Oorlog naar Noorsch grond
gebied overgebracht"
De Duitsche vloot stoomt op
naar het Noorden
Actie van Britsche
oorlogsschepen
De diplomaten-conferentie
te Londen
Vulkaan in werking
op Hawaii
Koht's verklaring
goedgekeurd
Zweedsch kabinet
beraadslaagt
Heden verklaring van
i Chamberlain?
Duitsche aanval
op Scapa Flow
Het nieuws van heden
Koht spreekt in het Storting
De Westersche mogendheden denken hierdoor den
oorlog gemakkelijker te kannen winnen
Daitsch militair transportschip en een groote tankboot
door Britsche oorlogsbodems getorpedeerd
BESPREKINGEN VAN
GROOT BELANG
VEREENICDE KATHOLIEKE PERS
BUR voor REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
3.25. Bij onze Agenten 27VZ ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DINSDAG 9 APRIL 1940 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22330
De Geallieerde nota van
5 April
i?en 0D-
De nota van Maandagmorgen
Hambro aan het woord
Het Fransche oorlogs-
kabïnet bijeen
De Bilt meldt:
Geen schade aangericht
Duitsch schip bij Joego-
Slavië gesignaleerd
De buitgemaakte
Uhlenfels
Het droeg den naam „Aagtekerk,
Rotterdam"
Hoe de Rio de Janeiro
ten onder ging
Kijk uit
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
OSLO, 8 Apr. Het Noorsche Stor
ing kwam Maandagmiddag bijeen
Om te beraadslagen over de houding,
<Ke Noorwegen zal aannemen tegen
over den toestand, die thans gescha
pen is na het leggen van mijnen door
de Geallieerden in de Noorsche ter-
•itoriale wateren.
Onmiddellijk na opening der zit
ting nam de minister van Buiten-
Wdsche Zaken, Koht, het woord.
Hij begon met te zeggen, dat hij het
Storting eenige documenten wilde
doorleggen over de harde neutrali-
'citsschending, waaraan Noorwegen
dandaag is blootgesteld.
Noorwegen is aangedaan, is der wereld
bekend en ik geloof, aldus Koht, dat de
v°lking van alle neutrale landen zich veront-
heeft gevoeld, toen zij hoorde van de ge
ogde schending van het recht. Ik wil geen
erke woorden gebruiken, omdat ik van mee-
lög ben, dat de daad voor zichzelf spreekt. Ik
documenten aan het Storting voorleggen en
*sdan zal de regeering met het Storting be-
dsia.gen over de te nemen stappen ter ver-
®di8ing onzer rechten.
eerste document is de nota, welke de
',sche en Fransche gezanten mij op 5 April
ben overhandigd en welke tegelijkertijd
°r de beide mogendheden aan Zweden is
Verhandigd.
^°ht zeide, dat de nota verklaarde, dat de
O^j^kkelingen van de laatste drie maanden
jo delijk lieten zien, dat de Duitsche regeering,
hder acht te slaan op de wenschen van het
j^'sche en het Zweedsche volk, aan de Noor-
I he en Zweedsche regeering niet die vrijheid
2aken van buitenlandsche politiek wil laten,
,0l"°P zij recht hebben. De Britsche regeering,
beiriS nota> begrijpt de moeilijke positie der
fct reSeeringen wegens de bedreiging en
v3sie van Duitschland, doch hoewel zij ten
S1 deze moeilijke positie begrijpt, kan zij
chts tot de slotsom komen, dat de Zweedsche
sta ^°°rscIle regeeringen onder de huidige om-
jhidigheden niet in ieder opzicht als vrije or-
kunnen reageeren of, zooals de Fransche
jj^st dat uitdrukt: de beide regeeringen be-
ha, geen volledige onafhankelijkheid. Be-
lve dit feit kunnen de Geallieerde regeerin-
d de huidige situatie, welke met zich brengt,
c Duitschland van Noorwegen en Zweden be-
^^rijke middelen voor zijn oorlogvoering be-
en dat Duitschland tot nadeel en gevaar
de Geallieerde mogendheden in deze lan-
voordeelen genoot, niet langer dulden.
