Mdwï&aal vonden dag
UIT DEN OMTREK
KW
Zuinic
DE GEBROEDERS „GOOCHEM"
GRIJS
HAAR?
Tm&mmmi
mjbi
ubliekeVerkoopingen
Veilingen enz
De Gruyter's
Sn fatew w<ta^
&n
RIET BERZIRE
MATRAS SLECHT
F. TUPKER
Zijlstr. 73
BALM
COÖPERATIE
„DE EENDRACHT"
U,A.
„HARRE E"
DUITSCHE
PIANO
WILT GIJ
10 chocolade Reepen
van 50 voor 25 cent
S£r| Schuldbesef
Dr. OTTO KLIPP'S
NATUURLIJKE KLEUREN
HAARlEMJel.12784
RECLAME
D. SCHOUTSEN
MATRASSENHUIS
TOONEEL, FILM
EN MUZIEK
„GROMPIE"
J
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1940
BLOEMENDAAL
BENNEBROEK
HEEMSTEDE
nfu de regeering de ben-
zinedistributie nog kon uit
stellen, hoopt iedereen op
afstel 1 Of dat gebeurt
hangt óók van af, dus:
weest
IJMUIDEN
VAN JE FAMILIE MOET JE
HET HEBBEN
Scheepje uitgebrand
Overgeplaatst
VELSEN
DR. VALKHOFF OVER
MASARYK
ZANDVOORT
LOONVORDERING POLEN
Biljetten-oorlog
EEN HANDIGEN JONGEN
Bel op 15777
KROON'»
BEDDENMAGAZIJN
Gierstraat 73 - Haarlem
TALENSCHOOL
Wij verven het
voor U in de
Schuin overTwentsche Bank
mm
Heden KRIMPKABELJAUW
MET LEVER
HAARLEMS
van DE GRAAFF
Opmaken van matrassen
NU f 1.50 en f2.—
175 GULDEN
W. ALPHENAAR
de Katholieke Pers steunen?
Doet dan Uw inkoopen
bij onze adverteerders.
Belangrijke Inventaris-Veiling
Hotel-Café-Rest. nBoekenrode"
te Heemstede-Aerdenhout aan de Zandvoortschelaan
aankoop
Telkens als dokter Werters, die aan een zie
kenhuis verbonden was, de nieuwe verpleegster
zag, dan dacht hij: ik heb haar meer gezien.
Maar waar en' wanneer? Eindelijk meende hij te
weten, waarom ze hem zoo bekend voorkwam.
Ze herinnerde hem aan Ada Rinsen, met wie hij
in zijn studiejaren omgang had. Die vriend-
schappèlijke omgang met Ada, die verpleegster
was, had ernstige gevolgen gehad. Ada, in de
overtuiging, dat hij het mét haar meende, was,
toen ze later vernam, dat hij nooit met haar
zou trouwen, zwaar ziek geworden. Als een ver
wijt had sindsdien de gedachte aan zijn schuld
hiervan hem vervolgd en nu, na zooveel jaren,
hij was bijna vijftig, kon hij aan dat schuld
besef nog niet ontkomen. Dikwijls had hij over
wogen, hoe hij haar die teleurstelling eenigszins
zou kunnen vergoeden, maar nooit had hij er
een oplossing voor gevonden. Hij had zich ook
niet voorgenomen
met haar te
trouwen, want op
den, was Emma,
de dochter van j,
den notaris, die
hem meer belang inboezemde.
Dokter Werters was met Emma getrouwd. Hij
hield van haar en dit was nog met de jaren
gestegen door al haar goedheid en de opofferin
gen, die ze zich voor hem getroostte. Moest hij
in een winternacht naar een patiënt, zij stond
onmiddellijk op, om nog gauw een bekér melk
voor hem te warm en zorgde er voor, dat hij
diep ingeduffeld was. Kwam hij laat thuis, hij
vond zijn vrouw nog op hem wachten, om weer
een warmen drank of een warm hapje op te
kunnen dienen.
Dikwijls vroeg hij zich dan af: zou Ada dit
voor mij over hebben gehad? Maar dit nam niet
weg, dat hij met groote spijt aan deze ongeluk
kige episode uit zijn studententijd bleef denken
en deze een schaduw legde over zijn geluk.
