij
de Rijksontvangers, zeer wel mogelijk zijn.
Eenige leden stelden de vraag, of de regeering
de bankiersprovisie van 'A pCt. reeds heeft toe
gezegd. Zoo neen, dan zouden zij gaarne ver
nemen, of de regeering bereid is, die provisie
uit de leeningsvoorwaarden te schrappen, het
geen huns inziens nog mogelijk is, vermits even-
genoemd percentage in de voordracht als li
miet is gesteld.
(Vervolg van pag. 1)
Drie en dertig overlevenden van het Noor-
sche motorschip „Snestad", dat 11 Februari j.l.
tot zinken is gebracht, zijn,te Pergen aange
komen. Het „Bergens Aftenblad" verneemt, dat
het schip was getorpedeerd na waarschuwing
en nadat de bemanning in de booten was ge
gaan. Zij werd aan boord genomen door een
Noorsch schip, dat van de Vereenigde Staten
op weg was naar Noorwegen.
Even nadat de opvarenden van de „Snestad"
aan boord waren genomen, werd ook dit schip
aangehouden door een Duitsche duikboot. De
bemanning ging in de booten, doch twee der
geredden van de „Snestad" verdronken, toen
zii over boord sprongen om naar een vlot te
zwemmen. De onderzeeër maakte zich gereed
het schip tot zinken te brengen, doch plotseling
deed zich aan boord een ontploffing voor,
waardoor de duikboot zonk, voordat er gelegen
heid bestond een torpedo af te vuren.
Nadere bijzonderheden zijn niet bekend, doch
men veronderstelt, dat het schip tot zinken is
gebracht door een Britschen torpedojager.
De Noorsche zeelieden begaven zich hierop
wederom aan boord van hun schip en zetten de
reis naar Bergen voort.
De geheele Belgische pers wijdt veei
ruimte aan het torpedeeren van neutrale
schepen, zulks naar aanleiding van .de tor
pedeering van het Nederlandsche s.s. Bur-
gerdijk. De verontwaardigde perscommen
taren uit Nederland en de Scandinavische
landen worden opvallend gepubliceerd
In officieele kringen te Londen is men niet
verwonderd over de Duitsche bedreiging alle
neutrale schepen te torpedeeren, welke den
schijn hebben zich naar Groot-Brittannië te
begeven of Britsche contrólehavens aan te
doen. Langen tijd hebben de Duitschers neu
trale schepen blootgesteld aan deze procedure,
welke zij thans openlijk verkondigen.
Deze kringen zijn van meening, dat het de
bedoeling der Duitschers is, alle neutrale sche
pen op de Noordzee en in het Kanaal, de Golf
van .Biscaye en in den Atlantischen Oceaan
bevreesd te maken Frankrijk en Groot-Brit-
tannië aan te doen.
Dit komt neer op het stellen van den eisch,
dat de Scandinavische landen, alsook Neder
land, België en landen, die handel drijven via
de Middellansche Zee, er volkomen mede op
houden schepen uit te zenden, omdat de Duit
sche bedreiging zoo ruim is, dat zij de scheep
vaart op alle zeeën, welke toegang geven tot
de Westersche mogendheden, bedreigt.
Te Londen heeft men alle vertrouwen, dat
geen enkele neutrale mogendheid in feite zal
worden afgeschrikt door een dergelijke bedrei
ging, welke slechts de Britsche opvatting ver
sterkt. dat het grootste percentage veiligheid
voor de geheele scheepvaart slechts gelegen is
in geallièêrde convooien.