°aarom zijn zij van meening', dat thans de
,j. is gekomen om aan de Noorsche regeering
aidelijk te verklaren, dat de Geallieerde re-
aringen zekere vitale eischen zullen handha-
en deze eischen zullen verdedigen op iedere
®tuer, welke zij zelf noodig oordeelen.
e beide regeeringen noemen dan deze
aldus Koht, zal slechts die opnoemen,
v,® een inleiding vormden op den maatregel,
ke'Len de Geallieerden vandaag hebben ge
iten.
h De Geallieerde regeeringen verklaren in haar
]0ta's, dat zij verplicht zijn gepaste maatrege-
j te nemen om haar belangen te verdedigen,
L^ien de Noorsche regeering zal weigeren of
^Perken die voordeelen voor handel en scheep-
?^rt, welke de Geallieerde regeeringen nóód-
gelijk achten voor haar oorlogsvoering en
Dke, naar haar meening, een neutrale regee
rt? redelijkerwijze zal goedkeuren.
De
nota vervolgt met te zeggen, dat de Ge
leerden evenzeer strijden voor het voordeel
/■f kleine naties als voor hun eigen zaak en
zij niet kunnen dulden, dat hun vorderin-
zullen worden belemmerd door tegenslagen
gevolg van voordeelen, welke Duitschland
Noorwegen en Zweden geniet.
t Daarom behouden zij zich het recht voor maat-
sMen te nemen, welke zfj noodig achten om
P'tschland te verhinderen uit deze landen mid
den of voordeelen te ontvangen, welke Duitsch-
Y Pd zullen ten goede komen bij zijn oorlogs-
®ering of nadeelig zijn voor de Geallieerden.
heb, aldus Koht, zoowel den Britschen als
I eP Franschen gezant gezegd, dat er geen reden
de Noorsche regeering er van te beschuldigen
Jf;t een vrije of onafhankelijke regeering te zijn.
Zeide te gelooven, dat het niet fair is aan de
v°Orsche regeering op die wijze te schrijven. Ik
L°®gde hier aan toe, dat er geen reden is te
Jdtien te geven, dat de Noorsche regeering niet
Ie
overeenkomsten zou eerbiedigen, welke Noor-
e§en onlangs op het gebied van handel en
vCheepvaart heeft onderteekend. Doch overigens
en wilde ik niet direct antwoorden en boven
al heb ik niets gezegd over de maatregelen,
w®lke in overweging waren.
2aterdav heb ik de nota aan de regeering
k°rgelegd. Ik heb met den Zweedschen minis-
r van Buitenlandsche Zaken getelefoneerd,
zijn overeengekomen de antwoorden vol
gens dezelfde richtlijnen voor te bereiden, doch
aleer de antwoorden konden worden verzonden,
hebben zich nieuwe gebeurtenissen voorgedaan,
welke een volkomen nieuwe situatie hebben ge
schapen
Om vijf uur vanochtend hebben de Britsche
en de Fransche gezant het ministerie van Bui
tenlandsche Zaken opgebeld en gezegd, dat zij
een nieuwe nota hadden ontvangen. Drie kwar
tier later kwamen zij op het ministerie en over
handigden deze nota, waarin werd verklaard,
dat hun regeeringen direct een verklaring zouden
publiceeren, hierop neerkomende, dat in zekere
gebieden ter hoogte van de Noorsche kust mijnen
werden gelegd.
Koht haalde vervolgens de reeds bekende nota
aan. „Ik zal niet veel zeggen over de denkbeel
den en gedachten, welke aan die nota ten grond
slag liggen," aldus vervolgde Koht.
De eene schending zoowel als de andere wordt
alleen ten uitvoer gelegd, omdat deze landen
de macht hebnen dat te doen.
De Westersche mogendheden
brengen den oorlog naar Noorsch
grondgebied over, omdat zij den
ken, dat zij door zoo te doen, den
oorlog gemakkelijker kunnen win
nen-
De Noorsche regeering heeft van
daag direct een verklaring gepubli
ceerd en de antwoorden, aan Groot-
Brittannië en Frankrijk gezonden,
hebben denzelfden inhoud als die
verklaring.