Hét geluk van Emma had eveneens een hooger
punt kunnen bereiken, maar hetgeen ze zoo
innig verlangde, gebeurde niet. Ze had zoo
graag haar huwelijk gezegend gezien met een
dochter, doch het bleef slechts bü één zoon.
Henk étudeerde in een stad medicijnen. Hij
was nu voor den militairen dienst opgeroepen,
doch mocht met zijn studie voortgaan. Overi
gens was hij verplicht in de kazerne te ver
blijven.
Henk was de trots van zijn vader. En als de
jonge soldaat voor hem stond, groot en flink en
met zijn uniform aan, den gouden esculaapstaf,
't insigne van zijn medische studie, op den kraag,
uitweidend over zijn kennis en zijn dienst, dan
scheen er geen schaduw het leven van dokter
Werters te verdonkeren. En toch dacht hij dan
soms aan zijn eigen studietijd en zijn flirten met
Ada en haar ziekte als gevolg hiervan. Eens had
hij zijn zoon gewaarschuwd, den omgang met
een meisje niet te ver te drijven, als hij geen
trouwplannen had. Henk had hem gerustge
steld. Hij wist, hoever hij mocht gaan. Trou
wens, hij ging altijd met een clubje uit en dan
maak je geen onderscheid, was zijn meening.
Dokter Werters bezocht op een morgen de
vèrpleegsters, die op de ziekenzaal lagen en zag
dat ook zuster Beersma, die hem zoo aan Ada
Rinsen herinnerde, was opgenomen.
De hoofdverpleegsteer stelde hem op de hoog
te. Tijdens den nachtdienst was zuster Beersma
onwel geworden en men had haar naar de
ziekenzaal vervoerd.
„Ik geloof, dokter, dat zij niet bestand is tegen
het zware werk hier. Ze is in een kleine kliniek
geweest, maar wilde in een groot ziekenhuis, om
meer ervaring op te kunnen doen."
Beersma, dacht Bert Werters, dien naam heb
ik nog nooit gehoord. Hij onderzocht Minny en
stélde zijn diagnose: verzwakt. Goed eten en
drinken en naar buiten. Toen vroeg hij: „Heb
je soms ergens op een gezond dorp familie,
zuster?"
„Ik heb alleen nog een tante en die woont in
de stad, dokter. Mijn ouders zijn enkele jaren
geleden gestorven. Mijn moeder was vroeger
verpleegster in het ziekenhuis te A. Daar bent
u immers dokter geweest? Misschien hebt u
haar wel gekend? Ada Rinsen."
Een schok ging door hem heen. Dus een doch
ter van héar. Dit was de treffende gelijkenis
Zou zij weten, dat ze door mij toen zoo ziek is
geworden? schoot het door zijn denken. Hij
hield zich, of hij haar trachtte te herinneren
maar toen beweerde hij„Het is ai zoo lang ge
leden." En om té verhinderen, dat het hem nog
moeilijker gemaakt zou worden, begaf hij zich
naar een andere zieke.
Zijn gedachten gingen echter telkens weei
uit naar Minny. Kon hij haar maar vergoeden,
hetgeen hij de moeder had aangedaan.
Dien avond, na lang overwogen te hebben,
nam hij een besluit. Hij begreep, dat een ver
pleegster geen geld had, om eenige maanden
buiten te kunnen verblijven. Hij zou zijn vrouw
voorstellen, Minny een tijd als logeetje te ne
men; haar flink versterkende middelen te geven
en van de buitenlucht laten genieten, die vooral
op het dorp, waar zij woonden, geneeskracht
had. Daarom hadden zij daar hun verblijf ge
kozen, want Emma had gezonde lucht noodig.
Per auto maakte hij den weg naar de stad heen
en weer.
Mevrouw Werters was aanstonds met zijn
voorstel ingenomen en zei: „Als ze een lief
meisje is, dan zal ik haar maar als een dochtei
van me beschouwen. En misschien houd ik haar
dan voor goed bij me: altijd als zij er geen be
zwaar in zou vinden. Ik word ook al een dagje
ouder, Bert, en jij en Henk zijn altijd weg. Ik
verlang soms erg naar gezelschap. En dit treft
nu voor mij, dat zij wees is. Ik zal heel goed
voor haar zijn."
Dokter Werters onderging een gewaarwording,
of zijn schuldbesef mindèr zwaar woog.