Naar aanleiding van deze laatste op
merking wijst men ér in bevoegde Neder
landsche kringen op, dat, zooals békend,
NEW YORK, 15 Febr. (Part.) Ondanks
het feit, dat het beursbezoek bij de opening ge
ringer was dan normaal doordat velen door den
in de vroege ochtenduren boven New York
woedend ensneeuwstorm met vertraging te kam
pen hebben gehad, was de stemming heden iets
gunstiger dan de laatste dagen het geval is ge
weest en tegelijkertijd bleek de handel eenige
uitbreiding te hebben ondergaan, al kon zeker
nog niet van bevredigende omzetten worden ge
sproken. De koersontwikkeling bleef trouwens
onregelmatig, maar bij de opening waren ma
tige koersverbeteringen in de meerderheid en
vooral voor de leidende fondsen, die gisteren
nogal onder druk hadden gestaan, was de stem
ming verbeterd. Stimuleerend nieuws was er
overigens niet, terwijl de toestand in Europa bij
voortduring aanleiding tót een zekere bezorgd
heid blijft geven. Weliswaar blijft de in meer
derheid geldende meening ter beurze, dat de
Vereenigde Staten niet in den oorlog betrokken
zullen v/orden, maar op grond van de gebeur
tenissen ter zee van de laatste weken wordt
toch wel eenige vrees gekoesterd voor nieuwe
complicaties met de kleine neutrale landen,
die meer en meer de voornaamste slachtoffers
van den zee-oorlog dreigen te worden. Een en
ander had echter geen directen invloed op de
markt, .die zich na opening onder leiding van
staal- en vliegtuigfondsen over een breed front
in opwaartsche richting bleef bewegen. Voorai
Bethlehem Steel traden daarbij op den voor
grond. Voor dit fonds bestond vrij ruime vraag,
waardoor een koerswinst kon worden behaald
van bijna IK dollar. Overigens bleven de wins
ten in hoofdzaak tot K a K dollar beperkt,
doch enkele specialiteiten kwamen daar boven
uit. Chrysler b.v. kwam bijna 1 dollar hooger en
Westinghouse Electric zelfs meer dan. 1 dollar,
dit laatste op grond van de bevredigende resul
taten over het afgeloopen kwartaal en over de
maand Januari. Goed gestemd waren voorts
de public Utilities. In het tweede uur trad niet
veel verandering in. Hier en daar werd nog iets
aan de aanvankelijk behaalde winsten toege
voegd, elders deden zich lichte reacties voor als
gevolg van winstnemingen, maar de ondertoon
van de markt bleef over het geheel genomen
vast en de handel bleef ook in het tweede uur
tamelijk levendig. De omzetten bedroegen in
het eerste uur 190.000 shares en in het tweede
uur 180.000 shares.
De handel werd nadien eenigszins onregel
matig, doch de fluctuaties bleven van uiterst
kleine afmetingen, zoodat er niet veel veran
dering in het koerspeil kwam. Laatbeurs echter
waren het van de staalwaarden U.S. Steel en
Bethlehem Steel, die meer van aanbod te lijden
kregen en in een korte spanne tijds 1 dollar-
moesten afstaan. De overige afdeelingen gaven
echter niets bijzonder te zien en het ?lot kwam
in onregelmatige houding tot stand, met kleine
verschillen aan beide zijden, met de nadeelige
iets in de meerderheid. In het laatste uur nam
de affaire toe en bedroeg toen 210.000 shares;
het totaal kwam hierdoor op 750.000 shares
terecht. Bethlehem Steel, die kort voor het slot
nog een winst te zien hadden gegeven van ruim
1 y, dollar moesten, zooals gezegd, laatbeurs het
grootste deel hiervan afstaan, doch bleven bij
het slot toch nog boven dat van gisteren. U.S.
Steels daarentegen belandden ruim 1 dollar
lager. De overige staalwaarden waren slechts
weinig veranderd. Automobielwaarden lagen in
de tweede beurshelft zoo goed als onbewogen in
de markt op onveranderd of op iets hooger ni
veau. Hetzelfde was het geval met mijnwaarden.
kunstzijde-fondsen, amusementswaarden, che
mische fondsen en aandeden in fabrieken van
electrische apparaten, met uitzondering van
Westinghouse, die, hoewel het slot hier niet op
het hoogste punt van den dag terecht kwam,
een winst van ruim 1 dollar konden boeken. De
overige afdeelingen waren verdeeld; van de olie
waarden trokken Texas Corp. de aandacht; na
dat de opening op onveranderden prijs tot stand
was gekomen, volgde een reactie, zoodat het
slot hier 1 punt lager kwam te liggen.