Mijnheer de president, aldus besloot Koht, ik
heb aan die verklaring geen enkel woord toe te
voegen.
Hambro, de president van het Storting, gaf
uitdrukking aan zijn vertrouwen, dat het Stor
ting met algemeene stemmen de redevoering van
Koht zou goedkeuren.
Hij gaf ook uitdrukking aan de hoop, dat de
regeering er in zou slagen de moeilijkheden,
waarvoor het land geplaatst is, weg te nemen en
dat de oude en beproefde vriendschap niet te
zeer in gevaar zou worden gebracht.
Het Storting heeft hierop met algemeene
stemmen zijn goedkeuring aan de verklaring
gehecht.
OSLO, 8 April. Zoowel door het
persbureau Reuter, als door het
Noorsche telegraafagentschap wordt
bevestigd, dat een groot aantal
Duitsche oorlogsschepen, in totaal
tusschen de 90 en 100, hedenmorgen
gezien is in de Groote Belt en het
Kattegat, varende in Noordelijke
richting.. De vloot bestaat hoofd-
STOCKHOLM, 8 April (DNBDe Zweed
sche regeering is vanmiddag bijeen geko
men om den toestand te bespreken; die
door de geallieerde actie, in de Noorsche
wateren ontstaan is. De commissie voor de
buitenlandsche politiek is voor morgen te
twaalf uur bijeengeroepen.
Voor de krantenkiosken en de redactie-
bureaux verdringt zich een dichte menigte.
PARIJS, 8 April (Havas) Het Fransche
oorlogskabinet is Maandag bijeen geweest
onder voorzitterschap van Rcynaud. De
generaals Gamelin en Georges woonden de
vergadering bij.
Aflossing van Duitsche voorposten aan het Westfront
LONDEN, 8 April (Reuter). Even voor
vier uur is op het Britsche Departement
van Buitenlandsche Zaken de conferentie
met de Britsche diplomatieke vertegenwoor
digers in Zuid-Oost Europa begonnen.
De conferentie, die door Halifax is bijeenge
roepen voor een bestudeering van den politieken
boestand in de Balkanlanden, wordt bijgewoond
door acht diplomatieke vertegenwoordigers:
Sir Hugh Knatchbull Hugessen, ambassadeur
in Turkije, Bendel, gezant in Bulgarije, Sir
Reginald Hoare, gezant in Roemenië, Campbell,
gezant in Joego-Slavië, Sir Michael Palairet,
gezant in Griekenland, Owen Mally, gezant in
Hongarije, Sir Percy Doraine, ambassadeur
te Rome, die met verlof in Engeland is, en Sir
William Seeds, ambassadeur te Meskou, ot
wiens deelneming gisteravond werd besloten. De
besprekingen zullen de geheele week duren. De
diplomatieke vertegenwoordigers zullen ook
Chamberlain, den minister van Handel, Duncan
en den minister van Economischen Oorlog,
Cross ontmoeten.
De uitgebreidheid van het terrein der
besprekingen op de diplomatieke conferen
tie, wordt gedemonstreerd door de aanwezig
heid der ambassadeurs te Rome en Moskou.
Wanneer de diplomaten naar hun hoofd
steden terugkeeren, zullen besluiten zijn ge
nomen, die uitvoering geven aan vele stap
pen, door den Oppersten Oorlogsraad der
Geallieerden goedgekeurd en die ten doel
hebben de blokkade van Duitschland nau
wer aan te halen en den Duitschen uitvoer
te verminderen.
Alle Balkanlanden zullen op hun beurt de
aandacht vragen en in hoofdzaak zullen eco
nomische en handelsvraagstukken besproken
worden. De Geallieerden zullen zich bereid too-
nen het voor uitvoer beschikbare overschot van
de producten der Balkanlanden in ruime mate
op te koopen. Men zal er, aldus Reuter, den
nadruk op leggen, dat de handel met Duitsch
land kunstmatig en onbevredigend is.
