verwin
„,PUX Vjjf
TREDEN
Haarlem, 5 Maart
de
Coöp, Restaurant
molenpad 2a Uk&hegr. a'dam
VORST EN RIOLEERING
HOOFDAKTE
dat KAN niet"'.
li* ^EXPORT-
UTRECHT „VERT
DINSDAG 5 MAART 1940
Elke kooper van een
Nederlandsch Boek
van tenminste 2.50
ontvangt „Het Geschenk"
Voor Finland
Wij blijven noteeren!
De cursus voor hulp
verplegers
Ongeveer 40 deelnemers
R.K. MIDDENSTAND5-
VEREENIGING
Hoe hulp aan militaire zaken
verleend wordt
Luncfihapjes 25 cent
Aardapp.-groente»vleescL 40 cent
Een reeks var» scfiotels
Geen f o o ier» - bediening 10 7»
Dineeren in aangenarne sfeer!
Chr. Oratoriumver.
Mattheus Passie van Sebastiaan
Bach
KATHOLIEKE VOLKSBOND
MenscK en maatschappij
Hildebrandmarkt
Maandag hervatting werk
Kenaupark-viaduct
STADSSCHOUWBURG
Een Finsch meisje
U voelt zich slap en luste
loos na Uw griep? Met
Sanatogen kunt U spoedig
op krachten komen en Uw
weerstandsvermogen op
voeren. Bedenk, dat na de
lange en strenge winter
het dubbel noodig is. dat
U iets extra's voor Uw
gezondheid doet.
Koop nog heden een bus bij
Uw apotheker of drogist.
K.J.C. EN STILLE OMGANG
ONVOORZIENE BOTSING
DE BOEKENWEEK
AGENDA
Bioscopen
Stadsschouwburg
6 Maart
Bioscopen
Apotheekdiensten
BLOEMBOLLENVAK BLOEDT
UIT DRIE WONDEN
BEHANCCENTRALE
y)/j KEULSCHE KPDE
RESA ARNHEM
FEUILLETON
DOOR JOHN BUCHAN
Dien middag had ik mijn makelaars aan,
„Is de deur gesloten?" vroeg hü koortsachtig,
aekemaeek
9 yHawifr
STAD
Voor heden neer even een korte loffelijke
Vermelding!
Voor Finland werd ontvangen:
Van de J. te Haarlem 2.
Van J. K. te Haarlem 2.
van W. de J. te Haarlem 100.
Van L.'s K. te Overveen 2.50
Van wed. Gr. Haarlem 1.
Van Bankpersoneel 2.50
Van L. S. 2.—
Van gemeente personeel Den Helder 8.
Van mevr. F. 1.
Vorige opgave
Votaal
131—
3514.26
3635.26
Giften worden gaarne in ontvangst genomen
aan ons redactiebureau Nassauplein 1, Haar-
'emen kunnen gestort worden op gironummer
57018 van het Consulaat van Finland te Am-
Verdam ten name van den heer G. J. G. Key.
Eenige weken geleien plaatsten wij een op-
fpep voor hulpverplegers in Haarlem, Roode
^uisstad.
Wij vernemen thans, dat zich ongeveer 40
^ftgemannen boven 19 jaar en niet-dienstpiich-
'ig hebben opgegeven, zoodat de cursus, die
donderdag in het Ziekenhuis St. Joannes de
pêo begint, flink bezet genoemd mag worden.
a de zes avondlessen zullen de cursisten een
eXamen afleggen en in het Roode Kruiswerk
Vorden ingeschakeld.
In den bestuursraad van de R.K. Midden-
Vandsvereeniging, die gisteravond onder groote
belangstelling in restaurant Brinkmarm verga
derde, werd eerst een kort overzicht gegeven
Van de afgelcopen jaren, waarbij als eindresul
taat opgemerkt kan worden, dat de R.K. Mid-
denstandsvereeniging steeds vooruit gaat.
De heer J. van de Burg, die na zijn vertrek
dit de Kamer van Koophandel lid gebleven is
van de commissie, regelende de mobilisatie-
aangelegenheden van Middenstanders, hield
Vervolgens een inleiding over de werkzaamhe
den dezer commissie. Met vrij groote zekerheid
*an gezegd worden, dat binnenkort, na de dag-
fitting een a twee avondzittingen gehouden zul
ten worden.
De werkzaamheden zullen in vier deelen ge
flitst worden, n.l. in zakenverlo-ven, kostwin
nersvergoeding, vergoeding voor den vervanger
eh zaken van algemeenen aard. De meeste ver
beken, die met een brief van de Kamer van
Koophandel worden gesteund, hebben succes.