Den avond nadien zat Minny naast hem in
den auto en meende een mooi en heerlijk
sprookje te beleven. Ze kon het zich haast met
indenken, dat dit alles op werkelijkheid berust
te. Zij bij dokter in huis, alleèn voor gezelschap
van mevrouw en een goed salaris, zooals hij ge
zegd had en mede om weer sterk en gezond te
worden.
En ook alles wat ze daarna ondervond, bleet
ze als een sprookje beschouwen: een prachtig
sprookje, doch dat ééns een einde zou hebben
waarna zij weer in de nuchtere werkelijkheid
zou staan.
Dokter Werters was tevreden. En mevrouw
Werters dankte den hemel, dat zij Minny in
huis genomen had en wilde er niet aan denken,
dat eens de tijd het meisje zou noodzaken, te
vertrekken.
En dan was ér nóg iemand, die opeens in zijn
vrije uren niet ging tennissen, niet uitging met
I zijn clubje en nu geen enkel voorwendsel had,
zooals nog wel eens gebeurde, om niet thuis te
kunnen komen.
Henk was verliefd op het aardige verpleeg
stertje en dit bemerkte vader Werters met
groote vreugde.
Minny scheen niet minder van den flinker:
soldaat te houden, hoewel ze haar gevoelens
trachtte te verbergen. Dit spel vond dokter Wer
ters zeer vermakelijk en als hij een krant had,
keek hij meer naar de twee jonge mênschen
dan naar hetgeen er te lezen stond.
Ook mevrouw Werters ontdekte die liefdes
pantomime en samen hadden zij er pret over.
'„Dat wordt een huwelijk, Em," voforspelde
Bert Werters met een opgelucht gemoed.
,,Ik hoop het," antwoordde Emma. „Ik ben
veel van Minny gaan houden, zooals ik je al een
paar maal gezegd heb en ik geloof, dat zij ook
veel van mij houjit. Ik kan mij geen beter
schoondochter wenschen, al heeft zij dan ook
geen geld."
„Geld.... geld!" verwees Bert Werters, „wat
is dit vergeleken bij geluk?"
Met intense voldoening dacht hij: „God heeft
haar op mijn weg gebracht, om mij de kans te
geven, mijn schuldboeting te kunnen voidoén en
het geluk van de dochter van Ada te mogen be
werkstelligen. En daar zal ik Hem eeuwig dank
baar voor zijn."
(Nadruk verboden)
Kon. Ned. My. voor Tuinbouw en Plantkun
de De afdeeling Bloemendaai van genoemde
Maatschappij houdt Dinsdag 27 Februari een
ledenvergadering in hotel „Rusthoek". De heer
E. van Stuijvenberg zal dien avond een lezing
met lichtbeelden houden over de „Parel van de
Veluwe".
Dammen. De in het R.K. Vereenigings
gebouw gespéélde wedstrijd Adolf Kolping—
Ö.D.I. eindigde in een overwinning van 146
voor O.D.I.
„Finsch Kinder- en Kleedingfonds" Zoo
als reeds bekend mag worden geacht, werd te
Hèemstede opgericht het „Comité Finsch Kin
der- en Kieedingfonds". Dit Comité heeft
feeds een en ander voorbereid, om, naar het
hoopt, een succesvol resultaat te bereiken.
Het heeft een uitgebreid Comité van Aan
beveling bereid gevonden het werk, dat aller
sympathie heeft, te steunen en daarmede het
succes te bevorderen.
Een openbare vergadering wordt gehouden op
3 Maart 1940 in het R. K. Vereenigingsgebouw,
Heerenweg 101 (daartoe welwillend door de
autoriteiten ter beschikking gesteld), waar de
heeren mr. J. W. v. d. Viugt en Jan P. Strijbos
"uilèn spreken, resp. over Finland en Spits
bergen. Lichtbeelden zullen 't gesproken woord
Ulustreeren.
Een openbare collecte zal worden gehouden
hp Zaterdag 9 Maart, waarvoor zich reeds en
bele dames en heeren als collectant beschikbaar
hebben gesteld. Natuurlijk zijn daarvoor nog
felen noodig. Het Comité doet een beroep op
alle dames en heeren, die sympathie gèvoelen
voor het goede doel, zich aan te meiden bij
een der onderstaande comitélèdèn. Men be
denke vooral, dat ook in dit geval vele handen
het werk licht maken.