Laatst gedane koersen
Febr. 15
Nederlandsche schepen nimmer in buitcn-
landsch convooi varen.
Italiaansch schip gezonken
Woensdag is het 5649 ton metende Italiaan-
sche vrachtschip „Giorgio Ohlsein" voor de
Oostkust van Engeland op een mijn geloopen
en gezonken. Op het oogenblik van de ontplof
fing bevonden zich 32 man aan boord.
In den nacht is op twee mijl van de Britsche
Oostkust een kleine boot opgepikt, welke den
naam „Giorgio Ohlsen" droeg. Een reddingboot
is uitgevaren en zet het zoeken nog voort.
VATICAANSTAD, 15 Febr. (Havas) Z. H.
de Paus heeft Donderdag de leden van de
Argentijnsche militaire missie in audiëntie
ontvangen. Ter gelegenheid hiervan heeft de
H. Vader een toespraak gehouden, waarin hij
de Argentijnen welkom heette en herinnerde
aan het bezoek, dat Hij heeft gebracht aan
Argentinië ter gelegenheid van het Eucharis
tisch Congres te Buenos Aires. Sprekende over
de angsten, welke thans andere landen ver
vullen, zeide de Paus, dat de Argentijnen de
Goddelijke Voorzienigheid mogen danken voor
de liefde, waarmede deze klaarblijkelijk over
hen waakt.
„Het beeld van Christus op de Andes
herinnert aan uw verdrag van vriendschap
met de naburige volken. Het is een waar
symbool van den vrede en God geve, dat
wij het zoo spoedig mogelijk ook mogen
zien op de hoogste toppen van Europa".
De Paus zeide vervolgens, dat Hij tijdens
het Eucharistisch Congres te Buenos Aires
heeft kunnen zien hoe diep het katholieke ge
loof geworteld is in Argentinië en dat Hij God
bidt, dat dit geloof steeds moge blijven be
staan. Tenslotte gaf de Paus Zijn Apostolischen
Zegen.
De H. Vader hield deze toespraak in het
Spaansch.
Na den zegen gaf de leider van de missie, ge
neraal Pistarini, uiting aan den oprechten dank
der Argentijnen. -Hij herinnerde met aandoe
ning aan de triomphale reis van Paus Pius XII,
toen nog Kardinaal Pacelli, naar Argentinië
Tenslotte gaf de generaal de garantie van den
Christelijken geest van het Argentijnsche leger
en verzekerde hij den Paus de toewijding van
alle leden van de missie.
POSEN, 15 Febr. (D.N.B.) Het Duitsche
bijzondere gerechtshof in Posen heeft gisteren
vier Polen wegens zware mishandeling van
Duitschers ter dood veroordeeld.
eer dan ooit etscht de tijd van
ons edelmoedigheid Bedenk, dat
God zich in edelmoedigheid niet
laat overtreffen.
Allied Chemical
American Can Co. i
Am. Car F.dry
Am. Rolling Mills
Am. Smelt Ret.
Am. Tel. Tel.
Am Tobacco B.
Am. Waterworks
Anaconda Copper
Atchison Topeke
Baltimore Óhio
Bethlehem Steel
Canadian Paciiic
Case Treshing
Chase National B.
Ches. 6? Ohio
Chicago Rock Isl.
Chrysler Motor
Cities Service
Consol Gas N.Y.
Continental Oil
7 Dawesl.
5j/2 Young
Deleware G? Huds.
Douglas Aircraft
Dupont de Nem.
Eastman Kodak
El. Bond G? Sh.