Dok verzoeken, die eerst werden afgewezen. De
brnmissie heeft bij spoedgevallen een bezoek
afgelegd bij legercommandanten, ook buiten het
district. Indertijd gaven wij reeds eenige voor
belden van de bereikte successen. Ook de ge-
Vallen betreffende de vergoeding voor een ver
vanger werden nauwkeurig onderzocht en in de
•heeste gevallen met succes bekroond.
De commissie stelt haar tijd en krachten ge
heel belangeloos beschikbaar. Wel duidelijk komt
het belang van de Kamer van Koophandel in
•teze kwestie tot uiting.
Dankbaar werd gebruik gemaakt van de fi-
hancieele hulp, die militairen, die door ons uit
öen brand geholpen werden, verleenden.
EXTRA VERZORGDE MAALTIJDEN!
ONGELOOFLIJK GOEDKOOP!
Uitwisseling van verzoeken aan andere Ka
mers van Koophandel geschiedt reeds.
Tot nog toe behandelde de commissie 67 za
ken op mobilisatiegebied. In Aalsmeer en in
Hoofddorp bestaat een aparte organisatie.
De heer Waalop, directeur van de Nederland-
sche Middenstandsbank, wees naar aanleiding
van de rede van den heer van den Burg er op,
dat talrijke gemobiliseerden, door financiee-
len steun op het oogenblik bijzonder goed ge
holpen worden door de regeeringscredieten, wel
ke hij uitvoerig besprak. Tot slot kan worden
medegedeeld, dat bij de bespreking van de
..Meer Werk-Actie" besloten werd een advies
bureau ten dienste van de R.K. Middenstanders
te stichten.
Wederom vinden in ons land de jaarlijk-
sche uitvoeringen van Bach's grootste passie-
schepping, die volgens den Evangelist Mat
theus, plaats. Slechts enkele dezer uitvoe
ringen worden in een kerk (o. a. te Naarden
op Goeden Vrijdag), de overige in een con
certzaal gegeven.
Doch hoe de plaats van uitvoering ook zij,
overal wendt men min of meer massale koren
aan, (zonder ver-gescheiden opstelling volgens
Bach's principe) werken speciale personen voor
de soli mede, kortom: de omstandigheden hebben
langzamerhand tot tamelijk groote afwijkingen
geleid,
Hoe had Bach zich de uitvoering van de
Mattheuspassie te Leipzig gedacht? De Thomas-
kerk aldaar had twee orgels met koorruimten.
Bij het groote orgel nam koor I, bij het kleine
orgel koor II, beide met een orkest van 20 in
strumenten, plaats. Ieder koor bestond uit 16
vocalisten, waarvan enkele ook de soli moesten
zingen.
De Evangelist droeg het lijdensverhaal aan
het altaar voor. Bij hem stond tevens hèt kna
penkoor, dat in het eerste nummer het koraal
..O Lamm Gottes unschuldig" zong.
Als men nu de opstelling en bezetting van
thans met die van vroeger vergelijkt, zou men
onwillekeurig tot de conclusie komen, dat in
een andere omgeving van een indrukwekkende
vertolking geen sprake kan zijn. nE toch komt
men, zooals hier in de Haarlemsche concertzaal,
telkenmale onder diepen indruk van dit voor een
speciaal kerkgebouw geschreven werk.
Het alternatief karakter der koren moge soms
niet voldoende uitkomen, de plaatsing van het
jongenskoor bijna gebrekkig zijn, de entourage,
bijzonder onder het houden van een pauze,
steeds eenige stoornis veroorzaken, door het
scheppen van een gewijde sfeer gelukt het diri
gent Georg Robert zijn auditorium als het ware
in hoogere regionen te verplaatsen.
Dit gelukt, dans zij zijn goed inzicht in
Bach's geestelijke oeuvre, zijn stijlvolle opvat
ting, zijn bezielende leiding en de volle over
gave van al zijn medewerkenden.
Wanneer men volstrekt niet ten onrechte
beweert, dat hoe meer de tegenwoordige
entourage van de oorspronkelijke afwijkt, de
uitvoering te geestelijk-doorvoelder moet zijn,
wil de hoorder zich kunnen verkwikken aan deze
passie-bron, dan mag van deze Haarlemsche
uitvoering worden getuigd, dat ze aan dien eisch
in hooge mate heeft beantwoord.