De collecte wordt voorbereid door een circu
laire aan de ingezetenen, waardoor men hcopt
te bereiken, dat werkelijk allen hun steentje,
't zij groot of klein, zullen bijdragen om den
nood der Finsche vrouwen en kinderen te
helpen lenigen.
Het Werkcomité: jhr. A. v. d. Poll, voor
zitter, Heerenweg 4; A, J. J. Verspoor, secre
taris, Voorweg 7, tel. 28477; mevr. A. J. Abegg—
Rayer, M. Hobbemastraat 19; ph. Cohén, Her
man Heyermanslaan 25; mevr. E. C. Jonkheid
—Peereboom, Heemst. Dreef 267; mevr. J. F. M.
Thierry de Bye Dolleman—Everard. Lieven de
Keylaan 1; mevr. J. L. VisserBrutel de Ia
Rivière, Pieter Aertziaan 9.
Een bewoner van de Piet Heinstraat bezocht
in het late avonduur een zijner familieleden op.
die eveneens in deze straat woonde. Dat men
zijn familie opzoekt, is een meer voorkomend
verschijnsel. Doch de beleefdheid eischt dan, da
men zich bij zijn familie zeer correct gedraagt.
Toen de late bezoeker aanbelde en binnen ge
laten werd, ontstond al spoedig een kleine woor
denwisseling over het feit, dat de man zich in
kennelijken staat van dronkenschap bevond en
daarom als gast niet erg gewenscht was. De
gast wond zich hierbij zoo op, dat hy een stoel
greep en in het wilde weg achtereenvolgens de
lampekap, buffet, servies, schilderijen en deur
glazen in gruizelementen sloeg, waarna de meu
belen zelf een flinke beurt kregen.
In zijn dolle woede heeft hij vrijviel het ge-
heele meubilair kort en klein geslagen. IJlings
werd politiehulp ingeroepen, die den woesteling
arresteerde en hem in het nieuwe hoofdbureau
een niet-gemeubileerde zitslaapkamer gaf, al
waar hij in arrest gesteld werd. Van je familie
moet je het maar hebben....
Gisternacht omstreeks 2 uur werd aan de
politie via de militairen kennis gegeven, dat er
brand was uitgebroken in een scheepje, ge
naamd „Zwerver", liggende in de Jachthaven
bij de Noordersluis alhier. De brandweer, die in
middels gewaarschuwd was, kwam spoedig ter
plaatse en biuschte den brand. Het scheepje
brandde zoo goed als geheel uit. Een 64-jarige
man, die zich aan boord bevond, wist zich bij
tijds te redden. Persoonlijke ongelukken kwa
men niet voor. De politie stelt een onderzoek in.
Naar wij vernemen, zal de heer C. v. Staalen,
technisch-ambtenaar bij het Staatsvisschers-
havenbêdrijf alhier, in dezelfde functie worden
overgeplaatst bij de Rijkswaterstaat te Venlo.
Deze overplaatsing houdt verband niet een re
organisatie bij het Staatsvisschershavenbédrijf
„Welk nut heeft het eigenlijk nog, om nu over
de figuur van wijlen president Masaryk te spre
ken," aldus dr. J. Valkhoff in zijn druk bezoch
te lezing in het vereenigingsgebouw aan de
Kalverstraat.
„Dat was een man van bijzonder groot talent,
ijzeren wilskracht en de bevrijder van het Tsje
chische volk."
In korte trekken schetste dr. Valkhoff den
levensloop van deze markante figuur.
Ontzaglijk veel heeft Masaryk in de oorlogs
jaren 19141918 voor het Tsjechische volk ge
daan en toen het Duitsche Rijk, evenals de dub-
bel-monarchie Oostenrijk-Hongarije, ineenstort
te, vierde het Tsjechische volk triomf. Masaryk
kwam uit Amerika terug en werd tot president
van het sarn ar 'smolten Tsjecho-Slowakijè ge
kozen.
In even groote moeilijkheden als waarin nu
dr. Tiso, president van Slowakije zijn zelfstan
digen staat moet opbouwen, temidden van êen
ontredderd Europa, zoo moest ook Masaryk met
haast bovenmenschelijke inspanning zijn levens
ideaal, n.l. een zelfstandig democratischen Tsje-
chischen Staat geheel opbouwen.