De parlementaire redacteur van
Reuter acht het waarschijnlijk, dat
Chamberlain hedenmiddag in het
Lagerhuis een verklaring zal afleg-
jen over het geallieerde besluit tot
het leggen van mijnen in de Noor-
sche wateren.
njlllllllllllllMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIlF:
LONDEN, 8 April. (Reuter) Officieel wordt
te Londen medegedeeld, dat vijandelijke
vliegtuigen vanavond een aanval hebben ge
daan op Scapa Flow, zonder eenige schade
aan te nichten.
Het is zeker, dat minstens één vijande
lijk vliegtuig door Britsche gevechtsvliegtui
gen is omlaag geschoten.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben van
avond de Britsche vlootstrijdkrachten op Scapa
Flow met succes aangevallen. Verscheidene
groote schepen zijn getroffen.
BELGRADO, 8 April (Reuter). Het Duitsche
vrachtschip Ankara, dat Zaterdagnacht hei
melijk van Doebrownik is uitgevaren, is, naar
gemeld wordt, vanochtend gezien toen het de
Golf van Quarnero tusschen Italië en Joego
slavië binnenvoer. Men verneemt, dat de An
kara met 4.000 ton voor Duitschland bestemo
bauxiet op weg is naar Triest.
E VERWACHTING:
Tijdelijk helder, overigens meest ge-
deeltelijk bewolkt. Waarschijnlijk droog.
Koude ochtend, later zelfde temperatuur
H als gisteren. Zwakke tot matige Noord-
Westelijke tot Noordelijke wind.
1 OVERZICHT: 1
De depressie, die voor de kust van Noord-
Noorwegen ligt, trekt opvullend in Noor-
deiijke richting. In de omgeving van de
Faröer bevindt zich een hooge drükge-
bied, dat zich naar Scandinavië uitbreidt,
terwijl het maximum over het vasteland jE
EE zich naar Rusland terugtrekt. Een derde
gebied van hooge drukking strekt zich van ZE
de Azoren naar de Golf van Biscaje uit.
Over ons land is de drukverdeeling vlak. ZZ
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuui
NEW YORK. 8 April. (Reuter)
De vulkaan Maunalor op de Hawaii-
eilanden is tot 'n ernstige uitbarsting
gekomen. Hoe groot de aangerich
te schade is en of er slachtoffers te
betreuren zijn, is nog niet bekend.
LONDEN, 8 April (Reuter) Men is thans
bijna gereed gekomen met het lossen der lading
van het Duitsche s.s. Uhlenfels. Men ver
klaart, dat het schip een ware schatkamer is.
Huiden, wol, katoen en afvalproducten worden
nog gelost, tezamen met tonnen lijnkoeken en
aardnoten. De Engelsche gezagvoerder Flower-
dew, die het schip naar Londen heeft gebracht,
verklaarde, dat toen de gezagvoerder van de
Uhlenfels besloot door de Britsche blokkade
neen te breken, hij den naam „Aagtekerk, Rot
terdam" liet schilderen over den werkelijken
naam van het schip.
zakelijk uit kleine hulpvaartuigen en
gewapende treilers, maar er zijn ook
eenige groote oorlogsschepen onder
gezien.
Inmiddels zijn Britsche vlooteenheden in
actie in de Noordelijke wateren. Visschers van
Hustad deelen mede, dat vier vreemde oorlogs
schepen vanmorgen om 7 uur de kust zijn ge
naderd. Zij hielden alle schepen aan om ze te
controleeren. Later arriveerde een Noorsche
torpedoboot, waarop de vreemde oorlogsschepen
zich terugtrokken.
Maandagmiddag om 12 uur werd een zware
ontploffing gehoord tusschen Lillesand. en
Kristiansand. Kort daarna zag men van de
kust vliegtuigen en hoorde men, dat een niet
herkend schip verloren was gegaan, hetzij door
een mijn, hetzij door een torpedo. De beman
ning ging in de booten en wordt thans door
een visscherskotter naar de kust gesleept. Een
uur later werd wederom een ontploffing ge
hoord, doch hierover zijn geen bijzonderheden
bekend.