Men kan moeilijk eiken medewerker bij
een dusdanigen uitvoering afzonderlijk be-
srpeken, want geen onderdeel, hetzij reci
tatief, aria of koor staat op zich zelf,
geen medewerkende, hetzij solist, korist
of instrumentalist vervult iets voor zich alleen.
Alles werkt te zamen mede tot een onverbreek
bare, spanningsvolle herschepping van het mach
tige monumentale, immer verkwikkende passie-
werk, dat wellicht het verhevenste blijft van
alle tijden.
Ieder jaar ziet men een groot aantal getrouwe
bezoekers, een klein deel schijnt slechts te wis
selen. Zoo zagen we dit jaar een kleine honderd
scholieren met den zeereerw. Regent van één
onzer Katholieke onderwijsinstellingen uit den
omtrek. Het moet getuigd worden, dat deze jon
gelui te midden van zware studie, zeer verschil
lend van afkomst en van muzikale ontwikke
ling, voortdurend in spanning verkeerden, of zij
Jezus' woord (Kloos), het lijdensverhaal (van
Tulder), Pilatus, Petrus, Judas (Bogtman), de
volksuitroepen en koralen (koor), beschouwin
gen (dames v. d. Sluys en Woud), solo-instru
menten (U.S.O.) of éénstemmig koraal (door
Hespe's jongenskoor) hoorden. Het bijwonen
van dergelijke standaardwerken door scholieren
van het Middelbaar Onderwijs moest geregeld
geschieden, behoort ook tot eultureeie vorming.
O. K.
Nabetrachting. In onze stad Haarlem werd
tot nu toe geen enkele plaatselijke zangvereeni-
ging door het stadsbestuur gesubsidieerd (De
H. O. V. ontvangt een subsidie, in verband met
de stedelijke financiën, zoo hoog mogelijk, doch
niet toereikend om het zwaard van Damocles
op den duur te kunnen blijven afwenden).
Maar nu is er een z.g. „Frans Halspotje", waar
over de gemeenteraad buiten de Gedeputeerde
Staten om mag beschikken. Onlangs verkreeg
het jonge Nederlandsch Opera-ensemble een
subsidie van 500 voor twee alhier te geven uit
voeringen. Zou zulke steun niet uitgestrekt
kunnen worden tot die zangvereenigingen, wier
uitvoeringen thuis behooren bij het hoofdstuk
„cultureel belang" van onze bloemen-, doch ook
onze muziekstad?
We hebben nu onze Mattheus gehad. Een ieder
kan begrijpen, dat de C. O. V., zelfs met een
uitverkocht huis. hiermede geen winst kan ma
ken, das wel garant is voor eventueele tekorten.
Waarom geen subsidie met de voorwaarde: een
tweede uitvoering tegen lager entreeprijs, zoo
dat de kleine burgerman niet slechts door mid
del van de radio, maar ook eens in een zaal, dus
in psychisch contact met alle uitvoerenden, het
lijdensverhaal kan beleven?
Aanstonds komt bij de R. K. O. V. een Mis
van den Grootmeester Bruckner, vanzelfsprekend
een gebeurtenis, en waren de uitvoeringen van
Kodaly's „Psalmus Hungaricus" door hei H. G.
K. geen belangrijke factor in onze muziekwereld?
Wc gcloovcn, dat zelfs 't gemeenteraadslid
mot het minste kunstgevoel er voor is,
dochWie doet een voorstel?
Men kome nu niet met bezwaren zooals: de
scheiding is zoo moeilijk of het geeft afgunst
en naijver tusschen de vereenigingen onderling.
De scheiding is o. i. zoo moeilijk niet, mits
ze geschiedt door een uiterst onpartijdig mu-
ziekcommissie en is eenige naijver ongewenscht?
Als een zangvereeniging niet immer tracht
op hoog cultureel peil te komen, is haar bestaan
geen noodzakelijkheid voor het cultureel belang
van onze stad. Maar als ze op dat niveau komt
te staan, dan dient ze zoo noodig van over-
heidswegege steund te worden, evengoed als een
H. O. V., een tentoonstelling op kunstgebied,
etc. etc.
Heeft het kunstzinnig volk juist in deze
tijden niet meer dan anders behoefte aan gees
telijk voedsel?
Donderdag 7 Maart a.s. wacht den leden een
belangrijke avond. De heer A. C. de Bruyn,
voorzitter van het R.K. Werkliedenverbond, zal
cTan komen spreken over het onderwerp: „Mensch
en Maatschappij".