Velen waren pessimistisch gestemd, daar tua-
schen het Sudeten- en Karpathengebergte te
veel nationaliteiten en rassen woonden, om hén
allen in één gemeenschappelijken staat onder te
brengen.
Ondanks de vele moeilijkheden toonde deze
jonge staat levensvatbaarheid te bezitten. Ma
saryk werd vier maal achtereen tot president
gekozen. In 1934 stelde hij zich evenwel met
meer beschikbaar wegens zijn ver gevorderden
leeftijd.
Hierna behandelde spr. den ondergang van de
Tsjecho-Slowaaksche Republiek, hetwelk vol
gens spr. te wijten was aan het Nazi-Duitsch-
land en de minder krachtige houding van En
geland en Frankrijk.
Na de pauze werd het gesproken woord door
projectiebeelden verduidelijkt.
Nieuwe directie van Groot Badhuis Naar
wij vemêmen zal voortaan als directeur van
Hotel Groot Badhuis alhier optreden de heer
Sterkenburg, een bekend hotel-exploitant te
Noordwijk.
Roode Kruis De afdeeling Zandvoort van
de Ned. Vereeniging Het Roode Kruis houdt op
26 Februari a.s.. des avonds om half negen een
algemèéne ledenvergadering in Bodega Mustert.
O.m. zal de begrootfn# voor 1940 behandeld wor
den. Een bestuursverkiezing is noodzakelijk we
gens het periodiek aftreden van de héèren
Brokmeier Jr. en C. Keur, die terstond herkies
baar zijn.
Een rare gewoonte Het is gebleken dat de
laatste dagen en bij voorkeur tijdens de nach
telijke uren zekére personen zich onledig hou
den met het plakken van vlugschriften op mu
ren en ramen. Zoo heeft men dezer dagen ook
het Gemeentehuis met een bezoek „vereerd". De
inhoud komt hier op neer, dat men geen actie
tegen de huidige regeering moet voeren of wél
moet voeren. De bedoeling van het opschrift is
vaak niet erg duidelijk.
De politie heeft haar aandacht verscherpt.
Vele Hollandsche zeelieden hebben in het
vorig jaar op Poolsche treilers gevaren. De be
talingen met dit land liepen reeds langen tijd
niet vlot. Dit gold niet alleen voor de hande
laars, doch ook voor de visschers.
Onlangs kregen deze visschers een gezamen
lijk bedrag van ƒ2218.02 toegewezen voor ach
terstallig loon. Dezer dagen heeft de directie der
Pomorze er in toegestemd de vergoeding voor
de gemiste vrije dagen uit te betalen voor het
varen op buitenlandsche havens, waarmede het
varen op Gdynia gelijk is gesteld, overbrengloon
voor de bemanning van de Cezary, benevens het
verschil in loon voor het overbrengen der 5 trei
lers van IJmuiden naar Fleetwood. Hiermede is
een bedrag van ruim 1500— gemoeid.
Onze Hollandsche visschers hebben hiermede
evenwel nog niet hun loon ten volle ontvangen
en zijn onderhandelingen over hét uitbetalen
van het restant nog gaande.
Toen, één dag na de Britsch-Fransche oor
logsverkiaring aan Duitschland, Britsehe .vlie
gers een paar millioen strooibiljetten lieten
neerdalen op het land van den vijand, meen
de men vrij algemeen dat deze onbloedige
oorlogvoering iets geheel nieuws was, bijzonder
kenmerkend voor onzen tijd en de tegenwoor
dige verhoudingen.
Onder de ouderen, met levendige persoon
lijke herinneringen aan den wereldoorlog, wa
ren er velen, wien het te binnen schoot, dat
in 1917 de Italianen groot opzien gebaard had
den door billetten over Weenen uit te strooien
Dit opzien was des te grooter aangezien de
Duitschers toen tal van bloedige luchtaanval
len op Londen deden, terwijl Duitsche en Oos-
tcnrijksche steden, met uitzondering van ver
sterkte plaatsen op niet te grooten afstand van
de grens, aan zulk een beproeving niet bloot
gesteld schenen te zijn. Er was nog nooit een
vijandelijk vlieger boven Weenen geweest; dé
Italianen echter bewezen, dat het niet uit on
macht was dat zij de hoofdstad der Donau-
monarchie ongemoeid lieten, maar dat zij
strooibilletten inplaats van bommen uitwier
pen, maakte een diepen indruk, ook op de
Oostenrijkers zelf die, in tegenstelling tot hun
Duitsche bondgenooten, reeds in hooge mate
oorlogsmoede begonnen te worden.