General Electric
General Motors
Good Year
Hudson Motor
Illinois Central
Intern. Harvester
Intern. Nickel
Intern* Tel. en Tel
Kennecott Copper
Missouri Pacific
Idem pref.
Montgomery Ward
Nat. City Bank
Nat. Dairy Prod.
New York Central
North. Am. Av.
Nord. Amer. n.a.
Norfolk Westen
Pennsylvania
Phillips Oil
I roc tor Chambh
Publ. Serv. J.
Radio Corporation
Rep. Steel
Sears Roebuck
Shell Union Oil
Socony Vacuum
Southern Pacific
Sotthern Railway
Standard Brands
Stand. Oil of N.-J.
Tidewater Ass. Oil
Union Pacific
United Aircraft
United Corp A.
U. S. Leather
U. S. Rubber
U. S. Steel
Western Union
Westingh. Electr.
«Vool worth Building
i - ex dividend
176
114 i
25 1
15 S
50 J
171 J
90 i
91
28
23 4
5 t
761
41
691
35
411
i
861
41
31 i
24 i
121
91
19
831
184|
155
71
38
03
24 1
51
Ul
56
371
4
35 1
1
-w
531
291
17
16 J
24 1
22
213 -J
221
40f
68J
41 1
51
201
841
11 1
ll|
131
171
61
44 1
IC 1
93
47
21
37~
57 1
241
1131
401
14-
1761
115
25 1
151
49 1
171 1
901
91
27 1
231
51
76
5
68 1
35
41
1
86
41
31 1
24|
91
19 1
83 i
1831
137
71
38 1
53 S
23 i
51
ni
55 1
36 1
4
35 1
1
~nr
53
29 1
161
16 1
25 1
22
214
221
401
68 1
41
51
20 1
84 1
II 1
III
13 1
171
71
44 1
101'
93 1
48
21
3~i
581
241
112 t
4 1
13
180
1141
261
15
491
171 4
901
10
27 1
23 i
5 1
76 1
5
69
35
40 1
1
86
4 I
32
241
12 1
91
19
82 1
183 1
157 i
7 I
391
54 1
221
51
U 1
56
361
4
36
1
Tf
54 1
29 1
161
16 1
5 1
201
85
HI
11 1
131
18
71
44 1
101
94 t
47 1
21
37~
58
24 1
113
41 1
ex coupon.
nieuwe aar. ïeelên.
gedaan en laten t - pi eden.
NEW YORK, 15 Febr.
Slotlooersen Febr. 15
14
13
Brussel
16.85
16.88
16.87
Rome
5.05
5. j5
3.05
Madrid
9.95
9.95
9.95
Bern
22.42 4
22.42 4
22.42 4
Oslo
22.72 i
22.72 4
22.72 4
A'dam
53.12
53.14
53.15
Londen
3.95
3.94
3.96
Parijs
2.24
2.23|
2.24 4
Berlijn
40.20
40.20
16.87
15 Febr.
NEW YORK, 15 Febr.
14 Febr. 15 Febr. 14 Febr.
Katoen
Nieuw contract
Jan. Juli
Mrt. 11.1111.13Oct.
Mel i0.8210.87Dec.
Rubber
Standaard
Mrt. 18.90.-19.02
Mei 18.4318.54
Juli 18.07. - 18.17
LONDEN, 15 Febr. (Havas). Sir Archibald
Carter, de secretaris van de Britsche admirali
teit, heeft namens de Britsche marine de ge-
lukwenschen overgebracht aan de leden <ttr
bemanning van de reddingsmaatschappijen, met
name aan de Engelsche Oostkust, voor hun
voorbeeldigen moed en volharding, waarvan rij
blijk hebben gegeven door de redding sedert het
begin van-den oorlog van 1500 menschenlevens
Sept
Oct.
Dee.
Jan
10.37 10.47-
9.70.— 9.72. -
9.58.— 9.59.60
17.82f 7.95
17.72 17.86
17.6( 17.70
17.55 17.65
Koffie
(Rlo - Nieuw contract)
Mrt 4.354.32.— Mrt
Mei 4.374.34.— Mei
Juli 4.394.36.— Juli
Sept +414.38.— Sept
Dec Dec
Suiker
Jan. Sept.