Het aangename zal met het nuttige vereenigd
worden, want de R.K. Mannenzangvereeniging
.,St. Caecilia" zal enkele nummers ten gehoore
brengen na de rede van den heer de Bruyn.
Men verzoekt ons te willen melden, dat het
bestuur rekent op aller belangstelling, want
deze avond is de laatste ontwikkelingsavond,
welke gegeven wordt in samenwerking met de
commissie voor arbeidersontwikkeling.
Er is ook gelegenheid tot het stellen van vra
gen aan den heer A. C. de Bruyn.
Op Dinsdag 12 Maart, 's avonds 8.30 uur, zal
in de bovenzalen van café-rest. Brinkmann,
Groote Markt, een Hildebrandmarkt geopend
worden. De burgemeester zal de opening ver
richten.
De bewoners van den Kinderhuissingel en de
honderden wielrijders, die vier maal per dag het
slachtveld rondom het Kenaupark-viaduct pas-
seeren, vragen zich af. wanneer de werkzaam
heden nu eindelijk hervat zullen worden. Ze
hebben gelijk, dat ze ongeduldig worden. Maar
ze weten, dat de vorst en alleen de vorst schuld
is aan de vele onaangenaamheden. Sinds Kerst
mis ligt het werk ter plaatse stil, dus bijna tien
weken.
Openbare Werken waren natuurlijk na het
invallen van den definitieven dooi paraat, maai
de zeer strenge winter had nog een erfenis nage
laten. De vorige week werden voor de riolee-
ringswerken in de Ged. Voldersgracht proef-
gaten gemaakt, maar het bleek, dat graven
absoluut onmogelijk was: de vorst zat nog 30
tot 40 c.M. in den grond. Toen hoopte men
Maandag, dus gisteren, te beginnen. Ook dat
mislukte. Intusschen staat thans vast, dat Maan
dag 11 Maart het werk met kracht zal worden
hervat.
Drie maanden zijn nog noodig om het
prachtige plan KenauparkVerspronckweg
af te werken. Als de riolen eindelijk op de
plaats van bestemming liggen, komt het ge
fundeerde en zeer solide wegdek aan de
orde. Daarvoor is tijd noodig.
Openbare Werken zullen echter alles op
alles zetten, om voor de vacantie-maanden
de verkeersverbetering gereed te hebben. Dan
is er, ondanks de langdurige stagnatie, een
einde gekomen aan een jarenlangen on-
houdbaren toestand.
In zeer korten tijd hebben we allen, door de
droevige omstandigheden, méér van het Fin-
sche volk en land leeren kennen dan volks- en
aardrijkskunde ons in lange jaren hadden bij
gebracht. Er is de laatste maaden wellicht geen
deel van onze rumoerige aarde geweest, dat
zóóveel belangstelling én sympathie wekte.
Als we nu meenen in het Finsche spel van
Hella Wuolijoki een stuk van dezen tijd te
gaan zien, een licht of zwaar drama uit het
gruwelijk belaagde land der duizend meren, een
beeld van den heldenstrijd, waarin een klein
maar dapper volk zijn rechten tegen den bru
ten overweldiger verdedigt, met als vrouwelijk
hoofdpersoon een Lotta, kloek en opofferings
gezind in haar zusterstaak naast den soldaat
-dan komen we in onze verwachtingen bedro
gen uit. Noch voor dit tijdperk, noch voor den
aard der Finsche litteratuur is dit stuk repre
sentatief. De schrijfster, die op handige wijze
bij verschillende succes-dramaturgen leentje
buur speelde, heeft die pretentie ook niet ge-
bad en bepaalde zich er toe, een „gezellig stuk"
te maken, dat met zijn mengeling van ernst
en luchthartigheid, met zijn populaire roman
tiek en vlot verloop in den smaak moest val-
SANAï
HET 7FN(IWSTFPIfFM
HEI ZENUWSTERKENDE VOEDSEl.
Sebro/t
r9eHjke
*era'erf
len. Daarin is zij aardig goed geslaagd, al zul
len de meer- eischenden onder het publiek on
bevredigd blijven, omdat de autrice ook in de
beste tafereelen nog onder de maat van haar
voorbeelden blijft.
Toch is het Finsche meisje Hulda wel een
ferme sympathieke figuur.
Het is geen kleinigheid, als een onervaren
meisje van het land 's avonds in Helsinki ver
dwaalt, door enkele van een fuif komende par
lementsleden mee naar huis wordt genomen en
dan aanstonds toont, dat zij uit ruw maar voor
treffelijk hout is gesneden. Hulda is ijverig
maar ook leergierig, 's Avonds bezoekt zij alle
scholen, die zij bereiken kan en 's nachts stu
deert zij door.