In werkelijkheid was de Italiaansche raid
niet de eenige, en zelfs niet de eerste van dien
aard. In 1917 en 1918 voerden Engeische en
Fransche vliegers tal van „strooibilletten
vluchten boven Duitsch gebied uit. De intensi
teit, waarmede de oorlog op de slagvelden
woedde, was waarschijnlijk oorzaak aat deze
expedities toen betrekkelijk weinig aandacht
trokken, toch nam deze vorm van propaganda
onder den vijand in 1918 zeer groote afmetin
gen aan. Gedurende den zomer en den herfst
van dat jaar strooiden geallieerde vliegers da
gelijks gemiddeld 100.000 billetten uit, tot 150
mylen achter de Duitsche linies.
Het doel schijnt toen veeleer geweest te zijn
de militairen dan de burgerbevolking te be
reiken. De Duitsche linies liepen door Frank
rijk en de billetten kwamen dus meerendeels
terecht op door de Duitschers bezet Fransch
gebied.
Deze propaganda bereikte haar hoogtepunt
in de laatste maanden van den oorlog, tóen
het moreel van de Duitsche troepen reeds
merkbaar ondermijnd was. Dit verklaart on
getwijfeld voor een groot deel de uitwerking
welke zij gehad heeft. In de eerste oorlogs
jaren daarentegen was er geen enkeie reden
om aan te nemen dat niet nagenoeg alle Duit
schers even oprecht geloofden in de rechtvaar
digheid hunner zaak als de Franschen en
Engelschen in die van de hunne, en dat ei
in het Geallieerde standpunt iets was dat den
gemiddelden Duitscher kon bekoren of „be-
keeren".
Het kan zijn dat ditmaal de Engelschen, wel
licht ten onrechte, ervan overtuigd geweest zijn
dat de Duitschers in massa „bekeerd" zouden
worden indien hun maar het geallieerde stand
punt onder de oogen gebracht werd, maar voor
al meenden zij dat gebrek aan nieuws in een
land zonder „vrije pers" pamfletten-raids nood
zakelijk maakte. Dat in den yorigen oorlog deze
methode betrekkelijk laat op grootere schaal toe
gepast werd, moet niet alleen hieraan toege
schreven worden dat men zich in Engeland tot
1917 toe niet met den waan vleide dat zij merk
bare uitwerking zou hebben, maar ook aan den
loop der oorlogsgebeurtenissen en aan de veel
onvolmaakter ontwikkeling van de militaire
luchtvaart. Vóór 1916 werd door middel van
mortieren papieren munitie verschoten, waarin
den vijand verteld werd dat alle menschen broe
ders waren, maar aangezien diezelfde mortieren
een dag later dood en verderf brachten in de
vijandelijke gelederen, was een langs dezen weg
overgebrachte verbroederings-boodschap weinig
overtuigend.
Vliegmachines werden ook gebruikt om, door
uitwerping van drukwerk, de burgerbevolking
van de bezette gebieden aan te moedigen. Vrij
groote bekendheid genoot een van 6 April 1917
tot 25 Januari 1918 door den militairen inlich
tingsdienst uitgegeven blaadje. „Le Courier de
l'Air" („De Luchtkoerier")dat door vliegers
uitgestrooid werd boven de steden in het bezette
gebied. De bewoners waren overigens uitsluitend
aangewezen op onder Duitsche auspiciën uit
gegeven Fransche kranten, welker inhoud hen
natuurlijk in de hoogste mate ontmoedigde, en
ofschoon het lezen van „Le Courier de l'Air'
door de Duitsche overheden streng gestraft
werd, was het dezen niet mogelijk te voorkomen
dat de geallieerde lezing der oorlogsgebeurtenis
sen tot de overigens van de buitenwereld afge
sloten bevolking doordrong.