Mrt. 1.84+ 1.85+ Nov
Mei 1.92+ 1.92+ Dec,
Juli 1.98+ 1.99+ Jan.
Tin
Locc 45.25
(Santos)
6.13-
6.20
6.26-
6.29--
6.36 -
6.17
6.23—
6.29.-
6.23-
6.40. -
2.03+ 2.03+.
2.00+ 2.00+
45.50
lei i 45.25 45.50
90 dagen45.12+ 45.50
CHICAGO, 15 Febr.
15 Febr.
14 Febr.
15 Febr.
14 Febr.
Tarwe
Haver
Mei 99 - f
99
Mei
404
40+
Juli 97 4 4
97 -f
Juli
35
35 4
Sept 97 4 - i
96 4 -1
Sept
33+ •-
33 4
Maïs
Rogge
Mei 56 J
56 --
Mei
67 4
66f
Juli ;6 J -
56 i
Juli
66| ■-
65 4
Sept. 57 f
57
oept
67 4 --
66 4
Reuzel
Mrt 6.25
6,17 4
Juli
6.62 4
6.5 5§
Mei 6.42 4
6.35
Sept. 6.82 4
6.72 4
15 Febr
Tarwe
Mei 86
Juli 87
Oct.. 88 J
Rogge
Mei 73 i
Oct 72 i
Juli 71 I
Haver
Mei 40 i 401
Juli 38 i 39 i
WINNIPEG, 15 Febr.
14 Febr. 15 Febr. 14 Febr
Gerst
85 J Mei 54f 54 i -
87 Juli 52 - 52 4
88 4 Oct. 501 5C f
Lijnzaad
74 4 Mei 193 f ,92 -
73 Juli 191 190 -
71 Oct i 88 i iSS i
34 i
PLYMOUTH, 15 Febr. (Reuter). Toen de
Exeter" de haven van Plymouth binnenvoer,
stond een juichende menigte langs de kaden.
Churchill begaf zich aan boord en sprak de
bemanning toe. Ook Simon was aanwezig.
AMSTERDAM Geslaagd voor het doet.
examen rechten mej. E. Benima.
LEIDEN. Geslaagd voor het doctoraal examen
Indisch recht mej. E. M. Hekker, Den Haag.
AMSTERDAM. Bevorderd tot doctor in de
geneeskunde op proefschrift getiteld: „The cal
cified pineal gland" de heer W. Bergmann. geb-
te Berlijn.
GRONINGEN. Geslaagd voor 't artsexamen
eerste gedeelte de heeren D. van der Meulen
te Dokkum en L. A. de Vries te Assen.
's GRAVEN'HAGE. Geslaagd 3e stuurman
groote handelsvaart J. G. Nolst Trenite.
Stuurman kleine handelsvaart J. Tuik en
A. Veenma.
Het bedrag van de heffing en steunuitkeering
op boter is, behoudens tusschentydsche wijzigingi
■"oor de week van 15 tot 22 Februari vast
gesteld op 80 cent per Kg. (onveranderd).
De commissie-noteering voor Nederlandsche
boter is vastgesteld op -82 cent per kg, (een cent
hooger dan vorige week).
Koersen voor stortingen op 16 Februari 1949
tegen verplichtingen luidende in: Reichsmat*
ken ƒ75.54, Lires ƒ9.55.
