Nieuwe oorlogsbodems voor den
tegen duikbooten
strijd
De
Finnen overwegen Viborg
te ontruimen
I „PROTECTOR" I
Duikboot bij Kaap Finisterre
tot zinken gebracht
M
Churchill kondigt aan
Het nieuws van heden
V ertrouwensmotie
voor Daladier
Roosevelt's schrijven aan den Paus
J
i
Tegenover de neutralen zal Engeland zich meer laten
leiden door menschelijkheid dan door
rechtspedanterie
ENGELAND KRIJGT ER
GENOEG VAN"
De geringe strategische beteekenis dézer stad recht
vaardigt geen uitzonderlijke offers
Een andere onderzeeër na
aanvaring gezonken?
FINSCHE LEGER WIJKT
BIJ PETSAM0
„Gemeenschappelijk streven
naar een duurzamen vrede
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 28 FEBRUARI 1940 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27M ct. per week,
oer kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZE5TICSTE JAARGANG No. 22263
Churchill en de neutrale pers
De blokkade
Na zes maanden oorlog
De Bilt meldt:
inmm
INBRAAK-VERZEKERINC
Vreemd vliegtuig
boven België
Passagiersvliegtuig
verongelukt
Zweedsch schip
opgebracht
NIEUWE ARRESTATIES TE
WOUDENBERG
Tr
500 Russen werden
neergehaald
Handelsdelegatie weer
in Londen
In groote menigte
Met 450 tegen 1 stem aangenomen
Witte linten versieren het Koninklijk Paieis te Napel» na de geboorte van prinses
Maria Gabriella. Kroonprins Umberto neemt op het balcon de gelukwenschen der
juichende menigte in ontvangst
NIEUWE HAARLEIfISCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 «I Inge*,
mededeelingen 50 cent; Idem od oag één 55 tent
per regel. Bij contract sterk verlaagde p-ijzen voor
de kleine annonces „Omroepers" de de rubdek
M
LONDEN, 27 Pebr. (Reuter). Churchill heeft
bi het Lagerhuis bij de indiening van de be
grooting voor de marine gezegd, dat de Duit-
schers op het einde van 1939 door verschillende
oorzaken minstens de helft van hun duik
booten hadden verloren, n.l. 35. Hij betwijfelde
of zelfs ook maar tien nieuwe duikbooten in
die periode zijn in gebruik gesteld.
In de laatste twice dagen is één Duitsche
duikboot zeen: zeker tot zinken gebracht,
terwijl het zoo goed als zeker is dat nog
twéé duikbooten zijn tot zinken gebracht.
„Wij zien de mogelijkheid den magnetischen
mijnen en haar varianten baas te worden.
Bö aanvallen op onze scheepvaart en op de
neutrale scheepvaart," aldus Churchill,
„hebben de Duitschers iederen nege!, welke
tot nu toe door de wereld was aanvaard
voor de regeling van den mijnoorlog, ge
schonden. Tegen den zomer zal het aantal
nieuwe duikbooten toenemen. Wij verwach
ten daaraan het hoofd te kunnen bieden
met een zeer groot aantal nieuwe bodems,
welke bijzonder geschikt zijn deze duik
booten te vernietigen."
Churchill zeide verder: De neutrale bladen
maken meer ophef, wanneer ik hen in een toe
spraak op hun plicht wijs, dan wanneer hon
derden van hun schepen worden tot zinken ge
bracht en meer dan duizend van hun zeelieden
syorden vermoord (applaus).
Het schijnt, dat Duitschland volgens de tegen
woordige leer der neutrale staten een reeks
voordeelen zal behalen door alle regelen te
schenden en overtredingen jegens de neutralen
te plegen en dan een nieuwe reeks voordeelen
verkrijgt door, wanneer het dit land past, aan
te dringen op de meest strikte interpretatie van
de internationale code, welke de Duitsche re
geering zelve in stukken heeft gescheurd."
Het is geenszins vreemd, dat de Britsche
regeering er genoeg van krijgt (applaus).