Ook primitiever middelen, zooals „vliegers"
groot genoeg om één man de lucht in te dragen,
werden vroeger wel toegepast om opruiende
lectuur op den vijand te doen neerdalen, maar
het beginsel dateert van lang vóór 1914. Tijdens
den Amerikaanschen onafhankelijkheidsoorlog
brachten de „rebellen" strooibiljetten in omloop
onder de Britsehe troepen, onder andere tijdens
den grooten veldslag bij Bunker Hill. Den En
gelschen werd een soldij van zeven dollars per
maand, benevens versche mondvoorraad in over
vloed. gezondheid, vrijheid, voorspoed en een
goede boerderij beloofd, indien zij wilden deser-
teeren en zich in het Amerikaansche leger
scharen. De Engelsche legers waren huurlegers,
voor een deel uit Hannoveranen samengesteld,
en de meeste soldaten maakten van vechten
een handwerk, zonder zich om „beginsel" of een
goede zaak te bekommeren. Bovendien was tot
op zekere hoogte de Amerikaansche Onafhan
kelijkheidsoorlog tevens een burgeroorlog, en
de oproep zal wel in hoofdzaak bestemd geweest
zijn voor Amerikaansche kolonisten, die in het
Engelsche leger dienden.
Maar zelfs toen waren strooibiljetten als „oor
logswapen" niets nieuws, ofschoon zjj niet, gelijk
in onzen tijd. voor de burgerbevolking, doch
uitsluitend voor de militairen bestemd waren.
Tot aan de Fransche revolutie toe, maar vooral
vóór de achttiende eeuw, werd voornamelijk
gestreden met huurlingen, die niet voor een
„nationale zaak" opkwamen, doch uitsluitend
vochten, omdat zh ervoor betaald werden en
hoopten op buit. De „betaling" nu geschiedde
vooral door plundering en de bevolkingen had
den vaak evenzeer te lijden van haar eigen
als van vijandelijke legers. De strooibiljetten
van vroeger eeuwen hadden dan ook voorna
melijk het karakter van prijscouranten, waarin
den soldaten van het vijandelijke leger hoogere
soldij of betere gelegenheid tot plunderen aan
geboden werd.
„Zijn laatste middel', schrijft Gibbon in zijn
„Decline and Fall of the Roman Empire", was
een poging de loyauteit der belegeraars te be
proeven. Hij verspreidde strooibiljetten door
hun kamp, wekte de troepen op een onwaardi-
gen meester (Gallienus) m den steek te laten,
die het openbaar welzijn opofferde aan zijn
praalzucht én de levens zijner beste onderdanen
aan de geringste verdenkingen. De kunstmid
delen van Aureolus verspreidden vrees en on
tevredenheid onder de voornaamste officieren
van zijn mededinger."
De toeleg van Aureolus gelukte. Een samen
zwering werd op touw gezet, waarbij Gallienus
het leven verloor, toen hij poogde den uitge
broken opstand té onderdrukken.
r v~
Ziezoo, zei Pat, wijs mij den man maar eens aan, die jou zoo n
zelfde uitvinding aan de hand doet. We gaan nu heerlijk maffen,
en als er een visch in het aas bijt, worden we vanzelf gewaar
schuwd.
Het tweetal lag te soezen en genoot van den Zaterdagmiddag.
Na een tijdje schrokken zij Wakker door het gèüngèl van het
belletje en keken verheugd naar hun dobber, die onder het
wateroppervlak verdwenen was.
Wji vragen:
VOOR MAGAZIJN-, WINKEL- EN ETALAGE WERK
boven 16 jaar. Aanmelden hedenavond tussen 68 uur:
SCHOENENMAGAZIJN VAN WOENSEL, Gr. Houtstr. 41. Haarlem
TEL. 10651. Haarl. oudste adres
van al het voorkomend soldeer
werk, ook antiek, tin of koper,
enz. N. Lasschuit, Ged. Oude Gr.
132 t/o Brandweer, Haarlem.
Opl. alle „praktijk-examens"
KLEVERPARKWEG 142. TEL. 13269
Wynhuys „de Guide' Druy f
ÊIGEMAa'R P.J M Var TfTEfWG
4 GflOOTeMAftKf,>"&lwKCf1IMG5TIV
TélrEFOOK IOI34 H/VARl K tyi
w'iiLCVJSN'ZCktAf Hl HjtttiCin wtö 'JIWahU.is
eUOPi 6'«: I OJi>Sr.'V£«mpBWD?'Ai'kES.