Intusschen meldt het Noorsche
telegraafagentschap, dat het Duit
sche militaire transportschip „Rio
de Janeiro" (9600 ton) met drie
honderd man aan boord, in de buurt
van Kristiansand is getorpedeerd.
Honderdvijftig personen zouden
hierbij om het leven zijn gekomen.
Douane-ambtenaren zijn verder
getuige geweest van de torpedeering
van een Duitsche tankboot buiten
het eiland Rauer aan de monding
van de Oslofjord.
Het getorpedeerde tankschip is de
12000 ton metende „Posidónia".
Het schip kwam uit Hamburg- Het
werd door een Britsche duikboot
aangehouden en stopte na een waar
schuwingsschot. Nadat de 56 op
varenden in de booten waren ge
gaan, werd het schip getorpedeerd.
Het schip is gezonken.
De Duitschers bereikten in hun booten de
Noorsche kust. Men weet niet, welke lading de
Posidonia aan boord had. De kapitein is als ge
vangene aan boord van de duikboot genomen.
Ter hoogte van Lillesand is voorts nog een
Duitsch schip beschoten en tot zinken gebracht.
Eenige gewonde opvarenden zijn aan land ge
bracht.
Over den ondergang van de Rio de
Janeiro wordt nog gemeld, dat het 9600
ton metende schip, dat van Hamburg kwam,
b(j het eiland Justoe, aan de Noorsche
Zuidkust, docr een Britsche duikboot werd
opgevangen. De duikboot loste een waar
schuwingsschot, doch het Duitsche schip
trachtte de. kust te bereiken, waarop de
Britsche bodem een torpedo afvuurde. De
Rio de Janeiro werd getroffen en zonk zeer
snel.
De opvarenden sprongen overboord:
eenige hunner werden door een klein vaar
tuig uit Kristiansand opgepikt. Korten tijd
later schoot de duikboot een tweede torpedo
af, waarna stukken van het schip in de
lucht vlogen. Drie geredde Duitschers wer
den door de vallende wrakstukken gedood.
Andere kleine Noorsche schepen deden al
het mogelijke, om de rondzwemmende Duit
schers te redden. Honderdvijftig opvarenden
werden te Lillesand aan land gebracht, en
evenveel zijn, naar mei. meent, omgekomen.
Men gelooft, dat de Rio dp Janeiro dienst
deed als transportschip voor troepen, daar
de opvarenden uniformen droegen. Zij waren
allen ze.:. j»ng.
In een extra editie publiceert de „Aftenpos-
ten" een onderhoud met eenige overlevenden,
die bevestigden, dat het schip door een Britsche
duikboot tot zinken was gebracht. Een opvaren
de verklaarde, dat de duikboot niet had ge
waarschuwd: Er was plotseling een granaat op
het dek gevallen. De bemanning van een vis-
schersvaartuig, dat zich op slechts een paar
honderd meter afstand bevond, zeide, dat de
Duitschers in zee sprongen, terwijl het schip
zware slagzij maakte. „Wij zagen plotseling op
zeer korten afstand, aldus vertelden deze vis
schers, een torpedo onzen kotter passeeren en
de Rio treffen. Er volgde een ontzettende ont
ploffing en wij moesten beschutting zoeken
tegen de stukken ijzer, die door de lucht vlogen
Vreemd genoeg hebben wij de duikboot niet
gezien."
Tijdens het, reddingswerk liep een kotter
schade op: eenige gewonden kwamen daarbij
Duitsche oorlogsbodems op weg naar het
Noorden; het Duitsche militaire trans
portschip ,,Rio de Janeiro" en de tank
boot „Posidonia' door de Engelschen
tot zinken gebracht.
Koht legt in het Storting een verklaring
af over de schending der Noorsche neu
traliteit door de Geallieerden.
De conferentie der Britsche diplomaten
in Zuid-Oost Europa te Londen be
gonnen.
Wetsontwerp betreffende de financiering
van den Nederlandschen radio-omroep.
Beëediging van zee-officieren.
Schenkingsvoorwaarden voor het land
goed „Sorghvliet" komen te vervallen;
desbetreffend wetsontwerp ingediend.