Na hét enorme succes van de Antwerpsche
zesdaagsche, hebben plotseling ook de direc
teuren van de Brusselsche en Parijsche Sport
paleizen het plan opgevat nog dit seizoen een
six-days te organiseeren. Wat Brussel betreft
is het plan reeds grootendeels zekerheid ge'
worden; Parijs bekijkt een en ander nog, maat
reeds wordt als datum de periode van 19 tot
25 Maart genoemd.
De Ronde van Zwitserland zal dit jaar niet
plaats vinden, maar zal vervangen worde*1
door een wedstrijd in 2 etapes met vertrek e11
aankomst in Zürich. In het komende seizoed
staan in Zwitserland 5 groote wegwedstrijden
'op het programma, 4 criteriums voor beroeps*
renners en 8 voor amateurs. Het bekende cri'
terium voqr beroepsrenners te Zürich is vastge
steld op 8 September a.s.
(Medegedeeld door Simoons en Co.,
A. van Vliet en Zn. en L. Slijper)
Van 3.304.30 uur
Kon. Olie
Anaconda
U. S. Steel
Beth. Steel
Rep. Steel
Preferente Peru
Am. Bemberg
242—242%
211/2—219/16
43l/8-431/4
57%-57i/?
15 13/16—16 l/16
2 3/16
Van 4.305 uur
Kon. Olie 243%—243%
Anaconda 21 13/16—22
U. S. Steel 43%
Beth. Steel 57%
Rep. Steel 161/8—161,4
Gewone Marine 7 5/16
Opgegeven door v. d. Graaf Co., N.V.
(Afd. Handelsinformaties)
Surséance van betaling:
13 Februari 1940 is aan de Naamlooze
nootschap Darmenhandel „Holda", gevestigd
Amsterdam, doch zaak drijvende en kantoorh0"
dende te Zaandam (procureur mr. R. Swalef),
het daartoe door haar ingediend verzoekschU
tct verlenging van surséance van betaling, d0J7
verlenging verleend voor den tijd van 1%
ingaande 20 December 1939, met benoeming v%
mr. M. Schorlesheim, advocaat en procureur
Amsterdam, Weteringschans 241 tot bewm
voerder.
Failliet verklaard
14 Febr.: Johan Marinus van Tuyl, kleermak®
wonende te Zeist, Steinlaan 41, handelende
W Uiioiiuc l/C uoioi/, Wtouiianii XI j..„ij,
der de Firma Gebroeders van Tuyi, zaak ttr/r,
vende te Zeist, Steinlaan 41. R.c. mr. H. P. J-
Loeff. Cur. mr. dr. B'. van der Mersch, te ZelT.
Leendert Arie van Tuyl, kleermaker,
nende te Zeist. Frank van Borselenlaan 18,
W°-
delende onder de Firma Gebroeders van
aaak drijvende te Zeist, Steynlaan 41. R.c. -
H. P. J. M. Loeff. Cur.,mr. dr. B. van der Mersc
Zeist.
De Firma Gebroeders van Tuyl, gevestigd
Zeist, Steinlaan 41. R.c. mr. H. P. J. M. U*»
Cur. mr. dr. B. van der Mersch, Zeist.
J. H. Koelman, comm+ssionnair in elfec"n»
en kassier, wonende te Utrecht en aldaar h&
delende onder de Firma Wed. A. Ebeling Yj
Bootstraat 8. R.c. mr. A. D. van Regteren Alt®p'
Cur. mr. M. H. de Boer, Utrecht. j„
H. van Lieshout, loodgieter, Eindhoven,
mulastraat 8. R.c. mr. K. Sassen. Cur. mr. A.
M. v. d. Meeren, Eindhoven. ,s-
Th. Wellens, bakker, Eindhoven, Ce-S d.
plèin 10. R.c. mr. K. Sassen. Cur. mr. G. v.
Dringen, Eindhoven.
Rectificatie: «,11
M. C. J. van der Wee, Gouvêrneuriaan 235,
M. C. J. van der Wee, Gouverneunaan vóo, j.
Haag, die 12 dezer .failleerde (curator mr. F-
Paets tot Cansoyen, Den Haag), is niet eig
van een leesbibliotheek en handel In sc
béhoeften; die zaak ls eigendom van zijn vrd'
met wie hij op huwèlijksche voorwaardèn
trouwd is.