Ik begin er mijnerzijds ook genoeg van te
krijgen. Zonder aarzelen zeg ik, dat bü de
uitlegging van regelen en conventies, welke
de neutralen raken, de menschelijkheid
meer onze gids moet zijn dan rechtspedan
terie en te oordeelen naar de episode met de
„Altmark", schijnt dit niet alleen de meening
te zijn van de Britsche natie, doch van de
beschaafde wereld."
Churchill deelde verder mede, dat het slag
schip Harham", dat door een torpedo is ge
troffen, spoedig weer zeeklaar zou zijn. Het
slagschip Nelson, dat in December door een
magnetische mijn is beschadigd, zou zich- even
eens weer spoedig bij de vloot voegen.
Behalve de Royal Oak en de Courageous zijn
sedert het uitbreken van den oorlog geen groote
schepen meer beschadigd of tot zinken ge
bracht.
De nieuwe slagschepen, welke thans in
aanbouw zijn, zullen In staat zijn stand te
houden tegen luchtbommen en veel beter
bestand zjjn tegen ontploffingen onder
water.
Sprekende over de blokkade zeide Churchill,
dat de Noordelijke patrouille 1000 mijl moet
dekken van Schotland tot Groenland. Daarom
was het niet verrassend, dat een zeker aantal
vijandelijke schepen in het verre Noorden naar
de Noorsche kust kon komen om dan over
een afstand van 800 mijl via de territoriale wa
teren naar het Zuiden te varen.
Niettemin hadden de meeste Duitsche sche
pen, welke op deze wijze geprobeerd hadden
naar huls terug te keeren, zich zelf tot zinken
gebracht of waren zij buitgemaakt.
De blokkade zou doeltreffender kunnen
worden gemaakt, doch „er moet een midden
worden gevonden tusschen de volledige doel
matigheid onzer zeecontröle en de hard
heden, welke deze controle berokkent aan
de bevriende neutralen."
Hoe staan wij er nu na zes maanden oorlog
voor? Wij hebben oorlogsschepen verloren tot
een inhoud van 63.000 ton of ongeveer de helft
der verliezen in de eerste zes maanden van
den vorigen oorlog.
Ten slotte hebben wij minder dan 200.000 ton
koopvaardijschepen verloren op een totaal van
2i millioen ton schepen van verschillende soor
ten of 17.500.000 ton den Oceaan bevarende sche
pen, welke de Britsche vlag voeren. Dit getal
van minder dan 200.000 ton schepen in zes
maanden kan vergeleken worden met de
450.000 ton, welke alleen reeds in April 1917 zijn
verloren. Wij hebben naar de tonnage gerekend
meer schepen, welke voor den vijand bestemd
Waren, buitgemaakt, dan wij zelf hebben ver
loren.
Churchill sprak verder nog over de begrooting
Van zijn departement, de sterkte van het Duit
sche duikbootwapen, den bouw van koopvaardij
schepen en magnetische mijnen.
VERWACHTING:
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
=j Aanvankelijk matige tot zwakke Zuidc- E
S Hjke tot Zuid-Westelijke wind, later om- E
EE loopend naar West- of Noord-West, be- E
EE trokken tot zwaar of half bewolkt met E
regen, later opklarend met enkele regen-
§5 buien, in den morgen zacht, later kouder. s
H OVERZICHT:
EE Een langgerekte voor van lagen lucht- E
EE druk met een keten van minima strekt 5
zich uit van de Poolzee over Noorwegen E
en de Noordzee tot voor de Straat van E
EE Gibraltar. Aan de Oostzijde daalt de E
EE luchtdruk en bewegen warme luchtmas- E
sa's zich in een strooming naar 't Noord- E
Oosten over de kustlanden. Aan de andere E
EE zijde stijgt de barometer vrij snel en be-
EI wegen arctische luchtmassa's van IJsland
en de Faroer naar Zuidelijke breedten.
Ten Westen van de Azoren ligt een be-
langrijk gebied van hoogen luchtdruk.