In zeven jaar tijds brengt dit zeer bijzondere
dienstmeisje het tot doctor in de staatsweten
schappen
De voornaamste drijfveer voor het ambitieuze
kind is echter niet gelegen in haar zucht naar
kennis en beschaving, om deze dienstbaar te
maken aan het welzijn van het arme boeren
volk, waar zij uit voortgekomen is. Van den eer
sten dag in Helsinki af houdt zij van haar
jongen „broodheer", die met zijn tante samen
woont, en het is haar bewuste doel, hem voor
zich te winnen. Dat zij hierin slaagt en einde
lijk de vrouw van advokaat Soratie wordt, gun
nen we het energieke meisje van harte al
leen hadden we 't voor haar toekomstig geluk
menschelijker geacht, dat de moeizaam verwor
ven prijs meer innerlijke waarde had getoond.
Het spel met zijn vele aardig in elkaar ge
zette tooneeltjes zou zeker minder voldaan heb
ben, als het door Het Nederlandsch Tooneel on
der de vaardige regie van A. Defresne niet zeer
levendig en knap was uitgevoerd.
Van de hoofdrol maakte Ank van der Moer
een kostelijk type, dat ons met veel onwaar
schijnlijkheid verzoende. Bij alle kranigheid
bleef zij zóó sympathiek vrouwelijk, dat we
Huida's loopbaan vol belangstelling moesten
volgen, en zij vond gelegenheid op sommige
momenten een actie te ontwikkelen, die bedui
dend boven het peil van het stuk uitsteeg. Daar
bij leverde Johan Schmitz als de grove Soratie
verdienstelijk tegenspel.
De overige rollen waren van minder beteekcr
nis. maar met krachten als Mien Duymaer v.
Twist, de tante, Anton Roemer, Johan Elsen-
sohn en Eduard Palmers, de oude vrienden des
huizes, en verschillende anderen kregen de
hoofdfiguren een fleurige omlijsting. Het too
neel decor bleef in alle zeven tafereelen hetzelf
de. maar het was uitmuntend verzorgd.
Zoo heeft „Een Finsch meisje" dat alleen
voor volwassenen dient op te treden toch
nog veler harten veroverd.
H. B. v. d. S.
Nu verschillende huisgenooten niet in de ge
legenheid zullen zijn aan den Stillen Omgang
deel te nemen, is het aan onze jongeren de
taak hun plaats te vervangen. De intentie voor
dit jaar is: „Dat ons vaderland gespaard moge
bh.iven van de rampen van den oorlog".
Voor de K. J. C., district Haarlem, geldt de
volgende regeling:
Zondagnacht om één uur wordt er in de
parochiekerk van e'en H. Joh. den Dooper, Am
sterdamstraat 57, een kort Lof gehouden.
1.45 uur vertrek per tram naar Amsterdam.
2.15 uur aankomst te Amsterdam. Stille Om
gang.
3.30 uur H. Mis in de kapel St. Joseph Gez.
Ver„ Stadhouderskade. Misgebeden respondeeren.
Onder de H. Mis algemeene H. Communie. Ont
bijt (zelf1 brood meenemen).
6 uur vertrek uit Amsterdam.
6.30 uur aankomst te Haarlem.
Iedere deelnemer ontvangt een deelnemers
kaart. die ieder in zijn bezit moet hebben en
aan den ingang van de kerk moet toonen.
De opgaven moeten tijdig, doch uiterlijk
Woensdag 6 Maart of bij eerste postbestelling
Donderdag 7 Maart, met gelijktijdige betaling
van het verschuldigde bedrag, gedaan worden
aan Joh. H. Alles, Coornhertstraat 15.
Gisterenmiddag passeerde een zesentwintigja
rige motorrijder uit Heiloo op den hoek van de
Kennemerstraat-Schoterstraat een autobus,
waarvan de bestuurder echter aan een voor
hem rijdenden vrachtauto voorrang verleende.
De motorrijder, die den autobus passeerde, in de
veronderstelling, dat deze voor een halte stopte,
kwam tegen het linkervoorwisl van den vracht
auto, viel en brak zijn rechterbeen.
Na door E.H.B O. te ziin bahandeld werd de
motorrijder naar het Diaconesscnhuis overge
bracht.
Er is geen proces-verbaal opgemaakt. Het on
geluk is aan een samenloop van omstandighe
den te wijten.