-"fir F qLAHf'G ebt ;,TE Zaak..'
„Slechte dranken
drinkt men vaak;
„Maar nooit uit Neêrland's
oudste Zaak!"
WU*
Onze eerste Specialiteits
artikelen:
TRIPLE SEC en
MENTHE GLACIALE VERTE
per Liter resp. 2.50
(precies en 2.00
Zelfde sterkte als de Fran
sche likeuren.
De onze zijn zeker zoo goed
en 50 pet. goedkooper.
5 pond VET SPEK 2.00
5 pond LAMSVET 200
5 pond GEMALEN VET 1.75
3 pond LAMSVLEES 0.S5
3 pond LAMSCARBONADE 1.00
3 pond OSSENLAPPEN 1.35
3 pond OSSENROLLADE 1.50
3 pond GEHAKT half om 1.00
3 pond KALFSGEHAKT 1.00
ROOKWORST 0.50
BLOEDWORST 0.35
LEVERWORST 0.25
VARKENS- en KALFSVLEES
concurrerende prijzen
SCHAGCHELSTR. 4 TEL. 13474
HAARLEM
GB. HOUTSTRAAT 103 - TEL. 11485
IN 1 DAG RETOUR
Donderdag 22 Febr., 8.15 uur
in Gem. Concertgebouw
optreden van het welbe
kende gezelschap
Haast U! Nog slechts enkele
plaatsen beschikbaar. Kaarten
verkrijgbaar aan ons kantoor
Donkere Spaarne 42, Haarlem
en voor zoover voorradig aan
de winkels en bij de bezorgers.
merk Knöchel
Schüler Bechstein
5 jaar garantie
KRUISWEG 49
Zond. 25 Febr., 8.15 n.
Gez. Saalborn-Parser
VOLKSVOORSTELLING
Tooneelspel v. Horace Hodge
en Wigney Percival
Hoof dr.: LOUIS SAALBORN
Pr. alles inbegr.: ƒ1.20ƒ0.40
Pl.bespr. v.a. Vrijdag van 10-3
uur, Telefoon 10189.
IIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillltlllllllHIIIIIIIII
t/o Station Aerdenhout der H. IJ. S. M., nabij Halte Bus A, door den
Makelaar P. HOOGEVEEN Lzn. (Algemeen Verkooplokaal) te Haarlem,
op DINSDAG 27 FEBRUARI 1940, aanvang 's morgens 10 uur, TER
PLAATSE ALS BOVENGEMELD; zulks vanwege BEËINDIGING VAN
HET BEDRIJF door de tegenwoordige Directie, te wier verzoeke de
Veiling geschiedt.
Deze Verkooping omvat o.m. 3 WILHELMINA-BILLARDS, pl.m. 300
mahonie Fauteuils en Stoelen, Tafels. Leestafel, bijzonder geperfection-
neerd ELECTRISCH KASREGISTER „NATIONAL" (9 Teller. 18 Con
sumpties), Dito (3 Teller), Van Berkei's WEEGSCHAAL en VLEESCH-
SNIJMACHINE, een groote partij HOTEL-ZILVER, Velours Overgor
dijnen, Glasgordijnen, Electr. Kronen en Lampen, magnifique PHILIPS
KADIO-GRAMOFOON-INSTALLATIE met pl.m. 200 Platen, pl.m. 100
rotan Terras Fauteuils en Tafels, Vloerbedekking der zaal met Isoleer-
laag, Schilderstukken, Bloembakken met Planten, Karpetten, Loopers,
Buffet, Toonbank met Bierzuil, Hoover Stofzuiger. Electr. Ventilator;
voorts Glaswerk en Porselein, diverse kleinere Restaurant-benoodigd-
heden. enz., enz.
Vervolgens de algeheele MODERNE MEUBILEERING van een 9-tal
Hotelkamers, diverse Stoffeering, Dekens Restaurant- en Bedlinnen,
een 15-tal BASTE WASCHTAFELS, Bad'met geiser, etc.
KIJKDAGEN: Zondag 25 en Maandag 26 Februari van 104 uur.
CATALOGUS ad 25 cents intijds verkrijgbaar. Teléf. 13845 of 12798.