ONDERL. VERZEKERING-MIJ
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C
Telef 45014 en 45016
Directie H. F. HEERKENS THIJSSEN
Uitsluitend voor: Kerken Pastorieën
Kloosters en Kerkelijke Instellingen
Churchill
BRUSSEL, 27 Fcbr. (Havas). Dinsdag
ochtend heeft een buitenlandsch vliegtuig op
geringe hoogte boven dé Belgische dorpen
Gemmenich en Plombières gevlogen. Het
toestel vloog ongeveer 7 K.M. over Bel
gisch gebied en keerde daarna in de rich
ting van d>e Duitsche grens terug.
PARIJS, 27 Febr! (Havas). De
Fransche torpedojager „Simoun"
heeft voor Kaap Finisterre een Duit-
schen onderzeeër tot zinken ge
bracht.
Verder schijnt een Duitsche duikboot te zijn
gezonken bij een botsing met een Noorsch
stoomschip.
Volgens het te Bergen in Noorwegen ver
schijnende blad Gula Tidende is n.l. het
Noorsche s.s. Arnfinn Maandagavond in
botsing gekomen met een Duitsche duik
boot.
De Arnfinn, die Vrijdag van Engeland naar
Noorwegen was vertrokken, is bij de botsing
met de duikboot ernstig lek geslagen, van de
duikboot werd de periscoop afgerukt, doch na
dere bijzonderheden ontbreken.
De Arnfinn kon met de pompen drijvende
worden gehouden. In het gezicht van de Noor
sche kust ter hoogte van de Sognefjord, nabij
de Solundeilanden, verliet de bemanning het,
half gezonken schip, waarna zij door een
Deensch schip werd gered.
De Arnfinn drijft thans naar het Noorden
af. Een bergingsvaartuig is uitgevaren ten ein
de te trachten het schip op sleeptouw te nemen.
LONDEN, 27 Febr. Een Britsch oorlogsschip
heeft Dinsdag in een Schotsche haven 17 op
varenden aan land gebracht van het Zweedschs
s.s. Nordia, dat, naar verklaard wordt, in de
duisternis voor de Noorsche kust door een nood-
lottigen samenloop van omstandigheden geramd
en gezonken is. Twee opvarenden worden ver
mist
Het Noorsche „Journal of shipping and com
merce" (onafh.), dat scherpe aanvallen heeft
gedaan op Duitschland wegens de oorlogvoe
ring ter zee tegen de neutrale scheepvaart,
maakt vandaag melding van het tot zinken
brengen van het Zweedsche stoomschip „San
tos", nadat dit schip Kirkwall had aangedaan.
Het blad wijst op de toeneming van het gevaar
door het aandoen van Britsche contrólehavens.
Het blad zegt, dat de Britsche autoriteiten
naar het schijnt niet in staat zijn de schepen
in de wateren bij de contrólehavens te bescher
men en vraagt hoe lang de tegenwoordige con-
trölemethoden, welke reeds zoo groote verlie
zen aan menschenlevens en schepen hebben te
weeg gebracht, van kracht zullen blijven.
Reuter meldt uit Londen, dat de geheele
uit 19 leden bestaande bemanning van het s.s.
Efos is gered door het Nederlandsche m.s. Ant
werpen. De Antwerpen heeft de schipbreuke
lingen overgegeven aan een treiler, die hen aan
land heeft gebracht
BOGOTA, 27 Febr. (Havas) Op 18 K.M.
van Buscamaranca is een passagiersvlieg
tuig, dat vanochtend van Bogota was ver
trokken, omlaag gestort. Twaalf passagiers
zim om het leven gekomen
De Noorsche radio-omroep meldt, dat het
ZJjveedsche schip „Buenos Aires" buiten de
territoriale wateren ter hoogte van Gothenburg
door een Duitsch schip werd aangehouden en
naar Bremerhaven is opgebracht. Het vaartuig
was op weg naar Zuid-Amerika.