Boekhandel de Erven Loosjes N.V. zal ter ge
legenheid van de Boekenweek op Donderdag 7
Maart, des avonds te 8.15 uur, in de bovenzalen
van de „Kroon Brinkmann", Groote Markt, een
litterairen avond organiseeren, waar als spre
ker zal optreden Dr. P. H. Ritter Jr., die een
voordracht zal houden over „Onze nationale
romankunst in de laatste vijftig jaar in verband
met doel en streven van de Salamander-uit
gave."
Gebouw St. Bavo: Bestuur Hengelaars. Le
denvergadering Spoorwegpersoneel, St. Caeci
lia., Rechtskundig Advies, Comité Winterhulp,
Cursus Melkhandelaren, Ledenvergadering
Overheidspersoneel, 8 uur.
R.K. Leeszaal, Nieuwe Gracht: Tentoonstel
ling „Het Mooie Boek", 10—12.30, 2—5 en 7—9
uur geopend.
Rembrandt: „Das Lied der Wüste". voor vol
wassenen, 2.30. 7 en 9.15 uur.
Cinema: „Ik ben de Wet" en „De Tyran", 2
ei. 8.15 uur, boven 18 jaar.
Luxor: „Carrière", toegang 18 jaar.
Moviac: Doorloopend programma.
Spaarne; „Voor recht en vrijheid" en „Schan
daal op school".
Woensdag 6 Maart, 8.15 uur: „Mijn en Dijn",
(voor Kon. Letterk. Ver. J. J. Cremer).
Donderdag 7 Maart 8.15 uur: Dansavond Els
Keezer.
Gebouw St. Bavo: Proza; Onderl. Vertrouwen:
Metaalbewerkers: Dameskoor St. Cecilia, om
8 uur.
R. K. Leeszaal Nieuwe Gracht: Ten toons toi
ling „Het Mooie Boek", 10—12.30. 2—5 en 7—9
uur geopend.
Kunstzaa) De Bois: Expositie 105 uur.
Kunstzaal Leffelaar: Expositie 10—5 uur.
Frans Halsmuseum: Expositie 10—5 uur.
Rembrandt: „Das Lied der Wüste", voor vol
wassenen, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema: „Ik ben de Wet" en ..De Tyran", 2
en 8.15 uur, boven 18 jaar.
Luxor: „Carrière" toegang 18 jaar.
Moviac: Doorloopend programma.
Spaarne: „Voor recht en vrijheid" en „Schan
daal op school."
De Zondag en avonddiensten der apotheken
zullen tot en met Vrijdagavond worden waar
genomen door de volgende apotheken: Apotheek
van Rijn, KI. Houtweg 15; Firma C. G. Loo-
meyer, Zijlweg 34; Schoterboschapotheek, Rijks
straatweg 19.
In ons verslag over de vergadering van het
Hollandsch Bloembollen-Kweekersgenootschap
wordt gezegd, dat 56 procent van het surplus is
uitgekeerd, terwijl 71 pet. noodig is. Men maakt -
ons er op attent, dat de 56 pet. inderdaad defi- t
nitief zijn toegezegd, maar dat er nog niets is
uitgekeerd.
,,T oor ƒ4.50 een heele kamer
behangen en er bovendien het
behang en rand voor leveren,
dat kan niet", heeft menig
een gezegd Wtf zeggen: „Ga
de kaniers maar eens bekijken,
die wjj behangen hebben".
Ze zijn keurig! En een goed
papiertje zit er ook op!
GIERSTRAAT 63 TELEFOON 18401
DE TIJDEN ZJN ONZEKER
U zult maatregelen moeten nemen
voor de toekomst. Zorg dat uw
kelder vol komt met groenten. Be
gin dit jaar met een groententuin.
ZAADHANDEI, JAN ROOZEN,
SPEKSTRAAT 5 HAARLEM
Verschaft alles wat daarvoor noodig is.
Ook alle inlichtingen.
Vraagt ons Prospectus
Wiskunde en Talen
(Bgkende Schriftelijk© Cursus)
39
iiiiiiHiMmiiHiDitiimitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Vertaald door J. M. Kempees
HOOFDSTUK I
DE MAN, DIE STIERF
Ik kwam op dien Mei-middag van het jaar
1913 omstreeks drie uur uit de City terug,
vrijwel walgend van het leven. Ik was nu drie
maanden in het vaderland en. had er meer dan
genoeg van. Als iemand me dat een jaar geleden
voorspeld had, zou ik hem uitgelachen hebben;
maar nu was het werkelijk een feit. Het weer
maakte me gallig, de gesprekken van den ge
middelden Engelschman maakten me misselijk,
lk kon niet genoeg beweging krijgen, en de
Amusementen van Londen leken me zoo flauw
Ws spuitwater, dat in de zon gestaan heeft.