Beurs van New York: Stemming onregel
matig; slot voor de meeste fondsen op
het laagste punt.
Er zijn menschen die er telkens in-
loopen. Men komt van die onbenullen
tegen, die zich telkens en telkens la
ten beetnemen door wat mooie woor
den, door een aardig uiterlijk, door
een prachtig gestelde advertentie. Ze
redeneeren niet eerst, ze doen geen
onderzoek, ze raadplegen hun eigen
ondervinding niet, neen ze vallen
maar aan „als een bok op een haver
kist". Waarom laten sommigen zich
toch telkens en telkens weer bedrie
gen? Ze overleggen niet. Ze handelen
maar onmiddellijk zonder te overleg
gen. Ze slaan onmiddellijk geloof aan
de ongerijmdste beloften. „De wereld
wil bedrogen zijn," luidt een oud
volksgezegde. Dat is onpleizierig voor
de bedrogenen zelf, maar óók voor de
gemeenschap, omdat aldus bedriegers
gekweekt worden. Daaromindien
ge nu eens een goede morgenintentie
wilt maken bij het ontwaken of
wanneer ge een uitstekende conclusie
wilt trekken na afloop van den dag,
laat het dan ditmaal deze zijn: ik
loop er zoo gauw niet meer in ik
kijk eerst goed uit mijn oogen, dan
zal ook die aartsbedrieger, u weet wel,
u niet meer zoo gauw beet hebben'.
om het leven. Een der redders zeide, dat de
Rio vier mijl uit de kust is getorpedeerd.
Aan de kust bij Lillesand, een dorp ten Oos
ten van Kristiansand, speelden zich onbeschrij
felijke tooneelen af. Met bloed bedekte en in
dekens gewikkelde Duitschers werden aan land
gebracht en in auto's gedragen. Een kotter kwam
met ernstige averij aan: de kapitein, die in
het gelaat gewond was, droeg gewonden aan
land, terwijl dokters op de kade hun werk ver
richtten. Tien lijken zijn te Lillesand aan land
gebracht. De overlevenden zijn in hotels onder
dak gebracht.
Andere berichten melden nog, dat twee duik-
booten aan den aanval hebben deelgenomen.
Tachtig paardeü kwamen om het leven.
Scheepvaart ten Noorden
van Bodoe ligt stil
Terwijl het scheepvaartverkeer tusschen
Trondheim en Bodoe nog voortgezet wordt,
ligt de geheele scheepvaart benoorden Bodoe
stil. Drie groote vrachtstoomers, die in Noorde
lijke richting voeren, werden aangehouden door
Britsche oorlogsschepen. 2Sj zijn in Bodoe aan
gekomen. Een Britsche kruiser en een torpedo-
bootjager patrouilleeren in de Westfjord op zoo
korten afstand, dat zij gezien kunnen worden
van de kaden in Bodoe. Drie met visch geladen
schepen, die op weg waren naar Trondheim,
werden vannacht aangehouden door Engelsche
oorlogsschepen in de Westfjord. In één geval
vuurde een Britsche kruiser een waarschu
wingsschot af. Uit Molde wordt vernomen, dat
vandaar thans nog slechts één Engelsch oor
logsschip wordt gezien. Drie andere zijn weg
gevaren.
De bewoners van de stad en het district van
Bergen waren verrast, toen zij hoorden, dat de
Engelschen mijnen gelegd hadden. Zij hadden
geen oorlogsschepen gezien, maar alleen vlieg
tuigen, waarvan de nationaliteit niet bekend
was.
Dagbladberichten uit Maaloy melden, dat
verscheidene Noorsche en buitenlandsche sche
pen daar voor anker zijn gegaan uit vrees voor
de mijnen. Schepen, die vandaag in Maaloy
zijn aangekomen, hebben echter medegedeeld,
dat zij geen Britsche oorlogsschenen hebben ge
zien nabij de stad. Evenmin hadden zij mijnen
waargenomen.
Stand op Dinsdag 1 uur v.m. 769.1
Vorige stand 76S.1