Te Woudenberg zijn in verband met de ge
pleegde militaire diefstallen nog twee burgers
en een militair aangehouden. Bovendien is be
slag gelegd op een groote hoeveelheid gestolen
goederen, die op de zonderlingste plaatsen, o.a.
onder een mestvaalt, waren verborgen.
HELSINKI, 27 Febr. De druk van de Russen
op Viborg neemt steeds toe. De Finsche auto
riteiten hebben de omstreken van de stad doen
ontruimen en de stad zelf is geheel dood, doch
de Finsche vlag wappert nog trotsch op 't kas
teel. De stad kan nog verdedigd worden, niet
tegenstaande den val van Koivisto, doch de
Russen schijnen verscheidene divisies ten Wes
ten van de stad aan land te willen zetten, on
geacht of zij de stad in handen hebben of
niet, ten einde regelrecht op te rukken naar
Kotka en Hamina. Reeds zijn zij met sleden
naar Sakkijarvi, dat door de Finnen is ver
laten, gekomen.
Het moet niet uitgesloten wor
den geacht, dat de Finsche troepen
tot ontruiming van de stad Viborg
zullen overgaan.
De verdediging van deze stad, zoo meldt
Havas uit de Finsche hoofdstad, is waarschijn
lijk de groote opofferingen, welke men zich
hiervoor zou moeten getroosten, niet waard,
gezien de verwoestingen, welke hier zijn aan
gericht en de nieuwe positie, welke Viborg in
de Finsche linies heeft ingenomen. Ofschoon
het den Finnen zeer ter harte zou gaan, dit
deel van hun grondgebied aan de aanvallers
te moeten afstaan, moet men toch het moreele
effect hiervan niet overschatten. Ook al valt
de stad, dan zullen de Finnen met dezelfde
hardnekkigheid blijven doorstrijden.
Naar gemeld, hebben de laatste inwoners van
Viborg de stad reeds verlaten; de burgemees
ter heeft de sleutels der stad aan de militaire
autoriteiten ter hand gesteld en daarom hangt
een beslissing van de militaire overheid af.
Maandag zijn in de buurt van de Finsche
hoofdstad meer dan honderd Russische vlieg
tuigen waargenomen.
Het Finsche legerbericht van Dinsdag luidt:
Te land: Op het Westelijk deel van de land
engte van Karelië heeft de vijand de aanvallen
op de eilanden ten Zuiden en Oosten van Vi
borg voortgezet. Bij Somme, Nakijarvi, Pero-
joki en Airapaan en Jarvi hebben de Russische
troepen zware verliezen geleden. De Finnen heb
ben een groote hoeveelheid infanterie-wapenen
buitgemaakt en achttien tanks vernield. De strijd
duurt nog voort. Nabij de rivieren Vuoksi en
Suvanta is de artillerie aan weerszijden zeer
actief. Bij de Taipale-rivier hebben de Finnen
een hevigen aanval afgeslagen en hebben zij de
Russen tot hun uitgangsstelling teruggeslagen.
Ten Noord-Oosten van het Ladogameer is de
activiteit van de artillerie groot geweest, de
Finnen hebben drie tanks en twee pantser
wagens vernield. Bij Kuhmo zijn verscheidene
versterkingen van den vijand vernietigd en drie
stukken geschut zijn buiten gevecht gesteld.
De buit, welke op 25 Februari door de Finnen
is behaald door het innemen van een Russisch
steunpunt, bestond uit twee tanks, vijf mitrail
leurs, twintig automatische geweren, andere
infanteriewapens vier auto's en twee veld
keukens.
In de richting van Petsamo zijn öe aan
vallen den gcheelen dag door den vijand
voortgezet. De Finnen hebben hnn stel
lingen verplaatst naar Nautsi. Twee tanks
werden vernield.
Verder werd aan het front de activiteit van
hinderlagen en patrouilles met succes voor de
Finnen voortgezet.