„Richard Hannay", zei ik telkens tegen me
■elf, „je zit in het verkeerde schuitje vriend, en
fc deed beter, eruit te stappen."
-'Ik moest me op rmari lippen bijten, ate Uk-
dacht aan het plan, dat ik die laatste jaren
in Buluwayo had gemaakt. Ik had mijn
schaapjes op het droge geen groote kudde,
maar groot genoeg voor mij; en ik had allerlei
manieren uitgedacht om me te vermaken. Mijn
vader had me uit Schotland naar Zuid-Afrika
meegenomen toen ik zes jaar was, en sindsdien
was ik niet meer in het vaderland geweest; dus
Engeland was een soort sprookje voor me, en ik
rekende er op, daar de rest van mijn leven
door te brengen.
Maar van het eerste begin af stelde het my
teleur. Na ongeveer een week begon het bezoe
ken van bezienswaardigheden me te vervelen,
en binnen een maand had ik genoeg van restau
rants en schouwburgen en wedrennen. Ik had
geen enkelen kameraad om mee op te trekken,
dat verklaart waarschijnlijk veel. Er waren ge
noeg menschen, die mij by zich uitnoodigden,
maar ze schenen weinig belang in mij te stellen.
Ze plachten een paar vragen over Zuid-Afrika
op me af te vuren, om dan over te gaan op
hun eigen zaken. Verscheidene dames, bezield
met Groot-Keizerrtiksche ideeën, noodigden mij
op de thee om onderwijzers uit Nieuw-Zeeland
en uitgevers uit Vancouver te ontmoeten, en
dat was het ijselijkst van alles. Daar stond ik
nu, zeven en dertig jaar oud, gezond van lijf en
leden, met genoeg geld om een prettigen tijd te
hebben, en ik gaapte maar, den heelen dag
door, zoodat mijn kaken er zeer van deden. Ik
was juist ongeveer besloten, er vandoor te gaan,
terug naar de wildernis, want ik verveelde me
dood.
het hoofd zitten zeuren over beleggingen, om mijn
hersens iets te doen te geven, en op weg naar
huis liep ik mijn club binnen nogal een kroeg,
die ook kolonialen als leden aannam. Ik nam
een whisky-soda en las de avondbladen. Ze
stonden vol van de herrie op den Balkan, en
er was een artikel over Karolides, den Griek-
schen eersten minister. Ik mocht dien kerel
wel. Naar alles wat men over hem hoorde,
scheen hij de eenige man van formaat te zijn
in dien troep; en hij speelde eerlijk spel ook,
hetgeen men van de meesten van hen niet zeg
gen kan. Ik kreeg den indruk, dat ze hem in
Oostland tamelijk intens haatten, maar dat wij
aan zijn kant stonden, en één blad zei, dat hij
de eenige slagboom was tusschen Europa en den
chaos. Ik herinner me, dat ik mezelf afvroeg,
of ik daarginds geen baantje zou kunnen kry-
gen. Het leek me, dat Albanië de soort plaats
was, waar een man geen reden had om te
gapen.
Omstreeks zes uur ging Ik naar huis, kleedde
me, dineerde in Café Royal en liep een variété
binnen. Het was een stomme vertooning, niets
dan huppelende vrouwen en mannen met apen-
snuiten, en ik bleef niet lang. De avond was
mooi en helder, terwijl ik terugliep naar de flat,
die ik in de buurt van Portland-Place ge
huurd had. De menigte golfde langs me heen
op de trottoirs, druk en babbelend, en ik benijdde
de menschen, omdat zij iets te doen hadden, een
doel in hun leven, dat hen aan den gang hield.
Ik gaf een halven kroon aan een bedelaar, om
dat ik hem zag gapen; hy was een lotgenoot. In
Oxford Circus jseefc ik op naar den voorjaars
hemel en legde een gelofte af: ik zou het vader
land nog één dag geven om iets voor me te
vinden; als er niets gebeurde, zou ik de vol
gende boot naar de Kaap nemen.
Mijn flat was op de eerste verdieping in een
nieuw blok achter Langham Place. Er was een
gemeenschappelijke trap met een portier en
een liftjongen bij den ingang, maar er was
geen restaurant of iets dergelijks en elke flat
was heelemaal gescheiden van de andere. Ik
heb een hekel aan inwonende bedienden, daarom
hield ik er maar een knecht op na, die alleen
overdag kwam. Hij kwam eiken morgen tegen
achten en ging gewoonlijk om zeven uur weg,
want ik at nooit thuis.