In die lucht: De Finsche luchtmacht heeft ge
durende den dag verkenningsvluchten uitge
voerd. Ook zijn verdedigingsvluchten gemaakt
en zijn de bases van de vijandelijke luchtmacht
en opslagplaatsen van oorlogsmaterieel ver
achter het front gebombardeerd. Den geheelen
dag is de activiteit in de lucht zeer levendig
geweest. De Finsche vliegtuigen hebben met
succes verscheidene malen den strijd aange
bonden.
De activiteit van de Russische luchtmacht
was zeer levendig. Talrijke plaatsen in het
binnenland zijn door groote vijandelijke for
maties gebombardeerd. Behalve Kovola, Lahti,
Vimaki, Hanko en Abo (Turku)zijn nog andere
plaatsen met bommen bestookt. Volgens tot nu
toe ontvangen berichten is te Lahti een burger
gedood en zijn elders gewonden gevallen. Het
juiste aantal slachtoffers is nog niet bekend.
Op enkele punten hebben de bombardementen
van de Russische luchtmacht branden veroor
zaakt en materieele schade aangericht. In de
gevechtszone zijn Lappeenranta (Willman-
strand) en Elisenvaara gebombardeerd. Hier
zijn twee burgers gedood en anderen gewond.
In den avond heeft de luchtmacht van den
vijand de actie voortgezet. Volgens gecontro
leerde berichten zijn zeventien Russische vlieg
tuigen omlaag geschoten, van een achttiende
is het verlies nog niet bevestigd.
Het aantal in Finland sedert het begin
der vijandejijkheden omlaag geschoten
Russische vliegtuigen bedraagt thans vijf
honderd.
„Kalevala-dag", een soort van nationale
feestdag, die altijd op 28 Februari in Finland
gevierd wordt, zal dit jaar voor de Noordsche
landen een speciale dag voor Finland zijn.
In Noorwegen b.v. zijn voorbereidingen ge
troffen voor het houden van inzamelingen voor
Finland op dezen dag. Naar schatting heeft
Noorwegen tot dusver aan Finland meer dan
30 millioen kronen gegeven, zoowel in geld als
in goederen.
Men bericht ons uit Londen:
De Nederlandsche handelsdelegatie naar
het Vereenigd Koninkrijk, welke onlangs een
bezoek heeft gebracht aan de Nederland
sche handelsdelegatie in Frankrijk, is thans
te Londen teruggekeerd. Verwacht wordt,
dat zij daar zal blijven hangende het re
sultaat der besprekingen tusschen Londen
en Parijs over vraagstukken, welke ver
band houden met den Nederlandschen han
del met de Geallieerden.
Sumner Welles is Dinsdag kort na mid
dernacht uit Rome naar Ziirich ver
trokken.
De persoonlijke boodschap van Roosevelt
aan Z. H. den Paus.
Churchill kondigt den bouw van nieuwe
schepen aan voor den strijd tegen
duikbooten.
Het Finsche leger trekt ten Zuiden van
Petsamo terug.
Familiedrama te Sleen.
Minister Weiter heeft in de Tweede
Kamer het Indisch beleid verdedigd.
Autobotsing op het ijs tusschen Lemmer
en Urk.
Nederlandsche handelsdelegatie uit Parijs
te Londen teruggekeerd.
Uitkeering aan reeders ter tegemoet
koming in kosten van zee-ongevallen.
Beurs van New York: Noteeringen
schommelden binnen nauwe grenzen; slot
iets lager.
O
In Ulo tempore, cum turba plurima
convenirent et de civitatibus propera-
rent ad Jesum In dien tijd kwam
er een talrijke menigte bijeen, die
vanuit de steden naar Jesus toe
stroomde Zoo verhaalt Lucas in zijn
Evangelie 8. 4-15. Nu de tijd van den
stillen omgang weer nadert, de
bedetocht des nachts is nu over drie
Zondagen verdeeld denken we on
willekeurig aan deze woorden van
Lucas. De menigte stroomt samen uit
steden en dorpen om Jesus te eeren in
Zijn tempels. Maar tegelijk heeft Lu
cas een parabel van den Heer aange
haald die ons waarschuwt: een zaaier
ging uit om te zaaien en slechts een
deel van het uitgezaaide bracht goede
Vruchten voort, want een deel viel op
rotsigen bodem en verdorde, een an
der deel viel tusschen doornen en ver
stikte. Maar een derde deel viel op den
goeden bodem en bracht honderdvou
dige vruchten voort.
Wanneer we ons nu voorbereiden om
„in een groote menigte" Jesus te zoe
ken, dan moeten we deze waarschu-
wende parabel ons in herinnering
brengen. We moeten in groot aantal
komen maar bovenal moeten we zor
gen met de juiste geestesgesteldheid
te komen. Cnze bodem moet de goede
voedingsbodem zijn voor het zaad, dat
de Zaaier uitzaait. „Wie ooren heeft
om te hooren, die hoore," zoo staat in
hetzelfde Evangelie bij St. Lucas.
PARIJS, 27 Febr. (Havas) Minister-presi
dent Daladier heeft in de Kamer de kwestie
ran vertrouwen gesteld.
Na de debatten over de censuur heeft de
Kamer met 450 stemmen tegen 1 de door de
regeering ingediende dagorder aangenomen.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
Dinsdagavond
De boodschap van president Roosevelt aan
den Paus, welke door Myron Taylor is overhan
digd, luidt als volgt:
Heilige Vadei.
In mijn schrijven van 23 October 1939 had ik
de eer te verklaren, dat het voor mij een groote
voldoening was aan Uwe Heiligheid een per
soonlijken vertegenwoordiger te zenden, tenein
de onze parallel-loopende pogingen voor den
vrede te coördineeren en het lijden te verlich
ten. Uwe Heiligheid was zoo beminnelijk mij te
doen weten, dat de keus van Taylor Haar wel
gevallig was. Ik --geef dus Myron Taylor, die
een oud vriend van mij is en in wien ik groot
vertrouwen stel, een bijzondere opdracht. Uwe
Heiligheid kent de menschlievende pogingen,
welke hij in het werk stelde om hen, die door
politieke omwentelingen zonder toevlucht
kwamen, te helpen. Ik zou mij gelukkig prij
zen, te weten, dat hij een verbindingspunt zal
vormen voor alles, wat Uwe Heiligheid en ik
willen bespreken en in het belang van de eens
gezindheid onder de volken.
Ik heb Myron Taylor verzocht mijn harte
lijke groeten over te brengen aan Uwe Heilig
heid, mijn ouden en goeden vriend, in de oprech
te hoop, dat ons gemeenschappelijk ideaal van
godsdienst en menschelijkheid tot uitdrukking
kan komen door het tot stand brengen van een
meer duurzamen vrede op de grondslagen van
vrijheid en levensveiligheid voor alle volken
onder Gods bescherming.
Uw oprechte vriend Roosevelt.
De brief, waarin president Roosevelt aan
Myron Taylor zijn opdracht geeft, luidt als
volgt:
Waarde heer Taylor.
Aangezien ik in u een bijzonder vertrouwen
stel, verzoek ik u zoo spoedig mogelijk naar
Italië te reizen als mijn persoonlijke vertegen
woordiger met den rang van ambassadeur bij
Zijne Heiligheid Paus Pius XII. Mijn voorne
men u deze opdracht te geven komt tot uiting
in den brief, welken ik op 23 December aan den
Paus heb gezonden en waarvan een cople hier
bij is gevoegd. Ik verzoek u bovendien een per
soonlijke boodschap aan Zijne Heiligheid te
overhandigen.
Ik zal u van tijd tot tijd verzoeken te die
nen als verbindingspunt voor het uitwisselen
van denkbeelden met den Paus. Gfj zelf moet
mijn regeering mededeeling doen van alles wat
uw aandacht zou kunnen trekken bij het ver
vullen van uw taak en wat naar uwe meening
de belangen van de Vereemgde Staten zou
kunnen dienen.
Met beste wenschen voor het succes van uw
zending, geheel de uwe,
Roosevelt.