Ik: stak juist mijn sleutel in het slot, toen ik
een man naast mij gewaar werd. Ik had hem
niet zien aankomen en zijn plotselinge ver
schijning deed me schrikken. Het was een
slanke man met een bruinen baard en kleine
stekende blauwe oogen. Ik herkende in hem
den bewoner van een flat op de bovenste ver
dieping, dien ik wel eens gegroet had op de
trap.
Kan ik u spreken?" vroeg hy. „Mag ik een
oogenblikje binnenkomen?" Hij beheerschte zijn
stem met moeite en zu'n hand klauwde aan mijn
arm.
Ik kreeg mijn deur open en noodigde hem
met een gebaar uit, binnen te treden. Nauweiyks
was hij over den drempel, of hij schoot mijn
achterkamer in,waar ik placht te rooken en
mijn brieven te schryven. Toen kwam hy op een
draf terug.
en hy maakte eigenhandig den ketting vast.
„Neemt u me niet kwalijk," zei hy nederig,
„het is een geweldige vrijpostigheid, maar u
zag er uit als het soort man, dat begrijpen zou
Ik heb u de heele week in mijn gedachten ge
had, toen de moeilijkheden kwamen. Zeg, wilt u
me een dienst bewijzen?"
„Ik zal u aanhooren," zei ik, „dat is alles
wat ik beloof."
Ik werd onrustig door het gedoe van dat
nerveuze kereltje.
Er stond een blad met dranken op een
tafel naast hem, en hij schonk zichzelf een
sterke whisky-soda in. Hij dronk die in drie
slokken leeg en brak het glas, toen hij het
neerzette.
,Neem me niet kwalijk," zei hij, „ik ben van
avond een beetje zenuwachtig. Ik ben namelijk
op het oogenblik dood, weet u."
Ik ging in een fauteuil zitten en stak mpn
PUP op.
„Wat is dat voor een gevoel?" vroeg ik. Ik
was vrijwel overtuigd, dat ik met een krank
zinnige te maken had.
Een glimlach gleed over zijn vertrokken ge
zicht. „Ik ben niet gek nog niet. Zeg, meneer,
ik heb u gadegeslagen, en ik geloof, dat u een
koelbloedige kerel bent. Ik geloof ook, dat u
een eerlijk man bent, en niet bang om eens een
koenen zet te doen. Ik ga- u mijn vertrouwen
schenken. Ik heb harder hulp noodig dan
iemand ooit gehad heeft en ik zou willen weten,
of ik op u kan rekenen."
„Ga door met u verhaal," zei ik, „dan zaJ
ijk; het u zeggen."
Het was of hij zich schrap zette voor een
groote krachtsinspanning en toen begon hy den
geksten onzin uit te kramen. In het begin kon
ik er geen touw aan vastknoopen en ik moest
hem in de rede vallen om hem vragen te stel
len. Maar in hoofdzaak kwam het hierop neer:
Hij was een Amerikaan, uit Kentucky, en
nadat hij de Universiteit had afgeloopen, was
hij. daar hij vrij vermogend was, er op uitge
trokken om de wereld te zien. Hü schreef een
beetje en trad op als oorlogscorrespondent voor
een krant in Chicago. Hij bracht een jaar of
twee in Ziuid-Oost-Europa door. Ik kreeg den
indruk, dat hij een uitstekend linguïst was en
dat hij de samenleving in die streken redeiyk
goed had leeren kennen. Met verschillende
namen, die ik me herinnerde uit de kranten,
was hij op en top bekend, ja zelfs vertrouwd.
Hij had geliefhebberd in de politiek, ver
telde hij me, in het eerst omdat het hem
interesseerde en naderhand omdat hij het niet
laten kon. Ik zag hem als een scherpzinni-
gen, rusteloozen kerel, die altyd het naadje
van de kous wou weten. Maar dit laatste kwam
hem tenslotte duur te staan.
Ik geef u het verhaal, dat hy mij vertelde,
zoover als ik het begrepen heb. Daarginds
achter regeeringen en legermachten was een
groote ondergrondsche beweging aan het werk,
geleid door heel gevaarlijke individuen. Hy had
het bij toeval ontdekt; het fascineerde hem; hy
ging verder, en toen werd hü gesnapt.
.(Wordt vervolgd.)
